Gunstige resultaten van
de Kon. S heli-groep
nunty
Julie Christie in
gave rol: „Darling"
Efficiency staat op
de eerste plaats
X
Kon. Zout Ketjen
verwacht hogere winst
Het Gronings gasveld
vergde 1.7 miljard
Drie jaar
wegens
doodslag
Samen uit
samen thuis
„Einde van een
gentleman"
rclJPAG 14 APRIL 1967
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 17
ADVERTENTIE
EL-MIOR
vanaf f 15,90
HERENMODE
CONFEKTIE
(Van onze financiële redactie)
Grote concerns lopen altijd het gevaar dat de bedrijfsvoering
moverzichtelijk wordt en de wet van Parkingson gaat werken,
odat er een overbezetting van personeel ontstaat, waardoor de
n fficiency te lijden heeft. De Koninklijke Shellgroep heeft in
I iet verleden al enkele malen met deze euvelen te kampen ge-
iad en het is daarom te verklaren dat op alle manieren wordt
etracht de efficiency te vergroten, aangezien een zo doelmatig
9 hogelijk gebruik van kapitaal, arbeid, ervaring en kennis de
irandstof vormen, waarop het concern kan blijven draaien.
Hogere winst
Verleden jaar heeft de combina-
deze factoren er toe meege-
dat in weerwil van de felle
jncurrentie en de stijgende lasten
de produktielanden een hogere
ist kon worden behaald. Welis-
ir was de stijging van de netto-
iist van 5,4% niet zo groot als die
sommige Amerikaanse concerns
Texaco 8.7 Gulf Oil 18,2 en
obll Oil 11,2% maar een betere
reelij king is het te zien naar Stan-
rd Oil of New Jersey (Esso), die
n| d even grote internationale sprei-
||sg heeft en welke maatschappij
i rieden jaar een winststijging te-
alde van 5,2
e gunstige resultaten van de
11-groep waren voornamelijk
danken aan de uitkomsten
de in Noord-Amerika werkende
ihters. maar ook buiten Noord-
Berlka trad een winststijging op
preiding aandelen
Kon. Olie
lit de geschatte georgafische sprei
het geplaatste aandelenka-
ul der N.V. Kon. Ned. Petroleum
ltschappij blijkt dat het percen-
dat zich in ons land bevindt
pais in de beide voorafgaande ja-
het afgelopen jaar wederom
bedraagt, het Amerikaanse per-
lage daalde tot 31 tegen 34 in
33 in 1964, het Franse per-
tage steeg tot 16 tegen 15 in 1965
1964, terwijl het Zwitserse
■centage verder steeg tot 17 tegen
in 1965 en 14 in 1964, het Britse
centage bleef evenals in 1965 en
onveranderd op 4, het Belgi-
percentage bedroeg 1 tegen
ïeens 1 In 1965 en 2 in 1964, ter-
het Duitse percentage de laat-
drie jaren overanderd bleef op
Ir. Stikker treedt
if als commissaris
Koninklijke
•e Raad van Commissarissen en
directie van de N.V. Kon. Ned.
roleum Maatschappij delen mede.
mr. D. U. Stikker wegens het
eiken van de leeftijdsgrens zijn
lingsfto
it
VT 31
85#
IvM ta'
ictie
der
met ingang van 1 juli
67 aal neerleggen. De heer Stikker
sedert 1964 lid van de Raad van
mmissarissen.
kan de algemene vergadering zal
rden voorgesteld lr. P. M. van
ormaal met ingang van 1 juli 1967
commissaris der vennootschap te
noemen.
Deze is thans directeur van Kon.
ut-Ketjen N.V. en president-di-
de Kon. Zwavelzuurfa-
leken v/h Ketjen N.V. De heer
n Doormaal is lid van het colle-
van curatoren van de Technische
igeschool in Delft.
en wel van 3%. Rationalisatie van
de produktie, agressieve verkooppo-
litiek en de resultaten van research,
zowel op administratief gebied als
in technisch opzicht hebben de
kosten van verwekking en transport
zoveel mogelijk gedrukt. De stijgen
de loonkosten maakten evenwel dat
de winst per liter verkocht produkt
(aardgas en vaste chemische stof
fen volgens een vaste sleutel omge
rekend) uitkwam op 1 cent per li
ter tegen 1,01 cent in 1965. 0,99 cent
in 1964 en 1,1 cent in 1963.
Chemie in opkomst
Een gunstige onwikkeling is het
dat de chemische sector steeds meer
gewicht in de schaal legt. De groep
heeft thans het grootste chemische
bedrfjf van alle internationale olie
maatschappijen. De afzet van che
mische produkten is verleden jaar
naar verhouding meer gestegen dan
de verkoop van andere produkten. De
chemische afzet nam met maar
liefst 17% toe tegenover een stij
ging van 5,6% bij de andere pro
dukten.
Kapitaal speelt een belangrijke
rol in de internationale oliewereld
en de groep heeft altijd het voor
deel gehad van de dikke portefeuille.
De sterke financiële positie heeft het
mogelijk gemaakt dat wederom be
langrijke investeringen konden wor
den voltooid vorig jaar f 5.330 min,
of f 620 min meer dan in 1965 zon
der een beroep op de Europese ka
pitaalmarkt.
Verwacht wordt dat de investerin
gen van 1967, die op ongeveer f 5
miljard worden geraamd, zonder
moeilijkheden kunnen worden gefi
nancierd uit bedragen, welke vrijko
men uit afschrijvingen en uit reser
veringen. Voor de tankboten. die
voor een vrij groot percentage met
leningen worden gefinancierd, is
ADVERTENTIE
de groene tingeling frisdrank
Bij Kon. Zout-Ketjen N.V. is in 1966, na een langdurige pe-
iode waarin sprake was van een jaarlijkse toeneming van de
rinst, een geringe winstdaling opgetreden, zo meldt het jaar
verslag. De netto-winst daalde van f 44,6 min tot f 43,4 min. Per
andeel van f 1000 verminderde de winst van f 474 tot f 440. De
oncernomzet steeg daarentegen met 18% van 581 min tot
min.
Aan lonen, salarissen en overige
tooneelskosten (geconsolideerd)
W uitgegeven f 126,9 <v.j. f 102.3
'D. De investeringen in duurza-
produktiemiddelen (incl. in niet-
!consolideerde ondernemingen) be-
f 106,5 min, d.i. f 47 min min-
dan in 1965. De afschrijvingen
toonsolideerd) stegen van f 48,8
tot f56,2 min. de ingehouden
m bedroeg f23,7 min (f 25,8 min).
cashflow nam toe van f93,3 min
992 per aandeel) tot f99,7 min
'1.010 per aandeel). Het eigen ver
jon steeg van f430,9 min tot
I '91,4 min. Het geplaatste aandelen-
«6 aPitaal ls door de omruil van de
édelen N.V. Kempensche Zink-
itschappij (K.Z.M. gestegen van
1 min tot f98,7 min. Het aantal
Stimulerend
geldfestijn
Het geldfestijn dat de verkoop
moest stimuleren heeft in Schotland
tot een omzetstijging van 100% ge
leid. in Zweden nam de omzet met
10' 15% toe en in sommige delen van
Nederland viel ook een stijging van
15% te constateren. De vraag is hoe
veel automobilisten bij de Shell-
pompen blijven nu andere maat
schappijen ook tot een dergelijke
verkoopstimulering zijn overgegaan.
Hoewel de voor de oliemaatschap
pijen miserabele winter in Europa
en in grote delen van de VS.. tot
trage verkoop van huisbrandolie en
stookolie heeft geleid, worden de
vooruitzichten voor het boek
jaar 1967 niet ongunstig geacht. Het
volume van de omzet zal verder toe-
de resultaten zullen met
;n gelijk percentage stij-
het afgelopen boekjaar,
n stijging was van 5,4%.
Het eerste kwart-aal zaïl evenwel niet
een overeenkomstige winststij
ging opleveren als gemiddeld ove
het gehele ja^r wordt verwacht.
ongeveer
gen als 1
toen er e
Vertrouwen
Het vertrouwen van het bestuur
van de groep in de toekomst blijkt
overigens voldoende uit de dividend
verhoging van f 6,25 tot f 6,85 (van
31,25% tot 34,25%) per aandeel
f 20 nominaal. Er is nog genoeg
brandstof voor verdere groei.
Verwacht wordt dat de omzet
stijgende lijn zal blijven vertonen
en dat de kostenstijging in 1967
beperkter omvang zal hebben dan
in de beide voorafgaande jaren. Wel
zal als gevolg van de inbedrijfstel-
ling van nieuwe fabrieken een be
langrijk hoger bedrag voor afschrij
vingen moeten worden afgezonderd,
terwijl de nieuwe produktiecapaci-
teiten nog slechts ten dele benut zul
len kunnen worden. Dit zal de re
sultaten in 1967 beinvloeden. Oj
langere termijn wordt echter eei
hervatting van de winststijging ver
wacht. Zoals bekend, wordt voorge
stcld een onveranderd dividend vai
20% uit te keren.
ADVERTENTIE
LEIDEN
GANGETJE 6
Toenemende vraag
Ondanks de verscherpte prjjzen-
strjjd bij de afzet van autobenzine
in enkele Europese landen blijft de
markt dank zij de toenemende vraag
naar benzine en bij het wegverkeer
behorende diensten nog steeds goede
vooruitzichten bieden. Dit wordt in
het jaarverslag over 1966 van de Ko
ninklijke-Shell groep meegedeeld.
Andere markten met goede groei
mogelijkheden zijn die voor centra
le verwarming van bedrijfspanden
en woonhuizen, en voor brandstof-
fenvoorziening van vliegtuigen op in
ternationale luchthavens. Shell heeft
in Engeland een nieuwe type olie-
stookinstallaties geïntroduceerd, spe
ciaal ontworpen voork leine wonin
gen.
In vele Europese landen komt
wijkverwarming. waarbij een centra
le installatie warmte levert aan gro
te woon- en zakenwijken, steeds meer
in trek. Grotere en snellere vliegtui
gen en lagere passageprijzen doen het
gebruik van vliegtuigbenzine snel
toenemen. De groep kan aan de hier
uit voortvloeiende stijging van de
vraag goed voldoen.
Verkopen zijn verdubbeld
(Van onze financiële redactie).
Tot dusver is er in totaal rond 1,7 miljard gulden besteed
aan de opsporing en exploitatie van het Groningse gasveld
In dit bedrag is begrepen hetgeen werd uitgegeven aan de aan
leg van pijpleidingen voor de distributie van het gas in Neder
land en voor de export. Het aandeel van de Koninklijke-Shell-
groep heeft hierbij f 420 min bedragen. Dit staat in 't jaarver
slag over 1966 van de Koninklijke-Shellgroep.
De aan Nederlandse afnemers
verkochte hoeveelheden zijn in het
afgelopen jaar meer dan verdubbeld
tot een gemiddelde van ongeveer 9
miljoen kubieke meter per dag. Dit
is ongeveer gelijk aan een hoeveel
heid stookolie van 50.000 barrels per
dag, of 2,5 miljoen ton per jaar. De
uitvoer naar België en West-Duits-
land kwam tegen het einde van het
jaar op gang. Voor leveringen aan
Frankrijk zijn reeds contracten af
gesloten, terwijl over verdere expor
ten nog wordt onderhandeld.
De ruwolie- en aardgaspositie van
de groep is verder verbeterd. Van
bijzonder belang was de ontwikke
ling van opsporing en winning in
ten de kust gelegen gebieden. De op
sporingswerkzaamheden hebben er
toe geleid dat de reserves weer zijn
toegenomen.
(Van
R'damse correspondent)
De rechtbank in Rotterdam heeft
een 17-jarige jongen veroordeeld tot
drie jaar gevangenisstraf met aftrek
wegens zware mishandeling de dood
ten gevolge hebbend van de 53-jarige
zwerver M. van der Harst. Veertien
dagen geleden had de officier van
justitie vijf jaar geëist wegens dood
slag. Verdachte had in de nacht van
10 op 11 oktober op het Kruisplein
in een vrachtauto Van der Harst met
een dolk in de slaap gestoten.
Vrouw jaagt vergeefs op geluk
Nattlek
STUDIO Wat valt er voor
ons eigenlijk nog te zeggen, na
dat zovelen Julie Christie zo
uitvoerig hebben bejubeld voor
haar rol in „Darling"? Haar
creatie werd volgens ons terecht
in Amerika en in haar vaderland
Engeland als het ware behangen
met onderscheidingen. Haar ver
tolking van de jonge vrouw, die
letterlijk alles wil geven voor wat
zijzelf „geluk" noemt is een van
de gaafste, die wjj de laatste ja
ren op het witte doek hebben
gezien.
Zij kan ons volledig laten ge
loven in het temperamentvolle,
ongeremde wezentje Diana Scott.
Reeds als kleuter krijgt zij te
horen, dat zij „een sohatje" is.
Talloze malen hoort zij datzelf
de later in verschillende toon
aarden. Mannen fluisteren het
haar herhaaldelijk in het oor, al
of niet gemeend. Zij kan de ver
leiding, die er van uitgaat, niet
weerstaan. In haar jacht naar
Het Geluk volgt zij elke roep
stem. Maar zij beseft niet, dat
geluk een kwestie is van geven
en nemen. Dat ook geluk gebon
den is aan spelregels, waarbij
oprechtheid, beheersing en trouw
hoog staan genoteerd. Dat het
niet hetzelfde behoeft te zijn als
de tinteling van een pleziertje,
de prikkeling van een sensatie of
het adembenemende van een
hartstocht. Zo tuimelt ze van de
ene teleurstelling in de andere.
Geen vernedering blijft ons be
spaard. En draaiboek-schrijver
Frederic Raphael verdiende zijn
Oscar alleen al voor het feit,
dat hij ons heeft bespaard te
moeten geloven, dat de vrouw
werd gelouterd door haar erva
ringen. Haar minnaar moet haar
terugsturen naar het leven, dat
zij uit drang naar geborgen
heid heeft gekozen aan de zijde
van een oudere Italiaanse graaf.
Waar zij de verveling op dek oop
toe zal moeten nemen.
Prachtig levensecht zet Julie
Christie ons de onstuimige Dia
na Scott voor. Soms meeslepend,
soms ontroerend, soms meelij
wekkend, maar altijd mense
lijk. Het zou teveel zijn om te
zeggen, dat acteurs als Dirk Bo-
garde en Laurence Harvey
naast haar figureren, maar zij
blijven toch van ondergeschikt
belang. Dat regisseur* John
Sohlesinger niet geheel ten on
der is gegaan aan het acteerta
lent van Julie Christie is teke
nend voor zijn capaciteiten.
Maar hij heeft zich naar ons
gevoel terecht beperkt tot het
geven van een extra filmische
dimensie aan haar imponerend
knappe vertolking. Waarbij alle
goedkope effecten en voor de
hand liggende banaliteiten zijn
vermeden.
TRIANON ..Een navrant
beeld van verwrongen jeugd", zo
poogden wij vorige week Mai
Zetterlings „Nattlek" in het kort
te karakteriseren. Het is een
zwaarmoedige film, waarin de
Zweedse regisseuse evenals in
haar eerste film de erotiek cen
traal heeft gesteld. Of beter de
erotische uitwassen.1
veling kan leiden bij gef;
de geesten. En de complexen,
waarmee een jongetje daardoor
kan worden belast. De film is
meer belangwekkend dan mee
slepend. Meer cinematografisch
interessant dan menselijk ont
roerendTrouwens, de figuren,
lie Mai Zetterling ten tonele
voert, zijn dermate „verknipt",
dat normaal denkende mensen
er nauwelijks een aanknopings
punt mee kunnen ontdekken.
„De wraak van
El Tigro
REX Niet alleen liefhebbers
van een „harde Western", maar
ook zij die van romantiek hou
den kunnen deze week hun hart
ophalen in het theater aan de
Haarlemmerstraat, waar de film
„De wraak van El Tigro" wordt
vertoond.
Niet de (vele) gevechten, maar
een romantische liefde vormt het
hoofdthema van deze film,
waarin Chuck Connors op goede
wijze de hoofdrol vertolkt. Deze
verlaat na zes maanden met
Jessie (Kathryn Hays) te zijn
getrouwd, het huis om geld te
verdienen in de buffeljacht. Jes
sie weigert met hem mee te
gaan. Elf jaar later keert hij
naar zijn geboorteplaats terug
met 17.000 dollar op zak. Hij
wordt beroofd en als dief ge
brandmerkt; zijn vrouw staat op
het punt om met een van de
rovers te trouwen.
„El Tigro" moet nu zijn on
schuld bewijzen en zijn
vrouw terugwinnen. Zij wijst
hem af: hij heeft geen geld, liet
haar in de steek en is bovendien
gebrandmerkt. Na veel intriges
blijkt dat de aanstaande echtge
noot van Jessie het geroofde geld
„A ngelique"
LUXOR „Angelique en de
koning" is de derde film in de
Angelique-serie. In deze, rede
lijk in elkaar gezette produktie,
vieren intriges hoogtij. Gezien
de vaak sentimentele hartstoch
ten zal deze film slechts aan
trekkelijk zijn voor een beperkte
categorie filmliefhebbers (en
vooral -liefhebsters). Angelique,
markiezin van Plessis-Bellières
(Michele Mercier), wordt na de
dood van haar echtgenoot terug
geroepen aan het hof van ko
ning Lodewijk XIV. In zijn op
dracht moet zij proberen rela
ties aan te knopen met de am
bassadeur van Perzië om de be
trekkingen tussen beide landen
te verbefteren. Als beloning krijgt
zij een landgoed, dat aan haar
als tovenaar verbrande echtge
noot heeft toebehoord. De Per
zische ambassadeur raakt volle
dig in de ban van haar charme
en wil haar als geschenk van de
koning hebben. Dit is onmoge
lijk, daar zij de favoriete van
Lodewijk XIV is geworden. Dat
Angelique zo hoog in de gunst
staat bij de Zonnekoning is een
doom in 't oog van de mai tres-
se van de koning, die geen mid
del onbeproefd laat haar rivale
uit te schakelen. Angelique kan
haar echtgenoot niet vergeten,
wat voor haar reden is niet de
maitresse van de koning te wor
den. Op z\jn beurt onthult Lo
dewijk XIV, dat haar echtge
noot nog in leven is. Angelique
vindt hem terug, maar hij gaat
haar uit de weg. Zij geeft ech
ter de moed niet op en vertrekt
om hem opnieuw bij l»aar terug
te halen.
in zijn bezit heeft. Veel schiet-
gevechten zijn er voor nodig
voordat De Tijger de daders
heeft ontmaskerd. Dan wil zijn
vrouw weer bij hem komen,
maar hij wijst haar nu op zijn
beurt af; ook het geld wil hij
niet meer hebben.
Deze film is in zoverre een
Western dat hij in het Wilde
Westen speelt; deze situatie
had echter ook in Europa kun
nen voorkomen.
JULIE CHRISTIE
LIDO Wie de bloedige ernst
van de ••tweede .wereldoorlog aan
den lijve heeft ondervonden en
zich de spanning en tragiek van
neergeschoten vliegtuigen der
bondgenoten herinnert, kijkt
eerst wat vreemd tegen deze film
aan: het ligt alles nu al weer zó
ver in het verleden, zo vraagt
men zich af. dat het aanvaard
baar is er een doorlopend-snaak-
se film van te maken? Maar bij
nader inzien heeft men er vrede
mee. Het is alsof de scenario
schrijver en regisseur Gérard
Ourij zich een stuk ellende van
het lijf heeft willen schrijven en
systematisch naar de komische
kanten heeft gezocht. Hij is er
wonderwel in geslaagddeze
zeer vermakelijke beschrijving
van de ontsnapping van vier be
manningsleden van een boven
Parijs neergeschoten Engelse
bommenwerper zorgt voor span
ning èn ontspanning en is tege
lijkertijd een kostelijke persiflage
van bepaalde nationale karak
tertrekken. Typisch-Engels is de
nuchtere afspraak van het kwar
tet, dat zich per parachute uit
het brandende toestel weet t,e
redden, elkaar te ontmoeten in
het Turkse bad van de Franse
hoofdstad. Echt-Frans zijn de
hartelijke nonchalance en de
vindingrijkheid, waarmee enige
Parijzenaars zich inspannen om
de piloten in veiligheid te bren
gen. En natuurlijk worden de
Dutse bezetters doorlopend in
het zonnetje gezet bij hun po
gingen om, onder leiding van de
indrukwekkende majoor Ach-
baoh (een prachtige creatie van
Benna Sterzenbach), het viertal
te pakken te krijgen. De ver
dienste van deze lachfilm is. dat
er niet of' nauwelijks inzinkin
gen zijn: geamuseerd volgt men
de raak-getypeerde avonturen
van de vier, die tenslotte, in een
grootse apotheose, het niet-be-
zette deel van Frankrijk en
daarmee de vrijheid weten te
bereiken. Drie meesters van het
komische effect: Bourvil, Louis
de Funès en Terry Thomas, ga
randeren enige uren van aan
stekelijke vrolijkheid.
CAMERA Het boek l'Ainé
des Fercaux van Georges Sime-^
non heeft model gestaan voor
de film „Het einde van een
gentleman". Dat is goed te mer
ken want de filmers zijn inge
togen te werk gegaan: geen
franje, geen overbodige knokpar
tijen of hartstochtelijke liefdes
taferelen: helemaal de stijl van
Simenon maar zo weinig
die van Jean-Paul Belmondo,
een der hoofdrolspelers. Want of
hij wil of niet, Belmondo roept
het beeld op van de wildebras,
de vrolijke stoeier.
In deze film gaat het om een
stille strijd tussen de bankier
Fercau (Charles Vanel) en zijn
secretaris Jean-Paul Belmondo.
Na duistere manipulaties moet
de bankier uit Frankrijk vluch
ten. Hij gaat met zyn pas aan
gestelde secretaris, Belmondo,
die zojuist de bokshandschoenen
aan de wilgen heeft gehangen,
naar Amerika. In New York
haalt de bankier zijn uit voor
zorg in een kluis bewaarde geld
weg en trekt per auto door het
land omdat hij er niet meer uit)
mag vanwege een Frans uitleve
ringsverzoek.
Secretaris Belmondo aast ech
ter op het geld maar hij is
niet zo'n grote schurk dat hij de
bankier koud maakt, hoewel de
secretaris wel met dat plan
schijnt rond te lopen.
Het tweetal blijft een tijdje in
New Orleans. Daar tracht de
eenzame bankier door genegen
heid te tonen en ziekten te si
muleren Belmondo aan zich te
binden. Het lukt niet; de secre
taris wil vrij zijn. Hij gaat er
op zekere avond met het geld
van de bankier vandoor naar een
verworven vriendinnetje. Maar
door wroeging gekweld komt hij
terug, juist op het moment dat
twee louche figuren de bejaarde
bankier afmaken en naar zijn
geld zoeken. Belmondo verjaagt
het tweetal, maar het ls te
laat
Dat is het einde (van de gent
leman? een duistere titel) van
het uitgesponnen verhaal en
waarom de toegang 18 jaar is
mag Joost weten.
