in
Leiden
Minister hoorde zeer
vele wensen van de
Leidse Universiteit
Redder in de nood
Tijdens werkbezoek
Tweetaks
studie
oude...
of Jonge...
klare is
toeli maar
Je ware!
„FLINT VECHT MET VROUWEN"
In Texas gaat het
heel komisch toe
VUURDOOP OP
JANGTSE KIANG
VRIJDAG 23 JUNI 1967
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 13
Minister Veringa van Onderwijs en Wetenschappen heeft in
zyn reeks werkbezoeken aan universiteiten en hogescholen
gisteren in Leiden vertoefd om een indruk te krjjgen van de
situatie en problemen van de oudste Nederlandse universiteit.
In de ochtend werd hij ontvangen in het Academiegebouw
aan het Rapenburg, waar namens senaat en curatoren uiteen
zettingen werden gegeven. Vanzelfsprekend kwamen daarbij
vele wensen naar voren en werd daarbij gewezen op de nood
zaak, veel meer financiële middelen ter beschikking te stellen
ten dienste van de ontwikkeling van wetenschappelijke re
search en wetenschappelijk onderwijs.
De rector magnificus prof. dr. K.
A. H. Hidding, die een korte uit
eenzetting gaf over effioientie en
evolutie van de studie, stelde dat
1 in sommige faculteiten en vakgroe
pen een „tweetaks-studie" tot stand
zal moeten worden gebracht. Slechts
een beperkt aantal studenten zal
daarbij een op de zuivere wetenschap
gerichte top-opleiding genieten maar
voor verreweg de meesten is een
scholing voldoende, die de student
na een viertal jaren universitair ge
vormd aan de maatschappij aflevert.
Wil men iets dergelijks realiseren,
dan zal de wetgever aan de univer
siteiten de bevoegdheid moeten ge
ven te bepalen wie tot de ene en wie
tot de andere categorie behoort. Laat
men dit over aan het maatschappe
lijke spel der krachten dan zijn én
studenten én universiteit overgele
verd aan de grillen van vraag en
aanbod, zoals tot nu toe de erva
ring met het zogenaamde baccalau-
reaatsexamen heeft geleerd.
Een voor de grote meerderheid
kortere studie is de enige weg om
aan steeds grotere groepen van de
Nederlandse jeugd die academische
vorming te geven, die voor de hand
having van ons levenspeil en voor
de plaats van ons land in de we
reld noodzakelijk is.
Voorts achtte de spreker noodza
kelijk een bureau voor het onderzoek
van het onderwas, dat de effectivi
teit hiervan kan verbeteren en zo
wel de student als de docent van
dienst kan zijn, benevens een bu
reau voor de doorlichting van de
totale universitaire organisatie en
administratie dat in samenwerking
met andere universiteiten is ontwor
pen. Overigens is op velerlei gebied
een nauwere samenwerking tussen
de universiteiten en hogescholen ge
wenst.
Studie-controle
In plaats van de pro-rector prof.
Kuenen, die door ziekte het werkbe
zoek niet kon bijwonen, hield prof.
dr. Th. Oosterhoff een inleiding over
de ontwikkeling en organisatie van
het onderwijs.
Teveel studenten, aldus prof. Oos
terhoff, studeren te lang aan de
universiteit. Dit kan echter beslist
niet alleen aan die universiteit ver
weten worden. In de meeste geval
len blijkt, dat factoren een rol spe
len waarop de universiteit geen in
vloed kan uitoefenen.
In een rapport van de Leidse com
missie voor studie-normering wordt
voorgesteld, dat faciliteiten voor een
student kunnen worden ingetrokken
indien hü zonder geldige reden ern
stig achter komt te liggen op het
voor zijn studierichting vastgestel
de tijdschema. Er wordt een systeem
uitgewerkt om minstens eenmaal per
jaar voor iedere student het voor
of achter liggen op dit tijdschema kan
worden bepaald. Met een stringente
regeling in die geest zijn zowel stu
dent als universiteit gebaat.
Bouwplannen
Het accomodatiebeleid waarbij de
ruimtelijke problemen de grote rol
spelen, werd belicht door de bouw-
ourator ir. M. L. Kalff. Hij wees op
hetgeen aan nieuwbouw in Leiden
reeds tot stand is gekomen en op
vereenvoudigingen die zijn aange
bracht in plannen voor toekomstige
gebouwen. Voorts is op vele wijzen
geïmproviseerd om nieuwe weten-
schapstakken een werkruimte te ge
ven.
Spreker deelde mee. dat het plan
bestaat om de chemische laborato
ria die in de Hugo de Grootstraat
spoedig worden ontruimd door heitin
gebruik nemen van het nieuwe che-
miecomplex aan de Rijksweg bij
Oegstgeest, in te richten voor de
botanie, die dan een zeer veel rui
mere behuizing zal krijgen dan thans
in de Nonnensteeg en ook niet te
te ver gevestigd zal zijn van de Hor
tus en het Rijksherbarium.
Men zal met deze behuizing kunnen
volstaan tot uiteindelijk een nieuw
gebouw in de Leeuwenhoek zal zijn
i<st nieuwe kweektuinen
een nieuwe hortus.
Twee grote wensen heeft de uni
versiteit op bouwgebied: het Witte-
singel plan en het Academisch Zie
kenhuis. Het eerste plan omvat een
groot complex voor de Universiteita-
Bibliotheek en de A-faculteiten.
Beide plannen werden door het de
partement als juist erkend. In het
financieel schema is reeds de uit
voering van het singelplan opgeno
men. In verband met de in uitvoe
ring zijnde onteigeningsprocedure is
de universiteit ten opzichte van dit
plan aan een tijdslimiet gebonden.
De bouw van een nieuw Academisch
Ziekenhuis zou in verband daarmee
niet meer in het normale financie
ringsplan passen voor 1975. Voor dit
plan zouden dus andere financierings
bronnen moeten worden gevonden,
terwijl de kosten van het singelplan
ook niet de financiering van andere
dringende objecten gedurende tien
of meer jaren mag afremmen.
Tot die laatste objecten hoort ook
het bouwplan voor de niet-klinische
disciplines van de geneeskunde. Op
grond van de investeringsbeperkin
gen is de omvang van dit project
tot ongeveer eenderde teruggebracht
van hetgeen volgens goedgekeurde
programma's van eisen eigenlijk be
nodigd zou zijn in 1980. Het zou mo
gelijk zijn het tegenwoordige zeer
vereenvoudigde project dat uit twee
torenachtige secties bestaat uit te
breiden met een derde sectie. Binnen
het financieel schema is hiervoor
echter geen ruimte. Zo zijn er meer
objecten, die dringend om verwezen
lijking vragen, maar die niet uit de
normale middelen tot stand kunnen
komen. Ir. Kalff vroeg de minister
zeer nadrukkelijke aandacht voor
deze problemen. Zonder een doeltref
fende regeling daarvan wordt een
economisch en continu bouwbeleid
volslagen onmogelijk.
iieuw A.Z.
Over de noodzaak en mogelijkhe
den tot bouw van een nieuw Aca
demisch Ziekenhuis sprak prof. dr. G.
M. H. Veeneklaas. die een leidende
rol speelt in de plan-commissie voor
dit project. Enige maanden geleden
hebben wij uitvoerig over deze pro
blematiek geschreven naar aanlei
ding van een Boerhaavecursus, die
aan de nieuwbouw van een zieken
huis gewijd was.
Een universiteits-ziekenhuisbed
kost in Nederland, apparatuur voor
onderzoek en behandeling buiten be
schouwing latend, zeker rond 250.000
gulden. Een ziekenhuis met duizend
bedden kost derhalve 250 miljoen, al
dus prof. Veeneklaas. De bouw van
een dergelijk ziekenhuis kan in drie
jaar zijn voorbereid en in vijf vol
tooid. Dit geldt niet alleen voor Lei
den maar evenzeer voor Utrecht en
Amsterdam, die al binen acht Jaar
een nieuw Academisch Ziekenhuis
kunnen hebben waaraan dringend
behoefte bestaat. Spreker momereer
de het tot stand komen van dergelij
ke projecten bulten onze grenzen op
grond waarvan hij de verwezenlij
king in ons land zeker mogelijk
achtte.
Door snel en samen plannen te
maken en uit te voeren doet zich
een unieke kans voor, een voortge
zette bundeling van overleg in de
drie genoemde universiteitssteden
ten aanzien van de functies van de
medische faculteiten tot stand te
brengen. Rotterdam zou bovendien
bü die bundeling betrokken kunnen
worden.
Vast staat, dat daardoor in de toe
komst in verschillende opzichten zeer
grote besparingen kunnen worden
bereikt. De efficiëntie zal toenemen
bijvoorbeeld door de verdeling van
ADVERTENTIE
WEEKEND EN
VAKANTIE SCHOENEN J
specialisatie en research. Bovendien
ontstaan nieuwe mogelijkheden, dat
Nederland toch in kwaliteit van di
gezondheidszorg ten opzichte van hei
buitenland een betere plaats zal kun
nen verwerven.
Personeelsbeleid
De president-curator dr. E. H. Ree
rink besloot de inleidingen die vooi
de minister werden gehouden met
een kort woord over de gelijkwaar
digheid van de ontwikkelingsmoge
lijkheden der Nederlandse universi
teiten en hogescholen. „Met grote
zorg" wees hü op de specifiek Leidse
belangen met betrekking tot de ver
deling van de beschikbare overheids
middelen. Hü wees vooral op het
personeelsbeleid, dat niet te nauw ge
koppeld moet worden aan het aan
tal studenten. Een duidelijker stel-
lingname van de overheid achtte
spreker büzonder gewenst. De rigou
reuze beknotting van de ontwikke-
llngsmogelükheden op dit gebied
heeft tot gevolg dat Leiden in 1970
büna het aantal formatieplaatsen zal
hebben waarop het gezien de aan
wezige studentenaantallen „volgens
de sleptel" op dit ogenblik recht zou
hebben, terwül Leiden er nu al 320
tekort komt.
De minister heeft na deze inlei
dingen en daaropvolgende gesprek
ken in de loop van de dag nog een
bezoek gebracht aan het laboratorium
voor celbiologie en histologie, aan de
tentoonstelling van bezit uit de Uni-
versiteits Bibliotheek in de Laken
hal en aan het Kamerlingh Onnes
Laboratorium waarvan hü de nieu
bouw officieel in gebruik nam.
Frontsoldaten uit
Israël lopen
Vierdaagse
Aan de vierdaagse afstandsmarsen
in Nümegen, die sindag 25 juli be
ginnen, zal worden deelgenomen door
een Israëlisch detachement van 56
frontsoldaten. De helft van de groep
zal bestaan uit vrouwen, de andere
helft uit
ADVERTENTIE
kleine glaasjes,
groot genoegen
V
Examen analist
Voor het algemeen klinisch analist-
examen zijn geslaagd de dames
C. Admiraal. Leiderdorp; J. Breuring,
Leiden; Th. J. Brugman, Leiden:
C. E. A. Duivenvoorden, Oegstgeest:
A. M. Noest, Oegstgeest; M. H.
Splint, Leiden; R. R. Wünholds.
Leiden.
Vakschool voor Meisjes
Voor het examen kapster-bediende
volgens het leerlingstelsel zijn de vol
gende leerlingen van dé Vakschool
voor Meisjes aan het Rapenburg in
Leiden geslaagd: E. van Amersfoort,
Noordvdj kerhoutM. van Benten,
Leiden; D. Floor, Voorhout; G. Floor,
Voorhout; A. van Klaveren .Leiden;
M. van de Laan, Leiden; C. de Ko
ning, Lisse; J. Momtagne, Leiden;
S. Turnhout, Lisse; R. Vink, Leiden.
Goldfinger „The ivrong box
„Huwelijk,
Zweedse stijl
STUDIO
bere, maar ook humoristische
scènes spelen zich af in de film
„Huwehjk, Zweedse stijl", onder
de regie van Ake Falck naar een
manuscript van Stig Dagerman.
Er moet een huwelijk worden
gesloten tussen een jong boeren
meisje en de veel oudere, af
schuwelijk ledyke, rijke slager,
om te voorkomen, dat ze alleen
met een onwettig knnd over
blüft. Maar er is ook sprake van
een jongere man en vanzelfspre
kend vloeien daaruit de nodige
complicaties voort.
De film wordt gedragen door
een groep uitstekende acteurs
en actrices, die in grote harmo
nie een beeld geven van een
film, welke hier en daar door
een onheilszwangere sfeer ge
dragen wordt.
Zoals in Zweedse films veelal
gebrulkehjk, is het tempo traag.
Maar van het Zweedse boeren
leven, dat voor velen in armoede
verloopt, krügt men toch een
realistische indruk. Erotiek en
drank doen daar ook him in
vloed gelden. Vele impressies uit
de jeugd van de auteur Dager
man lijken in deze film, waarin
opvallend goede karaktertype
ringen te noteren zün, verwerkt.
REX De vraag welke Bond
film de beste is, kan men gerust
achterwegegelaten: veel hangt af
van iemands persoonlüke voor
keur wat onderwerp en sfeei
betreft. Maar hoe dan ook:
„Goldfinger" bevat zoveel typi
sche Bond-kenmerken, dat het
geen wonder is, dat dit bekende
werk voor de tweede week in
't theater aan de Haarlemmer
straat draait. Bond als bestrij
der van een grote organisatie
van gouddieven is büzonder op
dreef en wie iets van de echte
Bond-sfeer wil proeven, mag dit
werk niet overslaan.
CAMERA Kostelijke humor
is een van de sterke kanten van
„The wrong box". De vele vro
lijke, maar tegen het eind van
de film soms ook macabere scè
nes maken het tot een boeiende
produktie, die de lachlust van
de bezoeker opwekt. De film
handelt over een eigenaardige
loterij, „Tomtine" genaamd. De
f200.000..later uitgegroeid tot
voor de langst levende van een
grote groep schoolkinderen. Na
verloop van tüd sterven velen
en soms op bijzondere wüze. Tot
slot blüven de broers Joseph en
Masterman Finsbury over. Mas
ter man, die zün einde voelt na
deren, is zeer gesteld op de
hoofdprijs. Hü probeert zijn
broer te vermoorden maar op
zeer Vlotte manier mislukken de
pogingen daartoe. Een belang
rijke rol spelen ook verscheidene
jonge erfgenamen van de beide
broers, eveneens azend op de
.Tontine". Vele verwikkelingen
volgen, waarbü zich op een ge
geven ogenblik de situatie voor
doet, dat de broers zün overle
den. Dit denken de erfgenamen
tenminste. Het laatste gedeelte
van de Tontine" speelt zich af
op een kerkhof, waar Master
man zou worden begraven. Zün
erfgenamen hebben de hoofd
prijs op slinkse wijze in bezit
gekregen. Het .feest" gaat voor
hun echter niet door, want de
„dode" blükt nog springlevend
te zün. Ook verschijnt hier Jo
seph weer ten tonele, doodge
waand bü een treinramp. Het
komt ei' tenslotte op neer, dat
de strüd om de hoofdprijs in
alle hevigheid verder gaat.
LUXOR In deze Ameri
kaanse kleurenfilm is Derek
Flint de onverslaanbare redder
in de nood, die in veredelde
James Bond-stül een ver
schrikkelijke bedreiging van de
aarde weet af te wenden. Omdat
het scenario in het begin niet
al te doorzichtig is (of is dit een
gevolg van coupures?) dient men
te weten, dat er zich nogal wat
verdachte gebeurtenissen hebben
afgespeeld in verband met bet
lanceren van een ruimteplat
form.
Het hoofd van Amerika's
binnenlandse veiligheidsdienst,
Lloyd Cramden, stelt zich daar
om in verbinding met Derek
Flint., die al spoedig ontdekt,
dat er iets niet in orde is met
het grootscheepse schoonheids
instituut „Grandioos Gelaat" op
de Maagdeneilanden. Flint komt
er achter, dat dit heerlüke oord,
waar het wemelt van de aan-
trekkelükste vrouwen-in-bikinl,
de centrale is van een samen
zwering van vrouwen, die van
uit deze eilanden bezig zün de
wereldheerschappü van de man
nen over te nemen. Maar de
dames hebben zich daarbij voor
zien van de hulp van generaal
Carter, leider van het ruimte-
platform, die nu een unieke ge
legenheid ziet om dit platform
te bewapenen en daardoor de
Derek Flint (een rol van
James Coburn vecht hier
wel niet met vrouwen, maar
vermond als generaal, weet
hij zijn mannetje te staan als
hij het tegen een bewaker
van een geheime afdeling van
rDefensiemoet opnemen.
gehele wereld te regeren. Carter
is er zelfs in geslaagd de presi
dent der V.S. door een mede
werker te doen vervangen, die
sprekend op hem gelijkt. De
echte president wordt op de
Maagdeneilanden gevangen ge
houden.
Men ziet, dat het verhaal niet
terugdeinst, voor een paar on
waarschijnlijkheden. Maar daar
ging het 20th Century Fox ook
niet om, wèl om de vertoning
van veel vrouwelyk schoon en
vooral van de uitzonderlijke
gave van Flint om zich te red
den uit de moedlü'kste situaties.
Het kost hem wel eens moeite
en er zün hachelijke ogenblik
ken, maar zelfs de strijd met de
sluwe Carter weet hü tenslotte
te winnen. En dan ziet hü, na
een gevecht met de generaal in
de ruimtecapsule .zelfs nog
kans behouden op aarde terug
te keren in gezelschap van twee
charmante kosmonautjes
Trianon Dat Robert Wi
se een kundig regisseur is,
mag als bekend worden ver
ondersteld. Zowel „West Side
Story" als „The Sound ot
Music" zijn overal bijzonder
goed ontvangen. Met „The
Sand Pebbles", in Nederland
uitgebracht onder de titel
„Vuurdoop op de Jangste-
Kiang", heeft Wise aan de
verwachtingen die men van
hem koesterde volledig vol
daan. Niet alleen weet hij de
toeschouwers drie uur lang
te boeien hetgeen al een
bijzondere prestatie is hij
beeldt bovendien de situaties
in China omstreeks 1926 zo
goed uit, dat men na korte
tijd de indruk krijgt alles in
werkelijkheid mee te maken.
De film „Vuurdoop op Jangtse-
Kiang" handielit over de beman
ning van de Amerikaanse ka
nonneerboot „Saai Pablo" (de
leden worden derhalve „Sand
Pebböls" genoemd) van wie de
machinist Jake Holman wel de
meest markante persoon is. Hol
man (uitstekend gespeeld door
Steve McQueen) veroorzaakt
verscheidene malen opschudding
op het schip door zich aan en
kele bevelen niet te storen. Het
is de gewoonte dat al het werk
door Chinezen wordt gedaan en
dat de Amerikanen toezicht hou
den en alleen maar een „bü-
aondere taak" moeten uitvoeren.
Deze büzondere taak bestaat uit
ai landgenoten
moeilijkheden
rijn. Holman echter wil zelf de
baas zün over de machineka
mer; bovendien beschermt hü
x>k Chinezen. De bemanning
van het schip meent dat de ma
chinist door dergelüke activitei
ten de superioriteit van de blan
ken in het geding brengt, reden
waarom zij alles in het werk
stelt om Holman overgeplaatst
te krijgen.
Door het ontwakende natio
nalisme in China wordt de hou
ding jegens de vreemde over
heersers steeds vijandiger. Op
alle mogelijke manieren probe
ren Chinezen incidenten die tot
een oorlog kunnen leiden uit te
lokken. Het schip wordt verhin
derd uit te varen; later kan het
dat niet meer wegens de lage
waterstand, zodat de Amerika
nen omringd zün door vijanden.
Om beurten mag een van de be
manningsleden aan wal komen
om besprekingen te voeren. Ge
heel buiten zün schuld om raakt
Holman op het vaste land be
trokken bü een moordpartü. Hij
weet aan de woedende menigte
te ontsnappen eai keert op de
San Pablo terug. De volgende
dag wordt zün uitlevering ge
vraagd omdat hü een zwangere
Chinese vrouiw zou hebben ver
moord. De gezagvoerder van het
schip weigert aan deze eis te
voldoen, maar het grootste deel
van de bemanning vindt dit een
prachtige gelegenheid om van
de onruststoker af te komen.
Nadat muiterij op het schip is
onderdrukt en het water weer
is gestegen, vaart de kanonneer
boot met Holman aan boord uit
om zendelingen op te pikken die
in een vesting gevangen worden
gehouden. De weg naar deze
fortificatie is niet eenvoudig. Er
moet hevig worden gevochten
voordat de Amerikanen hun
landgenoten bereiken. Zijn zü er
eenmaal, dan weigeren deze mee
te gaan. Bü hernieuwde gevech
ten met Chinezen wordt een
zendeling gedood. De overigen
besluiten nu wèl te vluchten.
De kapitein van San Pablo zal
de vluchtelingen in de rug dek
ken. Hü wordt gedood. Nu moet
Holman zün taak overnemen en
ook hij wordt na een heroïsche
strijd door een kogel getroffen.
De overigen kunnen nog op tüd
het schip bereiken.
LID O Er wordt heel wat
gelachen bü de vertoning van
de amusante film „Zo gaat dat
ln Texas". Bü alle verwikkelin
gen. waar deze rolprent rijk aan
is, blijft er ruimte voor de meest
komische situaties. Toch waren
de omstandigheden, waarin de
jonge Spaanse hertog Don An
dres Baldasar (Alain Delon)
bulten zijn wil verzeild raakte,
niet van ernst ontbloot. Staat
op het punt een rijke Ameri
kaanse erfdochter (Rosemary
Forsyth) te trouwen en daar
komt een vroegere minnaar roet
in het eten gooien. Maar Ja, de
rivaal sterft door een ongeval,
maar toch wordt de Jonge Span
jaard van moord beschuldigd
door zün vrienden, allen officie
ren van de cavalerie. Het mooie
meisje Phoebe laat hem vluca-
ten en belooft zich in Texas bij
hem te voegen. En daar zün de
avonturen niet van de lucht.
Hy wordt de metgezel van Sam
Hollis iDean Martin), die met
een Indiaan (Joe Bishop) door
het gebied van een vijandige
Indianenstam moet trekken.
Holis kan de jonge edelman uit
stekend gebruiken, daar het
vooral op goed schieten aan
komt. En dat kan hü I De her
tog bevrijdt terloops een bekoor-
lü'k Indiaans meisje (Tina Mar-
quand.i van een zekere dood
door de stam (ze was geroofd
en moest geofferd worden),
maar wordt op zün beurt door
het meisje gered en dan begint
Dean Martin en Alain De
lon (links) in de film ,JZo
gaat dat in Texas".
In het dorp der pioniers het
lieve leven eerst recht. Een ge
vecht van man tegen man
tegen de zoon van het In-
dianenhoofd, waarbij deze niets
nut aan het kortste eind trekt,
een belegering van de nederzet
ting omdat de stam het ge
vluchte meisje terugwenst, de
afkeer der dorpelingen tegen de
hertog, zich later wüzigend in
in diepe bewondering. De situa
tie wordt eerst recht ingewik
keld als de mooie Phoebe op
het appèl verschynt. Zy vindt
de potige Sam Hollis toch een
meer geschikte partü, al moest
er eerst een felle vechtpartij
tussen beide vrouwen aan voor
af gaan, voordat ieder de vrouw
kreeg die voor hem bestemd
was. Dat de cavalerie het er niet
bü liet zitten, spreekt van zelf.
Ze zette de jacht op de van
moord beschuldigde hertog
voort, maar dank zü Phoebe,
kwam alles op zün pootjes te
recht.
Hoewel het af en toe heet
toeging in deze film met
prachtige natuuropnamen
overheerst het komische ele
ment. zodat het zien ervan een
prettige ontspanning is by een
overvloed aan spanning.
