5
„Er zijn
dan er
veel meer alcoholisten
geregistreerd staan"
De
opmars van
de bromfiets
Natie op zes wielen
i i
Adjunct-directrice van
consultatiebureau
Kans op genezing
is vier op tien
BATERDAG 10 JUNI 1967
LD.-EXTRJ
t Voor vervoer naar J
J school of werk. J
Alcoholisme is over
gevoeligheid voor
alcohol. Zoals een
suikerpatiënt geen suiker kan
verdragen, kan een alcoholist
geen alcohol verdragen. Hij
weet de alcohol niet te han
teren. De alcohol hanteert
hèm. Hij moet doorgaan."
Zuster L. Timmer (51)
weet er alles van. Zij is
adjunct-directrice van het
Medisch Consultatiebureau
voor Alcoholisme in Amster
dam. Dag in dag uit heeft zij
daar, nu reeds 20 jaar lang, te
maken met alcoholisten, of
zoals men tegenwoordig lie
ver zegt: mensen mét een
alcoholprobleem.
„Bijna iedereen drinkt wel eens
wat. Vermoedelijk gebruiken meer
dan vijf miljoen van de volwassen
Nederlanders alcoholica", zegt zij.
Zelf is zij één van hen. „Ik ben
geen principiële geheelonthoudster.
Wel gaat ieder glaasje naarmate je
meer ellende ziet, minder smaken".
„van deze vijm miljoen wordt na
•nige tijd een aantal alcoholist. In
ons land staan 40.000 alcoholisten
geregistreerd. Drie procent van hen
zijn vrouwen. Er zijn echter waar
schijnlijk veel meer alcoholis
ten, vooral onder de vrouwen. Dezen
schamen zich er meer voor en bij
hen hoeft het, omdat zij meestal
binnenshuis drinken, niet op te val
len".
Gemiddeld drinkt de Nederlander
overigens naar verhouding niet
veel. Het verbruik aan bier, wijnen
en gedistilleerd per hoofd van de
bevolking is in ons land omgere
kend tot een hoeveelheid liters met
een alcoholsterkte van 100 procent
ruim drie liter. In Frankrijk wordt
het zesvoudige gedronken, in Bel
gië ongeveer het dubbele.
De Wereld-gezondheidsorganisa-
(Van een onzer redacteuren)
Nederland is liard op weg een natie op zes wielen te worden. Het leger
van de autobezitters groeit immers heel snel en welke Nederlander heeft
daarnaast niet een tweewieler?
We denken daarbij natuurlijk in de eerste plaats aan de goede ouwe
trouwe fiets. Maar tegenwoordig moet dan in één adem ook de bromfiets
worden genoemd. Er rijden er vandaag de dag al niet minder dan 1,7 mil
joen op de Nederlandse wegen. En de afzet is nog nooit zo groot geweest
als in de eerste maanden van dit jaar. De conclusie ligt voor de hand: we
zijn nog lang niet aan het einde van de opmars der bromfietsen.
gend" noemen. Dit zijn
zich door geregelde aanda
ondersteuning van ons op 1
van de tweede groep
handhaven. Aan de rest
cent is weinig te doen".
tie zegt er dit van: „Alle over
matig gebruik van alcoholica, dat
het sociale gebruik te boven gaat,
kan als alcoholisme worden be
schouwd, ongeacht de aanleiding als
oorzaak van dit overmatig gebruik,
die van alïèrlei aard kan zijn".
EERSTE SLOK
De meeste alcoholisten beginnen
als „sociale drinkers". Er zijn er
echter die van hun eerste slok af
alcoholist zijn. Dit komt meer voor
naarmate men op jeugdige leeftijd
begint te drinken. Ook is er meer
kans dat men alcoholist wordt
wanneer men jonger aan het socia
le alcoholgebruik begint.
Bij dit sociale gebruik vertoont
het alcoholgebruik van de al
coholist geen verschil met dat
van anderen. Hij doet eenvou
dig mee aan de gewoonten in zijn
omgeving. Geleidelijk aan echter
gaat hij vaker drinken. Ook heeft
hij steeds groter hoeveelheden no
dig om in de gewenste stemming
te komen.
De alcoholist gaat dan gezel
schap zoeken, waar stevig gedron
ken wordt. Vooral het weekeinde
wordt aanvankelijk meer en meer,
een drinkgelegenheid. Het effect
van de alcohol, de roes, wordt steeds
belangrijker. De beginnende alco
holist drinkt niet meer alleen voor
de gezelligheid.
Over de vraag waarom hij dan
wel drinkt, zijn de geleerden het
nog niet eens. Vast staat wel dat
het een ziekte is. Vermoedelijk
staat deze in verband met een te
kort aan vitamine B. De alcoholist
weet niet dat hij ziek is of hij wil
het niet weten. Voor hem zijn
er zoveel redenen om te drinken
als er alcoholisten zijn, zegt zuster
Timmer. „Wat zij gemeenschappe
lijk hebben is onvrede met hun
situatie". Dat zij door naar de fles
te grijpen de moeilijkheden niet
oplossen zien zij niet of willen zij
niet zien.
De alcoholist, die niet meer al
leen voor de gezelligheid drinkt,
gaat ook voordat een feestje be
gint stiekum al vast een paar
glaasjes nemen. Dit is meestal het
stadium, waarin de drinker naar
het schijnt bij de tijd blijft, maar
zich later door geheugenverlies niet
meer alles kan herinneren wat er
in zijn roes is gebeurd. In dit sta
dium zit hij er voortaan aan vast.
Hij kan de drank nog wel laten
staan, maar als hij er eenmaal aan
begint, weet hij niet meer van op
houden. Hij is verslaafd.
bitterheid en wrok gaat hij nu dik
wijls in zijn eentje drinken.
Om de kater te verdrijven gaat
hij de volgende morgen opnieuw
de fles ter hand nemen. 'Hiermee
raakt het einde in zicht. De eerste
De alcoholist gaat op allerlei ma- slok 's morgens wordt de inleiding
nieren argumenten zoeken die het
drinken te kunnen rechtvaardigen.
Hij gaat ook smoesjes verzinnen om
te kunnen gaan drinken. Telkens
weer leidt de eerste slok tot een he
le drinkparty. De alcoholist gaat
zich schuldig voelen, maar kan er
niet mee ophouden. Vervuld van
van weer een drinkgelag. De al
coholist gaat op sjouw. Perioden
van dagenlang niet te stuiten drin
ken volgen, zy eindigen in de goot.
Regelmatig worden zo uitgetelde
alcoholisten by het Medische Con
sultatiebureau voor Alcoholisme in
Amsterdam of één van de 16 an
dere bureaus in ons land binnenge
bracht. Hun huweiyk en hun maat-
schappeiyke carrière zyn kapot.
Door de muur van alcohol die zy
rond zich hebben opgetrokken,
zyn zy volledig geïsoleerd. De fles
zit niet in hem, maar zy zitten in
de fles. Toch iS er redding moge
lijk.
De kans op een volledige red
ding is vier op tien. „Wy be
handelen hier ongeveer 1900
alcoholisten per jaar. Veertig pro
cent van hen herstelt. Dat wil zeg
gen dat zy niet meer drinken en dat
de verhouding in familieleven, ar-
beidskring en de overige maat-
schappelyke relaties gestabiliseerd
worden", zegt zuster Timmer.
„Een tweede categorie noemen
wy „veel verbeterd". Deze is 22
procent groot. Het betreft hier
mensen die het peil van de eerste
groep net niet halen, zy drinken
nog wel eens zonder in ernstige
conflicten te komen of zy heb-*
ben zonder te drinken toch moei-
ïykheden met de aanpassing in ge
zin en werkkring".
„Dan is er de groep 12 procent
groot die wy „aandacht vra
Het Medische Consultatiebul
voor Alcoholisme in Amsteri
werkt veel samen met de org«
satie „De Anonieme Alcoholist*
Deze is op initiatief van
directeur van het consultatiebuö
de heer H. J. Krauweel, i
Amerikaans voorbeeld in 1948
gericht. Op het ogenblik zyn er 2
a 4000 anonieme alcoholisten in i
land. Iedereen die met drin
wil ophouden, kan tot de aaiö
me alcoholisten toetreden.
Het is een groep mensen,
elkaar op de been houden
elkaar desnoods dag en na
bystaan. Het grote voordeel
de alcoholist die met drinken
wil ophouden, is dat hy by de 1
in een omgeving komt waar
lotgenoten vindt en zich thuis
voelen. De AA-ers gaan ervan
dat iedere alcoholist 24 uur „dm
kan blyven. Een AA-er die aanv
dat het met hem misgaat
tact met een ander opnemen,
dan probeert hem over de moeil
heden heen te helpen. „In veel
vallen kan de AA een b<
hulpmiddel zyn", zegt zu
Timmer,
veiligheid ten goede, waar ova
twee- en vierwielers tezamen
de weg gebruik moeten maki
sluimeren conflicten.
Daarom ook pleit de RAI
kens weer opnieuw voor nog veri
re uitbreiding van het rywiel]
dennet. En die rywielpaden zul
voldoende breed moeten zyn,
toeristisch opzicht betekent dit, i
het aantal tweewielerroutes m
worden uitgebreid. Men is dus i
gelukkig met de recente mede
ling van de ANWB, dat het aai
in de komende jaren van vier
worden gebracht op veertig. Di
zit nogal wat organisatorisch w
aan vast, want er moet met i
byna ontelbaar aantal instant
overleg worden gepleegd. Maar
wordt druk aan gedokterd.
Tenslotte even een kykje over
grenzen. Want de populariteit i
de brommer houdt niet op by
Nederlandse grens. Integend
Frankryk is met een park van
en naby de zesmiljoen bromfi
sen veruit kampioen. Daarby m
men echter bedenken, dat de ja
Fransman al op veertienjai
leef tyd op een brommertje i
klauteren. Dat is ook in Zwita
land het geval. En de ervarini
daarmee zyn beslist niet onguns
In Duitsland heeft de invoel
van een soort ry vergunning he
geknaagd aan de verkoop i
brommers. De laatste jaren n
van een licht herstel worden
sproken, maar mede door het o
breken van een rywielpadennet
de brommer by onze oosterbu
toch nadrukkelyk achterop.
Trouwens een vergelijk
met andere landen blijft i
moeilijk. Afstanden spreken
de brommer een danig woor
mee. Ons dichtbevolkte lan
met de ineengroeiende agglov
raties biedt dit lichte gemote
seerde vervoer nu eenmaal i
prachtige kans. Een kans,
door fabrikanten in binnen-
buitenland gretig is benut. In
loop der jaren zijn al meer d
2,6 miljoen brommers verko
En we zeiden het al eerder
staan nog lang niet aan
einde van de ontwikkeling
bromfiets is populair. In
lagen van de bevolking,
park en bromfietspark
hard verder. We vormen
natie op zes wielen.
Herstel is alleen mogeiyk
alcoholist daaraan zelf
Hij moet tot het inzicht
gebracht dat hy ziek is, di
geen alcohol kan gebruiken,
ter Timmer: „De beste
hebben we met mensen die
lig of via de justitie by ons
By de eersten is de wil om
te worden aanwezig. By de
klanten is er de stok van een
oordeling die achter de deur sta
De bromfiets is heel snel een onmisbaar vervoermiddel geworden. In 1948 kwam het eer
ste „rijwiel-met-hulpmotor" op de markt. Nu nog geen twintig jaar later kunnen we
de bromfiets niet meer uit met verkeersbeeld wegdenken. De autoriteiten, die toch al snel
grijze haren krijgen van de verkeerscongestie, durven er nauwelijks aan te denken wat er
zou gebeuren als alle bromfietsberijders in één klap automobilisten zouden worden. De
knoop op de Nederlandse wegen zou meteen onontwarbaar zijn.
Maar vele bromfietsbezitters
denken er (gelukkig) niet
aan hun handige tweewieler
te verruilen voor een auto. In de
eerste plaats spreken de kosten een
danig woordje mee. De cyferaars
van de bromfietsafdeling van de
R.AI. hebben uitgerekend, dat rij-
den op een brommertje van onge
veer 450 gulden (en in die klasse
kan men' al kiezen uit zo'n acht
tien typen) met inbegrip van af
schrijving en alles nauwelyks 5%
cent per kilometer kost. Daar kan
zelfs het goedkoopste autootje op
geen stukken na tegenop.
En dan het gemak. Is er in het
steeds drukker wordende stadsver
keer zeker in de spitsuren
een handiger en sneller vervoer
middel denkbaar dan de bromfiets?
En\ juist in die spitsuren spoedt het
werkende deel van Nederland zich
naar school, kantoor of fabriek. De
auto kan het in snelheid in vele
gevallen nauwelyks of niet winnen
van de bromfiets, die bovendien
veel minder te maken heeft met
de chronische parkeerperikelen. En
het openbaar vervoer? Diezelfde
RAI-personen zyn te weten geko
men, dat de tydwinst, die een
brommer behaalt op het openbaar
vervoer varieert van enkele minu
ten tot één uur. Gemiddeld be
draagt zy 20 minuten.
Daar komt nog by, dat de helft
van het aantal bromfietsers, dat
dagelyks de rit naar school of werk
maakt, niet eens van openbaar ver
voer gebruik zou kunnen maken,
zelfs al zou men het willen. Om de
simpele reden, omdat er geen open
baar vervoer aanwezig is. We den
ken daarby byvoorbeeld aan bouw
vakarbeiders, die in afgelegen wy-
ken hun stryd tegen de woning
nood leveren. Voor hen is het bezit
van een brommer harde noodzaak.
We kunnen ons dan ook voorstel
len, dat by de RAI. de haren
rechtop gaan staan, wanneer een
overheidsfunctionaris zoals on
langs gebeurde over de brom
fiets spreekt als over een „minder
noodzakelyk" vervoermiddel.
Recente cyfers van het Centraal
Bureau voor de Statistiek tonen
aan, dat de bromfiets twee jaar ge
leden al 12 procent van het totale
personenvervoer voor zyn reke
ning nam. Maar verkeersdeskundi-
gen verwachten, dat met de toene
mende verkeersintensiteit en het
daardoor steeds minder goed func
tionerende d.w.z. op de behoefte
aansluitend openbaar vervoer èn
door de toenemende afstand van
woon- naar werkplaats de brom
fiets een nog grotere rol in het ver
keer zal gaan spelen.
De tyd, dat een eenzame pionier
de smalende glimlachjes durf
de te trotseren, die het primi
tieve hulpmotortje op de bagage
drager by voorbygangers zou op
wekken, is allang voorbyVele van
die motortjes zyn geprobeerd. Som
mige zyn nooit van de grond ge
komen. By andere volgde een ge
ruisloze afgang spoedig na de la
waaiige introductie. Maar de Scep
tici kregen ongelyk: enkele over
leefden de kinderziekten en werden
de voorvaders van miljoenen naza
ten.
De tyd is ook alweer voorby, dat
het later door een journalist tot
„brommer" herdoopte vervoermid
del slechts diende tot verhoging
van de status van vooral Jongelui.
Men zou ook dat als een kinder
ziekte kunnen zien, waar de brom
fiets overheen is gegroeid. De brom
mer is volwassen en staat voor
zover men het nu kan zien aan
het begin van een lang leven.
CATEGORIEËN
Natuurlyk houdt de industrie in
binnen- en buitenland daar danig
rekening mee. In de loop der ja
ren is zy tot een onderverdeling in
drie categorieën gekomen: de stads-
brommer, de toerbrommer en de
sportbrommer.
De stadsbrommer heeft vooral de
laatste drie jaren sterk aan bete
kenis gewonnen. Een relatief goed
koop, veelal licht en eenvoudig te
bedienen brommertje voor korte
afstanden op goede wegen. Handig
ook voor vrouwen, die steeds meer
de bromfiets als vervoermiddel
gaan ontdekken. Een kwart van
het totale aantal bromfietsen wordt
door de dames bereden (dat is
400.000!), vooral voor het doen van
boodschappen. Maar men mag ook
de „mini-meisjes" niet vergeten,
die vaak voor een fleurige noot in
het stadsbeeld zorgen.
Aanvankeiyk moest de Neder
landse industrie in deze goedkope
klasse geheel verstek laten gaan.
Men kon op korte termyn niet over
een passende krachtbron beschik
ken. Natuurlyk is men deze moei-
ïykheid te boven gekomen en thans
blaast de Nederlandse industrie
ook op deze markt een behooi-lyk
deuntje mee.
De toerbrommer heeft ook een
speciale taak. Niet iedere berijder
kan volstaan met een eenvoudige,
veelal ongeveerde bromfiets, zy.
die langs slechte paden moeten of
veelvuldig op de open vlakte rijden,
zullen snel een wat zwaardere
bromfiets met voor- en achterwiel
vering willen. Dat is geen luxe, dat
is noodzaak. We denken maar weer
aan die bouwvakarbeider in de bui-
tenwyken, die zyn gereedschaps
kist achterop heeft. En die over
straten moet ryden, die deze bena
ming nog niet verdienen. En hoe
vaak moet deze brommer niet in
het weekeinde man en vrouw
naar buiten vervoeren? Heerlyk de
natuur in. Met wat bagage. Daar
kan zo'n heel licht brommertje niet
tegenop. En vergist u zich niet: nog
altyd 18 procent (dat is meer dan
300.000 personen) gebruikt zyn
brommer om mee op vakantie te
gaan.
Tenslotte de sportbrommer. Het
ranke machientje met wat meer
tierlantynen, enkele versnellingen
Voor ontspanning in
het weekeinde.
en fellere acceleratie. Meestal
slechts geschikt voor één persoon.
Harder ryden is er niet by. Daar
wordt scherp op gelet. En het RAI-
TNO-instituut in Delft waakt er
voor, dat ook deze pittige motoren
niet teveel kabaal maken. Dat som
mige jongelui met knutselen en
sleutelen toch het geluid opvoeren,
daar kunnen de fabrikanten niets
aan doen. Vooral de jongeren vie
ren op deze brommers hun spor
tieve hartstochten bot, maar in de
meeste gevallen doen zij daarnaast
ook dienst als vervoermiddel naar
school of werk.
Alles wyst erop, binnen afzien
bare tyd tweemiljoen brom
fietsen in ons land. Men vraagt
zich onwillekeurig af: hoe kon de
brommer zo populair worden. Er
zyn terloops al enkele oorzaken
genoemd, zoals de lage kosten (in
verhouding tot ander gemotori
seerd vervoer) en het gemak.
Maar de R-AI.-mensen weten nog
een reden. Omdat de bromfiets
door de wetgever als een gemoto
riseerde fiets wordt beschouwd. Nu
zal men wellicht glimlachen als
men aan de zwaardere typen denkt.
Maar ook deze op het oog machtige
machientjes zyn het fietsbeginsel
trouw gebleven. Ze zyn zodanig ge
construeerd, dat de snelheid maxi
maal 40 kilometer bedraagt.
Door deze gelykstelling met de
fiets was het mogelijk de niet-toe-
ristische rywielpaden voor de
bromfiets open te stellen.
De bromfiets kreeg dus een
eigen baan. Het uitgebreide net
rywielpaden, dat ons land uniek
in Europa kent, vormt een ster
ke stimulans voor de bromfiets.
Bovendien komt het de verkeers-
