S'ers doodden
it tijdverdrijf
deze winter
neutrale
liüM
Nieuwe Ford Escort
J (VAZI-PROCES IN OSNABRÜCK
ko
\ieuwc ambassadeur
Grotere
veiligheid
voor de
zeevissers
Frankrijk is tevreden
met Benelux-besiuit
Visaanvoer in E.E.G.
WOENSDAG 17 JANUARI 1968
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 11
(Van onze correspondent in Bonn)
In een Waffen-SS-proces in Osnabrück zal nieuw materiaal
orden aangedragen ter ondermijning van de veelal gehoorde
Wering, dat de Waffen-SS-ers „gewone soldaten" zouden zijn
weest, die niets met oorlogsmisdaden te doen hadden. Na de
ststaande bewijzen over wat er in Oradoer, Minsk en Char-
in het Italiaanse Boves en het Griekse Klissura en in het
letto van Warschau gebeurde, ging nu het doek op voor een
voor kort nog onbekend drama.
openbare aanklager in Osna-
ck werkte vier jaar aan een aan-
&ht tegen leden van de zgn.
ibstandarte Adolf Hitler", het le-
i van supermannen in de toch al
zün krachtdadig optreden opge
ien Waffen-SS.
olaa1
adat op 10 juli 1943 Amerikaanse
pen op Sicilië geland waren, en
26 juli van datzelfde jaar Musso-
gearresteerd werd, besloot Hit-
vJzun lijfgarde vanuit Rusland naar
lie over te plaatsen. De .Xeibstan-
i" vertrok naar het Italiaanse
ielte van het Lago Maggiore en
it daar zijn tyd grotendeels in
,dolce far niente" door.
rie maanden na aankomst werd
L echter weer naar het oostfront
ggeroepen, waar de toestand met
dag slechter werd. In deze drie
mden vergreep een aantal leden
de „Leibstandarte" zich echter
Faarschijnlijk uit „tijdverdrijf"
een aantal rond het meer wonen-
Joodse families, gedeeltelijk
[ranten uit Griekenland, gedeel-
Ji|k Italiaanse Joden die, zoals be
door het Italiaanse fascistische
)ne merendeels met rust werden
ten.
Boven drijven
Onbezorgd levend in het door de
oorlog nauwelijks beroerde gebied
rond het meer. werden deze Joden
op 15 september 1943 opgeschrikt
door een aantal „Rollkommandos"
van de „Leibstandarte": 50 Joden
werden gearresteerd, de meesten in
Meina, een badplaatsje noordelijk
van Arona. Toenmaals werd door de
Waffen-SS beweerd dat de gevange
nen naar concentratiekampen waren
gebracht, maar het merendeel werd
's nachts groepsgewijs naar de ber
gen gevoerd en daar door een schot
in de nek gedood. Met stenen be
zwaard werden de lichamen in het
Lago Maggiore geworpen. De mees
ten kwamen echter de volgende dag
alweer boven drijven, zodat het
nieuws zich als een lopend vuurtje
verspreidde en de „Leibstandarte"
óe bijnaam „Commando di morte"
Verdwenen
Van de moord op de 19 Joden is de
openbare aanklager in Osnabrück
zeker, de andere slachtoffers zijn ver
dwenen zonder een spoor achter te
laten. De voornaamste beklaagden
zijn twee voormalige „Heuptsturm-
führer", de nu 43-jarige Hans Röh-
wer uit Saarbrücken en de nu 56-ja-
rige Hans Krüger uit Kiel. Aan de
actie zou een nachtelijke bespreking
op de kamer van Röhwer vooraf ge
gaan zijn.
Het proces verloopt volgens het
geijkte patroon. De meeste beklaag
den ontkennen iets met het gebeurde
te maken te hebben gehad. Krüger
i beweert dat hij ten tijde van de moor
den „op vakantie" was. Twee beklaag
den geven weliswaar toe deel aan
het gebeuren te hebben gehad, maar
ze zeggen dat ze zelf niet geschoten
hebben. Als getuigen zijn 40 vroegere
SS-mannen, de vroegere divisiecom
mandant Loisch en twee SS-rechters
opgeroepen, benevens ongeveer 30
Italiaanse getuigen.
De openbare aanklager kwam tot
de overtuiging dat het in Meina om
een „particulier initiatief" ging. Geen
enkel officieel bevel tot de moord
was namelijk teruggevonden. De
commandant Loisch werd dan ook
n>:t aangeklaagd. De SS-rechters
zullen moeten vertellen over de
zwakke poging die toendertijd werd
ondernemen om de daders te straf
fen, een poging die volledig mislukte,
alleen al daarom, omdat de hele
„Leibstandarte Adolf Hitler" kort na
het gebeurde al weer in Rusland in
de loopgraven lag.
ADVERTENTIE
Na zware storm
Dodental in
Schotland
steeg tot 19
De orkaan die maandag Schotland
teisterde heeft negentien personen
gedood, honderd gewond en 1700
personen d?kloos gemaakt. Pre
mie'* Wl's-n tl- grv"'-«n
van de orkaan de grootste ramp die
Schuhind ooit heeft getroffen.
Driehonderd woningen werden ver
nield.
De Hamburgse kotter Ellen is ver
moedelijk in de zware storm op de
Noordzee gezonken. Van de vijfkop
pige bemanning van de Ellen is
sinds maandagochtend niets meer
vernomen. Nasporingen in de buurt
van Helgoland, waar het schip
voor het laatste werd waargeno
men. hadden geen resultaat.
Het ov?rstrfNmin'?sgova r in Zuid-
Duitsland is grotendeels geweken. In
de nacht van maandag cp dinsdag
stond het water in het Beierse
plaatsje Vilshofen en Passau in de
straten. Gisteravond begon het
water echter geleidelijk te zakken.
Israël, Jordanië. Libanon en Syrië
zijn nog steeds grotendeels bedekt
met sneeuw. Sneeuwstormen eis
ten in de afgelopen dagen in Jor
danië dertien doden.- In de Liba
non kwamen twaalf personen om
het leven. De voedselvoorziening in
de vier landen loopt ernstig gevaar,
doordat de wegen gestremd zijn.
1ILITAIR UIT
IINDONESIE
De nieuwe Indonesische ambassa-
ir, generaal-majoor Tas win Alma-
Natadiningrat, is gistermiddag
Schiphol aangekomen.
Terstond na zijn aankomst legde
45-jarige diplomaat (de eerste
litaire ambassadeur van Indonesië
ons land) voor de vertegenwoor-
j fers van pers, radio en televisie,
verklaring af, waarin hij onder
fer zei, dat hij „de nieuwe orde, die
"fer de topleiding van generaal
eharto in mijn land tot stand is
bracht in de zuiverste zin des
•ords bü Nederland zal introduce-
D".
«Deze nieuwe orde is bezig in In-
toesië de democratie, die er onder
Igenieur Soekarno is gederailleerd,
herstellen en te rehabiliteren", al-
s de heer Natadiningrat.
0p een desbetreffende vraag ant-
tordde de ambassadeur, dat het in
®eraal Soeharto's bedoeling ligt
11 grote internationale reis te gaan
laken. Op zijn programma staan be
kken aan Japan, aan Europa en
to de Verenigde Staten, doch op dit
loment staat nog niet vast of de
Een beeld van de aankomst
van de nieuwe Indonesische am
bassadeur in Nederland generaal-
majoor Taswin Almanik Natadin
ingrat met echtgenote en zoontje
Priagung Djaja Irawan.
generaal ook Nederland zal opzoeken.
„Ik zal echter trachten hem te vra
gen ook hier naar toe te komen",
aldus de ambassadeur.
In antwoord op een vraag over
Soekarno zei hij, dat het voorlopige
volkscongres in Indonesië in maart
over diens lot zal beslissen. Soeharto
is op dit ogenblik nog steeds waar
nemend president.
De heer Natadiningrat sprak zijn
Nederlands goed uit, doch had met
de formulering van zijn zinnen nog
wat moeite. Hij heeft het Nederlands
op school in Indonesië geleerd. Dit
is zijn eerste bezoek aan ons land.
De nieuwe ambassadeur, die de
vorige maand naar Djakarta terug
geroepen Soedjarwo Tjondronegoro
opvolgt, had in 1947 deel aan het
overleg met de Nederlandse autori
teiten over het eerste staakt-het-
vuren. Later werd hij plaatsvervan
gend brigadecommandant van de
Siliwangidivisie, militair commandant
van Djakarta en tenslotte chef van
de persoonlijke staf van de opper
bevelhebber van het leger.
Albert s Corner
waar leet eten
«g©e«ï is
en <Ec rckcsiiiHjj
isieevsilt
weet wat u toekomt in een
barre maand als deze. Daarom
serveren we deze week:
Servische bonensoep (0.95
incl.), hutspot met klapstuk
(3.50 incl.), Bourgondische
punch (1.25 incl.), en een
vitamine-cocktail (1.- incl.).
"Overwinteren bij Albert's Corner"
noemen we dat.
Visserschepen tot 22,5 meter lengte
zullen voortaan mogen varen zonder
gediplomeerde bemanning. De eer
ste kamer is gisteren akkoord ge
gaan met een verandering van de
wet op de Zeevisvaartdiploma's 1935,
die dat mogelijk maakt.
Tot nog toe mochten vissersche
pen tot en met 50 bruto registerton
met ongediplomeerd personeel va
ren. Dat leidde er toe, dat de sche
pen minder stabiel werden gebouwd
dan voor de veiligheid verantwoord
is. De bedoeling daarvan was on
een zo groot mogelijke schip te kun
nen krijgen, dat nog net onder de
wettelijke grens van 50 ton bleef.
Met het oog op de veiligheid vai
de vissers wordt de wet nu aange
past. Het komt er in de praktijk
op neer. dat iets grotere schepen
dan tot nog toe met ongediplomeer
de bemanningen zullen mogen uit
varen.
Minister Bakker heeft in de Twee
de Kamer indert'id al toce e?rd dat
de Kamer indertijd al toegezegd dat
we eisen willen aanpassen subsidie
Ivan het rijk kunnen krijgen.
Kerkelijk Leven
NED. HERV. KERK
Beroepen te Rijssen (vac. J. van t
Ende) A. Noordegraaf te Oldebroek
te Balk (toez.) A. J. de Bue te
Makkum te Wijk bij Heusden
(toez.) J. H. Vlijm te Krimpen aan
den IJssel te Reeuwijk C. Snoei te
Langerak bezuiden de Lek te
Z andvoort C. Mataheru te Lemele
te Ede (vac. J. van der Heuvel)
(toez.) J. Bogaard te Ernst (Gld.)
te Gouda (vac. L. Schellevis) C. B.
Roos te De Kaag te Heteren en te
Schelluinen W. Verboom, kand. te
Culemborg te Gameren H. C. van
Wingerden te Zoetermeer.
Aangenomen naar Rotterdam-Per-
nis (vac. C. den Engelse) (toez.) P. E.
van Ooyen te Drogeham.
Bedankt voor Twello (vac. J. B.
Cats) P. C. 't Hooft te Kollumer-
zwaag.
GEREF. KERKEN
Beroepen te 's-Gravenhage - West
(vac. H. J. Zwarts) te Dokkum te
Yerseke P. de Jonge te Emmercom-
pascuum, die voor dit beroep bedank
te te Rhoon (vac. A. Griffioen) P.
van Dfjk te Creil-Espel (N.OP.)
Aangenomen naar Rijsoord (vac. J.
J. Ritsema) J. J. H. Hofland te
Owensound (Ont.) (Canada) naar
Groningen-Helpman P. R. Everaars
te Schiedam naar Hardenberg
(vac. G. M. W. Steen) J. W. de Roo
te St. Anna Parochie die bedankte
voor Varseveld.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te Rijssen (2de pred. pl.)
C. Harinck te Utrecht
Tweetal te Middelharnis D. Hak
kenberg te Dordrecht en J. van Haa-
ren te Amersfoort.
Bedankt voor Leiden A. Vergunst
te Rotterdam-C
GEREF. KERKEN VRIJGEMAAKT
Beroepen te Utrecht-N.W. (vac. M.
J. C. Blok) W. G. de Vries te Gro
ningen-Helpman
OUD GEREF. GEMEENTEN IN
NEDERLAND
ADVERTENTIE
Dank zij het initiatief van een der grootste Engelse
industrieën:
(Van onze Paryse correspondent)
In Franse regeringskringen was
men gisteren niet slecht te spreken
over de punten van het memoran
dum, dat in Brussel door de drie
ministers van Buitenlandse Zaken
van de Benelux-landen werd opge
steld inzake de verdere gedragslyn
die gevolgd zal moeten worden, nu
Frankrijk Engeland opnieuw de toe
gang tot de Euromarkt heeft gewei
gerd. In Franse ogen heeft minister
Luns tegenover zijn twee Benelux-
partners heel wat water in zijn wijn
moeten doen, zoniet het onderspit ge
dolven, nu de drie kleine landen elke
gedachte aan politieke of economi
sche represailles tegen Frankrijk stil
zwijgend hebben laten varen.
De Franse regering heeft ook ge
waardeerd dat de Benelux-landen
met geen woord hebben gerept van
de suggestie van Lord Chalfont, een
technologische gemeenschap met
Engeland en zijn aanhang, doch zon
der Frankrijk, op te richten. In Pa
rijs houdt men nog rekening met de
mogelijkheid, dat vooral de Neder
landers in het EEG-beraad de ko
mende weken nog wel een beetje zul
len blijven nasputteren. Maar zelfs
de strategie van de lege stoel, of de
gekruiste armen, heeft Den Haag, zo
constateert men in Parijs, nu vrij
wel opgegeven.
Intussen lijkt de wens toch ook wel
weer iets tè sterk de vader van de
gedachte te zijn, als de Fransen ge
loven dat de EEG-machine nu weer
op hetzelfde aantal toeren en vooral
in hetzelfde klimaat zal kunnen
draaien als vóór het jongste veto
van president De Gaulle tegen En-
gelands toetreding. De Franse rege
ring is zich trouwens bewust dat de
rekening voor dat laatste veto nog
wel eens gepresenteerd zou kunnen
worden, wanneer de zes volgend jaar
de Europese landbouwproblemen op
nieuw onder ogen moeten nemen.
Premier Pompidou heeft in zijn tele
visie-interview van vorige week de
vijf overige landen en de Benelux
in het bijzonder, dan ook onomwon
den gewaarschuwd, dat zijn rege
ring niet zal aarzelen de Euromarkt
te verlaten of tot explosie te brengen,
indien Fr ankrijks partners te kort
zouden schieten in begrip voor de vi
tale belangen van de Franse land
bouw.
desgewenst in termijnen te betalen.
Centrale verwarming is een serieuze zaak. Daarom heeft
Full House Heating hetc.v.-probleem nauwkeurig bestudeerd.
Resultaat: een volwaardige C.V. vooreen ongelofelijke prijs.
Vier vertrekken kant en klaar geïnstalleerd voor fl. 2.400.-.
Méér radiatoren om méér kamers te verwarmen is natuurlijk
altijd mogelijk. Belangrijk: de aanleg gebeurt snel, schoon
en efficiënt, en U kunt Uw installatie zelfs verhuizen!
Goedkoper dan "gewoon" verwannen!
Het Full House Heating systeem is royaal met warmte maar
zuinig met brandstof. Want die brandstof is aardgas. Daar
profiteert Uw huishouding nog weer extra van, want U hebt
dan recht op het voordelige vastrechttarief. Redenen genoeg
om U volledig voor te laten lichten!
BON Graag ontvang ik zonder enig verplichting:
O Uw folder over Full House Heaüng
Nadere uitleg van Uw Full House Heating adviseur
s.v.p. aankruisen wat U wenst)
Naam:
Full House Heating wordt geïmporteerd,geïnstalleerd en ge
garandeerd door:
fservowan^
WARM AIR VERWARMINGS MIJ. N.V.
Giessenweg 33, Spaanse Polder, Rotterdam
Tel. 150644
In de zes EEG-landen is in 1966
1.3 miljoen ton vis aangevoerd, na
genoeg evenveel als in 1965, zo blijkt
uit cijfers van het Bureau voor de
De Engelse Ford Escort gaat de
reeds enkele maanden uit produktie
zjjnde Ford Anglia opvolgen.
De Escort is evenals de Anglia
(waarvan er in totaal 11/4 miljoen
stuks werden gemaakt) ontworpen
voor een langdurige produktie (tot
ver in de jaren zeventig) en daarom
geconstrueerd als een degelijke auto
mobiel in betrekkelijk conventionele
stijl, zowel wat het koetswerk als
het technisch gedeelte betreft.
De voorin gemonteerde viercilinder
motor in lijn (dus geen V-motor zoals
de Duitse en diverse Engelse Ford
modellen hebben) drijft de achteras
aan.
Ook het koetswerk heeft niets bui
tenissigs. Ook in de Escort voelt men
zich direct thuis, door de comforta
bele zittingen, door de uitstekende
ventilatie, door de gemakkelijke
bediening en de doordachte plaat
sing der instrumenten.
De Escort is weliswaar de kleinste
Ford ter wereld, maar toch is hij nog
groter dan zijn voorganger, byna 7
om langer en 12 cm breder.
In de opzet om van de Sscort een
kleine wagen met kenmerken van
een grote wagen te maken is men
volledig geslaagd.
De interieurruimte is ruimschoots
voldoende voor vier volwassen perso
nen. De gewone 1100 cc motor levert
53 pk, voldoende voor een topsnel
heid van 130 km/u (10 km/u sneller
dan een Anglia) en voor een fel op-
trekvermogen bij passeermanoeu-
De Escort heeft de vierversnel-
lingsbak van de Duitse Ford 12 M
met een kort pookje voor de bedie
ning. Hiermee kan geluid- en moei
teloos worden geschakeld. Veel scha
kelen is trouwens niet nodig, want de
soepele motor trekt in de vierde ver
snelling nog protestloos by een snel
heid van 40 km op.
Het tandheugelsysteem zorgt voor
een lichte en vrij directe besturing
en het bedienen van de vier trom-
melremmen vergt weinig pedaal-
druk.
De wegligging ten opzichte van de
Anglia is nog verbeterd door een 10
cm langere wielbasis.
Om zeker te zijn van sneeuw
en ijzelvrije wegen werd de Ford
Escort in Marokko voor de eerste
maal aan de internationale pers
getoond. Een Berbervrouw op een
ezeltje naast Fords vervanger van
de Anglia.
De Escort wordt in drie versies ge
leverd, een standaarduitvoenng met
1100 cc motor <53 pk), een luxe uit
voering met dezelfde motor of met
een 1300 cc Cortina-motor (63 pk, 135
km/u) en een GT model met een tot
75 pk (150 km/u) opgevoerde 1300 cc
motor.
Voorlopig wordt alleen de sedan in
2-deurs uitvoering geleverd, maar
het is aannemelyk dat de serie later
wordt uitgebreid met een vierdeurs
versie en een combinatiewagen.
De Escort zal eind februari of be
gin maart in ons land verkrijgbaar
zijn. De prijzen zijn nog niet vastge
steld, maar blijven deze binnen rede
lijke grenzen dan belooft de Escort
een geduchte concurrent op de Euro
pese auitomobielmarkt te worden.
Statistiek van de Europese Gemeen
schap. Er deden zich per land wel
enige verschuivingen voor.
De aanvoercijfers luiden: Neder
land 1965: 208.897 ton, 1966 184.830
ton; België 51.256, 45.301; Duitsland
416.969, 413.723; Frankrijk 476.3461,
512.403; Italië 187.408, 190.679.
Arnlere constructie
voor brug over
Sint Annabaai
Bij de bouw van een nieuwe brug
over de Sint-Annabaai by WiiJ^ji-
stad (Curasao) zal om. om psycho
logische redenen een andere con
structie worden toegepast.
Vice-premier Bakker heeft dat gis
teren in de Eerste Kamer meege
deeld bij de behandeling van de be
groting voor de West. Rijkswater
staat zal de bouw van de brug, die
vorig jaar instortte, geen moment
meer uit het oog verliezen, zo liet
hij weten. Hy wees er verder op
dat het instorten geen gevolg was
van een berekenings- of constructie
fout. Er zijn fouten gemaakt bij da
verankering van de brug. Wie daar
voor verantwoordelijk is. is nog niet
duidelijk.
Senaat akkoord
Voor de West
480 miljoen
De Eerste Kamer is er gisteren
mee akkoord gegaan, dat de Neder
landse regering 480 miljoen gulden
uittrekt voor de vijfjarenplannen van
Suriname en de Nederlandse Antil*
len.
Beide gebieden krijgen 240 miljoen
gulden voor hun ontwikkelingsplan
nen. die lopen tot 1972. Er is vorig
jaar aan de uitvoering van de plan
nen begonnen. Ze beslaan een breed
terrein, dat varieert van havenverbe
tering, aanleg van sluizen en stu
wen, ontginning van landbouwgrond
en stichting van scholen tot de bouw
van een gevangenis.
Suriname krijgt de helft van het
bedrag als schenking; de Antillen
96 miljoen gulden. De rest van het
bedrag moet na 1976 in 20 jaar
worden terugbetaald.
