Bebouwing Zwanburgerpolder
voor de recreatie noodzakelijk
Tarieven Stadsgehoorzaal
22,5 pet. omhoog
gaan met
„Warmelda" tegen het
recreatiebeleid B W
LEKKER BROOD
Mil j oeiienpr o j eet
ontlast binnenstad
straks van verkeer
Opruiming
Bulthuis
Open brief van historische vereniging
'mmmm
qr= B. EN W. VAN WARMOND
I
LEGGEN DEFINITIEF PLAN VOOR
V.V.V.-plan eenzijdig
DINSDAG 25 JULI 1967
JLKIDSCH DAGBLAD
Leidse raad ging unaniem akkoord
Niet en
wel reëel
Is een en ander, zo wenste spre
ker te weten, ook financieel spoedig
te realiseren. Bijzondere aandacht
vroeg de heer Kuyt voor de te
In afwezigheid van vele met vakantie-zijnde raadsleden en
de wethouders mevr. Den HaanGroen en de heer Sannes,
kwam de Leidse raad gistermiddag in een zomerzitting bijeen.
Zwaarwichtige, principiële beschouwingen bleven deze middag
achterwege. De discussies spitsten zich toe rond twee voorstel
len van B. en W., t.w. de nieuwe (verhoogde) tarieven van de
Stadsgehoorzaal en de aanleg van wegen over het Schutters
veld. Met beide voorstellen, waarover wij reeds uitvoerig schre
ven, ging de raad overigens unaniem akkoord.
Niet
verantwoord
Slechts bij één voorstel: het
beschikbaar stellen van een be
drag van f24.500 voor het aan
brengen van een parkeerindeling
op het Pieterskerkhof, vroeg de
heer Lambermont (K.V.P.) na
mens zijn fractie een hoofdelijke
stemming aan. De heer Lamber
mont achtte het in een tijd, waar
in de financiële middelen krap
zijn, niet verantwoord, dat een
dergelijk bedrag wordt geïnves
teerd, terwijl ht huidige aantal
parkeerplaatsen (75) niet wordt
opgevoerd.
Wethouder Piena, die deze middag
bij afwezigheid van mevr. Den Haan
-Groen de verkeerszaken voor zijn
rekening nam, merkte ter verdedi
ging van dit voorstel op, dat er mo
mentcel zeer ondeskundig wordt ge
parkeerd, waardoor veel parkeerruim
te verloren gaat. De nieuwe
parkeerindeling brengt meer lijn in
het parkeren. Het voorstel, in stem
ming gebracht, werd aangenomen
met 19 tegen 9 stemmen. Tegen het
voorstel stemden de KVP-eis, mej.
Van Buel en de heren Ham, Lam
bermont, De Bree en De Wilde, de
heren Koppen en Pompe (Noodraad)
en de heren Frans en De Bruyn
(PSP).
brug over De Ztfl. Indien het „in van de heer De Wilde inzake de
een verre toekomst noodzakelijk aardgasvergiftiging van een aantal
mocht blijken om het Lely- en bomen in Leiden, deelde de burge-
Rijnsburgerviaduct uit te bouwen, zal meester mee, dat een onderzoek
overleg met de N.S. plaatsvinden", wordt ingesteld om deze kwalijke ge-
Na deze toelichting kon de raad ook volgen tot een minimum te beper-
met dit voorstel akkoord gaan. ken.
Fors bedrag;
Leidse (24) aan
benen gewond
Hoewel zijn fractie geen enkele be
zwaar maakte tegen het verlenen
van een aanvullend krediet van
f. 898.000 voor de uitbreiding van het
Gemeente-archief, plaatste de heer
Van Aken (PvdA) enkele kantteke
ningen bij dit voorstel. De aanschaf
van een luchtbehandelingsinstal
latie (inclusief de advieskosten be
groot op f. 237.000) zag hij gaarne
nog eens besproken in de commissie
van openbare werken. Dat een kwart
van het totale bedrag aan advies-
kosten moet worden betaald, achtte
de heer Van Aken een fors bedrag.
Voorts vroeg spreker zich af of de
kosten, die Gemeentewerken in reke
ning brengt, niet wat lager kunnen
worden gesteld. Zowel van de bur-
wachte verkeersintensiteit op het te gemeester als van wethouder Piena
reconstrueren verkeersplein bij het 1 lcreeS de heer Van Aken te horen, dat
Rijnsburgerviaduct. Een goede oplos- i deze zaken nog eens in College en
sing dient z.i. ook gevonden te wor- Commissie zullen worden bekeken,
den voor de halteplaatsen van de bus- Enkele schoolorganisatorische op-
sen in deze omgeving. Hoe staat het. merkingen plaatsten mej. Kappeyne
zo vroeg spreker verder, in Leider- v- d- Coppello «V.V.D.« en de heer
dorp met de aanleg van de verbin- Gransch (PvdA) bij de behandeling
dingsweg Engelendael. van het vo°rstel om toe te treden Jutrijp-Hommert-s. Bedankt
Wethouder Piena, die op al deze I tofc een gemeenschappelijke regeling terzee F. Dijkstra te Hijum.
vragen inging, was het met de heer
Leiden in cijfers
Uit een vandaag verschenen me
dedeling van het gemeentelijk bureau
voor de statistiek blijkt, dat in het
eerste halfjaar van 1967 de bevolking
met slechts 25 ingezetenen is toe
genomen en op 30 juni 102.564 be
droeg. In Leiden vestigde zich tij
dens deze periode 357 personen, ter
wijl 397 bewoners de stad verlieten.
In dezelfde periode kwamen 605
nieuwbouwwoningen gereed waarmee
de totale woningroorraad tot 28.750 si
gestegen. Eind juni waren in uitvoe
ring 519 woningen, waaronder 65 wo
ningwetwoningen. Het aantal inge
schreven woningzoekenden, dat eind
januari 5740 bedroeg, was eind juni
opgelopen tot 5822.
Patriarch van
Alexautlrië
overleden
De Grieks-Orthodoxe patriarch van
Alexandrië en geheel Afrika, Christo-
phoros II is in Athene op 56-j. leef
tijd overleden.
Zijn lichaam zal twee dagen opge
baard liggen in de kathedraal van
Athene en dan naar Cairo worden
gevlogen om begraven te worden in
de orthodoxe kathedraal van St.
Joris in Alexandrië.
De patriarch is in Noord-Afrika ge- 1
boren. In 1908 werd hij gewijd tot
metropoliet van Axom in Ethiopië.
In 1938 werd hij patriarch van Alex
andrië en geheel Afrika.
ADVERTENTIE
TAPIJT op kamerbreedte
SUPER BOUCLÉ
380 cm breed 105,— 79,—
NYLON-TAPIJT
met legklare rubberrug
400 cm breed 153,— nu 121,—
Restanten HEUGAFELT
150 cm breed en tegels 50 x 50.
SMYRNA KARPETTEN
in alle maten tegen
zéér lage prijzen.
Een 24-jarige inwoonster van Lei
den raakte gisterochtend omstreeks
tien uur aan beide benen gewond
toen een personenauto haar op haar
bromfiets bjj het Rijnzichtviaduct in
Oegstgeest aanreed. Het slachtoffer
hoefde niet in een ziekenhuis te wor- i
den opgenomen. Zij werd per taxi j
naar huis gebracht.
Het ongeluk gebeurde toen een
vrachtwagen met aanhanger, die de
oprit rijksweg 4 wilde oprijden, haar
voorrang verleende. Een personen
wagen passeerde de vrachtwagen en
merkte daarbij de bromfietser te laat
op. Een ongeluk kon niet meer wor
den voorkomen.
«De materiële schade is klein.
Kerkelijk Leven
GEREF .KERKEN.
Beroepen te Heerde E. Boswijk te
Kuyt eens, dat de aanleg van deze
wegen van groot belang is om het
verkeer buiten de stad om te leiden
(weg door de Kikkerpolder) en ver
der in de richting Vondellaan.
sceptisch tegenover de voorgestelde
regeling en wraren van oordeel, dat
de eigen bewegingsvrijheid wordt in-
beperkt. Mej. Kappeyne v. d. Coppel
lo wenste bovendien te weten hoeveel
gemeenten reeds bij deze regeling
zijn aangesloten. De burgemeester,
die deze middag de onder-
wijsparagraaf voor zijn rekening
nam. „het zijn er thans reeds 72".
Inderdaad, aldus spreker, moeten wij
iets prijs geven, doch het is beter.
Een concreet antwoord kon de wet
houder nog niet geven over de fi
nanciële mogelijkheden. Indien
nog geen geld beschikbaar komt voor
het gehele plan, kan dit ook in ge
deelten geschieden, b.v. eerst de
weg door de Kikkerpolder.
Over het verkeersplein bij het Sta- '"J™,
tion (een kruising met verkeerslich
teninstallatie) zijn intern reeds vele
besprekingen gevoerd, waarbij men
ervan uitgaat om voor een goe
de doorstroming van het verkeer te
zorgen. Aandacht zal ook worden be
steed aan de bushalten. Met de ge
meente Leiderdorp vindt regelmatig
overleg plaats over de verbindings
weg de Engelendael naar de
Conform wordt
Aardgas en
bomen
ADVERTENTIE
DIJSSELBiOEM
Hogewoerd 128. Leiden
De thans door het College voorge
stelde verhoging van de tarieven van
de Stadsgehoorzaal (22!£ ging de
heer Pompe (Noodraad) niet ver
heer De Wilde (KVP) hield e reen
afwijkende mening op na en achtte
de voorgestelde verhoging rëel. De
Stadsgehoorzaal staat in dienst van
de gehele gemeenschap en dan be
hoeft niet van een sluitende begro
ting, met kostendekkende tarieven, te
worden uitgegaan.
Wel achtte hij het gewenst, dat
aan de outillage grote zorg wordt be
steed. Zo dienen z.i.. de toneelgordij
nen en de toneelverlichting van de
grote zaal vernieuwd, dan wel uitge
breid te worden.
De heer Van Aken (PvdA), wiens
fractie wel akkoord kon gaan met de
nieuwe tarieven, wenste uitvoerig ge
ïnformeerd te worden over de exploi
tatie-uitkomsten, de bezettingsgraad
van de zalen, het eventueel afsto
ten van bijeenkomsten, welke zeer ar
beidsintensief zijn en het voeren van
een actief beleid t.a.v. het aantrek
ken van b.v. congressen
Beroepen te Zwijndrecht (2e maal) j
J. G. Meijer te Heemse. die dit be-
roep ook aannam.
Aangenomen naar Driesum c.a. W.
J. van der Linde. kand. te Zwolle,
die bedankte voor Heerde, kommer-
zijl-Niezijl, Loosdrecht, Nagele, Pernis
en voor 2e Exloërmond-Valthermond.
BAPTISTEN GEMEENTEN.
Kardinaal Cardijn
overleden
In Leuven (Eelgië) is gisteravond
op 85-jarige leeftijd overleden kardi
naal Cardijn, die in de jaren twin
tig een organisatie stichtte die gelei
delijk uitgroeide tot de Katholieke
Arbeiders Jeugd, .de -KAJ.
Cardijn werd in 1906 priester ge
wijd. Hij studeerde aan de faculteit'
voor wijsbegeerte en het instituut
voor politieke en sociale wetenschap
pen van de Leuvense universiteit. In
februari 1965 werd hij tot bisschop
gewijd.
Het dagelijks bestuur van het in Warmond gevestigde histo
rische genootschap „Warmelda', wil reeds heden, nu een lang
voorbereide aanslag op het in dit dorp nog aanwezige natuur
schoon in de openbaarheid komt, door middel van een open
brief, met klem protesteren tegen het plan van het gemeente
bestuur tot bebouwing en ontgronding van de Zwanburger-
polder.
De in 1632 gestichte Zwanburger-
polder is mede door de arbeid van
vele generaties Warmonders gemaakt
tot het fraaie polderlandschap op de
grens tussen Warmond en de Kager-
plassen. Gedurende eeuwen hebben
staatslieden, kunstenaars en „gewo
ne "mensen, dn woord, beeld en
schrift, de lof bezongen van dit pol
derland, 't uitzicht erop vanuit de hui
zen langs de Leede en het uitzicht
op het dorp vanaf de Kagerplassen.
De grillige verkaveling en de kron
kelende poldersloten herinneren nog
aan de tijd dat de wateren van de
Oude Rijn naar het Haarlemmer
meer stroomde. Verscheidene perce
len land en sloten in de polder dra
gen nog eeuwenoude namen, die op
gaan enkele kaart staan vermeld. De
kleine hakhoutbosjes in de polder
vormen een historisch probleem dat
wellicht thans aan een oplossing toe
is (vergelijk Spiegel Historiael, jrg 2
nr 6). De poldermolen, eigendom van
en onlangs geheel gerestaureerd door
de Rijnlandse Molenstichting, de bij
velen bekende „Molen van Cozijn", is
Gezicht op het dorp War
mond in de 18e eeuw, vanuit de
ZwanburgerpolderTekening door
Quirijn van Briemen uit 1756.
(Collectie Bodel Nijenhuis, U.B.
(Leiden).
Heden
Niet nodig
In zijn antwoord deelde wethou
der Harmsen mee, dat het College
zich op het standpunt stelt, dat het
verantwoordelijk is, dat 'n bepaald
bedrag uit de algemene middelen
wordt betaald. Volgens het oordeel
van B. en W. behoeven de tarieven,
gelet op de algemene functie, die de
Stadsgehoorzaal in neemt, niet kos
tendekkend te zijn.
Een enquête heeft evenwel aange
toond, dat de huurprijzen van ver
gelijkbare zalen in andere plaatsen
over het algemeen aanmerkelijk ho
ger liggen dan de tarieven van de
Stadsgehoorzaal. Vooropgesteld, dat
de gemeente moet zorgen voor een
behoorlijke outillage, zal een onder
zoek naar de door de heer De Wilde
gemaakte opmerkingen worden in
gesteld. Inderdaad is de raad thans
weinig geïnformeerd over de bezet
tingsgraad van de zalen „maar
daar is dan ook nog nooit naar ge
vraagd" en over de exploitatie,
waarover echter meerdere gegevens
zijn te vinden in de begroting. De
komende begrotingsbehandeling geeft
alle gelegenheid om daarover te spre
ken. De heer Van Aken was dank
baar voor deze laatste suggestie.
Gelukkig begin
De heer Kuyt (PvdA), die als eni
ge spreker over het voorstel tot het
aanleggen van wegen over het
Schuttersveld c.a. een miljoenen
project het woord voerde, zag in
dit voorstel een gelukkig begin om
de binnenstad van het verkeer te
ontlasten. Het is een urgent project,
waaraan B. en W. alle voorrang moe
ten verlenen.
met groen zodat de zeiler niet te
gen nieuwbouw hoeft aan te kijken.
Verder komen er jachthavens, in-
steekhavens met groenstroken, een
zwembad met een zonneweide, een
sporthal en een kleuterschool. Boven-
i dien zal er op dit gedeelte van de
polder een promenade met een win-
keigalerij komen, zodat de bewoners
niet naar het oude dorp behoeven
te gaan voor boodschappen. De woon
schepen zullen worden geconcentreerd
in een speciaal voor dit doel aan te
leggen haven (ten oosten van de
spoorlijn Leiden - Haarlem, vlak bij
het verkeersplein voor de nieuwe pro
vinciale weg).
Kosten
De recreatie in Warmond heeft reeds vele tongen in bewe
ging gebracht. Nadat er al verscheidene voorlopige plannen ter
tafel waren gekomen, bracht de V.V.V. vorige week bij monde
van de voorzitter, de heer G. Kamsteeg, een recreatierapport
uit (zie het L.D. van 21 juli). Gistermiddag gaven B. en W. van
Warmond hun visie op het probleem van het dorp, dat wel aan
de Kagerplassen is gelegen, maar dat men moeilijk per boot
kan bereiken.
Burgemeester, drs. F. K. Lange-
meijer, zei allereerst het zeer op
prijs te stellen, dat de V.V.V. een
eigen rapport over dit onderwerp het
licht had laten zien. „Het is alleen
erg jammer, dat het werkstuk een
zijdig is en dat het geen oplossing
voor de problemen biedt. Hjj voegde
daar aan toe, dat de vereniging te
gen het gemeentelijke beleid staat
aan te schoppen. „Wanneer we de
zaak niet emotioneel maar rationeel
bekijken," aldus de eerste burger,
„blijft er van het V.V.V.-plan maar
weinig over,"
Vooral het punt, dat de Vereniging
voor Vreemdelingen Verkeer de
Zwanburgerpolder niet bebouwd
willen hebben, achtte de burgemeester
onlogisch. Het is immers te verwach
ten, dat het plan Endepoel binnen
kort zal zjjn volgebouwd. Een uit
breiding naar de westzijde is echter
niet «in het belang van de recreatie.
Bovendien laat het streekplan Bol-
lengebied geen bebouwing toe.
De Zwanburgerpolder is slechts
per boot te bereiken. Dit noopt tot
een bedrijfsvoering, die in de moderne
landbouw niet meer aanvaardbaar
kan worden geacht. Daarom zal de
polder met het dorp Warmond moe
zijn door een vaste of een be
weegbare brug doet er niet toe. Het
feit blijft over, dat de Leede dan
voor de zeilsport is verloren. Men
zal nu via de groote sloot die kor
ter wordt gemaakt, zonder omweg de
plassen kunnen bereiken.
Het plan van B. en W. houdt in
de 238 ha grote polder in twee de
len te splitsen, met daartussen een
meer van 82 ha. De beide delen
zullen met elkaar worden verbonden
door een ophaalbrug, die altijd voor
het scheepvaartverkeer (de zeilers)
open zal staan. Deze brug gaat al
leen dan neer. wanneer een boer op
zijn polderland wil zijn. Het deel,
dat langs de Leede en de Groote
Sloot ligt zal niet alleen voor recre
atie maar ook voor bewoning die-
Volgens het gemeentelijke plan zul
len er 458 woningen worden gebouwd,
voldoende om aan de groei van War
mond tot circa 6000 Inwoners te vol
doen (de gemeente telt er thans on
geveer 4500). Tussen dit eiland en
het oude dorp zal een brug worden
aangelegd. De Leede zal dus alleen
kunnen worden bevaren door
Zo stelt het Warmondse ge
meentebestuur zich de verdeling
en de bebouwing van een gedeel
te van de Zivanburgerpolder voor.
Op de voorgrond de 82 ha grote
Zwanburgerplas. Daarachter het
eiland dat met het dorp is ver
bonden door een brug over de
Leede. Men ziet de aanleg- en
jachthavens. Het uitzicht vanaf
het water op het land geeft al
leen maar groen te zien: de re
creant behoeft niet tegen de
nieuwbouw aan te kijken. Op het
eiland zullen 458 woningen wor
den gebouwd. De indelingzoals
die op de foto is, kan worden ver
anderd. Het rechter deel van het
eiland is circa 600 meter lang,
het lange middenstuk ongeveer
een kilometer.
(Foto L.D./Holvast)
de Groote Sloot worden verbreed en
wel zodanig dat zij tenminste twee
maal zo wijd zijn als thans het ge-
Burgemeester Langemeijer schatte
de kosten ter realisering van dit plan
(exclusief de woningbouw) op onge
veer 28 miljoen gulden. Een deel van
deze kosten wordt gedekt door de op
brengst van het zand, dat wordt ge
wonnen ten gevolge van de afgraving
van de polder. De verwezenlijking
van het project zal, als alles vol
gens plan verloopt, in ongeveer 13
jaar een feit zijn. Na enkele jaren
echter zal de plas al kunnen worden
opengesteld voor recreatie. De ge
meente heeft een optie op de gron
den, slechts twee ha. kan men thans
nog niet in bezit krijgen.
Dit recreatieplan, dat is opgesteld
in samenwerking met de Kon. Ned.
Heide Mij (waarvan de heer A. A.
Jebbink gisteren enkele punten ver
duidelijkte) en het Instituut van Stad
en Landschap (waarvan ir. P. J.
Risseeuw als stede bouwkundige aan
wezig was) zal. nadat het vandaag
ter visie is gelegd, op 12 september
ln de raad worden behandeld.
Wegen
ten worden vefbonden. Of dit nu zal speedboten. Dit water zal, evenals buitenranden geheel worden omzoomd keer gepland,
als het V.V.V.-plan voorziet het ge
meentelijke plan ook in de nodige we
gen van en naar het gebied. In dit
verband is er naast de spoorbrug ook
nieuwe brug voor het wegver-
De belangrijkste reden voor dit
protest is echter het feit dat een
gemeentebestuur in de tweede helft
van de 20e eeuw een stuk „groen"
in de randstad Holland, aansluitend
aan de Kagerplassen, wil opofferen
aan huizenbouw en zandwinning. En
dit in een t(jd dat steeds meer be
hoefte gaat bestaan aan groene
zone's ten behoeve van de recreatie!
Gelukkig staat ons bestuur niet al
leen in deze kritiek. De Koninklijke
watersportvereniging „De Kaag"
schreef reeds in juli 1964 «in een nota
aan het Provinciaal Bestuur, dat ztf
een „consolidatie van de bestaande,
historisch gegroeide toestand" van de
Kagerplassen het liefst zag. „Byna
iedere wijze van uitbreiding van de
accommodatie in 't watersportgebied
komt in strijd met de belangen van
landschappelijke en andere aard.
Ondermeer zou hierdoor de bóeren-
bedrijvigheid. een onmisbaar element
in het gehele landschapsbeeld wor
den ingekrompen. Iedere verdere ver
kleining van het groene gebied rond
de Kagerplassen moet eveneens zo
veel mogelijk worden tegengegaan:
geen uitbreiding in de richting van
het plassengebied van de aan de
plassen gelegen dorpen", aldus deze
nota. Het uitbreidingsplan van War
mond in de Zwanburgerpolder en 't
zandwinningsplan in deze polder,
worden door genoemde vereniging,
die ruim 2000 watersporters op de
Kagerplassen vertegenwoordigt, on
dubbelzinnig afgewezen.
Maar ook de burgerij van War
mond heeft zich, in een door haar
V.V.V. op 17 april j.l. belegde open
bare bijeenkomst tegen deze plan
nen uitgesproken. De voorzitter van
het V.V.V. merkte o.m. op dat de be
bouwing in de Zwanburgerpolder on
der geen beding mag plaatsvinden,
omdat hiermee een onherstelbaar
verlies aan het natuurschoon zou
worden toegebracht. Met deze ziens
wijze bleek het overgrote deel van
de zeer vele belangstellenden het ge
heel eens te zijn
Hofpolder
Reeds vele jaren geleden zijn er
pogingen gedaan door het Warmond-
se gemeentebestuur de Hofpolder. het
polderland tussen het Huis te War
mond en de Kagerplassen, te bebou
wen. Dankzij protesten van vele kan
ten zijn deze plannen nooit ten uit
voer gebracht, iets waarvoor de hui
dige generatie nu dankbaar is.
Het vandaag geplubliceerde plan Is
echter groter en serieuzer van opzet
en het zal daarom meer moeite kos
ten ook dit tegen te gaan. De ko
mende generatie zal ons echter zeker
dankbaar zijn wanneer dit zou ge
schieden.
Nu vandaag wel de meest ern
stige aanslag op het natuurschoon
van Warmond, ooit ln de historie van
dit dorp gedaan, bekend is gemaakt,
wil het Historisch Genootschap
„Warmelda" reeds nu dit protest la
ten horen en roept allen, zowel par
ticulieren als verenigingen en instan
ties, op ook hun ideeën hierover ken
baar te maken.
A. G. van der Steur, voorzitter;
mej. S. H. N. Paardekooper, secre
taresse; P. A. B. Bakker, penning
meester.
