Subtiel stuk van Hampton werd gaaf vertolkt Schaakrubriek door W. H. v. d. Nal Triest, ondanks de lichte toets... Nieuwe leiding bij Royal Shakespeare Cy Schrijfster 70 jaar Dammen met Freek Gordijn 4» V H. W. Filarski's bridgerubriek v DONDERDAG 1 FEBRUARI 1968 LEIDSCH DAGBLAD PAGINA 17 Centrummet modern toneel In de serie „Modern toneel" van K. en O. gaf de toneelgroep .Centrum" gisteravond een voorstelling van „Wanneer heb je mijn moeder het laatst gezien?", (When did you last see my mother?) een toneelspel in zes scènes van de 21-jarige Engelse auteur Christopher Hamp,ton. By een ontmoeting van Ian met Jims moeder roept zij in hem het beeld van zijn vroegere vriend op en hij verleidt haar. Als zij zich bewust maakt dat hij ln héér armen slechts aan haar zoon denkt, pleegt zij zelf moord. Men kan van mening verschillen over de wenselijkheid van deze trieste gang van zaken te openbaren. Maar het is geenszins een pleidooi. Het ge hele spel ademt een grote zuiverheid en subtiliteit in het rangschikken van feiten waarmee de jeugd, en in wezen het gehele mensdom te worstelen Twee jongens, de zich lende Ian en de onervaren Jim wo- jamen op één kamer, een paar maanden voor ze hun studie in Ox ford zullen beginnen. Ze zijn beide geestelijk onrijp, erotisch geremd en hun pogingen zich aan elkaar op te trekken mislukken door het verschil ln milieu en karakter, waarin de ho mofiele Ian zich de sterkste toont. Als het vroegere schoolvriendinnetje Linda op bezoek komt, wekt dit de hevige jaloezie van Ian op; een hefti ge scène leidt tot een volledige breuk tussen beide jongens. .98 den 1000 pond extra bij Carl Meschprijs schenker heeft 1000 pond gegeven als eerste prijs voor e«n internationaal vioolconcours dat 1» Juli a.s. in samenwerking met het City of London Festival zal worden gehouden. De winnaar ontvangt te vens de Carl Flesch medaille en engagementen als solist btf vooraan staande Britse orkesten. Yehudi Menuhin zal de internatio nale jury voorzitten, waarin tevens Igor Oistrach en vertegenwoordigers uit Frankrijk, Italië, België, West- Duitsland en Japan zitting hebben. In totaal is er voor 3000 pond aan prijzen in dit concours dat al 21 jaar wordt gehouden. Ongeveer 30 deelnemers zullen voor het concours, dat van 8 tot 12 juli wordt gehou den, worden aangenomen. Tot de verplichte stukken behoren twee de len van een onvoltooide sonate van de jonge Engelse componist Richard Rodney Bennet. De finale zal in de Londense Guildhall worden gehou den en de deelnemers worden bege leid door het Londens Symfonie Or kest. kunst Int. pianoconcours te Montreal Onder auspiciën van het Institut International de Musique du Canada zal van 1 tot 18 juni 1968 te Mon treal in Canada het vierde Interna tionale pianoconcours worden gehou den. Dit concours staat open voor jonge pianisten geboren tussen 1 ju ni 1938 en 1. Juni 1952. De reiskosten, alsmede de kosten van hulsvesting en voeding der deel nemers zyn voor rekening van de organisatoren, terwijl verder gedu rende genoemde periode gratis toe gang wordt verleend tot de manifes taties van dit concours. Deelnemers aan het concours dienen 325 Cana dese dollar te betalen. Aanmeldingen moeten plaats vin den voor 1 maart a..s. en kunnen geschieden via het Ministerie van Cultuur, Recreatie en Maatschappe lijk Werk, afdeling Muziek en Dans kunst, Steenvoordelaan 370, Rijswijk (ZH), tel. (070) 907600, toestel 2613 of 2611, dan wel rechtstreeks: Secre tariat International de Montréal, 10 Avenue Duiwich, St. Lambert P. Q- Trevor Nunu vervangt Peter Hall (Van onze Londense correspondent) De 36-jarige Peter Hall zal altreden als artistiek leider van de Royal Shakespeare Company en in de zomer zijn functie overdragen aan zijn leerling, de 28-jarige Trevor Nunn, die daarmee de jongste schouwburgleider in Engeland zal worden. Peter Hal' was gedurende acht Jaar ook de zakelijke leider van het gezelschap, dat het grootste is het land is. De artistieke leiding komt thans van Derek Hornby. Peter Hall blijft regisseur en hoopt jaarlijks twee stukken voor zijn rekening te nemen. Voorts zal hij zich bezig houden met de bouw van een nieuwe schouwburg welke voor de Royal Shakespeare Company in de city ge bouwd wordt en de films, welke het gezelschap maakt blijven regis seren. Op het moment legt hij de laatste hand aan „Een midzomer- nachtsdroom", en later in het jaar zal hy „Macbeth" gaan verfilmen. Hall verklaarde dat hij lang genoeg de leiding heeft gehad en dat het onmogelijk is jarenlang 24 uur per dag hetzelfde enthousiasme te blijven opbrengen. Hy zal het nu wat kal mer aan doen. Nunn heeft gezegd dat hij de door Peter Hall gevolgde lijn zal voortzetten. Hij voelt niets voor de aanbidding van de jeugd. „Het is ergerlijk dat het voor de Britse premier belangrijker was sa men met de Beatles te worden ge fotografeerd dan voor de Beatles om met de premier te worden gefoto- Hall en Nunn komen uit Suffolk in Cambridge. Hall is de zoon van een stationschef, Nunn van een meu belmaker. ■fr Jules Hamel en Wim van der Grijp in Wanneer heb je mijn moeder het laatst gezien?" (Foto L.D./Holvast) heeft in zjjn, in mensenogen zich te traag ontwikkelende geestelijke groei, De grondtoon van de tekst is licht, hier en daar zelfs badinerend kwam door de vertaling van Walter Kous volkomen tot zijn recht. Deze lichte toets werd onder leiding ui de regisseur Peter Oosthoek in de tekstbehandeling consequent door gevoerd waardoor de schrijnende wer king in veel scènes aanzienlijk verhe vigd werd. Voeg hierbij een ensemble dat vol komen op elkaar ingespeeld was en zich met hart en ziel van zijn taak kweet, waarin Ans Hasekamp als de moeder en Jules Hamel als Ian tot grote hoogte stegen, waarbij de de butant Wim van der Grijp zich met nauwelijks merkbaar verschil aan sloot, terwijl ook de kleinere rollen van Dennis bij Hans Dagelef en Lin da bij Mar ja Kok in goede handein waren en ge verkrijgt zóveel plus punten dat wij melding mogen maken van een in alle opzichten gave voor stelling. Het talrijk opgekomen publiek hul digde de spelers met een langdurig applaus. B.H. Werken uit het bezit van Mesdag in Parijs In het „Institut Neerlandais" te Parijs, is gisteren een tentoonstel ling geopend van 42 schilderijen van Franse mee6ters uit de negen tiende eeuw, eigendom van het Mu seum Mesdag in Den Haag. De ex positie, die tot 17 maart duurt, om vat werken uit de pre-impressionis- tische periode die in Frankrijk vrij onbekend zyn, o.a. een Courbet en een Millet. Mevrouw H. J. van Nijnatten- Doffegnies, schrijfster van goede, oorspronkelijke romans, ivordt 16 februari a.s. 70 jaar. In totaal werden van de Nederlandse edi ties van haar boeken meer dan 450.000 exemplaren verkocht. Het grootste succes heeft zij met „Huis van licht en schaduw" en Moeder Geertje" die 21 maal werden herdrukt. Veel van haar boeken zijn verschenen in Dene marken, Noorwegen, Zweden en Finland waar zij hoge verkoop cijfers behaalden. In de loop der Jaren verschenen van haar hand: Grond 1934; Wla- di'mir Roeszky 1935; Ontaarde Zoon 1936; De Nijmershof 1937; Huis van Licht en Schaduw 1939; Moeder Geerte 1939; Tolhuis het Zwarte Paard 1941; Henne 1946; Het ge heime dorp 1947; Robert 1950; De Dwarskop 1952; He<t. Hemeltje 1953,; De aarde is mijn vaderland 1957; Claartje, Vader's dochter 1959; Die van 't Wiede 1960; Tobias en Tjoela 1965. Een nieuwe roman is in voorbe reiding en zal bij Van Dishoeck Van Holkema en Warendorf N.V. dit najaar verschijnen. „Canterbury tales" als musical De „Canterbury tales", het be roemde werk van de 14de eeuwse Engelse dichter Geoffrey Chancer, gegeven van het Engeland ln de mid- waarin een levendig beeld wordt deleeuwen, zal op 21 maart a.s. ln Londen z(jn wereldpremière beleven: als musical. Er zyn vijf verhalen uit de ver tellingen gebruikt., waarbij de nadruk valt op de geestige en onderhouden de kanten van Chaucers werk. De liedjes zijn geschreven door Ne- vil Coghill, hoogleraar aan de uni versiteit van Oxford, die die ver halen ook bewerkte. De muziek is gecomponeerd door Richard Hill en John Hawkins. Ill De Parijse politie heeft meegedeeld een schilderij van Rubens te hebben gevonden dat twijfel doet rijzen aan de echtheid van een dergelijk schilderij in de Britse Krooncollectie. De politie wenste geen bijzonderheden te geven, maar zei wel dat het als titel „St.-George verslaat de draak" (Saint-Georges terrassant le dragon) draagt. Wanneer twee sterke spelers te gen elkaar uitkomen ligt het voor de hand, dat een goede partij wordt ge speeld. Het iets sterker of beter ge disponeerd zijn van een van beiden is soms al voldoende om de winst te behalen. Toch zou, wanneer geen beiden ook maar een zwakkere zet speelde, de kans bestaav, dat een cor recte, maar mogelijk weinig aantrek kelijke partij het resultaat van hun inspanningen zou zijn. Vaak veel at tractiever is het wanneer beiden nu eens niet zo best spelen. Dan kunnen situaties ontstaan, die zo onverwacht en b(jna zo onmogelijk zyn, dat het juist daardoor plezierig is zo'n partij na te spelen. Zoals bijv. de volgende, in 1952 in Oslo gespeeld tussen: wit: Espelli: zwart: Andersen. 1. e2-e4, c7-c6 (Caro-Kann); 2. c2- c4, d7-d5; 3. c4xd5, c6xd5; 4. Lfl-b5t (in een poging nu eens anders dan anders te spelen, helpt wit hier het moeilijke probleem van zwart, nl. de ontwikkeling van de dame loper, op te lossen!). 4 Lc8-d7: 5. Ddl-a4?; d5xe4; 6. Lb5xd7+, Pb8xd7; 7. Da4xe4 (wit heeft de pion terug, maar staat reeds slecht); 7 Pd7-c5! 8. De4- c4 (dan nog maar beter naar f 3 ge- gan); 8. Pc5-d3+; 9. Kel-e2, TA8- c810. Dc4xd3, Dd8xd3; 11. Ke2xd3. Tc8xcl12. Kd3-e2, g7-g6! En wit gaf maar liever op. De toren op cl houdt in zijn eentje alle witte stuk ken op hun plaatsen; op 13. d2-d4, Lg7; 14. Kd2, Lh6f kan wit niets meer beginnen. Slotstand met een loper plus pion tegen een enkele pion. Maar die enkele zwarte pion kan aardig naar het promotie- vel d opmarcheren en. om hem te stoppen zal wit zijn winstkans (pion b2) moeten laten schieten Tah 1. Kg8-f7!, h6-h5 (anders volgt kg6 met directe winst) 2. Kf7-e6, h5-h4 (opnieuw moet de pion opspelen, an ders ke6-f5, g4 enz.) 3. ke6-d5, h4-h3; 4. kd5-c4 en nu moet de pion wel, omdat de koning nier. spelen kan. Dus 4. h3-h2; 5.Lc3-b4!, h2-hl en 6. b2-b3 mat! Diagram II is een eindspelstudie in D. J. Fritz. De opgave luidt: wit in zet, wint. Zo op het eerste ge zicht lijkt dat ook wel. Waarschijnlijk Na de overwinning van wereld kampioen Koeperman in de negende partij van de tweekamp tegen An- dreiko. verliep het volgende duel zon der schokken. Koeperman had hierin wel het bes te spel gehad maar Andreiko was attent. In de elfde - en twaalde par- ttfd viel het nodige te beleven. Eerst was het Koeperman die in het elfde duel op de rand van een nederlaag balanceerde en in de volgende partij kreeg Andreiko in een waarschijnlijk verloren eindspel nog remise dank zij een fout van zyn tegenstander. Andreiko Koeperman Bovenstaande positie ontstond in de elfde party na 35. 32-28, 18-23! Wit mocht nu niet vervolgen met: 48-43, 23x21; 26x8, wegens 13-18, 8-3; 18-22, 3x20; 15x24 en wit staat ver loren. Nu is het van hieruit moeiiyk te beoordelen of wit deze mogeiyk- heid heeft overzien. Wy kunnen ons dit moeiiyk voorstellen. Eerder ïykt het ons waarschynlyk dat wit niet zyn nu verplichte zet 38-32 gedacht heeft zwart goed in bedwang te kun nen houden al is dit dan bjtter te gengevallen. Van dit moment af gaat wit een byzonder zorgeiyk spel tege moet. 36. 38-32, 13-18; wit mag nu niet 28-22 wegens 23-28, 22x24, 28x 37. 37. 48-43, 12-17; op nu 34-29, 23x 34, 40x29 volgt 17-22 en 19-23. 38. 43-38, 17-22; 39. 28x17, 11x31; 40. 26x 37. 6-11; wit krijgt nu een zware druk op zyn lange vleugel. Zou hy op 27 en 28 kunnen komen heeft hy daarop gehoopt in deze variant? dan staat hy best. Maar zie, op nu 33-28, 11-17, 39-33, volgt 25-30! 34x25; 18-22 en wit staat verloren door de dreigingen 23-29 en 22-27. Speelt hy 37-31 inplaats van 39-33 dan volgt 18-22, 38-33, op 39-33, 23- 29, 23-29, 33x13; 22x35. 41. 32-27, 11- 17; 42. 38-32, 17-22; 43. 37-31, 2-8; 44. 27-21, 8-12; 45. 32-27, 19-24; 46. 21-16, 12-17; 47. 31-26, 22x31; 48. 26x37, 18- 22; 49. 37-31, 14-20; Hier moet zwart gedacht hebben over 25-30, 34x25; 23- 29. Maar na 31-27, 22x31; 33-28, 31- 37; 28-22, 17x28; 39-34, 29-33; 34-29 lykt wit zich te kunnen redden. 50. 31-26, 23-28; 51. 26-21, 17x26; 52. 16- 11, 28-32; 53. 11-7, 32-37; 54. 7-2, 37-41; 55. 2x35, 26-31; 56. 34-29, 31- 36; niet 41-46 wegens 33-28, 46x43; 40-34 en wit wint nog. 57. 29-23, 41- 46; 58. 23-18, 22x13; 59. 35x2, 46-5; 60. 39-34, 36-41; 61. 34-30, 25x34; 62. 40x29, 41-46; 63. 2-16, dreigt remise door 29-24, 20-25 64. 45-40, 46-41; 65. 40-35, 41-36; 66. 35-30, 25x23; 67. 33- 28, remise. Wy vinden dat wit zich keurig naar de remise heeft gespeeld. In de twaalfde party was het ploe teren voor Andreiko om de remise te behalen. ADVERTENTIE en bij zware of hardnekkige verkoudheid POTTER'S CATARRH PASTILLES Alleen bij apothekers en drogisten KOEPERMAN Deze stand was ontstaan na: 39. 6-11; 40. 16x7, 12x1; Zwart dreigt nu met 18-22. Wit moet dan wel 43- 39 waarna zwart een kansryke aan val tegen de witte korte vleugel kan lanceren. Wits beste zet hjkt nu 32-27, dreigt 27-22. Zwart moet nu 18-23. Wit kan nu 27-22, op 27-21 volgt 23x 32, 21x3, 32-37, 3x25, 37x50 en zwart neeft een stuk meer, 23x32, 22x11, 32-37, 42-38, 1-6, 31x42, 6x17. Wit ver volgde echter in de diagramstand met: 41. 42-37? 18-22; 42. 43-39, 2x 33; 43. 39x28, 29-34; nu komt de aanval. 44. 31-27, 24-30; 45. 27-22, 30- 35; 46. 22x11, 34-40; 47. 26-21, 40-45; 48. 21-17, 8-12; zwart kan niet 45-50 wegens 44-40, 49. 17x8, 45-50; 50. 8- 2, 50x6; 51. 2x24, 35-40; op naar een tweede dam. 52. 24-30, 14-20 53. 30- 25, 20-24; 54. 37-31, 40-45; 55. 31-27, verhinderd 45-50 door 32-28. 4-10; 56. 25-3, 6-11; 57. 3-8, 24-29; 58. 8-26, 11-2; 59. 26-48, 10-15; 60. 48-25, 29- 33; het ziet er toch geweldig uit voor zwart. 61. 27-22, 33-38; 62. 32x43, 45- 50; 63. 22-18, 2-19; op direct 50-45 volgt 18-13, 2x48 en 49-4. 46. 18-12, 50-45; 65. 12-7, losse stukken op het bord is het parool. 1x12; 66. 43-39, 19- 37; 67. 39-33, 37-48? Damblindheid. Eenvoudig volgde nu: 68. 33-29 45x 23; 69. 49-43, remise. Of dit eindspel te winnen is? Brldgevraag v Oost gever, NZ renwedstryd. De zuidspeler heeft: *V 9 A 8 7 5 3 OHB6 AHBN Oost past zuid één harten west past noord twee rui ten oost drie klaver wat moet zuid doen? Vele jaren geleden werd ik in een paren wedstrijd eens geconfronteerd met de volgende situatie. Als zuid had ik deze kaarten: A V 5 C? B 8 3 2 <>875*653 Oost opende met één harten - zuid paste - west bood twee ruiten - oost twee Sansatout - west drie Sansa- tout. Waal-mee moet zuid uitkomen? Het was feitelyk voor de eerste maal dat ik besloot eens af te wyken Het lykt veel op een schilderij in de Koninklyke collectie in Engeland. Het grote verschil is dat aan het schildea-y in Frankrijk dat 2,80 me ter by 1,70 meter meet een paneel vastzit van 50 cm breedte, dat by het zich in Engeland bevindende schildery ontbreekt. Volgens de politie heeft een van de beroemdste restaurateurs van Frankryk gezegd dat het Engelse schildery copie Het Franse schilderij werd in 1951 op een veiling gekocht door een Hon gaarse vluchteling. Deze toonde het aan de expert, die vaststelde dat het door Rubens zelf geschilderd was. De koopprijs was indertijd 41.000 oude francs (ongeveer 115 dollar). De politie deelde mee dat het schilderij nu zeker twee miljoen franc waard is (400.000 dollar). ADVERTENTIE E MUZIKALE g= PROEFTIJD Muzikale studie willen wij stimuleren. Noemt U het gerust eigenbelang, maar houdt het in gedachten. Bij voorbeeld als Uw kind piano wil leren spelen en U niet weet of U met een tijdelijke bevlieging dan wel met een ontluikend virtuoos te maken hebt. Bender geeft Uw kind een muzikale proeftijd. Is het ernst dan blijft de piano en betaalt U de koopsom. Was het toch een bevlieging dan zijn Uw enige kosten de huurprijs. Overigens zijn er veel meer redenen om altijd bij Bender advie3 in te winnenl van klassieke regels en besloot met schoppenaas te beginnen. Het resul taat was verrassend: noord: had vijf maal schoppenboer en in ruiten een tydige entree; zodat oost één down ging. Gelukkig had ik nog vrywel nimmer met noord samengespeeld, want menige tegenparty zou mis schien gedacht hebben, dat wij een „geheime" code hadden om de juis te uitkomst te bepalen. Achteraf be zien is de schoppenstart feitelyk vry voor de hand liggend: In ruiten of klaver kan weinig te winnen zyn en harten werd door oost geboden. Zodra noord maar een beetje lengte en kracht ln 6choppcn heeft, moet de uitkomst van deze sterke driekaart het meeste kans op succes bieden. Ik dacht aan dit oude spel, toen ik in november 1967 te Eindhoven de jeugdwedstryd tussen Nederland en Engeland volgde en zich tydens de tweede zitting dit voordeed H V 8 5 4 2 A 10 2 N H B 5 9 vv 9 A H 10 6 O AHVB103 <>8742 .10 9 7 Z B 6 9 8 QB875432 O 6 5 A 3 Oost gever, NZ kwetsbaar. Het „goe de" manchecontract tussen OW is vyf ruiten, dat echter slechts ge maakt wordt door dat by een start van drie klaverronden de zuidspeler de ruiten zeven van oost niet kan overtroeven. Dat van de zeven malen dat dit spel werd. gespeeld er vyf malen drie SA in OW werd geboden zal u wellicht minder verrassen dan het feit, dat dit contractalle vyf de malen werd gemaakt! Toch heb ben NZ van huis uit zes klaver- slagen mee te nemen, doch die wer den in geen enkel geval binnenge haald. Wanneer noord moest begin nen, was de uitkomst klaverheer en dan was het al afgelopen: zuid kon wel met klaveraas overnemen, doch de klaver tien van west bleek dan een onverwoestbare stopper. Moest zuid uitkomen, dan begon iedereen met harten, soms met schoppen. Nie mand kwam op de gedachte eens klaveraas te proberen - een uitkomst die van dit povere zuidspel uit méér verdiensten heeft dan het geklungel in schoppen of harten. Stel dit bied- verloop voor: oost één SA - west drie SA. In de praktyk speelde zuid netjes harten vyf en niemand mocht hem dat verwij ten. Maar een geïnspi reerde speler zou wel eens op het denkbeeld kunnen komen, dat OW misschien de hele klaverkleur mis sen en dusBriljante zetten wor den in het schaakspel slechts door enkelen gevonden en „achteraf" door iedereen goedgekeurd. In bridge is het al weinig anders: de talen try ke speler onderscheidt zich door iets ongewoons op het goede ogenblik. Zij die ongewoon op het verkeerde ogenblik spelen kennen wy in ons eigen kringetje genoeg. U begrijpt dus wel dat ik het jammer vond, dat niemand in Eindhoven deze drie SA down speelde - al was het maar geweest door het inzicht by noord, dat hy met een kleine klaver had moeten uitkomen. Antwoord op bridge vraag: Er zal moeiiyk iemand gevonden kunnen worden die iets anders zou willen doen dan doubleren. In de praktyk gebeurde dat en de noordspeler stond aan het hoofd van de volgende kaarten: AB65 H2 O AV10854 2. Noord, die geen goede reden had dit doublet uit te nemen, paste en NZ schreven 700 punten daar oost vier down ging. Dat bleek echter verre onvoldoende, want NZ konden zonder moeite zes ruiten maken en dat was aan diverse tafels dan ook geboden (score: 1370 punten). Noord had natuuriyk zuids doublet wel met „drie SA" kunnen uitnemen, maar daarop zou zuid zeker heb ben gepast en dan waren NZ er nóg slechter aan toe geweest. De les van de spel is, dat men niet zo gauw moet doubleren, wan neer men mooie steun voor part ners kleur heeft: had zuid drie ruiten gezegd, dan waren NZ I zonder twyfel op het slembod gekomen. Deed u het? Bravo!

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1968 | | pagina 17