Veertig jaar in het
kle u ter on dertvjs
Kb
Boerliaavecursus over
opleiding van medici
Thaiassa"
de openbare kleuterschool „De Goudsbloem" aan de Mare-
d te Leiden is gistermiddag een bijzonder jubileum gevierd,
gebeurt niet vaak'dat iemand veertig jaar verbonden is bij
^kleuteronderwijs en ook nog op hogere leeftijd de drukte
een hele massa vrolijke, vaak opgewonden en vaak rumoe-
kleuters aan kan.
ir het hoofd van de kleuterschool „De Goudsbloem", mej.
rouwer, is dit echter niets bijzonders. Zij staat nog iedere
- op een leeftijd van zestig jaar van 's ochtends tot aan
eind van de middag in het middelpunt van groepen van
tot soms nog meer kleuters. En de kinderen adoreren
JAN g<
i dag
JAlf»
dst«
Haai!
dags
IIbtt
Bloemen
«ilve collega's en ouders waren
itermiddag op de receptie, die
tegenheid van het veertig-jarig
did van mej. Brouwer werd
ook een paar van „haar"
die haar heel parmantig een
f kloemen kwamen aanbieden. Er
veel bloemen en geschenken
middag als blijk van waarde-
'oor de wüze waarop de jubile-
kleuterleidster veertig jaar
met de kleintjes is omgegaan,
niet alleen met de kleuters,
mej. Brouwer heeft op haar
aal Htn.
[EKË 1
•?049!.
school ook altijd veel leerlingen van
de Leidse kweekschool voor kleuter
leidsters in opleiding gehad.
De eerste die mej. Brouwer gister
middag gelukwenste, was de gemeen
telijke inspecteur, de heer J. J. van
Riesen, die namens B. en W. van Lei
den sprak. Hy vertelde, dat mej.
Brouwer haar opleiding volgde in Lei
den aan wat toen nog de „School voor
bewaarschoolhouderessen" heette. In
1926 haalde zij de hoofdacte. maar
ging toen nog even- door om vervol
gens ook deacten nuttig handwerken,
handenarbeid, kleutergymnastiek en
kleuterritmiek te behalen. In 1927
werd zij aangesteld als kleuteronder-
De gemeentelijk inspecteur
van het onderwijs, de heer J. J.
van Riesen, biedt mej. J. Brouwer
de jubileumgratificatie van de ge
meente aan.
(Foto L.D./Holvast)
wijzeres in Santpoort. In 1941 kwam
zij als hoofdleidster bij de kleuter
school in de Gortestraat in Leiden
werken. Sinds 1 september 1950 is
mej. Brouwer nu al weer hoofd van
„De Goudsbloem".
Een hoofd
„In het begin heb ik het hier wei
eens moeiiyk gehad", vertelde zij la
ter op de middag. „Er waren dan
weieens ouders, die me de wet wilden
voorschrijven, maar dan dacht ik
maar: er is tenslotte maar één
hoofd". En al snel accepteerden de
ouders dat mej. Brouwer de school
op haar eigen wijze leidde.
De heer Van Riesen wees er ver
der op, dat mej. Brouwer in die veer
tig jaar wel tegen de tweeduizend
kinderen juist in deze voor het kind
zo ontvankelijke periode heeft bege
leid.
De heer A. Gaykema. hoofd van de
Marnix van St. Aldegondeschool, die
Nog geen SER-
advies over
stakingsrecht
(Van onze Haagse correspondent)
De Sociaal Economische Raad is
het niet eens kunnen worden over het
ontwerp-advies over het stakings
recht. In de vergadering van giste
ren is besloten het advies terug te
zenden naar de commissie, die het
ontwerp heeft voorbereid.
Van donderdagochtend af is in het Leids Academisch Zieken
huis een Boerhaavecursus gehouden over medisch onderwijs.
Er werd hierbij voornamelijk gesproken over de eisen waaraan
de artsen in de toekomst zullen moeten voldoen en over de taak,
die de medische faculteit heeft ten aanzien van opleiding van
verpleegsters alsook voor de „nascholing" van artsen.
Internationaal
in hetzelfde gebouw als „De Gouds
bloem" is ondergebracht, sprak zijn
bewondering uit voor het werk van
mej. Brouwer. Hij bood haar mede
namens het personeel van zfjn school
en namens de oudercommissie een
cadeau en een bos bloemen aan.
Prestatie
Namens .de oudercommissie van
„De Goudsbloem" bood vervolgens
de heer J. Wiekhart haar een ge
schenk aan. Hij noemde het een gro
te persoonlijke prestatie om zich zo
voor het kleuteronderwijs te geven.
Mej. A. K. van Alphen voegde aan
deze geschenken en toespraken nog
een cadeau en een bos bloemen toe
namens alle Leidse hoofdleidsters.
Tot slot sprak mej. H. M. ter Beek
als directrice van de kweekschool
voor kleuterleidsters haar dank uit
voor het feit dat mej. Brouwer altijd
weer bereid was om kwekelingen in
te werken. „U wist over te dragen
wat er voor nodig is om de kleuters
te begeleiden en toonde bovendien
aan de meisjes, die nog in hun oplei
ding waren, hoeveel plezier men
ook na veertig jaar heeft aan het
werk van kleuterleidster".
Dit is de tweede cursus, die wordt
gewijd aan onderwerpen, welke be
trekking hebben op plannen en ver
anderingen die eventueel worden
doorgevoerd als te zijner tijd in Lei
den, Amsterdam en Utrecht nieuwe
academische ziekenhuizen worden
gebouwd. Aan deze conferentie wordt
deelgenomen door 172 medici, studen
ten en andere betrokkenen uit ver
schillende landen aan beide zijden
van het ijzeren gordijn. Hierbij is ge
bleken dat enerzijds de problemen
overal veel gelijkenis vertonen, maar
dat er anderzijds in sommige centra
voor deze problemen oplossingen zijn
gevonden, waaraan men in Neder
land nog moet beginnen.
Zo vertellen de Amerikaanse spre
kers dr. G. E. Miller en dr. H. Jason,
die beiden hoofd zijn van een aan
een medische faculteit verbonden bu
reau voor onderwijsresearch, iets
over hun werkzaamheden bij de
planning en beoordeling van het on
derwijsprogramma.
In de eerste plaats moet men zich
I beraden wat voor veranderingen men
zou willen gaan doorvoeren en hoe
deze veranderingen kunnen worden
I ingepast in het reeds bestaande on
derwijssysteem. Voorts moet men
weten wat de verlangde eindresulta
ten zouden moeten zijn om dan ten
slotte na het doorvoeren van de ver
anderingen het effect van deze ver-
I anderingen te toetsen. In Amerika,
zo vertelden de sprekers, hebben 12
van de ca. 90 medische faculteiten
een bureau voor onderzoek bij weten
schappelijk onderwijs ingeschakeld.
Ook de Nederlandse universiteiten
zijn al begonnen met iets in deze
richting. In Lelden is bijvoorbeeld al
een bureau voor onderzoek van het
onderwijs in oprichting. Het is echter
niet waarschijnlijk dat deze voor de
gehele universiteit bedoelde diensten
op grote schaal werkzaamheden voor
de medisch faculteiten zullen kunnen
verrichten.
V eraiitleriiigen
Een belangrijk onderwerp van be
spreking was voorts de vraag welke
veranderingen in de aard van de me
dische wetenschap te verwachten
zijn en wat de consequenties daarvan
kunnen zijn voor de medische oplei
ding.
Dr. J. Spaander, directeur voor de
gezondheidsbescherming en directeur
van het Rijksinstituut voor de Volks
gezondheid, bracht o.a. naar voren
dat door het succes van de curatieve
geneeskunde het begrip ziekte wordt
teruggedrongen en dat daardoor de
preventieve geneeskunde aan beteke
nis zal toenemen. Voor deze nieuwe
taken zullen deskundigen van ver
schillende aard moeten worden opge
leid. De medische faculteiten zullen
daarvoor in samenwerking met ande
re organisaties, zoals bijvoorbeeld het
Nederlands Huisartsen-Genootschap,
nieuwe programma's moeten ontwik
kelen.
Een ander aspect ls de steeds drin
gender behoefte aan regelmatige en
systematische nascholing voor
praktiserende artsen.
Verplegend
personeel
De Amerikaanse art H. T. Clark
vermeldde nog een andere taakuit
breiding van de medische facultei
ten, namelijk het organiseren van
wetenschappelijke opleidingen voor
verplegend personeel. Deze .studie"
duurt ln Amerika vier jaar. Verschil
lende colleges lopen de toekomstige
verpleegsters, die in Amerika dan ook
volledig als studentes worden be
schouwd, samen met medische stu
denten. Daarnaast blijft men er ver
pleegsters houden met een normale
driejaar8-opleiding, welke meer prak
tisch gericht is.
Het ls duidelijk dat voor de Ne
derlandse medische faculteiten de
vele nieuwe taken een zware belas
ting zullen vormen. Vele nieuwe
werkzaamheden zullen dan ook alleen
door een gezamenlijke inspanning
van deze faculteiten aangevat kun
nen worden. Een stap in deze richting
is al gedaan met het instellen van
het Interfacultair Overleg van
de Nederlandse Faculteiten der Ge
neeskunde, dat als uitgangspunt voor
deze samenwerking zou kunnen die
nen.
Interi ni dividend
Aku
Algemene Kunstzijde Unie N.V.
(AKU) keert over het boekjaar 1967
een interimdividend van f 1.20 (on
veranderd) uit op gewone aandelen.
Bij het ter perse gaan van dit
f nummer waren de dagelijkse
J scheepsmeldingen nog niet in
f ons bezit. e
PAGINA 19
Oorspronkelijke roman
door
Jan de Hartog
'a de ma,alt«d zette de oude
itsman koffie en Bernard zong
janse liedjes, die melancholiek
Aken ln het maanlicht. De be-
nning, een groepje donkere ge-
jnten op het middendek, mompel-
,01é, olé" na elk couplet.
k volgende dag ging de stuur-
terug naar het wrak met zijn
lapparaat. om naar banden te
ten in de ruimen. Zijn flessen
tn opnieuw geladen met samen-
erste lucht door middel van een
tortje op het dek, dat ik nog niet
len had omdat het zorgvuldig met
üoek bedekt was geweest. Het
het enige ding aan boord waar
aan besteed werd, want hun
j [aan hing ervanaf. Als het ma-
,9 2; rotje defect zou raken zouden zij
r Nice of Cannes moeten varen
hun flessen te laiten laden. Een
had een rendement van onge-
twlntig minuten op een diepte
twintig meter. Als zij dieper
en,- gebruikten zij meer lucht,
tag. door mijn masker, de stuur-
opnieuw duiken. Het zien van
vrak gaf mij opnieuw dat vreem-
dromerige gevoel. Het scheen als-
mijn hersens nog niet besloten
ten hoe op dat schouwspel te
eren, met ontzetting of verruk-
Dit keer dacht ik aan Hasen-
15 en ik stelde mij voor hoe onze
schepen nu lagen op de zan-
bodem van de Atlantische Oce-
in hun laatste omhelzing. Het
tn niet de schepen die mij een
#1 van afgrijzen gaven, het was
[edachte aan hen die erin lagen,
i oude eerste machinist, een wit
tt ln de schemering van de ma-
Kkamer tussen de stille dode
tSTjers en het ijzeren trapje, waar
ie vissen zwommen, soms glins-
id in het zwakke licht van bo-
Terwyi ik naar het wrak lag
Ijken en opnieuw het oranje we-
zag neerdalen langs de voor
dacht ik plotseling, ik weet
waarom, aan het sprookje van
an die alleen achter werd ge
in een leeg huis met de sleu-
rnn een kamer, die hij niet
openen. Hij opende die deur
zag een visioen van schoon-
en verrukking, die eindigde in
jruwelijke nachtmerrie waaruit
en enslotte gered werd door een
nr
wonder van liefde. Ik voelde mij
alsof ik die deur nog niet had ge
opend, maar door het sleutelgat
gluurde.
Terwijl ik het oranje wezentje met
de wolkjes zilveren luchtbellen de
presenning zag losscheuren en de
luiken openen, begon mijn hart weer
te bonzen en ik had een gevoel van
onveiligheid. Het wonder van de lief
de dreef doelloos in mijn gedachten
en bracht het vage beeld van twee
gezichten. Ze waren zwak, hulpeloos
en ver weg; Nicole en June Sim
mons. Ik wist dat als ik ooit zou
binnendringen in die wildernis van
stilte, ik iemand nodig zou hebben
die sterker moest zijn dan Stella,
om de langzaam afwikkelende draad
vast te houden die ik achter mij
mee zou trekken bij het afdalen in
de duisternis. Zonderlinge sprookjes
gedachten; het oranje wezentje had
nu twee luiken geopend en verdween
in het zwarte rechthoekige gat als in
een graf.
Dit keer stoven er geen zilveren
vissen uit de duisternis; alleen de
luchtbelletjes stegen speels in kleine
glinsterende wolken naar de gouden
mist van de oppervlakte. Alles was
stil en vredig, kleine vissen hingen
roerloos in het stille water. Mijn
adem maakte een hol geluid in de
buis; ik hoorde nog steeds het zwak
ke geknetter als van een verre
brand. Toen, plotseling werd een van
de luiken omhoog gestoten door een
geweldige slag van onderen en een
donker ding schoot wervelend om
hoog uit het donker. Pas toen het
draaiend opsteeg in het zonlicht zag
ik dat het een autowiel was. De
luchtbelletjes bleven uit het ruim
opstijgen, onregelmatig nu, steeds
meer wielen kwamen draaiend uit
het gat omhoog. Ik telde er tien
voor het oranje wezentje uit het graf
gezweefd kwam en langzaam naar
de midscheeps zwom.
Toen hij de stuurhut binnenging,
was er opnieuw de geluidloze ont
ploffing van duizenden zilveren vis
jes die uit de ramen en de deur
flitsten. Daarna gebeurde er niets
meer. De luchtbelletjes bleven op
stijgen, nu uit de deur, dan uit een
a; toen verscheen het oranje we
zentje weer, zwom tussen de schoor
steen en de omgekeerde sloepen door
en daalde neer voor de deur van de
'hu ibileum van mej. J. Brouwer
DE WONDERLIJKE AVONTUREN VAN BRAMMETJE FOK
1006. Als we dwars door de postzak zouden kunnen kijken,
zouden we Bram zien, die van de berg omlaagstortte met onbe
kende bestemming. De valpartij duurde zo lang, dat Bram de tijd
had om iets van het geheim rond Knud Humstrum te gaan be
grijpen.
Dat is het dus..daardoor is de post zo vlug ter plaatse en
daardoor zijn er brieven verloren gegaan: hij gooit alles gewoon
tlERDAG 16 DECEMBER 1967
de berg af. Alleen begrijp ik dan nog niet, dat hij zélf weer aan
wezig kon zijn om nog vóór die andere postbode de bezorging op
zich te nemen. Maar ook daarvoor is ongetwij.
De rest van zijn gedachten brak of door de smak, waarmee hij
op een helling belandde. In duizelingwekkende vaart gleden de
postzakken door, totdat ze tegen het geboomte vóór het besteldorp
tot stilstand kwamen met een smak, die de sneeuw van de takken
wierp. „Au", zei de ene postzak.
leeg en er was geen muntstukje meer te vinden. „U hebt ons
zelf opdracht gegeven om alles naar de vliegende schotel te dra
gen!" verklaarde een van de huisknechten.
„M-maar dat was ik niet.wierp Joris tegen. „D-dat was
mijn eh gefalderde ik. Die is met een fnuk gemaakt!"
De bediende begrepen niet veel van die verklaring, maar het was
duidelijk, dat ze geen loon zouden krijgen.
„Smoesjes!" riepen ze dan ook, Joris de voordeur uit gooiend.
„Oplichterspraat! Maar we nemen dit niet! We zullen ons bekla
gen bij het Arbeidsbureau'"
radiohut. Hij scheen moeite te heb
ben om de deur te openen; hij slaag
de er pas in nadat hij zijn voeten
tegen de muur had gezet en met
zijn volle kracht aan de deurknop
was gaan hangen. Toen de deur
opensprong viel hij achterover. Hij
maakte een langzame, sierlijke bui
teling met een cirkel van zilveren
bellen; toen zwom hij terug naar de
deur en verdween in de hut. De
luchtbellen bleven opstijgen. Iets
grijs kwam naar buiten geslopen, he
lemaal bovenaan, draaide om en
steeg dobberend naar de opper
vlakte. Eerst dacht ik dat het leef
de, toen herkende ik het. Het was
een tropenhelm.
Plotseling stopten de luchtbellen,
ik wist dat dit iets betekende: het
oranje wezentje hield de adem in.
Toen schoot het achteruit naar bui
ten, vechtend met iets in een wolk.
Het was een vreemde, donkere wolk,
bijna zwart, als rook. Ik zag slang
achtige armen graaien en iets dat
op een kale schedel leek. Toen spoot
een nieuwe wolk uit de eerste, breid
de zich langzaam uit en onttrok het
oranje wezentje dat trappelde met
de voeten, aan het gezicht. Plotse
ling zag ik onder uit de wolk een
heel kluwen ingewanden omlaag zin
ken, zilveren darmen, glanzend in
het zonlicht, die kronkelend achter
de omgekeerde boten verdwenen als
of zij nog leefden. Ik tilde mijn
hoofd op en mijn mond vulde zich
opnieuw met zeewater; dit keer blies
ik het uit de pijp en zwom terug naar
de sloep zo vlug als ik kon. Ber
nard dreef langszij, met één hand
aan de rand. en keek naar beneden.
RECHTER TIE EN DE VOSSEMOORDEN
2113. Na zijn gesprek met Lo heeft Rechter Tie een korte siësta
gehouden. Geheel verfrist besluit hij wat in de stad te gaan kij
ken. Hij heeft trouwens nog een speciaal doel, namelijk het raad
plegen van een deskundige over Soengs muziekboek. Wie weet kan
hij uit de liederen in het oude notenschrift iets meer over de stu
dent te weten komen. En wie weet zijn het geen melodieën, maar
geheime notities in code. Het is vergezocht, maar waard om na te
gaan. Op straat is het al tamelijk druk en er klinkt een vrolijk
geroezemoes. Heel de stad is met lampions versierd voor het ko
mende Maanfeest. De uitgelaten stemming van de voorbijgangers
werkt aanstekelijk, en neuriënd slaat Rechter Tie de weg in naar
de hoofdstraat. Vanavond geeft zijn collega een diner dat een
feestelijk evenement belooft te worden, en voor morgen staat er
een excursie op het programma naar de Smaragden Rots, een berg
plateau niet ver van de stad, dat beroemd is om het weergaloze
uitzicht. Als Rechter Tie een muziekwinkel ziet, denkt hij weer aan
het doel van zijn wandeling. Hij haalt het muziekboek tevoorschijn
en loopt naar binnen. Een oorverdovend lawaai klinkt hem tege
moet. Vele klanten ivillen op het laatste moment nog een fluit
tamboerijn of tweesnarige viool kopen voor het feest, en de in
strumenten moeten natuurlijk eerst geprobeerd worden. Achter
in ziet Rechter Tie een man, die haastig een kom rijst naar bin
nen werkt. Kennelijk de eigenaar. Bij hem zal hij zijn licht maar
eens gaan opsteken.
(Wordt vervolgd)
blijf de feestdrukte voor 1
5995. Er zat voor Joris niet veel anders op dan zijn land
goed binnen te gaan om de salarissen voor zijn bedienden te gaan
verzorgen.
„Wat lastig komt mij dit nu toch uit.mompelde shij. „De
fnuk is mij ontstolen, zodat ik geen geld kan falderen en bo
vendien ben ik bang, dat mijn namaaksels behalve mijn meubels
ook mijn brandkast hebben weggehaald!"
Zijn vrees was terecht. Alle kamers van het buitenhuis waren
