lEIDSCH
DAGBLAD
Nota naar Duitsland
Complete opstand
in Newark (Y.S.)
Hulp aan bouw
uitgesmeerd
Koeler weer
na hittegolf
"m
Gé VERHOOG
Op vraag
van Bonn
92§-
te
NECKAR JAGST
GEBR. HUISMAN
Zomerprijzen
©ud §%Z.
Opgericht 1 maart 1860
ZATERDAG 15 JULI 1967
No. 31329
Directeur: E. A. E. van Dishoeck
ïoofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
12,55 per kwartaal, ƒ4,19 per maand (bjj vooruitbetaling), losse nummers ƒ0,25
Witte Singel 1, Lelden - Giro no 57055
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie 21507
MEER DAN 650 DUITSERS NOOIT GESTRAFT
VOOR DOOD VAN 2000-4000 NEDERLANDERS
(Van i
Haagse correspondent)
Nederland heeft de Westduitse regering een nota gezonden.
)aarin staan de namen van 310 personen, in het algemeen Duit-
ers, die al sedert de oorlog worden gezocht wegens moord of
nedeplichtigheid daaraan. Zij hebben de hand gehad in de dood
an tenminste 1640 en mogelijk zelfs 3000 Nederlanders in de
naanden tussen augustus 1944 en mei 1945.
Bovendien is op initiatief van het Rijksinstituut voor Oorlogs-
!ocumentatie aan de Bondsrepubliek een lijst overlegd van 348
)uitsers, die als aanklager, president of lid van een rechtbank
ebben meegewerkt aan het tot stand komen van doodvonnis-
en tegen Nederlanders. Hun activiteiten hebben geleid tot de
ewelddadige dood van minstens 390, maar wellicht ook 1000
lederlanders in de periode van mei 1940 tot de zomer van 1944.
Deze Nederlandse nota is merk
waardig genoeg pas tot stand ge
lomen na een verzoek (eind decern,
er 1964) van de Westduitse rege-
|ng. Zij wilde voor het verstrijken
tn de toen nog niet verlengde
iringstermijn beschikken over
Bouwbedrijf
over de kop:
i5 ontslagen
I De 35 bouwvakkers van het aai
|emingsbedrijf N.V. vh. Bakker i
nit uit Dordrecht hebben vai
torgen een brief ontvangen, waarin
p N.V. uiteenzet, dat het niet lan-
i mogelijk is om het personeel
te betalen. Daarom adviseert
de mensen, die zojuist zijn te-
iggekomen van hun vakantie,
ontslag aan te vragen. De
lordtse rechtbank heeft namelijk
[stermorgen een einde gemaakt
voorlopige surcéance van betaling
h de N.V. in staat van faillissement
esteld. De schulden waren te hoog
pgelopen. Zo staat de N.V. o.m.
oor een miljoen in het krijt by de
rediteuren en voor anderhalve ton
ij de fiscus.
Volgens de procureur, mr. H. W.
pn Holter, zyn er enkele redenen,
>m het bedrijf Is ten gronde ge-
In de eerste plaats was de
overbezet. Voorts is het bouw-
tsteem b 3dat by enkele grote
[erken is toegepast onrendabel ge-
fleken. Belangryk ook noemt de
r het feit, dat er in de N.V.
>gal wat fouten zyn gemaakt bij
inschrijving van bepaald grote
louwwerken. Daardoor is het ver-
les, aldus de heer Ten Holter, op
let laatst zo hoog opgelopen dat er
liets meer te redden viel.. Van de
[egen kantoorpersoneelsleden, die
Jen week geleden werden ontslagen,
hebben er inmiddels zeven hun em
plooi in een nieuw bedrijf gevonden.
WEERBERICHT
Zomers in het
vooruitzicht
weerkundige medewerker)
Morgen beginnen wij aan de twee-
e zomerhelft met een zomerse tem-
eratuur en op de meeste plaatsen
on dan vandaag. Bij de Noorse
i bij Frankryk treffen wij een
Jioge drukgebied aan. Beide gebieden
lullen de zwakke depressies, die nog
|»p de weerkaart te vinden zijn, de
s afsnijden. Deze ontwikkeling kan
bocllijk anders dan tot een rustig
|n geleidelijk warmer weertype lei-
Niet alleen voor morgen, maar
voor de komende week, wijst de
Intwikkeling op stabiel zomerweer
groot deel van ons land
femperaturen tot 25 graden of
|oger.
Gisteren werd in Brabant nog 27
iden gemeten. Tot vandaag staat
Bilt op 8 zomerse dagen (boven
25 graden), tegen normaal 13,
'dat wij in de tweede helft van de
mer wel wat meer warme dagen
lodig hebben.
16 JULI
Zon op: 4.38 uur; onder: 20.53 uur.
Maan op: 15.46 uur; onder: 0.14 uur.
ater te Katwijk te 9.56 en
u., laagwater te 5.31 en 18.08 u.
17/7 hoogwater te 11.09 en 23.41 u.,
kagwater te 6.44 en 19.25 uur).
STRAND VERWACHTING
Vochtige lucht met veel bewolking
":t plaats voor zonniger strand-
Zwakke zuidwesten wind. Tem-
ongeveer 22 graden. Zee-
iter 18 graden.
Vooruitzichten: uit het zuidwesten
rt een hoge drukgebied met in
komende dagen goed tot fraai
weer.
laagw
111
-peer. 2
Peratui
==fe kor
strand'
cumentatiemateriaal omtrent oor
logsmisdaden. die Duitsers in Ne
derland hadden gepleegd. Het Ne
derlandse ministerie van Justitie
produceerde daarop slechts een lijst
van 24 namen, die na de afsluiting
van de activiteiten van het Bureau
Opsporing Oorlogs Misdadigers
(BOOM) waren overgebleven.
Deze wel zeer beperkte opsomming
kon niet volledig zyn. Op basis van
de ïyst van duizenden namen, die op
1 augustus 1946 werd opgesteld door
de United Nations Warcrimes Com
mission en met het nog steeds be
waarde maar zelden gebruikte
B.O.O.M.-archief achter de hand. is
het Ryksinstituut voor Oorlogsdocu
mentatie b°gonnen aan de moeizame
arbeid een geheel nieuwel y'st samen
te stellen. Er was inmiddels veel ma
teriaal, dat lak na de oorlog nog
niet bekend was. ter beschikking ge
komen. Uit de duizenden dossiers
bleven uiteindeiyk alleen degenen
over, die nog niet gestraft waren, en
aan ivie alsnog moord of medeplich
tigheid daaraan ter. laste kan wor
den gelegd. Alle andere delicten uit
de oorlogstyd zijn inmiddels ver
jaard. Resultaat: 310 namen van
oorlogsmisdadigers, die hebben be
hoord tot de SD, de Sicherheitspoli-
zei en de Wehrmacht en van wie kan
worden bewezen, dat zy zelf hebben
geschoten.
En zo komt dan uit deze lijsten een
verleden te voorschyn, waarin namen
de merkpalen vormen: Waalsdorper-
vlakte, Woeste Hoeve, Putten, Vught,
Ommen, Apeldoorn. Plaatsnamen,
zo'n vyftig in totaal, waar meer dan
tweeëntwintig jaar geleden mensont
erende misdrijven werden gepleegd.
Justitie weigerde namer
Doodvonnissen
Het onderzoek van het Ryksinsti
tuut heeft zich voorts gericht op de
vraag hoeveel Nederlanders zijn ge
fusilleerd op grond van Duitse rech
terlijke vonnissen, „hetgeen men",
volgens een functionaris van het mi
nisterie van Justitie „niet zonder
meer als moord kan kwalificeren".
De 348 namen van aanklagers,
rechtbankpresidenten of byzitters in
rechtbanken, die resteerden uit het
kleine deel van de archieven, dat be
waard is gebleven, zyn in recht
streekse relatie te brengen tot de
executie van ten minste 300 maar
mogelijk 1000 Nederlanders.
Er springt één geval bijzonder in
het oog als gerechtelijke moord: de
doodstraf, die in Zeeland werd vol
trokken aan een 17-jarige jongen, die
zijn persoonsbewijs niet by zich had
Gevolgen
Wat zullen de gevolgen zyn van de
opzienbarende gegevens (te zamen
meer dan 60 dikke banden met do
cumenten), waarmee de Westduitse
justitie nu aan het werk kan gaan?
Men kan hier niet zeggen wie nog
leeft en wie nog ter verantwoording
kan worden geroepen.
Wat de rechters en consorten aan
gaat: het zal vermoedelijk hoogstens
zo kunnen zijn, dat nog steeds by de
rechterlijke macht dienende functio
narissen worden ontslagen.
Zeer duidelijk is echter, dat de
Nederlandse regering geïnformeerd
wenst te blijven over de activiteiten
die West-Duitsland met behulp van
deze nota onderneemt.
Enorme vernielingen en
Honderd miljoen gulden
voor juli en augustus
(Van
Haagse correspondent)
Het kabinet heeft gisteren besloten
toegezegde 100 miljoen gulden
>or verbetering van de werkgele
genheid in de bouw in één keer be
schikbaar te stellen, maar de beste
ding ervan wat uit te smeren. Er zal
de gebieden, waar de werkloosheid
naar de mening van de regering
te grote omvang heeft aangenomen,
de maanden juli en augustus met
uitvoering van het aangekondigde
programma van rijkswerken worden
begonnen.
In een communiqué zegt het kabi
net dat „hoewel een zekere stabili
satie in de werkgelegenheidssituatie
is ingetreden", de ontwikkeling van
werkgelegenheid in de maand juni
geen duideiyke keer ten goede heeft
vertoond. De 100 miljoen gulden zyn
nu beschikbaar gesteld „mede gezien
het te verwachten aanbod van jeug-
arbeidskrachten". Er wordt
voorts aan herinnerd, dat plannen
voorbereiding zyn voor verdere
NW-voorzitter Kloos vond die 100
miljoen gulden een stapje in de goe
de richting, maar er moeten er nog
meer volgen. Dat men gelyktijdig de
jeugdwerkloosheid mee wil tegen
gaan, acht hy een te optimistische
opvatting. „De verwachte jeugdwerk
loosheid had men moeten opvangen
door een voorafgaande reeks tussen
in jecties", aldus de heer Kloos.
In de kring van bouwondernemers
verwacht men niet zoveel heil van
het beschikbaarstellen van nog meer
geld. Men heeft daar zyn hoop ge
steld op de nieuwe begroting voor
meer vrije bouw en een vrijer huur
beleid. De bouwondernemers zeggen
ook, dat men de werknemersbezetting
in de bouw zich aan de behoefte
moet laten aanpassen en deze in geen
geval kunstmatig hoog moet houden.
Verbeten staan de rebelle
rende negers in Nework tegenover
de mannen die de orde moetev
handhaven, echter zonder succes.
plundering bij negeronlusten
Met kinderwagens, handkar
ren en zelfs vrachtauto's zijn
vrijdag de vernielde winkels
van de Amerikaanse stad
Newark leeggesleept door
plunderaars. Er verdween voor
miljoenen dollars na een nacht
van rassenonlusten, waarbij
een groot deel van de stad
werd vernield. Twaalf uur lang
duurden de rebellie, het schie
ten en het brandstichten.
Vrijdagavond begonnen de
onlusten opnieuw. Politie en
op daken verscholen sluip
schutters leverden vuurgevech
ten.
Evenals de voorgaande nacht, trok
ken in de negerwyk wederom groe
pen negers door de straten, ruiten
verbrijzelend en winkels en kanto
ren plunderend. Het uitgaansverbod
had geen invloed op de ongeregeld
heden. Drie negers en een blanke
politieman werden tot dusver gedood,
meer dan 300 burgers, brandweerlie
den en politiemannen werden ge
wond. Tenminste 425 mensen werden
gearresteerd. De schade bedraagt
vele miljoenen.
De gouverneur van New Jersey,
Hughes, zei dat de stad openlyk in
opstand verkeert. Er is onvoorstel
baar veel vernield. De politie heeft
van hem bevel gekregen alle hoofd
verkeerswegen af te sluiten en direct
terug te schieten wanneer er op de
politie wordt gevuurd.
Tot de tanden gewapende mannen
van de nationale garde en staats-
1 nummer bestaat nit 16 pagina's
politie reden vrijdag de stad binnen
om de 1400 politiemannen van de
stad te helpen met het uiteenjagen
van de opstandigen, het tegengaan
van plunderen en het beschermen
van brandweerlieden die probeerden
verscheidene grote branden er
werden er 76 geteld te bedwingen.
Het is de eerste grote opstand ge
weest in Newark, een stad met
400.000 inwoners die voor zestig pro
cent uit negers bestaan.
Nadat de nationale garde en
staatspolitie waren aangekomen,
verminderde de geweldpleging, de
politie begon de straten schoon te
vegen.
De onlusten begonnen donderdag
avond met een demonstratie by een
politiebureau uit protest tegen be
weerde wreedheden by de arrestatie
van een neger.
Volgens de jongste gegevens i
de politie vermeldt de balans 1
drie dagen ongeregeldheden
Newark: elf doden, 325 gewonden
700 arrestaties.
De burgemeester van de Ameri
kaanse stad Hartford (Connecticut)
heeft vry dagochtend de noodtoe
stand afgekondigd na ongeregeldhe
den in de negerwyk, waarby drie
werden gewond.
Onweer en stortregens zijn in een
deel van Europa gevolgd op de hit
tegolf van donderdag, waardoor het
iets frisser geworden is.
In het noordwesten van Engeland
en het noorden van Wales liepen tal-
ryke wegen onder water, waardoor
het verkeer werd gestremd.
Arbeiders in een automobielfabriek
in Oxford moesten het werk staken
door wateroverlast.
In Zwitserland is het na hevig on
weer iets minder warm, vrijdag
werd 26 graden gemeten tegen don
derdag 30 tot 32 graden.
In België kunnen de bewoners in
de buitenwyk van Brussel Brabant-
Wallon hun auto's niet meer wassen
en geen tuinen meer besproeien we
gens dreigend drinkwatertekort.
In Rome was het 32 graden, de
hitte is vermoedelyk oorzaak ge
weest van een aantal branden, In
Milaan worden 21 gevallen van
krankzinnigheid aan de hitte toege
schreven.
Zware onweersbuien hebben ln
Frankryk vrijdagmiddag de tempe
ratuur wat doen dalen tot 30 graden
in de middaguren,
Ook de Algerijnse zeekust had
onder de hitte te lyden; er ontstond
een bosbrand van 200 hectare groot.
Door uitzetting van de rails ontspoor
de bij Oran een trein, waarby één
dodet en 13 gewonden werden ge
teld.
Wat Duitsland betreft, tot 30 gra
den steeg het kwik in Neder-Saksen,
aan de Noordzeekust werd 20 gra
den gemeten. De scholen van Noord-
Rynland-Westfalen waren byna alle
gesloten wegens de hitte; de politie
mannen mochten dienst doen
hemd met korte
ADVERTENTIE
^*Yr====^
f f
>Iet neerklapbare achterbank f 4300,Eerste aanbetaling f 2150.
Restant kan in 6 12 of 24 maanden gefinancierd worden.
Hoge inruil waarde Benzineverbruik 1 18 Vraagt demonstratie
Levendaal 80 Telefoon 3400022962 Leiden
•ér De 14-jarige Arie de Ruiter
was de jongste bouwvakker die
gisteren een certificaat van ver
dienste in ontvangst mocht ne
men. De certificaten werden door
de Raad van Bestuur Bouwbedrijf
uitgereikt aan 140 bouwvakkers,
die hun vakantie opgeofferd had
den om te helpen bij het herstel
van de schade in Tricht. Na af
loop dronk Arie een biertje mee
met zijn collega's.
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
uw slager
met VAKANTIE van 16 t.m. 29 juli
UW POELIER is echter wel
geopend
ADVERTENTIE
BREESTRAAT 173
Weldra zal onze stad we
der met eene belangrijke in
richting voor onderwijs wor
den verrijkt. Men is bezig op
het Rapenburg bij de Ruïne
in te richten eene Kweek
school voor bewaarschool
onderwijzeressen. In Sep-
tember zal de inrichting ge-
opend worden. Eerlang ko-
men wy op deze zaak terug.
Engeland. De vier uurwij
zers van het hotel, waar het
Engelsche parlement verga
dert, hebben elk 22 voet dia
meter en zijn de grootsten
ter wereld. Het uurwerk loopt
8\2 dag. Alleen het opwinden
van het klokkenwerk duurt
2 volle uren. De klepel van
die klok weegt alleen 200 Ne-
derl. ponden.
