Komst mammoet lijkt nachtmerrie te worden V8 Hü if wm ZEVEN KOREN GAVEN GOED CONCERT IN BOSKOOP a IEER WERK EN MINDER SALARIS IAT NIET", ZEGGEN DE LERAREN IX? stelt )artijraad even uit Nog steeds rumoer over kwestie Leuven Minder ongelukken ii meer toezicht bij Dammen met Freek Gordijn m m, m m li m. H. W. Filarski's bridgerubriek w Schaakrubriek door W. H. v. d. Nal 4 tyêlA M m ff Ml V t m h l iL 1Ê m DERDAG 25 JANUARI 1968 LEIDSCH DAGBLAD (Van onze Utrechtse correspondent) et rommelt in de Nederlandse onderwijswereld. Het rom- zo hevig, dat zelfs de invoering van de mammoetwet per ïgustus aanstaande op het spel staat. De lerarenorganisaties ben al gedreigd alle medewerking aan de invoering van de nmoetwet stop te zetten. en soort modelactie om het zo beladen woord staking te nijden. Maar daar komt het natuurlijk in feite wel op neer. de leraren weigeren extra werkzaamheden in verband met nammoetwet te verrichten, dan is dat weinig anders dan verkapte staking. arom al die opwinding? Waar- en grote protestdemonstratie die liefst 5000 leraren op 9 decem- laar de Utrechtse Jaarbeurshal- trok? Waarom die dreigende antwoord is eenvoudig: de re- heeft s alarisvoorstellen ge in het georganiseerd overleg de leraren, die op een voor velen ienlijke achteruitgang zouden :omen. Dat was zachtjes uitge- een bijzonder ontactische zet, le lareren met verbijstering heeft gen. Hoewel het overleg nog s niet afgerond is en er officieel mededelingen zijn gedaan, is er wel genoeg uitgelekt om de duideüjk te maken. Frontaal it de salarissen betreft heeft mi- Veringa van Onderwas een ale aanval gedaan op de positie de academici. De „gewone" aca- icus vijf van de zes fictieve itjaren verliezen, de gepromo- academicus vijf van de zes ve dienstjaren. Wat in geld uit- iikt zou neerkomen op een voor vooral jongere leraren achteruit van het jaarsalaris met 2000- gulden, ruw geschat, halve de academici krijgen vol- die voorstellen ook de zg. uren- en een stevige financiële ader- (g. Onder urenleraren worden de inten verstaan, die aan verschil- e scholen lesgeven of een beperkt al lesuren hebben. Bij de hui regeling worden de eerste zestien beter betaald dan de resteren- )it o.a. om kleine vacatures toch rekkelijk te maken. De minis- dl1 voor deze urenleraren, acade- en docenten met een m.o.-op- ng, het aantal „voordelige" uren hinderen. Bovendien zouden jleraren met een volledige betrek- (26-29 uur) hun salarisgaran- verliezen. Mammoet e komst van de mammoet, die r vele docenten al met enig scep- ^me tegemoet werd gezien, lijkt nachtmerrie te worden. Want bij i onzekerheid, die er rond het pre- lorische dier heerst nieuwe les- ellen die opeens weer verouderd het aantal uren, dat herhaalde- gewijzigd is, bepalingen over „zit- m onze parlementaire redactie) )e voorzitter van de KVP, mr. J. M. Aalberse, heeft besloten vergadering van de bestuursraad, op 10 februari bijeen zou komen een nieuw partij bestuur te kie- i, uit te stellen tot een nader bepalen datum. Reden van het stel is, dat voor het stellen van enkandidaten een termijn van 14 ten in acht moet worden geno- n, terwijl de vier wijze mannen, op het ogenblik bezig zijn het iflict over de kandidatuur van Bogaers voor het vice-voorzit- schap op te lossen, hebben laten ten niet vóór 31 januari met hun ferzoek gereed te zijn. te wijze mannen Romme, Cals, enen en Van Ryckevorsel schlj- van plan te zijn. met een corn et voorstel voor een nieuw dage- i bestuur voor de dag te ko- ro. Hun arbeid verkeert echter nog het informatieve stadium. Ge- chten dat het tweede kamer- Engels uit Leeuwarden, door de Emissie voor het voorzitterschap n de partij zou zijn gepolst, werden de partij woordvoerder als „leu- afgedaan. Hoewel de reglementen daarin niet arzlen, zei de woordvoerder het tokbaar" te achten, dat het par- bestuur zijn kandidatenlijst, waar- ir. van der Stee uit Arnhem Or het voorzitterschap is geplaatst, !rroept en door een nieuwe ver- ngt. Het ligt in ieder geval in bedoeling van het huidige party - stuur m vóór de vergadering van bestuursraad nog bijeen te komen a pre-advies te kunnen uitbrengen 'er eventuele tegenkandidaten. Er chjjnen echter in sommige afdelin- en stemmen op te gaan om de Etmaal gekozen kandidaten te hand den en de bestuursraad op 10 fe- riari toch voor een verkiezing bij- 1611 te laten komen. tenblijvers" die onduidelijk zijn enz. is er één ding helder als glas: de mammoetwet zal voor de leraren een belangrijke taakverzwaring in houden. Wanneer over acht maanden de brugklas in heel Nederland van de grond moet, betekent dat voor de do centen een jaar van experimenteren, van intensief begeleiden van de leer lingen, van nauwkeurig aftasten van de mogelijkheden die elk kind heeft. Het is immers de bedoeling om in de brugklas zo scherp mogelijk te selec- en om elk kind na die eerste klas naar de school te sturen waar het thuishoort. Geen goede leraar zal die opgave willen ontlopen, geen docent echter zal als dank voor dat extra werk een salarisverlaging slikken. Te weinig gekl De vraag is waarom de regering met deze voorstellen in het georgani- geerde overleg de leraren zo tegen de haren in heeft gestreken. Het ant- .voord lykt zeer simpel: er is niet genoeg geld beschikbaar voor de mammoetwet en wat er te weinig is, moet ergens, in dit geval uit de sa- larispost der leraren gehaald worden. Nog onlangs heeft de Tweede Ka mer de motie-Tans waarbij 27 mil joen extra gevraagd werd voor de invoering van de mammoet afgewe zen. Maar de mammoetwet kost han denvol geld. Dat is nooit duidelijk uit de verf gekomen zolang er over ge theoretiseerd werd. Niet voor niets heeft de voorzitter van de SER, drs. J. W. de Pous, de wet „een school voorbeeld van slechts financiële plan ning door de overheid" genoemd. Deze regering zit nu met de erfemis van vorige kabinetten in haar maag. Opleiding Wellicht steekt er achter de rege ringsvoorstellen in het georganiseerd overleg evenwel een motief. Er be staan plannen voor een nieuwe lera renopleiding (het interimrapport van de commissie-Drewes) waarop zeer fel gereageerd is zowel van universi taire zijde, ook de Nederlandse Stu dentenraad, als door de docenten aan het middelbaar en voorbereidend ho ger onderwijs. Het grote bezwaar is dat deze nieuwe opleiding docenten van te laag niveau zou „afleveren". In leraarskringen worden ook deze „Drewes-instituten" in verband ge bracht met de salarisplannen van de overheid. Docenten met een minder gedegen opleiding, kun je ook minder betalen, zo wordt geredeneerd. Dezer dagen wordt het georga niseerd overleg hervat. Het is zaak dat regering en lerarenorganisaties elkaar vinden. Het gaat per slot van rekening om een vitaal belang voor iedereen: het onderwijs. BETOGINGEN EN STAKINGEN GEVECHTEN MIJNWERKERS MET POLITIE Ruim 2500 jongens en meisjes uit heel Belgisch-Limburg hebben giste renmorgen en middag rumoerige, maar geweldloze betogingen gehou den in Hasselt tegen de plannen van de Franse afdeling van de Leu vense universiteit. Zij eisten op spandoeken en in spreekkoren over heveling van die universiteit van Leuven naar Wallonië. ADVERTENTIE INDE GREEP X VAN DE GRIEP WITTE KRUIS helpt u eruit (en spaart bovendien de maag Poeders, tabletten,cachets. Geslaagde proefneming Ruim twintig procent minder onge vallen, vier in plaats van zes doden en 38 minder gewonden. Dat is de verrassende uitkomst van de motor- surveillanceproef, die de Rijkspolitie in de laatste negen maanden van het afgelopen jaar heeft genomen op de provinciale weg Aalsmeer-Mydrecht- Vinkeveen-Hilversum. Naar analogie van de witte Porsche- rijders op de autosnelwegen zijn half maart vorig jaar tien motorrijders in gezet op de smalle, maar uiterst druk bereden tweebaansweg langs de Vin- keveense plassen. Zy werkten volgens een strak uitgestippelde strategie. Te voren was namelijk een gedegen stu die gemaakt van aantallen, tijd en plaats van de op de betrokken weg voorkomende ongevallen, gesplitst nog weer naar de meest voorkomende oor zaken. De motorrijders concentreer den hun toezicht op deze gegevens. Gevaarlijk inhalen en te dicht op el kaar rijden, twee van de meest voor komende euvelen, leidden herhaalde lijk tot ernstige waarschuwingen of processen-verbaal. Vrywel onmiddellijk, zo wijzen de nauwkeurig bijgehouden statistieken nu uit, begon de actie succes af te werpen. De weggebruikers, twaalfdui zend gemiddeld per dag met pieken van vijftien- en zelfs tweeëntwintig- duizend op feestdagen, gedroegen zich aanzienlijk gedisciplineerder, met als resultaat dat het aantal ongelukken aanzienlijk daalde. De proef is voorlopig opgezet voor de tijd van één jaar en loopt dus nog een maand of twee. Of de extra sur veillance daarna zal worden voort gezet is nog niet bekend. Na een tocht door de stad wer den de jongelui op de grote markt toegesproken door studentenleiders uit Leuven. In de rijkswachtkazerne van Hasselt waren woensdagmorgen al enkele pelotons rijkswachters van elders ter versterking van 't Has seltse detachement aangekomen. De rijkswacht kwam evenwel gedurende de hele betoging niet op straat. De Hasseltse gemeentepolitie bewaakte enkele gebouwen en was met man en macht op de been om het ver keer om te leiden. De leerlingen van nagenoeg alle instellingen voor middelbaar vor mend. administratief en technisch on derwijs in de Belgische provincie Limburg gaan vanaf vandaag (voor lopig) voor drie dagen in staking. Er zijn gisteren in Hasselt ook spe ciale commando's gevormd, die zul len proberen het lager onderwijs in die provincie lam te leggen. De boven- en ondergrondse arbei ders van een kolenmijn in Eisden willen hun solidariteit met de Vla mingen uiten door een aantal sta kingen. In weerwil van een verbod van de mijndirectie legden zij van daag voor het eerst het werk een kwartier neer. De mijnwerkers gaan op nog een andere (wat meer riskante) manier de studenten een riem onder het hart steken. Een speciaal uitgezoch te groep van vijftig mijnwerkers trekt vanavond in mijnwerkerstenue naar Heverlee by Leuven. Ze rekenen daarbij op een treffen met politie- troepen. Hun reis naar Leuven wordt door velen bezorgd tegemoet gezien. Vo rige week immers schreven de mijn werkers immers al: „Met de rijks wacht hebben wij nog een eitje te pellen". De mijnwerkers doelden op de bloedige botsingen nu twee jaar geleden tussen de rijkswacht en de mijnwerkers in het Limburgse ko lenbekken by Genk. Twee mijnwer kers werden daar door kogels uit de rijkswaentkarabijnen dodelijk ge troffen. Geen gedenkteken Concentratiekamp wordt afgebroken In het dicht bij de Deense grens gelegen voormalige concentratiekamp Ladelund is men begonnen aan de afbraak van de laatste nog bestaan de barak. Volgens de burgemeester van La delund zijn de plannen, om de laatste barak te restaureren en te behouden als gedenkteken, niet van de grond gekomen. In het kamp Ladelund wa ren in november en december 1944 ongeveer 200 gevangenen onderge bracht, daarvan stierven er 199, onder wie 107 inwoners van Putten, die na de aanslag op Rauter naar het kamp waren overgebracht. Voor zangliefhebbers was de Contact-Zangavond in „Florida" te Boskoop zeer zeker een goede avond. Zeven plaatselijke ko ren staken elkaar naar de kroon, waarbij het Gemengd koor „Hosanna", het R.-K. Heren- en Jongenskoor en het Meisjes koor „Hosanna" het beste uit de bus kwamen. Aan deze zangavond verleenden hun medewerking het Geref. Kerkkoor, het Chr. Gem. dames- en meisjeskoor ..Hosanna", het R.-K. Herenkoor „St. Caecilia", het R.-K. Dameskoor „Sine Nomine", „De Zangertjes van St. Jan de Doper", het Meisjes koor van St. Jan de Doper" en 't Alg .Mannenkoor „Die Gouwe Sanghers". „Die Gouwe Sanghers" openden het concert in de goed bezette zaal. Spe ciaal vermeld kan worden de uitvoe ring van het „Zum Sanctus" van Schubert. Het R.K. Dameskoor kan in zijn korte bestaan bogen op goede voor uitgang. Enkele onderdelen van het programma leken nog wat te gecom pliceerd en moeilijk. Maar goede vooruitgang is er zeker. Het Meisjeskoor van „St. Jan de Doper" bleek nog niet rijp voor een optreden tussen de genoemde koren. Het was nog teveel een „zingend klasje" en geen „koortje". Maar wat niet is kan zeer zeker nog komen en het zit er wel in. Het R.K. Heren- en Jongenskoor was uitstekend, vooral de uitvoering van „Heel de aarde jubelt en juicht" van Lucien Deiss deed warm aan. Het werd ook jubelend en juichend gebracht, waardoor het een genot was ernaar te luisteren. Het RE. Jongenskoor was ook niet onverdienstelijk, vooral het „Pange Lingua" van Kruger klonk goed. Het Gemengd Koor „Hosanna" was zoals reeds gezegd zeer goed. In het „Jubilate Deo" van W. A. Mozart kwam dit tenvolle tot uiting. Ook het Meisjeskoor „Hosanna" kon met de frisse en heldere stem men bekoren. Fijntjes werd het lied je „Leren" van Frits Ham gebracht. Het Dameskoor „Hosanna" zong van César Frank het „Panis Ange- licus". Moeilijk uit te voeren .maar het werd fraai gebracht. Het Geref. Kerkkoor zong twee nummers, waarvan het „Sanctus" van H. Altink het beste tot zijn recht kwam. Het was een moeilijke opgave maar werd met succes vol bracht. Wie niet op deze zangavond aan wezig was, heeft veel gemist. Een dankbaar publiek was royaal met applaus. Na acht remises in het duel om de wereldtitel tussen Koeperman en uit dager Andreiko, heeft de titelhouder de negende partij in zyn voordeel be slist. Het lijkt dat Koeperman in goede vorm verkeert. Althans beter dan enige maanden geleden in Livor- no tijdens de wedstrijd om het Euro pese kampioenschap. Daar was hy nog bereid om enige malen zyn par ty als cadeau aan te bieden. Het is bekend dat zyn grote kracht niet zo zeer ligt in een toernooi. Maar het winnen van het Russische kampioen schap eind december voor Tsjegolew. Andreiko en Gantwarg bewees toch wat. Andreiko zal de voorgaande acht partijen gemerkt hebben dat om Koeperman in een match te verslaan wel het een en ander nodig is. In de hieronder volgende negende partij Koeperman wit speelt zwart na de moderne Franse opening als derde zet de voortzetting van wij len de Nederlander J. H. Vos 20-25. Daarna gaat zwart over tot het for meren - wederom - van een hekstel- ling die in deze opening oi. het eerst gelanceerd werd door de bekende Leidse speler Evert Bronstring, met zyn 12e zet trekt wit ten aanval te gen de hekstellingformatie. Om ver wikkelingen te behouden speelt zwart als 13de zet 4-10 die achteraf zwak zal blijken. Geweldig strateeg als Koeperman is ondermijnt hy de zwarte positie langzaam maar zeker. Als zwart bij de 30e zet zwart voort zet, begint wit definitief zijn winst stelling op te bouwen. Zwart wordt dan zuiver positioneel verslagen. 1. 32-28, 18-23; 2. 33-29. 23x32; 3. 37x28, 20-25; 4. 39-33, 15-20; 5. 44- 39, 19-24; 6. 38-32, 14-19; 7. 41- 37, 10-14; 8. 42-38, 13-18; 9. 50-44, 9-13; 10. 47-42. 5-10; 11. 46-41, 10- 15; Zwart zoekt het dus weer in een hekstellingformatie met twee schij ven op de lange lijn. 12. 28-23, 19x28; 32x23, dreigt met 34-30. Zwart zou nu eigenlijk met 14-19 moeten vervolgen maar om spanningen te kweken speelt hy 4-10; 14. 31-27, 17-22; 15. 34-30. 25x34; 16. 39x19. 13x24; 17. 40-34, 22x31; 18. 36x27. 8-13; Wit is bezig de zwarte stand van de nodige zwakke punten te voorzien. 19. 34-30, 2-8; 20. 30x19, 13x24; 21. 44-40, 3-9; 22. 43-39: 20- 25; verbreekt de formatie maar wat moet hy anders? 23. 29x20, 18x29; 24. 34x23, 25-30; Zwart ziet af van de variant 20-25, 29x20, 15x24; wit moet dan 39-34, 18x29, 34x23 waar na zwart via 14-20 en 10-15 door 24- 30 het witte stuk op 23 kan bedrei gen. 25. 24-19. 15x13; 26. 35x24, en wit heeft een geweldige stand. ANDREIKO SS JS 1 H KOEPERMAN 26. 11-17; 27. 40-34. 12-18; 28. 34- 30, 7-12; 29. 45-40, 1-7; 30. 49-43, 17-21; Deze zet is zwak en helpt wit naar een ideale positie. 31. 30-25, 23x 32; 32. 37x28, 6-11; 33. 40-35, 11-17; 34. 39-34, 16-21; 35. 34-30, 21-26; 36. 41-37, 7-11; 37. 43-39, 18-23; 38. 28x 19, 14x23; 39. 24-20. 17-22; 40. 20-15, 10-14. Zwart had het nog wel even kunn entegengaan maar aan deze aanval ontkwam hij toch niet. 41. 39-34, 22-27; 42. 38-33, 13-18t Als wit nu zo offeren 25-20, 14x25 en 15-10 spelen dan heeft zwart als ver* dediging 9-14 en 22-28. 43. 42-38, 11* 17; Op nu 25-20 en 15-10 volgt: 9-14» 10x28; 27-32, 38x27; 17-22; 28x17; 12x42, 48x37; 18-22-27-31 remise. 44» 34-29, 23x34; 45. 30x39, 8-13: Op nu 25-20 en 15-10 volgt 9-14. 46. 39-34, 27-31; 47. 35-30, 31x42; 48x37, 18- 22; 49. 38-32, 17-21; 50. 30-24, 13-18| 51. 34-29, 22-27; nu kan wit gaan, 52. 25-20, 27x38; 53. 33x42. 14x25; 54. 15-10, 21-27; 55. 10-4, 9-13; 56, 24-20, 25x14; 57. 29-23, 18x29: 58. 4x34, 27-31; 59. 34x7. 31-36; 60. 7* 29, en zwart gaf op. Op 26-31, 37x26; volgt 42-37, 41x32 en 29-42. Op 14- 19 volgt 29-20, 19-23; 20-33 meti winst. Oplossingen miniaturen uit de ru briek van 6-l-'68. A. G. Noordhuis. 1. 47-42, 33x24; ad. lib. 2. 49-43, 36x47; 3. 44-40, 35* 44; 4. 43-39, 44x33; 5. 38x27; 47x21; 26x17. G. L. Gortmans. 1. 29-24, 35x44; 2. 33-28. 32x23; 3. 43-39, 44x33; 4. 42-37. 31x42; 5. 47x20, op 36x47 volgt 20-15. Op 25x14 volgt 41-37. S. v Heerwaarden. 1. 44-40. 38x47j 2. 30-25. 47x24; 3. 48-42, 20x47; 4, 25-20. 15x24; 5. 39-33, 47x20; 6. 34X 32 wint. A. A. Tolman. 1. 37-32, 27x38; gedw. 2. 28-23, 19x28; gedw. 3. 48- 43. 38x29; 4. 30-24, 14x25 5. 24x4 wint. J. Dienske. 1. 37-31. 36x27 2. 49-44, 40x49; 3. 29-23; 49x32; 4. 47- 41. 32x46; 5. 23x3, 46x10; 6. 3-9, 4x13; 7. 15x4, 13-19; 8. 4-18 wint. Bridgevraag dezer week: Zuid gever, allen kwetsbaar, viertal- lenwedstrijd. De zuidspeler heeft: 4 A749 4 3 2 ÓAVB82 f AH Zuid één ruiten OW pas sen noord twee klaver wat moet zuid bieden? Sinds enkele jaren heeft de Culem- borger Arie van Heusden zich opge werkt tot één van de sterkste Neder landse spelers. Een jaar of tien ge leden maakte een teamgenoot Arie nog het verwijt, dat zijn hand krom stond van het feliciteren der tegen partij na een verloren maar sindsdien heeft Van Heusden er wel wat bijgeleerd. Opvallend goed waren zijn verrichtingen tijdens de wedstrijden die het Omar Sharif bridgecircus in Nederland hield, want zowel met Kees Kaiser als met Jaap Kokkes gaf Van Heusden de formidabele Italianen goed party. In Amsterdam bevatte het onder staande partijtje een valletje, waar Arie van Heusden noch Benito Ga- rozzo inliepen: H ^B952 O B 9 8 3 A A 9 8 5 4* A V 10 8 7 6 N A 53 2 <?1073 w n (?AH O V 7 4 O H 6 5 2 *H Z «f» V B 7 6 4 B 9 4 (?V864 A 10 4b 10 4 3 2 Oost gever, niemand kwetsbaar. Kokkesvan Heusden boden als OW - west één schoppen - west vier schoppen oost één ruiten oost één SA - einde. Omar Sharif kwam als noord uit met harten twee, op tafel genomen met hartenheer. In slag 2 volgde kla ver zes en wests klaverheer werd door noord genomen met klaveraas. Noord begreep, dat er nu enige haast zou kunnen zijn met het spelen der ruitenkleur (zuid zóu AV derde kunnen hebben) en daarom speelde hy in slag 3 de ruiten drie na. Del- mouly won als zuid met ruitenaas en speelde ruiten tien terug, zodat west aan slag was met ruitenvrouw. West kon het zich veroorloven één troef- slag (schoppen) te verliezen en speel de daarom schoppenaas uit de hand. Dit was goed gezien, want had west geprobeerd op schoppenheer te snij den (naar harten van tafel en dan troef) dan zou er nog een introef- slag in ruiten hebben gedreigd. Toen noords schoppenheer sec eenmaal was gevallen onder het aas, was het verder niet meer moeilijk elf slagen te maken. Voor het bridgerama boden Bella donnaGarozzo als OWoost één ruiten west één schoppen oost één SA west drie schoppen oost vier schoppen. Het spel begon ook met harten twee van noord (Slaven burg), in slag 2 klaver voor noords klaveraas en in slag 3 speelde noord ruitenboer na, oost klein. Kreyns nam met ruitenaas en speelde rui ten terug, die Garozzo naar tafel (oost) liet lopen, waar hy ruitenheer maakte. „Eén down" mompelde een toeschouwer achter mij die meende dat Benito Garozzo nu de schoppen snit zou gaan maken en zuid een af troever in ruiten zou krijgen. Nauwe lijks had hy deze woorden gezegd, of Benito liet zien dat hij het sta dium van kinderlijk bridge wel over wonnen heeft. Hij liet oost schoppen twee naspelen en legde in west on middellijk schoppenaas. Dat beteken de wederom géén kans voor de heer alleen en het werd dus géén doel punt voor Nederland. Gelooft u mij indien Garozzo inderdaad op schoppenheer had gesneden, zou men hem vermoedelijk op staande voet uit het Bridgecircus ontslagen heb ben! H. W. Filarski. Antwoord op bridgevraag: In de jeugdwedstrijd Nederland Engeland boden sommige zuid spelers thans drie SA, wat het verkeerde eindcontract werd daar noord had: 4 H V 9 A 10 8 O 5 3 bf. V 10 9 7 5 2. Op een snit van ruitenheer is het zeven klaver en men mag een goed biedend paar de eis stellen hier tenminste zes klaver te berei ken. Zuid zou „drie ruiten" kun nen bieden, maar het is de vraag of noord dan iets anders zal zeggen dan drie SA. Zuids beste bod werd „twee schop pen" geacht, een bod dat in de ze situatie wel forcing is. Het nadeel is, dat de schoppens niet „echt" zyn, maar het voor deel is, dat het bieden lager blijft. Hierna zou noord zijn klaver-zeskaart kunnen herbie- den, waarna het slembod bin nen bereik komt. Héél moeilijk en de meeste jeugdspelers kwa men er dan ook niet uit. Anders dan bij kaartspelen zoals bijv. bridgen, krijgt de schaker en de dammer bij de aanvang van het spel precies dezelfde stukken ter beschik king als zijn tegenstander. Kan men een verliezende bridger zich nog wel eens horen verschuilen achter het ex cuus, dat hij ook geen goede kaart in handen heeft gekregen, de schaak- of damspeler kunnen zich hierop niet beroepen. Wel gebeurt het soms, vooral vroeger was dit nog wel eens het geval, dat een zeer sterk schaker ook eens met een veel zwakkere wil de spelen. Om dan het krachtsver schil wat te elimineren gaf de sterke man zijn zwakkere tegenstander wat van het materiaal vóór. Was het ver schil niet zo groot, dan kon dit een pion, dan een paard of loper, ook wel een toren enzelfs wel eens de dame zyn! In dit laatste geval moest de „voorgever" dan wel van zeer goe den huize zijn. Een aardig voorbeeld van zulk een „krachtmeting" volgt hier. Wit: Krejcik; zwart: Hirshhorn (wit zonder Ddl!) Gespeeld in de Gouden Dagen van de „Wiener Schaakclub" waar mees ters als Schlechter, Marco, Albin, Vidmar enz. dagelijks speelden en zich niet te goed achtten ook met de „minder bedeelden" een partijtje te maken, zij het, dat dit meestal om wat geld ging, hetwelk de „meesters" best konden gebruiken. 1. e2-e4, e7-e6; 2. d2-d4, d7-d5: 3. e4-e5, c7-c6; 4. &2-a3 (wit moet trachten snelle ontwikkeling van zwarte officieren tegen te gaan en zelf op verzwakkingen van de stel ling van zijn tegenstander te wach ten. Aangezien deze een zwakkere speler is, kunnen ze niet uitblijven. 4.... Pg8-e7; 5. f2-f4, Dd8-a5t; 6. b2-b4, Da5-b6; 77. Pgl-f3, h7-h6 (men ziet zwakke spelers vaak zetten als h6 en a6 maken, zonder nood zaak); 8. c2-c4, g7-g6; 9. Pbl-c3, a7- a5; 10. c4-c5, Db6-c7; 11. b4-b5, c6x b5; 12. Pc3xb5, Dc7-c6; 13. Pb5-d6t, Ke8-d8; 14. Lfl-b5, Dc6-c7 en 15. Pdbxf7 mat! De verliezer had zo waar tegen een meester gespeeld, de meester streek zijn shilling op. Uit diezelfde Wiener Schaakclub het volgende party slot: b c I d e g h 4 1 I I 1 SU V yJtM I3 5 B V B Wit (de meester) speelde: 1. Df3-f8t, waarop zwart (de „ama teur") antwoordde: 1Th8xf8; 2. Tflxf8t, Pe7-c8; 3. Tal-a8t, Kb8xa8 en dan 4. Tf8xc8 mat. „Ach, nou heb ik me toch nog ver gist" klaagde de amateur. „Ik had beter kunnen spelen". Dat mocht (zie diagram II)In plaats van 1 Th8xf8 speelde zwart nu 1Dd6- d8. Maar men is meester of niet! li a b <5 d f g 4 w s I 1 1 ■T 1 1 i i 1 a B 7Ü Hierop volgde: 2. Tal-a8t!, Kb8xa8; 3. b6xc7 en wegens de dreiging Tf-al mat is het ook afgelopen met zwart. Garrison u il Marina Oswald laten getuigen De weduwe van de vermoedelijke moordenaar van president John F. Kennedy, Oswald, is door de officier van Justitie van New Orleans, Jim Garrison, opgeroepen om voor een ju ry een getuigenverklaring af te leg gen. Garrison, die weinig waarheid hecht aan het officiële onderzoek van de commissie-Warren, is zelf bezig met het navorsen der gebeurtenissen rond de moord op de president. Mevrouw Marina Oswald-Porter zal moeten verklaren wat zy weet over de activi teiten van haar ex-echtgenoot in de zomer van 1963 in New Orleans, al dus heeft een medewerker van Gar rison bekend gemaakt. Zij zal op 8 en 9 februari moeten voorkomen. Zachte landing Kosmos-199 Het satellietinstituut van het ob servatorium in Bochum, West-Duits- land, heeft waargenomen dat de on bemande Russische satelliet Kosmos- 199 gisteren een zachte landing in de Sowjet-Unie heeft uitgevoerd.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1968 | | pagina 11