mavo
Emancipatie is ook
niet alles
mavo
eenvoud
Moeilijke
rouw
\oet
rug
mr
>t
izin
(in Rusland)
7RA 2;DAG 8 JULI 1967
L.D.EXTRA 3
Ze willen regelrechte en conse-
quente uitspraken, en zien
daarbij niet in hoe betrekkelijk
alles in dit leven is, hoe elk
voorkomend geval op zichzelf
moet worden beoordeeld. Na
tuurlijk kun je vasthouden aan
bepaalde ethische normen
maar zelfs die kunnen bezwij
ken wanneer het al te moeilijk
wordt. De geschiedenis is vol
met zulke voorbeelden maar
als kinderen ergens aan twijfe-
Moederlijke
overpeinzing
len is het wel aan de lessen van
de geschiedenis. Dus blijven ze
doorzeuren: over ethische en
morele aspecten, over goede
smaak en gezond verstand
en ze komen er evenmin uit als
ik.
Dat komt natuurlijk omdat
jonge mensen door hun gebrek
aan ervaring te eenzijdig den
ken en te radicaal in hun op
vattingen zijn. Ze willen elk
probleem terugbrengen tot de
eenvoudigste grondvormen. De
ganse wereld zien zij als een
twee-dimensionaal plaatje: een
ets in zwart-wit. Je bent dit óf
dat. Je bent goed óf slecht. Je
bent een idealist óf een onbe
schaamde profiteur. Nooit wil
len ze inzien dat een mens van
alles een beetje tegelijk kan
zijn.
We wéten toch hoe we moe
ten leven? Waarom doen we 't
dan niet?
Maar.Als één van mijn
zoons zijn ideeën weer eens zo
glashelder en energiek heelt
uiteengezet, krijg ik plotseling
het wonderlijke gevoel dat hij
misschien nog gelijk heeft óók.
Dat het altijd de kinderen zijn,
die de juiste ivijze van leven
kennen en niet wij, de vol
wassenen. En dat we zouden
moeten terugkeren tot de een
voud, die wij smalend naïveteit
noemen al wéét ik tegelijker
tijd dat het niet (meen kan.
Waarom aarzelen we nog?
Ja, waarom?
Omdat het allemaal veel en
veel ingewikkelder is. Precies zo
ingewikkeld als we het zelf
hebben gemaakt, en zoals later
onze kinderen het zullen ma
ken. Want niets op deze wereld
schijnt zo moeilijk te zijn als
eenvoud. Maar dat ontdekken
de kinderen pas later.wan
neer ze geen kinderen meer zijn.
THEA BECKMAN
Wakefield
„Houd jij van mensen?" vroeg
Adriaan geïnteresseerd.
Ja",
„Van alle mensen, zonder uit
zondering?"
„Neen. Maar alle mensen
zonder uitzondering zijn veilig
voor mij. Ik zal niemand kwaad
doen".
„Vit principe niet?"
„Zo kun je het noemen".
„En als je, door één mens te
doden, duizend anderen kunt
redden?"
„Onzin. Dat is een retorische
vraag, oftewel een strikvraag.
Je vergeet simpelweg alle tus
senoplossingen. Doden zou ik in
geen geval, ik zou waarschijn
lijk proberen om die éne on
schadelijk te maken: vastbin
den of zoiets."
Soms vraag ik me af: waarom
stellen de kinderen me voort
durend dit soort vragen? Wat
denken ze ermee te bereiken?
Ze zijn opgetogen wanneer ze
mij op tegenspraken betrappen
en daartoe verval je snel ge
noeg als je zó wordt verhoord.
i men de statistieken
kan de Sow jet-Unie de
tk wekken het ideale
van de geëmancipeerde
k te zijn. Ook in naar
;rse begrippen vaak „ty-
mannelijke" beroepen
soms het „zwakke ge-
,t" op kop: een op de drie
ische geleerden is een
w, 86 procent van de em-
is bij gezondheidsin-
ies en 62 procent van de
gogen zijn vrouwen. Zij
a achter het stuur van de
e vrachtauto's die door
lou rijden en werken
t haar mannelijke colle-
bij het asfalteren van de
en. Hier is de gelijkstel
wat het beroepsleven be-
tot het maximum ver-
snlijkt.
in de Sowjetrussische maat-
plj toch het „vrouwenpi u-
(zij het in een nieuwe,
lens ook in het geïndus-
leerde Westen niet meer on-
,de vorm) toch niet werkelijk
«lost, is onlangs gebleken uit
Tanteartikel en de daarop
ide discussie. „Hoe stelt men
het ideale huwelijk voor?"
de „Komsomolskaja Praw-
let orgaan van de communis-
tische jeugdbeweging zich af. Als
uitgangspunt citeerde het een de
finitie van Loenatsjarski, de eerste
minister voor Opvoeding van de
Sowjetrussische staat: „Ideaal is
een huwelijk, wanneer er volledige
gelijkheid bestaat. Studeert de
vrouw, dan moet de man op dat
moment het werk in huis ver
richten".
Gemeten naar die maatstaf zijn
ook in de Sowjet-Unie de ideale
huwelijken dun bezaaid. De „Kom
somolskaja Prawda" stelt vast dat
de getrouwde Russische vrouw, die
doorgaans een beroep uitoefent,
driemaal meer tijd aan huiselijke
arbeid besteedt dan haar echtge
noot. Voor studie, culturele evene
menten en voor ontspanning heelt
zij slechts de helft van de tijd
beschikbaar, die de man ervooi
kan uittrekken. Het gevolg van
deze veel zwaardere belasting is dat
zij in het algemeen niet alleen een
veel geringere ontwikkeling heeft
zodat veel vrouwen zware lichame
lijke arbeid moeten verrichten (in
de landbouw b.v. vormen zij 90
procent van de ongeschoolde ar
beiders), maar volgens de „Kom
somolskaja Prawda" ook geestelijk
achter blijft bij haar man. Dooi
de emancipatie zou dus in feite de
situatie voor de vrouw slechter zijn
geworden, omdat zij de voordelen
van de vroegere ongelijkheid heeft
moeten prijsgeven, zonder er wer
kelijk gelijkstelling voor in de
plaats te hebben gekregen.
De vele ingezonden stukken, die
op dit artikel volgden, zijn niet
alleen interessant omdat zij tal
van alledaagse voorbeelden van de
moeilijke positie der Sowjet-
vrouw leverden. Opvallend is voor
al dat In die brieven steeds weer
de (ook in het Westen al ter dis
cussie gestelde) mening werd ver
kondigd dat de plaats van de
vrouw „in de schoot van het ge
zin" is. Deze terugkeer tot het
oude, burgerlijke familie-ideaal
had zelfs gezaghebbende propa
gandisten.
Zo schreef een lerares van een
pedagogisch instituut: in de huidige
situatie verzet de vrouw in het be
drijf geen volwaardig werk, terwijl
zij evenmin de kans heeft haar
kinderen behoorlijk op te voeden.
De pedagoge sprak over een ser:e
gevallen, waarin de moeder een
bekend specialiste is, terwijl de
kinderen verwaarloosd worden. In
het ideale gezin verdient de man
zoveel geld dat de vrouw zich uit
sluitend aan de opvoeding der kin
deren kan wijden, is haar stand
punt.
In een niet ondertekend inge
zonden stuk uit een van de Balti-
sche republieken krijgt de pedaguge
bijval voor haar standpunt. In
deze brief wordt het „terug naar
het gezin" echter vooral gebaseerd
op de verwaarloosde kinderschaar-
„Op straat zien we onze jeugd:
smakeloos gekleed, zwaar opge
maakt en zich slecht gedragend
De opvoeding van de jonge gene
ratie, waarmee „duidelijk niet al
les in orde is", ls de taak die de
vtouw in de eerste plaats heeft.
Er wordt in deze brief nog een
punt aangevoerd tegen de acti
viteiten buitenshuis van de gehuw
de vrouw, althans tegen het licha
melijk zware werk: „De vrouw",
leest men, „verliest anders haar
vrouwelijkheid" een argument
dat enkele jaren geleden bepaald
niet openlijk zou zijn aangevoerd.
In brieven van mannelijke
schrijvers wordt intussen over het
algemeen de inschakeling van de
vrouw in het arbeidsproces verde
digd. Herhaaldelijk wordt gew zen
op de betekenis van gemeenschap
pelijke interesse in een gezin cn de
noodzakelijkheid ook van intellec
tuele activiteiten van de vrouw.
Wanneer een ontwikkelde vrouw
zich slechts aan haar gezin zou
kunnen wijden, zou zij „na ver
loop van tijd een minderwaardig
mens worden", schrijft een offi
cier.
Ten slotte het probleem van
een meisje, dat zich beklaagt
over de „mannelijke onridder
lijkheid": „Als vader van het
werk thuiskomt, strekt hij
zich uit op de divan en neemt
zUn rust. Moeder, die er ook ze
ven uur werken op heeft zitten,
moet dan koken, de tafel dek
ken en vader verzorgen. Na die
dubbele arbeid is zij erg moe,
terwijl vader uitgerust en wel nog
urenlang over allerlei onderwer
pen, ook over de gelijkstelling
van man en vrouw, kan dis
cussiëren".
Het oude liedje over de tegen
stelling tussen theorie en praktijk,
tussen ideaal en werkelijkheid. En
ook de Sowjetrussische vrouw kan
daar een couplet van zingen.
'ntafelklare
smulyërrassiiig
BIJ DE LUNCH
de Expo '67 zal dit ontwerp uit Leningrad te zien zijn. De
tische mannequins zullen voornamelijk winterkleding tonen, af-
t met Russisch bont. In de modellen zullen oude motieven te
'.ennen zijn van nationale kostuums en van ikonen.
Parijs: Een model uit de
boutique-collectie v. Dior.
Het is een pyjama van ge
le crêpe met een asymme
trisch decolleté, gebor
duurd met gouddraad.
Rome: Van het Romein
se huis Tiziani is deze ja
pon van witte zijde, hand
beschilderd met oranjero
de, bruine en gele Afri
kaanse motieven.
Chicago: Vinyl is ge
bruikt voor deze creatie uit
Amerika.
Kopenhagen: Betaalbare
gelegenheidskleding voor
het jonge meisje werd in
Kopenhagen getoond: het
is een japon opgebouwd uit
stroken, gemaakt van wit
te crêpe en afgezet met
zilveren pailletten, net als
de schouderbandjes.
Boedapest: Een ensem
ble van wollen stof in
zwart en wit, langs hals en
schouder contrasterende
stippen.
Wakefield: Mevrouw Pe-
tyt uit Wakefield, Enge
land kleurt mini-shifts met
behulp van een verfdoos
en heeft daar geweldig
veel succes m*a.
Leningrad
Chicago
r
