RECORD TEKORT: 2,8 MILJARD
Weer 125.000 woningen
LEKKER BROOD
Ni
Minister Witteveen optimistisch ondanks sombere cijfers
Huishoudboekje I
van het kabinet 1
NIEUWE
TAKEN
MINDER IN WONINGWET SECTOR
Investeringsaftrek
opnieuw ingevoerd
Ook huuraaiipassing
in overige gebieden
DIJSSELBLOEM
DINSDAG 19 SEPTEMBER 1967
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 7
llllllllllltMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII
Het samenvattend begrotingsbeeld 1968 ziet er als volgt uit:
Vermoedelijke
uitkomsten
1967
Ontwerp
begroting
1968
GEWONE DIENST
BUITENGEWONE DIENST
GEHELE DIENST
(in miljoenen guldens)
1968 is geen rekening gehouden met
UITGAVEN
Verhoging inkomen Kroon
Verhoging subsidiepercentage tot 100 voor het
gemeentelijk en bijzonder wetenschappelijk on
derwijs
Verhoging inschrijfgelden en examengelden bij
het wetenschappelijk onderwijs
Bijdrage in het kapitaal van de internationale
ontwikkelings-associatie
Te treffen maatregelen op personeelsgebied
Gevolgen voorgenomen algemene wet (bijzon
dere) ziektekosten
ONTVANGSTEN
Opbrengst heffing van huurders van woning
wetwoningen
Gevolgen voorgenomen algemene wet (bijzon
dere) ziektekosten
Verhoging aandelenpercentage gemeentefonds
strekkende tot opheffing van het tekort van het
fonds
Voorgestelde belastingwijzigingen (bruto 473
miljoen)
Vermindering van het tekort
(Van onze parlementaire redactie)
De regering wil volgend jaar f. 23.137 miljoen uitgeven en hoopt
f. 20.360 miljoen te ontvangen. De begroting voor 1968 toont dus een
tekort van f. 2.777 miljoen, het hoogste tekort dat ooit op een rijksbegro
ting is voorgekomen.
Bij de financiering van dit tekort moet er ook nog rekening mee worden
gehouden, dat van de begroting voor dit jaar nog een tekort van 1200
miljoen gulden niet is gedekt. Van dit laatste bedrag wordt f. 900 miljoen
inflatoir gefinancierd, d.w.z. door het drukken van extra bankbiljetten.
Volgens de miljoenennota 1968 wil
de regering volgend jaar bijna twee
miljard gulden meer uitgeven dan dit
jaar. Ook de ontvangsten zullen on
geveer twee miljard hoger liggen. De
extra uitgaven vloeien voor een deel
voort uit nieuwe taken, die de rege
ring wil aanpakken: uitbreiding ont
wikkelingshulp (75 min.), invoering
mammoetwet (123 min.), bijdragen
aan de gemeenten voor stadsvernieu
wing en voor openbaar vervoer (130
min.)een hogere bijdrage aan het
-Rijkswegenfonds en aan de provin
cies voor wegenaanleg, een bijdrage
aan de Spoorwegen voor de bouw van
viaducten, enz. (90 min.)hogere uit
gaven voor de verbetering van de
grote zeehavens, over he-t speur
werk ten behoeve van de in
dustrie, voor industriespreiding en
industriële omschakeling in verschil
lende delen van het land (135 min.)
en ruilverkaveling in de landbouw.
De uitgaven voor werkloosheidsuit
keringen worden met 140 min. ver
hoogd. terwijl onder de post onvoor
ziene uitgaven honderd miljoen gul
den wordt opgenomen voor bestrij
ding van de werkloosheid, als dit no
dig mocht zyn. Ook wil de regering
het gemeentefonds saneren. Dit kost
volgend jaar 75 miljoen.
Om het tekort zoveel mogelijk te
beperken wil de regering enerzijds 'n
aantal belastingen en tarieven ver
hogen en anderzijds bepaalde uitga
ven beperken. Herstructurering van
het wetenschappelijk betaalde onder
wijs zal op den duur tot verminde
ring van het aantal studenten leiden.
Het aantal woningwetwoningen wordt
verminderd, tenzij de bouw van ge
subsidieerde huur- en eigen wonin
gen beneden de verwachtingen zou
blijven. De investeringen bij de Del
tadienst, de Zuiderzeewerken en de
Rijksgebouwendienst en voor de ci
viele verdediging worden iets ver
traagd. De bezuiniging voor Defen
sie waartoe vorig jaar is besloten
wordt niet in één jaar. maar in een
aantal jaren ingehaald. In het ont
werp algemene wet ziektekosten, dat
in de plaats is gekomen van het wets
ontwerp zware geneeskundige risi
co's, is een lagere extra rijksbijdrage
opgenomen dan aanvankelijk was be
doeld. Bovendien zal de rijksbijdra
ge tot 1972 niet meestygen als het
prijspeil stygt.
Brood duurder
Beperking van de Rijksbijdragen is
ook toegepast bij de landbouwvoor-
lichtingsdienst, de ontwikkelings- en
saneringsfondsen voor noodlijdende
middenstanders en boeren, door het
afschaffen van de consumentensub
sidies op brood (waardoor het brood
duurder wordt), door het niet instel
len van een filmfonds en door be
perking van de uitbreiding van het
personeel van gesubsidieerde instel
lingen op het gebied van de volksge
zondheid.
Zoals bekend wil de regering ook
bezuinigen op enkele voorzieningen
ten behoeve van de ambtenaren. De
definitieve ziektekostenregeling voor
ambtenaren zal in 1968 niet in wer
king treden. De regering beraadt zich
bovendien over een wijziging van de
ze regeling, welke thans bij dc Twee
de Kamer aanhangig is, waardoor dit
geen extra uitgaven van de schatkist
zal vergen.
de tarieven voor verrichtingen van
het kadaster, loodsgelden, octrooi
rechten. onderzoek van meststoffen
en veevoeder, tarieven schepenwet en
scheepsmeting, verpleegtarieven, wa
renwetrechten en biologische ijkin
gen.
Voorts verwacht de regering voor
het eerst een bedrag van f. 46,- mil
joen aan winst uit de winning van
aardgas en f. 30.- miljoen opbrengst
van bonussen voor opsporingsvergun
ningen voor aardgas en olie op het
continentaal plat. De rente van wo
ningwetvoorschotten stijgt aanzien
lijk tot een bedrag van f. 420,- mil
joen, terwijl de heffing op huurders
van woningwetwoningen, die volgend
jaar zal moeten ingaan, f. 70,- mil
joen zal opbrengen. De opbrengst van
het kijkgeld wordt acht miljoen ho
ger geraamd als gevolg van het toe
genomen aantal t.v.-toestellen. De te
levisie- en radioreclame zal f 62.-
miljoen opbrengen.
Tekort
Inkomsten
Aan de inkomstenkant wil de re
gering de schatkist verlichten door
een aantal belastingverhogingen,
waarover elders wordt bericht. Daar
naast zal een aantal tarieven wor
den verhoogd: enkele schoolgelden,
inschrijfgelden en examengelden, de
laatste twee bij het hoger onderwijs
zullen moeten stijgen. Van het be
drijfsleven zal een bijdrage worden
gevraagd in de kosten van bestrij
ding van veeziekten. Verder stijgen
Er wordt naar gestreefd, dat er in 1968 125.000 woningen
zullen worden gebouwd. Het programma voorziet in de bouw
van 100.000 gesubsidieerde woningen: 50.000 in de woningwet
sector en 50.000 in de particuliere sector. Het aantal woningen
dat zonder subsidie zal worden gebouwd wordt op 25.000 ge
raamd.
Als mocht blijkendat in de gesubsidieerde particuliere sector het
aantal van 50.000 niet ivordt gehaald, dan zal het aantal woningwet
woningen met het ontbrekeiide aantal worden aangevuld tot maxi
maal 60.000.
Minister Schut (Volkshuisvesting
en Ruimtelijke Ordening) verwacht,
dat de werkloosheid in de bouw een
wat gunstiger beeld zal vertonen
dan het afgelopen jaar. In de eerste
plaats wordt verwacht, dat de ar-
beidsbezetting niet verder zal dalen
en wellicht iets zal toenemen, zo
zegt hij in de toelichting op zijn
begroting. Bovendien gelden voor de
bouwvakkers, die in 1968 in militaire
De middelen v&hteV Rijk bedragen ca 23 miljard gld.
DIT IS23 MILJARD GULDEN
dienst moeten geen voorrechten
r, zodat het arbeidspotentieel in
de bouw aanzienlijk minder snel zal
groeien. Dat betekent niet, dat de
werkloosheidsbestrijding minder aan
dacht zal krijgen. Daarom zal wor
den nagegaan of en op welke ma
nier de woningverbetering kan wor
den gestimuleerd.
Geschat wordt dat het bouwpro
gramma f 9450 miljoen zal kunnen
bedragen (6950 miljoen aan weg- en
waterbouwkundige werken).
Enkele punten uit het bouwpro
gramma zijn voorts:
Er zal voor ongeveer 170 miljoen
gulden aan bouwvergunningen voor
boerderijen kunnen worden afgege-
1020 miljoen gulden zal kun-
;n worden besteed aan „nijver
heidsgebouwen" (fabrieken, werk
plaatsen)
810 miljoen gulden voo
gebou-
voor handel en verkeer.
280 miljoen gulden voor
gebou-
voor gezondheidszorg
en hy-
50 miljoen gulden aan
kerken.
520 miljoen gulden aa
n scho-
len.
115 miljoen gulden aan
bijzon-
dere
gebouwen.
155 miljoen gulden aa
over-
Ondanks de bezuinigingen en de
verhogingen aan de inkomenskant
resteert een tekort dat een record
is in de geschiedenis van de Ne
derlandse schatkist. Over dit tekort
schrijft minister Witteveen, dat het
in samenhang moet worden gezien
met de flauwe economische situatie.
Deze flauwe conjunctuur veroorzaakt
met name een achterblijven van de
belastingopbrengst en wel tot een
bedrag van niet minder dan drie
kwart miljard gulden. Om de con
junctuur niet verder af te remmen,
wil minister Witteveen di tbedrag
voorlopig slechts met kortlopende
middelen financeiren. Voor de finan
ciering van de resterende twee mil
jard kan de regering voor een be
drag van f 1400- miljoen gulden
over gelden beschikken, die van rijks
wege worden belegd zoals bijvoorbeeld
in het Algemeen Burgerlijk Pensioen
fonds. Het resterende bedrag van
500 k 600 miljoen zou op de kapi
taalmarkt moeten worden geleend.
Dit bedrag is ongeveer even groot
als het deel va nde staatssch uld
dat volgend jaar wordt afgelost. Net
to worden dan geen middelen aan
de kapitaalmarkt onttrokken, zodat
het particuliere bedrijfsleven niet in
zijn leningsmogelijkheden wordt be
knot.
Het kan nodig zijn, dat de genoem
de driekwart miljard evenals het nog
resterende tekort over dit jaar van
900 miljoen door het sneller draaien
van de bankbiljettenpers (dus infla
toir) moet worden weggewerkt. Mi
nister Witteveen hoopt evenwel op
een dusdanige verbetering van de
conjunctuur, dat dit bedrag uiteinde
lijk ook op de kapitaalmarkt kan
worden opgenomen.
Minister Witteveen: optimist ondanks alles
Optimisme
Ondanks de sombere omstandighe
den van dit ogenblik verliest minis
ter Witteveen zyn optimisme niet.
Hij verwacht, dat de herziening van
het uitgavenbeeld waarmee de rege
ring een begin heeft gemaakt en dat
de komende jaren krachtig wordt
doorgezet zal kunnen bijdragen tot
een „evenwichtige vooruitgang". De
beperkingen die zyn aangekondigd,
zullen vooral in de jaren na 1968
hun invloed op de begroting laten
gelden. „Een krachtige ombuiging
van het uitgavenbeleid kan niet
volledig in enkele maanden worden
verwezenlijkt en niet in één begro
tingsjaar worden afgerond."
De investeringsaftrek zal kort bet parlement worden inge-
met ingang van morgen weer
worden ingevoerd. De regering
is tot dit besluit gekomen om
een einde te maken aan de
heersende aarzeling op het ge
bied van de investeringen.
De aarzeling hangt samen met de
invoering van het nieuwe systeem
voor de omzetbelasting, dat op 1
januari 1969 zal worden ingevoerd.
Volgens dit systeem, dat geleidelijk
in alle EEG-landen zal worden inge
voerd. zal de ondernemer de omzet
belasting over zijn investeringen te
rug ontvangen. Veel ondernemers
wachten met nieuwe investeringen
tot 1 januari 1969 hetgeen tot een
conjunctureel ongunstige werking
leidt. De invoering van de investe
ringsaftrek is als een tegenwicht be
doeld. De aftrek zal geleidelijk ver
dwijnen naarmate het nieuwe
systeem omzetbelasting van kracht
wordt. Het wetsontwerp inzake de
nieuwe omzetbelasting zal binnen-
De tydelyke verhoging van de
vennootschapbelasting (het 47ste
punt) komt met ingang van 1 ja
nuari 1968 te vervallen. De verho
ging werd twee jaar geleden in
gevoerd.
Hoofdlijnen
Bedragen
Tot nog toe werd in het bouw
programma voor woningwetwonin
gen het aantal steeds voorop ge
steld. Voortaan zullen voor wo
ningwetwoningen in de eex-ste plaats
bedragen ^orden uitgetrokken. Het
ADVERTENTIE
Hogewoerd 128, Lelden
Hoewel het Nederlandse
bouwlegioen de laatste maanden
nogal wat klappen te verduren
heeft gehadzal het volgend jaar
toch moeten trachten weer
125.000 woningen te bouwen.
aantal woningen, dat zal worden ge
bouwd, wordt daarmee ook afhanke
lijk van de sbichitingskosten. Wij
ken die kosten af van de gemiddelde
waarmee in de begroting rekening
is gehouden, dan zal het aantal te
bouwen woningen daarbij worden
aangepast en niet het geraamde be
drag.
niet
Bouwminister Schut overweegt een
verandering van de huurwet voor de
gebieden waar de huren per 1 ok
tober niet vrij worden gemaakt,
(voornamelijk het westen en de gro
te steden). De wijziging zal inhou-
I den dat jaarlijkse huuraanpassin-
gen worden toegestaan voor huizen,
die niet worden gesubsidieerd. De
aanpassingen zullen gelijk mogen zijn
aan de huuraanpassingen (van 4 pro
cent) die gelden voor gesubsidieer
de woningen.
Door die maatregel hoopt men te
voorkomen dat de huren v
of niet meer gesubsidieerde
gen achter blijven bij de rest.
Ook ligt het in 1
om de voorgenomen heffing voor be
woners van woningwetwoningen uit
de hogere inkomensgroepen te her
zien.
De bedoeling is, dat de betrokken
huurders (met een inkomen boven
de f. 12.750,) een heffing gaan be
talen, die het verschil bedraagt tus
sen 10 procent van hun belastbare
inkomen en de kale huur. De hef
fing zal daarbij niet hoger zyn dan
de huur, terwijl een aftrek van 10
procent per kind zal worden toege
past.
Voor zyn huur- en subsidiebe
leid stippelt ir. Schut de volgende
hoofdlijnen uit:
1. Invoering per 1 januari 1968 van
een uniform subsidiesysteem uitslui
tend in de vorm van jaarlijkse by-
dragen. Het systeem zal geen in
vloed hebben op de hoogte van de
bijdragen. De rentefaciliteiten voor
woningwetwoningen zullen vervallen.
De rente zal worden afgestemd op
de marktrente. In de jaarlijkse bij
dragen zal daarvoor compensatie
worden gegeven.
2. Verhoging van 4 tot 6 procent
per l januari 1969 van de huuraan
passingen van woningwetwonin
gen, die nog subsidie genieten.
3. Via wijziging van de huurwet de
mogelijkheid scheppen tot jaarlijkse
huuraanpassing voor woningen, die
niet of niet meer worden gesubsi
dieerd.
4. Onderzocht wordt of woningbouw-
contingenten voortaan zullen worden
uitgedrukt in bedragen ln plaats van
aantallen.
Gecombineerde
heffing
f erhoging
luister- en
kijkgeld
Het luister- en kijkgeld zal volgend
jaar tot een gecombineerde heffing
worden samengevoegd, zo blijkt uit
de miljoenennota. De nieuwe heffing
zal mede door de invoering van de
kleurentelevisie hoger uitkomen
dan de huidige heffingen samen. Het
luistergeld bedraagt thans f 18 per
jaar en het kijkgeld f36. Hoe hoog
de nieuwe heffing wordt, geeft de
miljoenennota niet aan, maar in po
litieke kringen wordt gerekend op een
bedrag van ongeveer f 75 per jaar.