i
Tjechische schrijver
vlucht naar Israel
Biafra zet de opmars in
Nigerië voort
Castro roept op
tot revolutie
Niet eens met koers
van zijn regering
jfans Erné verving de
rganist v. d. Hooven
YAMAHA
FAVORIET
„Grote drie" metnieuw
plan voor liet toneel
Libië vraagt hogere
prijs voor zijn olie
Tito in
Cairo
^IJDAG 11 AUGUSTUS 1967
LEÏDSCH DAGBLAD
Verklaring van Mnacko
Ob
jadislaw Mnacko, een vooraanstaande Tsjechische schrijver,
:t zich ingescheept naar Israël uit protest tegen de steun
zijn land aan de Arabieren.
2 schrijver lichtte zijn beweegredenen toe in een lange on-
tekende verklaring in de Frankfurter Allgemeine Zeitung.
"te krant deelde mee dat Mnacko (spreekt uit als Ma-nasj-ko)
I ^erklaring achterliet bij zijn vertrek per schip naar Israël
gekomen met de censuur.. Zijn laat
ste boek is verboden.
nacko zei o.a.: „Het is mij on-
feiyk een beleid te steunen zij
slechts stilzwijgend dat er op
richt is een geheel volk uit te roei-
k|in een geheel land (Israël) te li
eren. De Tsjechische regering
ervtfc de Arabische landen en hun
irs verzekerd van zijn onvoor-
rdelijke steun, en dat terwijl de
jische leiders geen geheim heb-
gemaakt van hun plannen. Ze
p het en ze willen het óók: „De
^Hiacko is voornemens in Israël te
en tot de dag waarop zijn rege-
H^de diplomatie betrekkingen met
^^1 te blijven tot de dag waarop
regering de diplomatieke betrek-
If/Vn met^Israël die verbroken wer-
■'Sls gevolg van t^e oorlog, herstelt.
00iicako ls voornemens naar Tsje-
terug te keren hoewel
teseft dat hij voor de rechter ge-
zal worden. Maar htf ls van
dat hij zijn straf zal kun-
'dragen. „Ik heb al zo veel ver-
d. Waarom dit ook niet?, vraagt
lacko is onderscheiden met de
Tsjechische bekroning, de
lent Gottwald-prijs en ls twee
uitgeroepen tot „eminent kun-
p ^tar van het land". Een van zijn
hdste boeken is „Late reporta-
I een verzameling korte verhalen
het Stalinistisch tijdperk in
loslowakije.
nks het officiële eerbetoon is
cko meer dan eens in botsing
De schrijver verklaarde verder, dat
het bestel in Tsjechoslowakije in
grijpende veranderingen moet on
dergaan wil het land blijven bestaan
als solistisch, humaan en gezond
land. Hij laakte de chaos, de rek
baarheid van de wet en de mogelijk
heid de wet te ontduiken als dit de
machthebbers schikt.
In de Tsjechinische steun aan de
Arabieren zag Mnacko een teken dat
zijn land nog niet met 't anti-semiti-
sche verleden had afgerekend. Hij
herinnerde in dit verband aan de
terechtstelling in 1952 van de Tsje
chische communistische- leider Ru-
dolf Slansky, een jood en 10 andere
partijfunctionarissen, voor het me
rendeel joden.
De schrijver wees op de overeen
komst tussen bepaalde anti-Israëli
sche koppeh in de communistischer
pers en in het Duitse extreemrechtse
blad Deutsche National- und Sol
daten Zeitung.
Mnacko gaf te kennen dat hij het
huichelachtig van zijn land vond om
Noord-Vietnam te steunen en Israël
te veroordelen. „Ik zie geen verschil
tussen een Nasser en 'n Ky. Alleen de
standpunten van de grote mogend
heden op deze punten zijn strijdig".
Hoera-stemming in Enoegoe
doo
Rijksadvies-
coinmissie kunst
werken scholen
De minister van Cultuur. Recrea
tie en Maatschappelijk Werk heeft in
overleg met de minister van Onder
wijs en Wetenschappen ingesteld de
Rijksadviescommissie voor kunst
werken aan scholen. Deze commis
sie zal tot taak hebben, van advies
te dienen inzake opdrachten voor
kunstwerken - op grond van de z.g.
regeling - aan gebouw van instal-
lingen voor onderwijs, waarvan de
bouwkosten geheel of gedeeltelijk
voor rekening van het Rijk komen.
Bepaald is dat deze commissie
tevens advies zal kunnen uitbrengen
op grond van regelingen van andere
overheidsinstanties. Tot voorzitter
van de commissie is benoemd Clir.
N. E. De Moor te Den Haag.
Een Biafraans vliegtuig heeft gis
teren het hoofdkwartier van de
Nigeriaanse luchtmacht ln Kadoene
gebombardeerd, waardoor verschei-
dene gebouwen zyn beschadigd en
j ten minste drie mensen zijn gewond.
I Het toestel werd door luchtdoel-
geschut onder vuur genomen, maar
het werd niet geraakt. Twee bom
men vielen op enkele tientallen
meters van geparkeerde federale
vliegtuigen. Het was de tweede maal
in twee dagen dat de Biafraanse
luchtmacht aanvallen op Nigeriaans
gebied uitvoerde: eergisteren vielen
bommen op de hoofdstad Lagos.
Het federale militaire bewind van
Nigerië heeft de sluiting van hét
vliegveld van Lagos gelast. Het be
sluit hiertoe werd genomen na de
luchtaanval op Lagos. Hierdoor zal
het vertrek van ongeveer 200 Britten
en Amerikanen uit Lagos waar
schijnlijk worden vertraagd. Ze wa
ren per schip aangekomen uit de
oliehaven Warri, welke bezet werd
door muitende Nigeriaanse troepen
met behulp van militairen uit Biafra.
"Orgelconcert Kativijk
P' eel jeugdige spontaneïteit
nauwelijks meerderjarige organist Hans Erné verving
o v. d. Hooven in de Katwijkse Triumfatorkerk het is of
de organisten in ons land voor het plukken zijn. Erné's spel
ft duidelijke en deugdelijke kwaliteiten. Natuurlijk vraagt
en ander om rijping.
4n
Russische
adviseurs
De Sowjet-Unie zal binnen enkele
dagen ongeveer 50 adviseurs en in
structeurs naar het federale Nigerië
sturen, zo bericht de Financial Times
vandaag.
De specialisten moeten blijkbaar
de 70 adviseurs van de Luftwalfe
vervangen, die West-Duitsland uit
Lagos schijnt te hebben terugge
trokken.
Ongeveer 30 studenten uit de af
gescheiden Nigeriaanse provincie
Biafra hebben gisteren gedemon
streerd bij de Britse ambassade in
Washington uit protest tegen Britse
wapenleveranties aan de federale
Nigeriaanse regering. Er werden
protestnota's aan het ambassadeper
soneel overhandigd.
Staking hij KNSM
in Suriname
De haven- en transportarbeiders in
dienst bij de KNSM in Paramaribo
hebben het werk neergelegd. De
moeilijkheden waren zaterdag jl. be
gonnen toen de KNSM besloot om het
uitladen van een schip uit te stellen
tot maandag. De arbeiders eisten
1 echter dat het werk zaterdag en zon-
dag zou doorgaan, zy namen het
standpunt in dat zy t och al weinig
I verdienen omdat er niet dagelijks een
schip naar Suriname komt. Zij zou-
j den met overuren en zondagsarbeid
I wat extra kunnen verdienen.
Diverse autoriteiten waren
aanwezig tijdens de her denking s-
plechtigheid welke in New York
gehouden werd in verband met
het overlijden van de musicus
journalist Max Tak. V.l.n.r. David
Horowitz namens de buitenlandse
pers-associatie, jhr. L. Quarles
van Ujjord en de heer Carl
Schuurman resp. attaché en am
bassadeur van de Nederlandse re
gering in de V.S., dc heer D. A.
Hamel, consul-generaal van Ne
derland en de heer Paul Sanders.
(ADVERTENTIE)
OOK VOOR
Handelsblad:
ontsla*-*' voor buitenboordmotoren
Nieuwe
veroveringen
In Enoegoe de hoofdstad van
Biafra heerst een hoera-stemming.
I Het militaire hoofdkwartier van
I Biafra maakte gisteren bekend dat
het bliksemoffensief tot de bezetting
I van 10 steden en militaire centra
i had geleid en dat het offensief een
gebied van ongeveer 800 kilometer
j besloeg. Tien garnizoenen hadden
zich in zijn geheel overgegeven.
Volgens Radio-Biafra wordt in de
veroverde stad Benin een voorlopige
regering gevormd nu de leden van de
j Ibostam, die in Biafra in de meei-
I derheid zijn, ook in het Midden-
Westen de overhand hebben gekre-
gen op de Hausa- en Foelani-stain-
men die in Noord-Nigerië aan de
j macht zijn.
j Een federale woordvoerder in La-
Conferentie Havanna ten einde
De Latijnsamenkaanse-solidari-
teitsconferentie in Havanna is van
daag geëindigd na een toespraak van
de Cubaanse premier, Fidel Castro,
die voorspelde dat de strüd van de
negers in de V.S. uiteindelijk tot
een revolutie zal leiden. Hij deed een
beroep op alle revolutionairen in de
wereld deze strijd te steunen.
De militante negerleider Stokeley
Carmichael, voorstander van de
„Zwarte macht" in de V.S. werd on
der geestdriftige toejuichingen van
de afgevaardigden begroet als „ka
meraad Stokeley Carmichael" en tot
ere-afgevaardigde uitgeroepen.
Castro beschuldigde president
Johnson van een poging om leiders
van Cuba te vermoorden.
De Cubaanse premier deed voorts
een aanval op die communistische I
partijen, welke naar zijn zeggen niet
de wapens willen opnemen om de j
strijd te beslissen maar met zjge- j
naamde wettige middelen op vreea- j
)6de Trio in G, allemaal van Jo-
a Sebastiaan Bach, en vervolgens
(van het vaderlijke contrapunt
Obevryd hebbende!) Sonate I van
zoon Emanuel, behoren
[grote rusten te Komen. Die nam
I véél te kort. Alleen een inge-
le weet, dat gemelde Partita 9
Ities bevat. De wetenschap dat
"Bach-trio drie gescheiden delen
is meer gemeengoed. De Sonate
1 Emanuel stónd als driedelig in
.programma aangegeven Ook de
iRafl ie heeft een driedelige bouw
lööineer dat alles nu min of meer
rrjkaar schuift, weten de meesten
■poht niet meer. waar zij aan toe
)t laatste nummer van dit drie
ftier durende programma was
t's Fantasie en Fuga op het mo-
3.A.C.H. (dat zijn de noten bes,
en b). Dit werk is pianistisch
gedacht en Erné, die er op
respectabele wijze zijn
mannetje in stond, kon er z'n jeug- j
dige spontaneïteit in uitleven. Spon
taneïteit, maar met zelftucht in
een bij de teugels gehouden metriek.
Geholpen door een ver ontwikkelde
vingertechniek, kwam hier een naar
vorm en inhoud en bovendien mar
kant geregistreerde imponerende ver-
tolking tot stand.
Strakke onbelemmerde doorgaande
beweging kenmerkten Enné, waar
nodig, bijna overal, hoewel in de
Partita wel eerus voorbijgaand ener
gieverlies optrad. Ritme-gevoel, fra
sering en agogisch accent zijn daar
entegen voor genuanceerder toepas
sing vatbaar. De composities moeten
beter ademen, meer rust afgeven.
Kijk op registraties kan men Erné
alreeds niet ontzeggen, al bleven
soms kleuren in het bereik onbenut.
Maar met succes was de registratie-
politiek er by voortduring op gericht,
de melodische lijnen wel afgetekend
te profileren.
(Van onze correspondent)
De leden van de Vereniging van Nederlandse toneelgezel
schappen zullen na volgende week bijeenkomen in een verga
dering om zich te beraden over enkele plannen, die door drie
van de aangesloten gezelschappen zijn ontwikkeld om de situa
tie in de Nederlandse toneelwereld te verbeteren.
zame wijze de macht willen overne
men. Alleen revolutionaire middelen
kunnen de révolutie doen slagen, al
dus Castro.
De conferentie stelde op haar slot
zitting vast dat er één Latynsamer;-
kaanse natie is en benoemde de Cu
baanse guerillaleider Che Guevara tot
eerste „Latynsamerikaanse burger".
Guevara bevindt zich, naar men
aanneemt, ergens in Latyns-Amerika
om guerrillabewegingen te organise
ren.
In het definitieve conferentierap-
port, waaraan heftige discussies tus
sen de „echte revolutionairenen
en Moskou-gezinde communisten wa
ren voorafgegaan wordt de gewapen
de stryd aangeprezen als middel om
de macht in het merendeel der La-
tijnsamerikaanse landen te verove
ren.
Ook Nederland is op de conferentie
ter sprake gekomen. De afgevaariig-
den achtten het hun „onontkoombare
plicht" een einde te maken aan de
„koloniale overheersing" van som
mige gebieden op het westelijk half
rond door Fransen, Britten, Neder
landers en de Ver. Staten.
dertig man
De directie van het Algemeen Han
delsblad in Amsterdam heeft beslo
ten tot een reorganisatie van het
technisch bedryf. Hiertoe zullen wy-
zigingen worden ingevoerd in de ploe
gendiensten van de meeste produktie-
afdelingen. Dit heeft mede tot gevolg,
dat voor dertig, merendeels onge
schoolde werknemers, een ontslag
vergunning zal worden aangevraagd.
De directie heeft over deze maatre
gelen een diepgaand overleg gevoerd
met de personeelsvertegenwoordiging
en de vakorganisaties.
uit voorraad leverbaar.
I Betaling" in overleg, reeds vanaf
f 19,70 p. mnd.
Districtshoofddealer:
LEIDSE AUTOBOXEN
GARAGE N.V.
v. Oldenbarnevel'dtstraat 37,
Leiden Tel. (01710) 54909
V.
Het zijn De Nederlandse Comedie,
De Haagsche Comedie en het Nieuw
Rotterdams Toneel, die door hun pa
rallel lopende belangen zich voor het
eerst hebben verenigd in hun initia
tieven. Hun al langer levende wen-
fromir Weinberger
lte* 71 - overleden
mei
t componist Jaromir Weinberger
roensdagavond in St.-Petersburg
irida) overleden. Hy is 71 jaar
geworden. Weinberger is het
st bekend geworden door zjiii
j fa Schwanda.
a,n ij is in Praag geboren, waar
jufranda in 1927 in première ging
is naar de V.S. gekomen
hoofd van de afdeling muziek van
iversiteit Cornell, een post die
in jaar heeft bekleed. Door het
:en van de tweede wereldoor-
ton hij niet naar Europa terug-
i. Weinberger en zijn vrouw ble-
I FlLin Ameri^a en verkregen het
staatsburgerschap.
1 1940 heeft hy zich ln St.-Peters-
/eè gevestigd.
Nederlandse inzending
„Vijfde Biënnale de Paris"
Van de commissie van samenstel
ling voor de Nederlandse inzending
op de 5de „Manifestation biennale
et :ntemationale des jeunes artistes"
welke van 28 september tot 3 no
vember 1967 te Parijs zal worden ge
houden. maken deel uit R". Lee
ring (commissaris), D. Cassee en
drs. A. J. Petersen (leden), mej. G.
J A. ten Holte, verbonden aan de
hoofdafdeling kum'en vin het mi
nisterie van C. R. M.. assistent-com
missaris.
De commissie heeft besloten van
de volgende kunstenaars werk in te
zenden: voor de afdeling „Arts
plastiques": Pieter Engels. Corne
lius Rogge en Artur Varela (beeld
houwwerk): Pieter Engels, D^an van
Golden, Jos Manders en Wim T.
Schippers (schilderkunst); Henri
Plaat en Cornelius Rogge (teken
kunst); Sipke Huismans en Zoltin
Peeter (grafische kunst); Koen Wes-
sing (fotografie). Voor de afdeling
.composition musicale": Ton dé
Kruyf met „pou faire le porti*ait
d'un oiseau". Joe Straesser met
..L'automne de la musique" en Jan
van Vlijmen met ..Serenata 2": voor
de afdeling „Film d'art et de re
cherche pour le cinema"* René
Daalder met „Lichaam en ziel 2".
Adriaan Ditvoorst. met „Ik kom wat
later naar Madra". Theo Joling met
„De wereld - de schilderkunst van
Han Mes". Johan van ter Keuken
met „Een film voor Lucebert" Wim
van der Linden °n Wim T. Schip
pers met. „Tulips".
Voor de afdellne ..Architecture":
Penrian Hertzberger en Carel Wee-
ber.
sen, die voornameiyk kwaliteitsver
betering door enkelvoudige spelen
betreffen, zyn in enkele plannen ver
werkt, die onlangs aan het ministe
rie zijn aangeboden. De drie gezel
schappen zouden zich meer als
standplaatsgezelschappen willen zien
ten koste van een veelvuldiger optre
den in de provincie. Hoewel de an
dere gezelschappen o.m. door een
vrijere stukkenkeüs meer armslag
zouden krijgen, juist nu de spreiding
versterkt is doordat by Centrum, En
semble. Theater, Studio, Proloog en
De Nieuwe Komedie, zich ook nog
het Groot-Limburgs Toneel en de
Noorder Compagnie hebben gevoegd,
zal er tegen uitvoering van deze
plannen zeker veel tegenkanting ko
men, met name van de zyde van de
schouwburgdirecteuren in de provin
cie. die in de toekomsL minder op de
grote trekpleisters zouden moeten re
kenen.
Het valt le venvachten dat het en
kelvoudig spelen een inkrimping van
het tableau de Ia troupe van de „gro
te drie" zal inhouden.
kunst.
Inbrekers
op pad
In Leiden zyn in de afgelopen
nacht twee inbraken gepleegd. By
een uitgeversmaatschappy aan de
Plantynstraat werd een bedrag van
f. 170, buitgemaakt, by de chocola
de fabriek aan de Vestestraat f. 35,
Voorts is by de politie aangifte
gedaan, dat van het dak van een
machinefabriek aan de Langegrackt
een stuk lood ter lengte van twaalf
meter werd ontvreemd.
Zilveren
jubileum
bij LEF
De heer G. W. M. Langebroek uit
Leiden vierde gisteren zijn zilveren
jubileum als werknemer bij de Leid-
sche Broodfabriek. De heer Lange
broek is als assistent-magazynchef
en chauffeur een bijzonder gewaar
deerd medewerker van de L.B.F.
Op 10 augustus 1942 trad hij als
15-jarige jongeman in dienst by de
n.v. Z. v. d. Mey, welke n.v. later
opging in de Leidsche Brood Fabriek
In het directiekantoor van de
L.B.F. werd gisterochtend dit feit
herdacht, in aanwezigheid van de
moeder en zuster van de jubilaris.
De directie bood hem bij deze gele
genheid een geschenk onder couvert
aan, alsmede de grote legpenning
van de Vereniging van christelyke
werkgevers in het bakkersbedrijf. De
personeelsvereniging schonk de zil
veren jubilaris een enveloppe met In
houd. Zyn vroegere directeur, de
heer B. Ouwerkerk, was eveneens
aanwezig om hem een geschenk te
overhandigen.
In een per 1 augustus gedateerde
brief heeft de Libische minister van
Oliezaken, Khalifa Moessa, de in Li
bië werkzame oilemaatschappyen ge
vraagd hun exportpryzen van ruwe
olie met ongeveer 35 procent te ver
hogen. zo heeft Frank Waddams,
aardolieadviseur van de Libische re
gering in Londen verklaard.
De huidige prys van Libische olie
varieert van maatschappij tot maat
schappij. maar bedraagt gemiddeld
2.10 a 2.20 dollar per barrel. De
regering wenst een verhoging van
tachtig doolarcent per barrel. De ar-
gumenten van het Libische verzoek
zyn de stijging van de verkoopprij
zen van olieprodukten die de laatste
tijd over de gehele wereld en vooral
op de Europese markten zijn ont
staan, de gunstige geografische lig
ging van Libië voor de voorziening
van de Europese markten gezien
de sluiting van het Suezkanaal en
het feit dat de Libische olie betrek-
keiyk goedkoop is geworden ten op
zichte van de olie uit de Perzische
Golf doordat de transportkosten voor
laatstgenoemde olie als gevolg van
de sluiting van het Suezkanaal sterk
zyn gestegen.
Naar verwachting zullen maandag
a.s. besprekingen beginnen tussen de
oliemaatschappyen - waaronder Es-
so, Shell, British Petroleum, Mobil,
en Texaco - en het Libische minis
terie van Oliezaken.
Sedert de oorlog in het Midden-
Oosten is de olieproduktie in Libië
tot ongeveer twee miljoen barrels per
dag vergroot. De verhoging van de
pry zen zou voor het land extra in
komsten van vyfhonderd miljoen dol
lar per jaar inhouden. De prijsver
hoging zou terugwerkende kracht van
1 juli moeten verkrygen.
In Wahington heeft het Amerikaan
se ministerie van Binnenlandse Za
ken bekendgemaakt, dat de Ver.
Staten deze maand waarschyniyk
7,4 miljoen barrels olie extra naar
Europa zal uitvoeren om het tekort
te dekken dat is ontstaan door het
wegvallen van Arabische olie. In ju
li werd een extra hoeveelheid van
6.1 miljoen barrels naar Europa ver
scheept.
Kardinaal tegen
de minirok
De patriarch van Venetië, kardi
naal Urbani, heeft vandaag scherpe
kritiek geleverd op de „losbandigheid
van de mode". Hy toonde zich zeer
ontstemd over de minirok en andere
„schaamteloze en provocerende kle
dingstukken".
De 67 jarige patriarch, deken van
het Italiaanse college van bisschop
pen, leverde zyn kritiek in 'n her-
deriyk schrijven ter gelegenheid van
Maria Hemelvaart.
De aanval van de kardinaal kwam
midden in het zomerse toeristensei
zoen met vele vrouwelyke toeristen
in lichte japonnen en minirokken in
Venetië
Vredesplan voor
(Midden-Oosten
President Tito van Joego-Slavië is
gisteren met groot gejuich in Cairo
ontvangen, liy zal daar besprekin
gen voeren met president Nasser
over een door de Joegoslavische pre
sident ontworpen vredesplan voor
het Midden-Oosten.
Het plan, dat nog niet officieel is
vrygegeven, zou de volgende punten
omvatten
Israël moet zyn troepen terugtrek
ken uit de in juni bezette gebieden,
het Suezkanaal moet voor alle lan
den open staan, maar Israëlische
schepen moeten varen onder de vlag
van een derde land of onder de vlag
van de Ver. Naties, de Golf van Aka-
ba moet onder Egyptische souvereini-
teit biyven, maar de vrye doorvaart
van Israëlische schepen moet
gewaarborgd zyn, de Palestijnse
vluchtelingen moeten volledig scha
deloos gesteld worden, de Arabische
landen moeten een verklaring uitge
ven waarin zy de staat van oorlog
met Israël beëindigen.
Het laatste punt komt in feite neer
op de facto erkenning van Israël en
als dat voor de Arabieren onaan
vaardbaar blyft, zou deze verklaring
vervangen kunnen worden door een
garantie van de vier grote mogend
heden of de Veiligheidsraad voor de
Israëlische grenzen.
In het verleden heeft Nasser de
raad van Tito vaak ter harte geno
men.
Enkele dagen voor zyn vertrek
naar Cairo ontving Tito een persoon-
ïyke boodschap van president John
son, welke naar aangenomen wordt,
de mening van de VS ten aanzien
van de crisis behelsde.