reprezen als vernieuwer
f verguisd als rebel
„Geldspel"
Grote troef
Schaakblind
Massagevechten tussen
ooievaars en arenden
m m'w
m
m
n
m
m
i i
1
3
MET HART EN ZIEL
DE RADICALE ACTIE
Nieuwe uitgaven
DAMMEN
BRIDGE
SCHAKEN
ÏDAQ 18 AUGUSTUS 1967
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 11
(Van onze parlementaire redactie)
rs. P. C. W. M. Bogaers (43), oud-minister van Volkshuis-
ing en Ruimtelijke Ordening, wil niet doorgaan voor de
eman van de christen-radicalen. Sinds het uitlekken (zater-
via het r.-k.-blad „De Tyd") van het adres van de K.V.P.-
calen aan het partijbestuur staat hy in het middelpunt van
elangstelling.
wordt geprezen als de grote vernieuwer van de Neder
ig politiek en verguisd als een rebel, die de reglementen
3e K.V.P.) met voeten treedt.
aar zelf zegt hij: „Onze gedachten zijn het eerst in open
heid gebracht door de Americain-groep, een groep van Am-
jamse christen-radicalen uit K.V.P., C.H.U. en A.R. Ik heb
meteen positief op gereageerd, maar zij hebben mij ge-
uleerd, zij hebben de weg aangegeven".
ilt In de woonkamer van zyn
eiden huis in het Gooise Laren,
hij met zyn vrouw en zeven
ook gewoond heeft in de
(1963-eind 1966), dat hij minis-
ras. Naast hem op de bank
stapel paperassen, die hü
raadpleegt om zijn vaak bc-
betobg in het spoor te hou-
lij gelooft sterk in de gedach-
n de radicale KVP-ers.
hoofdzaak formuleert hij voor-
haperend soms: „We willen
iingen tegelijk. Ten eerste om-
ig van de KVP. tot een radi-
vooruitstrevende christelijke
ring en afwachten of zich dat
ordoet in de andere christelij-
tyen. Dan samen een christe-
groepering vormen, een fusie,
wat waarschijnlijk meer kans
federatieve samenwerking,
ffeede (tegelijkertijd, al is er
seversohil) de vorming van een
breder progressief samen-
gsverband, waaraan behalve
I de radicaal vooruitstrevende
ringen in de christelijke par-
ook deelgenomen wordt door
groepen, die radicaal en voor-
rend willen zijn. Een zo breed
d. dat er een parlementaire
•heid in zit."
van de KVP-radicalen. „Wat er In
deze geest geschreven is vormt lang
zamerhand een heel boek. Ik heb
dan ook een groot vermoeden," zegt
hij met Ironische reserve, „dat de
partijleiding wist in welke richting
wij dachten."
Omdat hij zich bovendien tegen
over de KVP met instemming van
het dagelijks bestuur altijd de grootst
mogelijke vrijheid van handelen heeft
voorbehouden is hij zeer verbaasd
over de reactie van de woordvoer
der van de partij op het bekend wor
den van zijn radicale activiteiten.
„Al die kritiek is finaal in strijd
met de afspraak en bovendien met
een circulaire die aan de leden is
gestuurd waarin het van het grootste
belang wordt genoemd dat zoveel mo
gelijk de opvattingen, die in de par
tij leven naar voren komen".
Fel
Inspraak
ïhristelijke radicale groepering
is een van de samenstellende
bijvoorbeeld de socialisten, de
ïelfstandigheid. Met de andere
bjjvoorbeelld de socialisten, de
raten, moet een verkiezings-
m worden gemaakt, dat met
iet concept regeringsprogram
zal ook overeenstemming
zijn over de kandidaat-minis-
ie het programma willen uit-
„Polltiek", legt hij uit, „is
restie van woorden, daden en
irsonen. Op die manier krijgt
ler de maximale inspraak op
nier waarop zou worden gere-
over buigend, met expressie-
idgebaren voegt hij eraan toe:
un je met erkenning van het
karakter van de groepen doel-
putten uit de diverse poli
nspiratiebronnen, zoals chris-
socialisme en humanisme,
kan de invloed daarvan op
tiek optimaal zijn."
[elooft dat hij een meerderheid
KVP mee zal kunnen kry
Ik geloof in de kracht van
enten. Een belangrijke meer-
van de KVP zal ervan over-
ijjn, dat een christen veel min-
Üblijvend tegenover de proble-
het eigen land en in de
kan staan dan veelal wordt
nd. Christendom brengt pri-
'erplichtingen mee en de wil
bewogenheid te vervullen,
(er moeten we een open dis
hebben. Deze visie past in
üdsbeeld. Nooit is in de mo-
Hjd de neiging sterker geweest
wust christen te zijn. Zie de
ieken ook. De kerk wil vuile
krijgen. Dat is de evan-
radicaliteit, waar we ook in
Itiek naar zoeken.'
de val van het kabinet-Cals
Bogaers thuis als een ambte-
«n. Hy heeft zijn tijd gebruikt
ch in de partijvernieuwing te
•en. Hoe komt een man, die
bekend was om zijn energie
'otyn zo intense belangstelling
i theoretische kant van de poli-
pt'
Duidelijk
antwoordt langs een omweg,
ib altijd grote belangstelling
voor de algemene politiek.
van het wetenschappe-
i kiesbureau van de Katholieke
Wsbeweging en later als
i, lid heb ik te maken gehad met
Kh alle vraagstukken op soci-
economisch terrein. En als
fr heb ik ervaren hoe belang-
tt is, dat je weet waar je aan
®t, dat de politiek duidelijk
fooral het laatste jaar,". Hjj
niet op ingaan,
vertelt, dat de leiding van de
hem heeft gevraagd mee te
aan de voorbereiding van
,ad in het najaar, vanwege
[esproken politieke ideëen
hy de afgelopen maanden
ews heeft gegeven en artike-
geschreven waarin hij een
f verkondigde, die een duide-
voorbode was van het adres
„Ik begrijp er niets van," zegt
hij schouderophalend. „Als men mij
officieel vraagt namens de radicale
stroming mee te werken aan de voor
bereiding van de partijraad, en mij
tegelijkertijd volledige vrijheid van
handelen geeft om ook op andere
wijze in woord en geschrift voor de
realisering van de door mij voorge
stane gedachten te ijveren, hoe kan
men dan zo reageren?"
„Zoals ik hier zit'.' zegt hij fel,
„geloof ik vast dat het partijbestuur
zich zal houden aan de mij en de
anderen gedane toezeggingen als het
eenmaal over de kwestie heeft ver
gaderd. Wat is het adres anders dan
de brief van gelijkgezinde partijle
den aan het bestuur?"
Niet doorhollen
Om de geruchten, dat er stemmen
opgaan om hem en mr. Cals te roy
eren moet hij hartelijk lachen. „Zo
ver zal men niet doorhollen. Die
dienst zal men onze beweging - ge
lukkig - niet bewijzen." En hij doelt
daarmee op de lawine van reacties,
publiciteit en emoties, die dat zou
opwekken. Daarom zit hij ook niet
in de put over het vroegtijdig be
kend worden van het adres. „Er is
geen beter middel denkbaar om de
publieke discussie op gang te bren
gen," zegt hij „En dat was een van
onze eerste doelstellingen." Wel voegt
hij eraan toe dat hij de zaak liever
rustig had afgewerkt, omdat dan de
ongelukkige reacties van de woord
voerder achterwege zouden zijn ge
bleven.
Niettemiiin zit de kritiek van de par
tijleiding hem hoog. Hij is daarom
blij met de waarschuwing van de
KVP-jongeren, dat het recht van vrije
meningsuiting met dergelijke kritiek
in de knel raakt.
„Politieke partijen." zegt hij „moe
ten er voortdurend voor waken dat de
meningsuiting niet in het gedrang
komt. Zeker in een tijd waarin de
algehele democratisering van de
maatschappij één van de grote pro
blemen is. Het tegenhouden van dat
proces is één van de voornaamste
oorzaken van de huidige onvrede."
Hij gelooft dat de KVP-radicalen
ook daar het antwoord op hebben
gevonden. „Ik werk met hart en
ziel aan de actie mee," zegt hij,
„Omdat het dé oplossing is om uit
de impasse te komen."
Antiek of modern
Van de hand van Elka Schr'uver
verscheen bij C. A. J. van Dishoeck
in Bussum, verlucht met vele illus
traties .Antiek en modern" (Het
eclectische interieur in de twintigste
eeuw).
Met veel speurzin en artistieke
smaak heeft de schrijfster haar in
drukken vastgelegd omtrent talrijke
woninginterieurs en de diverse stij
len, waarin deze zijn uitgevoerd,
zulks aan de hand van een hoeveel
heid fraaie (kleuren)- foto's. Dui
delijk springen de verschillen In het
oog, waarbij uitvoer besproken
wordt het onderscheid tussen de
vooruitstrevender die elke stijl
vernieuwing en elke nieuwe mode on
middellijk aanvaardden en de con
servatieven, die daar pas later toe
overgingen. Op bijzonder leerzame
wijze wordt het probleem „antiek of
modern" behandeld.
DRS. BOGAERS
vernieuwer of rebel
Ooggetuigen hebben
in Istanboel verba
zingwekkende verkla
ringen afgelegd over
gevechten op leven en
dood tussen ooievaars
en arenden. Een der
gelijke strijd zou zich
tenminste eenmaal per
jaar voordoen en de
lucht zou dan verduis
terd worden door tal
loze vogelsterwijl het
op de grond bloed
druppels regent.
Een bericht, dat het pers
bureau Reuter onlangs ver
spreidde over een dergelij
ke vogelslag bij Tarsus ver
wekte een controverse tus
sen ornithologen. Sommi
gen verwezen het naar het
rijk der fabelen, of zeiden
dat de Latijnse schrijver
Plinius al tweeduizend jaar
geleden een soortgelijke ge
beurtenis beschreef!
Zowel Turkse zoölogen,
als de jachtclub van Istan
boel beweren echter met
klem dat de vogeloorlogen
werkelijk gebeuren.
Hoessein Karagol, een 62-
jarige natuurkunde leraar
uit Erzoeroem, in oost-Tur-
kije, verklaarde, dat hij in
1921 in een vallei van de
Sjakskabergen bij Erzoe
roem een dergelijk gevecht
heeft gadegeslagen. Het
was verbazingwekkend te
zien hoe de vogels zich
eerst in slagorde formeer
den alvorens elkaar aan te
vallen. De tactiek der ooie
vaars lag in het winnen
van hoogte om dan als spe
ren op de aanstormende
arenden neer te duiken.
Soms wist een ooievaar zijn
puntige snavel niet uit een
tegenstander los te maken,
waarna beide doodvielen.
Soms lassen de strijdende
vogels een gevechtspauze in
om zich te hergroeperen en
opnieuw aan te vallen.
De hoogleraren Saadet
Bayramogloe en Atif Sen-
goen van de universiteit
van Istanboel bevestigden
het bestaan van dergelijke
vogelgevechten. Zij vinden
meestal plaats als de ooie
vaars op trekvlucht zijn en
daarbij bergen passeren
waar arenden leven. Beide
professoren verklaarden,
dat de ooievaars op de te
rugweg naar gewonden
zoeken, die zij moesten
achterlaten en deze inmid
dels herstelde soortgenoten
in de trek opnemen.
Ismet Heper, assistent aan
de zoölogische faculteit van
de universiteit van Istan
boel zei: „Deze gevechten
kunnen op elk tijdstip en
overal in Turkije voorko
men. Er zijn er veel van
bekend". Volgens hem be
ginnen zij met een koppel
arenden, die dan spoedig
hulp krijgen van verderop
huizende soortgenoten Boe
ren en jagers mengen zich
wel eens met buksen in de
strijd om de arenden neer
te schieten, want Turken
staan steeds aan de kant
van de ooievaar, aldus He-
per. Leden van de jacht
club verklaarden, dat de
meeste vogeloorlogen zich
voordoen in de buurt van
Adana en Erzoeroem en
tussen Boersa en Izmir in
west-Turkije.
Christen-radicaal
Wat zijn dat mooie woorden:
christen-radicaal. Christelijk betekent
„naleven van God", radicaal is: po
sitief. Mij lijkt radicaal-christelijk
meer positief. Ook de R.K. kerk en
partij belijden de Drieëenheid. zoals
de CHU, ARP en andere christelijke
groeperingen. En toch wil men in de
KVP een revolutionaire geest bren
gen. Natuurlijk zien de linkse groe
peringen wel graag, dat het in de
christelijke partijen gaat rommelen.
Het bestuur van de KVP dient pa
raat te zijn: gij zijt volgelingen van
Jezus Christus of gij zijt dat niet.
Onze regering heeft mannen en vrou
wen nodig, die de sociale, economi
sche en culturele facetten van onze
samenleving goed en degelijk rege
len. Waarom geen "werkcommissie"
in het leven geroepen om alle inge
komen stukken, adviezen en wenken
op de genoemde gebieden terdege on
der de loep te nemen. Ik bedoel hier
mede een werkgroep uit de minis
ters, waardoor er een meer radicale
samenwerking mogelijk is door al
het gepraat van nu. Iedere partij of
groep moet zichzelve blijven. Geen
vergroting van het aantal partijen!
Maar wel dienen zij, die de Drieëen
heid belijden, radicaal-christelijk te
zijn. Eerst Gods Woord, dan de
Kroon, en daarna de maatschappij,
dit is de leuze van de ware christe
nen. waaronder ook de KVP.
W.R. Renzenbrink.
Alphen a.d. Rijn.
'Jillllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll
De 17-jarige Ne<
Ton Sijbrands hee
van het internationale damtoernooi
te Batoem in Rusland, dat van 17
juli tot 4 augustus werd gespeeld,
een enorme prestatie geleverd. Drie
ronden voor het einde versloeg hij
de Russische kampioen Andris An-
dreiko die op dat moment een punt
meer had. Na toen nog een nek-aan-
nek-race met Valerie Kaplan ein
digde hij met een punt voorsprong op
de beide Russen.
Sijbrands behoort tot de aller
sterkste spelers van de wereld en is
de grote troef van Nederland in het
grote toernooi om het wereldkam
pioenschap in 1968 dat in Italië en
vrij zeker te Rome zal worden ge
speeld.
Maar reeds over enkele weken al
zal hij weer duelleren met zijn Rus
sische rivalen in de wedstrijd om de
Coup d'Europa, die van 1 tot 11
september in Livorno wordt gespeeld,
waaraan door wereldkampioen Koe-
perman winnaar van de eerste
Coup d'Europa in 1965 te Bolzano
Andreiko en waarschijnlijk ook Kap
lan zal worden deelgenomen.
In de eerste ronde van het toer
nooi te Batoem versloeg Sijbrands
met een doorstoot 2822 Mansjien
als volgt:
4540, 20—24; 33. 29x20, 2514; 34.
38—33, 14—20; 35. 48—43, 20—25; 36.
24—29, 19—24; 37. 29x20, 25x 14; 38.
43—39. 14—20; 39. 39—34, u ziet, dat
de schijf op veld 40 gehandhaafd
blijft. Dit om de formatie 293440
te maken 20—25; 40. 42—38, 9—14; 41.
33—29, 4—10; 42. 29—23, 18 x29; 43
34x23, 10—15; 44. 38—33, 14—20; 45.
40—34, 2—7; 46. 36—31. 13—19; 47.
23x 14, 20x9; 48. 35—30, 3—8; 49.
30—24, 9—14; 50. 33—29, 7—12. Er
volgde toen 2419 maar verloren was
het toch voor zwart.
In de tweede ronde kwam het tus
sen de Belgische speler M. Verleene
en de Franse kampioen Mostovoy tot
de volgende stand:
Mostovoy
2. 40—34, 29x49; 3. 27—21, 49x 18;
4. 21 x 5.
J. Dienske. 1. 33—28, 22x33; op
39 x 50 volgt 24 x 33, 15 x 24 en 4914.
2. 49—43. 39x37; 3. 38—32, 37x28; 4.
44—39, 33x44; 5. 24x2, 15x24; 6.
2x49.
B. Schouten. 1. 24—20. 14x25; 2.
47—42, 37x 48; 3. 38—32, 48 x 23; 4.
28x8, 27x38: 5. 35—30. 25x34; 6
83 wint.
S. Jas. 1. 50—45, 40x49; 2. 38—33,
28 x 39 gedw. 3. 45—40, 49x21; 4.
19—14, 10x19; 5. 40—34, 39x30; 6.
35 x 11, 16x7; 7. 26x8.
M. Nicolas. 1. 39—34, 12x32; 2.
34x 12, 28x8; 3. 33—29. 24x33; 4.
43—38, 33x42 ad. lib. 5. 48x28 wint.
FRED GORDIJN.
In de top van de bridgewereld
hoort men dikwijls de stelling, dat
men nooit goed bridgen zal leren
wanneer men niet regelmatig rob
berbridge tegen een fiks tarief speelt.
Nu kan niet ontkend worden, dat allo
door de wol geverfde internationals
hun ervaringen meestal door schade
en schande (en hoge kosten) heb
ben opgedaan. Men leert nimmer
beter dat men een bepaald bod niet
moet doen, dan wanneer men het
wél deed en het een aanzienlijke
aderlating der portemonnee bete
kende. Het is óók heel wat anders,
op de clubavond een grootslembod
niet te winnen en daarmee misschien
op dat éne spel een slecht match-
punt-resultaat te boeken, dan dat
uw partner kan aantonen dat dit te
gewaagde slembod zo'n dertig gulden
heeft gekost.
Bridgevraag van deze week:
Zuid gever, NZ kwetsbaar, vier-
tallenwedstrijd. De zuidspeler
heeft:
AHB84(?VB4ÓV62
A V
Zuid één schoppen west past
noord vier SA (azenvraag)
oost vijf ruiten zuid vijf
schoppen (geeft twee azen aan)
west past noord zes ruiten
oost past wat moet zuid
doen?? Antwoord elders op deze
pagina.
Fervente wedstrijdspelers bestrij
den de „waarde" van het „geldspel"
altijd hevig, maar al hun argumen
ten wassen niet weg dat wat men
via de portemonnee leert, bijzonder
goed geleerd is!
<m w*.
Verleene
In deze stand vervolgde zwart met
1217 en won tenslotte na een tien
tal zetten. In plaats van 1217 was
een directe combinatieve winst door
24—30. 35x 13; 12—18. 28x10; 4x 15.
13 22; 21—27. 22x31. ad. lib. 36 x 50!
Fraai.
Wit vervolgde hier met 24. 2822
en hoe zwart zich ook verdedigde,
positioneel was het niet houdbaar
meer, 18—23; 25. 34—29, 23x34; 26.
40x20, 14x 25; 27. 33—28, 10—14; 28.
38—33. 14—19; 29. 39—34, 8—12; 30
33—29, 12—18; 31. 43—38, 15—20; 32.
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
Het komt meermalen voor, dat
men in een schaakpartij een stelling
bereikt, waarin men als het ware
voelt, dat een beslissende combinatie
aanwezig moet zijn. Maar hoe men
ook zoekt, het gelukt niet de juiste
zettenreeks te ontdekken. Ook de
meesters in het spel, die toch wel in
staat zijn vaak de moeilijkste op
gaven te vinden, schieten dan wel
eens te kort en zo gaat dan, wat een
fraai slot aan de party kan geven,
door zo'n moment van schaakblind
heid verloren.
In een partij tussen Bogoljubow
(18891952) en Heinicke in Berge-
dorff 1938, was, na spannende strijd
de volgende stelling ontstaan
(diagram I).
I.
abcd f g h
i
4
i
mm
1
I
4
s
3!
X
speeld worden en dit nu was het,
voor hem op dat ogenblik, onoplos
bare probleem. Want zowel 1. Le3 als
1. Lc5t werden eenvoudig weerlegd
door D x e3i of D x c5t. Hij speelde,
ten einde raad, maar 1. Lb6 waarcp
zwart kans kreeg de dreiging af te
wenden. Later bleek dat wit hier
fraai had kunnen winnen. 1. Pg3—
e4ü met aanval op dame en toren.
1. Th4xe4; 2. Lf2—h4ü, en
zwart had kunnen opgeven. De zwar
te dame is aangevallen en staat ge
pend. Op Txh4 of Dxh4 volgt 3.
D x f8 mat. Een geval, waar zwart,
zij het na lang zoeken, wel de juiste
oplossing vond is die van diagram II.
II.
Él fg
2
mm
1
II W-
W
i
'a
•Lfl
m
3
1
Bogoljubow (wit) was weliswaar
de kwaliteit achter, maar daarvoor
had hij een zeer kansrijke aanval
kunnen inzetten en hij dreigde in
enkele zetten mat te geven. Daartoe
moest echter de loper op f2 wegge-
Zwart, aan zet. heeft wel een pion
meer, maar na ruil der dames of
torens is de winst, zo deze nog mo
gelijk is, wel zeer lastig. Totdat
zwart op de idee kwam, dat de witte
toren, gebonden aan de dekking der
dame op cl niet op de f-lijn kan
slaan. En op dat moment was de
verrassende zet gevonden. Zwart
speelde: 1. Tf8—f2t!! Wit gaf
zich hierop gewonnen. Immers, T x 12
kan niet, wegens D xcl en op 2.
Kg2g3 volgt Dc5 x cl, 3. Tflxcl,
Tf2 x b2 en het toreneindspel met
twee pionnen meer levert getn
moeilijkheden meer op.
743(?H84<0>A 10 7543
A
Uw rechter buurman (oost) opent
met één schoppen, als zuid biedt u
twee ruiten, west zegt drie schoppen,
uw partner noord biedt vier ruiten
en oost vervolgt de gezellige bied-
strijd met vier schoppen. Wat nu als
zuid??
Voor „wedstrijdspelers" is dit geen
probleem. Zij hebben al lang bere
kend dat noord waarschijnlijk een
singleton (enkele) schoppen heeit,
zodat vijf ruiten nooit duur kan
kosten. Zonder mankeren zullen zij
vijf ruiten bieden en één gedoubleerd
(-200 punten) down gaan bij volgen
de uitleg:
9 6
9 B 9 3
O H V 9 8 2
9 7 4 3
H B 8 2 A V 10 9 5
V 10 7 5 V A 6 2
OB - O 6
V 10 5 2 +HB86
743
V H 8 4
O A 10 7 5 4 3
A
Oost gever, allen kwetsbaar. Het
biedverloop zag u boven. Na vier
schoppen van oost zal de wedstrijd
speler vijf ruiten bieden, 200 punten
offeren en naderhand vertellen dat
hij „niet kon zien" dat vier schoppen
er bij goed tegenspel niet in zat.
De geldspeler is over het alge
meen niet zo „redderig", vooral niet
wanneer er een kans lijkt te zyn het
contract van de vijand down te
spelen. Zijn redenering is min of
meer: 200 punten kan ik altijd nog
wel offeren, maar is er geen kans
zelf wat te winnen?
Laten wij eens veronderstellen, dat
uw (zuids) beslissing in punten uit
gedrukt wordt, die één gulden per
stuk opbrengen of uitbetaald moeten
worden. Zuid weet vrij zeker, dat hij
met „vijf ruiten" twee honderd goe
de guldens tenminste kwijt zal zijn
Zeker, de kwetsbare manche zou
hem 600 kosten, maar is die zo
zeker? Als hij het aandurft te pas
sen (en noord ook), gaan NZ het
contract van vier schoppen tegen
spelen. Uitkomst klaveraas, daarna
kleine ruiten naar noords ruiten-
vrouw, dan klaver terug die zuid
troeft. Hierna behoeft zuid niet meer
te doen dan schoppen spelen en af
wachten, tot hij hartenheer binnen
krijgt. Plus 100 guldentjes voor NZ:
300 gulden verschil met het „redden"
in vijf ruiten. Nu zegt u dat mis
schien allemaal weinig ik wilde
alleen maar aantonen, dat men bij
zonder goed en bijzonder zuinig met
de punten omspringt, wanneer men
het tegen geld geleerd heeft!
Antwoord op bridgevraag:
Dit beroemde spel kwam voor
in de Mayfair Club te New
York. Later werd het voorge
legd aan vele internationale ex
perts, die er van alle mogelijke
antwoorden op gaven, variëren
de van „pas" tot „zeven schop
pen". In de praktijk was het
enige juiste bod^geweest pas!
Noord had een tienkaart in
ruiten waaronder A H B 10, ver
der drie kleine singletons. Oost
had vijf ruiten geboden omdat
hij renonce in die kleur had,
n.l. 62 9 A 10 987632
H 9 2. Oost hoopte, dat
west tegen een eventueel zes-
schoppencontract met ruiten zou
uitkomen, vandaar oosts vijf
ruitenbod. Het bracht NZ echter
in onverwachte moeilijkheden,
daar de zuid-speler hierna
noords zes-ruitenbod opvatte als
een renonce (of aas) tonend
bod, met schoppen als troef
kleur. Toch meen ik, dat zuid
had moeten passen, want na het
direct doen van een azen-vraag-
bod behoort de azenvrager het
slembod te bepalen in welke
kleur dan ook en is het niet
juist meer op zes-niveau nog
eens met een controlebod aan te
komen. De Amerikaanse experts
die het geval beoordeelden
„kozen" als volgt: 18 voor zeven
schoppen 8 voor pas, 5 voor
zeven ruiten, 2 voor zes schop
pen, 1 voor zes harten en 1 voor
6 SA. Won u de hoofdprijs met
pas??
H. W. FILARSKI.