Verrassend ensemble werk
in Van Manens „Dualis"
Prins Bernharcl reikte
drie zilveren anjers nit
Ailey Dance
Iriomf der
Theatre:
techniek
MATRASSEN
LEDIKANTEN
Virtuoze fantasie
Actualiteit niet
overschatten
DINSDAG 27 JUNI 1967
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 5
(Van onze kunstredactie)
Wat Hans van Manen met het groepswerk aan verrassende
resultaten oplevert werd opnieuw duidelijk in het Circusthea
ter in Scheveningen toen daar in één programma zijn „Opus 12"
en het nieuwe ballet „Dualis" tot opvoering kwam. In beide een
even virtuoos als fantasierijk gebruik van het ensemble, dat
uitzet, inkrimpt, zich verspreidt, weer bijeenkomt en zo een
plastische omgeving vormt voor de solisten.
In „Dualis" is hij nog een stap verder gegaan dan in „Opus", door
de 12 dansers en danseressen te gebruiken als een soort constante
waartegen zich twee totaal verschillend geaarde solistische paren
aftekenen. Daarme gaf hij extra relief aan het onoverbrugbare van
de afstand die hem scheidt: de werelden waaruit de bewegingsvor-
men voortkomen zijn niet tot elkaar te herleiden.
Groot theatergevoel
Op die manier maakt h(j de groep
tot een décor, maar dan met een op
elk moment voelbaar, geheel eigen
spanningsveld en gesteund door de
huiveringwekkende schoonheid,
die Vela Bartók in zijn „Muziek voor
snaarinstrumenten, slagwerk en ce
lesta" heeft vastgelegd.
Tegen deze drieledige achtergrond
plaatste Hans van Manen de beide
paren. Alexandra Radius en Han
Ebbelaar, op academisch schoeisel, in
lyrisch harmonische duetten, waar
in het evenwicht vorm heeft gekre
gen in sierlijke lijnen, welke door
hen werden overgebracht met heel
de gratie waartoe hun talent en
techniek hen in staat stelt.
Daarnaast de nerveuze expressivi
teit van Kathy Gosschalk en Gerard
Lemaitre, op blote voeten, met voor
al in het begin bruuske, rukkerige
bewegingen. En ook al werden die
later wat afgezwakt, het bleef een
fascinerende evocatie van een tever-
vergeefs reiken naar gedroomde idea
len, nergens nauwkeurig omschreven
of aangeduid, maar juist daarom zo
universeel.
eigen beweginsvormen op een door
hemzelf als zodanig beschouwd eind
punt is aangekomen, maar ook hier
is het „zoeken" belangrijker dan het
„vinden". En de manier waarop hij
zijn publiek van de vorderingen op
die speurtocht op de hoogte houdt.
Rembrandt-
expositie in
Boedapest
33 kostbare schilderijen van Rem
brandt zijn gisteren uit Warschau in
Boedapest aangekomen. Zij zijn door
het Warsdhause nationale museum
gezonden naar de in Boedapest te
houden tentoonstelling „Nederlandse
meesterwerken uit de 17de eeuw".
Behalve de schilderijen uit Polen zul
len ook Nederlandse meesterwerken
uit het Museum van Schone Kunsten
in Boedapest getoond worden.
De tentoonstelling in Boedapest zal
de kunst van Rembrandt centraal
stellen, maar ook aandacht wijden
aan de scholen voor en na Rem
brandt.
Bijna complete
Bartók
Een bijna complete Bartók-avond,
deze Holland- Festival- voorstelling
van het Ned. Dans Theater: „Diver
timento" (opus 12), de „Muziek"
(Dualis) en de „Sonate voor twee
piano's en slagwerk" welke Maurice
Béjart gedeeltelijk gebruikte voor
zijn nu toch wel sterk gedateerde
„Huis Clos", waaraan ook de over
tuiging waamree Willy de la Bije,
Anne Hyde en Job Sanders, niets
konden veranderen. Het werd tref-
ker begeleid door de pianisten Géza
Frid en Luctor Ponse met Willy Pan
nebakker en Frans van der Kraan
achter het uitgebreide slagwerk.
Benjamin Harkarvy's pas de deux
uit „Le diable a quatre" viel in dit
gezelschap erg uit de toon.
Het Ned. Ballet Orkest werkte zich
vaardig door de gecompliceerde Bar-
tók-partituren en hield daarnaast
nog voldoende reserve over om aan
dacht te kunnen besteden aan de
specitieke schoonheid van deze wer-
Framboise
Dorleac
omgekomen
De jonge Franse filmactrice Fran-
coise Dorleac is gisteravond by een
auto-ongeluk in de buurt van Nice
om het leven gekomen. Haa rwagen
vloog na het ongeluk in brand. Nog
zeer kortgeleden trad zjj op met haar
zuster, Catherine Deneuve, in de film
„Les demoiselles de Rochefort."
Francoise Dorleac werd in 1942 ge
boren. Haar briljante filmloopbaan
begon in 1957.
ADVERTENTIE
Want Doublemint kauwen bevor
dert de spijsvertering, 't Is heerlijk
zo gezond. Doublemint reinigt
v tanden en verfrist mond en"
adem. Koop vandaag nog een
je - plezier voor twee - en
merk zelf hoe goed Doublemint
i doet.
95
99
In het gebouw van de Algemene Bank Nederland N.V. in
Amsterdam heeft Prins Bernhard aan drie Nederlanders, die
zich utizonderlijk verdienstelijk hebben gemaakt op cultureel
gebied, een zilveren anjer uitgereikt. De onderscheiding viel
ten deel aan de heren Meint Wiegersma uit Oranjewoud, mr. A.
A. J. Rijksen uit Gouda en G. J. G. Leonhardt uit Laren (N.H.).
De heer Wiegersma ontving zijn
onderscheiding voor het bevorderen
van de kennis van en de belangstel
ling voor natuurmonumenten, heem
kunde, volksonderwijs, openbaar lees
zaalwezen, bouwkundige inventarisa
tie, landbouw genetisch onderzoek en
biologie in het algemeen, maar in het
bijzonder van Friesland. Als voorzit
ter van de door hem in 1930 gestich
te vereniging „It Fryske gea" (Het
Friese landschap) heeft hij gestre
den voor het behoud van het natuur
schoon in de provincie. Eveneens
heeft hy een groot aandeel gehad in
de stryd om het behoud van de Frie
se taal. Jarenlang is de heer Wie
gersma bestuurslid van het Fries Ge
nootschap en erelid van de Fryske
Akademy geweest. Prins Bernhard
prees de heer Wiegersma om zyn
liefde voor de natuur: „door uw per-
sooniyke invloed alleen al werden
duizenden hectaren natuurgebied
gered en biyvend beschermd".
Mr. A. A. J. Rijksen kreeg zijn
zilveren anjer voor zyn succesvol
streven de Goudse glazen in de Sint
Janskerk in Gouda voor het vader
land te behouden en door middel van
In Holland Festival:
(Van onze kunstredactie)
Het eerste optreden van „The Alvin Ailey Dance Theatre" in
het Holland Festival, gisteravond in de Kon. Schouwburg, is
in de eerste plaats een triomf van de techniek geworden. Tech
niek. niet alleen waar het de tot ongeloofwaardige hoogte op
gevoerde lichaamsbeheersing van deze dansers betreft, maar
evenzeer waar het gaat om theater-raffinement in belichting en
kostuums.
talloze lezingen en publikaties het
historisch bezit nationale en interna
tionale bekendheid te geven. Door
zyn bemoeienissen zyn de glazen in
1939 naar veiliger oorden overge
bracht om ze te beschermen tegen
het oorlogsgeweld.
De heer Leonhardt werd de onder
scheiding overhandigd voor het sinds
enkele tientallen jaren stimuleren
van het Nederlandse muziekleven.
Hy is de stuwende kracht van de
Nederlandse Bachtvereniging, die
elk jaar opnieuw Bachs Mattheus
Passion in de grote kerk van Naar-
den ten gehore brengt. Voorts ver
vulde hy taken als bestuurslid van
vele Nederlandse organisaties op het
gebied van de muziek, o.a. de „Mo-
zartvereniging", de „stichting Jacob
Obrecht", en in de raad van be
stuur van het Concertgebouw.
In zyn toespraak zei Prins Bern
hard heden ten dage een toespitsing
te onderkennen op het actuele mo
ment, in overschatting van het nu,
dat vaak ten koste gaat van het ver
leden en de toekomst. Hierin schuilt
volgens de Prins het gevaar, dat de
actualiteit als iets op zichzelf staands
wordt beschouwd. „By de overschat
ting van het heden als alleenzalig
makende norm voor de houding van
de mens in de tijd en de wereld lopen
we het risico, enerzijds, de traditie te
miskennen en zelfs te ontkennen en,
anderzijds, blind te worden voor de
toekomst.
Ik zou willen pleiten voor een le
ven in de actualiteit, verbonden met
het verleden en gericht op de toe
komst. Wie de samenhang uit het oog
verliest en de continuiteit van de
mens in de tijd negeert, is een goed
eind op weg om een robot te worden".
De Prins prees de drie onderscheiden
„cultuurbouwers" voor hun ontdek
king en bevordering van deze samen-
ADVERTENTIE
Grote keuze - Lage nryzen.
HAARLEMMERSTRAAT 111
NEDERLAND 1 KRO
r De Minimolen
ar Nieuws
ur Vergeten aarde; filmimpressie uit Spanje
ur Batman: „De katvrouw"
r NTS-joumaal en weerbericht
ur Zware geneeskundige risico's
ir De wrekers, film
ir— Vanavond in nieuwspoort
ir Epiloog
ir Laatste nieuws
NEDERLAND 2 NTS
8.00 uur
8.35 uur
Nieuws
Première; filmnieuws
Holland Festival magazine '67
Beslissende jaren; Joegoslavische film
Laatste nieuws en journaal
Sluiting
UIT HET RADIOPROGRAMMA:
Hilversum 1
Hilversum 2
ew cjióteren
Van alles wat
„Achter het nieuws" had gis
teravond een reportage over
Thailand, waar de Siamrijst
vandaan komt, inclusief een in
terview met de minister van
Buitenlandse Zaken, en het een
en ander over de guerrillastrijd
die daar gevoerd wordt, maar
veel allure had een en ander
toch niet. Het gesprek over ge
slachtsziekten daarna was onge
twijfeld verhelderend (dat het
aantal geslachtsziekten toeneemt
omdat er door het gebruik van
de pil minder voorbehoedsmid
delen worden gebruikt zal niet
iedereen beseft hebben) en nut
tig, waarna we overgingen tot
de orde van de dag: Tik-Tak-
Tor. Je zuster heeft een snor.
Met dit grappige rijm is dit zo
merspelletje haarscherp geka
rakteriseerd, zodat we in snel
treinvaart kunnen overgaan op
Ha Li - Ha Lo, een non-stop
muziekprogramma, waarover
noch in goede, noch in kwade
zin iets te zeggen is. Sporen le
zen was interessant (dieren, al
tijd goed), en in Vry Entree
trad Friede Boccaro op, een be
kwame chansonnière. van wie
Henk Elsink wist te vertellen dat
zij van de ene stad naar de an
dere ijlt, en van het ene land
naar het andere om overal te
zingen. Misschien was het aar
digste programma van de avond
nog deel één, „Het gezin", van
een drieluik waarin Bob Ver-
straete (maai- hij niet alleen)
ons een beeld wilde geven van
Japan, via fragmenten uit Ja
panse films. Dat is een byzon-
der hanteerbaar middel, omdat
in speelfilms de werkelijke waar
heid vaak dichter wordt bena
derd dan in documentaires, die
momentopnamen geven, waar
speelfilms tendenzen, gewoonten
en by wijze van spreken, eeuwi
ge waarheden willen uitbeelden,
althans soms.
Op Schiphol loerden gisteren
opnamen gemaakt voor een Ca-
therina Valente-show. De shoio
speelde zich voor een deel in de
lucht af. Dus moest Catherina de
lucht in. Ze had er kennelijk niet
zoveel zin in, toen zij zich naar
het vliegtuig begaf.
Het gezelschap van Alvin Ailey,
die o.m. by Martha Graham en An
na Sokolow studeerde, houdt zich be
zig met in de neger-folklore worte
lende dans. En voor zover dat uit
de gisteren gepresenteerde repertoi
restukken viel af te leiden komen
de sterke punten van deze groep het
duidelijkst naar voren in het werk
dat zich in de onmiddellijke omge
ving van deze oorsprong ophoudt.
Zo werd „Toccata", een choreo
grafie van Talley Beatty, een ju
weel van een jazz-ballet. Grote, spon
tane, perfect op elkaar afgestemde
bewegingen in lange lynen, afgewis
seld met punctueel „staccato" werk.
Wa
Alley het In de schoon
heid met literaire bijbedoelingen
zoekt, wordt het onmiddellijk minder
overtuigend. De solo „Reflections in
D" werd door Dudley Williams heel
knap gedanst, maar door het vrij
beperkte bewegingsscala, dat althans
in dit onderdeel een overwegend
nerveus karakter had, drong zich de
idee van ritmische gymnastiek op.
Als hy zich echter by het rijke
negroide idioom houdt zoals in „Pro
digal prince", een dramatische evo
catie van voodoo-riten, komt hy tot
obsederend theater. Dan biykt dat
technische moeilijkheden en een stuk
dansant vuurwerk afsteekt, dat hem
terecht ovaties bezorgt.
In „Relevations" werd het meest
duidelijk hoe zorgvuldig hy te werk
is gegaan by het aanpassen van ele
menten uit verschillende dansstijlen
by zyn eigen ideeën. Grote bewe
gingen, waarin de armen een be-
langryke rol spelen, parallellen in
de groep, die plotseling worden door
broken door een afwijkende lijn, zo
dat de uniformiteit wordt geaccen
tueerd.
Ailey heeft 12 dansers en danse
ressen tot zün beschikking, allen met
een fabuleuze techniek. Daarmee
brengt hy een uitbundig programma,
waarin ook wat in opzet niet meer
dan revuewerk is, zoals „Blues
Suite" uitgroeit tot een overrompe
lende demonstratie van superieur
vakmanschap.
Donderdagavond treedt het ensem
ble in de Stadsgehoorzaal op.
Herman Bogman
bij Heuff
Zaterdagmiddag a.s. om 3 uur
wordt in Kunstzaal Heuff te Wasse
naar een expositie geopend van
aquarellen van Herman Bogman.
Deze duurt tot en met 19 juli.
Kerkelijk Leven
NED. HERV. KERK
Beroepen te Groningen (vac. C. J.
Lambour) Tj. Aukema te Emmen; te
Surhuizum Chr. van der Leed en te
Elim (Dr.); te IJsselstein (vac. E. R.
Damst (toez.) L. Blok te Ridderkerk, j
GEREF. KERKEN
Beroepen te Bergum G. D. Hane-
maayer te Haarlenimermeer-O.Z.; te
Honselersdy'k A. Veldhuyzen te Don
kerbroek.
GEREF. GEMEENTEN
Beroepen te 's-Gravenhage-Zuid I
VOOR DINSDAG 37 JUNI
Hilversum 1. 402 m.
KRO: 18.00 Lichte planomuz. (gr.)
18.20 üitz. van de A.R.P. Spreker: Mr.
W. de Kwaadstenlet, sec. van de AB.P,
18.30 De Springplank: Jonge artiesten
begeleiding. 18.55 Verslag
19.00 Nws. 19.10 Act. 19.30
telijke liederen. 20.00 Brabants Orkest,
Philips Phllh. koor en solisten: mod.
en klass. muz. (20.30-20.45 Boekbespre
king). 21.50 Stereo: Klass. planomuz.
(gr!) 22.00 Kunst: cult, progr. 22.30
Nws. 22.40 Overweging. 22.45 Dag.
Land: klankbeeld over Finland. 23.15
Stereo: Metropole orkest en solist. 23.45
Stereo: Licht lnstr. trio (gr.).
Hilversum 2. 298 m.
AVRO: 18.00 Nws. 18.15 Act. 18.30
Licht orkest met zangsollsten. 18.55
Paris vous parle. 19.00 Muziek Mozaïek.
20.00 Nws. 20.05 Zingen geblazen: lied-
Je6progr. 20.35 Op de zomertoer: gevar,
progr. 21.50 Jazz spectrum. 22.30 Nws.
22.40 Act. 22.55 Gitaarduo (opn.)
klass. en mod. muz. 23.55-24.00 Nws.
WOENSDAG 28 JUNI
Hilversum 1. 402 m.
NCRV: 7.00 Nws. 7.10
7.15 Stereo:
7.30 Nws.
reo: Lichte orkestmuz. (gr.). 8.00 Nws.
8.10 Gewijde muz. (gr.). 8.30 Nws. 8.32
Touringclub: vakantletips. 8.45 Stereo:
Lichte orkestmuz. (gr.). 9.00 Voor de
7.00 Nws. 7.10 Dagopening,
o: Klass. pianospel (gr.).
7.32 Radiokrant. 7.50 Ste-
tuinbouw. 12.30 Nws. 12.40 Kerkdienst.
13.00 Hoogtepunten uit de opera Fal-
staff van Verdi (gr). 14.00 Lichte or
kestmuz. (gr). 14.20 Lichte gram.muz.
15.05 Viool en plano: klass. muz. 15.30
Oude muz. (gr.). 15.50 Vlooi en piano:
klass. muz. 15.30 Oude muz. (gr.)
15.50 Bijbelvertelling
Voor de Jeugd,
17.50 Overheldsvoorl.:
informaties over onze soc verze
keringen. Spreker: de heer H. C. van
>r Hoeven, directeur voorl .centrum
srzekerlngen en de heer C. Landheer
- van het gemeenschappelijk overleg
ziekenfondsorg. (G.O.Z.).
Hilversum 2. 298 m.
VARA: 7.00 Nws.
20 Soc. strijdl. 7.23 Ultgesla]
de derde wereld, klankbeeld,
11.40 Pianorecital (opn.): mod. mua»
12.00 Lichte gram.muz. 12.22 Voor het
platteland. l2.27_Med. th.v
kwartet. 14.05 Stereo: Klass. orkest
muz. (gr.). 15.00 Voor de Jeugd. 16.00
Nws. 16.02 Lichte nederlandse muz.
(gr.). 16.30 Voor de zieken. 17.00 Sim-
bel: een simpel progr. van middelbare
scholleren. 17.30 VARA-Dansorkest en
solisten.
Hilversum 3. 240 m. en FM.
AVRO: 9.00 Nws. 9.02 Act. 9.05 Ka-
leldoscoop: AVRO-solisten en -or
kesten. 10.00 Nws. 10.02 Arbeldsvlta-
Nws.)12.00rZN^lait2eo|r?pêrette(frag-
13.00 Nws. 13.02 Act. 13.05
J^aatJ®®~e?.PraatJes (14.00
Country and Western r
TELEVISIEPROGRAMMA'S
Nederland I
VARA: 17.00-17.35 Voor de kinderen.
tje. tekenfilm. 19.51 Uitz. Stl
NTS: 20.00 Journaal
ege?vrc
ichting
ochtendgym.
slapen: lich-
rep. (7.30-7.35 Van de
voorpag.. persoverz.) VPRO: 7.55 Dez<
dag. VARA: 8.00 Nws. 8.10 Uitgeslaper
(vervolg)lichte gram.muz. en repor-
'8.30-8.35 Van alle markten
thuis, praatje
Ster
7.) 9.00
AVRO: 9.40
de kleine Miguel Godreau spot metN. W. Sohreuder te Amersfoort.
Zes Nederlandse
cabaretechiparen
op Belgische t.v.
De Belgische t.v.-uitzending waar
in Wim Kan en Corry Vonk zullen
optreden maakt deel uit van een se
rie. In de komende herfst zal de
Vlaamse televisie namelijk een reeks
gesprekken met Nederlands cabere-
tiers-echtparen uitzenden. Die ge
sprekken zullen handelen over klein
kunst en over de echtparen in deze
kunst. De uitzendingen zullen worden
opgeluisterd met grepen uit het re
pertoire van de kunstenaars.
De serie zal uitzendingen omvat
ten over: Wim Kan en Corry Conk,
Erik Herfst en Jasperina de Jong,
Sito en Marijke Hoving, Paul van
Vliet en Lieselore Gerritsen en Frans
en Si et Koster. De gesprekken wor
den geprogrammeerd en gevoerd door
Rik Gyles, de realisatie is van Jules
Claes.
itlng So-
de Chr.
-s (The
clanger), speel-
-alle leeftij-
05- plm. 22.25
Gemeenteraadsverkiezingen Zwolle.
Nederland II -
NTSj^ 20.00 Nws. in *t kort. VARA:
ces^n6'
Journaal.
GRAMMOFOONPLATEN-
PROGRAMMA
(Over de 4e lijn) van 18-20 uur.
Voor woensdag 28 Juni 1967.
Let's face the music (Berlin). Ork. Vlc-
Sllvester. The night is filled with
mu6lc (Berlin),
little Spa-
blue gown
body stole my gal-Moonlight
»jlue heaven-The Dark-
ball. Orkest Jerry Jero-
take that a Way from
mut Zacharlas. II nous faut regarder
(Brel), Jacques Brel. Clarinet marma
lade (Shields), Edmond Hall. Tudo lsto
fado (Carvalho)Orkest Bert Kaem-
pfert. Te deseo (Javaloyas). Los Ja-
valoyas. My prayer (Boulanger).
Orkest Kurt Edelhagen. Humpty
heart (-), Hank Thompson. Schreib'
mlr elne Karte (Kayej, Alice en El
len Kessler. Ballade Irlandalse
(Stern), Maurice Larcange. Muskrat
ramble (Ory), Dutch Swing College
Band. Paris m'a dit (Nancey). Mauri -
it si bon (Betti). Ca-
Dear little caré (Co-
Larcan^
terina Vale
ward) Orkest Victor Silvester. Make
your heart (Thompson),
n. Libero
Well git
er. Ace
to), Orkest Chaquito. A
(Stelner), Los Fgr
rales), Carmen
(Bellman). Orkest
Embraceable you
Hank Thompson.^ Libero (Modugno).
i
Bert Kaempfert,.
Berry, Benny Green. Walter Page.
Lucky Thompson. Freddie Greene. Nat
Pierce. Jo Jones. Goln" to Chicago
(Rushing), Sent for you yester-
ggjMg Jimmy Rushing.
Tompson). Pete Brown.
For the r
Joe Newman. Benny Powell, Gene R«-
mey, Sir Charles Thompson, Osle
