Palestijns vluchtelingen
probleem haast onoplosbaar
Mariner in
goede koers
m/
nu25stuks1.5(
Zuid-Afrika bepleit et
nieuwe VN-organisat
De wereld
faalde
LEIDSCH DAGBLAD
Toch geen
„zachte"
landing
Venera?
li
MODERNE ROKKEN
Wijziging Fonds ve
zeevis en haring
Westerse machten toonden
gebrek aan leiderschap
PAGINA 18
tEIDSCH DAGBLAD
DONDERDAG 15 JJi
Een volk in vijf landen
(Van een speciale medewerker)
Er zyn bijna anderhalf miljoen Palestijnen. De schattingen
variëren omdat niemand de bevolkingsboekhouding heeft bijge
houden. Ze leven in vijf landen. Rond 215.000 Palestijnen wonen
in kampen in de Gaza-strip. In Syrië leven er ongeveer 120.000,
in de Libanon naar schatting hetzelfde aantal. In Israël vormen
zij een religieuze en culturele minderheid van ongeveer een
kwart miljoen. De meesten leven in Jordanië: 670.000. Alleen in
dit laatste land zijn zij volwaardige staatsburgers. Syrië en de
Libanon zijn hen liever kwijt dan rijk. In Egypte hebben zij
alleen waarde als propaganda-materiaal. In Israël zelf is hun
situatie redelijk voor zover het leven van een gewantrouwde
minderheid redelijk kan zijn.
zo kleine minderheid, dat zij vroeg qf
laat wel moest opgaan (Hugenoten)
vaak gingen ze op in het eigen volk
(Oostduitsers in West-Duitsland)
Voor het Palestijnse vluchtelingen
vraagstuk gelden deze regels niet, of
in mindere mate. Ook in dit opzicht
is het vraagstuk min of meer uniek.
Mandaatgebied
In de mist van negentien jaar in
ternationale geschiedenis is het ont
staan van het Palestijnse vluchtelin
genvraagstuk grotendeels ook ge
raakt. Toch is het belangrijk, omdat
het veel verklaart van de psychologie
van de vluchtelingen.
Palestina werd in 1922 door de
Volkenbond aan Engeland als man
daatgebied toegewezen met de dubbe
le opdracht: opvoeding tot een onaf
hankelijk Arabisch land en stichting
van een „Nationaal Joods Tehuis."
Deze laatste opdracht greep direct
terug op de Balfour declaratie van
1917, de eerste officiële erkenning
Ongeveer 85 procent van het Pales
tijnse volk bestaat uit vluchtelingen.
Dat alleen al maakt him situatie
uniek. Het doet vermoeden hoe moei
lijk het zal zijn de vluchtelingen te
doen opgaan in de gastlanden. Vol
keren zijn zelden bereid hun eigen
bestaan op te heffen. Het Joodse volk
beeft het zelfs na een verbanning van
2000 jaar niet gedaan.
In de moderne geschiedenis zijn de
meeste vluchtelingenproblemen voort
gekomen uit verloren oorlogen. Gren
zen werden verlegd, de minderheid
werd uitgedreven (Silezië; Oost-Prui
sen). Andere vluchtelingenproblemen
ontstonden, omdat het eigen land
werd bezet (Tibet). Meestal vormden
de vluchtelingen in het gastland een
ADVERTENTIE
|MEE of vakantie
van 't Zionisme. Toen al was nauwe
lijks vol te houden, dat een latere
zelfstandige Arabische staat binnen
zijn grenzen een Joods Nationaal Te
huis zou kunnen herbergen.
Veranderende
situatie
In 1922 telde Palestina 589.000 Ara
bieren (cijfers van de Palestijnse re
gering), 83.000 Joden en 71.000 Chris
tenen. De Joden vormden een kleine
minderheid, die bij de Arabieren nog
geen ongerustheid wekte. Negen jaar
later was de situatie al anders:
759.000 Arabieren tegen 174.000 joden
en 88.000 Christenen. De eerste bot
singen hadden plaatsgevonden. In de
ogen van de Arabieren was de Jood-
immigratie een middel om de toe
komstige zelfstandigheid te doorkrui
sen.
Joden waren voor hen vermomde
agenten van het imperialisme. Aan
Britse kant ontbrak een vast beleid.
De immigratie ging door en de moei
lijkheden groeiden. In 1944 was het
Arabische volksdeel uitgegroeid tot
ruim 1 miljoen inwoners; de Joden
hadden het half miljoen overschreden
(Christenen 135.000). Een vreedzaam
naast elkaar leven van de drie hoofd
groepen ging onmogelijk worden. Het
werd, dat helemaal, toen in de eerste
na-oorlogse jaren de Joodse immi
granten bij scheepsladingen tegelijk
aankwamen. In 1946 608.000 Joden
tegen 1.293.000 Arabieren; mei 1948
700.000 Joden tegen 1.380.000 Arabie
ren. (cijfers van de V.N.).
Vastgelopen
Intussen was de politieke toekomst
helemaal vastgelopen. Het sterk ver
zwakte Britse imperium toonde zich
niet meer in staat de zaak in de hand
te houden. De strijd tussen Arabieren
en ondergrondse organisaties als de
Haganah, de Irgoen Zwai Lemoemi
en de Lohmey Heroet Israël kreeg
het karakter van een complete bur
geroorlog. In 1947 lieten de Engelsen
weten, dat zij hun opdracht zouden
teruggeven aan de Ver. Naties, de
opvolgster van de Volkenbond. De
tv
MAAR ALLEEN, als U ONZE VOORSCHRIFTEN goed opvolgt.
Ir U maakt gebruik van de in ons blad afgedrukte vakantiebon. Volledig
invullen en als brief (gefrankeerd met 20 ot. postzegel) inzenden, of
aan ons bureau bezorgen.
r de eerste opzeredingsdag
Niet opbellen, telefonische opdrachten worden NIET ln behandeling
genomen.
Als BRIEF te verzenden. Frankeren met 20 ct.
Het LEIDSCH DAGBLAD gaat met mee - wanneet U dexe bon
Ingevuld aan ons toezendt.
HÜISADRESi
De Mariner V, die gisteren van
Kaap Kennedy is gelanceerd voor
een vlucht van vier maanden naar
de planeet Venus, schijnt de goede
koers te volgen. Wel zal na enige
tjjd nog een baancorrectie moeten
worden uitgevoerd, maar het eerste
deel van de 340.000.000. km lange
vlucht verloopt geheel volgens de
verwachtingen.
De Mariner heeft op 184 km hoog
te eerst veertien minuten in een
„parkeerbaan" gevlogen alvorens de
Agena-trap van de raketcombinatie
de definitieve stoot voor het volgen
van de baan naar Venus gaf. Na
dat het instrumentarium in werking
was gesteld is aan het elektronisch
brein van de Mariner opdracht ge
geven, het ruimtevaartuig te stabili
seren door de stand in te stellen
op de ster Canopus. Dit is in de
afgelopen nacht om 02.20 Nederland
se tijd gelukt, waardoor aan een
oorspronkelijk wentelende beweging
van het ruimtevaartuig een einde
kwam. Thans is men bezig, de baan-
elementen van de Mariner zeer
nauwkeurig vast te stellen waarna
berekend kan worden, welke koers
correctie mettertijd zal moeten wor
den aangebracht om het ruimtevaar
tuig op 19 oktober op een afstand
van ruim 3000 km langs Venus te
laten schieten.
Inmiddels zfjn nog geen nieuwe ge
gevens door de Russen vrijgegeven
over de baan en snelheid van de
Venera IV, die zij maandag in
richting van Venus lanceerden. Het
is derhalve nog niet mogelijk vast
te stellen, welke van de twee ruim
tevaartuigen het eerst de omgeving
van Venus zal bereiken. De Russen
hebben alleen bekend gemaakt, dat
de reis van de Venera ongeveer vier
maanden zal duren.
Wel heeft Dimitry Martynow, de
directeur van het Sternberg Astrono
misch Instituut in Moskou in bedek
te termen te verstaan gegeven, dat
geen zachte landing van de Venera
op Venus in de bedoeling ligt, zoals
werd aangenomen. In de Prawda
schreef hfj dat zelfs zonder dat de
Venera op Venus landt veel geleerd
kan worden van de gegevens van
een ruimtestation, dat op korte af
stand de planeet passeert.
Zoals gebruikelijk houden de Rus
sen dus alle mogelijkheden open ten
einde later als doel van de vlucht
het bereikte resultaat te kunnen ver
melden, zodat zfj in dat opzicht al
thans altijd van succes verzekerd
zijn
ic De start van de Mariner V
op de top van een Atlas-Agena-
raket.
Naam:
Straat:
(Woonplaats:»
doorhalen
wat niet van
toepassing is.
Kwartaal abonnee
Maand
POSt H
|r Bezorging van ons blad in adresband ls POST abonnement.
VAKANTIEADRES
P-a.
Straat:
Te:
•Eerste dag van toezending:
Laatste dag van toezending:
ALLE gegevens invullen.
Ver. Naties kwamen met een verde
lingsplan, dat voorzag in een Joodse
staat (ruim |56 procent van Palestina,
met ongeveer 500.000 Joodse inwo
ners. een Arabische staat (ruim 42
procent van Palestina, 725.000 Ara
bische inwoners en 10.000 Joodse) en
een internationale zone (Jeruzalem,
Bethlehem)
Het was van tevoren duidelijk, dat
de Arabieren het zouden verwerpen,
omdat het de verdeling van hun land
bezegelde. Maar zelfs als ze het aan
vaard zouden hebben, zouden de pro
blemen in het Joodse deel met zijn
half Arabische, half Joodse bevol
king de constructie snel te gronde
hebben gericht. Maar niemand wist
iets beters, de Joden accepteerden
het verdelingsplan, de Britten trok
ken zich nergens meer iets van aan
en streken op 14 mei 1938 de Union
Jack.
Chaos
Zelden is een bestuur in een derge
lijke chaos geëindigd. De Britten
droegen niets over, verbrandden een
deel van de papieren en voeren weg.
De Joden waren toen wel gedwongen
de staat Israël uit te roepen. In die
noodlottige weken voor en na
machtsoverdracht (een verkeerd
woord er werd niets overgedragen)
ontstond het vluc/htelingen-probleem.
Monsterverbond
Het bondgenootschap tussen
1 wesident Nasser van Egypte en
i honing Hoessein van Jordanië
vas het beslissende voorspel tot
le Egyptisch-Israëlische oorlog.
aet was een monsterverbond
tussen twee aartsvijanden. Ja-
1 renlang had radio-Cairo de bij
na 700.000 Palestijnse vluchte-
lingen in Jordanië opgehitst tot
de vernietiging van Israël. En
jarenlang had Hoessein gepro
beerd de opkomende brand te
blussen. Toen hij toegaf, was het
omdat de vluchtelingen zijn
kroon bedreigden. Van iedere
drie onderdanen van deze Be-
doeïenen-koning komt er een
uit Palestina.
Negentien jaar lang heeft de
wereld zich weinig van de vluch
telingen aangetrokken. De V.N.
hield ze in leven, Nasser ge-
i bruikte ze en wij hoopten dat
ze vanzelf zouden verdwijnen.
Maar de vluchtelingen zijn ge
bleven en daarmee bleef ook
de grootste hinderpaal op de weg
naar een blijvende stabilisatie
i in het Midden-Oosten. Zolang
1 de vluchtelingen blijven waar en
1 wie ze zijn is vrede onmogelijk,
i Daarom wordt het tijd het
vraagstuk aan te pakken.
ADVERTENTIE
BREESTR. 137 - HERENSTR, 88
VOORHEEN 20 STUKS 1.» NU ZELFDE PRUS MAI
BETERE TABAKKEN. PROEF MAAR. UW GOEDE KEU!
Licht, geurig en zo zacht
Het bestuur van het Produktschap
voor Vis en Visprodukten heeft in de
hedenmiddag gehouden vergade
ring de Verordening Fonds verse
zeevis en verse haring wijzigen.
Deze wijzigingsverordening strekt
ertoe aan de werking van het fonds
verse zeevis en verse haring uitbrei
ding te geven in die zin, dat het ook
mogelijk wordt om toeslagen te ver
lenen over de op de afslag voor men
selijke consumptiedoeleinden aange
kochte verse makreel.
Deze toeslagen zullen dan, evenals
zulks ten aanzien van verse zeevis
het geval is ten aanzien van verse
haring heeft de fondsregeling nog
geen toepassing gevonden worden
betaald uit de opbrengst van een
door de aanvoerders te betalen hef
fing over de voor menselijke con
sumptiedoeleinden verkochte ma
kreel. De bedoeling Is zodanig te ad
ministreren, dat kan worden vastge
steld hoeveel heffing is berekend,
respectievelijk toeslag is gegeven
voor verse haring, verse makreel en
verse zeevis.
In verband met deze uitbreiding
wordt de naam van het „fonds verse
zeevis en verse haring" gewijzigd in
„fonds verse zeevis, verse haring en
verse makreel", terwijl het bedrag,
hetwelk het fonds maximaal aan
middelen mag bevatten, wordt ver
hoogd van f 150.000,— tot f 300.000,--.
Nu ook makreel onder het fonds is
gebracht, komt het gewenst voor een
eenvoudigere bepaling op te nemen,
waarin ten aanzien van de verschil
lende vissoorten, waarvoor het Vis
serij schap overbruggin
heeft ingesteld, de bestemi
de middelen van het fondi
eventueel liquidatiesaldo m
geld.
Tevens is van de geleget
hruikgemaakt op het maxi
te keren bedrag per kist te
van f 3,— tot f 5,— per kist
Gebleken is namelijk, dat b
verhogingen van het mini]
niveau van enkele vissoc
noodzakelijk zal zijn, dat1
vissoorten een hogere toei
f 3,— per kist van 50 kg wc
ven, terwijl bovendien in I
gevallen nog wordt gedaoh
mogelijkheid van toekennini
toeslag van meer dan f 3,«
maximum van f 5,--.
(ADVERTENTIE
NU IS EEN RiNCK-
(door de 5 RINCK-ei
VOORDELIGER DAN I
BOTERMARKT
TEL. 01710—250J
„Zuid-Afrika zal leiding moe
ten geven bij het vragen om de
stichting van een nieuwe we
reldorganisatie ter vervanging
van de Verenigde Naties, waar
van het falen bij het handhaven
van de wereldvrede de mens
heid met angstige voorgevoe
lens vervult", aldus verklaarde
Sir de Villiers Graaff, leider
van de oppositie in Zuid-Afri
ka's parlement, maandag j.l. in
de Kamer.
Het beleid van de Ver. Naties heeft
in de loop der jaren woede en ont
zetting, doch nooit vertrouwen in
deze organisatie als instrument tot
behoud van de wereldvrede gewekt,
aldus De Villiers Graaff. Het voort
durende falen in dit opzicht kan de
wereld noodlottig worden. Er moet
een tweede „conferentie van San
Francisco" (waar de organisatie der
V.N. werd opgericht), gehouden wor
den om een nieuwe organisatie in het
leven te roepen volgens een nieuw
patroon. Die tweede organisatie zou
de plaats moeten innemen van de
mislukking, die de Verenigde Naties
zijn.
Zuid-Afrika heeft het recht de we
reldleiders te vragen de Verenigde
Naties opnieuw te bezien, zich af te
vragen waarom deze organisatie
faalde en waarom de hooggestemde
verwachtingen van de oprichters tij
dens de conferentie van San Francis
co onder wie generaal Smuts
niet uitgekomen zijn.
Er wordt gezegd, dat de Ver. Na
ties gefaald hebben, omdat jonge na
ties teveel zeggenschap in haar aan
gelegenheden hebben gekregen en
deze gebruikt hebben om gestalte te
geven aan him grieven. Hierin ligt
een kern van waarheid, doch het is
niet de gehele wakrheid.
Het is belangrijk, dat men zich be
wust is van de werkelijke oorzaak van
het falen der Verenigde Naties. Deze
ligt in het feit, dat de oudere en
meer volwassen Westerse machten
niet dat sterke beslissende leider
schap getoond hebben, dat de wereld
van hen verwachten mocht. Zij heb
ben gefaald bij de uitoefening van
hun verantwoordelijkheid tot het lei
den van de nieuwe naties en hun te
leren een meer constructieve rol in de
wereldaangelegenheid te spelen.
Zuid-Afrika's belangstelling voor
deze zaken is zeer reëel, aangezien
de Republiek een oprichtingslid van
dit wereldlichaam is en voorts omdat
de crisis in het Midden-Oosten de
belangrijkheid van de zeeroute rond
om de Kaap bij bedreiging van het
Suezkanaal onderstreepte en gezien
de strategische betekenis van Zuid-
Afrika in geval van bedreiging van
de vrede, aldus de Zuidafrikaanse op-
Zonder sten
Premier Vorster verklaar
Tweede Kamer, dat de Vera
ties beter geschikt zouden
de uitoefening van de fundi
voor zij opgericht zijn,
Algemene Vergadering het i
ontnomen zou worden en sli
forum voor de bespreking
reldzaken zou zijn, in pU
haar huidige positie waarii
ten over internationale zal
genomen worden bij meerde!
stemmen, met steun van
woordigers van onderontwiB
onvolwassen staten.
De premier sprak onmidd
de leider van de oppositie,
De Villiers Graaff.
„De problemen van de 1
Naties zjjn in de loop der jJ
gegroeid, doordat de organis
der en verder afgedreven n
de oorspronkelijke doelstelt
hoe langer hoe sterker in
gevallen is van beroeps-agiti
grote Westerse machten bi
toegestaan in plaats van een
te roepen aan deze tendeni
Een der grootste gebreken
Verenigde Naties bestaat uil
dat het overgrote deel van
sluiten genomen wordt door
tegen woordigers van kleine,
ren en onderontwikkelde Ia»
