BEWUST WONEN
EEN VERVELEND MANNETJE
lï
Vak op lesrooster
van de
Osdorper
Scholengemeenschap
Zelf tuinkruiden kweken
'tsuksesvan
de gastvrouw
BATERDAG 29 APRIL 1987
LD.-EXTRA 1
Boven: De leerlingen van de
Osdorper Schoolgemeenschap
trokken er ook op uit om nieu
we flatgebouwen te gaan be
kijken.
Rechts op de pagina: op een
zelf gebouwde maquette ga
ven leerlingen aan hoe zij Os
dorp er het liefst zouden laten
uitzien.
„Als je In een nieuwe stad
een park zou willen aanleg
gen, dan moet je dat doen
vlak bij een bejaardentehuis
en een kantoorflat, omdat
daar mensen wonen en wer
ken, die het meest om een
park geven". Tot deze en vele
andere conclusies over het
leefbaar houden en het leef
baar maken van de Amster
damse tuinstad Osdorp kwa
men onlangs de 2e-klasleer-
lingen van de HAVO-afde-
ling van de Osdorper Scho
lengemeenschap.
„Bewust wonen" ondergebracht
ln het z.g. „Osdorp-project" is
op de school met 1200 leerlingen
waar het progressiefste mam
moet-onderwijs van Nederland
wordt gegeven een vak. Een
vak dat erop is gericht jongens en
meisjes tussen de 14 en de 16 jaar
kennis te laten maken met de pro
blemen rondom de spanning van
ADVERTENTIE
Kostelijk voor uw kinderen
GRAPILLON
alcoholvrij .(jruivensap
een nieuwe stadswijk, hen een oor
deel te laten uitspreken over het
Osdorp waarin zij wonen, hen
daarbij wensen te laten formuleren
en ten slotte door het laten opme
ten van een bepaalde wijk intuïtie
ve achtergrond te geven aan een
onderwerp uit de vlakke meetkun
de.
„Het gaat erom met deze en an
dere projectlessen (zoals: de krant
in de samenleving het kind in
de literatuur de Verenigde Sta
ten Twente materiaaltech
nieken de posterijen de
havens en auto's) een betere
aanloop te geven naar de maat
schappij" aldus de heer H. H.
Voogd, leider van de HAVO-afde-
ling van de Osdorper Scholenge
meenschap. Het onderwijs in Ne
derland is naar zijn mening niet ge
noeg op de praktijk en op de wen
sen en eisen van het bedrijfsleven
afgestemd.
De Scholengemeenschap wilde
daarin verandering aanbrengen
en zo ontwierp men in samen
werking met de directeur van
het Onderwijskundig Studiecen
trum, de heer A. J. S. van Dam,
een totaal nieuw leerprogramma
waarin 9 uur projecties per week
werd opgenomen.
De bedoeling van deze speciale
lessen is de leerlingen kennis te la
ten maken met zoveel mogelijk as
pecten waarmee zij later in de
maatschappij worden geconfron
teerd. Opdrachten voor de project-
lessen moeten groepjes leerlingen
in een klas gezamenlijk verrichten.
Men hoopt daardoor bij hen een
aantal eigenschappen te ontwikke
len, die voor hun verdere loopbaan
van groot belang zijn, zoals: het
tactvol en met zeker gemak om
gaan met mensen, begrip hebben
op een bepaalde facet gerichte les
sen niet in een „amateuristisch
gepruts" ontaarden, zoekt de Os
dorper Scholengemeenschap voort
durend contact met experts. De be
wust-wonen-lessen samengevat in
het Osdorp-project werden bijvoor
beeld drie maanden achtereen ne
gen uur per week onder meer door
voor anderen en hun visie, een be
heerste oordeelvorming, praktische
vindingrijkheid, vermogen tot im
proviseren, het werken in teamver
band, problemen zien en de infor
matie weten te vinden met behulp
waarvan zij kunnen worden opge
lost, het kunnen incasseren van
teleurstellingen, zakelijk en helder
kunnen rapporteren en ten slotte
het beheersen van vergader- en
discussietechnieken.
Om ervoor te zorgen dat de sterk
(W) ETEN S WAARD
De Nederlandse huisvrouw gaat er de laat
ste jaren steeds meer toe over om tuinkruiden
te gebruiken. Daar deze echter lang niet altijd
in de winkel verkrijgbaar zijn is het aan te ra
den de kruiden zelf te kweken in de tuin of in
een bakje op het balkon. Een pol bieslook in
een pot gezet of, evenals peterselie en kervel
gezaaid, kan men al vrij spoedig „oogsten".
Alle drie zijn ze heerlijk in soepen, sauzen, sla
en andere groentesoorten.
Voor de huisvrouw die geen
tijd beschikbaar heeft, of wei
nig aanleg voor tuinieren, zijn
zogenaamde celstof matjes in
de handel, waarin ongeveer 7
verschillende tuinkruiden
(o.a. peterselie, bieslook, la
vas, bonekruid en tijm) ge
rangschikt naar soort gezaaid
zijn. Wanneer men precies
volgens de gebruiksaanwij
zing op het pakje tewerk gaat
kan men na 14 dagen al de
eerste groene puntjes boven
het laagje teelaarde, dat op
het matje gebracht moet
worden, zien uitkomen. Een
gemakkelijke en heel orgi-
nele manier om zelf tuinkrui
den te gaan kweken. De prijs
van deze matjes valt wel
mee, te meer daar verschil
lende plantjes tot de over ja
rigen behoren.
koekjes. Bestrijk deze met i
lade en giet er 1 dl advocaat over
heen. Schenk er vervolgens een
halve liter ohocoladevla over en
garneer deze vla met gespoten slag
room. Serveer hem goed koud.
Quick-schotel
Leg onderin een beboterde vuur
vaste schotel een laag aardappel
puree, hierop plakken gehakt (uit
blik) en vervolgens een laag in
schijven gesneden tomaten. Strooi
er een laag kaas over en giet er
wat gesmolten boter op. Zet de
schotel zolang in een hete oven tot
deze door en door heet is en een
bruin korstje heeft gekregen.
Bitterkoekjesdessert
Leg onderin een glazen schaal 100
g in lauwe melk geweekte bitter-
Eieren met
kippelevertjes
125 g kippelevertjes, klein ge
raspt uitje, 50 g champignons,
zout, peper, kervel, dl droge
sherry, 6 eieren, 1 dl koffie-
Snijd de kippelevertjes in vieren
en bak deze met de geraspte ui, de
gewassen en in plakjes gesneden
champignons met wat zout, peper en
kervel in een stukje boter onder
voortdurend roeren 5 minuten. Voeg
de sherry toe en laat alles 5 minu
ten sudderen. Verdeel het mengsel
over 6 beboterde soufflée-potjes
Breek op elk vormpje een ei en ver
deel de koffieroom hierover. Plaats
de potjes in een voorverwarmde,
matig hete oven gedurende onge
veer 20 minuten.
Kaisersehmarrn
150 g bloem, 3 eieren, zout, f
lepels suiker, IVi dl melk, 3 le
pels boter, 3 lepels (in rum ge
weekte) rozijnen.
Maak van bloem, eierdooiers, zout
en melk en heel glad beslag. Klop
de eiwitten met iets zout heel stijf
en klop daarna pas 2 lepels suiker
erdoor, tot ze wéér stijf zijn. Meng
de geweekte rozijnen door het be
slag en spatel tot slot het stijve
eiwit erdoor. Laat de boter in de
koekepan matig heet worden, doe
het beslag erin, laat het even gaai-
worden en keer de koek. Scheur
dan met 2 vorken de koek in repen
en vervolgens in niet te kleine
stukjes. Keer eventueel de stukjes
nog weer even en serveer ze op een
diep bord, dik bestrooid met poe
dersuiker. Geef er desgewenst prui
men- of franibozencompóte bij.
Sour creamsaus
Roer V\ liter sour-cream goed uSt
met heel fijngesneden bieslook, pe
terselie en selderij. Voeg naar
smaak peper, zout, worcestersaus,
paprikapoeder en een enkel drup
peltje tabasco toe.
de bekende binnenhuisarchitect EL
de Wijs, die tot voorkort aan de
Amsterdamse Stichting Goed Wo
nen was verbonden, verzorgd.
Voor deze lessen kregen alle vijl
parallel tweede klassen van de
school eerst een aantal voor
lichtingsfilms van de Amsterdamse
Gemeentelijke Dienst Publieke
Werken te zien. Vervolgens brach
ten de leerlingen onder leiding van
een wiskundeleraar een deel van
Osdorp in kaart. Het meten gebeur
de in groepen, die ieder een be
paalde sector kregen toegewezen.
Gewerkt werd met meetwerktuigen,
die door de Gemeentelijke Dienst
beschikbaar waren gesteld. Ter af
wisseling hiervan stond er een
tekstanalyse van het boekje „Am
sterdam bouwt een nieuwe stad" op
het programma, waarvan de resul
taten meetelden voor het rapport
cijfer Nederlands. Verder kregen de
leerlingen opdracht een plattegrond
te maken van een denkbeeldige
kleine stad, die bij een spoorlijn
lag en bovendien een kleine ha
ven had. Naast deze algemene op
drachten werkten zij in kleine werk
groepen van drie tot vijf leerlin
gen aan bepaalde aspecten van
Osdorp zoals winkelplanning, ver
keer, vervoer en architectuur, ter
wijl andere groepjes kaarten teken
den en maquettes bouwden. Iedere
leerlingen mocht zijn eigen werk
groep kiezen.
De werkgroep „winkelplanning"
verzamelde onder leiding van een
sociaal-geograaf gegevens over de
plaats, het aantal en de soort win
kels in de tuinstad Osdorp. Boven
dien stelden de kinderen een en
quête onder hun ouders in en ver
werkten de gegevens daarvan in
een gezamenlijk verslag.
De werkgroep verkeer en vervoer
ging bij buurtgenoten vragen wat
zy van het parkeerprobleem von
den en moest op een kaart aange
ven welke voorzieningen er in Os
dorp zouden moeten worden getrof-
ADVERTENTIE
KANTEN KLAAR
het verkeer over tien
jaar is verdubbeld.
Leerlingen van de werkgroep ar
chitectuur bestudeerden onder lei
ding van de binnenhuisarchitect H.
de Wijs de verschillende woonvor
men in Osdorp en gaven daar hun
mening over. Ze moesten bovendien
de voor- en nadelen van verschil
lende woningtypes opsommen. De
frappante antwoorden leverden voor
de architect interessante studiestof
op. Zo bleek onder meer dat de
meeste kinderen een hekel aan ga
lerijwoningen hebben omdat
„iedereen dan zo naar binnen kan
kijken". Een voordeel noemden
twee leerlingen het dat „kinderen
er zo prettig op balkonnen kunnen
spelen".
Als nadeel noteerden zti dat de
balkonranden te laag zijn zodat
kinderen er gemakkelijk overheen
kunnen vallen. Als voordeel van de
eengezinswoningen zagen zij de af
wezigheid van „stampende boven
buren".
Over een bovenstraat in Os
dorp (een tot trottoir uitgebouw
de galerij op de eerste etage) zei
den zij „Het is fijn voor kin
deren om te spelen" en „Zo rus
tig zo'n eigen straat, maar zou
je niet te veel met je buren te
maken krijgen?" De leerlingen
gaven ook hun mening over het
Osdorpse winkelcentrum waar de
meeste winkels een houten over
kapping hebben. Een leerling
schreef „Je kunt zo fijn onder de
luifels wandelen, dat geeft zo'n
beschut gevoel en nu bedoel ik
niet tegen de regen".
De interessantste opvattingen
van de jongens en meisjes over de
moderne woningbouw kwamen naar
voren toen twee werkgroepen onder
leiding van een handenarbeidleraar
eerst een maquette van een deel
van Osdorp bouwden en daarna een
z.g. wensmaquette maakten waarop
zij aangaven hoe zij hun woon
plaats er het liefst zouden laten
uitzien. Bij de motiveringen van de
laatste maquette schreven zij „Ons
plan is niet zo recht toe recht aan,
een stad moet elke keer weer ver
rassingen hebben, zodat je elke
keer weer iets anders ziet" en
„Wjj hebben zoveel mogelijk gewo
ne rechte huizen gemaakt, niet al
die gekke vormen, want die vallen
zo op en vervelen toch maar op
den duur".
„Wij vinden een museum met een
park waarin beelden staan belang
rijk. Misschien kan er wel een bi
bliotheek in zijn en een speelplaats
voor de jonge kinderen" con
cludeerden anderen. De motiverin
gen werden besloten met de op
merking. De scholen zetten wij
dicht bij het winkelcentrum, dat
is leuk voor de oudere scholieren"*
De Amsterdamse Stichting
„Goed Wonen", die bijzonder veel
medewerking aan de bewust-wonen
-lessen verleende is enthousiast over
het resultaat. Men zoekt inmiddels
naar nieuwe mogelijkheden en wel
licht andere werkwijzen. Men denkt
er zelfs aan bruikbaar materiaal
klaar te maken zodat de lessen ook
op andere scholen kunnen
gegeven.
ADVERTENTIE
Verkoopadressen worden gaarne verstrekt door Stibbe Postbus 9041 A'daro
De martelende onzekerheid
omtrent bepaalde televisie-pro
gramma's knaagt dikwijls aan
onze zenuwen. Wordt het stuk,
waarnaar we reikhalzend uit
zien, wel of niet uitgezonden?
Het wordt aangekondigd, afge
last, weer aangekondigd, terug
genomen, nogmaals aangekon
digd ten slotte uitgezonden
met vele coupures en veront
schuldigingen
Dat er zwaar ivordt getild aan
stukken die ons in ons blote
hemdje dreigen te zetten kan ik
me indenken. We zijn gewend
aar. spiegels die ons uiterlijk
weerkaatsen spiegels die ons
innerlijk tonen willen we liever
met in ons huis hébben.
Maar het zijn vooral de grote
kinderen die zich kwaad maken.
Bevoogding is hun een gruwel,
ze achten zich capabel genoeg
om te oordelen of ten bepaald
stuk goed of slecht is. Ze zijn
nog nooit voor een hachelijk
onderwerp teruggedeinsd en ze
begrijpen niet dut ouderen dat
wel doen. Het hoort toch ook bij
deze wereld? Alles hoort bij deze
wereld: kunst en knoeierij,
schoonheid en kitsch, harde
werkelijkheid en sentimentali
teit, satire of boerenkapel ...en
dat willen ze dan ook zien. Geen
selectie maar het hele gamma
van uitdrukkingsmogelijkheden
die de moderne mensheid bezit,
ook al is het niet altijd aange
naam, of mooi, af gezellig, of
geruststellend.
Het meest verbaasden mijn
kinderen zich over de discussies
die ontstonden over het al of
niet uitzenden van de Batman-
serie. Eerst wel, toen niet, toen
weer wel
Als er zo gehannesd wordt
met 't programma, dan kijken
we met de hele familie, want
wat ss er nu zo hachelijk aan
die filmpjes? De publiciteit had
iets gepreveld over: afkeurens
waardige gruwelscènes, en dan
denk je: Maar goed, dat ze Bat-
mail geschrapt hebben. Een an
der publiciteitsorgaan deelt
echter mede, dat Batman niet
serieus is bedoeld, maar als per
siflage, omdat elke scène in fei
te lachwekkend is, en dan denk
je: Ik zou het toch wel willen
zien.
Enfin, we móchten het zien.
Zonder gruivelscènes en com
pleet met de lachwekkende per
siflage. Maar we hebben ni e t
gelachen.
„Wat een stomvervelende dia
loog", klaagde Adriaan. „Moet
ik dat leuk vinden? De cliché
mannetjes kunnen er nog wat
van leren."
„Verwachten ze in Amerika
dat de mensen-van-de-toe-
komst zo onnozel zijn?", vroeg
Henk ongelovig.
„Ik vind Batman niet eens
eeu mooie man", constateerde
Marian ontevreden. „En in ver
momming is hij niet griezelig*
Hij is onbeduidend. Met of zon
der cape een vervelend ke
reltje. Moet ik daarom lachen
Ik kijk niet meer".
„Weet je wat ik nou zo vreemd
vindt", zei Adriaan na drie af
leveringen, „batman is de held
die het kwaad bestrijdt. Maar
alle super misdadigers in de se
rie zijn gewone dieven. Zij ver
grijpen zich aan geld, aan siera
den, aan kroonjuwelen, aan
kunstschatten. Slechte mensen
zijn blijkbaar mensen die een
ander zijn bezit afpakken. Daar
mede is voorzover Batman be
treft de kous af. Hij verdedigt
dat geldelijk bezit en dat is
zijn gerechtigheid! Hij be
schermt de rijken, de banklui-
zen, de miljonairs. Daarvoor
waagt hij zijn leven, fungeert als
superheld, stort zich in de
adembenemende avonturen
maar als je het mij vraagt is-ie
een grote onbenul: waarom
komt hij niet op voor de under
dog?"
THE A BECKMAH
ADVERTENTIE
Moederlijke
overpeinzing
'n tafelklare
smulverrassing
BIJ DE LUNCH