unieke expositie in
Gemeentemusem
i
Brand
verwoest
winkels
Bejaarde ex-generaal
wilde rechtszaal in
VEELZIJDIG WERK VAN JONG
TALENT: FRITS VAN EEDEN
Velerlei facetten
Simone de Beauvoir
werd zestig jaar
u wilt
Opperware
kopen
:,nriJbdlav~ ïrënA:z on— *-»*-
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 11
bonte wereld van het poppenspel"
de nieuwe afdeling van het Haagse Gemeentemuseum is
grote tentoonstelling ingericht, waarmee een overzicht
lt gegeven van het Europese poppenspel in zijn verschil-
e facetten van de laatste twee eeuwen. De collectie omvat
l 500 poppen en marionetten, en zeker 200 andere beziens-
rdigheden, zoals kleine theatertjes, décors, aanplakbil-
en schaduwfiguren. Het is ongeveer een zesde deel van
llsctermaarde „Puppentheatersammlung der Stadt München",
™^oor de beheerders voor deze expositie werd afgestaan, en
Joor de Haagse marionettist Don Vermeire werd aangevuld
gpoppen en „figuren" van een twaalftal moderne Nederland-
j>ppenspelers.
bestaan, maar die hier een geheel
nieuwe vormenwereld aankondigen
Fantasie
deze, voor ons land zeldzame
bezoekt, wordt getroffen
jde kleurenrijkdom die van de
en groepen van marionetten
lt. We bevinden ons direct in
teaterwereld, want waar wij
|ken, wij zien steeds weer een
toneellij st, waarachter in de
afwisselende decors, de meest
:he naast de ons vertrouw-
^rionetten onder talloze schyn-
firs staan opgesteld,
t fantasie en poëzie overheer-
is duidelijk. Soms lijkt deze
t wereld in het leven te zyn ge
in om een aanval te onderne-
Iop de technisch ingestelde we-
om ons heen. Maar naast een
theater, waarin ijle sprookjes-
en ons dromerig en doodstil
laren, werpt een grillig wezen
koperdraad en veren de scha-
van haar griezelig geraamte op
knd.
leur en beweging
is een lobbes van een leeuw,
lit gevlochten riet blijkt te be-
Fh». Er zijn vergulde ridders aan
vn staven, en figuren die niet
Niet alleen een wereld van licht en
kleur, maar bovenal van beweging.
De Duitse theaters zijn in de
meerderheid. Voor de liefhebber van
het poppenspel is dit zoiets als het
paradijs. De marionetten van Paul
1 No is het tijd
I Toor fresia's.
Bijzonder
charmante
bloemen in
i talrijke variëteiten,
g U legt er
eer mee in.
Zeg het met bloemen!
Jl
Marie Jeannette
Walen overleden
De vroeger bekende pianiste en
planopedagoge Marie Jeanette Wa
len in na een langdurige ziekte op
86-Jarije leeftijd in Hilversum over
leden. Zij studeerde op het Amster
damse conservatorium, waar zij ln
1900 het eindexamen behaalde. Bij de
meeste van de Nederlandse symfonie
orkesten trad zij als soliste op, o.a.
met Willem Mengelberg.
Als uitvoerend kunstenare verwierf
zij vooral bekendheid door haar ka
mermuziekconcerten met de violist
Louis Zimmermann en de cellist Tho
mas Canivez. Mevrouw Walen be
hoorde tot de mede-oprichters 1921
en de vooraanstaande pedagogen
van het conservatorium de Vereni
ging Muzieklyceum in Amsterdam.
Tot 1961 heeft zij daar les gegeven.
Vanaf 1936 gaf zjj ook les aan het
Goois Muzieklyceum. De crematie
vindt plaats zaterdagochtend in Drie-
huis-Westerveld.
IN TERNEUZEN
(Van onze Zeeuwse oorrespondent)
Bij een felle brand zijn gistermid
dag twee winkelbedrijven aan de
Noordstraat in Ter neuzen, een meu
belzaak en een kunsthandel, in as
gelegd. Zes omringende panden lie
pen ernstige brand- en waterschade
op en enkele oude gebouwtjes, die
als magazijn dienst deden gingen in
vlammen op. Als vermoedelijke oor
zaak werd een defecte kachel ln het
kantoor van de meubelzaak ge
noemd De felle brand, aangewak
kerd door een droge oostenwind, kon
na twee uur blussen worden geloca-
liseerd. Enkele brandweerlieden lie
pen brandwonden aan handen en
gezicht op. De schade wordt geraamd
op een half miljoen gulden.
Er zi/n alleraardigste handpoppen
van Max Pokorny en Tilly Gais-
maier, vervaardigd in 1925. Er is
een oude Jan Klaassen uit de Ne
derlandse verzameling van Guido
van Deth. en vanuit een klein to
neel lijken drie nonnetjes op ons toe
te wandelen. Bij nadere beschou
wing zijn ze door het Haarlemse
i poppenspel-echtpaar Rien en Maaike
I Baartmans van drie houten ballen
en witte en zwarte lapjes in elkaar
gezet.
Frank Kooman heeft zijn schuim
rubber nozems tijdelijk naar deze
expositie gestuurd en het is dr. G.
Böhmer, die de tentoonstelling ver
zorgde. gelukt om twee wonderwe
zens uit de Weense ..Figurenspie-
gel" van Richard Teschner, vanuit
I het museum naar ons museum te
krijgen.
Het is niet moeilijk om een paar
uur lang geboeid op deze expositie
rond te wandelen. Enerzijds zien we
een verkleinde werkelijkheid uit
twee eeuwen, anderzijds gaat het
realisme over in surrealisme, want
het moderne figurenspel is nog niet
zo lang geleden uit een lieftallige,
maar conventionele verstarring los
gekomen.
Ikonen uit kerk
gestolen
Uit de Russisch-Orthodoxe kerk
aan de Obrechtstraat in Den Haag
zijn de afgelopen week twee ikonen
gestolen. Als waarde van de twee
kunstwerken wordt opgegeven een
bedrag van totaal 2700 gulden. De
politie heeft de zaak in onderzoek.
Een hoekje met fantastische
poppen
Brann, die 30 jaar geleden ln Den
Haag het spel opvoerde van Goethe,
die op zijn eigen geschriften exa
men moest doen en jammerlijk zak
te. zien we hier weer in het school
lokaal staan, omgeven door dikke
boeken en dikke Duitse professoren.
Doorbraak Voetbal De Hongaarse kam-
j pioensclub Ferencvaros uit Boeda-
Die doorbraak doet zich ook gel- Pest heeft zich dinsdag in Liverpool
den in de manier waarop het pu- j geplaatst voor de kwartfinales van
bliek by de activiteit van het verto- I toernooi om de Jaarbeurssteden-
nen wordt betrokken. Op de „brug" beker. De Hongaren wonnen de
van een klein marionettentheater j tweede wedstrijd tegen Liverpool
kunnen bezoekers boven de 18 ovor 47.000 toeschouwers met 1—0.
jaar zelf het speelhout ter hand 06 eerste ontmoeting in Boedapest
en kennis nemen van de j was eveneens in een 10 zege voor
techniek. En wie op woensdag-, za
terdag- of zondagmiddag het mu
seum bezoekt, kan om half drie en
half vier een demonstratie bewonde
ren van Ly en Don Vermeire.
Het is werkeiyk een unieke ten
toonstelling. En let eens bij het ver
laten van de zalen op de door Duitse
studenten vervaardigde marionet
van blauwe zijde, met het masker
van melkglas. Dat is misschien de
mooiste!
de Magyaren geëindigd.
Schrijversproces Moskou
Tijdens de tweede dag van het proces dat in Moskou wordt
gevoerd tegen vier jeugdige intellectuelen, is de bejaarde ex-
generaal Grigoryenko voor de deur van de rechtszaal gearres
teerd toen hij opgewonden protesteerde tegen de weigering
van de bewakers hem tot de zaal toe te laten. Hij werd door
politiemannen weggevoerd toen hij een door 12 personen on
dertekende petitie overhandigde aan de in de hal van het ge
bouw verzamelde westerse journalisten. Hierin werd geprotes
teerd tegen de geheimhouding rond het proces. Enkele uren
later werd hij en een vrouw die in zijn gezelschap was vrijge
laten.
I Grigoryenko had op de eerste dag
al getracht tot de zaal toegelaten
te worden als vriend van de familie
u wilt
nieuwe
artikelen
bekijken
Mevr. M. A. Mekking F. v.d. Poest Clementlaan 38. Portugaal. tel. 01807 - 2564
Fa. A. Hordijk, Lefèvre de Montignylaan 80. Rotterdam, tel. 010 - 181009
Fa. A. Heemskerk. Pr. Margrietlaan 64a, Rotterdam, 12, tel. 010 180873
dan krijgt u alle gewenste inlichtingen.
(Van onze correspondent)
Ofschoon het over het algemeen niet als hijzonder elegant
wordt beschouwd naar de leeftijd van een vrouw te informeren,
laat staan die publiekelijk te onderstrepen, geloven we niette
min een uitzondering te mogen maken voor of ten koste van
de bekende Franse schrijfster Simone de Beauvoir, die gis
teren 60 jaar is geworden.
Een uitzondering, waarvoor we ons dan durven beroepen op
het karakter van de schrifturen van de schrijfster zelve, die
tegen hypocrisie van een zeker soort vrouwelijke coquetterie de
strijd heeft aangebonden. En bovendien, wat betekenen die zes I ^hia"rischr°nri™'ting"*ve'rïletgd
Kruisjes dan nog voor een vrouw die nog dagelijks de onver- en Ijvert sinds ztfn ontslag daaruit
moeide energie plus natuurlijk het grote talent ontplooit die
tezamen het aanschijn hebben gegeven aan een literair oeuvre,
dat met boeken als „Les manderins", Les deuxième sexe", de
„Memoires"en laatstelijk, „L'age de discretion" uit de moderne
Franse literatuur niet meer is weg te denken.
an een der beklaagden, maar hy
werd tegengehouden, evenals alle an
dere vrienden en de meeste verwan
ten van de vier beklaagden. De ge
neraal, die by het Rode Leger in
de burgeroorlog heeft gestreden, voer
de verhitte debatten met de politie.
Toen een rechercheur hem fotogra
feerde zei hy: „U kunt mij niet.
bang maken. Ik heb bloed voor dit
land vergoten". De generaal werd in
1964 gearresteerd en gedegradeerd na
beschuldigd te zijn van het houden
van anti-Sowjet-russische toespraken.
In 1961 was hij al ontslagen als lec
tor aan de militaire academie om
dat hij had geprotesteerd tegen „het
gebrek aan vrijheid" in de Sowjet-
Unie. Hij werd twee jaar in een
Simone de Beauvoir kwam in 1908
in Parijs in een familie die tot de
Franse „klein-adel" behoorde, etr
In Galerie Van der Vlist:
Ingjald Oerbeck Soerheim, een
Noorse advocaat, vertrekt vandaag
uit Oslo naar Moskou als afgevaar
digde van „Amnesty international".
Hy zal proberen het proces by te
wonen om daarover verslag uit te
brengen aan zyn organisatie.
„Amnesty international" helpt men
sen die gevangen zitten wegens ge
wetenskwesties. De beklaagden in
Moskou, Alexei Dobrowolsky, Alex
ander Ginsburg, Yoerl Galanskow en
Vera Lajkow vallen volgens Soer
heim ongetwijfeld onder deze cate
gorie.
Van goed ingelichte zyde werd
meegedeeld, dat Vera Lajkow giste
ren schuld bekende.
Zy gaf toe manuscripten getypt te
hebben die gebruikt worden in het
proces en aan vrienden materiaal te
wereld. Haar jeugd en de heroïsche
jaren van de bezetting en het ver
zet, haar vriendschap met en bewon
dering voor een toenmaals onbeken
de lyceumleraar, die Jean-Paul Sar
tre heette, en wiens leven zy, of
schoon niet in het raam van een
officieel huwelyk, verder zou biyven
delen, vindt men uitvoerig beschre
ven in haar „Memoires", die tot de
boeiendste kronieken van het Frank-
ryk van deze tijd zullen blijven be
horen. Men heeft Simone de Beau
voir die ook politiek en filosofisch tot
de school van Sartre kan worden
gerekend, wel vergeleken met de ro
mancière en oud-danseres Colette,
wier plaats ze in het Frankrijk van
vandaag in zekere zin inderdaad
heeft ingenomen. Door eenzelfde on
barmhartige eerlykheid tegenover hebben gegeven van een anti-c<
zichzelf en haar sexegenoten worden J „istlsche buitenlandse groep emi-
beide schryfsters zonder twyfel ver-
bonden.Maar wanneer Colette als ro- 8Tanten genaamd N.T.S.
mancière misschien over een rykere De zegslieden voegden er aan toe,
fantasie beschikte, dan is het ge- i
bied nok cren^fic^h dat *era Lasjkowa ontkende dat een
In een tijd, waarin er wellicht voor velen reden is, een min
achtend oordeel te vellen over een gedeelte der huidige jongere
generatie, is het verblijdend te mogen constateren, dat zich on
der die jongere generatie toch menig verrassend en arbeidzaam
talent bevindt, dat recht van spreken heeft en verdient in de
openbaarheid te komen. Speciaal op schilderkunstig gebied is
dat het geval.
Frits van Eeden; Poema
(Foto LD. Holvast) I de doe
bied, ook geografisch gesproken, dat
Simone de Beauvoir betrad en ont
gon, daarentegen weer veel wijder
dan het domein dat haar oudere
zuster in de letteren bestreek. Zo
vergezelde Simone de Beauvoir Jean-
Paul Sartre al enkele malen naar
de. Sowjet-Unie, Amerika, Cuba en
andere delen van de wereld, waar
zy zich niet minder fel eri actief
interesseerde dan hij voor alle so
ciale en politieke problemen, waar
mee haar scherpe geest in aanra
king werd gebracht.
Simone de Beauvoir mag voor on
ze tijd misschien wel de belangryk- HiJ zei. dat Galanskow hem 2000
ste voortrekster van de vrouwen- roebel gaf om een appartement te ko-
emancipatie worden genoemd. Een Pen v°or het onderbrengen van het
j voortrekster echter, die helemaal hoofdkwartier van een NTS-cel
j heid nooit voor een man onder hoef- den die nlet tofc de rechtszaal werden
dergelijke handeling tegen de Sow
jet-Unie was gericht.
De andere drie beklaagden worden
er ook van beschuldigd contact ge
had te hebben met de NTS die zich
er op toelegt het Sowjet-regiem om
ver te werpen.
Gedurende een kruisverhoor van
vyf uur op de eerste dag was Dobro
wolsky de enige die zich schuldig ver
klaarde. maar hy zei, dat hy alleen
maar in direct contact stond met de
NTS en wel via Galanskow.
Zo kan men thans in de Galerie
Van der Vlist aan de Botermarkt 3
kennis maken met de plastieken, te
keningen en schilderijen van de 23-
jarige Haagse kunstenaar Frits van
Eeden, die reeds menigmaal op ex
posities elders de aandacht op zich
wist te vestigen.
In het byzonder voelt Van Eeden,
die zyn opleiding genoot aan de
Kunstnyverheidsschool in Am
sterdam, zich aangetrokken tot kat
achtige dieren, die hy met vaart en
zwier in vloeiende ïynen vastlegt, wy
noemen in het bijzonder zyn poe
ma's en luipaarden, die hy wel zeer
intens en langdurig bestudeerd moet
hebben, om ze zó natuurlyk uit te
beelden. In dit genre betoont hy zich
van zyn sterkste zijde.
Maar een onbetwistbare veelzydig-
heid is hem eigen.
Sterk fascineert hem byv. het bio
logisch, inneriyk groeiproces, zowel
op plantaardig als menseUjk terrein
(resp. de bolbloem of de baarmoe
der). Naast de figuratieve impressies
neigt hy ook naar de abstracte. Een
décoratieve inslag onderkent men in
zyn beschilderde haringtonnen, een
origineel experiment, waarvoor gre
tige belangstelling bestaat. Dan zyn
er nog zyn expressieve brons- of
yzerplastieken (kameleon of de Ark
van Noach, waarin ook veel dieren
te onderkennen vallen), zyn fynzin-
nlge olieverf- miniaturen en een
nieuw orgineel procédé: hout, om
wikkeld door aluminium, o.a. een ge-
styleerd kruis. Verschillende mense-
ïyke figuren en liggende naakten to
nen aan, dat hij in dit opzicht nog
niet tot volledige ontplooiing is kun
nen komen.
Een byzonder decoratieve „Blauwe
vogel" staat in het centrum van de
ze gevarieerde expositie, waarvoor tij
dens de officiële opening veel be
langstelling, ook van buiten onze
stad, bestond. Een teken, dat Frits j
van Eedens werk reeds welverdiend i
algemene bekendheid heeft verkre
gen.
Zij duurt tot 1 februari.
toegelaten bleven, evenals op de eer-
j ste dag, in de gang wachten.
Onder hen bevond zich Pavel Ll-
twinov, de kle&nzoon van de voorma
lige Sowjetrussische minister van
Buitenlandse Zaken.
Oudheidkundige
vondst bij Teheran
Archeologen hebben 200 meer dan
2000 jaar oude graven ontdekt in
Ganjepar. by Rudbar 210 km. ten
noord-westen van Teheran, aldus is
in Teheran bekend gemaakt.
De graven bevatten ongeveer 600
voorwerpen, waaronder gouden en
bronzen wynvaten met inscripties en
afbeeldingen van gevleugelde leeu
wen en adelaars.
