Er is veel hengelsport
in industrieel verkeer
Autobiografieën van
drie Vlaamse auteurs
kt
>sl
financieel weekoverzicht
usies van chemische
bedrijven gaan door
Een vrij mens
sjedttöM*
GIJSEN, STREUVELS, DEMEDTS
Onder de titel Open kaart
11 int i vu li
is iglo
sinaasttppelstep
uniek?
ERDAG 8 JULI 1967
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 13
T
uit
in i
land
»ben
litie
geno; (Van onze financiële medewerker)
gepkjngelen in eikaars vaarwater is een door industriëlen niet
gK»n in de zomermaanden druk beoefende sport. Het lijkt er
se ""er op of het enthousiasme voor de industriële hengelsport
deDg'eemt als andere mensen meer op jacht naar de zon zijn iri-
>or vaeld. De deze week aangekondigde fusie van de twee Ko-
eenflijke bedrijven, Zout-Ketjen en Zwanenberg-Organon, valt
toeniwel te zien als het hoogtepunt van het industriële vissei-
Het is een logische voortzetting van het reeds sinds jaren
eciang' zijnde fusieproces in de chemische industrie, dat alleen
de dubbelnamen van beide concerns tot uiting komt.
z^n toe was het niet tot een mammoetformatie gekomen als
Saai, doch daarmede wil nog niet gezegd worden dat
is het hengelen naar verdere aansluitingen is afgelopen. De
ling Zout-Organon vormt een goede basis voor verdere con-
•idrecratie.
ier 2toensmelting van op zichzelf fi-
ie g^eel krachtige bedryven, die elk
it 's-Jlinke expansie doormaken, wil
reegard nog niet zeggen dat aan
latsetfe industriële kracht wordt ge-
rieegci'en. Wèl zal in de toekomst een
•ordraippering van krachten worden
'heldsomen. Alleen al door het feit
men door de bedrijfsconcentratie be
ten, gewoekerd kan worden met de
de nurse leidinggevende krachten en
t geplde eveneens schaarse financiële
an beien is het nuttig dat naamloze
ontootschappen met elkaar In zee
naat» al is het natuurlijk zaak er op
tten dat er enig onderling ver-
tussen de verschillende produk-
kketten bestaat
hoorn gevestigde Cindu-bedrijf heeft
Hoogovens een vinger in de chemi
sche pap.
Nog niet meer
werkgelegenheid
Intussen is het vraagstuk van de
werkgelegenheid door de fusiever
schijnselen niet opgelost. In het deze
week doof de SER gepubliceerde
halfjaar-rapport is er op gewezen
dat er meer moet worden gedaan om
de werkgelegenheid in de bouwsec
tor te bevorderen. De schatkist zal
er meer middelen voor beschikbaar
moeten stellen. Alsof de minister van
Financiën het geld maar van de ho
ge boom heeft te schudden
Een beetje inflatoire financiering,
zo tot een bedrag van f 1 miljard
drtaaitfs bij de meest grondige door-
"bSjng van de fusie, waarvoor ja-
iederaodig zal zijn, zal niet verwacht
ijdfeI?n worden dat de produktie-een-
aiwï geheel met elkaar versmolten
le 4, en. Het is niet aan te nemen dat
ü,of h sodafabriek te Delfzijl (Zout-
ften.j) door de tjjd hormoonprepa-
jïten van Organon worden vervaar-
:a. 70, Wel zou er in eikaars nabijheid
!n8eEproduktie-eenheld voor diverse
en selen kunnen komen, omdat het
M, dministratieve en leidinggevende
4 meligheden wenselijk is. Zo kan
266^e fusle een gecombineerde per-
^potjilssdministratie groeien, hetgeen
"berfï al door de besparingen van
n> s^ömputer systeem tot voordeel
b klere kandidaten
moet het voornaamste
«lentig van de fusie worden gezocht
kak eenheid van leiding, coordine-
kas^van de research- en verkoop-
^kjteiten en vooral in de finan-
e eng van investeringen. Allereerst
kktyorden voorkomen dat dubbel-
'j^Jteringen plaats vinden. Daar-
7 :kan gewoekerd worden met de
lciële middelen, terwijl het 'zo
Banlp mogelijk Is om voor het nieu-
4?fconcern gemakkelijker vreemd
1 aan te trekken dan de beide
vefi' -thans reeds het geval was. Een
me zaak heeft doorgaans meer
uiskeet dan een kleiner bedrijf.
'eraarcl zal er enige tijd moeten
,tafe!üken aleel' aan vérdere be-
kan worden ge-
maar nu tussen Zwanenberg-
y h(bon en Zout-Ketjen de kogel
de kerk is, wordt er in de fi-
mdel'®le wereld al uitgezien naar an-
Oudusiekandidaten.
,n 'i, valt daarbij niet te verwon- l
xlella dat de gedachten uitgaan naar
raat jogelijkheid dat er door de tijd
endteenheid tot stand zou kunnen
aorT11 tussen de Scholten-Honig-
.g (alweer een dubbelnaam uit de
Wjjke chemische sector) en Kon.
^Organon, zoals de uit de onder-
te fusie geschapen maatschappij
en «heten.
Bljzej
zijn uiteraard veronderstellin-
Leidtwaarmede echter in de komen-
Chnid rekening dient te worden ge-
pen bij de beoordeling van de
der beurskoersen. Ook
v. N^aarb« gezien kunnen worden
<le uit de fusie tussen Kon.
en Spiritusfabriek en Broca-
e,b^ltheeman ontstane combinatie,
r 33f.me® reeds commerciële banden
an.
800
«L Breed verschil
toerjizetcijfers zeggen niet alles om
inej^kt van een concern te meten.
f:rs zou de Unilevergroep de Kon.
itsea naar de kroon kunnen steken
?fi4M0mzet Unilever f 24 2 miljard en
Shell f27.5 miljard). In de om-
>r,J van het vermogen ligt echter
'of hemelsbreed verschil,
gaat het ook als de gecombi-
*38 6 omzet van Zout-Organon
t vergeleken met die van bui-
<Sndse chemisclle öoncerns. Met
>r gezamenlijke jaaromzet van f 1.6
ird steekt de nieuwe combinatie
rgpdWat pover af bij de grote bui-
mertjndse bedrijven als Dupont
34?Nemotours, lei, Montecantini,
jr, Pechiney.
in Nederlands verband blijft
we combinatie nog op een be-
plaats staan. De twee
aaa^n Shell en Unilever steken
tew uit dat zelfs Philips met een
peromzet van f81/4 miljard op de
^■e plaats staat. De Aku-groep be-
een jaaromzet van f 2.8 miljard.
Van enkele besloten vennootschap
pen zijn geen omzetcijfers bekend,
doch aangenomen mag wórden dat
bijv. een concern als Van Leer ook
tot een respectabel cijfer komt.
Hoogovens behaalde verleden jaar
een totale omzet van f 1.2 miljard,
dus de nieuwe chemische combinatie
heeft IJmuiden Ingehaald.
Hoogovens is overigens ook reeds
op allerlei manieren met de chemi
sche industrie verbonden en zelfs met
de Zout-Organongroep bestaan bin
dingen via MekogAlbatros, de
kunstmestgroep, waarvan 40 in
handen is van Kon. Shell, 40 bij
Kon. Zout en 20 bij Hoogovens.
Ook door het bezit van de helft van
het aandelenkapitaal van het in Uit-
zou de SER niet oz'n ramp vinden.
Het zal echter niet tot een miljard
beperkt blijven, want dat bedrag is
er in de afgelopen maanden al langs
inflatoire weg op tafel gekomen.
Stilte op de beurs
De stijging van de rentevoet is me
de oorzaak van de grote terughou
dendheid, die er op de effectenbeurs
voor aandelen aan de dag wordt ge
legd. In de vakantietijd is het nooit
laaiend druk, maar ditmaal zijn de
omzetten in aandelen wel heel be
scheiden, al worden de omzetcijfers,
welke de Ver. voor den Effectenhan
del thans geeft, sterk geflatteerd
door de nieuwe wyze van samenstel
len. De gebeurtenissen In het Mid
den-Oosten werken bepaald niet
aanmoedigend om wat op de effec
tenbeurs te ondernemen.
Wie zou dat niet willen zijn?
Wie haakt daar niet naar? Dat
we verlangen naar werkelijke
vrijheid behoeft inderdaad geenn
betoog. De vraag, die we in dit
„Woord Van bezinning" willen
stellen is echter dezewanneer is
een mens nu echt vrij? We wil
len proberen vanuit de Bijbel
een antwoord op deze vraag te
vinden en gaan daarbij uit van
de gelijkenis van de verloren
zoon, misschien nog beter ge
zegd, de gelijkenis van de vader.
De Heer vertelt het volgende
verhaal: iemand had twee zonen,
van wie de jongste op een goe
de dag tegen zijn vader zeigeef
mij het deel van ons vermogen,
dat my toekomt. De vader vol
deed aan wat werd gevraagd en
verdeelde het bezit onder hen.
De jongste ging op reis en
bracht al zijn geld er door. Toen
hij niets meer had. verhuurde
hij zich als varkenshoeder en at
de schillen, welke de zwijnen
aten. Daarna kwam hij tot zich
zelf en keerde terug naar zijn
vader, die gelukkig op de uitkijk
was blijven staan. Totzover in
het kort het verhaal dat uiter
aard hier niet uitputtend be
handeld kan worden.
We stelden In het begin de
vraag: wanneer is een mens nu
echt vrij? Deze vraag wilde die
jongste zoon ook tot een oplos
sing brengen. Hij wilde echt vrij
zijn en zocht de vrijheid in kort
weg gezegd de ongebondenheid,
in het doen en laten wat je wilt.
Hij ging weg om vrij te worden,
Woord van
bezinning
maar kwam plotseling tot de
rampzalige ontdekking, dat hij
gebonden zat aan zijn driften,
aan zijn hartstochten, kortom
aan zichzelf. Hij probeerde een
antwoord te vinden op het pro
bleem van de diepste vrijheid,
vond het echter niet, omdat hij
geen antwoord meer kon geven
aan de Heer en aan zijn naaste.
Neen, de ware vrijheid kan
niet gelegen zijn in sexuele pas
sie, in geld, in beschaving, in
welvaart. Ze kan niet liggen in
ongebondenheid, in bandeloos
heid, in autonomie, in uitdaging.
Even kan het schijnen, dat in
al het genoemde de werkelijke
vrijheid te vinden is, inderdaad
is het maar schijn. Even later
immers zitten we zo vast als een
We stellen nogmaals de vraag:
wanneer is een mens nu echt
vrij? De Bijbel zegt ergens: staat
dan in de vrijheid waarmee
Christus ons heeft vrijgemaakt.
Ik dacht dat djt niets anders
wil zeggen dan: staat in de ver
antwoordelijkheid waarin Chris
tus ons heeft geplaatst. Met
andere woorden: vrijheid is ver
antwoordelijkheid. God heeft in
Jezus Christus antwoord gege
ven aan de mens, hem in de vrij
heid gesteld. Een mens is dan
pas echt vrij, als hij nu antwoord
weet te geven aan Hem, die ant
woord gaf, en aan de naaste.
Anders gezegd: een vrij mens is
een verantwoordelijk mens. Het
is een mens, die vanuit het ant
woord Gods bereid is in elke
situatie van het leven antwoord
te geven. Wie zou dat niet willen
doen?
Ds. J. v. DRIE,
ADVERTENTIE
Een van da vale attractive in
het 1.000.000 m2 grote recre
atiecentrum „Duinreil", met o.a.
boe en duin
trempolinee
kano'e gondel
sportland e bowling
midget-golf
wonderland
spartelvijver
Café-Rest
„De Schaepekoei"
WASSENAAR, TEL (11731) 40SS - Utt
.95
Onder de titel „Open kaart" heeft de uitgeverij Desclée de
„Menioire'
Stijn Streuvels' „In levenden Lijve"
komt het begrip „memoire" het dicht
ste bij. Zij boek levert een uitvoerig
I Brouwer (Brugge-Utrecht) een serie autobiografieën uitgege- i jeugdbeeld; een beeld van jong leven
T/~ I 1 ven van bekende schrijvers. De serie is natuurlijk niet in een
lVerKClieilStOll Etltbll Cll OIlll?0Vlllff keer verschenen, maar zal op den duur een geheel vormen. Het
Leiden Hervormde Gemeente.
Pieterskerk: 10.00 prof dr G. H. M.
Posthumus Meyjes te Lelden; 7.00 us
W. zyistra, te Voorschoten.
Hooglandse Keik: 10-30 dr P. L.
Schoonhelm.
Marekerk10.30 ds J. M. D. van den
Berg.
C/osterkerk: 10.00 de hr J. Kooy; 5.00
dis P. van den Berg te 's-Graveimage.
Betihlehenvkerk10.00 ds J. de Vos
te Katwijk a. Zee.
Maranathakerk0.00 ds H. J. van
Achterberg.
Bevrijdingskerk10.30 dis I. S. Kijne
te Lelden.
Konlngskerk: 10.00 ds L. Kievit (H.
Van Mandersloostraat: 5 u ds W.
Knoppers te Utrecht.
Bouegraren Herv. Gem. (dorps
kerk) 10 u ds J. Gnoasen te Twijzeler-
heide; 6.30 ds Ph. Leenmans te Oud-
Vo&semeer. (Salvatorkerk)10 u ds Ph.
leenmans; 6.30 u ds Van Harten.
(Bethlehemikerk) 9.30 u kand. Van
Wijngaarden te Bergambacht; 6.30 u
dhr. Muidér te Amersfoort. Geref.
Kerk: 10 en 6.30 u ds H. v. d. Wei te
Emnien. Geref. Kerk (vrijgem.)Ö.30
u leesdienst; 4.15 u ds H. Scholte.
Geref. Gemeente: 10 en 6 u stud.
Boogaard be Nisse. Evang. Luth. Kerk
u ds B. G. te Winkel. Evangelisa
tiekring: 10 u eredienst!; 6.43 u Jb.
Klein Haneveld.
Boskoop Herv. Gem.: 9.30 u ds
Enkelaar uit Sluipwijk; 6.30 u ds A.
Boertje uit Moerkapelle (Jeugddienst)
Vredeskerk10.00 prof dr J. N. Bak
huizen van deil Brink te Lelden. Ver.
Vrijz. Hervormden: 10.30 dr A. van
Biemen te Bentveld. - Vrii„ H
?gl^® ^LloSïieJö,^".dJ^.t-riE p A Horst uit Delft. CJhr. Geref. Kerk:
Academisch Ziekenhuis. 10.00 as P 9 30 u Leesdienst; 6 u ds J. Prins uit
J. u. van Maissen
Dlaconessenhul6: 10.30 as H. W,
Hemmes.
Geref. Kerk: Zuiderkerk: 10 u dr
Vlijm; 7 u dr v. d. Zwj
en 7 u ds. J,
Kerk: 9.30
Apeldoorn
ds
Petrakerk10 u dr v. d. Zwaan; 7
u dr Vlijm. (Dienst met belangstellen-
den).
Oude Vestkerk: 10 u ds D. W. Ge-
slnk, luchtmachtpred.; 5 u dr "Vlijm.
Maranathakerk: 10.30 u ds Boven
berg: 5 u ds D. W. Geslnk.
Bevrijdingskerk: 9 u as Bovenberg;
6 u dr Dronkert.
„Groenhoven"; 10 u dr Dronkert.
s-Gravenhage-Rijswijk. Geref. Gem.
e.30 en 6 u Leesdienst. Dinsdag 7 uur
ds van Dam uit Werkendam). Geref.
Kerk: 9.30 en 5 u ds J. Spoelatra.
Ha/.erswomle Herv. Gem.: 9.30 u
10
Chr. Geref. Kerk: 10 en 5 u ds J, H.
Carlier.
Geref. Kerk (vrijgemaakt): 10 en 5
uur ds H. D. van Herksen.
Remonatr. Kerk: 10.30 u dr A. W.
Cramer.
ng. Luth. Gem.: 10.15 u ds J.
Happee.
Doopsgez. Gem.: 10.30 u ds J. J. J.
van Sluijs te Barsingerhoni.
Vrije Kath. Kerk Vreewijkstr.) 19)
10.30 u. H. Mis.
Oud Kath. Kerk (Zw. Singel 50):
10 u Hoogmis.
Nwe. Apost. Kerk (H. Rijndijk 24):
9.45 en 4 uur dienst (Donderdag 7 45
uur dienst).
Christian Science (Steenschuur 6)
10.30 u dienst.
Lvang. Chr. Gem. (Middelstegr. 3)
10 en 5 u dhr. Dikkes.
Leger des Heils: 10 u heiliglngs-
dienst; 7.30 u vevlossingssamenkomst
Geref. Gem.: 10 en 6 u leesdienst.
(Donderdag 7.30 u student Snoep te
Utrecht)
Aarlanderveen Herv. Gem.: 10 u
de heer Van Til te Alphen; 6.30 u de
G. van Doorn. Geref. Kerk: 10 u d*
E. J. Marais te Nieuwkoop; 2 u kan
didaat Dronkert te Leiden. Chr. Geref.
Kerk: 9.30 u Dienst des Woords; 7
u dB C. van der Weele te Hulzen.
Alplien aan (len Rijn Herv. Gem.
Adventskerk 9.30 u ds M. Hanemaaijer
6.30 u ds P. A. Lefeber. Kruiskerk,
Gouwsluls: 9.30 u ds W. Verweij. Op-
etandingskerk9.30 u ds P. A. Lefeber;
6.30 u ds M. Hanemaaijer. Martha-
StichtLng: Geen dienst. Oudshoorn,
Wijk I: Oudshoornseweg10 u da G.
Cadée. Wijk II. Sionskerk: 9.30 v J-
he<.r L. van Gaaien te Bodegra'
6.30 u in kerk Oudshoornseweg ds S. i Al oh en
W. Verploeg te Leerdam. Wijk IH. Ge
bouw Onderweg: 10 u ds J. H. Bo-
gers. Geref. Kerk. Maranathakerk.
Raadhuisstraat: 9 u ds K. H. Schu
ring: 6.30 u ds J. Dethmers te Wou-
brugge. Salvatorlkerk. W. de Zwijger
laan: 10.30 u ds K. H. Schuring; 6.45
tl ds R. de Vries te Katwijk a. Zee.
Alphen-Noord. Goede Herderkerk: 10
u en 6 30 u ds D. Scheele van Hol
landse Rading. Geref. Kerk (Vrijge
maakt) Gebouw speeltuinvereneniglTLg
Bloemhof: 9.30 en 6.30 u ds H. Schol-
te. Ohr. Geref. Kerk, Jeruzalemkerk,
Grijpensteinstraat: 9.30 u Dienst des
woords; 5 u ds H. C. van der Ent te
Katwijk aan Zee. Oud Geref. Gem..
Kerkgebouw, Hooftstraat 240: 9.30 u
én 4 u Leesdiensten. Rem. Geref. Gem.
£5 i zijn geen pockets, maar aardige, handzame, gebonden boeken
Dok (hal Geref. j voorzien van uitvoerig fotomateriaal. Tot nog toe zijn het voor-
(HA). v.dd.' Berghstïchting- namelijk Belgische schrijvers die aan het woord zijn, maar op de
7m 2' van aankondigingen komen ook Nederlandse namen voor.
tieC. nea. x roi, isonaïu.ou u ua. J. 1 11
joor-cannegieter te IJmuiden. De inhoud is in de eerste plaats op liet werk van de betreffende
-VöordwUkertiout - Herv. Gem.: 9.30 1 auteur ingesteld waarbij de levensloop min of meer als skelet
u ds. a. H. Snnts; 7.30 u vakantieves- c
per ds. a xi omits; 7 u De ziik. aula fungeert. Iedere auteur presenteert zich naar zijn eigen inzicht,
wi^ieimwaaend°uit5lApeidoorn?0rl31''n te zodat de ene zich meer houdt aan datgene wat in onmiddellijk
oegstgeest Herv. Gerii., Groene verband staat met zijn werk dan de ander; iets dat op zichzelf
a"ug'ddiin»t)L 7Pu°ds. H. Pwdok^Pau-a' merkwaardig is en dat geen waardebepaling inhoudt,
luskerk: 10 u ds. j. frik. Vrijz. Herv.,
Groene Kerk: 9.30 u ds. M. j. Wagen-1 De drie die ik hier voor my heb dat gezien het hedendaagse geknoei
K°o%too?/7ige?prreu. GerTf Va1 met het Nederlands niet aandachtig
gemaakt: 8.30 u ds. H. j. Nijenhuis; st3Jn StreuveLs en Andre Demedts. genoeg bestudeerd kan worden.
3 u dr. j. Douma. Bij deze drie al is het duidelijk hoe
oude Wetering Herv. Gem.: 9.30: totaal verschillend de aanpak is als
u ds. Laiieman. Geref. Kerk: 9.30 en men over zichzelf, dus over de mens
S>Ug«n df.ïn"'b"8, Rem' G"" ^hter de schrtlver. gaat vertellen.
Marnix Gysens autobiografie is ge-
Katwijk aan den Ryn Herv. Gem.
(Dorpskerk): 9.30 u ds W. G. Mete
ring te Voorschoten: 6 u ds A. Mak-
kenze (aula Prinses Beatrixsohool)10
u ds A. Makikenze; 6.30 u ds H. J. v.
Achterberg te Lelden. (Gymmaatléklo-
kaa' school Narcisetraat)10.30 u d-hrr
A. Bakker te Rotterdam. Geref. Kerk:
9.30 u ds R. de Vries te Katwijk aan
Zee; 5 u ds W. Bos te Schiebroek.
Katwijk aan Zee Herv. Gemeen
te: Nieuwe Kerk: 10 tl ds I. Kok te
Zegveld: 6 u ds Jacq. de Vos. Oude
Kerk: 8.30 u ds W. Chr. Hovius (Bad-
dienst 10 u ds ds J. P. van Roon; 6
u ds W. Vroegindewev. Ichthuskerk: I
10 u ds J. C. Hunnlk; 5 u ds D. Bou-
man. Hulpkerk: Hoornes: 10 u ds W. I
Vroegindewey; 6 u ds W. Kool. Groen i 6/
van Prinsterêrsohool10 u ds W. Chr.
Hovius. Ziekenhuis Overduin: 4 u ds
J. G. van Ieperen. Zeehospitlum: 8.30
u as VV. Vroegindewev. Wijkzaai Ich
thuskerk: 10 u Doven'dienst Ger. Kerk
Vredeskerk8 30 en 10 u ds Bakker;
5 u ds De Vries. Trlumfatorkerk: 9.30
u ds W. Bos te Rotterdam-Schiebroek
5 u ds Bakker. Geref. Kerk (vrijge
maakt) 10.30 en 5 u <ls H. J. Nijen
huis (B): 8.30 en 7 u ds J. Bos (HA.)
RUnsaterwouüe Herv. Gem.:
u ds. J. Gebraad te Nleuwveen;
ds. Joh. Stehouwer te Alphen aan den lijk".
Rijn. Chr. Gerei. Kerk: geen dienst.
RUmburg Herv. Gent., Grote Kerk
9.30 u ds. H. van Gosllga; 5 u ds. K. J.
H. Burgy uit Den Haag. Bethelkerk:
9.30 u ds. H. Perdok te Oegstgeest; 5 u
dB. J. P. van Roon uit Katwijk aan
Zee (Jeugddienst). Geref. Kerk (vrijge
maakt) 10 u ds. F. de Vries te Den
Haag; 5.15 u ds. J. Douma. Chr. Geref.
Kerk: 9.30 u leesdienst; 3 u ds. Carlier
te Lelden. Geref. Kerk. Petrakerk: 9.30
u ds. v. d. Linde; 5 u ds, J. van Eg-
mond te 's-Gravenzande. Maranatha
kerk (voor kerkgangers Rapenburg-
kerk) 10.15 u ds. J. van Egmond; 6 u
ds. Bosma. Maranathakerk: 8.45 u ds.
Bosma; 4.30 u ds. van de Linde.
Sassenhelm Herv. Gem.: 9 en
10.30 u ds. W. H. Walvaart; 7 u ds. P
J. D. van Malssen te Lelden. Geref,
Kerk: 9.30 en 5 u ds. J. D. te Winkel
Chr. Geref. Kerk: 10 en 5 u ds. L. S.
den Boer. Ned. Prot. Bond: 10.30 uur
dhr. C. Brouwer te Zandvoort.
titel die door de plaatsing
an de komma's voor verschillende
uitleg vatbaar is. Gijsen houdt zich
zonder twijfel het dichtst bij zijn
werk. Na de lezing van deze boeien
de en interessante levensbeschrijving
komt men aan het slot tot de ont
dekking dat men eigenlijk nog niet
veel over levensgang van de schrij
ver weet. Desondanks maakt het
boek de indruk van grote openhar
tigheid en het heeft, dus evenals
Gijsens romans en verhalen, iets
enigmatisch.
Vier problemen J
ADVERTENTIE
Van der WERFF HÜBRECHT
Postbus 3446, Amsttrdam-C
Telefoon: 020-222053
B«ur$ov«rzicht no. 428
INTERNATIO-DESSEAUX
Koudekerk Herv. Gem.: 10 u en
7 u c'a Quak. Geref. Kerk: 10 u ds
Makklnga;; 7 iu ds Wagenaar (van
Zwammerdam).
Leiderdorp Herv. Gem.: 10 uur
prof. clr A. J. Rasker te Oegstgeest;
6.30 u ds J. P. Honnef. (Kapel Schep-
pdrigskerk)10.30 u ds J. P. Honnef.
(Gebouw): 10 u jeugdkerk. Geref.
Kerk: 10 u da H. J. Helnen te Den
Haag: 6.30 u ds J. van Drie. (Scihep-
pingskerk)9 30 u ds J. van Drie: 5 u
as Heiaien.
Leiniulden Herv. Gem 9.30 uur
ds P. L. J. Wapenaar (H. A (Pniei)
7 u ds P. L. J. Wapenaar (H. A.) Ger.
Kerk: 10.15 u ds G. A. "Westerveld te
i den Rijn; 7 u Leesdaenst.
Herv. Gem. Grote Ker-k: 10
U ds P. Rothfuss te Ermelo: 7 u da H.
G. Oostinga. Helv. kapel: 10 u ds H.
G. Oosrtlnga. Geref. Kerk: 10 en 7 u
dra AE. van der Woude. Ohr. Geref.
Kerk: 10 en 4.30 u ds D. H. Blesma.
Geref. Gemeente: 10 en 4 u dienst.
Geref. Kerk (Vrijgemaakt)10 en 4.30
ds J. J. Verleur (H. Avondmaal)
Oud Geref. Gemeente: 9.30 en 3 u
Leesdienst. (Vrijdag 7.30 u ds E. du
Marchle van Vóorthuvsen te Urk).
Ned. Prot. Bond: 10 15 u mej. ds J.
H. van der Slooten Wassenaar.
XJeuwkoop Herv. Gem.: 9.30 en
6 30 li dé heer Kiedder te Amersfoort.
Geref. Kerk: 9.15 ds M. Hiensoh te
Weesp; 6.30 u ds T. B. van Houten te
Aalsmeer. Chr. Geref. Kerk: 9.30 u en
6.30 u de heer J. van Leeviwen. Rem.
Geref. Gem.: 10 u ds T. Elders Mayer
Nleuwveen Herv. Gem.: 9.80 uur
ds I. de Tombe te Lelden: 6.30 u de
J. Gebraad. Geref. Kerk: 9.30 u en
6.30 u ds H. G. A. Meinders.
N'oordwljk aan Zee Herv. Gem.:
10.30 u ds C. de Ru te Zandvoort; 7
u ds P. Lugtigheid te Den Haag. (De
Rank): 9 u ds T. Roest. Herv. Geref.
Evangelisatie: 10 en 3.30 u ds C. v.
d. Broek te Weesp. Geref. Kerk: 10 «n
7 u ds H. van Bottenburg. (SoleMio)
10 u ds C. Warner.
XoordwUk-Blnnen Herv. Gem.: 10
(vrijgemaakt)
Na gesproken te hebben over de
blijvende invloed van de stad Ant-
Valkenburg Herv. Oem.: 10 en l werpen op zijn ontwikkeling, stelt
)0 u ds. G. Zonneveld. Geref. Kerk: Gijsen dat drie vragen de grondslag
630 u Lenn6*uFd?ejefRmie- van zijn werk m°eten zijn. Te weten:
welke is de verhouding tot het an
dere geslacht, hoe verhoudt de
schrijver zich tegenover maatschap
pij en wereld en ten derde, hoe staat
hij tegenover een opperwezen en in
dien hy daar niet aangelooft, hoe
oordeelt hy over zichzelf. Gijsen acht
deze vragen essentieel voor iedere
schrijver. Zijn vierde probleem is het
taalprobleem.
Een probleem dat een specifieke
Vlaams probleem is weliswaar, maar
Voorhout Herv. Gem.: 10 u ds.
Oskamp. Geref. Kerk (in herv. kerk):
7 u ds. J. Bovenberg te Lelden.
Voorschoten Herv. Gem., Dorps
kerk: 10 u ds. Saraber (HA); 7 u ds.
Saraber. Hulp en Heil: 10 u ds. v. d.
Geest. Rijndijk: 10 u ds. Zijlstra. Ge
ref. Kerk: 9, 10.30 en 8 uur ds. De
Zeeuw. Geref. Kerk (vrijgemaakt):
10.30 en 5 u ds J. Wuagmeester te
Den Haag. Rem. Doopsgez. Kring
(Cult. Centrum): 10.30 u dr. S. L.
Verheus te A'dam
Waddinxveen Herv. Gem.: 9.30 u
(HA) en 6.30 u ds J. Verwellus. Wijk
hingen. Bethel: 9.30 u (HA) en 6
T. van 't Veld; 11.30 u ds. P. Fader.
Maleise dienst. Immanuëlkerk: 9.30 u
de P. O. de Vey Mestdagh te Wasse
naar; 7 uur ds. M. L. W. Schoch te
Heemstede. Qeref. Kerk: 9.30 en 6.30 u
ds. J. Snoey. Rem. Kerk: 10 u ds. A
Hoff-Visscher te Vught. Chr. Afeesch.
Gem.: 9.30 en 5 u leesdienst.
Warmond Herv. Oem.: 10 u dhr
C. Stroo (Jeugddienst); 7 u ds. J. Irik
te Oegstgeest.
Wassenaar Herv. Oem., Dorps
kerk: 10 u ds. E. J. Beens te Delft;
3 u ds. W. Oosthoek te W.-Kapelle.
Kievietkerk: 10 u ds. J. P. Wlersma.
Messiaskerk: 10 u ds. G. van Zanten.
Geref. Kerk, Zijllaan: io en 7 u ds. D.
v. d. Meulen. Bloemcamplaan: 10 en 7
u prof. dr. Hartveld te Kampen. Ned.
Prot. Bond, L. Kerkdam: 10 u ds. J.
Spijker. Johannahuis: geen dienst.
Herv. Geref. Evang., Dorpshuis: 10 en
5 u dB M. Ottevanger te De Bilt.
Toerlstendlenst, Dorpskerk. ingang
onder de toren: 9-9.30 u.
Woübrugge Herv. Gem 9.30 en
6.30 u ds. Kempepaar (HA). Geref.
Kerk: 9 en 6.30 u ds. Westerveld te
Alphen aan den Rijn.
Zevenhoven Herv. Gem.: 9.30 u
ds. A. van der Kooy te Noorden. Ge
ref. Kerk: 9.30 u ds. J. Dethmers te
,Woubrugge; 6.30 u ds. K. H. Schu
ring te Alphen.
Zoeterwoude Herv. Gem.: 10 uur
ds. L. Doorn.
Zwammerdam Herv. Gem.: geen
opgaaf ontvangen. Geref. Kerk: 10 u i
ds. J. Wagenaar; 6.30 u ds. H. Mak-
kinga te Koudekerk aan den Rijn.
Rem. Geref. Gem.: 7 u dr. A. W. Cra
mer te Lelden.
Het valt op d&t zelfs Gysen nog
de mening huldigt dat de Vlaams-
Nederlandse auteur het Nederlands
minder goed zou beheersen dan de
Noord-Nederlandse. Het is wel zo dat
de eerste groep in het taalgebruik
wat meer onder Franse invloed staat,
maar m.i. is dat geen bezwaar.
Althans een zeer gering bezwaar te
genover de mishandeling die het Ne
derlands in Nederland zelf onder
gaat. Ik heb de indruk dat de mo
derne Vlaams-Nederlandse schrijver
een beter, gevarieerder en uitgebrei
der Nederlands voert dan de gemid
delde noord-nederlander. Daar komt
dan nog bij dat die eerste gewoon
lijk ook interessantere dingen te
vertellen heeft. Gijssens uitwijding
over het woord „schap" in de zin
van plank om ie(s op te zetten (ik
schrijf dat woord met een p.) is
daarom typisch omdat dit woord in
vele streken van Nederland dagelijks
gebruikt wordt, en door iedereen ver
staan.
Voorts belicht Gysen het schrij
verschap van vele zijden en spreekt
uitvoerig over de rol die de V.S. in
zijn leven gespeeld hebben, hetgeen
niet verwonderlijk als men weet dat
hij daar ongeveer 25 jaar gewoond
heeft.
De autobiografie is daarom zo
boeiend omdat hij de lezer uitlokt
tot debat. De foto's zijn wat erg of
ficieel.
de eeuwwisseling. Dit leven zou het
leven van vele andere jonge Belgen
hebben kunnen zijn. Daarom heeft het
de merkwaardigheid niet interessant
te zijn alleen omdat het toevallig het
leven van Stijn Steuvels is. Ook is
het dat niet en dat zou nog meer
voor de hand liggen omdat de neef
Stijn Streuvels veel van zijn herin
neringen aan zijn oom Guido Gezelle
optekent. Guido Gezelle was n.l. een
broer van Streuvels moeder. Deze
autobiografie is aangrijpend gewor
den door de manier waarop de din
gen gezegd worden. Hét is èen zui
ver, bescheiden, en tevens groots re
laas van een leven dat ogenschijnlijk
niets bijzonder heeft gehad, doch
waarvan het verslag in wezen zyn
dramatische kracht ontleent aan het
talent van de auteur. Onder de vele
foto's is vooral die van Streuvels als
bakker zeer treffend.
Praktisch idealisme
De derde autobiografie heet „De
Dag voor Gisteren" en is van de hand
van André Demedts. Deze auteur is
het meest sociaal Ingesteld. Demedts
is een boerenzoon met een krachtige
gehechtheid aan familie en grond.
Treffend is dan ook vooral het eer
ste gedeelte met de uitvoerige be
schrijving van het geboorteland tus
sen de Mander en de Leye en de ge
nealogie. Demedts was strijdbaar voor
de Vlaamse zaak eensdeels onder in
vloed van vader en grootvader maar
hoofdzakelijk door zijn ontdekking
hoezeer de Vlaming in het leger b.v.
werd ten achter gesteld en te kort
gedaan.
Hy toont zich een idealist met een
praktische inslag en onderging op
later leeftijd de onontkoombare te
leurstelling: „Onder degenen die
langs de rug van de arbeiders naar
omhoog konden klimmen en zich in
een vette prebende genesteld hebben,
zullen er even aasgierige haviken zijn
als onder de kapitalisten van de ne
gentiende eeuw", schrijft hy.
Het werk van Demedts heeft tot
tendens „Leven is een roeping vervul
len" zoals hij zélf zegt.
Ook dit deel bevat vele foto's.
CLARA EGGINK.
ADVERTENTIE
Het bevat géén conserveringsmiddel.
Het is pers-vers diepgevroren. Geen
bijsmaak! En nóg een wonder: negen
glazen echt sinaasappelsap uit dat klei
ne Iglo blikje! Drink 't morgen meteen.
1,35 per blikje