1
INGRIJPEND PLAN VOOR
VERKEER IN BINNENSTAD
ïWandelpromenade in
d Haarlemmerstraat
Geef meer ruimte aan het
openbaar vervoer (bus)
VERKEERSNOTA AAN LEIDSE RAAD
Sterke uitbreiding
ïj van blauwe zone
J PARKEER-
METERS
LIJVIG STUK
WERK
'AS PRO'
Minder auto's in
centrum komt verkeer
ten goede
Haarlemmerstraat
Nieuwe parkeerruimte
in de omgeving van
de Haarlemmerstraat
Bij Station verdwijnen
180 parkeerplaatsen
)ONDERDAG 4 JANUARI 1968
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 3
t/m
nsdnga
naiierflH een uitvoerige verkeersnota aan de raad
oorsci)3 pagina's en tal van bijlagen) wordt inge-
aan op de verkeersproblematiek in de bin-
DER enstad van Leiden. Bovendien worden in
deze nota enkele oplossingen aan de hand ge
daan, welke er toe kunnen leiden om het cen
trum van de stad meer „begaanbaar" te
maken.
uur ri
ts, dai
doki
r N! Zo wordt o.m. voorgesteld om het bestaande voetgangersgebied t.w.
n'. ge Donkersteeg, MaarsmansteegKorte- en Lange Pieterskerkkoor-
rteeg, uit te breiden met de Haarlemmerstraat (wandel-promenade)
lussen de Blauwpoortsbrug en de Pelikaanstraat, de Hoogstraat, de
hooglandse Kerksteeg en de Janvossensteeg tussen Haarlemmer-
\traat en Van der Werf straat. Verkeerslichten zouden er dan moeten
Haitomen bij de Hartebrugkerk, de Pelikaanstraat en de Breestraat ter
u j#oo£fte van de Maarsmansteeg.
ice<
lus
HaF°'
juildtfri
Verder
de thans bestaande
"flauwe zone (max.l uur parkeren)
uitgebreid moeten worden met de
folgende straten Turfmarkt, Apo-
thekersdijk, Stille Rijn, gedeelte van
ie Lange Mare en het Klooster, de
Beestenmarkt, Van der Werfstraat,
ita gedeelte van de Pelikaanstraat en de
Jcaasmarkt, de Nieuwe Rijn tussen
e$Ioogstraat en Hartesteeg, en een ge
deelte van de Papengracht, de Lan-
L- Jfcebrug en het Steenschuur. Ook de
er parkeermeter zal binnenkort zijn in
trede in het Leidse stadsbeeld doen.
li Voor het verkrijgen van de nodige
zijn vorig jaar op dinsdag
mei op uitgebreide
d'fen
lelling plaats vond. Voorts zijn in de
^Haarlemmerstraat op 27 mei ook be-
-, ïpoekerstellingen gehouden, alsmede
9 TOn bezoekersenquête. Daarbij is on-
enher meer gevraagd naar de woon-
•laats en de wijze van vervoer, ter
ijl tevens een opinie-vraag is ge-
>ver de meest gewenste ver-
:eersregeling in deze straat.
Als uitgangspunt van deze nota is
J. kenomen, dat voor het behoud en de
'hg'Verdere ontplooiing van de economi-
in fiche, sociale en culturele functie van
He binnenstad het streven gericht
j- Snoet zijn op: 1. wering van het
doorgaande verkeer; 2. verruiming
h lojvan de parkeergelegenheid door uit
breiding van het aantal parkeerter-
^ulreinen en door een zo doelmatig mo-
i jkelijke verdeling tussen lang- en
jkort-parkeren; 3. scheiding tussen
isterke" en „zwakke" verkeersdeel
nemers door waar nodig en mogelijk
voetgangersgebieden te creëren; 4.
bevordering van het openbaar ver-
voer door daartoe geëigende ver-
jkeersvoorzieningen.
c J Alvorens te kunnen overgaan bot
jwering van het doorgaande verkeer
S SIpunt 1) zullen eerst de nodige om-
2) fleidingswegen gerealiseerd dienen te
sworden.
Met betrekking tot de drie overige
-ipunten concentreert het rapport zich,
g wat de op korte termijn te nemen
3 maatregelen betreft, in hoofdzaak op
1 2 de Haarlemmerstraat en omgeving
Jen de Breestraat en omgeving.
1
4 Modern centrum
1 cl
4 B. en W. zjjn zich ervan bewust,
21 dat door de over enige tüd (gedacht
wordt aan juli/augustus) te nemen
5 maatregelen, van een grondige ver-
o betering van de verkeerssituatie in
de binnenstad nog geen sprake zal
6 lijn. Het gaat hier slechts om een
0 eerste bescheiden aanloop. Daar
J deze plannen wordt juist nog eens
0 extra onderstreept, dat de totstand-
2 koming van het geprojecteerde stel-
JJ »el van omleidingswegen steeds ur-
u tenter wordt. Eerst dan zullen de
maatregelen getroffen kunnen i
den, die nodig zUn om met behoud
van de eigen specifieke sfeer, welke
een oud-Hollandse stad als Leiden
kenmerkt, van de binnenstad een
modern centrum te maken, waar
plaats is voor de voetganger, het
openbaar vervoer, het bestemmings
verkeer en de kort- en la ngparkeer
der.
Voor de zestig parkeermeters,
waarvoor bij raadsbesluit van 27 no
vember jJ. een krediet van f24.500
beschikbaar werd gesteld, worden in
het rapport de volgende plaatsen
voorgesteldStille en Lange Mare
(35), Stadhuisplein langs trottoir
Koornbrugsteeg en Vismarkt (16) en
Breestraat tussen Maarsmansteeg
en Mandenmakerssteeg 9
Zaterdag
Het gebied, dat in het centrum van
Leiden het eerst voor aanwijzing van
voetgangersgebied in aanmerking
komt, is de Haarlemmerstraat. Ge
middeld 84 van het aantal geën-
queteerde bezoekers sprak zich uit
voor de aanwijzing van deze straat
tot voetgangersgebied (wandelpro
menade), met een zekere voorkeur
voor de zaterdag.
Uit een gesprek van de webhouder
van bedrijven met vertegenwoor-
rs van de Haarlemmerstraatwin
keliers (Haarlemmerstraatcomité) is
verder gebleken, dat een zeer grote
meerderheid der winkeliers (95
voorstander is van een aanwijzing
van deze straat tot voetgangersge
bied, op daarvoor in aanmerking ko
mende tijden. Naar het oordeel van
B. en W. komt daarvoor (als proef)
de zaterdag in aanmerking. Deze
maatregel, aldus het rapport, bevor
dert het winkelen, waardoor een eco
nomisch belangrijke binnenstadsfunc
tie wordt gestimuleerd en het verval
van de binnenstad wordt tegenge
gaan. Voetgangerszones worden
thans algemeen beschouwd als de
STALLING VAN
FIETSEN
Bij de herindeling en aanleg van
(nieuwe) parkeerterreinen zal reke
ning worden gehouden met de stal
ling van fietsen en bromfietsen.
In het plan tot herindeling van de
Beestenmarkt, Kaasmarkt en Stille
Mare is daartoe reeds een zekere
ruimte gereserveerd.
Bij het inrichten van het terrein
tussen ir. Driessenstraat en Oude
Rijn en het terrein tegenover het
badhuis in de van der Werfstraat is
eveneens rekening gehouden met de
stalling van fietsen (bromfietsen).
Verder kan in een aantal stegen
langs blinde muren stallingsruimte
(door een effectieve plaatsing van
klemmen of blokken) worden ge
maakt.
Het ligt in de bedoeling om
ook de Nieuwe Rijn tussen Harte
steeg en Hoogstraat in de blauwe
zóne op te nemen.
(Foto L.D./Holvast)
hoekstenen bij de noodzakelijke reor
ganisatie van activiteiten in de stads
kernen en zijn in vele steden in bin
nen- en buitenland aanwezig.
Koopcentrum
Het aantal bezoekers van de Haar
lemmerstraat komt voor 67.6 uit
Leiden en voor 32.4 uit de buurge
meenten. Per openbaar vervoer, te
voet, bromfiets en taxi (weinig ruim
te vergende transportmiddelen) komt
in totaal 83.2 Vc naar de Haarlemmer
straat. Van het aantal bezoekers
komt bijna 72 in de Haarlemmer
straat om er te kopen.
De rest komt er winkelen en kij
ken. Van het aantal bezoekers, dat
per auto komt, is 75.5 voor een
proefafsluiting. Dit percentage heeft
voornamelijk betrekking op bezoe
kers, die per auto uit de Leidse wij
ken en de buurgemeenten komen.
Dat de Haarlemmerstraat bij voet
gangers zeer in trek is, bewijzen
volgende getallen. Per teltijd (van
's ochtends 8.30 uur tot 's avonds zes
uur) brachten circa 40.000 in- c.q.
uitgaande personen een bezoek aan
de Haarlemmerstraat tussen Blauw
poortsbrug en Mare, plm. 86.000 hiel
den zich op tussen Mare en Pelikaan
straat en circa 30.000 op het gedeelte
tussen Pelikaanstraat en Haven.
Enige zijstraten (de Hoogstraat in
het verlengde van de Donkersteeg,
de Hooglandse Kerksteeg en de Jan
vossensteeg tussen Haarlemmer
straat en Van der Werfstraat) dienen
i.v.m. de grote aantallen voetgangers
bij het voetgangersgebied te worden
betrokken.
Indien wordt besloten de Haarlem
merstraat met enige zijstraten tot
voetgangersgebied aan te wijzen, zal
het noodzakelijk zijn, aldus het rap
port, een verkeerscirculatieplan op
te stellen. Bovendien moet het ver
lies aan parkeerruimte worden ge
compenseerd en dienen er kleine los-
en laadgebieden te worden aangewe
zen. De aan- en afvoer van goederen
per auto dient, bij afsluiting, plaats
te vinden voor 9 uur en na 17.30 uur.
Het verkeersrapport een lijvig
stuk werk, waarvoor wij de grootste
bewondering hebben is opgesteld
door de Dienst van Gemeentewerken.
Het is al weer geruime tijd geleden,
dat het gemeentebestuur, de directeur
van deze dienst, ir. H. H. Vos, op
dracht gaf tot het samenstellen van
deze nota. Het grootste aandeel in de
samenstelling had de hoofdafdeling
Civiele Werken B van deze dienst, in
nauwe samenwerking met het Socio
grafisch Bureau van de gemeente en
de verkeerspolitie. Het rapport is ge
schreven door ir. H. G. de Block van
de Dienst van Gemeentewerken, die
hiervoor uiteraard een uitvoerige stu
die uit het verzamelde materiaal
heeft moeten maken. Achter al het
werk was de wethouder, belast met de
verkeersaangelegenheden, mevr. N. A.
den Haan-Groen, de stimulerende
figuur.
ADVERTENTIE
Rillerig? Onprettig?
Pas dan op voor griep!
Neem direct 2 'ASPRO's.
'ASPR0' bevat alles om
een opkomende griep
snel en doeltreffend te
bestrijden.
In de juiste dosering
óók voorkinderen!
oft
Ruime aandacht wordt in de verkeersnota ook besteed aan
de belangrijke functie, welke het openbaar vervoer in een tijd,
dat het wagenpark hand over hand toeneemt, heeft te ver
vullen.
voer, worden toch enkele maatrege
len aangegeven, die op korte ter
mijn tot stand kunnen komen.
Bij de aanwijzing van de Haar
lemmerstraat tussen Blauwpoorts
brug en Pelikaanstraat tot voet
gangersgebied kan de Noord-Zuid-
Hollandsche Vervoer Maatschappij
de Haarlemmerstraat benaderen via
de Apothekersdijk, Stille Rijn en
Stille Mare en via de route Boom-
markt (of Noordeinde), Kort Ra
penburg, PTinsessekade, Turfmarkt.
Een halteplaats met abri is in te
richten op de hoek Lange Mare-
Haarlemmerstraat (midden), op de
Apothekersdijk nabij het Volkshuis
en op de Turfmarkt.
Door de uitbreiding van de ver
keerslichteninstallatie ,De Gijse-
laarsbank" kan het verkeer op de
Prinsessekade regelmatig en bevei
ligd linksaf slaan naar de Apothe
kersdijk.
Door de sterke groei van het
autobezit, aldus de nota, zal het
bestemmingsverkeer op het cen
trum, bij een onbelemmerd ge
bruik van de auto, eerder toe- dan
afnemen. Het overige transport
(bus, fiets en bromfiets) zal hier
zeer grote hinder van ondervin
den, terwijl juist deze groep
qua grootte het transport per
auto ver overtreft. Het onnodig
belemmeren van het transport
per bus, fiets of bromfiets zal in
ernstige mate de functie van het
centrum aantasten. Dit weinig
rooskleurige perspectief kan al
leen worden omgebogen, indien
de bewoners van de stad beseffen,
dat er in de toekomst sprake zal
moeten zijn van een selectief ge
bruik van de personenauto. Deze
auto zal uitsluitend mogen wor
den gebruikt voor de meest nood
zakelijke binnenstadsactiviteiten.
Hoewel in de nota wordt erkend,
dat het in eerste instantie niet mo
gelijk zal zijn om in Leiden op grote
schaal maatregelen te treffen ter
bevordering van het openbaar ver-
Bij een aanwijzing van de Haarlemmerstraat tussen Turf
markt en Pelikaanstraat tot voetgangersgebied zullen circa 115
parkeerplaatsen verloren gaan. Het is evenwel mogelijk om dit
verlies te compenseren door de herindeling van bestaande en de
aanleg van nieuwe parkeerterreinen.
Van 115 plaatsen
thans naar 190
In het verschenen verkeersrapport
worden de volgende mogelijkheden
opgenoemd
1. herindeling van de Beesten
markt (plan goedgekeurd en krediet
verleend door de raad)
2. herindeling van de terreinen
't Klooster en omgeving en Vrouwen
kerkhof
3. herindeling van de Lange Mare
(tussen Haarlemmerstraat en Caecl-
liastraat) bij het invoeren van één-
richtingverkeer in de richting van de
Marebrug, hetgeen afhankelijk is van
anvaarding van het verkeerscir
culatieplan;
4. herindeling van de Kaasmarkt
(plan goedgekeurd en krediet ver
leend door de raad)
aanleg van een nieuw parkeer
terrein in het gebied tussen de ir.
Driessenstraat en de Oude Rijn in
aanleg na afbraak)
aanleg van een nieuw tijdelijk
parkeerterreintje hoek „Haarlemmer
straatPelikaanstraat" (na afbraak
school).
7. aanleg van een tijdelijk parkeer
terreintje hoek „Oude VestVan der
Werfstraat" (in aanleg na afbraak);
aanleg van een tijdelijk parkeer
terrein in de Van der Werfstraat te
genover het badhuis (in aanleg na
afbraak).
Deze terreinen (met uitzondering
van 3) kunnen vóór het derde kwar
taal van 1968 van een herindeling
(of nieuwe aanleg) zijn voorzien, in
dien de nodige kredieten tijdig ter
beschikking staan.
In het kader van de werken op en
nabij de Langegracht worden boven
dien op de Langegracht en de Oost-
dwarsgracht parkeerplaatsen aange
legd op een loopafstand van circa 300
m tot het voetgangersgebied. Bij het
saneringsbeleid, hetgeen nader is om
schreven in het „wegenplan" en „ba
sisplan sanering en stadsvernieuwing"
is rekening gehouden met een verde
re vraag naar parkeerruimte.
Zoals reeds eerder is vermeld zal
binnenkort een bestemmingsplan
voor „De Camp" worden ingediend.
Lit verlies winst
Na de genoemde herindelingen en
nieuwe aanleg komen in de directe
omgeving van de Haarlemmerstraat
circa 190 extra parkeerplaatsen ter
beschikking, waardoor het verlies aan
parkeerruimte in de Haarlemmer
straat wordt gecompenseerd.
Deze nieuwe parkeersplaatsen ko
men slechts gedeeltelijk voor een par-
keertijdbeperking in aanmerking, ge
let op de ligging te opzichte van de
Haarlemmerstraat.
Een beperking van de parkeer
tijden in de omgeving van de Haar
lemmerstraat, door middel van de
parkeerschyf en de parkeermeter, is
dan ook noodzakelijk ter compensa
tie van het verlies aan perkeertyd-
beperking in de Haarlemmerstraat.
Mini-bussen
Bü een afsluiting van de Haar
lemmerstraat kan het gebruik van
mini-bussen in deze straat worden
overwogen. Een dergelijke bus moet
met aangepaste snelheid en behoor
lijke frequentie door het voetgan
gersgebied rijden met in- en ult-
staphaltes om de 200 a 300 meter.
Met de N.Z.H. is over de invoering
van deze bussen reeds contact op
genomen.
Het achterste gedeelte van de
Haarlemmerstraat zal straks voor
het openbaar vervoer beter bereik
baar worden indien de Ir. Driessen
straat wordt verbonden met de Oos
terkerkstraat. Het oosteiyk gedeelte
van het centrum wordt daarby in
zyn geheel ontsloten voor het open
baar vervoer door iyn 13 en 14 van
de N.Z.H.die via de Hooigracht,
Ir. Driessenstraat en Oosterkerk-
straat kunnen gaan ryden. By alle
instaphalten. zo is de conclusie van
het rapport, moet in principe en
waar mogeiyk een abri worden ge
plaatst, teneinde de passagiers de
nodige bescherming tegen het kli
maat te kunnen bieden.
Op het kruispunt Haarlem
merstraat (bij Hartebrugskerk)
komt een verkeerslichteninstalla-
(Foto L.D./Holvast)
Een belangryke verbetering, wel
ke het openbaar vervoer ten goede
kan komen is ook om het parkeren
in de Breestraat straks aan één zy-
de (Stadhuiskant) toe te staan. Het
huidige parkeren is een ernstige be
perking voor dit vervoer. Het juist
halteren van de bussen is moeiiyk.
Het resultaat is veelal, dat een bus
op een te grote afstand van de trot
toirband stopt en daarby de door
stroming van het achteropkomende
verkeer verhindert. By juist halte -
ren wordt het wegryden van de hal
te weer bemoeiiykt door parkerende
voertuigen. Bij een parkeerverbod
aan de zuidzyde zal deze zyde min
of meer vanzelfsprekend ter be
schikking staan aan de fietsers,
bromfietsers en de bussen. De per
sonenauto zoekt nameiyk by voor-
Rrrrctraat keur op we8en met éénrichtingver»
DrCCollHal keer de linkerzijde van de weg op,
Rijnsburgerweg
Het is wellicht mogeiyk, aldus
gaat het rapport verder, twee hoog
frequente busiynen aan het verkeer
op de Rynsburgerweg te onttrekken
na de aanleg van de Oegstgeester-
weg en de wegen over het Schut
tersveld. Het Rünsbirrgerviaduct zal
daardoor enigszins worden ontlast.
De relatie tussen het Houtkwar
tier (met het sportveldencomplex in
de Kikkerpolder) en overige wyken
zal daarmee worden verbeterd. By
het ontwerpen van de Oegstgeester-
weg en de wegen over het Schut
tersveld kan met een uitrusting en
vormgeving van de vereiste halte
plaatsen naast de rijbanen nu reeds
rekening worden gehouden.
Bij de reconstructie van het Stationsplein en het aangren
zende deel van de Stationsweg zullen circa 180 parkeerplaatsen,
die nu vooral beschikbaar zijn op het voormalige trambaange
deelte, verdwijnen.
Parkeerruimte in
autobusstation
N.Z.H.
Het verlies aan ruimte op het
Stationsplein is op kortere termyn
alleen te compenseren door de aan
leg van een parkeerterrein op het
Schuttersveld, rekening houdend met
de aanleg van de wegen over het
Schuttersveld. Hoewel in eerste in
stantie langparkeerders, na de recon
structie van 't Stationsplein kunnen
uitwyken naar het Schuttersveld is
het niet aan te bevelen een gedeelte
van het Schuttersveld biyvend voor
langparkeerruimte te bestemmen. De
toekomstige ontwikkeling van de be
bouwing op het Schuttersveld zou
hier ernstige hinder van ondervinden,
omdat de aldaar te ontwerpen bebou
wing een zekere vraag naar kortpar-
keerruimte zal hebben.
Aan beide zyden van het Rünsbur-
gerviaduct dient daarom nu reeds re
kening te worden gehouden met de
mogeiyke realisatie van langparkeer
ruimte.
Aan de zyde van de Boerhaavelaan
>3 een onderzoek gaande door de
Noord - Zuid - Hollandsche Vervoer
Maatschappij, waarbU tegen betaling
parkeerruimte in het autobusstation
kan worden verkregen.
Het onderzoek met betrekking tot
de stichting van een parkeergarage
in de omgeving van het Stationsplein
dient, aldus lezen wy in het rapport,
spoedig ter hand te worden genomen
ter nadere bepaling van de behoefte
aan langparkeerruimte (tegen beta
ling). Dit onderzoek is uitermate be-
langryk, mede in verband met de be
vordering van het openbaar vervoer.
Na de reconstructie van het Stations
plein wordt ten behoeve van het kort-
parkeren de plaatsing van een aantal
parkeermeter» overwogen.
Parkeergarages
De bouw van parkeergarages zal
pas over enige jaren ter sprake kun
nen komen. Uit ervaringen (en be
slissingen) in andere steden is komen
vast te staan, dat de stichting van
parkeergarages pas uit het oogmerk
van exploitatie aantrekkeiyk wordt,
indien men eveneens op de openbare
weg (en de parkeerterreinen) in een
groot gebied voor het parkeren
moet betalen. Deze situatie is in Lei
den de eerste jaren nog niet aanwe
zig en wordt pas bereikt, indien een
groot aantal parkeermeters in het
centrum is geplaatst.
Uit de gehouden parkeertellingen
kan echter nu reeds de conclusie
worden getrokken, dat er te zyner
tyd in de omgeving van de Bree
straat en de Haarlemmerstraat par
keergarages nodig zyn. Hierby wordt
gedacht aan een parkeergarage in
de omgeving van de Garenmarkt, in
de omgeving van de Kaasmarkt en in
de noordeiyke omgeving van de
Haarlemmerstraat (midden).
