Eenheid op het
convent A.R.P.
TWEE
„WINNERS"
UIT DE
RITMEESTER
STAL
RITMEESTER
Protest tegen maker
Joods gedenkteken
Jeroen Bosch kreeg
lOO.OOOste bezoeker
Parochianen willen
pastoor behouden
Seksualiteit los van
huwelijk en gezin
PAGINA '6
LEIDSCH DAGBLAD
MAANDAG 23 OKTOBER 1967
Tien bekende figuren uit de wereld van de kunst en het be
stuur der Stichting Kunstenaarsverzet 19421945 hebben een
verklaring uitgegeven over de maker van het op 12 oktober
door de Haagse opperrabijn, de zeereerwaarde heer S. Beêri,
onthulde gedenkteken ter nagedachtenis der tijdens de oorlog
omgekomen Haagse Joden, de Amsterdamse beeldhouwer Dick
Stins.
Het betreft hier iemand van wie
zeer velen, onder wie zich ondergete
kenden bevinden, niet vergeten zijn
hoe „welwillend" zijn houding jegens
de Duitse bezetters en hun Neder
landse handlangers was. Een door
hem in opdracht van de foute B. en
W. van Amsterdam in de zomer van
1944 vervaardigd borstbeeld van Ja
cob van Kampen, werd op verzoek
van de Neö. Kring van beeldhouwers
op 19 oktober 1946 op last van de toe-
malige B. en W. verwijderd op grond
van Stins' gedrag tijdens de bezet
ting. Onze vraag is of het zinvol, ja
toelaatbaar is, de opdracht voor het
Haagse monument aan een dergelijk
iemand te geven? Wy nemen aan dat
de opdrachtgevers te goeder trouw
waren maar alleen zo onverstandig,
niet eerst goede informaties in te
de instanties die daarvoor
Standaard-mis
De synode der r.-k. bisschoppen is
zaterdag begonnen met de bespre
king van haar vijfde en laatste agen
dapunt, de mis.
Het belang van de mis in het r.-
katholieke leven wordt in de kerk
algemeen aanvaard, maar dat bete
kent niet, dat er fundamentele over
eenstemming bestaat over het op
dragen. In feite verwacht men, dat
ernstige meningsverschillen over dit
onderwerp naar voren zullen komen.
Aan de synode zal worden ge
vraagd, een standaard-mis goed te
keuren als een voorbeeld, waarvan
alle andere vormen van de mis zullen
worden afgeleid.
Zij die deze benadering voorstaan,
voeren aan, dat het^ Vaticaans con
cilie het betrekken van de gelovigen
bij het opdragen van de mis tot iets
goeds heeft geproclameerd. Dit is
hieruit gebleken, dat na het concilie
het gebruik van moderne talen in
plaats van het latyn in de mis is toe
gestaan.
Maar tegenstanders van de stan
daard-mis betogen, dat die kan lei
den tot de -veronderstelling, dat de
verzamelde gelovigen in de mis be
langrijker zijn dan de priester, die de
bijzondere bevoegdheid heeft gekre
gen, de mis op te dragen.
Zij uiten het bezwaar, dat dit zou
kunnen leiden tot kleinering van de
priesterlijke functie.
PAUS werkt
te liard
Doktoren van de Paus ma=,
ken zich zger bezorgd over het
vermoeiende tempo, waarin hij
heeft gewerkt sinds het begin
van de synode der bisschoppen
in net Vaticaan.
Volgens betrouwbare zegslieden
dringen de dokters er sterk op aan,
dat de 70-jarige Paus meer rust zal
nemen met het oog op de operatie,
die hij, naar verwacht wordt, de ko
mende maand zal ondergaan.
Volgens de zegslieden waren de
dokters vooral ontsteld nadat de Paus
verleden week zondag in de Sint Pie-
ter een langdurige mis had gecele
breerd voor de 2500 deelnemers aan
het wereldcongres van r.-katholieke
leken.
De dokters zouden zich erover be
klaagd hebben, dat de Paus bij die
gelegenheid alles wat zy een maand
lang hebben gedaan om hem te doen
rusten ter voorbereiding van de ope
ratie, ongedaan heeft gemaakt.
Sinds de opening van de synode
der bisschoppen heeft de Paus een
groter aantal missen gecelebreerd en
meer toespraken gehouden.
Zijn dökters hebben in het verle
den herhaaldelijk de klacht geuit, dat
de Paus een moeilijke patiënt is en
dat hij er buitengewoon afkerig van
is, tijd te nemen om uit te rusten
van wat hij als essentiële plichten be
schouwt.
in aanmerking komen zijn genoeg
zaam bekend. Het lijkt misschien dat
er nu een steen geworpen wordt in
het 22 jaar na de bevrijding stilstaan
de water van het Nederlandse volks
geweten. Die steen is niet van ons".
De ondertekenaars der verklaring
zijn: Greet van Amstel, Mari An-
driessen, Willy Boers, L. P. J. Braat,
prof. dr. H. L. C. Jaffé, C. Kneul-
man, Hildo Krop, Cephas Stautha-
mer, dr. A. B. de Vries, H. Wielefc
en bestuur Stichting Kunstenaarsver
zet 1942-1945.
Het gedenkteken is aangebracht
aan de voet van het kantoor van de
Stichting „Levi Lassen", die onder
nemingen in Nederland en Duitsland
bezit.
Het gedenkteken is aangeboden
door de Stichting „Levi Lassen". De
voorzitter van de stichting, de heer
I. Zadoks, merkte bij de onthulling
op, dat het monument herinnert aan
de omgekomen Haagse Joden en al
hun lotgenoten. Het was naar hij zei
niet de bedoeling wrok te koesteren,
maar de Jodenvervolging tijdens de
oorlog mag ook nooit worden verge-
Ko van Dijk (Eddie Carbone)
en Kees Coolen (Marco) in de
adembenemende gevechtscène in
Arthur Miller's „Van de brug af
gezien", waarvan zaterdagavond
in de Kon. Schouwburg door de
Haagse Comedie" onder regie
van Paul Steenbergen die te
vens de rol van de advocaat mr
Alfieri speelde de première
in een nieuwe visie werd gege
ven. Wij hopen hierop morgen
nader terug te komen.
Op de Jeroen Boschtentoonstelling, die in het Provinciaal
Museum te 's-Hertogenbosch wordt gehouden, is zaterdagmor
gen de lOO.OOOste bezoeker verwelkomd. Het was de heer Ger
hard Kerff, Bau-direktor uit Hamburg. De heer Kerff werd toe
gesproken door de Commissaris der Koningin in Noord-Bra
bant, dr. C. Kortmann, die uiting gaf aan de vreugde van het
provinciaal bestuur over het enorme succes van deze Bossche
onderneming.
Deze 100.000 bezoekers zijn een hul
de aan de initiatiefnemers en het
Bossche gemeentebestuur, een hulde
vooral aan Jeroen Bosch, wiens kunst
ook in deze tijd nog actueel en le
vend is. Welkomstwoorden werden
ook gesproken door burgemeester R.
Lambooy en door mr. Ton Frenken,
namens de Stiohting Jeroen Bosch
tentoonstelling. Er werd aan de heer
Kerff een aantal kostbare boekwerken
overhandigd.
Met het thans bereikte aantal van
100.000 bezoekers in 34 dagen staat
de Jeroen Bosschtentoonstellling op
een daggemiddelde van 2941 en daar
mee aan de top van de grote ten
toonstellingen die in de afgelopen
jaren in Nederland zijn gehouden.
De Frans Halstentoonstelling in
1962 te Haarlem gehouden bereikte
een daggemiddelde van 2523, de Ver-
meertentoonstelling in het Maurlts-
huis te Den Haag in 1966 1340 en
de Picassotentoonstelling in 1967 te
Amsterdam 2892.
De Stichting Jeroen Bosch exposi
tie bezint zich thans op vestiging
van een permanent Jeroen Bosch
studiecentrum te 's-Hertogenbosch.
Expositie Sees Vlag
Zaterdagavond 4 nov. te 8.30 u wordt
in Galerie van der Vlist, Botermarkt
3, een expostie geopend van werken
van de graficus Sees Vlag door Lu-
dovicus Mutz. Zij duurt tot 23 no
vember.
Allen achter dr. Berghuis
(Van onze parlementaire
redactie)
Op het partijcongres van de
Anti-Revolutionaire Partij is
grote instemming gebleken
met het standpunt van de par
tijvoorzitter dr. W. P. Berg
huis, dat de ARP in het ge
sprek met de KVP en de CHU
haar eigen gezicht moet hou-
den. Het partijconvent voerde
zaterdag in Utrecht een open
discussie over de partijver
nieuwing.
vel dit voorjaar hebben gehad uit
de weg zijn geruimd. Beiden lieten
zich prijzend over elkaar uit. „U
hebt iets bereikt in de A.R.P.", zei
mr. Biesheuvel tot dr. Berghuis. Kr
is rust in onze partij, wij zijn door
de bocht". Hy bedankte dr. Berg
huis daarvoor namens de Tweede-
Kamer-fractie.
De heer Biesheuvel, die aan het
Duidelijk werd, dat de menings
verschillen die dr Berghuis en de
fractievoorzitter mr. B. W. Biesheu-
Conflict bisschop en
pater spitst zich toe
(Van onze
correspondent)
Het conflict tussen het bis
dom in Roermond en pastoor
E. Miedema van de St. Mi-
chaelparochie in de buurt
schap Het Eikske in Schaes-
berg spitst zich toe.
Zoals bekend verwijt bisschop mgr.
P. Moors de pastoor ernstige over
tredingen van de administratieve
voorschriften bij het parochiebeheer
en het ongeoorloofd invoeren van
allerhande liturgievernieuwingen.
De pastoor zou voorts de hand
hebben gelicht met de voorschriften
over gemengde huwelijken en con
trole op doopbewijzen en zelfs het
huwelijk van een gescheiden vrouw
weer kerkelijk hebben gezegend.
Daarom heeft de bisschop pastoor
Miedema gelast voor 26 oktober zijn
ontslag te vragen. Pastoor Miedema
weigert dat te doen.
De gehele parochie van Het Eikske
en velen van daarbuiten hebben zich
het afgelopen weekeind schriftelijk
solidair verklaard met pastoor Mie
dema. Alle kerkdiensten werden on-
Kerkelijk Leven
NED. HERV. KERK
Beroepen te Dussen en Hank C. G.
Baart te Nieuwpoort; te Zuid-Beijer-
land A. Lam te Zierikzee.
Bedankt voor Pingjum en Zürich
B. Jager te Gaast en Ferwoude - voor
Boven-Hardinveld (2de pred.pl.J.
Boogaard te Ernst (Geld.).
GEREF. KERKEN
Beroepen te Renswoude J. C. Jon
kers, a.s. em.pred. te Delft.
Examens: aan het zendingssemi
narie te Baarn slaagde voor het
zend.ex. drs. P. K. Pilon te Bussum,
die t.z.t. wordt uitgezonden als do
cent aan de Theol. Hogeschool te
derbroken om de kerkgangers gele
genheid te geven op uitgereikte
formulieren hun instemming met het
pastoraal beleid in de Sint Michael-
parochie van Schaesberg te betuigen.
Ruim 2800 mensen hebben zich op
die manier achter pastoor Miedema
opgesteld. Dat is honderden meer
dan de parochie volwassen „zielen"
telt.
Al die solidariteit stemde de
pastoor zondag extra moedig. „Ik
ga voor de dreigementen van de bis
schop geen pas opzij. Het ultimatum
van de bisschop loopt op 26 oktober
af. De parochianen willen dat ik hier
blijf, dus dan blijf ik", aldus postoor
Miedema.
Bisschop mgr. P. Moors heeft het
ultimatum naar zyn zeggen opge
schort. „De pastoor krijgt eerst nog
inzage van een aantal stukken, die
de klachten betreffen. Helaas heeft
hij die door een slordigheid in de
administratie van het bisdom niet
eerder gekregen", zei de bisschop
van Roermond.
Vanavond zal de rebellerende
pastoor in de I.K.O.R. t.v.-uitzen-
ding aan. het woord komen. Daarna
zullen de parochianen een protest-
tocht houden naar deken Mertens in
Schaesberg en hem ook de eisen voor
het behoud van pastoor Miedema
voor de St. Michaelparochie zwart
op wit aanbieden.
GEREF. GEMEENTEN
Bedankt v<x
Hoogerland te Werkendam.
Koopochtend voor zieken Op 6
november wordt in een warenhuis
in Den Bosch (V en D) een speciale
koopochtend gehouden voor ongeveer
duizend chronisch zieken, die met
particuliere auto's uit ale delen van
Oost-Brabant en de Bommelerwaard
naar de Brabantse hoofdstad zullen
worden gereden. He warenhuis zal
op die ochtend worden aangepast
aan de behoefte van de patiënten.
Er zal een zuurstofapparaat worden
opgesteld en enkele dokters en ver
pleegsters zullen aanwezig zijn om
zonodig de patiënten bij te staan.
dat
thans niet meer om gaat óf
er een nauwer verband komt met de
K.V.U. ,en de C.H.U., maar hóé dat
gebeurt.. De discussie had hem ge
sterkt in de overtuiging, dat de
vroegere spijtstemmers bij de party
horen. Wanneer een nieuwe partij-
formatie tot stand komt horen zy
er ook bij.
De fractievoorzitter erkende, dat
de christelijke partijen onduidelijk
heid zou kunnen worden verweten,
maar dat komt, zei hij, doordat de
P.v.d.A. en de V.V.D. niet met el
kaar willen regeren ,Dit heeft tot
gevolg dat wij altijd regeringsver
antwoordelijkheid moeten dragen'".
Mr. Biesheuvel verlangde dat de
P.v.d.A. en de V.V.D. duidelijker
worden. Zolang deze partijen niet
duidelijker zijn moet men het punt
van het stembusakkoord niet tezeer
in het middelpunt plaatsen.
Het Eerste Kamer-lid H. Algera
wees erop dat de A.R.P. haar refor
matorische kracht moet behouden.
Hij waarschuwde tegen wijziging
van het kiesstelsel uit politieke over
wegingen. Wel vond hij, dat de ver
kiezingsuitslag thans door de op-
komstpiioht wordt vervalst en hij
drong er dan ook bij de Tweede-
Kamerfractie met kracht op aan
voor afschaffing van de opkomst
plicht te ijveren.
De voorzitter van de jongeren
organisatie. de heer H. A. de Boer
deelde mee, dat in de A.R.J.O.S. 95
procent van de leden wil vasthouden
aan christelijke partij vorming en
dat de jongerenorganisatie bijzonder
ingenomen is met de duidelijke koers
van de A.R.P.
Twee echtpare»
door kolendamp
omgekomen
Het echtpaar WaltersCobben
(beiden 62 jaar oud) is zaterdag
dood in hun woning aan de mr. Ul-
richweg in Maastricht aangetroffen.
Buren waren de woning binnenge
drongen, verontrust door de stilte in
het huis, de gesloten gordijnen en de
nog brandende lampen.
Zijvonden de man op het toilet
en de vrouw in de keu
ken. Een onderzoek wees uit, dat het
echtpaar slachtoffer was geworden
van uit de schoorsteen stromende
kolendamp. De schoorsteen lekte,
terwyl door het ontbreken van een
roetzak het roet de afvoer via de
pijp naar buiten belemmerde.
Ook in de gemeente Beerta is een
alleenwonend echtpaar door kolen
dampvergiftiging om het leven ge
komen. Het zijn de 72-jarige heer
Kloosterman en zijn 69-jarige echt
genote. Om zeven uur zaterdagavond
was een kleinzoon nog op bezoek
geweest, die de opmerking had ge
maakt, dat de kachel zo stonk. De
zelfde avond moest een overbuur
vrouw zich onder medische behan
deling stellen, eveneens tengevolge
van kolendampvergiftiging. Haar
man had haar toen hij thuis kwam,
bedwelmd aangetroffen.
Centraal
Dansberaad
Corrie Hartong
directrice
Als gevolg van de gestadige uit
breiding der werkzaamheden is de
Stichting Centraal Dansberaad begin
dit seizoen overgegaan tot het instel
len van de functie van directrice
van haar bureau. In deze functie is
benoemd Corrie Hartong uit Rotter
dam.
Corrie Hartong was tot 1963 direc
trice van de Rotterdamse Dansschool
en Rotterdamse Dansacademie. Daar-'
na concentreerde zij zich naast voort
gaande pedagogische activiteiten op
vraagstukken van de dans in Neder
land in allerlei richtingen en aspec
ten als liid van diverse besturen,
raden en commissies, werkzaam op"
dit gebied.
Het Centraal Dansberaad behartigt
de belangen van de dans in Neder
land, treedt adviserend op ten be
hoeve van de overheid en van de
danswereld en stimuleert het acti
viteiten op het gebied van toneel-
dans, volksdans, gezelschapsdans en
educatieve dans.
Zambia klaagt
over invallen
van Zuid-Afrika
President Kenneth Kaoenda van
Zambia heeft gisteren op een mas
sabijeenkomst Zuidafrikaanse mili
tairen en politie beschuldigd vanuit
Zuidwest-Afrika bij Katima Malilo
de rivier de Zambesi te zijn overge
stoken en Zambiaans gebied ge
schonden te hebben. Kaoenda daag
de Varster uit de Zuidafrikaanse in
vallen te ontkennen.
Op de bijeenkomst ter viering van
het driejarig bestaan van Zambia
zei de president van mening te zijn
dat 'het aanstaande bezoek aan Rho-
desië van de Britse minister voor
het Gemenebest Thomson bedoeld is
om de Afrikaanse belangen in Rho-
desië geheel op te offeren.
„Ik geloof dat het bloedvergieten
waarvoor Rhodesië staat, wanneer
de Afrikanen zich organiseren veel
erger zal zijn dan het bloed dat ver
goten zou zijn als Groot-Brittannië
troepen gestuurd had om Smith ten
val te brengen. Het is hiervoor laat,
maar nog niet te laat", aldus
Kaoenda.
ADVERTENTIE
Ras is onmiskenbaar.
Ras zit niet
in het formaat.
U herkent het in
de heerlijke Pikeur,
maar ook
in de geurige Riant.
Twee „volbloed"
Ritmeesters.
Hoofdagent mishandeld
Een hoofdagent van de Rotter
damse politie is dit weekeinde in de
Maasstad ernstig mishandeld, nadat
hij de personenauto waarin twee
mannen zaten, voor een controle had
laten stoppen. Toen de agent de be
stuurder van de wagen die vol
gens de politie evenals zijn passa
gier onder invloed verkeerde naar
de papieren vroeg, sprongen de twee
uit de auto en vielen de agent aan.
Nadat de twee de politieman ernstig
aan het hoofd hadden verwond sloe
gen zij hem tegen de grond. De
agent trok toen zijn pistool en vuur
de zesmaal in de lucht. Een van de
twee mannen vluchtte daarop. De
agent slaagde erin de andere met
zijn pistool in bedwang te houden.
Met grote moeite kon de man, de
N. U.S.U.-congres
De NVSH heeft zaterdag in het
Amsterdamse RAI-Congrescentrum
het congres „Sextant '67" gehouden.
Voorzitster dr. M. Zeldenrust—Noor -
danus zei in haar openingswoord, dat
de NVSH dit congres ais een uitda
ging beschouwde. De vereniging wil
de nog steeds heersende dubbele mo
raal ten aanzien van de seksualiteit
aan de orde stellen. Mede aanleiding
tot het houden van dit congres was
volgens de voorzitster de bewering,
dat de NVSH zichzelf overbodig heeft
gemaakt nu de geboorteregeling een
aanvaard begrip is, blykens wetswij
zigingen en subsidies van de over
heid.
Volgens de NVSH is de geboorte
regeling echter nog geen algemeen
aanvaard begrip. Bovendien stelde
mevrouw Zeldenrust. dat geboorte
regeling overigens maar één aspect is
van de seksualiteit.
De te behandelen onderwerpen wa
ren ter voorbereiding van het congres
in 200 gespreksgroepen (ongeveer
3.000 deelnemers) besproken. Deze
deelnemers hadden in de afgelopen
maanden in het hele land het mate
riaal verzameld voor de discussies op
de manifestatie. Ruim 30 procent van
de deelnemers was geen lid van de
NVSH.
Uit de ervaringen van de gespreks
groepen is volgens de voorzitster dui
delijk gebleken, dat de grote meer
derheid het niet eens is met de hui
dige wetgeving. Men kwam tot de
volgende conclusies:
legalisering van de abortus,
afschaffing van het wetsartikel
dat echtscheiding nimmer kan ge
schieden met onderlinge instem
ming,
geen afwijzing van de prostitutie
zonder meer,
afschaffing van het discrimine
rende verbod, dat ontucht met
minderjarigen van hetzelfde ge
slacht verbiedt,
afschaffing van de wetsbepalingen
betreffende pornografie,
in principe afwijzing van buiten
echtelijk geslachtsverkeer en aan
vaarding van het voorechtelijke
geslachtsverkeer.
Tenslotte sprak men zich uit voor
de geboortregeling.
Aan het einde van
teach-in zei de voorzitster, dat
de mening van het hoofdbestuur de
tyd van een aparte suksuele moraal
voorbij is. „In het perspectief van het
huwelijk werden gezin en seksualiteit
tot voor kort onverbrekelijk met el
kaar verbonden geacht. Ten gevolge
van diverse veranderingen in het so
ciale leven werd het ontdaan van het
exclusieve doel, van die voortplanting.
Het aspect van de lustbeleving werd
erkend en positief gewaardeerd", al
dus mevrouw M. ZeldenrustNoor-
danus. Zij concludeerde dat aan de
seksualiteit als onderdeel en aspect
van het sociale gedrag in principe
geen aparte plaats wordt ingeruimd.
Deze opvatting sluit volgens de voor
zitster aan de andere kant niet uit,
dat met de kans op zwangerschap en
de emotionele betrokkenheid als ge
volg van de relaties tussen twee men
sen het van belang is, dat men leert
hoe zijn seksualiteit te hanteren.
23-jarige heier uit de Maasstad,
worden overgebracht naar het bu
reau Bergsingel. De gewonde hoofd
agent werd naar het Bergwegzieken
huis gebracht.
De politieman had de auto aan
gehouden, nadat hij van burgers een
tip had gekregen, dat de twee man
nen van plan waren in een perso
nenauto weg te rijden, terwyl zij
sterk onder invloed waren. Even la
ter zag hij de bedoelde auto slinge
rend wegrijden. De agent ging er in
zijn surveillance-auto achteraan
en drwong de wagen tot stoppen.
Rijke sekteleider
in Zuid-Afrika
overleden
De machtige leider van een Afri
kaanse religieuze sekte, wiens volge
lingen hem toverkracht toedachten,
is zaterdag in de voor alle „niet-ee-
lovigen" gesloten gemeenschap van
zijn „Zien-stad Morea" bij Pieters
burg in Transvaal overleden. „Hop"
Edwin Lekeanyane (45) was aa
geestelijke leider van meer dan
200.000 Afrikanen en een der rijkste
Afrikanen in Zuid-Afrika. Hij bezat
een twintigtal personenauto's en uit
gouddraad geweven gewaden. Zijn
sekte is van christelijke oorsprong
maar ontleende talrijke gebruiken
aan eeuwenoude Afrikaanse ceremo
niën. In de weekeinden worden in
de nederzetting kleurrijke bijeen
komsten gehouden, waarbij de gelo
vigen offerandes adhterlaten in grote
aarden potten.
Nieuwe uitgaven
Ik ben Tobias, door Luise Rinser.
Uitg.: H. P. Leopold, Den Haag.
De Franeaise, door Gerard Walschap.
pijperagers door M. Ho-
Deze vijf deeltjes verschenen 1
rle Vaardige Handen bij uitgeverij Zo
mer en Keuning, Wagenlngen. Evenals
de eerste tien deeltjes van deze serie
geven zij veel goedé modellen, toege
licht met duidelijke beschrijvingen, fo
to s en werktekeningen.
Topaz, door Leon Uris, Uitg.: Hol-
landia, Baarn.
Het nieuwe ka
200 planten in kleur',
rplantenboek, met
dijk. Uitg.: Zomer en Keuning, Wage-
