31/2%
Leids bouwbeleid
voor binnenstad
rente-girorekening
Leidse reclassering
heeft een eigen dak
Maak uw salaris
rentegevend!
op een
bij de
Algemene Bank Nederland
B. en W. in gesprek
met particulieren
Industriëlen vieren
gouden feest
N.S.R. gaat - onder
voor waarden - akkoo rt I
Van dobbelstenen
tot wiskunde
WOENSDAG 27 SEPTEMBER 1967
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 3 V
Naar aanleiding van het onlangs tot de Leidse raad gerichte
adres, waarin een aantal instellingen en particulieren zijn ver
ontrusting uitsprak over enkele aspecten van het bouwbeleid
in de binnenstad (o.a. over het betrekken van enige panden in
de Lokhorststraat in de nieuwbouw van een cultureel centrum
aan de Pieterskerkgracht) is een bespreking gehouden met
adressanten, waarin van de zijde van B. en W. uitvoerig is in
gegaan op het door de gemeente voorgestane bouwbeleid in de
binnenstad.
Adres aan raad
In een thans aan de raad ge
richt schrijven geeft het Leidse
College van B. en W. verslag van
deze bespreking. Het College on
derschrijft de mening van adres
santen, dat de architectuur van
het Cultureel Centrum (te bou
wen op de plaats van het huidige
MSG-gebouw aan de Pieterskerk
gracht) moet worden aangepast
aan de omgeving.
Zoals bekend geeft de minister van
Cultuur, Recreatie, Maatschappelijk
Werk Leiden geen toestemming om
de panden Lokhorststraat 18, 20 en
22 in de nieuwbouw op te nemen. Het
moet, aldus de minister, mogelijk
zijn om deze panden in het cultu
reel centrum op te nemen en deze
pahden door restauratie en verbou
wing geschikt te maken voor een
nieuwe bestemming.
Onverantwoord
Ten aanzien van het MSG-gebouw
is er tijdens de bespreking de aan
dacht op gevestigd, dat dit gebouw
in een dusdanig slechte staat ver
keert, dat o.m. gevaar bestaat voor
instorting van daken; het treffen
van de meest minimale voorziehin-
gen zou reeds een bedrag vergen van
naar schatting f 350.000, hetgeen, vol
gens B. en W. een onverantwoorde
uitgave zou zyn.
In het algemeen werd van de zijde
der gesprekspartners de wehselyk-
heid uitgesproken, dat tijdelijk leeg
staande gebouwen als voorbeeld
werd gesteld, dat het Herenlogement
reeds van 1945 af leeg staat zo
veel mogelijk beschikbaar komen
,,'t Heerenlogement"dat sinds
1945 leeg staat. Waarom hierin
tijdelijk geen kunstenaars onder
gebracht? (Foto LD./Holvast)
voor kunstenaars; na afloop van de
huurmogelijkheid moet uiteraard di
rect tot ontruiming worden overge
gaan. Kunstenaars, zo werd betoogd,
voelen zich veelal niet thuis in een
moderne omgeving. Zij zullen bij
voorkeur dienen te zyn gehuisvest
in een oudere, doch wel sfeervolle
omgeving. Het beschikbaar stellen
van krotwoningen of andere in fei
te onbewoonbare perceleh vormt
hiervoor evenwel geen juiste oplos
sing.
De wenselykheid werd uitgespro
ken, dat een plan voor de bebouwde
kom wordt vastgesteld, speciaal voor
de uit een oogpunt van conservering
belangrijke gedeelten daarvan. Als
voorbeeld werd genoemd het gebied
tussen het Rapenburg, de Garen-
markt en de Breestraat. Bij het ont-
wrepen van een dergelijk plan zou
ook rekening moeten worden gehou
den met de functies, die bepaalde
gebouwen kunnen vervullen.
Naar aanleiding van de suggestie
om een of meer plannen te doen
vaststellen voor de binnenstad, delen
B. en W. mee, dat voor het sane-
ringsgebied HerengrachtZij lsingel
in 1964 een gedetailleerd plan tot
stahd is gekomen. Voorts is aan de
directeur van gemeentewerken op
dracht verleend tot het gereed ma
ken van bestemmingsplannen voor
de Camp en voor het zuidelijk deel
van de Noord-Zuidverbinding en de
Garenmarkt. Een bestemmingsplan
voor de omgeving vah de Gortestraat
is eveneens reeds lang in voorberei
ding, terwijl overleg gaande is met
de directeur over het gereed maken
een gedetailleerd bestemmings
plan voor d e gehele bebouwde kom
der gemeente. Dit laatste is echter,
gezien de omvang van de binnen
stad, geeh eenvoudige aangelegen
heid.
Met betrekking tot het handhaven
van het huidige karakter van (be
paalde gedeelten van) de binnen
stad en de restauratie van de aldaar
aanwezigè monumenten is in het al
gemeen gesteld, dat het de gemeen
te soms zelf veel moeite kost om on
aanvaardbare plannen tegen te gaan;
in dit verband werden de van parti
culiere zijde geopperde plannen ge
noemd om een geheel nieuwe bebou
wing op te richten ter plaatse van
de bestaande panden tussen het Ra
penburg en de Kaiserstraat. Voorts
werd betoogd, dat nog wel eens uit
het oog wordt verloren, dat het be
houd van het karakter van een bin
nenstad. c.q. bepaalde gedeelten
daarvan, niet alleen een zaak is van
de gemeente, doch evenzeer van par
ticulieren.
Van laatstgenoemde zijde met
name van de kunstenaarsvereniging
is tot dusverre echter helaas nog
niet veel uitgegaan.
De aandacht werd in dit gesprek
voorts gevestigd op de groenvoorzie
ning in de binnenstad, mede ter ca
mouflage van armoedige toestanden.
Deze aangelegenheid vormt nog
een onderwerp van studie. Bezien zal
worden welke soorten bomen het
meest in aanmerking komeli, zulks
o.m. in verband met de iepziekte en
de uit het verkeer voortvloeiende na
delen voor bomen.
De noodzaak werd uitgesproken om
bij restauratie van monumenten in
het algemeen ook de omgeving daar
van nauwgezet onder ogen te zien.
Met deze zienswijze konden B. en
W. volledig instemmen.
Tenslotte werd tijdens dit gesprek
de wenselykheid uitgesproken om de
bestaande Welstandscommissie te
vervangen door twee commissies, na
melijk één voor de binnenstad en
één voor het daarbuiten gelegen ge
bied. In de eerste commissie zouden
deskundigen op het gebied van de
restauratie van monumenten zitting
moeten hebben. Dit punt, zo delen
B. en W. mee, maakt intern nog een
onderwerp van beraad uit.
en W. hebben de overtuiging,
dat dit gesprek de verontrusting
heeft weggenomen, die in het aan
de raad gerichte adres tot uitdruk
king is gekomen.
P.T.T.-diensten op
3 oktober
Op 3 oktober zullen de postkan
toren te Leiden, Leiderdorp en Oegst.
geest tot 10 uur zijn geopend voor
de normale dienstuitvoering.
De postagentschappen zullen die
dag gesloten zijn.
De lichting van de bij brievenbus
sen zal te 09.00 uur en 16.00 uur ge
schieden.
Aan het hoofdkantoor Breestraat
zal de laatste lichting plaatsvinden
te 19.00 uur.
De le briefpost-bestelling zal nor
maal worden uitgevoerd.
De bestelling van pakketpost en
aangetekende stukken vervalt.
De open stelling voor de Telegraaf-
en Telefoondienst blijft ongewijzigd.
ACAD. EXAMENS
Aan de Leidse Universiteit is ge
slaagd voor het doct.ex. Ned. recht
mevr. M. J. A. A. v. EmpelRam-
bonnet (Rotterdam)doct.ex. Ned.
recht de heer Ch. J. L. M. de Cat
(Amsterdam)
BURGERLIJKE STAND
VAN LEIDEN
en M. J. P. Oosterlaan. Carel Adrianus,
z. v. C. Oornellssen en J. N. van He-
mert. Jan Albertus. z. v. C. Cornelis-
sen en J. N. van Hemert. Maria Jan
netje Wilhelmlna. d. v. J. L. C. de
Cort en C. van Rijn. Ronald Cornells
Jan, z. v. C. Verhorik en A. van der
Zaan. Christine Verena. d. v. J. C. van
ba Arina. d. v. J. Weissenbach en A.
van Dam. Ronald Marcel, z .v. K. G.
H. Goudberg en I. Broeksema. Willem,
z. v. A. Klok en M. A. BerkheiJ. Nico-
i Duivenvoorde i
i J. Hemmes.
venvoorde en A. A. Ouwehand. Jacque
line Elizabeth, d. v. D. de Jong en G.
H. W. van den Burg. Nicolaas Johan
nes Maria. z. v. N. P. Mooren en A. J.
van der Geest; Marlies Antonia Su
sanna. d. v. W. van der Linden en S.
M. Brakhoven; Joydeep, z. v. R. N.
den Berg; T. G.
H. Hogen; W. Worsteling. 94 jaar.
ADVERTENTIE
(alle voordelen van de giro en bovendien 31/2% rente)
Inlichtingen en folders bij alle kantoren.
Reeds eerder maakten wij op deze plaats melding van het
gouden jubileum, dat de Leidsche Vereeniging van Industrië
len in november a.s. hoopt te vieren en de wijze waarop zij
zich voorstelt dat te doen.
Het streven is er vóór alles op gericht de Leidse industrie
dichter bij de burgerij te brengen en bestuur en jubileumcom
missie hebben hun plannen daarom zodanig opgesteld, dat de
burgerij zoveel mogelijk in de feestviering wordt betrokken.
Burgerij wordt
ingeschakeld
Naast een puzzel-wandeltocht voor
de jeugd van 8 tot 15 jaar en een
bromfietstocht voor de jeugd (16 tot
met 18 jaar), beide op zaterdag
Aan de Langegracht
De raad van vijftig van de Nederlandse Studenten Raad heeft
op voorstel van het NSR-bestuur het besluit genomen de ver
hoging van het inschrijfgeld van 10 tot 100 te aanvaardèn,
mits aan drie voorwaarden wordt voldaan.
Basis voor dit standpunt vormt de
ministeriële toelichting op de verho
ging van het inschrijfgeld, waarin
wordt gesteld dat het inschrijfgeld
in het vervolg het karakter zal kry
gen van een bijdrage van de studen
ten aan hun eigen voorzieningen.
De NSR pleit reeds enkele jaren voor
een dergelijke bijdragen;
De voorwaarden die de NSR aan
aanvaarding heeft verbonden zijn; 1.
deze studentenbijdrage mag niet
worden gebruikt voor de financiering
van die voorzieningen, welke de
overheid ook voor andere financieel
zwakke groepen in de maatschappij
'treft; 2. er moet een reorganisatie
van de studentenvoorzieningen
plaatsvinden. In elke universiteits
stad moet daarbij een instituut voor
studentenvoorzieningen tot stand ko
men waarin de studenten zelf me
dezeggenschap hebben; 3. het colle
gegeld waarvoor naast de studen.
tenbydrage geen plaats meer is
zal op de duur moeten verdwijnen en
in ieder geval evenredig verlaagd
moeten worden met de verhoging van
het inschrijfgeld.
Tegen
De verhoging van het examengeld
van 60 tot 100 gulden wordt door
de NSR van de hand gewezen. Het
motief voor heffon van examengeld
ligt volgens de NSR niet 'n de aan
het examen verbonden kosten, maar
in het fungeren als rem op het on
tijdig afleggen van examens. De NSR
ziet niet in waarom een bedrag van
f 60,- niet en een bedrag van f 100,-
wel als zo'n rem zou fungeren.
11 november, staat 'n fotowedstrijd
op het programma, waaraan alle
amateurfotografen uit Leiden en om
geving kunnen deelnemen.
Onder het motto „Fabrieken kie
ken" valt de wedstrijd in twee delen
uiteen: ten eerste het bedrijf zelf,
te weten de buitenkant, het gebouw,
de architectuur en ten tweede de
mens in het bedrijf, d.w.z. in de
uitoefening van de dagelijkse ar
beid.
De foto's van de bedrijven, welke
hun gebouwen voor de deelnemers
aan deze wedstrijd toegankelijk heo-
ben gesteld, moeten vóór 27 oktober
zijn ingezonden. Ze zullen van 8 tot
en met 14 november worden geexpo-
seerd in „De Lakenhal", waar zij
ook te zien zullen zijn tijdens de
receptie, welke op 14 november al
daar wordt gehouden.
Er is een algemene hoofdprijs van
f 750,- en voorts voor beide afdelin
gen van de wedstrijd prijzen van
f 250,-, f 150,_ en f 100,-, zodat het
alleszins de moeite waard is eraan
deel te nemen.
Behalve de al gememoreerde ac
tiviteiten is er op 9 november nog
een modeshow in samenwerking met
een aantal modehuizen, waar in een
middag- en 'n avondseance ongeveer
duizend dames worden verwacht, een
interne herdenking in het Palace-
hotel te Noord wijk op 11 november
en een bijzondere Industriemiddag op
15 november in „De Lakenhal", waar
drie vooraanstaande Nederlandse in
dustriëlen het woord zullen voeren
met aansluitend de receptie.
Op deze en andere aspecten van
dit gouden jubileum komen wy te
zijner tijd nader terug.
Helpen bij collecte
In Leiden wordt zaterdag de jaar
lijkse straatcollecte gehouden ten
bate van alle landelijke reclasserings-
instellingen, die betrokken zijn bij
het werk voor mensen die zichzelf
en hun gezin uit het spoor hebben
gebracht. Reclassering wil nJ. niet al
leen de ontspoorden zelf steun bieden
maar ook de gedupeerde gezinnen
helpen. Het Leidsche collecte-bureau
is zaterdag gevestigd in gebouw
Breestraat 19, zij-ingang Schoolsteeg.
Wie wil collecteren kan tussen ne
gen en drie uur een bus halen. Vele
vrijwillige krachten zijn nodig om
in de binnenstad op straat te col
lecteren. Ieder uurtje collecteren op
zaterdag betekent een stukje hulp
verlening aan medemensen.
Belediging van
Koningin met 1
maand gestraft
De 25-jarige Leidse student, dia
destijds in het Prytaneum een aan
tal voor het Koninklijk Huis beledi
gend geachte geschriften uitdeelde,
werd door het Haagse Gerechtshof in
hoger beroep veroordeeld tot één
maand gevangenisstraf. De Hoga
Raad heeft het tegen dit arrest in
gestelde cassatie-beroep nu verwor
pen. Eerder had de Haagse recht
bank de pamflettenverspreider ver
oordeeld tot'zes weken gevangenis
straf, waarvan drie weken voorwaar-
delyk met "h proeftijd van drie jaar.
Weer Russische
kunstmaan
De Sowjet-Unie heetf gisteren haar
180ste onbemande kunstmaan in een
baan om de aarde gebracht. Dit
was de vijfde lancering in de laatste
twee weken. De Kosmos-180 werd in
een sigaarvormige baan om de aar
de gebracht, waarvan het hoogste
punt 370 kilometer en het laagste
punt 212 kilometer van de aardop
pervlakte verwijderd is. Elke 90.1
minuten beschrijft de nieuwe Kos
mos een baan om de aarde, onder
een hoek van 72.9 graden ten opzich
te van de t
In de Leidse Universiteit heeft dr. J. Fabius gistermiddag
zijn ambt van lector in de wiskunde aanvaard met het uit
spreken van een rede, getiteld „Van dobbelstenen tot wis
kunde".
De afdeling Leiden van het Nederlands Genootschap tot
Reclassering heeft na vele omzwervingen via de Witte Sin
gel en het Plantsoen eindelijk een definitief onderkomen.
Het bureau is thans gevestigd in het pand Langegracht 246a,
dat voor zijn nieuwe bestemming geheel is opgeknapt door de
eigenaar, aannemer Blansjaar.
Gistermiddag werd het bureau officieel in gebruik genomen,
nadat de reclassering er reeds enige tijd in was gehuisvest.
De voorzitter van de afdeling, de heer J. van Duyvendijk
(zenuwarts in Leiden), memoreerde in het kort wat er gebeu
ren moest voordat men kon komen tot dit nieuwe gebouw. Hij
was dankbaar dat de eigenaar het pand tegen kostprijs had
willen opknappen. Tot slot overhandigde hij de leider van de
Leidse afdeling, de heer C. Jongewaard een klok (zie foto; de
heer Van Duyvendijk links). Hiermee was het gebouw officieel
voor geopend verklaard.
Belangstelling voor deze plechtigheid werd onder meer ge
toond door wethouder S. Menken; de directeur van sociale za
ken, mr. J. W. Ten Napel; de secretaris van de Reclasserings-
raad in het arrondissement Den Haag, de heer W. J. Bouma;
prof. mr. J. M. van Bemmelen, hoogleraar in het strafrecht;
vertegenwoordigers van het Leger des Heils, Humanitas en
van r.k. en protestantse zusterverenigingen.
Het nieuwe bureau omvat drie kamers en een keuken. Er
zal een staf van twee personen in werken.
(Foto LD/Holvast).
Taalkundig
onderzoek met
Z.W.O.-subsidie
De Nederlandse organisatie voor
Zuiver-Wetenschappelijk Onderzoek
heeft de heer E. J. Furhee, leraar
in de klassieke talen aan het Thor-
becke-lyceum in Den Haag, een sub
sidie verleend voor de voltooiing van
een proefschrift over de taal van
de prae-Griekse bevolking. Drs. Fur-
nee hoopt deze dissertatie het vol
gend jaar te verdedigen by prof. dr.
F. B. J. Kuiper, hoogleraar aan de
Leidse Universiteit. Door deze sub
sidie is het de classicus mogelijk
geworden zcih eeh aantal maanden
aan zijn school te laten vervangen
waarin hij nu alle aandacht kkan wij
den aan de totstandkoming van zyn
proefschrift.
Dr. J. Fabius (lector)
aanvaardt ambt
In zijn openbare les gaf drs. Fa
bius een overzicht van de ontwik -
keningè Hoewel de mens duizenden
kening. oHewel de mens duizenden
Jaren geleden al met dobbelstenen
speelde, was het toch eerst in de loop
van de zestiende eeuw, da*t de eerste
ons bekende pogingen tot het bere
kenen van kansen werden onderno
men. In de zeventiende en achttien
de eeuw kwam het vak tot grote
bloei, na het baanbrekende werk van
Format, Pascal en Huygens. Bijna
alle wiskundigen van naam in deze
periode hebben zich wel enig tijd met
de waarschijnlijkheidsrekening be
ziggehouden.
In de negentiende eeuw nam de be
langstelling van de wiskundigen voor
deze tak van de wiskunde echter
sterk af, als .gevolg van een aantal
moeilijkheden van fundamentele
aard. Pas in de jaren dertig van deze
eeuw heeft men de waarschijnlijk
heidsrekening los weten te maken
van deze moeilijkheden door haar,
evenals alle andere takken van de
wiskunde, te baseren op een aantal
axioma's. Sindsdien heeft het vak
een snelle, nog steeds voortdurende
ontwikkeling doorgemaakt. Het be
slaat heden ten dage een uitgebreid
terrein en heeft vele, vaak onver
wachte connecties met andere delen
van de moderne zuivere wiskunde.
Na het uitspreken van deze rede
volgde een druk bezochte receptie in
het Academiegebouw.
