Sjostakowitsj' „Eerste"
in gespannen verklanking
BAREND
SCHUURMAN
OPGETOGEN JEUGD
EEN OPGETOGEN JEUGD ZAG
„DOKTER, OH DOKTER"
LEIDS KAMERKOOR SUBLIEM
BAREND SCHUURMAN
ONDER
£1990
Daniël Wayenberg
verrast in Chopin
Slechts één dag
VRIJDAG 24 NOVEMBER 1967 LEIDSCH DAGBLAD
Mocht het enerzijds op het tweede concert der K. en O.-
meesterserie, verzorgd door Van Otterloo en het Residentie
Orkest, een diepe teleurstelling zijn dat de aangekondigde ver
maarde cellist Leonard Rose verstek moest laten gaan, ander
zijds werd dit ruimschoots vergoed door het optreden van de
fameuze pianist Daniël Wayenberg, die in het eerste piano
concert van Chopin zijn internationale naam en faam volkomen
wist te bevestigen.
Stads jaren behoort hij tot de pianis
tische superklasse. Zijn forse massie-
aanpak ingesteld op grote za-
wordt in de lyrische passages
afgewisseld door de subtielste en te
derste nuanceringen, waarmee hij
zich als een waardig leerling betoont
van Marguériite Long, bij wie Wayen-
oja. zijn opleiding ontving. Vele
malen hoorden wij hem reeds en
steeds betoont hij zich een pianist,
wiens feilloze greep, wonderdadig
klankrijk toucher, geprononceerde
muzikaliteit en totale inleving tot de
wereld van Chopin, waarin de vir
tuositeit volledig in dienst staat van
bet kunstwerk, opnieuw het gehoor
tot ademloos luisteren dwingen.
Wayenbergs verrassend zuiver
leidde tot een spontaan applaus, te
meer ook omdat het orkest hem tot
in finesse en in alle homogeniteit
volgde in dit concert, dat speciaal in
de Verrukkelijke Romance zijn intie
me en verstillende climax vlnidt.
Het was merkwaardig weer een
geconfronteerd te worden met de
eerste Symfonie van de ontzaglik
vruchtbare Russische componist Sjo-
stakiwitsj, daterend uit 1925 en
schreven op 19-jarige leeftijd „ter
voltooiing van zijn conservatorium-
studies". Zij stamt uit de tijd. toen
geen „hoge machten" of de Praw-
da hem op de vingers tikten en hij
zich nog niet naar de richtlijnen i
de partij op de „vox populi" behoef
de in te stellen: men denke in dit
verband aan zijn Stalingrad- of Le
ningradsymfonieën.
RESIDENTIE ORKEST VOOR K&O:
Haarlemmerstraat 181 (hoek Hooglandse Kerksteegis het adres van juwelier-horloger v. d. Water,
waar u voor de a.s. feestdagen een waardevol en blijvend geschenk kunt kopen. Wij handhaven
onze 30-jarige traditie. Ruime keuze - aparte model len - de beste merken - prima vakservice -
altijd voordelig.
ESSAY PRIJS '67
VOOR H. DRION
De Essayprijs 1967 van de gemeen
te Amsterdam is toegekend aan H.
Drion, voor zijn dit jaar verschenen
bundel „Het conservatieve hart". B.
en W. van Amsterdam hebben hier
toe besloten op advies van de door
hen ingestelde jury, bestaande uit
de heren H. van den Bergh, R. Bloem
en K. L. Poll.
Een scène uit ,J)okter, oh dok
ter". Van l. n. r. Bob de Leeuw,
Paul Römer en Wim Burkink.
(Foto LDHolvast)
In Bodegraven j
VS bereiden zich
KOSMOS-192
Hier is geen sprake van zijn veel
gesmade, beruchte breedsprakigheid
en hoewel er genoeg invloeden van
laat-romantische Russische of wes
terse componisten zijn aan te wijzen,
het doet niet af aan een doorbre
kend „eigen" geluid, dat hem na
derhand in Rusland noodlottig is
geworden. Want toen moest hij,
als te veel „verburgerlijkt" gaan
schrijven voor de „massa".
Al wordt men in het eerste Allegro
sterk herinnerd aan Moussorgski's
„Tableuax d'une exposition" dit
neemt niet weg, dat er naast bana
liteiten toch ook biologerend, expres
sieve en explosieve passages zijn, ver
hevigd door piano- slagwerk en pau-
keneffecten waaronder een suggestief
aanzwellende roffel, welke naar de
opzwepende finale leidt.
Gezwollenheid is zeker aanwezig in
dit contrastrijke, wat onsamenhan
gende geheel, met daartussen in een
diep melancholisch Largo, in sterke
tegenstelling tot het spirituele, door
zichtige en van jeugdige levensblij
heid sprekende aanvangs- Allegretto
Die tegenstelling tussen spattende le
vensdronkenheid en weemoedige ster-
is bij Sjostakowitsj ln
veel sterker naar vo
ren gekomen: men denke aan zijn
.Vijfde".
Intussen heeft Van Otterloo van
dit alles een plastische bezield-lyri-
sche verklanking gegeven, in grote
-erbondenheid met een componist,
lie, ondanks bezwaren, het merk
teken van het genie in zich droeg.
Betreurenswaardig, dat Sjostakowitsj
naderhand zijn „eigen" weg niet
eer is kunnen gaan
Van Otterloo en het met geloof
waardige overtuigingskracht spelen
de orkest mochten na afloop een ova
tionele hulde incasseren, wat deze
grootse, demonisch-gespannen ver
klanking dan ook zeker verdiend had,
evenals de solotrekjes van concert
meester Noske wiens fraaie toon de
aandacht trok.
Sigarettenroof
2 Vz jaar
(Van onze Bredase correspondent)
De Bredase rechtbank heeft
de daders, medeplichtigen en helers
in de opzienbarende sigarettenroof op
17 augustus in Zundert gepleegd ver
oordeeld.
Twee mannen stalen een trekleer
met oplegger van de Lexington siga-
rettenfabrieken uit Luxemburg en
roofden uit de oplegger 5 miljoen si
garetten, welke werden opgeslagen
en garage ben een bungalow in
Rijsbergen. Bij de afzet van de siga
retten in Tilburg en Breda kwam de
politie de bende op het spoor. De
nen, die de diefstal hadden ge
pleegd, werden ieder tot twee Jaar
6 maanden gevangenisstraf met
aftrek veroordeeld. De eis was drie
jaar gevangenisstraf.
man, die voor de opslagruimte
had gezorgd, kreeg één jaar gevan
genisstraf met aftrek. De eis tegen
hem was 1% jaar. De eigenaar van de
opslagplaats werd veroordeeld tot 9
maanden gevangenisstraf met aftrek.
:is was 1 jaar. Zijn vrouw werd
esproken van heling. Een heler
uit Tilburg kreeg f 750 boete en twee
maanden voorwaardelijk met drie
jaar proeftijd. Een heler uit Goirle
f 500 boete en twee maanden gevan
genisstraf voorwaardelijk met drie
jaar proeftijd.
Voorstelling Vestzaktheater
In Katwijkse Trinnifatorkerks
Zuiverst klassieke gestalte
Aan het laatste concert voor 1967 van het Comité „Pro Or-
gano et Musica", in de Katwijkse Triumfatorkerk, heeft het
Leids Kamerkoor medewerking gegeven. Dit voor Katwijk
nieuwe koor, dat regelmatig in de Rotterdamse Laurenskerk
zingt, en de jeugdige Barend Schuurman als dirigent heeft na
het overlijden van Willem Mizée, is vooral bekend door zijn
Johannes Passion-uitvoeringen. Als orgel-solist is Jan Welmers
opgetreden.
Dit koor van louter goed zittende
stemmen zong a cappella. Toch heb
ben organist en koor elkaar op een
treffende wijze aangevuld. Het sublie
me vierdelige koormotet „Warum ist
das Licht gegeben dem Mllhseligen"
werd opgevolgd door de serene
Brahms-koraalvoorspelen „Herzlich
tot mioh verlangen" en „Sohmücke
dich, o liebe Seele". Maar wat nog
veel nauwer aaneensloot waren het
koormotet „Wachet auf" (over de
drie verzen) van Hugo Distier en de
uiteraard ook driedelige orgel-Partita
over „Wachet auf, ruft uns die Stim-
Deze beide Distiers, boordevol wel
bespraaktheid en frisse en vitale
kracht, zijn meesterstukken en zowel
koor als organist hebben het eigen
aandeel meesterlijk verklankt. Voor
het koor betekende het zingen ervain
het realiseren van een der zwaarste
opgaven, waarvan men door de letter
lijk zeldzame techniek nauwelijks iets
merkt.
Mede rekening gehouden met de
verdere koorwerken, Haec Dies
Palestrina en het madrigaal „Die mit
Tranen s&en" van Joh. Schein, die
bijna een eeuw vóór Bach geboren
werd vielen op als bijzondere ken
merken van dit 22 man sterke ei
evenwichtg ingedeelde Leidse Kamer,
koor: het zo bewonderenswaardig ii
geleidelijkheid kunnen laten opkomen
van de stemmen met alle verlangde
nuanceverdieping, het veelvoud
gradaties binnen de begrenzing
één enkele sterktegraad, het tastbaar
aftekenen van de registerlijnen, de
zuivere zang, het vermogen elke
nature aangewezen kleuring aa:
brengen, het inbedden van de klank
kracht, de kapitale discipline, wend
baarheid en beweeglijkheid.
Kortom: de zuiverst klassieke ge
stalte. Deze is Schuurman's enige be
kommernis. Zo'n koor is zo zeldzaam
aan te treffen als een verfijnd homo
geen kamerorkest, waarin het actief
eensgeestes denken even belangrijk
noodzakelijk ls als het eensgericht
overmeesteren van een partituurbeeld.
Motetten verlangen heilige schoon
heid. In een kathedraal geplaatst, zoi
deze ook gehoord zijn. Het L.K.K. be.
zit geen enkele bijklank van verza
melde zangers. De vier registers, die
zich veelvuldig in 6 en 8 stemmigheid
hadden te splitsen, stonden als de
vier solisten van een kwartet.
We hielden de organist Jan Wel
mers op de achtergrond. Het is zijn
eigen wil. Hij ontdekte dit koor ei
bemiddelde de komst naar de Trium
fatorkerk. Hij vertolkte behalve
Brahms en Distier nog Buxterhudc'
Preludium en Fuga in g, drie Bach-
koraalvoorspelen (Heiden Heiland,
Vom Himmel hoch, Dulci Jubilo)
de Fuga sopra Magnificat: vier Bach-
juwelen.
Voor de goede orde zij medegedeeld,
dat het koor zich ditmaal aan de
kant der donkere stemmen enige fou
ten permitteerde. Zij zijn maar a
teurs!
V.
„De auteur ontleende zijn inspira
tie aan Plautus, Molière, Cervantes
en Rabelais, 't Is inderdaad 'n vro
lijke comedie geworden rond de vrek
Trufaldo die, om de bruidschat te
besparen, zijn aoohter wil uithuwen
aan de onbetekenende Capitano, die
hem zelfs 1000 gouden dukaten zal
schenken. Dat dit plannetje mislukt,
tot grote pret van het jeugdige pu
bliek, is om in stijl te blijven, een
.conditio si ne qua non".
Van de spelers noemen we met ere
Wim Burkunk, die tevens de regie
voerde en in stijl de knecht èn de
Gilurdo bracht, Willy de Ruyter als
de levendige en innemende dienst
meid, en de zeker niet op haiar mond
je gevallen Beb de Leeuw als de
buurvrouw: In een wat traag tempo
leverde Paul Römer een aanvaard
bare oude vrek.
De jeugd had dan ook uitbundig
plezier, had uiteraard geen erg in de
paar wel zeer zwakke plekken in de
bezetting en ging na de bloemen en-
het enthousiaste applaus, opgetogen
huiswaarts.
B.H.
Concert,, Rhijnse
Saugliers"
Bijna 300 liefhebars hebben in
de Hervormde Dorpskerk aan de
Oude Markt te Bodegraven genoten
van een concert dat het Chr. Man
nenkoor „Die Rhijnse Sanghers" gaf
in samenwerking met het „West-
Nederlands Symphonie-orkest" on
der leiding van Sam Swaap. Precies
om acht uur werd met veel enthou
siasme de „Ambrosianischer Lobge-
sang" ingezet, waarbij het orkest en
de organist Leen Ramp voor een
gepaste begeleiding zorgden.
op onlusten voor
Het Pentagon stuurt speciale leger-
ploegen naar vele plaatsen ln Ame
rika om de voorzorgsmaatregelen van
staten en steden tegen onlusten te
coördineren. Het doel hiervan vs, het
inzetten van federale troepen bij de
bedrading van een oproer zo veel mo
gelijk te vermijden.
Een woordvoerder van het Penta
gon bevestigde een bericht dat de
ploegen uitgebreide gegevens verza
melen over tientallen steden waar
een kans op ernstige rassenonlusten
De Sowjet-Unie heeft opnieuw een
weersatelMet in de Kosmosserie ge»
lanceerd, zo is gisteren officieel be
kend gemaakt-
Van deze Kosmos, de 192ste, zijn al
leen wat algemeenheden gemeld doch
de baan toont aan dat het gaat om
het verzamelen van meteorologische
gegevens.
De voorlaatste lancering van een
Kosmossatelliet was op 21 november
ADVERTENTIE
O ja, even naar
PRONONCE voor
Pantykousen - Nylons
kunstmarkt geopend. Sint Nioo-
laas ontbrak vanzelfsprekend
niethij kreeg van Jasperina een
hartelijke zoen.
voor jongens en meisjes
In „Zachtkens en teder roept
Jezus de Zijnen" toonde de tenor T.
J. Gaastra zich een waardig solist.
Na „In nomine Jesu" kreeg het or
kest de gelegenheid zijn vaardig
spel te laten horen in „Eine kleine
Nachtmuziek". Het is moeilijk te
tellen hoevele malen Sam Swaap
Mozarts werken in Bodegraven al
heeft laten spelen. Nog werd een
werkje van Johan Christian Bach
levendig en sprankelend gepresen
teerd, terwijl bij de vertolking van
Mozart een zekere routine niet te
ontkennen viel. Tevoren had het
koor nog gezongen Avondlied",
„Nimmer Nacht" en de negro-spiri-
tual „I want to be a christian". Het
viel de zangers niet helemaal mee
om bij deze negro-spiritual de juiste
sfeer te vinden. Van veel enthou
siasme en oefening getuigden
„Gloria" en een ode van Herman
de Wolf. Het concert werd besloten
met samenzang. Ds R. v. d. Berg,
Geref. predikant had in zijn ope
ningswoord terecht gesproken van
een culturele manifestatie. Het was
van ,Die Rhijnse Sanghers" beslist
een bijzonder gelukkige gedachte om
het „West-Nederlands Symphonie
Orkest" uit te nodigen. Bodegraven
is erg arm aan goede muziekuitvoe
ringen. Dat het dankzij het initiatief
van het koor mogelijk was voor de
tweede maal binnen een Jaar het or
kest hier te kunnen beluisteren heeft
velen veel genoegen gedaan.
Jasperina de Jong heeft gister
middag in het gebouw van de
Haagse Kunstkring de jaarlijkse
Zware wintertruien
in zuiver scheerwol
In 14verschillendekleuren en dessins,
met ronde of opstaande boord of col.
Van 6 tot 15 jaar,alleen ditv<eekend
Z5t8Q
kl.st. p.mt.
Grootste maat,
maat 164 3*OT 19.7S
Zolang de voorraad strekt Geen
telefonischeof schriftelijke orders.
