RITMEESTER
Opening Galerie Van
ler I list. Botermarkt
,De Harmonie' mag
worden afgebroken
nu
TWEE
„WINNERS"
UIT DE
RITMEESTER
STAL
Louis Meijs: een
eminente keuze
MARCEL AYME GESTORVEN
Van Cliburn speelt
presidentskostuum
Biosatelliet onthult
verhoogd groeitempo
Surveyor
weer in
werking
«ANDAG 16 OKTOBER 1967
LEIDSCH DAGBLAD
Premi er Vorster
waarschuwt
Zambia
Als Zambia zou pogen geweld te
gebruiken, zal Zuid-Afrika zo krach-
j tig terugslaan, dat Zambia dit nooit
meer zal vergeten, aldus premier
Vorster van Zuid-Afrika zaterdag op
I (en bijeenkomst, van de Nationale
partij te Rustenburg. De eerste mi
nister sprak over het zenden van ter
roristen, die pogen Zuid-Afrika te be-
j reiken om daar moeilijkheden te ver-
oorzaken. De Zambiaanse autoritei-
I len zouden in verklaringen deze ter
roristen steunen. De Zamb aanse mi
nister van Buiten 1. Zaken heeft ech.
Ier dezer dagen in Washington ge-
i zegd, dat Zambia openstaat voor in-
spectie om te laten zien dat er daar
geen opleidingskampen zijn voor ver-
zetsstryders tegen Rhodesië en Zuid-
I Afrika.
j Premier Vorster verklaarde dat
i ieder zich met zijn eigen zaken moet
bemoeien. Dat Zuid-Afrika goede be
trekkingen onderhoudt met zijn buur
staten wil niet zeggen, dat deze lan
den de apartheidspolitiek steunen of
j goedkeuren. Wel hebben zij meer be
grip voor dit beleid en dat is genoeg
voor Zuid-Afrika, aldus premier Vor-
I ster.
A.R geen vast
verband met
PvdA of IV 66
Dr. W. P. Berghuis, voorzitter van I
Beroenul romancier-toneelschrijver
(Van onze Parijse correspondent)
Nauwelijks een week na de dood van André Maurois heeft de
Franse literatuur een nieuwe zware slag te incasseren gekregen
door het overlijden van de beroemde romancier en toneelschrij
ver Marcel Ayme. Ayme is 65 jaar oud geworden; hij is aan
een acute longontsteking gestorven.
Het stijlvolle interieur met
fraaie schouw in de zaterdag
avond geopende Galerie Van der u
Vlist tïf£72 de Botermarkt met I de ARP, heeft zaterdagmiddag in I
schilderijen van Louis Meijs. Driebergen gezegd, dat het leggen
(Foto LD/Holvast) van een vast verband tussen de
christelijke partijen en de Partij van
de Arbeid, evenals met D'66 hem be
zwaarlijk voorkomt. De heer Berg-
straj en nieuwe Galerie is zaterdagavond onder de belangstel- sitievc. natuurlijke ën~ interessante j huis had de in'druk. dat vooral
van velen geopend in het sousterrain dat speciaal voor impressies uit Spanje, Portugal,
»o ïsfexposeren van schilderijen artistiek is ingericht van het £[anknjk. Italië en het Limburgse
1964 inj u j u tt j -tn- a Thorn, alsmede zijn al even harmo-
it 17de eeuwse woonhuis van de heer Hans van der Vlist ;nisch samtneeslïide stii,evem (men
de Botermarkt 3. Men zal wellicht enige drempelvrees moe- denke bijv. aan het sublieme „Tafel
overwinnen om tot deze nieuw gecreëerde en gerestaureer- met stilleven") schenken
ixpositieruimte door te dringen, maar de moeite wordt
gg-j isrijk beloond: men voelt zich na een wandeling door een
[e gang, in het achterhuis onmiddellijk thuis en de collectie
te ratieve -schilderijen van de gerenommeerde Haagse schilder
is Meijs, wiens werk tot zelfs in Amerika bekendheid ge-
is een "schot in de roos".
'n onloochenbaar esthetisch ge-
0 srlijk kunstenaar
rMf
thans 65-jarige kunstenaar,
ïyn opleiding genoot aan de
Academie voor Beeldende
•n. o.a. jarenlang voorzitter
van de Haagse Kunstkring en
„De Vrije Academie"
Sterk onder de invloed van de
impressionisten te staan. Hij
18
heeft zich bewust afzijdig gehouden
van de moderne, allermodernste,
veelal extravagante stromingen, die
nu eenmaal niet met zijn wezen stro
ken. De erudiete en ook in zijn werk
distinctievolle Meijs is te eerlijk, om
daaraan geforceerd te willen mee
doen.
Zijn palet onderscheidt zich door
zachte, tere en blijde tinten, harmo
nisch op elkaar afgestemd, een lich-
resident Johnson heeft zaterdagavond een rokkostuum uit-
i! end aan de jonge en beroemde pianist Van Cliburn, die het
u e in het vliegtuig had laten liggen waarmee hij naar
erd. i hington was gekomen om er een concert te geven. Van
urn, evenals de president uit Texas afkomstig, had eerst
tennissen aangeklopt maar de kostuums die hij daar vond
en hem te klein. Teneinde raad wendde hij zich toen tot de
ident die zijn maat wel bleek te hebben.
tend coloriet, dat op zichzelf al
pure schoonheid vervuld is. Zijn
I christen-radicalen in de KVP hiei-
naar streven. „Ik z!? daar geen re
den toe. Ik trap er niet ina Ik doe
er niet aan mee". aJdus de voorzit
ter van de Anti Revolutionaire Par
tij. Wel stelde hij nadrukkelijk, dat
het een andere zaak is of men bv..
voor de verkiezingen de keuze voor
j een regeringspartner moet kenbaar
Even onloochenbaar is het kundige I maken. Het is voor mij beslist geen
vakmanschap van Meijs. waaraan kwestie van „lood om oud ijzer", al-
langdurige studie ten grondslag ligt. dus dr. Berghuis. De heer Berghuis
Het is een vreugde dit te mogen con- sprak met de heren Westerterp
stateren in een tijd, waarin zoveel (KVP) en Soholten (CHU> op de
Jongeren uitsluitend „originaliteit" najaarsconferentie van de CHJO in i
koste wat 't kost! als hoogste Driebergen.
goed beschouwen en de gedegen tech. I De heer Berghuis zag als belang-]
nische grondslagen en de daaraan rijkste teak met name voor de ARP.
verbonden problemen volkomen om- j dat er bewust e est reefd werd naar
zeilen of verwaarlozen. Dat Meys ook j vernieuwing. Wij zijn in het verle-
op het gebied van de moeilijke por- den wellicht teveel in een principiële i
tretkunst indringend te werk kan I verwarring geraakt. Gelukkig begin-
gaan, bewijst het bezield en liefde- nen we ons nu hier uit los te ma-
vol geschilderde portret van zyn j ken- 20 z©i hij-
jonge vrouw, dat met andere schil-
derden een plaats op de eerste
verdieping heeft gevonden. Talrijke
knappe tekeningen zyn ook nog in
portefeuilles te zien. „Kunst" kan
verheffend en zuiver, huiveringwek
kend, afschuweiyk, van vroeger, of
van deze tyd zyn: Meys creëert ln
volle omvang de eerste categorie, zy,
die daarvoor openstaan, zullen niet
teleurgesteld worden. Dat sommige
schilderyen echter een grotere ruim
te verdienen dan hier het geval kan
zyn, willen wy niet verhelen.
Na een geestig, inleidend woord
van de heer Hans van der Vlist, die
van een „schuilgalerie" gewaagde,
hield de archeoloog dr. H. Franken,
lector aan het Instituut voor Oud
heidkunde der Rijksuniversiteit, een
leerzame beschouwing over creatieve
elementen in wetenschap, kunst en
onderwijs, waarbij hij de hoop uit-
sprak, dat het de heer Van der Vlist
mag gelukken door middel van zijn
exposities wa rekunst te brengen en
de mensen van het besef te door
dringen „dat er nog een andere we
reld 'is, dan die, waarin wy leven".
Het is onze overtuiging, dat Indien
de komende exposities zich door een
zelfde hoog niveau onderscheiden als
de onderhavige, deze nieuwe Galerie
een goede toekomst tegemoet gaat.
Want by Me|js is inderdaad sprake
van „ware" kunst.
Marcel Ayme, die de zoon was van
I een hoefsmid, werd na de dood van
zyn moeder, die hy al op zyn zesde
jaar verloor, door zyn grootouders
opgevoed en zyn vroegste jeugd
bracht hy door in de Franse provin
cie. Hy kwam als jongeman naar
Parijs, waar hy eerst het lyceum be
zocht met de bedoeling daarna me-
dicynen te studeren. Een studie die
echter weinig voeten in de aarde
heeft gehad, omdat Marcel Ayme zich
al vry vroeg van zyn literaire aanleg
bewust was geworden. Via een fami
lielid kwam hy in r-Matie met een
uitgever die het manuscript van zyn
eerste roman "Bruledois" voor uitga
ve accepteerde. Om in zyn onderhoud
te kunnen voorzien, werkte Ayme ge-
I durende vele jaren een hele serie be-
I roepen af van loopjongen en boek-
j houder vla bankbediende tot journa
list. Omstreeks 1933 werd hy pas in
bredere kring bekend en spoedig ook
beroemd met verhalenbundels als
I "Le main". "Le boeuf clandestin",
j "Passe-muraille", "Traversee de Pa-
I ris", een verhaal dat later ook ver
filmd werd. en het verrukkelyke kin-
j derboek "Les contes du chat perché".
I Als toneelschryver debuteerde hy
eerst in 1947 met „Lucienne et le
boucher" om met nog een tiental an-
dere werken als "Les oiseaux de lune"
i en "Clérambard", die ook in Neder-
I land werden opgevoerd, al gauw als
een der voornaamste dramaturgen
van zyn land erkend te worden.
AI zijn werken hadden een heel
persoonlijke vorm van fantasie, die
alle wetten van de logica en de
zwaartekracht buiten werking wist te
stellen en door een zeer realistisch
woordgebruik een verbond gesloten,
waaruit men de onvervalste toon en
i de stijl van Ayme altyd onmiddellijk
kon erkennen. Men heeft Ayme, die
I het Parijse mondaine leven hart-
1 grondig verafschuwde en schuwde,
wei eens voor een misantroop versie -
I ten. Zyn weinige vrienden wisten
j echter dat hy achter zyn legenda
rische zwijgen en zijn verlegenheid
een al te kwetsbaar hart verborg,
waarvan de goede verstaander in zijn
verhalen en toneelstukken de sporen
trouwens ook zelf al wel had gevon-
Minister Luns
in Turkije
H.
De Surveyor V is zondag uit een
maanslaap van twee weken ontwaakt
en begonnen radioseinen naar de
aarde te seinen. Een volgstation in
Canberra (Austrailë) gaf het bevel
dat de radio aanzette na een maan
nacht waarby de temperatuur tot
250 graden onder het vriespunt daal
de.
Geleerden in het ruimtevaartlabora
torium te Pasadena zeiden dat het
Goldstone-volgstation in Califomiië
later waarschynlyk zou proberen de
televisie-camera's van de Surveyor
in te schakelen.
Het ruimteschip, dat vorige maand
een zachte landing op de maan uit
voerde, heeft al meer dan 18.000 fo
to's naar de aarde geseind.
Onder invloed van
gewichtsloosheid
Een onderzoek van de resultaten
van de Amerikaanse tweede biosatel
liet heeft uitgewezen dat gewicht
loosheid van invloed is op de groei
en mogeiyk van nadelige invloed kan
zyn voor astronauten tijdens lang
durige ruimtereizen.
De belangrijkste bevinding was dat
de bacteriën in de satelliet zioh snel
ler vermenigvuldigen dan op aarde.
Hieruit leidt men af dat tijdens ge
wichtloosheid ook by de mens een j
hogere „omzetsnelheid" van cellen
zal optreden. De satelliet is op 7 sep
tember gelanceerd en na 45 uur In I
de ruimte op de aarde weergekeerd.
Minister Luns (Buitenlandse Za
ken) is gisteravond in Istanboel aan
gekomen voor het bezoek van vyf da
gen, dat hif aan Turkye gaat brengen.
Vandaag is hy doorgereisd naar An
kara, waar hy verscheidene Turkse
Men denkt nog enkele weken no- I leiders zou spreken. De bewindsman
dig te hebben voor verder onderzoek geeft met dit bezoek gevolg aan een
van de specimina en hun nakome-1 oude uitnodiging, hem nog gedaan
t
lingSchap.
1 ten tyde van het kabinet Cals.
ADVERTENTIE
Het groeitempo van de bacteriën
in de ruimte was 20 tot 30 procent
hoger dan op aarde. Er zullen nog
meer proeven worden genomen. Bij
de tarwekiemen is vastgesteld dat de
wortels de neiging hadden in dezelf
de richting te groeien als de kiem.
inplaats van in tegengestelde rich
ting zoals op aarde.
Er hebben zich zes dikkopjes ont
wikkeld in het kikkerdril tydens de
reis. De diertjes sohynen in niets
van de normale dikkopjes af te
wijken.
Behalve Montreal, dat zich al
eerder kandidaat stelde, hebben nog
drie andere Canadese steden zater
dag te kennen geven de Olympi
sche zomerspelen van 1976 te willen
organiseren. Het zyn Vancouver, To
ronto en Winnipeg.
(Van onze correspondent)
Minister Klompé heeft in een brief meegedeeld dat zij het
Concertgebouw De Harmonie in Groningen (geroemd om zijn
unieke en onvervangbare akoestiek) van de voorlopige monu
mentenlijst afvoert. De minister geeft toestemming tot afbraak
van het gebouw ten behoeve van de Rijksuniversiteit in Gro
ningen, die sinds 1963 enig eigenaresse is. Nauwelijks een week
I geleden had de universiteit van dezelfde minister een brief ge
kregen met de mededeling dat het van eind vorige eeuw date-
rnde gebouw op de voorlopige lijst van beschermde monumen-
ten was geplaatst.
De brief van vrijdag jl. waarin me-
j dedeling wordt gedaan van de ver
gunning tot afbraak, is gericht aan
de deze zomer opgerichte sblchting
„Red de Harmonie". De minister zegt
'o.m.: „Het is mij opgevallen dat het
merendeel van de pleidooien zich be
roept op de akoestische kwaliteiten
van de Harmonie-zaal en dat de
waarde van de Harmonie als monu-
I ment van bouwkunst in minder ma
te als argument wordt gehanteerd.
Dit heeft by my de vraag doen ry-
zen of de Harmonie, die in haar hui
dige vorm eerst van 1891 dateert, wel
van voldoende betekenis is om be
scherming van de monumentenwet te
rechtvaardigen. Bij de beantwoor
ding van deze vraag dien ik in over
weging te nemen dat de Harmonie
zich bevindt in het spanningsveld
tussen tegenstrydige belangen, ener-
zyds die van de Monumentenzorg, j
anderzyds die welke begon ln de stad
Groningen een cultureel centrum op i
terichten en tot bloei te brengen".
Het jongste besluit van de be- i
windsvrouwe, genomen zo kort na de
ogenschynlyk bereikte veiligstelling j
van het gebouw, en drie dagen vóór
de gemeenteraadsvergadering van
hedenavond waarin beslist moet wor
den of er een nieuwe concertzaal j
dient te worden gebouwd, is als een
bom ingeslagen by de diverse groepen
in Groningen, die zich voor dit be
houd hebben ingezet. Ook vooraan
staande acteurs onder aanvoering
van Ton Lutz stuurden een brief aan
minister Klompé (en aan de gemeen
teraad) waarin gesteld wordt dat
Groningen dringend behoefte heeft
aan een grote toneelzaal geschikt
voor theaterprodukties. (De Musical
Anatewka kan in het Noorden alleen
maar in het nieuwe cultuurcentrum
van Stadskanaal geplaatst worden).
Ras is onmiskenbaar.
Ras zit niet
in het formaat.
U herkent het in
de heerlijke Pikeur,
maar ook
in de geurige Riant.
Twee „volbloed"
Ritmeesters.
