LEIDSCH
DAGBLAD
SCHNEZ BEDANKT
Vernieuwing nodig
Sluizencomplex
in Volkerak
E1U1BOOT
PAUS
JAMIN
Druk van
bovenaf
GEOPEREERD
Bekende
uitgangs
punten
Opgericht 1 maart 1860
ZATERDAG 4 NOVEMBER 1967
No. 13424
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
Hoofdredacteur: J Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
ƒ12,55 per kwartaal, ƒ4,19 per maand (by vooruitbetaling?losse nummers ƒ0,25
Witte Singel 1, Lelden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie- 25041; Redactie 21507
Omstreden Westduitse generaal niet langer
kandidaat voor hoog commando bij de NAVO
Luitenant-generaal Albert Schnez wil geen commandant
worden van de NAVO-strijdkrachten in Midden-Europa. Op zijn
eigen verzoek heeft de Westduitse minister van Defensie
Schnez' kandidatuur voor deze post, als opvolger van generaal
Von Kielmannsegg ingetrokken.
Schnez' terugtrekking mag als een succes voor Nederland worden
beschouwdOfficieus had de Nederlandse regering al blijk gegeven
van het feit, dat Schnez als voormalig nazi voor ons land on
aanvaardbaar zou zijn geweest op een hoge NAVO-post, waarvan de
residentie in ons land is gevestigd.
naar enkele uren voordat
Schnez' terugtrekking openbaar
(rerd, had bondskanselier Kiesinger
gistermiddag verklaard, dat hij nog
niets had vernomen van de Neder
landse regering wat betreft de be
swaren tegen de kandidatuur
Schnez. Kiesinger zei dit op
persconferentie in de bondshoofdstad
ons land heeft de voordracht
Schnez veel beroering verwekt.
:hnez heeft tot nu toe steeds ont-
cend nazi geweest te zijn, maar een
•apport van het Rijksinstituut voor
Oorlogsdocumentatie in Amsterdam
ïeeft uitgewezen, dat de Westduitse
lutoriteiten nooit een gedegen on-
ierzoek hebben ingesteld naar het
leden van Schnez tijdens de twee
wereldoorlog, toen hij als luite-
t by de Wehrmacht diende.
Gelukkig
Verklaarde tegenstanders van
tez in de Bondsrepubliek toon-
zich gelukkig met diens terug
reden. Freiherr Von Hammerstein,
lie als eerste in een boek het ver
eden van Schnez aan de kaak had
eld en hem „voor 150 procent
nazi" had genoemd, was erg te
vreden met wat hy noemde, „het re-
iultaat van myn actie, waarmee ik
ven jaar ben bezig geweest".
In West-Duitsland had de „kwes-
tie-Schnez" de laatste dagen sterk
de aandacht getrokken. Het T.V.-ac-
tualiteiten-programma „Panorama"
had juist bekend gemaakt, dat een
de programma-onderdelen van
Paus Paulus heeft hedenmor
gen vroeg een prostaatoperatie
ondergaan. Volgens de behan
delende geneesheren is de ope-
jratie volkomen geslaagd.
Het was de eerste grote ope
ratie, die een Paus heeft moe
ten ondergaan.
Nadat de operatie voltooid
jwas werd het resultaat bekend
gemaakt door Raimondi Man-
zini, hoofd van de Vaticaanse
persdienst.
Hij zei van de chirurgen ver
nomen te hebben, dat de ope
ratie ten einde was en een zeer
goed verloop had gehad.
WEERBERICHT
Wind en regen
(Van onze weerkundige
medewerker)
Van dit eerste novemberwcekeinde
Is weinig moois te verwachten. Na
korte verbetering gaat de baro
meter wat meer dalen onder invloed
van een stormdepressie, die via het
Engelse Kanaal naar het zuiden van
de Noordzee trekt, waar het centrum
van de depressie omstreeks zondag
morgen wordt verwacht. Het regen
front zal reeds vandaag ons land
binnendringen, waarbij de wind weer
toeneemt. Eerst tussen zuid-oost en
zuid, morgen ruimend naar zuid
west. Het bluft voor november nog
vrij zachte lucht toestromen, want
de middagtemperatuur biyft nog tot
ongeveer 10 graden stygen, hetgeen
voor deze herfstmaand aan de hoge
kant is.
5 NOVEMBER
Zon op: 07.41; onder: 17.06 uur.
Maan op: 12.26 uur; onder 18.55 uur.
Hoogwater in Katwyk te 4.51 uur
en 17.11 uur; laagwater te 0.48 uur
en 13.05 uur.
6 NOVEMBER
Zon op: 07.43 uur; onder: 17.04 uur
Maan op: 13.28 u. onder: 20.02 uur
Hoogwater in Katwyk: 5.40 uur en
17.59 uur; laagwater: 1.33 uur en
13.55 uur.
Dit nummer bestaat uit 20 pagina's
De makers van „Panorama" had
den al aangekondigd met onthullin
gen te komen. Zij zouden zich base
ren op het boek van Von Hammer
stein en hadden by VARA's „Ach
ter het nieuws" het interview ge
leend, dat deze zomer werd gemaakt
VToegere superieur van
Schnez generaal H. Höffner. Het
wordt niet onmogelijk geacht, dat
deze televisie-uitzending zijn scha
duwen vooruit heeft geworpen en
heeft bygedragen tot het besluit van
Schnez.
Advies
Uit zeer betrouwbare bron valt
In Bonn te vernemen, dat Schnez
zich heeft teruggetrokken op ad
vies van enkele hoge ambtenaren in
het Ministerie van Defensie. Deze
zouden hem hebben aangeraden óf
over te gaan tot gerechtelyke stap
pen tegen kranten en tydschriften,
die zyn verleden niet van nazismet
ten vrij hadden genoemd, óf zich
openlyk terug te trekken als moge-
lyke kandidaat voor de post van
im
Luitenant-generaal Schnez,
die niet meer in aanmerking wil
komen voor de post van NAVO-
bevelhebber voor midden-Europa.
NAVO-commandant van de stryd-
krachten in Midden-Europa. Schnez
daarop hebben besloten het laat
ste te doen.
Het tydstip van het besluit van
Schnez hangt samen met de tijde-
lyke afwezigheid van de Westduit
se minister van Defensie Schroder,
die met ziekteverlof is. Van Schro
der is bekend, dat hy persoonlyk
volledig achter Schnez' kandidatuur
stond, zyn adviseurs vreesden der
halve, zo valt in Bonn te horen, dat
hy na zyn terugkeer Schnez zou heb
ben overreed zyn kandidatuur staan
de te houden. Nu Schnez publieke-
lyk bekend heeft laten maken, dat
hy geen NAVO-commandant wil
worden is er geen terug meer moge-
lyk.
Als mogelyke opvolger van graaf
Von Kielmannsegg wordt nu ge
noemd luitenant-generaal Ulrich de
Maiziere. Deze vierstersgeneraal is
nu ruim een jaar inspecteur-gene
raal van de Westduitse strydkrach-
ten. In deze post zou hy niet al te
gelukkig zijn. Derhalve zou hy er
wel voor voelen zijn carrière te be
ëindigen als commandant van de
NAVO-strydkr achten in Midden-
Europa. Ook de naam van luitenant-
generaal Gerhard Wessel, Duits ver
tegenwoordiger in de NAVO-staf in
Washington wordt genoemd.
Generaal von Kielmannsegg heeft
gisteravond verklaard, dat hy wel
genegen is nog een jaar langer in
Brunssum te blyven. De Nederland-
regering weigerde commentaar te
geven op het bekend worden van t
nieuws van Schnez' terugtrekking.
OMZET ENGELSE
CAFE'S IS DE
HELFT LAGER
De omzet van de Britse café's is
in de afgelopen drie weken, sedert
het inwerking treden der wet tegen
weggebruikers die onder invloed ry-
den, met ongeveer 50 procent terug
gelopen. Een woordvoerder van de
vakbond van caféhouders heeft gis-
steren bekend gemaakt dat er aan
een staking wordt gedacht.
„Als we nu niet in actie komen
bestaat de kans dat honderden café's
zullen moeten sluiten", aldus de
zegsman. Hy gaf te kennen dat de
Britse café's binnenkort uit protest
tegen de nieuwe wet hun deuren een
dag gesloten zullen houden. Over dit
voorstel wordt nog gesproken.
Het sluizencomplex bij Wil
lemstad, dat gisteren zonder enig
officieel vertoon in gebruik is ge
nomen.
Grootste van West-Europa
(Van onze Rotterdamse
correspondent)
De scheepvaart door het Volkerak
gaat sinds gisteren via de ni<
tweelingsluis bij Willemstad,
grootste binnenvaartsluis
West-Europa. De Deltadienst
Rykswaterstaat kan hierdoor
gehinderd voortgaan met de af
sluiting van het Volkerak, een
project dat in het voorjaar van
1969 gereed moet zijn. Totale kos
ten: rond de 250 miljoen gulden.
De bouw van de dam in het Volke
rak hangt nauw samen met de
afsluiting van het Haringvliet. In
verband met de getijstromen kan
namely k het Haringvliet pas
den afgesloten, als deze dam ge
reed is.
Omstreeks 1970 zorgt de dam voor
een snelle verbinding tussen Rot-
terdiam en Antwerpen (Zoomweg).
Aan westeiyke zyde sluit de dam
aan op het Hellegatsplein ten zui
den van de Haringvlietbrug, aan
de andere kant komt de dam uit
op het noordwestelijke puntje van
Noord-Brabant.
De afsluiting van het Volkerak, één
van de drukste scheepvaartwegen
van ons land, gebeurt met twee
schuine landhoofdcaissons en 12
doorlaatcaissons ongeveer volgens
het systeem, dat by de afdamming
van het Veersegat is toegepast. De
bouw van de caissons is in volle
gang in een diepe put, die later
kan worden gebruikt voor de con
structie van de derde schutsluis.
Door de grote capaciteit van de slui
zen behoeft het gemiddelde opont
houd voor de scheepvaart niet
meer dan ongeveer een half urn-
te zijn. Zoals het Volkerak dat
voorheen was, is nu het sluizen
complex thans een vitale schakel
in de scheepvaart tussen Rotter
dam en Antwerpen vice versa en
Antwerpen en de Ryn v.v. Het ge
middelde aantal passerende sche
pen bedraagt ongeveer 400 per dag.
JHALASSA
„Thalassa", ons nieuwe feuilleton, met de publikatie waarvan wy
a.s. maandag een begin maken, vertelt van de ontreddering welke
zich van velen die direct by de oorlog betrokken zijn geweest,
meester maakte nadat de vrede was gekomen. De kapitein van een
zeesleepboot, die tydens het bevaren van de konvooiroutes en by
de geallieerde landingen in Frankryk grote gevaren had doorstaan,
raakt na de Duitse capitulatie aan het piekeren en zwerft enige tyd
doelloos rond. Hij ontmoet zyn vroegere stuurman, Kramer, die aan
de Franse zuidkust met duiken zyn brood zegt te verdienen en
beweert ook voor de kapitein wel een baantje te hebben. Nadat
deze by zyn omzwervingen al zyn geld heeft opgemaakt, reist hy
inderdaad naar Marseille. Daar blykt hem, dat de stuurman, die
in de oorlog zyn beste vriend was en een grote onverschrokkenheid
aan de dag legde, niet de oude meer is. Het morele verval waarmee
hy na het sluiten van de vrede was geconfronteerd, had hem lang
zamerhand het idee gegeven dat alle omgekomenen slechts het
slachtoffer van een mystificatie, een vergissing waren geworden,
dat hy zichzelf iets had wysgemaakt, toen hy destyds het gevoel
had iets dat waardevol was en echt, te verdedigen. Op den duur
was Kramer zich ontheven gaan voelen van de morele verplichting
een fatsoeniyk burger te zyn en in verkeerde kringen beland. In
Marseille is hy verslaafd geraakt aan het duiken, want in de
wondere wereld onder de waterspiegel vergeet men al het andere,
zelfs zyn eigen persoonlykheid, en krygt een gevoel van grote
macht. Ook de kapitein raakt zeer aan deze vorm van bedwelming
gehecht.
Het leidt tenslotte tot een verre boottocht naar de Griekse eilan
den, waar ergens in de diepte iets zeer byzonders verborgen ligt.
Het is een reis met een allerzonderlingst scheepje, dat behalve de
toch al kleurryke bemanning niets meer of minder meevoert dan
een Chinese juffrouw, een charmante Griekse heer met onduide-
lyke bedoelingen, een een soort piratenkapitein, die zich op kruk
ken voortbeweegt. De gebeurtenissen tydens deze expeditie zullen
van grote invloed blyken op de levensloop van verschillende op
varenden.
Thalassa is een verhaal van desillusies en mislukkingen, van
pogingen om de realiteit te ontlopen. Twee mensen blyven echter
vasthouden aan het leven zoals het is: het Chinese meisje dat zich
haar liefde niet door onwerkelykheden laat ontnemen, maar daar
voor met een trieste toekomst wordt beloond, en June, de nuchtere
Engelse verpleegster, die de kapitein in de koers naar een hoop
volle toekomst terugloodst.
De lezer proeft de losse, gemakkelyke leefwyze die aan de Franse
zuidkust heerst, maar ook de rauwheid van het bestaan der diep
zeejagers en de meedogenloze concurrentiestryd die de zeeslepery
kenmerkt. Wy zyn ervan overtuigd, dat velen door dit feuilleton,
dat men vaak met een glimlach, doch soms ook met verbystering
zal lezen, zullen worden geboeid. Garant daarvoor staat de schryver,
die JAN DE HARTOG heet
Dé roman „Thalassa" is in boekvorm verschenen by de N.V.
Uitgeversmaatschappy Elsevier.
Ontwerp program christen-radicalen:
(Van onze parlementaire redacteur)
De werkgroep van christen-radicalen heeft vandaag de voor
stellen voor een gezamenlijk programma van de radicalen in
de KVP, de ARP en CHU gepubliceerd.
De voorstellen, die op het volgende week te houden congres van de
christen-radicalen zullen worden besproken, omvatten de volgende hoofd
zaken:
1. vernieuwing van het parlementaire stelsel door hervorming van
de kabinetsformatie en de positie van de volksvertegenwoordiging;
2. democratisering van het bedrijfsleven;
3. meer inspraken van de burger op de ruimtelijke ordening;
4. actieve buitenlandse politiek en vergroting van de ontwikkelings
hulp
5. invoering van het profijtbeginsel ter financiering van de collec-
tie\-e voorzieningen.
caal en vooruitstrevend program.;
samenwerking met andere vooruit
strevende partyen; gezameniyke
presentatie van een ontwerp-verkie-
zingsprogram en een lyst van kan
didaat-ministers voor de verkiezin-
den door de Tweede Kamer in een
openbare vergadering na de ver
kiezingen. Verder moet de samen
stelling van de Tweede Kamer wor
den verbeterd door de onverenig
baarheid van ministerschap en ka
merlidmaatschap op te heffen, de
vergoeding voor de kamerleden te
verdubbelen en de toerusting van
het parlement te verbeteren. Onder
meer door kamerleden te laten by-
staan door deskundigen.
Vervolg op pagina 2
Motorkap
woei open
Als gevolg van het open-
waaien van de motorkap van haar
auto botste gistermiddag een
vrouw uit Vinkeveen op de pro
vinciale weg nabij Kortenhoef
frontaal tegen een vrachtauto.
Samen met haar buurvrouw was
zij op weg naar huis. Achter in de
auto zaten de vier kinderen van
de twee vrouwen. Door de botsing
werden alle inzittenden gewond
Het 10-jarige zoontje van de
buurvrouw bezweek onderweg
naar het ziekenhuis in Hilversum
aan zijn verwondingen. Zijn moe
der en zijn 14-jarige zusje konden
na behandeling naar huis terug
keren, evenals het dochtertje van
de bestuurster die zelf met haar
zoontje voor behandeling werd
opgenomen.
Op de foto stapt een van de ge
wonde kinderen in een zieken
auto. De inzet toont de resten van
de personenauto na de botsing.
Kosmos-190
De Russen hebben de kunstmaan
Kosmos- 190 gelanceerd naar een
baan, waarvan de hoogte varieert
van 347 tot 201 km. De hoek van de
baan met de evenaar bedraagt 65,7
graden. Dit is de zevende Russische
kunstmaan-lancering in tien dagen
tyd.
ADVERTENTIE
ORGELS - PIANO'S
ELEKTRONISCHE ORGELS
Tel 01726-2541 Kerkstraat 2-28
Bezoekt onze toonzalen
of vraagt brochure.
ADVERTENTIE
©ucf (£Ïlte,
teuwo
De voorstellen van de werkgroep
zyn gebaseerd op de reeds eerder
geformuleerde uitgangspunten: her
vorming van de confessionele par-
tyen tot organisaties met een radi-
gen.
De samenstellers van het ont-
werp-program zyn van mening, dal
de Nederlandse staatsrechtelykc
structuur dringend aan vernieuwing
toe is. Naast een betere regeling en
uitbreiding van de grondrechten in
de grondwet wensen zy een grondi
ge verandering in het stelsel van de
kabinetsformatie. De formateur
dient voortaan aangewezen te wor-
ADVERTENTTE
creativiteit
in bont-couture
van egmond
breestraat 173
Onder de jeugdige Neder
landers die Zondagavond te
's Hertogenbosch aankwa
men om als zouaven in het
pauschelijk leger dienst te
nemen, ivas er een, die den
moed liet zinken en terug
keerde. Doch er ivas ook een
ander, die zeven jaren in In-
dië ivas geweest en van daar
was teruggekeerd, alleen om-
dat hij, den toestand van den
paus vernemende, onder het
vaandel van den H. Vader
wenschte te gaan strijden.
Z.M. heeft eervol ontslag
verleend bij de d.d. schutte
rij te Leiden B. Cramer, als
2de luitenant.
