aclis ,Holie Messe' bleek
iet zonder bezwaren
Afzet van bolbloemen
naar het buitenland
"NEDERLANDS KAMERKOOR
■MET RESIDENTIE-ORK
Zang van alt Norma Procter
grootse belevenis
was een
SVlikan
Sblikan
Twee ton subsidie
gewestelijk orkest
Zuid Holland
feestje bouwen?
schenk de slijten
uw vertrouwen!
EEN BAKKER KORFF VOOR
NIET MINDER DAN 62.000
PRODUKTSCHAP GAAT HELPEN
Grotere veiligheid
voor de zeevissers
Vier
ex-nazi s
in Oostenrijk
gearresteerd
wolfslag
NSDAG 29 NOVEMBER 1967
LEIDSCH DAGBLAD
Het was een buitengewoon merkwaardige
It gewaarwording in de concertenreeks van het
^Residentie-Orkest geconfronteerd te worden
'garamet het magistrale werk van Joh. Seb. Bach,
diens „Hohe Messe", die door de sinds jaren
traditionele uitvoeringen in de Pieterskerk
tijdens het Holland Festival in onze stad de
grootste bekendheid geniet. Men moest aan
dit „nieuwe'' wennen en zich omschakelen in
de Stadsgehoorzaal, waar deze ontzagwekken
de muziek, uitzwevend boven alle tijdelijk
heid, gezien haar karakter, in het geheel niet
thuishoort. Magistraal van opzet en constructie
is deze „Hohe Messe", waarvan wij de talloze
muzikale schatten, die bij steeds meer aan
horen, telkens en telkens tot nieuwe ontdek
kingen leiden, reeds vele malen in uitvoerige
beschouwingen omschreven.
Thans een uitvoering onder leiding „Mozartiaans" aandoende vloeiend-
m Willem van Otterloo, die, behal- i luchtige beweging, waarin Van Ot-
zijn uitgedund orkest, een subliem terloo het geheel wist te vatten.
35-ft Ned. Kamerkoor, bestaande uit be~ Maar aanvankelijk konden wü toch
roepszangeressen en -zangers, perfect njet onder de indruk komen var
voorbereid door Felix de Nobel, tot verheffende wijding, welke er
beschikking had. deze grootse partituur, zich bewe
gend tussen de extase en de
stilling uitgaat. Successievelijk
echter kwam er iets van de sfeer,
welke deze wereld van lofprijzing,
aanbidding, smeking en dankzegging
vereist. In het algemeen zou
veel grotere nuancering daartoe
sterker bijgedragen hebben.
tel
Men moet een Bachspecialist tot in
de nerf zijn, om deze gigantische
schepping, eeuwige bekentenis van
Gods grootheid, tot in détail sty lis-
si tisch zuiver te reproduceren.
is helaas niet bij voortduring
'tl6 het geval geweest, ondanks de hoog-
bewondering afdwingende tech
nische capaciteiten van het kleine
waarvan de klank zich echter
- speciaal voor de pauze niet
altijd voldoende kon laten gelden,
omdat-het meermalen door het orkest intussen brengen wij graag
13
Weergaloos was de Engelse alt
Norma Procter, een warme stem
van grote omvang en ongemene
kleurendifferentiatie. Zy vooral
heeft deze avond gedragen. Haar
zang te mogen beluisteren in het
onvergelijkelijk gebrachte „Agnus
Dei", was dé grote belevenis, hét
evenement. Zij heeft niet alleen „ge
zongen", doch haar partij diep door
leefd „vertolkt", er een zeldzaam
verheven waarde aan verleend en
deze avond het geestelijke aspect
geschonken,
ganse weergave
vraagd. Dit w
eigenlijk
het werk had ge-
een opzienbarend
Niettemin waren er vele hoogte
punten, ook al kan een Ned. Kamer
koor in het „Sanctus" niet die
machtige, sonore uitstraling berei
ken, welke van een groot koor uit-
overstemd werd. Voegt
daarbij, dat Van Otterloo veelvuldig
de tempi jachtend tot in het extre
me opvoerde men denke aan het
„Cum Sancto Spiritu", waarin het
leek alsof de dirigent een stunt-
effect wilde bereiken, dan waren er
tegen deze interpretatie toch wel de
nodige bezwaren aan te voeren. On
danks he. feit, dat de kunstvaardig
heid van het Ned. Kamerkoor de
schitterendste prestaties inhield, en
wel zodanig, dat een koor van ama
teurs daar nooit aan kan toekomen.
weifelend begin werd de
luisteraar al spoedig geboeid door de
ADVERTENTIE
Schrijft U eens
met de nieuwe
li
De nieuwe
heeft een grote,
veerkrachtige
14 karaats gouden pen
persoonlijk Uw handschrift wordt - hoe
fijn het is om met dc verjongde Pclikan
te schrijven- Laat U zich de nieuwe
Pelikan eens tonen en beleef ook eens
die nieuwe schrijfsensaric.
Grote, veerkrachtige 14 karaats gouden
pen:Thernüc-inktrcgulatör voorkomt
Luchtdicht afsluitende dop van
geciseleerd doublé of nieuw-zilvet
Pelikan inktpatronen - voor goéde fakt.
hartgrondig compliment
vele stalen van technisch briljant
slaagde chorale
de perfecte realisatie welhaast on
gelooflijk scheen. Vooral aan het
slot van deze mis, die tot het sym
bool geworden is van de christelijke
gemeenschap, het „Dona nobis" wer
den wij gegrepen door de bovenper
soonlijke, vergeestelijkte waarden, die
Bach geniaal als musicus en
Christen in de hoogste betekenis
in deze partituur zo rijkelijk en voor
de eeuwigheid heeft vastgelegd.
Als solisten waren vier krachten
van over de grenzen aangetrokken.
Wat de Pools-Silezische sopraan Ur
sula Koszut en de Duitse tenor Hel
mut Kretchmar betreft, had men
zeker zo ver niet behoeven te zoe
ken. De eerste beschikt, over een
vrij dun geluid, dat moeilijk, soms
zelfs krampachtig geproduceerd
wordt, dat- van de tweede bezit geen
opzienbarende kwaliteiten. Hij ge
bruikt veel kopstem en de stem Is
tamelijk klankloos in het midden-
register. Zijn „Benedictus" getuigde
echter van treffende muzikale inle
ving.
Hierbij de Franse schrijver
Claude Simon, die, zoals gemeld,
voor zijn boek „Histoire" de Prix
Medicis heeft gekregen.
Voorstel aam Staten:
Het West Nederlands Symphonie Orkest en het Zuid Hollands
Orkest worden opgeheven, daarvoor in de plaats komt het nieu
we Gewestelijke Orkest van Zuid-Holland. Ged. Staten van
Zuid-Holland hebben de Staten voorgesteld dit nieuwe orkest
een jaarlijkse subsidie van f 200.000 toe te kennen.
In een voorlopig rapport dat het
bestuur van de Stichting Gewestelijk
Orkest voor Zuid-Holland heeft op
gesteld komt men tot de conclusie
dat er in Zuid-Holland ruimte is
voor een klein orkest voor de „pro
vincie". De taak van dit orkest ligt
naast die van de gTOte stedelijke or
kesten van Rotterdam en Den Haag.
Thans zijn er twee kleine orkesten,
Het West Nederlands Symfonie Or
kest en het Zuid-Hollands Orkest.
Zij worden gehinderd door het ont
breken van een voldoende financiële
basis.
Als taak voor het nieuwe gewes
telijke orkest ziet het bestuur de ver
zorging van begeleidingen, het geven
van eigen concerten, de verzorging
van instructieve programma's in het
kader van de volksontwikkeling, de
scholing van koordirigenten en e
tueel de praktijkscholing van aanko
mende orkestdirigenten.
Het orkest moet volgens het rap>
port 37 leden tellen. Het zal een ge-
heel eigen karakter moeten hebben,
hetgeen ook in het repertoire tot uit
drukking moet komen. Behalve aar
de provincie zullen ook subsidiever
zoeken worden gericht tot de ge
meenten Den Haag en Delft. Het Rijk
zal pas subsidiëring in overweging
nemen wanneer de financiële situatie
gunstiger is. Als vestigingsplaats voor
het orkest wordt gedacht aan Delft.
De vier solisten in Bach's
„Hohe Messe". V.l.n.r. Jakob
Stamp f li basUrsula Koszut (so
praan), Norma Prector (alt) ei
Helmut Kretschmar (tenor).
(Foto LD/Holvast)
Ook de Zwitserse bas Jakob
Stampfli heeft o.a. met zijn
dracht van de veeleisende ar
in spiritum", omspeeld door de oboi
d'amore", een technisch opvallend
goede indruk weten te bevestigen.
De begeleiding van het R. O. wa
nauwgezet, doch dikwijls te luid e
zal nog meer moeten rijpen, om tc
opvallende hoogte te komen.
In de organist Jan van der Meer
had Van Otterloo een muzikaal,
kundig en betrouwbaar medewerker
gevonden. Het gehoor heeft deze
„Hohe Messe", dit machtige
ment van muzikale
grootheid, met een dankbaar applaus
beloond. Daarin is ook Felix de
Nobel terecht betrokken.
ADVERTENTIE
W ereltlpremière
Britse opera
Dezer dagen heeft in het Sadler's
Wells Theatre in Londen de wereld
première plaatsgevonden van de
nieuwe opera van Richard Rodney
Bennett, "A Penny for a Song".
De epera is een oomedie gebaseerd
op het gelijknamige toneelstuk van
wijlen John Whiting, dat in 1962 door
het Royal Shakespeare Company is
gespeeld.
Colin Graham, die het stuk destijds
regisseerde, schreef het libretto voor
de opera. Het verhaal gaat over de
excentriciteit van de Engelsen ten
tijde van de Napoleontische oorlogen.
Het speelt zich af op het platteland
en laat zien hoe men de dreigende
invasie van de Keizer wil afslaan,
een thema dat volledig recht doet
wedervaren aan Whiting's humoris
tische inslag en de satirische behan
deling van de absurditeiten van de
oorlog.
ADVERTENTIE
Want Doublemint kauwen bevor
dert de spijsvertering, 't Is heerlijk
zo gezond. Doublemint reinigt
tanden en verfrist mond en"
adem. Koop vandaag nog een
pakje - plezier voor twee - en
merk zelf hoe goed Doublemint
u doet.
Ex-Eeidemaar geëerd
Een op 25.000 geschat schilderij uit de romantische school,
„La romance" van de vroegere Leidse kunstenaar Alex H.
Bakker Korff heeft gisterochtend op een kunstveiling bij Paul
Brandt aan de Keizersgracht in Amsterdam ruim het dubbele
opgebracht, namelijk 62.000,Koper was een Nederlandse
particuliere verzamelaar.
Er was grote belangstelling voor
deze enkele dagen durende veiling
van schilderijen van oude, romanti
sche en moderne kunstenaars en van
moderne grafische kunst. Ditmaal
bevonden zich behalve Engelse en
Duitse ook veel Nederlandse kopers
onder het publiek. Moderne Neder
landse schilders lagen hoog in de
markt Een Karei Appel, voorstellen
de een vis etende vrouw, uit 1953 da
terend bracht f 8000 op. Het schilderij
werd verkocht naar het buitenland.
De opbrengsten van een negental
werken van Lucebert variëeaxien van
f1000 tot f4000. Van de oude mees
ters bracht een visstilleven van Abra
ham van Beyeren f15.200 op. een
Dorpsgezicht van Jan Brueghel n
f 9200, een Albert Cuyp, voorstellende
ruiters die hun paarden laten drin
ken f27000, een landschap van Jan
Steen f 4800 en uit de romantische
school een Fries interieur met figuren
van Eerelman f 18.300.
Wjj tekenen hierby aan:
Alexander Bakker Korff Is een
naam om als Leidenaar trots op te
zijn!
Hij toch ontpopte zich in zijn Leid
se jaren, van 1856 tot aan zijn dood,
28 januari 182», als 'n voor die perio
de zeer aparte schildersfiguur, die
tevens in deze jaren, ondanks zijn
groeiende bijziendheid, zijn beste wer
ken maakte, waarvan wij vele als
Het Produktschap voor Siergewas
sen zal tot actie overgaan met een
deel van de grote reserves, die zich
op het ogenblik bevinden in de fond
sen voor „algemene vakdoeleinden"
voor bloembollen en bloemkwekerij-
produkten. Deze fondsen zijn onder
meer bestemd voor de financiering
van onpersoonlijke reclame. Het
fonds voor bloembollen beschikt nu
over een reserve van twaalf mil
joen, dat voor de bloemkwekerij
over vier miljoen.
Met het geld uit het bloembollen
fonds, zo besloot het produktschaps-
bestuur gisteren, zal men de ko
mende winter wat meer gaan doen
om de verkoop van bolbloemen te
ondersteunen in die landen, die dit
jaar meer Nederlandse bloembollen
afnamen dan anders. Men wil dus
de buitenlandse telers, die de Ne
derlandse bollen als grondstof koch
ten, helpen het produkt, de bloemen,
aan de man te brengen.
Met geld uit het fonds voor bloem
kwekerij produkten voor meer dan
de helft bijeengebracht uit heffingen
op bolbloemen gaat men soortge
lijke activiteiten bedrijven. Hoeveel
geld er uit elk van de belde fondsen
gebruikt zal worden werd niet mee
gedeeld.
Het bestuur besloot verder, in En
geland geen geld meer uit te geven
voor persoonlijke reclame als het
Engelse bedrijfsleven zelf ook niet
over de brug komt. De Engelsen
hebben Inmiddels al 2500 pond als
start toegezegd. Het produktschap
wil even veel geven als de Engel
sen, zolang die niet verder gaan dan
f 90.000.
Besprekingen met het Duitse be
drijfsleven over een uitvoerhefflng
op Nederlandse tulpebloemen zijn
vastgelopen. Het produktschap heeft
die heffing afgeschaft, omdat het
vindt, dat Nederlandse en Duitse
bloementelers nu dezelfde mogelijk
heden hebben om Nederlandse bol
len als grondstof te kopen. De Duit
sers vinden, dat er nog altijd discri
minatie is en brengen daarbij onder
andere Nederlandse vestigingseisen,
A lie journalisten
onder één dak
Het Nederlandse episcopaat heeft
zijn goedkeuring gehecht aan de sta
tutenwijziging van de Katholieke Ne
derlandse Journalistenkring. Binnen
enige weken wordt de koninklijke
goedkeuring verwacht. Daarna zal de
KNJK nog slechts voortbestaan als
bezinningscentrum voor kathoileke
journalisten. De Nederlandse journa
listenkring en de protestants-christe
lijke Journalistenkring hebben reeds
eerder koninklijke goedkeuring op
hun statutenwijziging verkregen. De
leden van de drie kringen zullen bin
nenkort worden samengevoegd in een
nieuwe algemene organisatie, de Ne
derlandse Vereniging van Journalis
ten, die de taak van de drie kringen
en van de overkoepelende federatie
van Nederlandse Journalisten zal
overnemen.
die in Duitsland niet bestaan, op het
tapijt.
De voorzitter van het produkt
schap, de heer H. J. Hylkema. zei
dat de afbraak van door de Duitsers
discriminerend genoemde Neder
landse maatregelen versneld is uit
gevoerd. De secretaris, mr. Luitse,
merkte op, dat de Duitsers met ver
ouderde gegevens by hun regering
komen om er toch weer een heffing
doorgedrukt te krijgen.
De Duitse regering is op de hoogte
van de situatie, zodat de aanvraag
van het Duitse bedrijfsleven tot het
Instellen van de heffing vermoede-
lyk de eerste barrière niet zal kun
nen nemen, meende de heer Luitse.
Zou dat wel lukken, dan zal Duits
land zyn besluit by de EEG in Brus
sel moeten verdedigen.
Het Duitse verlangen naar ophef
fing van Nederlandse vestigings
eisen werd door het bestuur onrede
lijk gevonden. En zelfs al zouden ze
worden opgeheven. z0 meende men,
dan zullen de Duitse telers toch heus
niet zelf bloembollen op de Neder
landse markt komen kopen. Ze kun
nen veel beter gebruik blijven ma
ken van de deskundigheid en de
diensten van de Nederlandse expor
teurs.
De Tweede Kamer is gisteren ak
koord gegaan met een wijziging van
de wet op de zeevisvaartdiploma's
1935, waardoor de veiligheid van de
zeevissers beter wordt gewaarborgd.
Tot nu toe mochten vissersschepen
beneden 50 bruto registerton varen
met een ongediplomeerde beman
ning. Als gevolg daarvan werden
vissersschepen gebouwd, die net on
der die grens bleven en daarbij toch
zoveel mogeiyk ruimte aan dek had
den. Die manier van bouwen, zo is
gebleken, gaat ten koste van de sta
biliteit en daarmee van de veilig»
héid.
De wetswyzging houdt tn, dat
voortaan met een ongediplomeerde
mag worden gevaren op schepen tot
22,5 meter lengte. Dat komt er in
de praktyk op neer dat visserssche
pen iets groter mogen zyn terwyi
geen kunstgrepen meer hoeven te
worden toegepast, die de stabiliteit
aantasten.
Minister Bakker (Verkeer en Wa
terstaat) deelde mee, dat vissers die
hun schip aan de nieuwe veiligheids
eisen willen aanpassen, daarvoor
subsidie van het rijk kunnen krij-
gen.
„meesterwerken" mogen kwalificeren.
Daaruit sprak zijn artistieke, doch
vooral zijn technische veelzijdigheid,
de veelzijdigheid van een talentvol,
fijnzinnig besnaard mens, die on
danks zijn loodzwaar pessimisme,
toch met zoveel plezier in het schil
deren talryke subtiele doeken schiep,
met een prachtig gevoel voor toon-
waarden, een ironisch, soms navrant
observatievermogen, gevoel voor hu
mor en vervuld van 'n distinctievolle
allure.
zyn kleine doeken, veelal grenzend
aan de miniatuur, waarin hy de
grootste graad van zyn kunnen open
baarde, paneeltjes, welke van een
uiterste verfyning getuigenis afleg
gen, verrassen als evenzo vele open
baringen van subtiele schoonheid.
Bakker Korff, geboren 31 augustus
1824 in Den Haag, woonde in het
Turf dragershuis aan de Paardensteeg
(in 1908 afgebroken). Veelal figureer
den voor hem zyn vier zusters Aletta,
Ida, Adriana en Ada. alsmede de ge
trouwe dienstbode, die 40 jaar by
haar in dienst was. Zy woonden aan
de Hoogewoerd. Naast de humor en
de ironie, treffen ook Bakker Korffs
poëtische visie, zdjn groot gevoel voor
het anecdotische en zyn sfeerschep-
per.d vermogen.
Raffinement, kleurschoonheid,
ruimtewerking, besef van hoe een
tafreeltje opgebouwd moet worden,
het zyn slechts enkele van Bakker
Korffs' grote gaven geweest, hoewel
zyn kunst niet „schokkend" is ge
weest, zoals de tijd van nü dit wel
sclujnt te vragen.
Veeleer geeft zyn kunst een beeld
van gemoedelijke sfeer van eertyds,
waarnaar velen terug kunnen verlan
gen, al was die sfeer niet altyd even
gemoedelijk, veeleer venynig. Want
ook oude dametjes konden venynig
zijn. Bakker Korff wist het en legde
het met kostelijk meesterschap vast.»
Bakker Korff i6 enkele jaren geleden
door middel van een prachtige ere»
tentoonstelling in „De Lakenhal" ge»
huldigd.
Componist Hanssen
-93- overleden
Gisteren is de 93-jarige oompo-
nist Johannes Hanssen in Oslo
overleden. In 1904 componeerde
Hanssen de Valdres-mars. nog steeds
een van 's werelds tien meest ge
speelde militaire marsen. In 1952
sohreef hij de Olympische Fanfare
voor de Wintel-spelen, die toen in
Oslo werden gehouden. Hy compo
neerde voorts een groot aantal mar
sen en rapsodieën.
In de afgelopen week werden in
Oostenrijk vier mannen gearresteerd,
die ervan verdacht worden betrokken
te zijn geweest by de moord op Jo
den in het door de nazi's bezette Po
len.
Gisteren werd de 54-jarige onder
luitenant Karl Popp gearresteerd in
Wenen. De drie anderen, allen poli
tiemannen, werden vorige week in
gerekend. De Oostenrykse autoritei
ten waren van hun activiteiten gedu
rende de oorlog op de hoogte gesteld
door het Wesbduitse bureau voor on
derzoek naar oorlogsmisdaden in
Ludwigsburg.
In Hannover is het proces begon
nen tegen twee voormalige SS'ers die
worden beschuldigd van moord op
1400 geesteiyk gestoorden.
De twee verdachten, de 68-jarige
Kurt Eimann en de 72-jarige Georg
Ebracht, zouden de opdracht tot het
doden Ier patiënten in 1939 in Dan
zig hebben gegeven. Tevens staan zy
terecht wegens moord op 12 Poolse
gevangenen die eerst gedwongen
waren de graven voor de gedode
patiënten te delven.
ADVERTENTIE
De Pelikan collectie
vindt U natuurlijk in Uw SPECIAALZAAK
BREESTRAAT 145 LEIDEN TELEFOON 23211
