Tv-reclame in kleur
is veel effectiever
Rennies
Duikers
schat van
werkeloos bij
„De Liefde"
WACHTEN OP DE ROTSEN VAN
DE SHETLAND-EIL4NDEN
DONDERDAG 28 SEPTEMBER 1967
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 5
Genootschap voor reclame
(Van onze Amsterdamse correspondent).
Volgens een recent Amerikaans onderzoek is reclametelevisie
ln kleur 33% effectiever dan tv-reclame in zwart-wit; voor
voedsel blijkt dit percentage zelfs 78 te bedragen. Deze en soort
gelijke cijfers werden gisteren verstrekt op de eerste reclame-
televisiedag, door het Genootschap voor Reclame georganiseerd
in de Amsterdamse R.A.I. Kleurenreclame is echter ook 10 tot
40% duurder wat betreft de produktie.
Hoewel in de Verenigde Staten in
de eerste tien jaar van het bestaan
van kleuren-tv slechts 2 miljoen toe
stellen werden verkocht, gaat de
groei tans veel sneller. Volgens een
schatting bezitten 10 miljoen gezin
nen, 18%, thans een dergelijk appa
raat. In 1970 zullen 30 miljoen fa
milies een ktv hebben, de helft van
alle kijkers. In West-Duitsland hoopt
men dit jaar 50.000 toestelen te ver
kopen en in Nederland 15.000.
Redenen van die aanvankelijke
terughoudendheid zijn de duurte
van de toestellen, de moeilijke afstel
ling, de dure reparaties en de weini
ge uitzendingen „Willen wij in ons
land een dergelijke situatie vermij
den. dan moeten we voldoen aan
drie voorwaarden: 1) veel in kleur
uitzenden. 2) een zo groot mogelijke
koopkracht van het publiek te krij
gen en 3) goede niet te duren toe
stellen maken", aldus de heer H.
Gout, tv-directeur van een Rotter
dams reclamebureau.
De aanschaffing van een tweede
iwart-wittoestel in huis opent voor
de adverteerders geen nieuwe moge
lijkheden. De heer Gout toonde aan
dat 30% van de Amerikaanse kijkers
'een tweede apparaat in huis heeft,
maar dat er toch niet naar verschil
lende programma's wordt gekeken.
„Men doet dit klaarblijkelijk om het
programma makkelijk te kunnen
volgen. Het gezin blijft echter kijken
als eenheid". In de VS heeft 95% van
de gezinnen een tv-apparaat, tegen
83% een koelkast en 71% een was
machine.
Onbevredigend
De reclamedag, die werd bijge
woond door 600 genodigden, waarbij
de voltallige reclameraad, werd geo
pend door de voorzitter van het ge
nootschap, dr. J.P. Ton. Hij con
stateerde dat het publiek de tv-re-
clame heeft geaccepteerd en dat de
samenwerking met de STER (Stich
ting Etherreclame) goed is. Hij he
kelde echter het feit dat de adver
teerder geen zeggenschap heeft over
de wijze waarop hij het medium wil
gebruiken. Er is geen keuze van net
en evenmin van een bepaalde dag.
Een doelbewuste spreiding van bood
schappen is niet mogelijk en daar
bij komt nog dat er in september
reeds voor een heel jaar moet wor
den gereserveerd. „Voor een ultra
modem medium als de televisie is
deze situatie hoogst onbevredigend".
Sprekend over de komende radio
reclame, hoopt hjj, dat er gezien de
korte periode die er nu nog rest voor
dat deze reclame een feit wordt, geen
slecht werk zal worden geleverd. „De
boodschappen dienen in zo duidelijk
mogelijk van elkaar gescheiden tijds
eenheden te worden gebracht en
meermalen per dag te worden uit
gezonden en gedurende verscheide
ne dagen. „Laat men over dit laat
ste toch nog eens serieus denken, nu
minister De Jong kennelijk de laat
ste hand legt aan de torpedo die Ve
ronica tot zinken moet brengen. Als
er voor Veronica een onbevredigend
systeem en een absurd tarief in de
plaats komt, is aan niemand een
dienst bewezen".
ADVERTENTIE
De Engelse zangeres Sandie
(op de-blote-voeten) Shauheeft
in Londen voor de eerste maal een
collectie door haarzelf ontworpen
kleding getoond. Hier presenteert
zij een door haar ontworpen „jaz-
Prijs f60,—.
ADVERTENTIE
Brandend maagzuur,
druk op de maag, opgeblazen gevoel?
helpen direct
Zestig leden van het Kunst
genootschap t Regthuys in
Hieuwkoop hebben gisteravond
kennis gemaakt met de Percussie
groep Cees See. De jazz die deze
groep (v.l.n.r. Cees See, Han Ben-
nink, John Engels en Martin van
Duynhoven) brengt is voor Euro
pese begrippen tamelijk nieuw.
Cees See vertelde over het werk
van zijn Percussiegroep, die slag
instrumenten in allerlei vormen
gébruikt. Op vier drumstellen en
met gébruik van bijna vijftig an
dere instrumenten werden stuk
ken gespeeld die afwisselend van
fluisterend zachte tonen naar een
orgie van leven werden gevoerd,
die het oude raadhuis op zijn
grondvesten deed trillen. Aan het
einde van de avond speelden Her
man Schoonderwalt met alt- en
sopraansax nog enkele nummer
tjes. Hij werd begeleid door bas-
sis Ron Langerijs.
(Foto Leidsch Dagblad)
(Van onze speciale
In de baai van Aut Skerries, het oostelijke puntje van de
Shetland-eilanden, dromen drie amateur-duikers over de rijk
dom van de buit, die zij op de zee hopen te veroveren.
Dat is vooralsnog hun enige bezigheid, want zoals de leider van het
groepje, de 25-jarige Canadees Owen Gander zegt: „Zolang de Britse en
Nederlandse regeringen elkaar in de haren zitten over het eigendomsrecht,
n beloning, waarvan niemand weet
„Zee veilige
kluis
praten over een waar-
90 miljoen gulden, want uit
de handvol zilveren dukaten, die zij
verleden jaar uit het wrak van de
in 1711 vergane Oostindiëvaarder
"De Liefde" opdoken, is gebleken, dat
zo'n dukaat op 150 gulden wordt ge
schat. En het staat vast dat 'De Lief
de" 600.000 dukaten aan boord had.
De donkere, bebaarde Owen Gander,
die als analist bij een petroleum-
maatschappij werkt, vreest dat het
touwtrekken tussen Londen en Den
Haag te lang zal duren om serieus
met de berging te beginnen, nog
de najaarsstormen beginnen. Maar
voorlopig is er voldoende om de win
ter mee door te komen: een ijzeren
kist met 4000 dukaten, die de duikers
hebben ontdekt.
Geen van de drie
mededeelzaam over de juiste plaats
van het wrak. Richard Turner, een
34-jarige bouwopzichter uit Sutton
(Surrey), wijst een meter of dertig
ver in de grauwe golven, waar het
water ongeveer 20 meter diep is. „We
laten die kist liggen tot we zekerheid
hebben over de beloning. Het geld ligt
er veiliger dan in de kluis van een
bank".
Te geriug
De leider van het team windt zich
op over de volgens hem verouderde
wetgeving op het vinden van derge
lijke schatten. „Groot-Brittannië be
taalt als vindersloon ongeveer een
derde van de waarde. Dat is te wei
nig. Afgezien van de kosten van
het bergingswerk is het duiken hier
levensgevaarlijk. We hopen nu maar
dat de Nederlandse regering als eige
naresse wordt erkend en dat wij een
voordeliger overeenkomst kunnen
sluiten".
Over de techniek van de berging
zwijgen de mannen angstvallig, of
schoon zij erkennen, dat de kist met
4000 dukaten is ontdekt, nadat rots
blokken. die in de loop der eeuwen
by zwaar weer op het wrak zijn te
recht gekomen, met dynamiet zijn
verwijderd. Zij achten het niet on
mogelijk, dat door dit geweld delen
van de kostbare lading over de zee
bodem zijn verspreid. Dat kan dus
nog wel een gezoek worden.
De bewoners van de meestal door
storm en regen geteisterde en daar
door volstrekt boomloze Shetland-ei
landen zijn door het bericht dat aan
hun kust de grootste schat aller tij-
s gevonden, niet opgewonden ge
raakt. Zij weten uit ervaring, dat de
wèl neemt, maar zelden terug
geeft. In de loop der eeuwen hebben
zich op de verraderlijke, onder water
doorlopende rotskust, enkele honder
den wrakken verzameld, waarbij eni
ge duizenden zeelieden zijn omgeko
men. De ramp van "De Liefde", die
plaats had op 3 november 1711 eiste
300 mensenlevens. De enige overle
vende was de matroos, die in het
kraaienest zat en met de voormast
overboord werd gesmeten.
In de onmiddellijke nabijheid ver
ging in december 1664 de Indiëvaar-
der "Kennemerland". waarbij van de
263 opvarenden 3 overlevenden wa
ren. Ook dit schip had geld aan
boord: 120.300 dukaten, waarvan een
klein deel in de loop der jaren door
vissers is gevonden.
Schotse Piet Visser
Wat Piet Visser in Nederland is
voor de "Renate Leonhardt" is John
Bannon voor "De Liefde". Deze
tauranthouder is samen met een col
lega en twee ingenieurs de financier
van de berging en tevens de leider
van de bergingsmaatschappij, die
voor deze gelegenheid is opgericht.
De kosten, die tot dusver zijn ge
maakt, worden geschat op 50.000 gul
den. Bannon is als een goede Schot
zuinig met geld, maar ook zuinig met
woorden. En wat hij over de berging
kan vertellen heeft hij inmidd'
voor goed geld exclusief aan het En
gelse dagblad "Sunday Times"
kocht. Gisteren is hij naar Londen
gevlogen om te zien of hij de onder
handelingen over de rechten een
duwtje kan geven. De weerberichten
voor de komende dagen zijn niet
gunstig, maar over een week kunnen
de duikers wel tot het voorjaar naar
huis gaan. En misschien vindt Ban
non de zeebodem toch niet zo'n vei
lige kluis voor de 4000 dukaten die
ingepakt klaar liggen....
Insecticide lag
vlakbij bloem
en suiker
In de Mexicaanse stad Tisuana is
een pakhuis ontdekt, dat volgens de
autoriteiten de bron moet zijn van
de vergiftiging, waarvan tal van kin
deren het slachtoffer zijn geworden.
Het pakhuis, waar het insecticide,
dat de zenuwen aantast, moet zijn
vermengd met bloem en suiker, be
hoort aan een grote broodbakkerij.
Van dat bedrijf zijn 34 personen
voor een diepgaand verhoor gearres
teerd. Tot dusverre is niemand ir
staat van beschuldiging gesteld.
In het pakhuis lag parathion, eer
dodelijk vergif, dat in noord-Mexico
gebruikt wordt, tezamen met bloem
en suiker opgeslagen.
Deze bloem en suiker werden
'n negevtal bakkerijen verstrekt
de vervaardiging van brood en
bak. De produkten werden aan tal
loze wederverkopers geleverd.
Het aantal slachtoffers, dat oor
spronkelijk 34 heette te zijn, is thans
officieel op 16 gesteld.
Kerk en Wereld
22ste diesviering van Kerk en
Wereld zal worden gevierd op zater
dag 18 november in de recreatiezaal
van het „Grote bos". Deze dies
viering zal staan in het teken van
de „toekomst", dit mede door de
deelname van kerk en wereld aan
de werkgroep 2.000. Het woord zal
worden gevoerd door prof. dr. C. A.
van Peursen uit Leiden, die het
thema van de wijsgerige kant zal
benaderen (hij behoort namelijk tot
degenen die zich aan de Leidse
Universiteit het meest met de vragen
van de toekomstkunde hebben bezig
gehouden). Prof. dr. P. J. Thung,
hoogleraar te Leiden, za 1 het thema
vanuit de medische wetenschap be
lichten. 's Middags zal dr. A. T. van
Leeuwen commentaar leveren op
deze redevoeringen.
ADVERTENTIE
Recordcijfer voor
„Kröller-Müller"
De 200.000ste bezoeker in 1967
in dit geval was het een bezoekster
van het Rijksmuseum Kröller-
Müller in Ofcterloo is geregistreerd.
In 1966 werden over het gehele
jaar 165.000 bezoekers geteld zodat
het registreren van de 200.000 be
zoekers na 9 maanden wijst op een
zeer aanzienlijke stijging van het
beaoekersa an tak
Want Doublemint kauwen bevor
dert de spijsvertering, 't Is heerlijk,
zo gezond. Doublemint reinigt
- tanden en verfrist mond
adem; Koop vandaag nog een
je - plezier voor twee
merk zelf hoe goed Doublemint
i doet.
NEDERLAND 1 NCRV
6.45 uur De minimolen
6.50 uur Nieuws
7.00 uur De verrekijker; internationaal jeugdjournaal
7.10 uur Van gewest tot gewest
7.30 uur Mensen in de sport
7.59 uur Toeristische tips
8.00 uur Journaal en weerbericht
8.20 uur Attentie
8.45 uur De stormridder; tv-serie
9.10 uur Jeroen aan het woord
9.12 uur De rechtvaardigen; toneel
10.45 uur Laatste nieuws
10.50 uur Sluiting
NEDERLAND 2 VARA en TROS
8.00 uur Nieuws
8.05 uur Coronation street
8.55 uur Achter het nieuws
9.10 uur 87th precinct
10.00 uur Kompas
10.15 uur Laatste nieuws en journaal
10.30 uur Afrikaanse kerkleiders
11.00 uur Sluiting
UIT HET RADIOPROGRAMMA:
Hilversum 1
8.30 1
10.10 i
The LondonMelbournerace; slot
Alicia de Larrocha
speelt Spaanse pianowerken
Peyton Place
De grote buitenlandse troef van
de VARA voor dit seizoen (de For
syte Saga) is al allerwegen met
voldoening ontvangen. Gisteren
speelde de AVRO op Nederland II
haar grote troef in dit genre uit,
te weten Peyton Place, gebaseerd
op de beide boeken die Grace Me-
talious tegelijkertijd beroemd, be
rucht en rijk maakten en haar
tenslotte, door drank verstuwd
naar het schijnt, de dood indre
ven. De inwoners van het stadje,
die elkaar herkenden of meenden
te moeten herkennen, waren in
dertijd zo furieus over haar eerste
boek, dat zij haar man, een on
derwijzer, onmiddellijk lieten ont
slaan. Grace Metalious heeft zelf,
blijkens de achterklap van „Te
rugkeer naar Peyton Place" ge
schreven: „De stadjes in New Eng
land zijn klein en vaak zijn ze
mooi. In de ogen van een toerist
zijn ze zo lieflijk en vreedzaam
als een gekleurde prentbriefkaart,
maar als je onder de oppervlakte
kijkt, is het of je met je voet een
steen hebt omgekeerd. Allerlei
zonderlinge wezens kruipen plot
seling onverhuld en in 't volle dag
licht rond. Iedereen die in het
stadje woont, weet wat er zich af
speelt geheimen zijn eenvoudig
onbestaanbaar maar niemand
wil dat ook buitenstaanders er
achter zullen komen. En het minst
van al willen zij de waarheid ge
drukt zien. Ik heb geschreven wat
er gebeurt en zij wéten wat er
gebeurt. Zo zijn de mensen nu
eenmaal"
De eerste aflevering (een „hal
ve" van 25 minuten), viel om de
waarheid te zeggen niet mee. Het
was natuurlijk leuk om Mia Far
row (Frank Sinatra's vrouw) ni
eens te zien, maar voor het overi
ge kregen we de indruk dat v
maken zullen krijgen met alweer
zo'n clichématige Amerikaanse fa
miliehistorie, waarbij een zoon, die
zijn vader een weduwnaar
in het bijzijn van een buurvrouw
betrapt, zich diep gewond afwendt
en zegt: „U hebt mij nu toch niet
meer nodig". Want dat is het aar
dige van Amerikanen: ze kunnen
niet leven zonder van uur tot uur
het gevoel te hebben dat iedereen
in hun omgeving hen dringend
nodig heeft. Maar goed, de eerste
stap is pas gezet, oordelen is voor
barig.
Gesprek met
Margo .Vlinc o
De AVRO (die op II een hecht
doortimmerd programma liet zien
kwam daarna met een herboren
„Literaire ontmoetingen". Zoals
men zich zal herinneren was „Li
teraire ontmoetingen" zo'n jaar of
vier geleden het belangrijkste
prestigeprogramma van de AVRO,
met Gomperts als presentator en
Hans Keiler als regisseur. Gom
perts kreeg er van de TV-critici
de Nipkowschijf voor (waarna hjj
in Leiden tot hoogleraar kon wor
den benoemd) en Keiler verhuisde
naar de KRO, nadat er een hoog
lopend conflict was ontstaan met
de AVRO-leiding. De AVRO zet
nu Adriaan van der Veen als ge
sprekspartner neer (en deze NRC-
letterkunde-redacteur is niet ie
mand die gauw brokken zal ma
ken), en ook de eerste twee geno
digden kunnen moeilijk proble
men opleveren: Marga Minco gis
teren, Alfred Kossmann de vol
gende keer. Niet dat ze niet be
langrijk zouden zijn als letterkun
digen. maar men zou hen beiden
„terughoudende" schrijvers kun
nen noemen. Rense Royaarts had
de regie. De gedachte om het le
vensverhaal van Marga Minco te
illustreren via een geleend meisje
van die opgroeiende leeftijd, was
juist. Geheel verantwoord was het,
dit levensverhaal te doorschieten
met foto's die ondertussen het op
marcheren van het Nazisme aan
gaven, ook al kwam het heden
daagse meisje in haar korte rok
daardoor in anochronistische
moeilijkheden.
Het gesprek tussen Marga Min
co en Adriaan van der Veen duur
de soms wat lang. Plotselinge ver
gezichten of valkuilen doemden
niet op, maar men kon het gauw
goed noemen zonder het idee kwijt
te raken dat het ook anders had
gekund.
Nws. 20.05 Land der muzen: kunst
kroniek 20.30 Stereo: Radio kamer-
ork.: klass. en mod. muz. 21.45 Mor
gen is vandaag: muzikaal klankbeeld.
"2.10 Stereo: Voc. ens.: oudere lied.
2.30 Nws. 22.40 Act. 22.55 Stereo:
euwe gram.pl. 23.55 tot
NCRV: 18.10 Sportrubriek. 18.30
de twintigers. 19.00 Ns.
hoorspel. 20.45 Avondpermissl
mod. muz. 23.5524.00 Nws.
VOOR VRIJDAG 29 SEPTEMBER
Hilversum 1. 402 m
VARA: 7.00 Nws. en ochtendgvmn.
7.20 Soc. strijdl. 7.23 Lichte gram.-
(7.30—7.35 Van
Planorecital (gr.): klass.
AVRO: 11.30 Kerkorgelconc.
Ultz. vol
13.00 Nws. 13.10 Journaal. 13*.3(j 1
keringen: een cultureel prograi
Ds. Cohen beroepen
Ds. M. Cohen, predikant van de
Baptistengemeente in Alphen aan
den Rijn, heeft een beroep ontvan
gen van de kerkeraad van de
Baptistengemeente in Zwolle.
;ram.muz. VPRO: 15.30 Thuis:
amma voor thuiszittenden. 16.00
al van Praag lente 1967: Tsje
chisch Filharmonisch ork. en solist:
mod. en semi-klass. muz. 17.00 Voor
de kinderen. 17.10 Stereo: Muzikale
inwinsten. 17.45 Act.
Hilversum 2. 298 m
NCRV; 7.00 Nws. 7.10 Dagopening.
7.15 Stereo: Lichte gram.muz. 7.30
Nws. 7.32 Radiokrant. 7.50 Lichte
gram.muz. 8.00 Nws. 8.10 Gew. muz.
gr.). 8.30 Nws 8.32 Lichte
Morgendienst. 11.00 Lichte gram.n
14.05 Schoolradio. 14.25 Stereo: Prom.
ork. 15.00 Lichte gram.muz. 15.15 Poé-
zleprogr. 15.30 Pianorecital (opn.)
16.00 In 't zilver: progr.
voor oudere luisteraars. 17.00 Stereo:
Lichte gram.muz.. 17.30 Mill, concert
(opn.).
Hilversum 3. F.M en 240 m
AVRO: 9.00 Nws. 9.02 Act. 9.05
Plaat maar raak! 10.00 Nws. 10.02
Arbeidsvit.: pop. vereoekplatenprogr.
(11.00 Nws.) VPRO: 12.00 Nws. en
persoverzicht. 12,05 Een uurtje Frans.
13.00 Nws. en persoverz. 13.05 El pée.
14.00 Nws. en persoverz. 14.05 2 x Top
Tien. AVRO: 15.00 Nws. 15.02 Popu-
laris: gram.pl.progr. 16.00 Nws. 16.02
Oud plaatwerk, opnieuw opgepoetst.
12.00 Schooltelevisie. NTS: 18.45 De
Minimolen. 18.50 Journaal. AVRO:
19.00 In kleuren: Luipaard op schoot
19.25 Moef Ga ga. popshow voor de
tieners. NTS: 20.00 Journaal. AVRO:
20.20 AVRO's Televlzler. 20.45 Vlucht
zonder uitweg, tv-fllm (dl. 2). 21.50
Operatie Vox Popull, een plan voor
wereldvrede, documentaire. NTS: 23.10-
23.15 Journaal.
Nederland 2 NTS: 20.00 Nws. in
't kort. KRO: 20.05 De Adelaar (Death
NTS: 22.15—22.39 Journaal.
