IJzeren hekken rondom rampgebied
TRICHT SLUIT ZICH AF VOOR TOERISTEN
Daklozen snel
weer onder dak
MLD ontvangt gouden
medaille van KINA vL
Fragmenten uit werk
van Dante gevonden?
Int. koorfestival met
4500 zangers begonnen
DINSDAG 27 JUNI 1967 LEIDSCH DAGBLAD
(Van onze speciale verslaggever)
Tricht, het tegen moedergemeente Buurmalsen aanleunende Betuwedorpje, bestaat al sinds
het begin van de jaartelling, maar het heeft tot zondag geduurd alvorens het bekendheid
kreeg. De natuur, die hier aan de oevers van De Linge een paradijselijk stukje Nederland schiep,
zond er de windhoos heen, die rampzalige gevolgen heeft gehad.
Gisteren steeg het aantal doden tot vijf, door het overlijden van de 83-jarige heer O. van
der Pol. Onder de zestien in ziekenhuizen verpleegde gewonden verkeert er nog minstens een
in levensgevaar.
Ruim 125 huizen en enkele bedrijven zijn verwoest. De schade, die voor het merendeel niet
door verzekeringen wordt gedekt, bedraagt alleen bouwkundig 2]/2 miljoen.
Meer dan 400 mensen zijn dakloos en beroofd van vrijwel al hun bezittingen. Land- en tuin
bouw in de omgeving hebben zwaar geleden.
wel in orde komen. Nederland be
taalt zoveel geld aan noden in het
buitenland, dat men ons toch niet in
de kou zal laten staan".
De materiële zaken zijn niet be
langrijk op het moment. Met deernis
knikt men naa* het huis waar me-
rouw Hak-Wierks, een weduwe met
ijf kinderen woonde. Zij vond zon
dag de dood. evenals haar 15-jarige
dochtertje. „Op de hoek, in het huis
dat helemaal is verwoest, woonde de
familie Wierks. de ouders van de
vrouw en grootouders van het meisje.
Twee jaar geleden verloren zij hun
zoon door een ongeval. En bij dat al
les is ook nog hun slagerswinkel ver
nield. Zulke mensen komen er nooit
bovenop".
Trichtéén dag na de ramp. De Lingedijk, door de ANWB aanbevo
len als toeristische Betuweroute, trekt om een heel andere reden toe
risten. Jawel, er wonen mensen onder ons die in felgekleurde vakan-
tiekleding en behangen met fototoestellen een daguitstapje maken
om het leed van anderen te bekijken. De meesten komen niet ver. De
Lingedijk is maar smal en wie zo brutaal is de inderhaast geplaatste
verkeersborden te negeren loopt vast in een lange rij geparkeerde
auto's. De doorzetters tenslotte komen niet verder dan de hoek, waar
een man zijn door de storm geteisterde tuinkabouters zit te lijmen.
IJzeren hekken, bewaakt door rijkspolitiebehoeden de in de puin
hopen zoekende slachtoffers van de rampivijk Rooycnburg voor onge.
wenste nieuivsgierigen.
Liefdevol
opgenomen
Ruim 400 mensen dakloos. In een
stad als Amsterdam zou er een om
vangrijke organisatie aan te pas
moeten komen om zoveel slachtoffers
aan bedden, dekens en kleding te
helpen. Maar niet in Tricht, dat 1400
inwoners telt en samen met Buur
malsen de 2200 nog niet haalt. Alle
400 zijn zondagavond liefdevol opge
nomen door degenen, die nog over
een gaaf huis beschikten.
Burgemeester J. Sanders vindt een
dergelijke nabuurschap in zijn dorp
een normale zaak. „Er heeft zich nie
mand bij ons gemeld voor onder
dak". Wij vinden hem in het met ge
raniums opgesierde gemeentehuisje,
waar verslaggevers, fotografen en
radio- en televisiemensen met hun
apparatuur bezit hebben genomen
van de burgemeesterskamer. De bur
gemeester is schaars met zyn mede
delingen, vertelt langs zijn neus weg
dat er hard gewerkt wordt aan de
afbouw van 26 nieuwe woningen en
aan het verkrijgen van een extra
bouwcontingent. Dan pakt hij zijn
mappen bijeen en zoekt een rustiger
werkplaats, vermoedelijk in een bo
dekamertje. Want al staat hij maar
aan het hoofd van een lüliputge-
meente. de heren die gewend zijn
monden van ministers open te bre
ken, zullen bij hun nieuwsvoorzie
ning aan hem geen uitspraken ont
lokken.
HU heeft z\jn zaken perfect voor
elkaar, burgemeester Sanders. De po
litie, aangevuld met 20 man uit de
omgeving, bewaakt het rampgebied.
De technische dienst van de gemeen
te administreert de schade. De vrij
willige brandweer regelt het verkeer
en de BB doet het werk,
anderen niet toekomen.
Levenswerk
De wijk Rooyenburg is over een
lengte van 1000 meter en een breedte
van 150 meter één ruïne. De meubel
fabriek van de heer Visser bij de
Spoordijk is totaal verwoest. In het
puin zit de bedrijfsleider te telefo
neren als gaat het om een scène in
een surrealistische film. De eigenaar
is de wanhoop nabij. Met tranen in
de ogen zegt hij: ,.De fabriek was
net klaar. Het was mijn levenswerk.
Nu is alles voorbij, kapot. Ik weet
Met alle mogelijke karretjes
ruimen de bewoners van de Rooy
enburg op. wat er nog op te rui
men valt. Het is niet. 20 bijster
veel.
niet, wat ik moet beginnen. Ik weet
het werkelijk niet meer".
De onvoorstelbare zuigkracht van
de wervelstorm, die op deze omge
ving is uitgeoefend blijkt uit het feit,
dat vlak voor de fabriek een acht
meter lange loodzware boom ligt, die
niemand ooit in de naaste omgeving
heeft aangetroffen. Trouwens op een
landje achter de Raamweg ligt een
stoel, afkomstig uit een verwoeste
boerderij in Deil, drie kilometer ten
zuiden van Tricht.
Wij lopen naar het hart van het
rampgebied, het nieuwbouwwijkje
aan de Raamweg. Onderweg ont
wortelde bomen, duizenden afgeruk
te pruimen, een dood paardje, een
door een vallende schoorsteen ver
morzelde hond, een in een puinhoop
schuilgaande auto.
Rookwolk
De heer D. J. Verbeek, bewoner
van een hoekhuis dat thans geen
dak en geen voorgevel meer heeft,
tilt een beschadigd dressoirkastje op
een handkar. „Mijn vrouw wil het
niet missen. De rest van ons huis
raad is onvindbaar. De storm zoog in
een paar seconden tijd alle meubels
uit huis, alles. Onze linnenkast, die
met geen vier man is te tillen, is to
taal verdwenen". Hoe hijzelf de
ramp heeft overleefd? „Ik zag een
soort rookwolk aankomen. Nagedacht
heb ik niet, maar tooh heb ik vlie
gensvlug een serie logische dingen
gedaan. Ik schreeuwde tegen mijn
vrouw en mijn zuster, dat ze naar
de keuken moesten gaan. Ik rende
de trap op om het raam van de dou
checel te sluiten en alle slaapkamer
deuren dicht te doen. Toen ik ten
slotte de keuken binnenstormde ge
beurde het: we werden tegen de deur
gekwakt en er was een lawaai dat ik
nog nooit had gehoord en dat
zich niet laat beschrijven. Ineens
was het stil. Wij leefden nog".
Vertrouwen
Overbuurman Snepels zal nooit
weten, hoe dat lawaai heeft geklon
ken. Hij reed zondagmiddag even
naar Geldermalsen om patat fri
tes te halen. Toen hij terugkwam
was zijn huis een ruïne, bleek al het
huisraad verdwenen en zaten zijn
vrouw en dochtertje versuft, maar
gelukkig ongedeerd, op een omgeval
len muurtje in de tuin.
Vierhonder personen zijn hun huis
en bezittingen kwijt. Ze zien de toe
komst gelaten tegemoet. Een van
hen zegt: „Ik ben alles kwijt. Het
enige, dat ik na de ramp in mijn
kamer vond was een televisietoestel
en ik heb notabene nooit zo'n kreng
in huis willen hehbben. Wie de schade
vergoedt weet ik niet. maar het zal
Verhalen
Van alle kanten komen de verha- I
len los. Een Marokkaanse gastarbei-
werd door de windhoos uit huis
gezogen en meters boven de grond
tegen een lichtmacht gesmakt. Meu
bels en bedden werden door de wind
hoos als veertjes opgetild en in hoog-
Een bewogen vorstin spreekt
'n Tricht met enige slachtoffers
van de windhoos van zondag. Vol
medeleven bekijkt zij de schade
Uitvoerig liet zij zich voorlichten. I
Wat er tussen het vele puin
nog aan bruikbaar meubilair
wordt teruggevonden wordt bui-
ten opgestapeld. Eeh tafel, een
stoel, een pop. Het zijn schamele
resten van wat vorige iveek nog
een volledig interieur was.
spanningsmasten geblazen, waar
zy aan de kabels bleven hangen.
Een zware balk werd van een boer
derij afgerukt en boorde zich ruim
800 m verder in de voorgevel van
een woning. Een konijnenfokker in
Tricht zag zyn konijnen, waar hij
shows en tentoonstellingen mee af
ging ,een luchtreis van 500 a 600 me
ter maken en in een weiland neer-
smakken. Bewoners van een van de
getroffen huizen zagen een stoel en
een tafel, waar zij zojuist nog aan
hadden gezeten, in dezelfde forma
tie als waarin zij in de huiskamer
hadden gestaan, honderd meter
loodrecht de lucht ingaan.
In een van de zwaar oeschadigde
woningen kwam een colbertjasje
aanvliegen van onbekende herkomst.
In de zakken zaten autosleutels en
een portefeuille met f 75.
Burgemeester Sanders is inmiddels
uit zyn schuilhoek tevoorschijn ge
komen in een donker kostuum. Ge
tooid met zijn ambtsketen staat hij
op de stoep van zijn raadhuisje om
voor het eerst in de bijna 2000 jaar
van het bestaan van deze gemeen
schap de Koningin te ontvangen. Er
is geen gejuich als de hof au to ar
veert. De Koningin is duidelijk z<
geïnteresseerd in de omvang van
ramp en vooral in het lot van
getroffenen van wie er een aantal
het raadhuis aan haar wordt v<x
gesteld. Zij blyft zolang met hen in
gesprek, dat burgemeester Sanders
yiings een pot thee laat bestellen in
het café aan de overzyde. waar
de waardin het bakken van uitsmy-
ters
de journalisten moet
Konin
gin
Tegen drie uur verschynt de vor
stin in het rampgebied zelf. Met de
burgemeester beklimt zy de puinho
pen, bekykt de verwoeste interieurs
spreekt met de bewoners. Zij is
bewogen met het leed, dat de aan
wezigheid van het grote aantal be-
roeps- en amateurfotografen haar in
hoge mate ergert. Als zy by het be-
kyken van een huis plotseling tegen-
televisiecamera komt te
staan roept ze een politieman en ver
zoekt dringend van de foto- en film-
lenzen verlost te worden.
Twee uur lang blijft Koningin Ju
liana in het getroffen Tricht. In
haar gezelschap bevindt zich profes-
dr. L. J. M. Beel in diens functie
vi|;e-voorzitter van het Natio
naal Rampenfonds. Hij wil zich niet
uitlaten over de hulp die dit fonds
eventueel zal bieden. Eerder op de
dag heeft hij een bezoek gebracht
aan het eveneens getroffen Chsam
in Brabant. De Koningin zond bloe
men naar de slachtoffers in de
Bredase ziekenhuizen.
Feesteli jke gebeurtenis in
Marinevliegkamp Valkenburg
„Aan de Marine Luchtvaartdienst,
ter gelegenheid van zijn gouden ju
bileum; voor vijftig jaren doortas
tend zeemanschap in de lucht". Dit
is het opschrift van de gouden me
daille van de Koninklyke Nederland
se Vereniging voor Luchtvaart, die
gistermiddag aan de Marine Lucht
vaartdienst werd toegekend ter ge
legenheid van het 50-jarig bestaan
van dit onderdeel van de Nederland
se strijdkrachten. Het jubileum zal
volgende week worden gevierd.
De uitreiking geschiedde, tijdens
een plechtigheid in de kajuit van
de commandant van het Marine
Vliegkamp Valkenburg, door de
voorzitter van de KNVLvL, ir- D. C.
Asjes. Hy bood de medaille aan aan
de vlagofficier van de MLD schout
by nacht vlieger J. L. de Hollander.
Ir. Asjes, die zelf vanaf de oprich
ting op 18 augustus 1917 gedurende
37 jaar in dienst van de MLD is
geweest, gaf een uitvoerig overzicht
van de roemrijke geschiedenis van
de MLD in de afgelopen 50 jaren.
In de jaren voor de tweede we
reldoorlog was deze dienst in het
voormalige Nederlands Indië een
machtige organisatie. Reeds in 1918
vloog het eerste MLD-toestel boven
Batavia. Ook in de oorlog speelde
de dienst een geduchte rol. die veel
bewondering oogstte by de geallieer
den. Na de oorlog deed de MLD
eveneens veel van zich spreken. Ir.
Asjes vermeldde in dit verband het
belangrijke werk van de vanaf het
Marine Vliegkamp Valkenburg ope
rerende Opsporings- en Reddings
dienst, die prachtig werd verricht.
Grote eer
Gesloopt
Tegen vijf uur zyn in Tricht de
eerste huizen van de Raamweg al
gesloopt. Het werk gebeurt door
bouwvakkers van de firma Guelen
uit Wychen, die een groot deel van
deze huizen vier jaar geleden heeft
gebouwd en deze straks na de totale
sloop zal herbouwen. Met spoed,
want de naastenliefde mag in Tricht
groot zyn, het samen wonen zal op
de lange duur wel problemen geven.
Aan de Moerkensgaard heeft een
bejaard man zyn dak met zeildoek
afgedicht en zit nu achter ramen
van doorzichtig plastic de krant te
lezen. Zijn buurvrouw, die geen pan
meer op het dak heeft en geen ruit
In de vensters is nog niet zover, want
haar is de maandag wasdag
Een Italiaanse geestelijke heeft bij restauratiewerk aan oude
boeken die bij de overstromingen in Florence waterschade ge
kregen hebben een stuk perkament gevonden, dat vermoedelijk
het oudste fragment is uit de werken van de grote Italiaanse
dichter Dante.
De ontdekking werd gedaan door Don Giuseppe Tamborrino
bij het schoonmaken van het kaft van een boek uit de 16de
eeuw. Onder de koek klei en modder vond hij een perkament
met fragmenten uit ,La vita nuova". In deze verzameling lief
desgedichten gaf Dante Alighieri uiting aan zijn liefde, bewon
dering en toewijding voor Beatrice, zijn symbool van de ideale
vrouw.
Van het werk van Dante. die van
eerst moet het goed aan de lijn. Op 1256 tot 1321 leefde, heeft geen regel
het gemeentehuis sluit de PTT een handschrift voor zover bekend de
tweede telefoonlijn aan, opdat bur- eeuwen overleefd. Het fragmentje
gemeester Sanders een intensief zou volgens prof. Paolo Sambin van
contact met Rijk en provincie kan de universiteit van Padua, echter ty-
onderhouden ter regeling van de dens het leven van de grote dichter
schade. geschreven kunnen zyn door 'n mid-
In Scheveningen:
In het Scheveningse Circusthea
ter is gisteravond het tweede inter
nationaal koorfestival geopend. Het
duurt tot en met 1 juli.
De Geref. Zangvereniging „Asaf"
opende met „Chorus 8" van dr. An
ton van der Horst, daarna gaf het
mannenkoor „Die Haghe Sangers"
een uitvoering van „Polni Mse" van
Martinu, het „Haags Jeugdkoor"
zong A Carpella werken van Bela
Bartie en Zoltan Kodaly. waarna
,De stem des volks" met het „Glo
ria" van Francis Poulenc het ope
ningsconcert besloot. De muzikale
begeleiding werd verzordg door het
kunstmaand-orkest dat onder lei
ding stond van Jan van der Waart,
Jos Vranken sr. en Cor Olthuis. Het
„Haags jeugdkoor" had als dirigent
Marius Bortslap.
Niet minder dan 70 koren, waar
van 32 buitenlandse, nemen aan dit
koorfestival deel. Ook de winnaar
van het eerste festival twee jaar ge
leden, het Amerikaanse „Seventh
army soldiers chorus" doet weer mee.
Er worden concerten gegeven en
er wordt een concours gehouden.
Aan het concours nemen 60 koren
deel, waarvan 20 uit het buitenland,
o.a. uit Joegoslavië, Rusland, Po
len, Finland, Italië en de V.S.. Aan
de concerten nemen 27 koren deel,
waarvan 17 buitenlandse. Het totaal
aantal zangers en zangeressen dat
aan het Festival deelneemt is meer
dan 4500.
Het koorfestival is officieel geo
pend door burgemeester mr. H. A.
M. T. Kolfschoten van Den Haag.
Hy sprak van de „uitermate grote
betekenis" van het Festival en zyn
uitte waardering voor de bewoner van
het Amerikaanse plaatsje Battle
Creek, die het ..Battle Creek High
School e Capella Choir" (104 per
sonen» mogelyk maakten naar ons
land te komen, door een bedrag van
50.000 dollar byeen te brengen.
deleeuwse copiist. Het fragment kan
van groot belang zyn over het oude
Toscaans. waaruit de moderne Itali
aanse taal is gegroeid.
De liefde van Dante voor Beatrice,
het meisje, dat hij voor het eerst zag
toen beiden negen jaar oud waren, is
de grote inspiratie van het leven van
de dichter gebleven. In zyn meester
werk de „Divina comoedia" heeft hy
verschrikkelyke visioenen van de
hel. Maar Beatrice, die op 25-jarige
leeftyd is gestorven, verschynt hem
in een mystiek schouwspel van het
paradys.
Nadat hy uit Florence verbannen
was. omdat hy zich tegen de paus en
de keizer had verzet, heeft Dante een
groot deel van zijn leven zwervend
doorgebracht. Hy is op 56-jarige leef
tyd in Ravenna gestorven.
Hij wees er met nadruk op, dat de
grote prestaties van de MLD niet
alleen te danken zijn aan het vlie
gend personeel, doch in niet min
dere mate aan het grondpersoneeL
waarop de vlieger moet kunnen ver
trouwen. Ir. Asjes achtte het dan ook
een grote eer om deze hoogste on
derscheiding op luchtvaartgebied,
die sedert 1920 twintigmaal werd
toegekend, namens de gehele Neder
landse luchtvaart aan de MLD te
mogen aanbieden.
j In zijn dankwoord verklaarde
schout bij nacht Den Hollander stil
te zijn geworden van de gloedvolle
j woorden, waarmee deze onderschei-
ding de MLD werd aangeboden. Als
j mede-hoofdbestuurslid van de
KNVvL was hij zich volkomen be
wust van de grote waarde van dit
eerbetoon. „Wij aanvaarden", aldus
de heer Den Hollander, „de gele
verde prestaties als vanzelfsprekend,
omdat ze nu eenmaal by ons vak
De plechtigheid werd door een
groot aantal militaire en burgerlijke
autoriteiten bijgewoond, onder wie
generaal b.d. Aler; de generaals van
Koninklyke Lunchtmacht De Zwaan
en Cox, de vice-voorzitter van de
KNVvL, de heer P. Cuypers, met
enige andere hoofdbestuursleden;
de ruimtevaartdeskundige prof. dr.
ir. Kooy. de commandant van de
MLD-Nederland, kapitein ter zee
vlieger W. de Groot; de oud-com
mandant van het Marinevliegkamp
Valkenburg, kapitein ter zee vlieger
A. Ehbel; de huidige commandant
kapitein ter zee vlieger G. J. Hoes
en een deputatie van het personeel
van genoemd Marinevliegkamp-
„Ontwikkelings
hulp is zeker geen
verloren moeite''
„Wy willen niet meedoen aan cy
nisch gepraat, dat de hulp aan de
ontwikkelingslanden verloren moeite
is", zo heeft de voormalige secreta
ris-generaal van de Wereldraad van
Kerken, de Nederlander dr. W. A.
Visser 't Hooft, verklaard op de der
tiende Duitsevangelisohe „Kirohen-
tag" in Hannover.
Vanuit christelijk oogpunt mag
verder de ontwikkelingshulp niet
worden gezien als een „uitdeling van
pryzen „waarby de brave leerlingen
een prys krijgen, maar de moeilijke.
kritische leerlingen met lege handen
blyven staan". Men moest zich er
voor hoeden, hele volken, zoals by-
voorbeeld de Chinezen of de Arabie
ren, op een zwarte lyst te zetten en
men mag ook niet als een onont
koombaar iets zien. dat de kloof tus
sen arme en rijke landen steeds gro
ter wordt. „Wij willen het niet tot
een internationale klassenstrijd tus
sen arme en rijke landen laten ko
men. Wy mogen ook niet zeggen dat
de kerk met de materiële hulp niets
te maken heeft, Dat zou in kerkelijke
zin kettery zijn". Wij moeten, zo zei
dr. Visser 't Hooft tot ongeveer drie
duizend toehoorders uit Duitsland en
daarbuiten, hoofd en hart openstel-
j len voor de hulp „aan de andere
I helft van de mensheid" en ervoor
zorgen, dat onze regeringen de oni-
j wikkelingshulp niet als „iets extra's"
i beschouwen.
