EIDSCH
DAGBLAD
Staking bij Ford is
slag voor economie
m
Wanbeleid joeg Haagse
fabriek de afgrond in
Gé VERHOOG
JAMIN
huther wilde winst- en produktiecijfers
-AZOMER
1;nstig weer
FUSIE OF
SLUITING
Beek herademt
(Sue/
euwo
ericht 1 maart 1860
DONDERDAG 7 SEPTEMBER 1967
No. 31375
A. E. van Dishoeck
icteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
ƒ12,55 per kwartaal, ƒ4,19 per maand (bü vooruitbetaling1, losse nummers ƒ0,25
Witte Singel 1, Lelden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
1
op (Van onze correspondent in Washington)
^•belangrijke Amerikaanse vakbond United Auto Workers
heeft haar leden bevolen het werk bij de Ford fabrieken
1j||froit neer te leggen. Dit geschiedde te middernacht (van-
(f jd vroeg Ned. tijd). Tengevolge van deze beslissing zijn
I Joop van vandaag 160.000 arbeiders in 25 Amerikaanse
/zonder werk gekomen. De staking de eerste die Ford
Jds 1961, toen de UAW veertien dagen in staking ging
an het einde van de looptijd van een driejarig arbeids-
en volgde op de verwerping door de directie van een
van de vakbond een onafhankelijke derde partij de
en andere voorwaarden voor de nieuwe cao te laten
c^°pien. De UAW had een arbitrage-commissie van drie
Fu[nannen voorgesteld. Een van de argumenten van Ford
co: voorstel te verwerpen was gelegen in de weigering aan
^W inzage te geven van de winst- en produktiecijfers.
ry 1 gerd hebben de winst- en produktie-
.p-pcï Wi orrl cijfers van de laatste tijd op tafel
te leggen. Vorig jaar bedroeg de
winst bij Ford 13,1 procent vam de
omzet en 14,5 procent van het ge-
investeerde kapitaal en volgens Reu-
tiher zijn de autobedrijven dan ook
gouiden kippen wier eieren veel te
veel in de richting van de aandeel
houders rollen.
alleen met Ford maar ook
peral Motors en Chrysler lo-
arbeidsovereenkomsten af,
'.A.W.-leider Walter Reuther
lesloten de zaak eerst met
vechten. De reden hier-
alleen dat het stakings-
>or een staking bü Ford min-
<w uitgeput zal zijn dan bü
Motors (dat 375.000 U.A.W.-
dienst heeft), maar ook
tot nu toe bij Ford betere
'c^öen uit het vuur heeft weten
'£jn dan bü G.M. en Chrysler,
dure schaap van de auto-
rbeiders bü Ford eenmaal
dam Is zullen de andere
rieken wel moeten volgen, zo
theorie van Reuther.
oongeschil gaat om de vol-
isen van de vakvereniging:
jrarandeerd jaarsalaris voor
de arbeiders, gelijkschakeling
lonen van Canadese arbei-
t die van him Amerikaanse
plus een loonsverhoging van
jent per jaar over de ko-
ie jaar wat neerkomt
'fing van het huidige uurloon
S. - dollar met 90 dollarcent. De
njven vinden deze eisen ex-
eY'it en hebben tot nu toe niet
me*r dan vier procent loonsver-
aangeboden plus een flinke
iooifê van het maximum-pen-
rat Walter Reuther en zijn
evenwel vooral boos ge-
Velen in Detroit verwachten dat
het een lange geschiedenis wordt,
in de buurt van de desastreuze 119
dagen, die in 1945'46 bij General
Motors gestaakt werden of de 100
dagen dat het werk in 1950 stil lag
bij Chrysler. Voor de auto-industrie
komt een lange staking op dit ogen
blik hoogst ongelegen, want juist nu
moeten de nieuwe modellen-1968 van
de band rollen. De autodealers schij
nen pas een klein aantal nieuwe
modellen te hebben ontvangen en
als de aanvoer van Fordprodukten
nu tot stilstand zou komen zou dit
fataal kunnen zijn voor Fords nieu
we modellen.
Trouwens, de voorraad aan nieu
we auto's in de hele auto-industrie
schy'nt niet groot te zün zodat een
Walther Reuther geschiedenis te ma
ken met de nieuwe arbeidsovereen
komst. Reuther heeft kort geleden
min of meer gebroken met de
A.F.L.-C.I.O., het overkoepelende
vakverbond, en een officiële uittre
ding van de automobielarbeiders
bond ligt in de lijn der verwach
tingen Dit betekent dat Reuther
zijn handen vrijer heeft dan ooit en
nu graag tonen wil, dat zijn vak
vereniging de voorhoede is van Ame
rica's arbeidersbeweging. Reuther is
bovendien net 60 jaar geworden en
ziet zijn pensioen naderen en dit
lijkt voor hem een extra reden dit
jaar geschiedenis te willen maken.
Vooral het gegarandeerde jaarsa
laris met maandelijkse uitbetalingei
lijkt hij te zien als een historische
langdurige staking by Ford allerlei slap dje arbelders definitief gelijk
problemen zou kunnen opleveren. En sU,ll(.n met kantoorpersoneel, enz.
rolt er tenslotte een duur looncon- Door djt al|es |jjkt de lucht hllv,.n
tract uit de bus, dan zal het gevolgh<_t juist door rassen„|lcn Seteis-
wel zijn dat de prijzen van auto s wde De(r„u z,vanger van Ungdu-
omhoog gaan. Chrysler heeft al een rige en mgettakkelde problemen, die
prijsverhoging voor zijn nieuwe mo- d<_ auto.indusWe, haar toeleverings
dellen aangekondigd. bedrijven, haar werknemers en af-
Als een extra probleem in het nemers en in wijder verband de
hele geschil ziet een aantal waar- Amerikaanse economie zwaar lükcn
nemers tenslotte de ambitie van te zullen belasten.
M.:
willen praten en gew<
Jon!
(Van onze
ïrkundige medewerker)
vis de herfststorm van
leek het gebeurd te zijn
zomerweer, maar niets
der waar. De Engelse
die al geruime tijd
<vachtingen geeft, ver-
september tioee perio-
i hoge druk met zonnig en
let er naar uit dat de eer
de al voor de deur staat.
$e drukgebied van de Azo-
bezig zich boven west-
j te versterken. Een ander
sterk hoge drukgebied
Rusland dringt langzaam
et westen op.
iren er vandaag nog enkele
mar te nemen, toch mag
eze ontwikkeling een snel
J van september worden
jit. Daarbij zonnige perio-
een geleidelijke tempera-
\ging tot boven de 20 gra-
"EERBERICHT
u
£NMI verwacht van heden-
gen avond:
Jge perloden, maar ook nog
lokale buien, voornamelijk in
provincies. In de nacht en
hier en daar mist. Meest
|wind en weinig verandering
(Opgemaakt om 11.40 uur).
8 SEPTEMBER
6.02 uur; onder: 19.13 uur.
^p: 11.26 uur; onder 20.42 uur.
-ter te Katwijk 5.34 en 17.59
agwater 1.42 en 13.54 uur.
Van Heijst vraagt surséance van betaling aan
i~
bestaat uit 18 pagina's
(Van onze Haagse correspondent)
Financieel wanbeleid heeft de N.V. J. B. van Heijst
en Zn, een familiebedrijf met drie vestigingen in
Nederland en drie in het buitenland, zo diep de
afgrond ingejaagd, dat zelfs de kwart miljoen
gulden voor de lonen van deze week niet meer
kunnen worden opgebracht.
Reddingspogingen van de bonden van werkgevers en werknemers
in het metaalbedrijf hebben tot voorlopig resultaat gehad dat gister
middag surséance van betaling is aangevraagd en dat er een bank
garantie is gekomen voor de loonbetaling op vrijdag. Morgen zal ook
de beslissing van de bewindvoerders moeten vallen of de poorten van
Van Heyst in Den Haag, V/ierden en Ossenzijl definitief zullen wor
den gesloten.
pogingen in het werk gesteld de slui
ting van het bedrüf te voorkomen.
Maandagavond leek er door een mo
gelijke fusie een oplossing in het ver
schiet, maar op dat moment bleek
de top niet tot handelen bevoegd. De
heer J. P. J. van Heijst is ernstig ziek
en zün zoon J. H. U. van Heüst 24
jaar), die de dagelijkse leiding van
het bedrijf heeft, bleek de beslissings
bevoegdheid niet te hebben.
Op dat moment werd het duidelijk
dat het bedrüf slechts een kans zou
hebben door een surseance van be
taling. De werkgeversbond en de
werknemersbonden hebben althans
goede hoop dat het dezer dagen als
nog komt tot een overname van het
bedrijf. „De bewindvoerders zijn nu
bevoegd tot handelen", zegt de heer
Pit.
Weinig waardering
Het oordeel van de werkgeversbon
den over de leiding van het bedrijf
is streng.
„Weinig waardering voor het beleid,
om het niet sterker te zeggen", aldus
F.M.E.-secretaris De Wit. Voor hem
staat de redding van de werkgele
genheid voorop. De 650 personeels
leden in Den Haag zullen bij een
sluiting moeilük werk kunnen vin
den. De arbeidsmarkt in Den Haag
biedt maar weinig ruimte, zelfs voor
de handarbeiders, maar zeker voor
de beambten. Velen hebben een lange
diensttüd.
In Wierden zal de sluiting van het
bedrijf schokken. In deze kleine
Twentse gemeente werkt een groot
deel van de beroepsbevolking voor
Van Heyst. Het merendeel van de
250 personeelsleden is acht jaar ge
leden al op straat komen te staan
toen de textielfabriek in het dorp
sloot. Van Heijst bracht toen red
ding in het kleine Wierden. Het per
soneel in Ossenzijl heeft ook al niet
veel kans weer aan de slag te komen.
Hier gaat het om 35 man.
In de drie bedrüven, die eenderde
van alle radiatoren voor centrale
verwarming in Nederland leveren,
werken ruim 900 man. In het buiten
land, in België, Ierland en Duitsland,
telt het personeel nog eens 400 man.
De gezamenlijke jaaromzet bedraagt
50 miljoen gulden.
Van Heyst zou met zijn forse aan
deel in de sterk groeiende markt voor
centrale verwarming en zijn belang
rijke export een kerngezond bedrijf
kunnen zijn geweest. Vandaar ook
dat het personeel, dat geregeld over
werkte om de orders aan te kunnen,
niet de draagwijdte begrijpt van de
toestand waarin het bedrijf verkeert.
Bondsbestuurder M. Pit van de Al
gemene Metaalbond zegt: „Ze kun
nen het niet bevatten dat ze maan
dag op straat kunnen staan".
Noch de geruchten, noch de voort
durende waarschuwingen van de Alg.
Ned. Bedryfsbond voor de Metaal
nijverheid, noch de onenigheid in de
directie, die in juni leidde tot het
ontslag op staande voet van direc
teur J. F. Geense. hebben het ver
trouwen kunnen schokken.
Weliswaar moest het ondernemings
pensioenfonds voor de beambten her
haaldelijk eisen de achterstand van
de bijdragen in te lopen, het geloof
in het bedrijf werd er niet minder
door. Nu heeft het pensioenfonds nog
een vordering van ongeveer 800.000
gulden. Het bedryf wil daarvoor het
wagenpark als zekerheid stellen, zo
verklaarde de intern accountant T. J.
Coeberg. Hy zei desgevraagd, dat de
grenzen van het wettelyk toelaatbare
zijn overschreden wat betreft de
achterstallige betalingen aan het
pensioenfonds.
Onbevoegd
De werkgeversorganisatie in het
metaalbedrijf (FME) heeft samen
met de drie werknemersorganisaties
De vakbonden achten, gezien het
vertrouwen van het personeel, de
kans maar klein dat er nog deze
week een leegloop zal komen. „In dat
geval", zegt ANMB-bestuurder Pit,
„is er geen redding meer. Overname
heeft slechts zin indien het personeel
er nog is". Desondanks durft hij niet
de verantwoordelijkheid te nemen
voor een advies om te blyven. „Mor
gen", zegt hy", „als er dan geen zeker
heid is, dan adviseren wij het perso
neel te vertrekken. Want voor de
volgende week is er geen loon".
Dit is de 35-jarige Zuidko-
reaanse mijnwerker Kim Tsjang-
sondie gisteren uit zijn benarde
positie in een goudmijn naar bo
ven werd gébrachtwaar hij na
een instorting vijftien dagen „ge
vangen" heeft gezeten. Hij is in
die tijd vele kilo's afgevallen,
maar mankeert overigens niets.
Op de foto: een verpleegster con
troleert zijn bloeddruk.
De tankauto in de takels.
Ongeluk bij
NAY O-oefening
Bij een Navo-oefening in Noord-
Griekenland zyn gisteren veertien
militairen om het leven gekomen,
doordat een vrachtauto die hen ver
voerde, by Serrai van de weg raakte
en omsloeg in een greppel. Bij dit
ongeluk zijn geen Nederlanders be
trokken.
(ADVERTENTIE)
UW SLAGER
SATÉ STOKJES. Een van onze
specialiteiten.
uw POELIER
voor wilde eenden, duinkonünen
met gratis recept.
DOEZASTRAAT 41—39, TEL. 21415
De blokkade van de E-9 tussen Ge
leen en Maastricht is opgeheven; 36
uur lang is dit traject van de Euro
pa-route Amsterdam—Milaan ver
sperd geweest door een omgevallen
met hoogst brandbaar en explosief
vloeibaar gas geladen tankauto
van de expediteur Fouvet et Mercier
uit het Franse Fontaine-Isères.
Om twaalf uur gistermiddag bracht
bergingsondernemer J. Dabekausen
uit Beek twee mobiele hyskranen in
stelling, beide met een mastlengte
van 12 meter. Voor het eerst tijdens
de operatie werden ambulancewa
gens binnen handbereik gehouden.
Om hall één hing de „rydende bom"
in de stroppen.
Twee uur later schakelden Henk
Thomissen uit Maastricht en Willem
Sinderink uit Hoensbroek hun ma
chines uit. De wegreus was kort te
voren met een zachte plof op de wie
len geholpen.
Het woord was toen weer aan de
leider van de Duitse hulpploeg Wer
ner Spiza uit Gelsenkirchen om het
propyleengas uit de Franse tankauto
te pompen.
Tegen het einde van de middag
was dat karwei geklaard.
Beek kon weer opgelucht ademha
len en de tankauto kon worden weg
gesleept naar de terreinen van de
cokesfabriek Emma in Beek. Daar
ADVERTENTIE
zal de rijkspolitie uit Maastricht het
gevaarte op eventuele gebreken on
derzoeken. De chauffeur van de auto,
Jean Charles August Steimer 21
jaar is gisteren naar huis in Gre
noble vertrokken. De rükspolitie van
Beek heeft de Fransman bekeurd
wegens het belemmeren van de vry-
heid van het verkeer.
ADVERTENTIE
Wü brengen U onze speciale
dagschotels
a f 3,inclusief
Keuze uit 12 diverse schotels, tussen
122 en 58 uur.
RESTAURANT SNACKBAR
Peter Leenen
GANGETJE 14 TEL. 24903
Ons restaurant op de 1ste etage
speciaal geschikt voor partijen
tot 40 personen.
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
Hoewel géén „Love-in"
toch bloemen, muziek
en
de 1968 FORD-
modellen
Zie pagina 18 onderaan.
Uit net Leidsch Dagblad van i
10 Sept. 1867:
De oud-hoogleer aar onzer
hoogeschool Dr. I. G. S van
Breda, is in 79-jar^en
ouderdom te Haarlem overle
den.
De raad voor de gemeen
te Haarlemmermeer heeft
eene allerbelangrijkste dis
cussie gevoerd óver het min
of meer betamelijke van het
rooken door de leden gedu
rende de zittingen.