DRIE VS-MAANSCHOTEN BINNEN DRIE WEKEN Surveyor gaat ijzer zoeken, Orbiter kaart voltooien en Explorer omgeving opnemen Zachte landing „Vijf eeuwen Nieuwkoop" Wettelijke jeugdwerk regeling gewenst MET EEN ENKEL WOORD RIJEXAMENS DUURDER Tegenstrijdig nieuws over de burgeroorlog van Nigerië en Biafra LEIDSCB DAGBLAD DINSDAG 11 JULI! (Van onze redacteur ruimtevaart) In een tijdsbestek van nog geen drie weken hopen de Amerikanen drie ruimtevoertuigen naar de maan te zenden. Zij moeten verder de weg bereiden voor een landing van de eerste Amerikaanse ruimtevaarders omstreeks 1970. Door de tegenslag met het Apolloprogramma en een boven verwachting vlot verlopen on- De Surveyor IV wordt donderdag a.s. gelanceerd van Kaap Kennedy met behulp van een Atlas Centaur raket. Na een vlucht van ongeveer 66 uur moet dit ruimtevoertuig met een gewicht van omstreeks 1000 kg (waarvan een groot deel brandstof voor de afrem-manoeuvre) een zachte landing maken in het midden van de zichtbare maanschijf, een vlakte die de Sinus Medii wordt genoemd. Dit is een nieuw terrein voor een zachte landing. De Surveyor I kwam op 2 juni van het vorige jaar terecht in de Zee der Stormen nabij de evenaar uiterst links op de zichtbare maan schijf, in de buurt waarvan ook de Surveyor III een geslaagde landing maakte op 20 april j.l. De tweede Surveyor sloeg in september 1966 te pletter door een mankement in een stuurraket, waardoor de remmanoeu- vre niet goed kon worden uitgevoerd. In deze Zee der Stormen zijn ook de Loenik IV en de Loenik XIII resp. op 2 februari en 24 december van het vorige jaar geland. Deze Russische maanvoertuigen waren minder ge compliceerd dan de Amerikaanse Surveyors, die een uitgebreider pro gramma van fotograferen en bodem onderzoek uitvoerden. Vermoedelijk zullen mettertijd de eerste ruimte vaarders in deze Zee der Stormen landen, maar zekerheid daarover be staat nog niet. Bodem-onderzoek De eerste Surveyor beperkte zich tot het maken van ongeveer 11.000 foto's van de landingsplaats. De Sur veyor III zette in de nabijheid dit foto-programma voort en verrichtte voorts enig graafwerk in de maan- bodem, waardoor men een indruk van de samenstelling en draagkracht van de bodem kon krijgen. Ter plaatse bedroeg deze draagkracht ruim 400 gram per vierkante centimeter. Twee derde daarvan wordt voldoende ge acht voor de veiligheid van ruimte vaarders. De komende Surveyor IV zal we derom een schepje meenemen voor bodemonderzoek, maar bovendien een instrument dat vla een magneet het ijzergehalte in de maanbodem moet bepalen. Het ligt in de bedoeling, nog enkele Surveyors te lanceren op een later tijdstip, waarbij onder meer een klein voertuigje wordt meegevoerd dat, radiografisch bestuurd vanaf de aarde, de omgevende maanbodem zal verkennen, terwijl men ook pogingen bemande verkenning van de maan zullen mede dank zij de komende experimenten de strikt noodzakelijke verkenningen ongeveer twee jaar eerder voltooid zijn dan het ogen blik, waarop de eerste Amerikaanse voetstap pen op de maanbodem worden gezet. in het werk zal stellen om grond monsters chemisch te analyseren. Deze laatste experimenten worden echter niet strikt noodzakelijk geacht als voorbereiding van een landing van ruimtevaarders. Nu er echter ge ruime tijd ter beschikking is voordat deze eerste Amerikaanse ruimtevaar ders op de maan arriveren, kunnen dergelijke onderzoekingen een wel kome aanvulling van de voorberei ding vormen. Een van de laatste tests van de Surveyor, die donderdag naar de maan wordt gelanceerd. Explorer Op 19 juli moet de Lunar Explorer II koers zetten naar de omgeving van de maan om daar metingen te ver richten over magnetische velden, straling en de befaamde zonnewind, een stroom deeltjes die door de zon wordt uitgestoten. Deze metingen zijn van belang voor bemande vluchten aangezien men moet weten in welke omgeving de maanreizigers zich be vinden. De eerste Lunar Explorer kwam vorig jaar niet in zijn baan om de maan terecht maar deed toch be langrijke metingen in een langgerekte elliptische baan die het voertuig 480.000 km van de aarde bracht en derhalve ook in de omgeving van de maanbaan. Het is de bedoeling dat de Explorer II in een elliptische baan om de maan komt waarvan de hoog te varieert van 280 tot 6600 kilome ter. Daardoor kunnen de verschijn selen op verschillende hoogten boven het maanoppervlak gemeten worden. Laatste Orbiter Op 1 augustus tenslotte hopen de Amerikanen de laatste Lunar Orbiter naar een baan om de maan op 96 km hoogte te sturen. De Orblters hebben voornamelijk een fotografische taak. De eerste kwam in een baan om de maan na lancering op 10 augustus vorig jaar. De tweede werd op 6 no vember gelanceerd, de derde op 5 februari en de vierde op 4 mei j.l. Deae Orbiter» hebben vanuit uit eenlopende banen om de maan vele duizenden foto's op korte afstand ge maakt van vrijwel het gehele maan oppervlak, ook de van de aarde afge wende zjjde die thans voor het groot ste deel in kaart is gebracht. De Or biter V moet dit fotomateriaal aan vullen en een volledige maankaart mogelijk maken. Op de beste opna men van de Orblters zijn 0 maanob- jecten van enkele decimeter» te zien. Nog geen drie jaar geleden toonden de beste maanfoto's die door aardse telescopen waren gemaakt geen ob jecten die kleiner waren dan een voetbalveld. Het succes van de Orbiters is zo groot geweest, dat men heeft afge zien van de lancering van de Orbiters zes, zeven en acht, die in de loop van dit jaar en begin volgend jaar naar de maan gezonden zouden worden. Het Orbiter-project is een van de succesrijkste van het gehele Ameri kaanse ruimtevaartprogramma ge weest, als tenminste de komende lan cering het succes heeft dat men er van verwacht. Zaterdag 22 juli, 's middags om half drie wordt door de burgemees ter van Nieuwkoop, de heer A. H. van Montfoort in ,,'t Regthuys" te Nieuwkoop een tentoonstelling ge opend van aardewerk, documenten, kaarten, schilderijen enz. onder de titel „5 eeuwen Nieuwkoop". Deze door het Kunstgenootschap ,,'t Reght- huys" georganiseerde expositie is ge heel gewijd aan de geschiedenis van Nieuwkoop. Er is een uitgebreide ca talogus verschenen met talrijke le zenswaardige bijzonderheden en af beeldingen. Deze wordt in Nieuwkoop en Noorden huis aan huis verspreid, teneinde de belangstelling voor het Kunstgenootschap te stimuleren. Door het gemeentebestuur is een royale subsidie verstrekt, teneinde deze interessante expositie te kunnen verwezenlijken. ZUIDAFRIKAAN DIE CHURCHILL GEVANGEN NAM, OVERLEDEN (91) (Van onze Londense correspondent) Adolf Johannes de la Rey, die ge durende de Boerenoorlog Sir Winston Churchill gevangen nam, is gisteren op 91-jarige leeftijd in Krugersdorp in Zuid-Afrika overleden. Na een van de gevechten waarbij Churchill als oorlogscorrespondent aanwezig was, naderde De la Rey de jonge Churchill met het geweer in de aanslag. Churchill stak langzaam de handen omhoog ten teken van over gave. „Ik ben Churchill" zei hij. De la Rey antwoordde, dat hij voor hem een Engelsman was als ieder ander en dat hij Engelsen haatte. In latere jaren nam De la Rey een vriendschappelU ker houding tegen over de Britten aan en werkte h(j voor nauwe samenwerking tussen Engelsen en Afrikaners. Churchill slaagde erin op sensa tionele wijze te ontsnappen uit het krijgsgevangenkamp en werd, mede door zijn eigen publiciteit als Journa list, als een held in Engeland binnen gehaald, waarna hij aanvankelijk met wisselénd succes zijn politieke loop baan als liberaal begon. ADVERTENTIE RAPPORT K.V.P.-COMMISSIE (Van onze Haagse correspondent» Het Centrum voor Staatkundige Vorming van de KVP heeft een rap port gepubliceerd, waarin wordt aan gedrongen op een wettelijke regeling van het jeugdwerk. Een commissie van het Centrum, onder voorzitterschap van drs. J. A. M. H. Damoiseaux, secretaris van de Nationale Raad voor Maatschap pelijk Welzijn en oud-wetthouder van Den Haag, is van mening, dat er be hoefte bestaat aan een nationaal, De inschrijfgelden voor auto- en motorrij examens zijn met ingang van gisteren over de gehele linie met twee gulden verhoogd, zo deelt het Centraal Bureau voor de Afgifte van Rijvaardigheidsbewijzen mede. Het inschrijfgeld voor het rijexamen voor personenauto's, de b-e-cate- gorie, bedraagt van gisteren af f 16.50 het inschrijfgeld voor de rijexamens in de overige categorieën f 14.00. Bovendien is de prijs voor een for mulier „eigen verklaring" noodzake lijk voor het verkrijgen van de ge neeskundige verklaring, gebracht van f i,25 op f 1,75. Een en ander werd vastgesteld door de minister van Ver keer en Waterstaat bij besluit van 7 juli. Dit woord: ONDERHAVIG Bilderdijk noemt het woord onderhavig „een onlijde lijk en verfoeilijk woord, een gedrochtelijk uitspruitsel des onverstands", maar deze krasse veroordeling heeft niet kunnen beletten dat het in de Neder landse schrijftaal is doorge drongen. Men verstaat onder het onderhavige geval: het ge val waarover wij het op het ogenblik hebben, waarvan nu sprake is. Het is in de 19e eeuw overgenomen uit het Duitse die unterhabende Sache. Nu bestond er in het Middel nederlands al een woord onder havig in een geheel andere be teken's, namelijk: onderworpen aan, blootgesteld aan. Dit is langzamerhand verdrongen door onderhevig, dat wij nog ken nen in: aan twijfel onderhevig. Aan onderhavig heeft men toen sen nieuwe betekenis gegeven. Inbrekers gepakt De politie in Amstelveen heeft twee Duitsers aangehouden, die ervan worden ver dacht vorige week voor duizenden guldens aan juwelen en andere goe deren uit enkele huizen aan de Prinses Margrietlaan en de Prins Eernhardlaan in Amstelveen te heb ben gestolen. Zij werden aangetrof fen in het beboste gedeelte langs de weg van Amstelveen naar Schiphol. Tussen de struiken op de Gouden Hoek in Amstelveen trof de politie een tiental koffers aan met de buit. De inbrekers sloegen hun slag in huizen waarvan de bewoners op va kantie waren. BUITENLAND Heel streng De Franse minis ter van Binnenlandse Zaken, Fou- chet, heeft gisteravond met het oog op de vakantiedrukte in een speciale tv-uitzending gewaarschuwd dat de politie „heel streng" zal optreden te gen verkeerszondaars. Hij spoorde aan tot voorzichtig rijden, erop wij zend dat in vier jaar tijd meer dan 45.000 mensen op de weg het leven lieten. „Ik vraag niet van u dat u zich als heiligen gedraagt, maar wel om niet als krankzinnigen en, op de duur. als misdadigers op te treden", zo zei hij. Minder gevaarlijk Het overste ken van de Place de la Concorde de nachtmerrie van de Parij se auto mobilist is iets minder gevaarlijk en wat sneller geworden. Een deel van het verkeer uit de richting van de Champs Elysées en de Cours-la- Reine, langs de Seine, maakt nu ge bruik van een tunnel, die het ver keer aan de oppervlakte met 2.500 tot 2.600 auto's per uur zal vermin deren. Klaus in Boekarest De Oosten rijkse kanselier Klaus is gisteren in Boekarest aangekomen voor een be zoek van vijf dagen. Hij zal als eer ste Westerse staatsman spreken met premier Maurer, sinds die terug is van een reis door China. Klaus heeft al eerder bezoeken gebracht aan de Sowjet-Unie en Hongarije. BINNENLAND Straffen In Athene Een mili- I tairè rechtbank heeft gisteren vijf Griekse jongeren tot gevangenis straffen van vijf jaar veroordeeld wegens het schrijven van tegen de regering gerichte leuzen op muren in Saloniki. De jongeren, drie stu denten en twee bouwvakarbeiders in leeftijd variërend van 20 tot 29 jaar, zijn afgelopen zaterdag door de po litie gearresteerd. De politie zegt dat zij behoren tot de verboden commu nistische partij. Zij hadden leuzen als „Weg met het fascisme" en „Weg met de junta" op de muren gekalkt. Vonnissen in Spanje Vijf Spaan se anarchisten, beschuldigd van het voornemen de commandant van een Amerikaanse militaire basis in Span je te ontvoeren, zijn gisteren in Ma drid veroordeeld tot gevangenisstraf fen, variërend van 3 maanden tot negen jaar en tot boeten van 5.000 tot 40.000 peseta's. Een vakvereni gingsleider kreeg een maand gevan genis en 5.000 peseta's boete wegens het publiceren van staatsvijandige artikelen. Staking in Bolivia geëindigd De staking van de bijna 5.000 arbeiders van de tinmijnen van Catavi in Bo livia is geëindigd. Het met de stakers bereikte akkoord houdt in een ver bod van politieke activiteit in het bedrijf, teruggave van de vereni gingslokalen die door het leger wa ren bezet, schadevergoeding aan de gezinnen van de mijnwerkers die bij het begin van de staking, op 24 juni, het leven lieten in een gevecht met militairen (er vielen 21 doden en 75 gewonden) en het weer in dienst ne men van de gearresteerde arbeiders als blijkt dat zij onschuldig zijn. Luipaard-tank» voor België De Belgische regering heeft haar keuze laten vallen op Duitse Luipaard tanks en niet op de Franse AMX-30 voor de heruitrusting van het Bel gische leger. Er zullen 334 Luipaard tanks worden besteld, die per stuk ruim 800.000 gulden kosten. In een officiële bekendmaking over deze beslissing wordt verklaard, dat de twee tanktypes uit militair oogpunt geleden. bezien gelijkwaardig zijn. De Duitse tanks zijn echter aanzienlijk goed koper en met de levering kan on middellijk begonnen worden zonder dat dit Jaar reeds betalingen behoe ven te worden gedaan. Ambassadeurs vervangen Vijf Griekse ambassadeurs op belangrijke posten zullen voortijdig gedwongen worden met pensioen te gaan. Dit heeft het bewind in Athene meege deeld. Een reden werd niet gegeven door de Griekse junta, maar aange nomen wordt dat de loyaliteit van de betrokken ambassadeurs in twijfel wordt getrokken. Het zijn de ambas sadeurs bij de Ver. Naties, in Parijs, Wenen, Tokio en Nieuw-Delhi. dynamisch, rijk geschakeerd jeugd beleid. Daarvoor is een raamwet no dig, die duidelijke waarborgen biedt tegen verstarring en discriminatie van jeugdwerkvormen en jeugdvoor zieningen en perpectief biedt op lan ge termijn. De commissie pleit voor een on derzoek naar de wenselijkheid van coördinatie van het jeugdbeleid op regeringsniveau. Voorts wordt ge adviseerd een staatscommissie een studie te laten maken van oneven wichtigheden en tegenstrijdigheden in de huidige wettelijke bepalingen betreffende de jeugd. Tenslotte zou het aanbeveling verdienen ter infor matie van de jeugd een publicatie te doen verschijnen omtrent de wette lijke rechten en plichten van jonge ren. Als uitgangspunt voor het beleid van overheid en particulieren wordt gezien de opbouw van een breed, plaatselijk gevarieerd jeugdwerk, dat aansluit op de plaatselijke behoeften. De KVP-commissie wijst op de on toereikendheid van de bestaande subsidieregelingen, vooral op plaat selijk niveau. Zij acht de tijd aange broken om over te gaan tot volledige vergoeding van de personeelslasten en huisvestingskosten van het jeugd werk. Niet minder van belang is, dat het plaatselijke werk in de subsidie mogelijkheden gaat delen. In de door een burgeroorlog ge teisterde Westafrlkaanse staat Nige rië is een einde van het bloedvergie ten nog niet in zicht. Ook gisteren werden de gevechten voortgezet tus sen de troepen van de centrale rege ring en van het oostelijke deel van het land, dat zich onder de naam Biafra onafhankelijk heeft verklaard Over het verloop van de strijd heerst onzekerheid. Aan beide zijden spreekt men van overwinningen en aan de tegenstander toegebrachte nederla gen. Een woordvoerder van de centrale regering in Lagos zei gisteren, dat de actie van de regeringstroepen te gen het afvallige oosten „volgens plan" verloopt. Zij hielden nog steeds de universiteitsstad Nsoekka, een strategisch belangrijk punt in Bial'ra omsingeld. Volgens een woordvoerder was de val van deze sleutelpositie spoedig te verwachten. Hij zei dat de tegenstander zware verliezen had Radio-Biafra gaf gisteren welis waar toe, dat regeringstroepen tot in de buurt van Nsoekka waren door gedrongen, doch dat zij een zware nederlaag hadden geleden. Afgezien van gevangenen en gesneuvelden zijn er nu geen leden van het Nige- riaanse leger meer op Biafraans grondgebied, aldus de radio. Het sta tion meldde voorts, dat generaal Go- won, leider van dz centrale rege ring, Engeland om oorlogsschepen en vliegtuigen had verzocht. Dit ver zoek zou van de hand zijn gewezen. Een Nigeriaans blad beweerde, dat buitenlandse oliemaatschappijen, die uitgestrekte olievelden in oost-Nige rië hebben, de regering van Bjafra geld hebben beloofd. Britse en Nigeriaanse functionaris sen hebben gisteren besprekingen gevoerd over de door de regering in Lagos ingestelde blokkade die het tankers onmogelijk maakt olie- uit de havens van Biafra te vervoe ren. Eventuele resulaten daarvan zijn niet bekendgemaakt. Met de zeilen bol en alle touwen strak snelt hij over het watervlak. En straks na de finish, in het botenhuis of thuis? Daar worden sportieve prestaties opnieuw feestelijk beleefd onder een JONGE ES3 GENEVER Hoe het ook reilt en zeilt: u zou toch zeker ook aan E23denken op een moment dat er iets te vieren valt? WYNAND FOC KINK tdnito 1679 JONGE EN OUDE WF GENEVER, CITROENBRANDEWIJN, WF HALf EN HALF, BESSEN, KERSEN EN FRAMBOZEN VAN FOCKINK WF-SPECIALITEITEN: RUMBERRIES, ROYAL ORANGE, HUBERTINE eidóe CfQcjenda Zijlsingel 2: Volle Evangellezendlng. Spr. evang. J. P. H. Zijlstra. 8 uur Ch. de Bourbonhof: Electronlcaclub „De detector", 7.30-9.30 uur nam. Stadhuis (wachtkamer trouwzaal). Zitting Bouwfonds Ned. Gemeenten. 7- 8 uur nam. Café-rest. „Boerhaave": Algemene ledenvergadering D'66. 8 uur nam. Hogewoerd 175Dienstvergaderlng van Jehova's getuigen. 7.25 uur nam. WOENSDAG Garenmarkt: Dagexcursie K en O naar Enkhulzen en de Afsluitdijk. 8.30 uur voorin. Stadhuis (trouwkamer): Spreekuur sociale raadsvrouw. 4-6 uur nam. van Jehova's getuigen. 7.25 uur nam. W. de Zwijgerlaan 105: Bahai-ge- spreksavond. 8 uur nam. 1 Jehovah's getuigen 4 n; openbare lezing: 2.3C Wachttorenstudie en 6.30 uur en 5.15 uur Zijlsingel 2: Volle Evangellezendlng Evang. J. P. H. Zijlstra 10 uur voorm.; evangellefilm: „Medeleven". 7.30 uur Oude Rijn 6: Gem. voor oorspronke lijk christendom. Spr. evang. N. v. d. Brugge. 7.30 uur nam. Steenschuur 6: Kerk van Jezus Christus van de heiligen der laatste dagen. Spr. dhr. Diender 10.30 uur voorm BIOSCOPEN Kex: „Cinese avonturen in China", a. 1. Dag. 2.30. 7 en 9.15 uur; zond. 2.30, 4.45, 7 en 9.15 uur. Studio: „Mary Poppins" a.l. Dag. 2.30, 7 en 9.15 uur; zond. 2.30, 4.45, 7 en 9.15 uur. 'sMorgens 10.30 uur: „Flipper", behalve zondag. I,id«: „Harten troef in Tokio", 14 j. Dag. 2.30, 7 en 9.15 uur, zond. 2.30, 4.45, 7 en 9.15 uur. ixor: „Hombre", 14 J. Dag. 2.30, t 9.15 uur; zond. 2.30, 4.45, 7 en 9.15 uur. Trianon: „Fantomas contra Scotland Yard" 14 J. Dag. 2.30, 7 en 9.15 uur; zond. "2.15, 4.30, 7 en 9.15 uur, Camera: „Gescheurd gordijn", 14 J. Dag. 7 en 9.15 uur; zond. 4.45, 7 en 9.15 uur. Iedere middag 2.30 uur: .Prins zonder vrees". TENTOONSTELLINGEN Lakenhal: Tentoonstelling „Dansen toen en nu' Werkd. 10 uur voorm. - nam.; zondag 1-5 u. nam. (t/m 6 augustus). Legermuseum (Pesthulslaan)Met uitzondering van zaterdag vaD 10-4 u (mndag 1-5 uur) opend dinsdag t/m zaterdag voorm.5 uur nam. Zondags 1—1 nam Maandags gesloten Rijksmuseum vuur Volkenl Tentoonstelling: „Ball. beeld droombeeld" Geopend dagelflks 17 uur; 's zondags 1317 uur oktober). Rijksmuseum voor Volkenki c Tentoonstelling van Japanse pr Y van Kyösaï. Dagelijks 10—17 Zondags 1317 uur Rijksmuseum voor Volkenk (Steenstraat 1): Dag 10-7 u.; 'i rags 13-17 uur Rijksmuseum voor de de gesel nis der natuurwetenschappen: 104 uur zond 14 uur Wassenaar: (Kunstzaal Heuff toonstelling van aquarellen van man Bogman. Geopend maandag zaterdag 10 uur voorm. - 5 uur I bovendien dinsdagavond 8-10 (t/m 19 Juli). Zaterdagmorgen vóór 12 uur j plege men de eigen huisarts, dl 1 tot maandagmorgen dokterstell 2 2 2 2 2. i Avond- en nachtdienst, der apotli 1 Geopend voor spoedeisende gevi Doeza Apotheek, Doezastraat 31 21313. Apotheek R. van Breest Smalle! te Leiderdorp en de Oegstgeestse' theek zijn de gehele week geopeni HAAGS A G E N D DINSDAG 11 JULI. Circustheater. 20.15 uur: Het K| lande Danstheater. Kurzaal, 20.15 uur: Hongaarse dansgroep „Faclla". WOENSDAG 12 JULI. WEERRAPPORTEN (Van hedenmorgen 7 dut) Dr. H. A. Schuring secretaris C.H.L. Mr. W. Scholten heeft op medisch advies besloten zijn functie van se cretaris der Christelijk-Historische Unie neer te leggen. Het dagelijks bestuur van de CHU heeft dr. H. Schuring in Aalten bereid gevonden met ingang van 1 augustus als waar nemend secretaris op te treden. Dr. Schuring, die dezer dagen zijn werk zaamheden bij het onderwijs heeft beëindigd, maakt sinds 1963 deel uit van de CH-Tweede-Kamerfractie. Amsterdam Een Helder Y pén-burg Vllsslngen Eelde De Bilt Twente Eindhoven Zuid-Limburg Helsinki Stockholm Kopenhagen Aberdeen Londen Brussel Luxembaarg Parijs Bordeaux Grenoble Nice Berlijn Frankfort MUnchen Zürlch Locarno Wenen Innsbruck Belgrado Athene Barcelona Madrid Mallorca Lissabon orvbew. regenbui ontoew. onbew. half bew. licht bew. onibew. zw. bew. zw. bew. onbew. half bew. half bew. onbew. onbew. onbew. onbew. onbew. onbew. 1 lob tb ew. onbew. licht bew. onbew. 21 U 20 13 22 12 21 li 23 10 22 10 23 23 10 22 12 24 H 27 U 24 15 21 14 23 26 H 25 12 22 11 24 U 29 12 1! 26 191 21 15 23 21 29 22 25 12 27 12 38 20

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1967 | | pagina 2