Monet voor 5 miljoen
Geen wijziging
in strategie
van Frankrijk
Uitslag NIPO- enquete
in twijfel getrokken
Exposities in twee Galerieën
ANTIQUAIRS VERKOCHTEN
IMITATIES VAN ANTIEK
Jeugdfestival
te Maastricht
McCarthy
contra
Johnson
Tribunaal
acht VS
schuldig
Prijs voor
Hugo Claus
METAAL WIL
INVALIDEN
HELPEN
ZATERDAG 2 DECEMBER 1967
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 7
Officier adviseert tot
vervolging wegens oplichting
De Utrechtse Officier van Justitie, mr. R. W. H. Pitlo, zal
zijn collega in Maastricht adviseren een vervolging in te stellen
wegens oplichting tegen twee antiquairs. Zij hebben op 1 juni
1965 op een grote kunst- en antiekveiling in het door hen ge
humde kasteel „Genhoes" in Oud-Valkenburg hnit'ities van
antieke meubelen als echt antiek ter verkoop aangeboden.
Tegen de neef van heiden, een 23-jarige Ut. echtse k'msthan-
delaar. die destijds de pers op de vervalsingen attent maakte,
requireerde mr. Pitlo vrijspraak.
Mr. Pitlo bracht in herinnering dat
oms de notaris voor het begin
de veiling een verklaring had
den laten voorlezen, waarin werd ge
steld dat alle goederen authentiek
Bovendien maakten de ooms
bekend dat wie binnen twee maan
de aankoop van het stuk kon
aantonen dat het een vervalsing was
zijn geld kon terugkrijgen.
De ooms hadden tegen hun neef
een aanklacht ingediend wegens
smaad. Strak en stijf hadden ze
volgehouden dat op het kasteel lou
ter authentiek antiek zou zijn ge
veild. De verklaringen van Hans
noemden zij van A tot Z gelogen.
Een op initiatief van de Rechter
commissaris ingestelde commissie van
deskundigen, kwam echter tot de
conclusie dat Hans Krijnen het wel
degelyk bij het rechte eind had.
„Vervalser"
Nieuwe uitgaven
Twee zonen van Israël, door Yeal
Dayan. Uitg.Wereldbibliotheek,
Amsterdam.
Justine, of de tegenspoed der
deugdzaamheid, door D. A. F. de
Sade. Uitg.: Bert Bakker-Daamen.
Den Haag.
Een kerstverhaal, door Charles
Dickens. Ned. ventaling: H. C. D.
de Wit. (Bakker-Daamen)
Kleine gedigten voor kinderen,
door Hieronymus van Alphen. Uitg.:
J J. C. Boucher, Den Haag.
Vergeet mij niet. Versjes uit een
poëziealbum voor kleine meisjes.
Geïll. door Ineke Lubsen. Uit de
Bruiloft in Kana. Verschenen in
de serie: Wat de Bijbel ons vertelt.
Uitg.: Ned. Bijbelgenootschap, Am
sterdam.
Noem het maar slaap, door Henry
Roth. Uitg.: Contact. Amsterdam.
Bedankt voor alles, door Jean A.
Schalekamp. (Contact)
Over de dood en gevulde kip,
door Steven Membrecht. (Contact)
Paulus VI, paus tussen twee we
relden. Onder deze titel verscheen
bij uitgever Becht in Amsterdam,
een biografie van de tegenwoordige
paus. geschreven door Alden Hatch,
de auteur, die bekend is geworden
door zijn levensbeschrijvingen van
De Gaulle, Prins Bernhard en Paus
Johannes XXIII.
Het boek geeft een uitvoerige in
formatie over de gezagsverhoudin
gen in het Vaticaan, en vooral ovpr
de wijze waarop door het pauselijk
staatssecretariaat diplomatie wordt
bedreven. En als zodanig is het
uitermate boeiend. Maar wie zoekt
naar verklaringen van het omstre
den gedrag van Pius XII in de oor
logstijd, komt teleurgesteld uit. De
schrijver bespreekt deze periode uit
voeriger en poogt de negatieve kritiek
te weerleggen, maar hij kan te wei
nig argumenten noemen om zijn vi
sie waar te maken. Hetzelfde geldt
voor de onduidelijke en behoudend
lijkende houding van Paulus VI tij
dens het concilie. Ook hieraan be
steedt Hatch veel aandacht en hij
komt tot de conclusie dat Paus
Paulus wel degelijk het streven naar
vernieuwing, dat door zijn voorgan
ger was ingeluid, voortzet. Het is
echter een slotsom, die niet steunt
op de door de schrijver zelf ge
noemde feiten. Aan het slot stelt de
schrijver nog aan de orde de pause
lijke mening over de nieuwe theo
logische inzichten, maar de infor
matie, die hij daarover verstrekt, is
onvoldoende. Dit onderwerp had hij
dan ook beter achterwege kunnen
laten.
Omdat zo de werkelijk belangrijke
dingen wel genoemd, maar niet ver
duidelijkt worden, zal het boek vele
serieus geïnteresseerden teleurstel
len.
Gedichten van
Van Alphen
Een alleraardigste uitgave,
heel vallend in het kader van de ex
positie „Spelen en lezen." welke op
het ogenblik in het museum „De
Lakenhal" te zien is, mogen wij wel
noemen de bij L. J. C. Boucher te
Den Haag verschenen „Proeve van
kleine gedigten voor kinderen" van
mr. Hieronymus van Alphen. geheel
vervaardigd naar de oorspronkelijke
uitgave van 8 augustus 1746, uitge
geven te Utregt, bij de wed. Jan
van Terveen en zoon. Zij zijn ver
lucht met dezelfde plaatjes, het let
tertype is gelijk aan weleer, kortom
het oude boekje is geheel herleefd.
En de wijze, brave overbekende en
in menig opzicht opvoedkundige
versjes spreken nog altijd voor zich
zelf. „Mijn speelen is leeren, mijn
leeren is speelen" en waarom zou
mij dan het leeren verveelen?"
vraagt Van At n zich af. Wij zijn
ervan overtuigd ^t U zich bij her
lezing van de g os ook niet
zult vcivelon.
De officier noemde deze garantie
bepaling onzedelijk. Van een een
voudige koper kon niet worden ver
wacht dat hij binnen twee maanden
het bewijs van valsheid zou kunnen
krijgen. De commissie van deskundi
gen heeft een jaar nodig gehad.
Mr. Pitlo vond het een sterk staal
tje dat de ooms tegen beter weten
in hebben volhard in hun aanklacht
tegen de neef. Hij kwam tot de con
clusie dat Hans de pers had inge
licht om het algemeen belang te die
nen. Wat de veiling betreft zei hij
dat het hie niet om een onbelangrijke
verkoping van wat meubelen en huis
raad ging, maar om een veiling die
internationaal de aandacht trok.
De verkoping werd gehouden in ver
band met het vertrek van de twee
ooms uit Genhoes. De eigenaar van
het fraaie middeleeuwse kasteel had
het huurcontract met de kunsthan
delaars opgezegd.
De neef was van de vervalsingen
op de hoogte omdat hij als 15-jarige
jongen een aantal maanden bij zijn
ooms had gelogeerd. Hij had toen ge
zien hoe zijn ooms van oude kerk
banken, varkenstroggen en biljartta
fels, o.m. „Zuidnederlandse schraag-
tafels uit de 17de eeuw" en „eiken
houten Vlaamse kloosterstoelen uit
de 17de eeuw" hadden gemaakt. Zo
nu en dan had Hans zelf een handje
geholpen.
Meer dan 400 jongelui zijn thans
drie dagen rond tientallen kunste
naars bijeen in de Maatstriehtse
Stadsschouwburg om er te spreken
over film, toneel, ballet en muziek.
Dit eerste Maastrichtse jeugdfestival
is begonnen met een uitvoering van
„De verlegen minaar" van Tirso de
Molino door het Groot-Limburgs to
neel en een inleiding door Laurens
ten Cate.
De 413 jongens en meisjes voor
het merendeel tussen 18 en 25 jaar
zijn ervoor uit België, Noord- en
Zuid-Holland. Noord-Brabant, Gelder
land en Utrecht naar Maastricht ge
reisd. Minister dr. M. Klompé van C.
R. en M. wenste het festival telegra
fisch veel goeds. Behalve gesprekken
over kunst kunnen de Festivalgan
gers ook door uitvoeringen met de
kunst kennismaken. Op het program
ma staan behalve de toneeluitvoe
ring van Cas Baas G.L.T. nog een
concert door het Limburgs Sympho-
nie-orkest o.l.v. André Rieu, een bal
letuitvoering door het Ned. Dans
Theater en vertoning van de films
..Spiegel van Holland" (Bert Haan
stra), „Een zondag op het eiland van
de Grande Jatte" (Frans Weisz en
Jan Vrijman) en Big City Blues (Ch.
Huguenot v. d. Linden).
Het is de bedoeling dat dit Festival
een jaarlijks terugkerende Limburgse
kunstkennismaking gaat worden.
Bij verkiezingen
De Amerikaanse democratische Se
nator McCarthy, een tegenstander
van de Amerikaanse Vietnam-po-
litiek, heeft zich als kandidaat voor
het presidentschap aangemeld. Hij
deelde mee het tegen president
Johnson te zullen opnemen bü de
voorverkiezingen voor de democra
tische kandidaatstelling in Wiscon
sin. Oregon. Californië en Ne
braska.
De 51-jarige katholieke Senator uit
Minnesota, die zich steeds voor een
zachte lijn inzake Vietnam heeft
uitgesproken, zal naar verwachting
een groeiende groep ontevreden
democraten aantrekken. Hij is de
eerste democraat die Johnson of
ficieel uitdaagt.
McCarthy, een intelletueel met uni- i
versitaire achtergrond, maakt op
de leden van het Congres een wat
nonchalante indruk, mede doordat
hij een afkeer heeft van bureau
cratie en routine. Hij was aanvan
kelijk leraar in de economie en de
sociologie. Later doceerde hij deze
vakken aan de katholieke universi
teit van zijn geboortestaat Minne
sota. Hij vrewisselde het hoogle
raarschap voor de politiek toen hij
in 1948 in het Huis van Afgevaar
digden werd gekozen. Tien jaar la
ter werd hij gekozen tot Senator
voor Minnesota.
McCarthy deed weinig van zich spre
ken tot 1960. Op de democratische
conventie voor de verkiezing van
de kandidaat voor het president
schap nam hij het in dat jaar op
voor zijn vriend en politieke even
beeld Stevenson. Volgens sommi
gen steunde hij Stevenson om
Kennedy de pas af te snijden, met
de bedoeling dat Johnson gekozen
zou worden, waarbij hij zelf een
kans zou maken als vice-president.
Hoewel thans een tegenstander van
de president, zou hij volgens de
ze theorie in 1960 zijn kaarten op
Johnson hebben gezet.
Franse minister van Voorlichting
Er is geen belangrijke wijziging in de militaire politiek van
Frankrijk gekomen. Dit heeft de Franse minister van Voor
lichting, Gorse, gisteren verklaard naar aanleiding van een
artikel over de Franse defensiepolitiek van de hand van gene
raal Charles Ailleret, chef van de generale staf.
In het aritkel, dat verscheen in
„Revu de défense nationale", het
maandblad van het ministerie van
Defensie, betoogt de generaal dat
Frankrijk een defensiesysteem moet
opbouwen dat tegen niemand gericht
Is omdat er nauwelijks ergens een
duidelijke bedreiging valt waar te ne
men. De Franse defensie dient daar
om niet naar één bepaalde richting
r „naar alle windstreken" te wor
den georiënteerd.
Minister Gorse verklaarde dat de
uitlatingen van generaal Ailleret niet
de weerspiegeling zijn van een rege
ringsbesluit. Zijn opvattingen zijn
echter niet in strijd met de politiek
van Frankrijk. Dergelijke concepties
indien op regeringsniveau bestu
deerd, zouden in elk geval met poli
tieke concepties worden geconfron
teerd. Er is echter geen belangrijke
wijziging in de militaire politiek van
Frankrijk gekomen, aldus Gorse.
Generaal Ailleret schreef verder
dat Frankrijk in een nieuwe defen
sieconceptie in de eerste plaats een
strategische kernmacht moet ontwik
kelen, die een „thermonucleaire
macht met wereldbereik" en een
„ruimtemacht" zou moeten worden.
Over het gevaar van Russische zij
de zei de generaal „het schijnt dat
de grote vrees voor Sowjet-agressie,
die enige jaren na de Tweede We
reldoorlog logisch en verklaar
baar was, op het ogenblik niet ge
rechtvaardigd is", reden waarom een
orëntatie in één richting onjuist zou
zijn.
In Parijs meent men dat generaal
Ailleret zijn ideeën ontvouwd heeft
met toestemming van De Gaulle. Uit
het feit dat Frankrijk tot geen enkel
blok wil behoren, vloeit een defensie
politiek voort die „naar alle wind
streken" is georiënteerd, zo zei men
in overheidskringen.
Op korte termijn zal de nieuwe op
vatting geen gevolgen hebben voor
Frankrijks houding tegenover de
NAVO. Maar op lange termijn zou
dit wel degelijk het geval kunnen
zijn. Men wees er in dit verband op
dat het verdrag, waarbij het bond
genootschap tot stand kwam. ont
worpen en gesloten is om de Russi
sche dreiging zoals die in de jaren
vijftig bestond, het hoofd te kunnen
bieden. Die dreiging bestond nu ech
ter niet meer. Desondanks was de
militaire inspanning van de NAVO
nog steeds tegen de Sowjet-Unie ge
richt. Frankrijk hield zich hier ech
ter buiten omdat zijn strijdkrachten
niet meer onder het geïntegreerde
NAVO-bevel staan. Op deze basis, zo
meent men in Parijs, is het mogelijk
dat Frankrijk zijn houding tegenover
de NAVO zal wijzigen.
Het is echter ook mogelijk dat men
voor 1969, het jaar waarop een land
dat nu lid is van de NAVO. zich hier
uit kan terugtrekken, binnen het ka
der van de Noordatlantische Ver-
dragsorgan»satie zelf gaat aansturen
op een verandering van doelstelling,
een doelstelling die aangepast is aan
de huidige situatie.
Claude Monets „La terrasse a Sinte Adresse" is gisteren bij
Cristie's in Londen voor 588.000 pond (ongeveer ƒ5 miljoen)
geveild. Dit is het hoogste bedrag dat ooit voor een impressio
nistisch werk is betaald. Het vorige record voor een Monet was
1,8 miljoen. „La terrasse" werd in 1867 door Monet, die toen
zeer arm was bij een bezoek aan zijn vader en tante in het dorp
Sinte Adresse bij Le Havre geschilderd en voor 170 verkocht.
Het wordt als een van de belangrijkste impressionistische
werken beschouwd.. Het toont een in vrolijke kleuren geschil
derd tafereel van een tuin aan zee met wapperende vlaggen en
schepen in de verte. Een van de menselijke figuren in een rie
ten stoel is Monets vader.
De tegenwoordige verkoper was de
74-jarige Amerikaanse predikant
Theodore Pitcairn die er in 1926
i f. 22.000.voor had betaald.
Vorig jaar verkocht hij in Londen
Van Gogh voor 1.5 miljoen gul
den. Hij gebruikte het geld voor de
bouw van een kerk.
Het doek werd gekocht door de be
kende Londense kunsthandelaar Ag-
ter gelegenheid van de viering
het 150-jarig bestaan van zijn
firma. Hij hoopt het later aan een
zijn relaties kwijt te raken.
Op het „Russell-tribunaal" dat in
Roskilde bij Kopenhagen wordt ge
houden, zijn de V.S. gisteren op 5
punten schuldig verklaard.
De Joegoslaaf Dedijer verkondigde
dat de V.S. schuldig zijn aan volken-
moord, gebruik van verboden wapens,
mishandeling en doden van gevan
genen, deportatie van burgers met
gebruik van geweld, alsmede agres
sie tegen Laos en Cambodja. De
Franse schrijver-wijsgeer Jean Paul
Sartre voegde aan de uitspraak van
het tribunaal toe dat de Amerikanen
de Vietnamezen doden omdat het
Vietnamezen zijn en zich daarom
aan volkenmoord schuldig hebben
gemaakt. Japan, de Philippünen en
Thailand werden mede schuldig aan
de „Amerikaanse agressie" verklaard.
Het veilen van de Monet duurde
twee minuten. Bij het publiek steeg
een kreet van verbazing op toen de
afslager bij een miljoen gulden be
gon. Er werden nog twee andere Mo
nets verkocht, n.l. Le quatorze Juil-
liet dat wegging voor f. 350.000.en
Jardin a Giverny dat f. 220.000.op
bracht.
Deze veiling leverde in totaal
1.114.596 pond sterling op. Een re
cord voor een verkoop van impres
sionisten.
Op de foto het schilderij met rechts
predikant Pitcairn.
Aan de Vlaamse schrijver Huge
Claus is de Prijs voor Nederlands
talige toneelauteurs" toegekend
door de Organisatiecommissie con-
tacit! Nederlandstalige toneelsohrijf-
vers uit België en Nederland, inge
steld door de Vereniging van Vlaam
se toneelauteurs en de Vereniging
van Nederlandse toneel-, radio- en
televisieschrijvers. Tijdens het tweede
colloquium Nederlandstalige toneel
schrijvers uit België en Nederland,
dat genoemde commissie op zaterdag
16 december in Maastricht organi
seert, wordt de prijs 's avonds in de
grote zaal van de Stadsschouw
burg uitgereikt aan Claus, die mee
gedeeld heeft de prijs te accepteren
en in ontvangst te zullen komen ne
men. Vorig jaar kreeg Jan de Har-
tog deze prijs. Na de prijsuitreiking
speelt De Nieuwe Komedie Claus'
toneelstuk .Mama, kijk, zonder,
handen".
Behoefte aan christen-radicalen
(Van onze parlementaire redactie)
Bestaat er grote behoefte aan een
christen-radicale partij? Ongeveer
een derde van alle kiezers zouden op
dit moment hun stem aan de christen-
radicalen willen geven, waardoor een
dergelijke partij 50 zetels in de Twee
de Kamer zou kunnen veroveren. Al
dus de opbrengst van een enquête, die
het NIPO in opdracht van de NCRV
heeft ingesteld. In politieke kringen
wordt de waarde van deze enquête
echter wegens de vraagstelling in
twijfel getrokken.
„Als u uit dit onderzoek afleidt, dat
u aan de winnende hand bent, dan
Franse prijs voor
beste detective
De 19e „Prix du Quad des Orfèvres"
voor de beste detective-roman, is
toegekend aan twee Marseillanen,
Henri Galisssran en Loup Durand
voor hun roman ..La porte d'or", ge
publiceerd onder het gemeenschap
pelijke pseudoniem„Henri-Louis
Dugall".
maakt u zich blij met een dooie
mus", zei de anti-revolutionair mr.
M. W. Schakel gisteravond voor de
NCRV-televisie tegen de radicaal mr.
E. Jurgens bij de bekendmaking van
de uitslag van de enquête in de ac
tualiteitenrubriek „Hier en nu". Ook
de voorzitter van de CHU drs. A. D.
W. Tilanus en de vice-voorzitter van
de KVP drs. G. J. M. Horbach trok
ken de uitslag van de steekproef ern
stig in twijfel. Volgens de heer Hor
bach zijn de neuzen in de KVP al
lang geteld en zullen de radicalen op
de komende partijraad, die volgende
week in Arnhem wordt gehouden, ver
in de minderheid blijven.
Onbekend
Uit de enquête, die twee dagen na
het Scheveningse congres van de
christen-radicalen is gehouden, blijkt
dan ook dat de meeste ondervraag
den nauwelijks wisten wat de chris
ten-radicalen eigenlijk willen. Slechts
3 wist bijvoorbeeld bevestigend te
antwoorden op de vraag of er een
stembusakkoord in het geding is. Pas
na met een zevental radicale pro
grammapunten in kennis te zijn ge
bracht reageerde 33 positief op de
vraag of een dergelijke partij hun
stem zou kunnen verwerven. Daaren
tegen antwoordde 28 negatief en
gaf 39 te kennen het niet te weten.
Volgens de enquête zal vooral D'66
bü een optreden van een christen-
radicale party een veer moeten la
ten. Maar liefst 45 van zün kiezers
naar de christen-radicalen gaan
daarmee terug naar een christe
lijke party. De KVP zou 42% van
haar kiezers aan de christen-radica
len verliezen, de ARP 32 de CHU
37 de PvdA 35 en de VVD 16
Veel blanco
Het onderzoek heeft verder uitge
wezen dat by landelyke verkiezingen
op dit moment de KVP de grootste
party zou blyven (38 zetels), gevolgd
door de PvdA (37) en D'66 (20), de
WD en de CHU (elk 15), de ARP
(11), de PSP (4), de BP, de SGP en
de CPN (elk 3) en het GPV (l>.
Deze cyfers wüken aanzienlyk af
van de enquête die de vorige maand
door het Bureau Veldkamp is gehou
den en waarvan de resultaten zon
dagavond door de KRO zyn uitge
zonden. Daarby kreeg byvoorbeeld
de KVP slechts 32 zetels, D'66 daar
entegen 24 en de VVD 20 zetels. Bü
de KRO-enquête was het echter niet
mogelük blanco te stemmen, bü de
NCRV-enquête wèl en 16 heeft dat
dan ook gedaan.
In twee galerieën zijn gisteravond interessante exposities ge
opend, n.l. in de Galerie Walenkamp (Nieuwsteeg) en Van der
Vlist (Botermarkt).
Heinrich Franger toont bij Walenkamp een collectie abstrac
te schilderijen, in felle kleuren: in hoofdzaak zwart, wit en
rood. Zijn onderwerpen moeten hem blijkbaar sterk gegrepen
hebben. Er spreekt een dynamische persoonlijkheid uit. Een
tornado, een eruptie, een tyfoon en diverse „composities" zijn
geladen van een suggestieve en expressieve zeggingskracht,
aardigd door middel
Zü zün
van een originele laktechniek van el-
gen vinding, welke de toonwaarde
ten goede komt. Uit zijn werk
spreekt een intelligente behandeling
van kleur en vorm, in harmonisch
evenwicht tot elkaar gebracht. Daar-
bü is ook een grote rol toebedeeld
aan de fantasie, getuige zün „Fabel
dier".
ADVERTENTIE
De schilder, die thans tüdelük in
Leiden woont zün eigenlüke domi
cilie is Barcelona .werkt in vol
komen tegenspraak tot de regenach
tige grauwheid, waarvan thans ons
land doortrokken is. Het doet ver
frissend aan. Mede door de veel
vuldig uitbarstende bundeling van
wervelende kjleuren, vervuld van een
intense liefde voor de elementaire
natuurkrachten. Het lükt ons, dat
Franger een rasechte schilder is,
bü wie de uitgesproken abstracte in
stelling toch verweven is met zin
voor de concrete figuratie. Een een
heid van tegendelen, door Franger
met stuwende, explosieve vaart gere
aliseerd. Geen wonder, dat zijn werk
reeds veelvuldig in het buitenland
de aandacht getrokken heeft.
Bü Galerie Van der Vlist expo
seert de surrealistische schilder Cor-
staan de Vries, op wiens werk wü
nader hopen terug te komen. Beide
exposities ondervonden tüdens de op
ning reeds intensieve belangstelling.
H.
Heinrich Franger:
„Splitsing"
(Van onze correspondent
Bij de verdeling van de jaarlyksa
loonkostenstijging in de metaal-
c.a.o.'s is een tiende procent gereser
veerd ter verbetering van verlengde
ziektegeldregeling. Men wil hiermee
de „oude" invaliden helpen, die reeds
gehandicapt waren geraakt voordat
enige maanden geleden de w.a.o in
werking trad. Welke regeling men in
de bedryfstak kan treffen voor deze
invaliden, die daardoor de gunstiger
w.a.o.-uitkering missen, moet nog na
der worden besproken.
In de confectie-industrie is reeds
overeengekomen, dat men de „oude"
invaliden tot hun vüfenzestlgste jaar
een aanvullende ziektegelduitkering
blüft geven. Een commissie van de
Stichting van de Arbeid onderhan
delt nog over een landelüke oplossing
van het probleem.
Mocht men hier in slagen, dan res
teert voor de rü kso verheid nog de
kwestie van de vele tienduizenden
invaliden, die niet onder een ver
lengde ziekteregeling vielen en van
wie velen eveneens een verhoudings-
gewys be lage uitkering krijgen.
