reprezen als vernieuwer f verguisd als rebel „Geldspel" Grote troef Schaakblind Massagevechten tussen ooievaars en arenden m m'w m m n m m i i 1 3 MET HART EN ZIEL DE RADICALE ACTIE Nieuwe uitgaven DAMMEN BRIDGE SCHAKEN ÏDAQ 18 AUGUSTUS 1967 LEIDSCH DAGBLAD PAGINA 11 (Van onze parlementaire redactie) rs. P. C. W. M. Bogaers (43), oud-minister van Volkshuis- ing en Ruimtelijke Ordening, wil niet doorgaan voor de eman van de christen-radicalen. Sinds het uitlekken (zater- via het r.-k.-blad „De Tyd") van het adres van de K.V.P.- calen aan het partijbestuur staat hy in het middelpunt van elangstelling. wordt geprezen als de grote vernieuwer van de Neder ig politiek en verguisd als een rebel, die de reglementen 3e K.V.P.) met voeten treedt. aar zelf zegt hij: „Onze gedachten zijn het eerst in open heid gebracht door de Americain-groep, een groep van Am- jamse christen-radicalen uit K.V.P., C.H.U. en A.R. Ik heb meteen positief op gereageerd, maar zij hebben mij ge- uleerd, zij hebben de weg aangegeven". ilt In de woonkamer van zyn eiden huis in het Gooise Laren, hij met zyn vrouw en zeven ook gewoond heeft in de (1963-eind 1966), dat hij minis- ras. Naast hem op de bank stapel paperassen, die hü raadpleegt om zijn vaak bc- betobg in het spoor te hou- lij gelooft sterk in de gedach- n de radicale KVP-ers. hoofdzaak formuleert hij voor- haperend soms: „We willen iingen tegelijk. Ten eerste om- ig van de KVP. tot een radi- vooruitstrevende christelijke ring en afwachten of zich dat ordoet in de andere christelij- tyen. Dan samen een christe- groepering vormen, een fusie, wat waarschijnlijk meer kans federatieve samenwerking, ffeede (tegelijkertijd, al is er seversohil) de vorming van een breder progressief samen- gsverband, waaraan behalve I de radicaal vooruitstrevende ringen in de christelijke par- ook deelgenomen wordt door groepen, die radicaal en voor- rend willen zijn. Een zo breed d. dat er een parlementaire •heid in zit." van de KVP-radicalen. „Wat er In deze geest geschreven is vormt lang zamerhand een heel boek. Ik heb dan ook een groot vermoeden," zegt hij met Ironische reserve, „dat de partijleiding wist in welke richting wij dachten." Omdat hij zich bovendien tegen over de KVP met instemming van het dagelijks bestuur altijd de grootst mogelijke vrijheid van handelen heeft voorbehouden is hij zeer verbaasd over de reactie van de woordvoer der van de partij op het bekend wor den van zijn radicale activiteiten. „Al die kritiek is finaal in strijd met de afspraak en bovendien met een circulaire die aan de leden is gestuurd waarin het van het grootste belang wordt genoemd dat zoveel mo gelijk de opvattingen, die in de par tij leven naar voren komen". Fel Inspraak ïhristelijke radicale groepering is een van de samenstellende bijvoorbeeld de socialisten, de ïelfstandigheid. Met de andere bjjvoorbeelld de socialisten, de raten, moet een verkiezings- m worden gemaakt, dat met iet concept regeringsprogram zal ook overeenstemming zijn over de kandidaat-minis- ie het programma willen uit- „Polltiek", legt hij uit, „is restie van woorden, daden en irsonen. Op die manier krijgt ler de maximale inspraak op nier waarop zou worden gere- over buigend, met expressie- idgebaren voegt hij eraan toe: un je met erkenning van het karakter van de groepen doel- putten uit de diverse poli nspiratiebronnen, zoals chris- socialisme en humanisme, kan de invloed daarvan op tiek optimaal zijn." [elooft dat hij een meerderheid KVP mee zal kunnen kry Ik geloof in de kracht van enten. Een belangrijke meer- van de KVP zal ervan over- ijjn, dat een christen veel min- Üblijvend tegenover de proble- het eigen land en in de kan staan dan veelal wordt nd. Christendom brengt pri- 'erplichtingen mee en de wil bewogenheid te vervullen, (er moeten we een open dis hebben. Deze visie past in üdsbeeld. Nooit is in de mo- Hjd de neiging sterker geweest wust christen te zijn. Zie de ieken ook. De kerk wil vuile krijgen. Dat is de evan- radicaliteit, waar we ook in Itiek naar zoeken.' de val van het kabinet-Cals Bogaers thuis als een ambte- «n. Hy heeft zijn tijd gebruikt ch in de partijvernieuwing te •en. Hoe komt een man, die bekend was om zijn energie 'otyn zo intense belangstelling i theoretische kant van de poli- pt' Duidelijk antwoordt langs een omweg, ib altijd grote belangstelling voor de algemene politiek. van het wetenschappe- i kiesbureau van de Katholieke Wsbeweging en later als i, lid heb ik te maken gehad met Kh alle vraagstukken op soci- economisch terrein. En als fr heb ik ervaren hoe belang- tt is, dat je weet waar je aan ®t, dat de politiek duidelijk fooral het laatste jaar,". Hjj niet op ingaan, vertelt, dat de leiding van de hem heeft gevraagd mee te aan de voorbereiding van ,ad in het najaar, vanwege [esproken politieke ideëen hy de afgelopen maanden ews heeft gegeven en artike- geschreven waarin hij een f verkondigde, die een duide- voorbode was van het adres „Ik begrijp er niets van," zegt hij schouderophalend. „Als men mij officieel vraagt namens de radicale stroming mee te werken aan de voor bereiding van de partijraad, en mij tegelijkertijd volledige vrijheid van handelen geeft om ook op andere wijze in woord en geschrift voor de realisering van de door mij voorge stane gedachten te ijveren, hoe kan men dan zo reageren?" „Zoals ik hier zit'.' zegt hij fel, „geloof ik vast dat het partijbestuur zich zal houden aan de mij en de anderen gedane toezeggingen als het eenmaal over de kwestie heeft ver gaderd. Wat is het adres anders dan de brief van gelijkgezinde partijle den aan het bestuur?" Niet doorhollen Om de geruchten, dat er stemmen opgaan om hem en mr. Cals te roy eren moet hij hartelijk lachen. „Zo ver zal men niet doorhollen. Die dienst zal men onze beweging - ge lukkig - niet bewijzen." En hij doelt daarmee op de lawine van reacties, publiciteit en emoties, die dat zou opwekken. Daarom zit hij ook niet in de put over het vroegtijdig be kend worden van het adres. „Er is geen beter middel denkbaar om de publieke discussie op gang te bren gen," zegt hij „En dat was een van onze eerste doelstellingen." Wel voegt hij eraan toe dat hij de zaak liever rustig had afgewerkt, omdat dan de ongelukkige reacties van de woord voerder achterwege zouden zijn ge bleven. Niettemiiin zit de kritiek van de par tijleiding hem hoog. Hij is daarom blij met de waarschuwing van de KVP-jongeren, dat het recht van vrije meningsuiting met dergelijke kritiek in de knel raakt. „Politieke partijen." zegt hij „moe ten er voortdurend voor waken dat de meningsuiting niet in het gedrang komt. Zeker in een tijd waarin de algehele democratisering van de maatschappij één van de grote pro blemen is. Het tegenhouden van dat proces is één van de voornaamste oorzaken van de huidige onvrede." Hij gelooft dat de KVP-radicalen ook daar het antwoord op hebben gevonden. „Ik werk met hart en ziel aan de actie mee," zegt hij, „Omdat het dé oplossing is om uit de impasse te komen." Antiek of modern Van de hand van Elka Schr'uver verscheen bij C. A. J. van Dishoeck in Bussum, verlucht met vele illus traties .Antiek en modern" (Het eclectische interieur in de twintigste eeuw). Met veel speurzin en artistieke smaak heeft de schrijfster haar in drukken vastgelegd omtrent talrijke woninginterieurs en de diverse stij len, waarin deze zijn uitgevoerd, zulks aan de hand van een hoeveel heid fraaie (kleuren)- foto's. Dui delijk springen de verschillen In het oog, waarbij uitvoer besproken wordt het onderscheid tussen de vooruitstrevender die elke stijl vernieuwing en elke nieuwe mode on middellijk aanvaardden en de con servatieven, die daar pas later toe overgingen. Op bijzonder leerzame wijze wordt het probleem „antiek of modern" behandeld. DRS. BOGAERS vernieuwer of rebel Ooggetuigen hebben in Istanboel verba zingwekkende verkla ringen afgelegd over gevechten op leven en dood tussen ooievaars en arenden. Een der gelijke strijd zou zich tenminste eenmaal per jaar voordoen en de lucht zou dan verduis terd worden door tal loze vogelsterwijl het op de grond bloed druppels regent. Een bericht, dat het pers bureau Reuter onlangs ver spreidde over een dergelij ke vogelslag bij Tarsus ver wekte een controverse tus sen ornithologen. Sommi gen verwezen het naar het rijk der fabelen, of zeiden dat de Latijnse schrijver Plinius al tweeduizend jaar geleden een soortgelijke ge beurtenis beschreef! Zowel Turkse zoölogen, als de jachtclub van Istan boel beweren echter met klem dat de vogeloorlogen werkelijk gebeuren. Hoessein Karagol, een 62- jarige natuurkunde leraar uit Erzoeroem, in oost-Tur- kije, verklaarde, dat hij in 1921 in een vallei van de Sjakskabergen bij Erzoe roem een dergelijk gevecht heeft gadegeslagen. Het was verbazingwekkend te zien hoe de vogels zich eerst in slagorde formeer den alvorens elkaar aan te vallen. De tactiek der ooie vaars lag in het winnen van hoogte om dan als spe ren op de aanstormende arenden neer te duiken. Soms wist een ooievaar zijn puntige snavel niet uit een tegenstander los te maken, waarna beide doodvielen. Soms lassen de strijdende vogels een gevechtspauze in om zich te hergroeperen en opnieuw aan te vallen. De hoogleraren Saadet Bayramogloe en Atif Sen- goen van de universiteit van Istanboel bevestigden het bestaan van dergelijke vogelgevechten. Zij vinden meestal plaats als de ooie vaars op trekvlucht zijn en daarbij bergen passeren waar arenden leven. Beide professoren verklaarden, dat de ooievaars op de te rugweg naar gewonden zoeken, die zij moesten achterlaten en deze inmid dels herstelde soortgenoten in de trek opnemen. Ismet Heper, assistent aan de zoölogische faculteit van de universiteit van Istan boel zei: „Deze gevechten kunnen op elk tijdstip en overal in Turkije voorko men. Er zijn er veel van bekend". Volgens hem be ginnen zij met een koppel arenden, die dan spoedig hulp krijgen van verderop huizende soortgenoten Boe ren en jagers mengen zich wel eens met buksen in de strijd om de arenden neer te schieten, want Turken staan steeds aan de kant van de ooievaar, aldus He- per. Leden van de jacht club verklaarden, dat de meeste vogeloorlogen zich voordoen in de buurt van Adana en Erzoeroem en tussen Boersa en Izmir in west-Turkije. Christen-radicaal Wat zijn dat mooie woorden: christen-radicaal. Christelijk betekent „naleven van God", radicaal is: po sitief. Mij lijkt radicaal-christelijk meer positief. Ook de R.K. kerk en partij belijden de Drieëenheid. zoals de CHU, ARP en andere christelijke groeperingen. En toch wil men in de KVP een revolutionaire geest bren gen. Natuurlijk zien de linkse groe peringen wel graag, dat het in de christelijke partijen gaat rommelen. Het bestuur van de KVP dient pa raat te zijn: gij zijt volgelingen van Jezus Christus of gij zijt dat niet. Onze regering heeft mannen en vrou wen nodig, die de sociale, economi sche en culturele facetten van onze samenleving goed en degelijk rege len. Waarom geen "werkcommissie" in het leven geroepen om alle inge komen stukken, adviezen en wenken op de genoemde gebieden terdege on der de loep te nemen. Ik bedoel hier mede een werkgroep uit de minis ters, waardoor er een meer radicale samenwerking mogelijk is door al het gepraat van nu. Iedere partij of groep moet zichzelve blijven. Geen vergroting van het aantal partijen! Maar wel dienen zij, die de Drieëen heid belijden, radicaal-christelijk te zijn. Eerst Gods Woord, dan de Kroon, en daarna de maatschappij, dit is de leuze van de ware christe nen. waaronder ook de KVP. W.R. Renzenbrink. Alphen a.d. Rijn. 'Jillllllllillllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll De 17-jarige Ne< Ton Sijbrands hee van het internationale damtoernooi te Batoem in Rusland, dat van 17 juli tot 4 augustus werd gespeeld, een enorme prestatie geleverd. Drie ronden voor het einde versloeg hij de Russische kampioen Andris An- dreiko die op dat moment een punt meer had. Na toen nog een nek-aan- nek-race met Valerie Kaplan ein digde hij met een punt voorsprong op de beide Russen. Sijbrands behoort tot de aller sterkste spelers van de wereld en is de grote troef van Nederland in het grote toernooi om het wereldkam pioenschap in 1968 dat in Italië en vrij zeker te Rome zal worden ge speeld. Maar reeds over enkele weken al zal hij weer duelleren met zijn Rus sische rivalen in de wedstrijd om de Coup d'Europa, die van 1 tot 11 september in Livorno wordt gespeeld, waaraan door wereldkampioen Koe- perman winnaar van de eerste Coup d'Europa in 1965 te Bolzano Andreiko en waarschijnlijk ook Kap lan zal worden deelgenomen. In de eerste ronde van het toer nooi te Batoem versloeg Sijbrands met een doorstoot 2822 Mansjien als volgt: 4540, 20—24; 33. 29x20, 2514; 34. 38—33, 14—20; 35. 48—43, 20—25; 36. 24—29, 19—24; 37. 29x20, 25x 14; 38. 43—39. 14—20; 39. 39—34, u ziet, dat de schijf op veld 40 gehandhaafd blijft. Dit om de formatie 293440 te maken 20—25; 40. 42—38, 9—14; 41. 33—29, 4—10; 42. 29—23, 18 x29; 43 34x23, 10—15; 44. 38—33, 14—20; 45. 40—34, 2—7; 46. 36—31. 13—19; 47. 23x 14, 20x9; 48. 35—30, 3—8; 49. 30—24, 9—14; 50. 33—29, 7—12. Er volgde toen 2419 maar verloren was het toch voor zwart. In de tweede ronde kwam het tus sen de Belgische speler M. Verleene en de Franse kampioen Mostovoy tot de volgende stand: Mostovoy 2. 40—34, 29x49; 3. 27—21, 49x 18; 4. 21 x 5. J. Dienske. 1. 33—28, 22x33; op 39 x 50 volgt 24 x 33, 15 x 24 en 4914. 2. 49—43. 39x37; 3. 38—32, 37x28; 4. 44—39, 33x44; 5. 24x2, 15x24; 6. 2x49. B. Schouten. 1. 24—20. 14x25; 2. 47—42, 37x 48; 3. 38—32, 48 x 23; 4. 28x8, 27x38: 5. 35—30. 25x34; 6 83 wint. S. Jas. 1. 50—45, 40x49; 2. 38—33, 28 x 39 gedw. 3. 45—40, 49x21; 4. 19—14, 10x19; 5. 40—34, 39x30; 6. 35 x 11, 16x7; 7. 26x8. M. Nicolas. 1. 39—34, 12x32; 2. 34x 12, 28x8; 3. 33—29. 24x33; 4. 43—38, 33x42 ad. lib. 5. 48x28 wint. FRED GORDIJN. In de top van de bridgewereld hoort men dikwijls de stelling, dat men nooit goed bridgen zal leren wanneer men niet regelmatig rob berbridge tegen een fiks tarief speelt. Nu kan niet ontkend worden, dat allo door de wol geverfde internationals hun ervaringen meestal door schade en schande (en hoge kosten) heb ben opgedaan. Men leert nimmer beter dat men een bepaald bod niet moet doen, dan wanneer men het wél deed en het een aanzienlijke aderlating der portemonnee bete kende. Het is óók heel wat anders, op de clubavond een grootslembod niet te winnen en daarmee misschien op dat éne spel een slecht match- punt-resultaat te boeken, dan dat uw partner kan aantonen dat dit te gewaagde slembod zo'n dertig gulden heeft gekost. Bridgevraag van deze week: Zuid gever, NZ kwetsbaar, vier- tallenwedstrijd. De zuidspeler heeft: AHB84(?VB4ÓV62 A V Zuid één schoppen west past noord vier SA (azenvraag) oost vijf ruiten zuid vijf schoppen (geeft twee azen aan) west past noord zes ruiten oost past wat moet zuid doen?? Antwoord elders op deze pagina. Fervente wedstrijdspelers bestrij den de „waarde" van het „geldspel" altijd hevig, maar al hun argumen ten wassen niet weg dat wat men via de portemonnee leert, bijzonder goed geleerd is! <m w*. Verleene In deze stand vervolgde zwart met 1217 en won tenslotte na een tien tal zetten. In plaats van 1217 was een directe combinatieve winst door 24—30. 35x 13; 12—18. 28x10; 4x 15. 13 22; 21—27. 22x31. ad. lib. 36 x 50! Fraai. Wit vervolgde hier met 24. 2822 en hoe zwart zich ook verdedigde, positioneel was het niet houdbaar meer, 18—23; 25. 34—29, 23x34; 26. 40x20, 14x 25; 27. 33—28, 10—14; 28. 38—33. 14—19; 29. 39—34, 8—12; 30 33—29, 12—18; 31. 43—38, 15—20; 32. iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii Het komt meermalen voor, dat men in een schaakpartij een stelling bereikt, waarin men als het ware voelt, dat een beslissende combinatie aanwezig moet zijn. Maar hoe men ook zoekt, het gelukt niet de juiste zettenreeks te ontdekken. Ook de meesters in het spel, die toch wel in staat zijn vaak de moeilijkste op gaven te vinden, schieten dan wel eens te kort en zo gaat dan, wat een fraai slot aan de party kan geven, door zo'n moment van schaakblind heid verloren. In een partij tussen Bogoljubow (18891952) en Heinicke in Berge- dorff 1938, was, na spannende strijd de volgende stelling ontstaan (diagram I). I. abcd f g h i 4 i mm 1 I 4 s 3! X speeld worden en dit nu was het, voor hem op dat ogenblik, onoplos bare probleem. Want zowel 1. Le3 als 1. Lc5t werden eenvoudig weerlegd door D x e3i of D x c5t. Hij speelde, ten einde raad, maar 1. Lb6 waarcp zwart kans kreeg de dreiging af te wenden. Later bleek dat wit hier fraai had kunnen winnen. 1. Pg3— e4ü met aanval op dame en toren. 1. Th4xe4; 2. Lf2—h4ü, en zwart had kunnen opgeven. De zwar te dame is aangevallen en staat ge pend. Op Txh4 of Dxh4 volgt 3. D x f8 mat. Een geval, waar zwart, zij het na lang zoeken, wel de juiste oplossing vond is die van diagram II. II. Él fg 2 mm 1 II W- W i 'a •Lfl m 3 1 Bogoljubow (wit) was weliswaar de kwaliteit achter, maar daarvoor had hij een zeer kansrijke aanval kunnen inzetten en hij dreigde in enkele zetten mat te geven. Daartoe moest echter de loper op f2 wegge- Zwart, aan zet. heeft wel een pion meer, maar na ruil der dames of torens is de winst, zo deze nog mo gelijk is, wel zeer lastig. Totdat zwart op de idee kwam, dat de witte toren, gebonden aan de dekking der dame op cl niet op de f-lijn kan slaan. En op dat moment was de verrassende zet gevonden. Zwart speelde: 1. Tf8—f2t!! Wit gaf zich hierop gewonnen. Immers, T x 12 kan niet, wegens D xcl en op 2. Kg2g3 volgt Dc5 x cl, 3. Tflxcl, Tf2 x b2 en het toreneindspel met twee pionnen meer levert getn moeilijkheden meer op. 743(?H84<0>A 10 7543 A Uw rechter buurman (oost) opent met één schoppen, als zuid biedt u twee ruiten, west zegt drie schoppen, uw partner noord biedt vier ruiten en oost vervolgt de gezellige bied- strijd met vier schoppen. Wat nu als zuid?? Voor „wedstrijdspelers" is dit geen probleem. Zij hebben al lang bere kend dat noord waarschijnlijk een singleton (enkele) schoppen heeit, zodat vijf ruiten nooit duur kan kosten. Zonder mankeren zullen zij vijf ruiten bieden en één gedoubleerd (-200 punten) down gaan bij volgen de uitleg: 9 6 9 B 9 3 O H V 9 8 2 9 7 4 3 H B 8 2 A V 10 9 5 V 10 7 5 V A 6 2 OB - O 6 V 10 5 2 +HB86 743 V H 8 4 O A 10 7 5 4 3 A Oost gever, allen kwetsbaar. Het biedverloop zag u boven. Na vier schoppen van oost zal de wedstrijd speler vijf ruiten bieden, 200 punten offeren en naderhand vertellen dat hij „niet kon zien" dat vier schoppen er bij goed tegenspel niet in zat. De geldspeler is over het alge meen niet zo „redderig", vooral niet wanneer er een kans lijkt te zyn het contract van de vijand down te spelen. Zijn redenering is min of meer: 200 punten kan ik altijd nog wel offeren, maar is er geen kans zelf wat te winnen? Laten wij eens veronderstellen, dat uw (zuids) beslissing in punten uit gedrukt wordt, die één gulden per stuk opbrengen of uitbetaald moeten worden. Zuid weet vrij zeker, dat hij met „vijf ruiten" twee honderd goe de guldens tenminste kwijt zal zijn Zeker, de kwetsbare manche zou hem 600 kosten, maar is die zo zeker? Als hij het aandurft te pas sen (en noord ook), gaan NZ het contract van vier schoppen tegen spelen. Uitkomst klaveraas, daarna kleine ruiten naar noords ruiten- vrouw, dan klaver terug die zuid troeft. Hierna behoeft zuid niet meer te doen dan schoppen spelen en af wachten, tot hij hartenheer binnen krijgt. Plus 100 guldentjes voor NZ: 300 gulden verschil met het „redden" in vijf ruiten. Nu zegt u dat mis schien allemaal weinig ik wilde alleen maar aantonen, dat men bij zonder goed en bijzonder zuinig met de punten omspringt, wanneer men het tegen geld geleerd heeft! Antwoord op bridgevraag: Dit beroemde spel kwam voor in de Mayfair Club te New York. Later werd het voorge legd aan vele internationale ex perts, die er van alle mogelijke antwoorden op gaven, variëren de van „pas" tot „zeven schop pen". In de praktijk was het enige juiste bod^geweest pas! Noord had een tienkaart in ruiten waaronder A H B 10, ver der drie kleine singletons. Oost had vijf ruiten geboden omdat hij renonce in die kleur had, n.l. 62 9 A 10 987632 H 9 2. Oost hoopte, dat west tegen een eventueel zes- schoppencontract met ruiten zou uitkomen, vandaar oosts vijf ruitenbod. Het bracht NZ echter in onverwachte moeilijkheden, daar de zuid-speler hierna noords zes-ruitenbod opvatte als een renonce (of aas) tonend bod, met schoppen als troef kleur. Toch meen ik, dat zuid had moeten passen, want na het direct doen van een azen-vraag- bod behoort de azenvrager het slembod te bepalen in welke kleur dan ook en is het niet juist meer op zes-niveau nog eens met een controlebod aan te komen. De Amerikaanse experts die het geval beoordeelden „kozen" als volgt: 18 voor zeven schoppen 8 voor pas, 5 voor zeven ruiten, 2 voor zes schop pen, 1 voor zes harten en 1 voor 6 SA. Won u de hoofdprijs met pas?? H. W. FILARSKI.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1967 | | pagina 11