PTT machteloos tegen
bankgiro
opmars
van
nieuw
McIN amara
president
W ereldbank
GRATiS
Dienstverlening hinkt achteraan
Begrotingscommissie
wil ontheffing taak
SLEUTEL
HANGERS
Nieuw telefoonsysteem
Virus van
apeuziekte
ontdekt
Philidor kon nederlaag
niet meer ontlopen
DONDERDAG 30 NOVEMBER 1967
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 1T
ADVERTENTIE
NIEUW BEGRIP
op -
Betalen - zonder - geld
is sinds maandag jl. een nieuw be
grip in Nederland. Het is een ver
dere poging van de gezamenlijke
banken om de dienstverlening uit te
breiden tot de massa. Voor de popu
larisering van het bankwezen was
vorige maand reeds een belangrijke
stap gezet door de reclamecampagne
voor het openen van een bankreke
ning. Niet voor de kapitalist, maar
voor de eenvoudige loontrekker, die
in de loop van de maand zijn gehele
salaris opsoupeert en geen cent
spaart. De banken hebben het geld
van die gewone man graag. Zij ver
zorgen kosteloos zijn betalingen. Zij
geven hem zonodig wat crediet tegen
lage rente en als de rekeninghouder
wat geld wil sparen wordt hij beter
beloond dan de postcheque- en Giro
dienst ooit heeft gedaan of zal doen.
Het staatsbedrijf der PTT heeft de
actie van de banken beantwoord met
een advertentiecampagne vol zoet ge-
vooisde woorden.
Het is de vraag of het het publiek
kan overtuigen dat de postgiro meer
voordelen biedt dan een bankgiro.
Eigenlijk is het helemaal geen vraag:
er zijn geen voordelen. De Postche
que- en Girodienst is te laat ont
waakt. In de strijd die nu in de re
clame wordt uitgevochten beschikt
tante pos over onvoldoende wapens.
Zij levert een hopeloos gevecht,
waaruit de banken ongetwijfeld als
overwinnaar te voorschijn zullen ko-
(Van onze Amsterdamse correspondent)
Soms staan de advertenties in de krant van dezelfde dag
contant betalen zonder geld-op-zak. op de moderne, gemakke
lijke manier: met de betaalpas en de betaalchequesDe tekst
van de andere advertentie is: ,JKunt u zonder geld op zak
overal met gepast geld betalen? Ja, gewoon met de blauwe
kaart van de postgiro".
De eerste staat in de publikatie van de gezamenlijke Neder-
landse banken. De andere in de advertentie van de Postcheque-
en Girodienst.
chequebedrag gedurende twee dagen.
De bankgirorekening geeft immers
een rente van 3Vs% per jaar, bere
kend over het bedrag dat gedurende
elke hele maand op de rekening
heeft gestaan. De gewone postgirore
kening' geeft geen rente.
De bankrekeninghouder kan be
taalcheques krijgen tot maximaal
1500 gulden. Over het algemeen
krijgt men cheques tot een bedrag
waarover bijvoorbeeld ook een afbe
talingskrediet zou worden verleend.
De betaalcheque van de banken is
door de Postcheque- en Girodienst
beantwoord met een reclamecampag
ne die vertelt dat men „gewoon met
de blauwe kaart" elk gewenst bedrag
gepast kan betalen. Jawel, maar dan
moet men beslist zeker zijn van een
voldoend saldo. De ontvanger, mees
winkelier, heeft geen enkele
zekerheid over die dekking. Is er geen
saldo dan krijgt de winkelier geen
geld. Een onmiddellijke verzilvering
de cheque is niet mogelijk. De
ontvanger moet drie tot vijf dagen
wachten eer hij over het geld kan be
schikken. En de winkelier zal dus
de voorkeur geven aan de vei
lige bankcheque en soms zelfs de
girocheque zonder meer weigeren,
maar dat vertelt de advertentie van
de PTT niet.
De postcheque- en Girodienst pro
pageert op het ogenblik ..postgiro
voordelen" die in zes punten zijn sa
mengevat.
Voordeel 1. gemakkelijkee bij- en af
schrijving op de nieuwe 3.48 rente
rekening. Bij de banken hoeft men
niets bij of af te schrijven en krijgt
men automatisch een iets hogere ren
te, namelijk 3%
Voordeel 2: hetzelfde geldt voor de
beleggingsrekeningen van 41/J,5 en 5%
pet. Bij de banken heeft men die
zelfde mogelijkheid tegen iets hogere
rente.
Voordeel 3: rechtstreeks gemakke
lijk betalingsverkeer met een miljoen
particulieren en 500.000 bedrijven ei
instellingen. Voor de bankrekening'
houder geldt: hetzelfde gemakkelijke
betalingsverkeer met dezelfde parti'
culieren, bedrijven en instellingen.
Voordeel 4: twee kascheques vai
500 gulden elk voor het opnemen vai
contanten bij alle 2250 postinrichttn-
gen. De banken komen met grotere
voordelen: betaalcheques zijn tot 500
gulden te verzilveren bij 4000 kanto
ren en wie naar het bijkantoor vai
zijn eigen bank gaat kan a la minute
zijn gehele saldo opnemen.
Voordeel 5: boekhoud-gemak:
overzichtelijke geheel gespecificeerde
dagafrekeningen. De banken geven
datzelfde boekhoud-gemak, r
stuurt de dagafrekeningen met grote
re snelheid.
Voordeel 6: overschrijven zonder
kosten, ook geen portikosten. Ook de
banken schrijven kosteloos over
berekenen echter wel de portikosten
van de dagafrekeningen en wie zijx
opdrachten niet in de bus van he
bijkantoor deponeert moet ook post
zegels plakken. De gratis portikosten
zijn dus het enige voordeel van de
postgiro.
Betaalcheques
De nieuwste service van de ban
ken is het verstrekken van betaal
cheques aan rekeninghouders. Dit in
Amerika zo populaire betaalmiddel
maakt het mogelijk contant te be
talen zonder geld op zak te hebben.
Men kan er alles mee betalen: kle
ding en sportartikelen, de stomerij en
de kruidenier, de kapper, het
bioscoopkaartje en het etentje in de
stad, de bakker, de melkboer en de
slager. Men behoeft niets anders te
doen dan even een cheque uit te
schrijven en zich met een zogenaamd
bctaalpasje te legimiteren. De ont
vanger haalt het geld bij de bank,
het geeft niet wplke, of laat het be
drag op zijn eigen bankrekening bij
schrijven.
Natuurlijk wordt er wel veronder
steld dat de uitgever van de cheque
over een voldoend saldo op zijn reke
ning beschikt, maar nodig is het niet.
Hij zal gerust 100 gulden uitgeven als
hij maar 50 gulden op de rekening
heeft. Als zijn salaris aan het eind
van de maand op de bank wordt ge
stort, wordt dat wel vereffend, de
bank berekent hiervoor een rente
van 1% per maand.
Voor de ontvanger in de meeste
gevallen de winkelier is de betaal
cheque gemakkelijk. Hij behoeft
nooit wisselgeld terug te betalen. Bo
vendien weet hij dat de cheque wordt
verzilverd ook als er geen saldo
De banken nemen dat risico. De
dienstverlening wordt bekostigd
de inhouding van de rente over
ADVERTENTIE
nylons met
"ingebouwde" frisheid
U houdt frisse, droge voeten in
3 Sterren nylons met Hygitex.
Want Hygitex desodoriseert,
voorkomt transpiratie en is
aangenaam voor de huid. Elke
dag weer frisse voeten met 8
Sterren nylons. Alléén 3 Sterren
nylons zijn behandeld met
Hygitex. 2.95 en 2.25
met Hygitex
HYGIËNISCH. ALTIJD FRIS
uitgebreid. De kosten van overschrij
vingsformulieren zijn vervallen, de
giro-enveloppen zijn nu gratis te
krijgen, het saldo dat aanvankelijk
niet beneden vijf gulden mocht da
len werd eerst tot nihil toegelaten en
thans mag men zelfs tot 25 gulden in
het rood komen. Bovengenoemde
„postgirovoordelen" bieden voorts
nieuwe mogelijkheden. Maar steeds
blijft men achter de bankinstellingen
aanhinken. Een nieuwe troef i6 nu
het openstellen van postkantoren op
koopavonden of vrijdagavonden.
De postgiro levert een zware strijd
tegen de banken die de wind in de
rug hebben. Reeds 3 dagen na de
start van het systeem van betaal
cheques staat vast dat deze voor Eu
ropa nog nieuwe betalingswijze een
succes wordt. Buitenlandse belang
stelling doet vermoeden dat de be
taalcheques in de naaste toekomst
ook als betalingen in andere Euro
pese landen zullen worden geaccep- I
teerd, waarmee de zogenaamse reis- J
cheque voor de bankrekeninghouder j
kan vervallen.
De Nederlandse banken, hecht
aaneengesloten met uniforme spelre- j
gels zijn het offensief begonnen om
de gunst van het publiek te krijgen.
Tegenover het abstracte begrip van
de postgiro brengen zij het bankkan
toor in ieder dorp en iedere stads
wijk. De strijd van het ambtelijke
staatsbedrijf der PTT tegen de com
mercie van de banken is een hope-
(Van onze parlementaire redactie
De algemene begrotingscommissie
uit de Tweede Kamer wil van haar
taak worden ontheven. In de tweede
vergadering, dia het college gisteren
heeft gehouden, heeft het besloten,
dat het geen advies zou uitbrengen
de tientallen voorstellen, die in
de openbare commissievergaderingen
in de laatste weken zyn gedaan.
Die voorstellen (23 amendementen
en 7 moties) hebben op een enkele
uitzondering na van de betrokkeh
commissies een negatief advies
meegekregen. De stemmenverhoudin
gen daarbij zijn zodanig, dat aange-
en mag worden, dat ze ook in de
Kamer met ruime meerderheid zul
len worden verworpen.
De algemene begrotingscommissie
die tot taak heeft de Kamer nader te
adviseren over moties en amendemen
ten op de begrotingen, ziet daarom
geen heil in een uitgebreide beraad
slaging. Een voorstel van de liberaal
Toxopeus om geen adviezen uit te
brengen, werd aangenomen met ne
gen tegen acht stemmen.
Complicatie
Daarbij doet zich een complicatie
voor. De tegenstemmers waren de af
gevaardigden van PvdA, KVP
Die partijen hebben in de Kamer
evenwel een meerderheid. Als de Ka
mer, politiek gezien, net zo stemt als
de begrotingscommissie wordt het
voorstel daar verworpen. Gevolg: de
commissie, die van haar taak onthe
ven wil worden zal zich toch van die
taak moeten kwijten.
En het gevolg daarvan kan weer
zijn, dat de Kamer dinsdag niet aan
de openbare behandeling van de be
grotingen zou kunnen beginnen.
Daarom wordt aangenomen, dat
het presidium naar een „werkbare
oplossing zal zoeken .Tenslotte is t
helemaal niet gezegd,'dat de Kamer
net zoals de commissie zal stemmen.
Het al of niet willen beraadlagen
over kansloze voorstellen hangt meer
af van praktische dan van politieke
motieven. De stemmenverhouding in
de begrotingscommissie wijst daar
trouwens al op.
3 verschillende
BIJ CALIFORNIA
SOEP IN BLIK
Plak hier 6 vlaggetjes
zendt mij 3
sleutelhangers
KNIP UfT «n stuur sur.
California Soepen Harderwijk
Kogel 50 jaar
tusseti long
en het hart
Artsen die de 70-jarige Severino
Rava doorlichten in verband met
klachten over ademhalingsmoeilijk
heden hebben geconstateerd, dat tus
sen 's mans hart en linkerlong een
kogel zit uit de Eerste Wereldoor-
Johnson vol lof over minister
De Amerikaanse minister van Defensie, McNamara, heeft
gisteravond in een verklaring laten weten dat hij het aanbod
van de raad van commissarissen van de Wereldbank heeft
aanvaard om president van deze bank te worden. Het aanbod
was hem enkele ogenblikken eerder gedaan.
McNamara verklaarde dat t
geen datum was vastgesteld voor
zyn aftreden als minister van De
fensie. President Johnson had hem
verzocht ook in 1968 tenminste nog
zo lang aan te blijven tot het werk
voor het militaire program en het
budget voor het fiscale jaar 1968-
1969 voltooid was. Dit betekent dat
McNamara waarschijnlijk n'iet voor
eind januari zal heengaan.
Dankbaar
nog Namara en zijn houding van alles
te weten.
Het streven van McNamara is
steeds geweest de enorme ingewik
kelde Amerikaanse militaire machine
geheel onder zijn leiding te brengen
hetgeen het voor hem noodzakelijk
maakte 12 uur per dag te werken
omdat hij de belangrijke beslissingen
zichzelf voorbehield. De gene
raals en admiraals hebben dikwijls
hun ketenen gerukt, maar geen
hen heeft het gedurfd hem in
het openbaar aan te vallen.
In zijn verklaring zegt McNamara
voorts dat hij president Johnson zeer
dankbaar is voor diens constante
steun en vriendschap. Hij merkt dan
op dat hij nu op 60 dagen na zeven
jaar minister van Defensie is en de
ze post dus langer bekleed heeft dan
een van zijn voorgangers. Ik was
zelf niet van plan zolang aan te blij
ven, aldus McNamara. Ik heb dit
echter wel gedaan omdat ik mij hier
toe verplicht achtte.
President
Service
Men zou de reclamecampagne van
de postcheque- en girodienst mislei
dend kunnen noemen. Van de voor
delen blijft in de praktijk immers
niets over. Zelfs de slagzin: „het
grootste gironet van Nederland
volledig geautomatiseerd" slaat
nergens op. Het girokantoor van de
gemeente Amsterdam is kleiner
biedt belangrijk meer service en
bedient de rekeninghouder in de helft
n de tijd die de PTT nodig heeft.
„Volledig geautomatiseerd" is geen
enkele garantie voor een goede
dienstverlening. De rekeninghou-
van de postgiro die destijds van
het Haagse girokantoor naar het gi
rokantoor in Arnhem werd overge
boekt kreeg ee mnededeling toege
zonden dat men in verband met de
automatische verwerking van de
overschrijvingen rekening moest
houden met een langere verwerkings
tijd.
Ook de grote bankinstellingen heb
ben hun giroverkeer volledig geauto
matiseerd. Wat de rekeninghouder
echter interesseert is hoe lang het
geld onderweg blijft. De postgiro
heeft drie tot vijf dagen en soms
meer nodig om de betrokkene bericht
te zenden van bij- of afschrijving,
bij de banken is het gebruikelijk dat
iedere dag de giro-opdrachten worden
afgewerkt zodat het door rekening-
houder te ontvangen dagafschrift de
situatie van de vorige dag aangeeft.
Dat is een service die de PTT
niet kan geven. Een ambtenaar
gaat om vijf uur naar huis, in
een particulier, dienstverlenend be
drijf pleegt men te werken tot het
karwei achter de rug is.
Saldo
Onder druk van de concurrentie
an de banken heeft de Postcheque-
in Girodienst de service al enigszins
Medewerkers van het Bernhard-
Nocht-Instituut voor zee- en tropen-
ziekten in Hamburg zijn er in ge-
de gevaarlijke veroorza-
de zogenaamde „Marburger
apenziekte" zichtbaar te maken met
een elektronenmicroscoop. Zij konden
•zaak van de ziekte, een virus
aantonen, in het bloed van marmot
apen die waren ingeënt met
stoffen van door de ziekte getroffen
De ziekte werd de afgeslopen zo-
er door apen uit Oeganda 3
Marburg, Frankfort en Belgrado
overgebracht en eisten in West-
Duitsland zeven mensenlevens, of 25
procent van de geïnfecteerden.
De Hamburgse virologen dr. Gün-
ter Müller en dr. Dietrich Peters
noemden het „virus Marburg" n
verwant met de vertegenwoordigers
een nög niet geclassificeerde
;-groep die door insecten wordt
overgedragen. Het is, volgens de art-
nog niet bekend of en wan
entstof tegen de apenziekte ont
wikkeld kan worden. Daartoe i
ten de structuur van het virus e:
reactie van de organisme nog onder
zocht worden.
Het virus ziet er
vergroot uit als eer
dwarsstrepen en eei
lengte omgeven door
100.000 maal
wrompje met
streep in de
:en lichte rand.
Snellius-medaille
voor ir. H. Rinia
In de te Amsterdam gehouden ver
gadering van het Genootschap ter
Bevordering van Natuur-, Genees- en
Heelkunde heeft de voorzitter, prof.
dr. E. C. Slater, de onderscheiding
van dit genootschap, de gouden Snel
lius-medaille, uitgereikt aan ir. H.
Rinia te Eindhoven.
Ir. Rinia is tot hij voor kort met
pensioen ging ruim 40 jaren, de laat
ste 20 jaar als directeur, werkzaam
geweest aan het Philips Natuurkun
dig Laboratorium. Vaak baanbrekend
waren zijn activiteiten op een breed
terrein. Meer dan 50 octrooien staan
op zyn naam.
Kort na McNamara gaf president
Johnson een verklaring uit waarin
6tond dat de voornaamste defensie
politiek duidelijk is vastgesteld en de
richting van de oorlog in Vietnam
vast is bepaald.
De Amerikaanse president had
woorden van lof voor de minister.
Hij zei dat McNamara een groot
bestuurder van het ministère van
Defensie is geweest. De diensten, die
had bewezen zowel als
de regering en als wijs raad
gever op binnenlands en internatio
naal terrein, waren „onvergelijke
lijk" geweest.
In april bracht McNamra de pre
sident al op de hoogte van het even
tuele aanbod van d» Wereldbank,
half oktober liet Johnson hem we
ten, dat de voordracht voor de We
reldbank nu binnenkort moest ge
schieden. Hij vroeg de minister, of
hij nog belang stelde in de post.
Over de opvolging van McNamara
Is nog niets bekend. Gouverneur Co-
nally van Texas, waarvan algemeen
aangenomen werd dat hü McNama
ra zou opvolgen heeft laten weten
dat hem de portefeuille van Defen
sie niet is aangeboden en dat hij
niet weet of dat ral gebeuren.
Reacties
De Europese dagbladen waren het
er gisteren over het algemeen over
eens dat het vertrek van McNamara
een verandering zal betekenen voor
de Amerikaanse Vietnam-politiek.
Veelal wordt de opvatting gehuldigd
dat de voorstanders van een ver
scherping van het conflict in Viet
nam meer invloed zullen krijgen op
president Johnson.
De bladen zyn van mening dat
de nieuwe Amerikaanse minister van
Defensie het niet makkelijk zal
krijgen.
Het is waarschijnlijk dat zowel
de drie onderdelen van de strijd
krachten als het Congres de opvol
ging van McNamara te baat zullen
nemen om te proberen een deel van
him involed terug te winnen. Bijna
zeven jaar heeft het congres opge
scheept gezeten met wat sommige
leden noemen de arrogantie van Mc-
Koersen Nootdorp
Dubbele triomf
voor Dyveke D
(Van onze medewerker)
De laatste koersdag in Nootdorp
leverde een fraaie dubbele zege op
voor de door Matthijs Lange ge
stuurde Dyveke D in de Grote Prijs
van Nootdorp.
In de eerste afdeling (over 1680 m)
was zij van start af op de ereplaats
en triomfeerde in 1.23.7 over Ellen
Tinga en CH van Rood en Noot.
De tweede afdeling werd een verras
sende zege voor Y Y Hanover (w.
f 14.90). Hij klopte de favoriet Ber-
nadine, die steeds de leiding had,
met een goede eindsprint in 1.22.8,
In de finale (over 2000 m.) bracht
Lange Dyveke D voorzichtig op 'e
benen en belandde achteraan. Dit»
bleek echter geen bezwaar, want
gaandeweg verbeterde de merire haar
positie. Halverwege de laatste ronde
nam zij resoluut de kop en besloot
met een prima 1.25.9 triomf. Zei os
van Vredenhof. die 25 meter moest
geven, werd verrassend tweede Opl,
7.30, cov. 1180) vóór Y Y Hanove*
en Yewel Boy.
UITSLAGEN
HasseOrtprljsi i. PiuditaHJpter S (3,
Wagenaar jr.) (1.35.5); 2. Famnile Blaai»
kers; 3. Edelman AL. Toto w. f 10.—w
pi. f 2.20, f 1.70, f 1.90, kopp. f4.80, cow
f 3.60.
Tumhoutprijs1. Fredericla (A. T,
Knijnenbuirg) (1.32.4); 2. Duke Holly»
rood; 3. Esta Kin ley. Tot. w. f 1.30, pi.
f1120, fl-20, kopp. f8.—, cov. f4.70,
trio f6480.
Grote prijs van Nootdorp. 1ste afd.{
1 Dyveke D (M. W. M. Lange) (183.7)1
2. Ellen Tinga; 3. Ch.
pl. f 1.90, f 180,
Noot.
kopp. f 380. cov. f 2.9Ö."
afd.: 1. Y. Y. Hanover (J. Ver»
f 5.10, kopp. f7.
Finale: 1. Dyve
(125.9); 2. Zelos i
Y. Hanover. Tot. w. f 1.80
f780, f3.—, kopp. f 18.50 ,cov. f 11.80*
Gaelprijs: 1. Dompteur K (C.
t 1.10, f 120, kopp. f25.60,
trio f549.—.
Lui'toprljs: 1. Bonnie Mars (C. I>
Blokdijk) (1.28.4); 2. Ediwaid Volaaml
Daniilo Maniin. Tot. w. f 2.40, pk
Maring(1.26.7); 2. EJlma KlnOey;
Bram Williams (N.
KNSB-competitie
PTT heeft de eer
ste codetelefoon in gebruik ge
steld. Een gebeurtenis die op de
televisie werd uitgezonden. Het
eerste gesprek werd gevoerd door
televisiepresentatrice Aimi Mac-
Donald (foto) met zanger Adam
Faith.
Het nieuwe telefoonsysteem
brengt het oorspronkelijke ge
sprek over in codetekens die wel
iswaar via de kabel worden over
gebracht maar dan zoals bij de
telegraaf. Tenslotte wordt het ge
sprek gedecodeerd.
Voor de drie ..Leidse" KNSB
teams restten uit de tweede ronde
nog enkele afgebroken partijen die.
vooral voor Philidor en het LSG van
het allergrootste belang waren.
Philidor heeft een gelijkspel tegen
ASC uit Amsterdam niet kunnen be
reiken. De Leidenaren die met 4Ü-
2Y2 achter stonden, konden uit de
drie hangpartijen sleohts twee pun
ten scoren, waarmee een minimale
nederlaag 5 4%) een feit werd.
Theo Piket had volgens de verwach
ting weinig moeite een punt binnen
te halen, maar Berg en Etmans kon
den niet verder komen dan remise.
De competitie in de hoofdklasse
is dit jaar zeer spannend. De acht
teams zijn vrijwel
dat een prognose zeer moeilijk is. De
stand na twee ronden bewijst dit
wel: het Rotterdams Charlois, de-
Gelukkiger
Voor ht LSG, dat tegen het Haar
lemse VHS de stand bij 44 afbrak,
hadden de hangpartijen een plezie
riger afloop. De party van v. d.
Wolk werd weliswaar door de arbi
ters remise gegeven, maar Toorman
wist, na eindeloos manoeuvreren, heb
volle punt en daarmee een 5Yj41*
zege voor LSG binnen, te halen De
competitiestart van LSG is met
twee overwinning verrassend èn
veelbelovend te noemen.
Voorschoten, uitkomend in da
tweede klasse, was al vrijwel zeker
van de overwinning op het Haagse
RSC, dat met 53 achterstond. Zon
der verder te spelen gaven de Ha-
Door het nieuwe systeem kan
de vraag naar meer telefoon- butant in de hoofdklasse, boekte alsI genaars ook de twee afgebroken par-
facihteiten worden voldaan. Vier. enige twee overwinningen. Dan vol- tijen (Wouters en Bongers) gewon-
entwintig spreekcircuits kunnen1 gen zesü) teams, waaronder hec 1 nen, waarmee de Voorschoten.se ze^e
nu overgebracht rcorden doorLeidse Philidor. met elk één zege en op 7-3 werd bepaald. Een prachtig
twee lijnen in bestaande kabels, 'één nederlaag, terwijl landskam-1 herstel na de vrij zwakke start.
