AAN
DE VROUWEN
DIE
NOG GEEN
ECHTE BOTER
GEBRUIKEN
Nieuw
drink-
plezier
|Paus Paulus roept
tot echt geloof
op
Kunst niet eigendom
van de heidenen
Beschouwing over de
verkiezingen en een
advies aan de P.v.d.A:
Herv. Kerk wil praten
li met herv. kamerleden
is't eigenlijk met jammer
van dieboterham
van die biefstuk
Ach, 't was wel goed,
maar toch wat saai en gewoontjes...
Natuurlijk, u bezuinigt per
boterham wél een cent of zo,
enperbiefstukje misschien zelfs wel
een of twee stuiver.
Maar eigenlijk bezuinigt u vooral
op smaak, op eerlijk gezond
plezier'in-1-eten*
(pjètoïQs
v!{ V"
"Beter met Boter
donderdag 23 februari 1967
LEIDSCH DAGBLAD
Paus Paulus heeft gisteren het jaar,
lopend van 29 juni 1967 tot 29 juni
1968 uitgeroepen tot „jaar van het
geloof". In dit jaar zal namelijk de
marteldood van de apostelen Petrus
en Paulus herdacht worden.
Ter inleiding van deze herdenking
heeft de Paus een document het licht
icli doen zien, waarin hij de bisschoppen
?n gelovigen aanspoort tot een be-
ijdenis van „echt en oprecht geloof".
iWij zouden graag zien, aldus paus
faulus, dat deze belijdenis opwelt uit
iet diepst van uw hart en dat zij in
|e hele kerk weerklank vindt. De
'aus spoort dan de bisschoppen aan
spreken over het credo en speciale
Klsdienstige plechtigheden te orga-
teeren. Voorts moeten er diverse
H Kerkelijk Leven
NED HERV. KERK
Beroepen te Dedemevaart (vac. E.
Burgstede) C. D. v. Goeverden te
Insterwolde, die bedankt voor Oost.
nan; te Harlingen (vac. J. M. de
ries) (toez.) W. F. Kuil te 't Woud
4.H.)te N.O.P. (wijkgem. Creil-Es-
pl) F. de Jonge te Zevenhoven
CJï.)j te Steenwijk (vac. J. den Ol-
d) K. Venema te Leeuwarden-Hui-
z?n; te Nieuwe-Niedorp M. J. de
Gus, vicaris te Amstelveen; te Ca-
Pëe a.d. LJssel (vac. B. Baks) (toez.)
A. jam te Zierikzee; te Giessendam-
Neerhardinxveld en te Wierden (3e
pre.pl.) Iz. Kok woonachtig te Zeg
vele te Enkhuizen (vac. A. M. Arnt-
venis) h. de Jonge te Geertruiden-
berg.
GEREF. KERKEN
Berupen te Elburg W. E. Hoekstra
te Levjdorp (Zld.)te Grouw-Irn-
sum G.Burger kand. te Rotterdam.
GERIf. KERKEN (vrijgemaakt)
Beroepn te Hilversum C. Bijl te
Hoogezar.i-Sappemeer.
CH1. GEREF KERKEN
GEREF GEMEENTEN
Kerk en industrie
,De predikanten zijn tegenwoordig
jgeen herders meer, die hun schapen
|moeten lelden, doch assistenten en
ulparbeiders, die hun mondige ge-
eenteleden helpen hun eigen toe-
jkomst te bepalen.
Het mag de kerken niet vieer gaan
hun eigen .bedrijf' gioot te ma-
een, maai* om diensten te verlenen
mensen in hun tevenssituatie'.
zei pfarrer Horst Symanowsld
(55), Duits pionier
het kerkelijk werk in de in
dustrie, die op ,Kerk en Wereld' in
Driebergen een conferentie mee-
naakte over de vragen van kerk en
industrie.
Os. Symanowski, die het bedrijfs-
lev»n van binnenuit kent, was ver-
gez^d van pfarrer Christa Springe,
thecoge en sociologe, docente aan de
halfjaarlijkse vormingscursussen, die
in Dutsland worden gegeven om pre
dikant in te leidein in de wereld van
de incistrie. Eerst als wij het be
drijf sleen leren kennen, krijgen we
inzicht i de huidige samenleving, al
dus ds. Symanowski, en vandaar uit
is dan e vernieuwing van de kerk
mogelijk.Niet andersom. In de grote
industriea van Duitsland, maar ook
in ander* landen van Europa en in
de Ver. Itaten, werken teams van
predikantn en leken, die ten dienste
staan, zoiel van arbeiders als lei
ders, en 4e ook contacten hebben
met vakbciden en werkgevers. Wij
willen geei instituut zijn om de pro-
duktie op voeren, maar om mee te
helpen bij de beantwoording van de
vele vrage: die werkgevers en werk
nemers sois boven het hoofd groei-
si de Duitse industriepre
dikant, wins ideeën en experimen-
zii overgenomen door ker
ken in vefi landen. Het gaat vooral
over de ragen van de waardigheid
de rons, medezeggenschap in de
bedrijven eigendomsrecht, ploegen-
dienst, abeidsethiek en over gezag en
lemocraie in de bedrijven.
Ds. Jvmanowski en ds. Springe
Isprakei met zorg over de jong-
'fte on;wikkelingen in het bedrijfsle
ren. Zij vrezen dat veel van wat op-
ijebjHiwd is in de afgelopen tien jaar
Inn door werkloosheid en automatl-
ïjwrtig wordt bedreigd. Het gaat er
om te Ieren leven met deze verande-
rinren, aldus ds. SymanowskL
keren in de loop van dit jaar plech
tige geloofsbelijdenissen in het open
baar worden afgelegd.
Paus Paulus legt er in het docu
ment de nadruk op, dat de apostelen
Petrus eD Paulus tot de hele kerk
behoren, dus ook tot de kerken van
het oosten en de van Rome afgeschei
den kerken van het westen, waarin
de idee van de apo6toiiciteit geen
dode letter ls.
Wanneer Petrus en Paulus de mar
teldood zijn gestorven is niet precies
bekend, maar het moet gebeurd zijn
tussen de jaren 64 en 68 tijdens de
vervolging onder^ Nero. Paus Paulus
heeft zich wat de data van het eeuw
feest betreft gericht naar zijn voor
ganger paus Pius de negende.
In het document keert de Paus zich
ook tegen de nieuwe en onjuiste op
vattingen, die de kerkelijke leer be
dreigen en die de objectieve waarhe
den vervormen. De moderne wereld,
die op het ogenblik wonderbaarlijke
veroveringen maakt op het gebied
van de zichtbare werkelijkheid, was
er toe gebracht God te vergeten en
zelfs zijn bestaan te ontkennen.
Maar daar waar God verschijnt, al
dus paus PaoiJus, verdwijnt ook de
diepste zin van de dingen en het on
weerlegbare morele gebod waar de
mens niet buiten kan. De Paus waar
schuwt dan voor het gevaar op grond
van bepaalde „stoutmoedige maar
blinde filosofieën" de bijbel te gaan
uitleggen of nieuwe theologische op
vattingen te lanceren.
Men stelt dan dat het godsdienstige
denken aangepast moet worden aan
de huidige wereldbeschouwing, maar
het resultaat, zo zegt de Paus, zijn
afwijkingen van de kerkelijke leer.
Dominee,
politieman én
parkeerprobleem
Een Anglicaanse dominee in Enge
land zette onlangs zijn auto neer
op een plek waar hij niet parke
ren mocht, met dit briefje achter
de voorruit: ,Ik moet naar een
bespreking waar ik steevast al 15
jaar kom. Ik ben wat laat, en er
is nergens meer plaats voor m'n
wagen. Vergeef ons onze schulden'.
Bij zijn terugkeer trof hij achter zijn
voorruit dit briefje aan: ,Ik
ben van de politie en ik werk hier
al 20 jaar. M'n baas komt hier
straks langs, en hij wordt erg stipt:
Leid ons niet in verzoeking'.
(Gr. Amsterdammer)
Wartburg
gerestaureerd
Eén van de plaatsen, die een zeer
belangrijke rol hebben gespeeld in
de geschiedenis van de reformatie,
de Wartburg bij Eisenach, is geres
taureerd en juist gereedgekomen voor
de plechtigheden ter herdenking van
het feit, dat Luther 450 jaar geleden
de hervorming inluidde. Deze restau
ratie heeft veertien jaar geduurd; de
kosten bedroegen ongeveer vijftien
miljoen gulden. De Wartburg werd
bekend als één van de bekendste toe
vluchtsoorden van Maarten Luther.
Het was hier, dat hij werkte aan zijn
vertaling van het Nieuwe Testament
in het Duits. Men schat dat na de
oorlog zeis miljoen bezoekers op de
Wartburg zijn geweest; de meeste
indruk maakt natuurlijk het vertrek,
waarin Luther heeft gewoond en ge
werkt.
Mr. dr. J. O. Ozinga tijdens een
bijeenkomst van C.B.T.B. in Utrecht
Volgens velen binnen de kerken ls
de kunst het eigendom van de heide
nen. Men staat in de kerken vaak nog
wat huiverig ten opzichten van de
kunst. Eeuwenlang is de kunst geba
gatelliseerd. Dit zei de voorzitter van
de NCRV, mr. dr. J. O. Ozinga gis
teren tijdens een bijeenkomst van de
Utrechtse Christelijke Boeren- en
Tubidersbond.
Ds. F. H. Landsman geeft in
„Hervormd Nederland"
In .Hervormd Nederland' schrijft dit haai- totaal geen electorale winst
ds. F. H. Landsman, de komende se
cretaris-generaal van de Ned. Herv.
Kerk, in een beschouwing over de
verkiezingen onder meer:
,In de eerste plaats zouden wij de
v.d.A. willen adviseren nu einde-
k eens op te houden haar kracht
te zoeken in de propaganda voor de
ontconfessionalisering. Niet alleen
omdat het nu wel is bewezen, dat
Onenigheid
teken van leven?
De Duitse theoloog prof. dr. Karl
Rahner S- J. heeft in een radio-uit
zending zeer kritisch stelling geno
ten aanzien van de positie van
de leek hi de r.k. kerk van Duitsland.
Hjj zei, dat hij graag de onrust in
de kerk op de koop toe nam wan
neer het erom ging de leek in de
kerk zijn plaats terug te geven en
pleitte voor een echte overtuigende
vertegenwoordiging van de leken zo
wel binnenkerkelijk als naar buiten.
Deze representatie diende volgens
hem een zakelijke autoriteit en een
mening te hebben. Hij keerde zich
dan ook tegen een door de bisschop
pen aangewezen vertegenwoordiging
leken. Deze moet van onderen
groeien. Anders zo zei hij is er
eerder sprake van een vertegenwoor
diging der hiërarchie bij de leken
dan van een vertegenwoordiging der
leken bij de hiërarchie.
Mondige leken in de kerk veron
derstelt ook het vrije woord binnen
de kerk, d.w.z. aanzienlijke menings
verschillen. Dit verschil van mening
moet naar buiten gebracht kunnen
worden, ook al ontstaat er daardoor
onrust. Die onrust kan bijzon
der heilzaam zijn, al denken de bis
schoppen daar misschien anders over,
aldus Rahner. Het ontbreekt de kerk
van Duitsland volgens Rahner aan
een open gespreksforum. De mening
overheerst nog dat iedere dialoog zo
vlug mogelijk tot zwijgen moet
worden gebracht om de rust in het
land te handhaven. .Onenigheid kan
een teken van leven zijn, waardoor
stagnatie en de rust van het kerk
hof vermeden worden', aldus Rah-
■)p verzoek van het moderamen van
d< Generale Synode van de Ned.
Herv. Kerk zal de Hervormde Raad
roor de Zaken van Kerk en Samen-
bving op 21 en 22 april een conferen-
lie organiseren met de hervormde ka
merleden nit de beide kamers van de
Staten-Generaal. Uitnodigingen voor
deze conferentie worden gezonden
lan de 36 hervormde Tweede Kamer-
Ij leden en de 15 hervormde Eerste Ka-
toer leden.
51 De conferentie zal worden geopend
door de praeses van de hervormde sy-
- node, dr. G. de Ru en zal onder lei
ding staan van mr. G. B. van Wal-
sum, voorzitter van de Raad voor de
Zaken van Kerk en Samenleving.
Tijdens deze conferentie zullen de
volgende onderwerpen worden behan
deld: „De politieke kaart van Neder
land", door dr. A. Hoogerwerf, politi
coloog Vrije Universiteit in Amster
dam; „De Nederlandse politiek in de
komende vier jaren", door prof. dr.
W. Albeda, hoogleraar Ned. Economi
sche Hogeschool in Rotterdam en
„Welke verwachtingen leven er in de
kerken met het oog op de politiek van
morgen? Wat verbindt de hervormde
kamerleden in de verschillende par
tijen en op welke punten gaan zij uit
een?", door dr. C. P. van Andel,
secretaris van Raad voor de Zaken
van Kerk en Samenleving van de
Ned. Hervormde Kerk.
oplevert, maar vooral omdat het Ne
derlandse volk daar in geen enkel op
zicht mee gebaat is.
In deze tijd van groeiend secu
larisme (een levenspraktijk waar
in het geloof geen enkele rol meer
speelt) is er, zeker voor een christen,
geen enkele reden te velde te trek
ken tegen mede-christenen, die aan
het verband tussen geloof en politieke
verantwoordelijkheid gestalte menen
te moeten geven in de politieke par
tijvorming.
Ook niet als men, zelf te weinig
van evangelische inspiratie in de po
litieke praktijk van de huidige con
fessionele partijen ontdekkend, er de
voorkeur aan geeft de christelijke
solidariteit gestalte te geven in een
niet-confessioneel partijverband.
In de tweede plaats zouden wij de
christelijke partijen willen adviseren
hun politieke beleid en praktijk nog
nauwgezet te toetsen aan de
bron van evangelische inspiratie
waaruit zij willen leven.
Het is de A.R.P. gelukt het beeld,
dat zij sinds de Colijn-periode in de
ogen van velen van ons volk ver
toonde, goeddeels te verbrijzelen,
dankzij haar krachtige pleidooien
voor sociale hervormingen, ontwik
kelingshulp enz.
De C.H.U. is historisch minder be
last, maar kan er toch niet op bo
gen, de c in haar naam zo duidelijk
te hebben waargemaakt in het beeld
dat zij aan ons volk vertoont, dat er
een appellerende en bindende kracht
van uitgaat op de jeugd van ons rolk.
Over de K.VP. hebben we sterk de
indruk, dat deze partij bezig is zich
aan een stuk zelfbedrog schuldig te
maken, dat vooral haar jongeren niet
onberoerd kan en zal laten.
Tenslotte: Op de kerken rust meer
dan ooit de taak hen, voor wie chris
telijk geloof en politieke verantwoor
delijkheid geen zaken zijn, die niets
met elkaar te maken hebben, samen
te brengen, samen te binden in een
gemeenschap, waarin de vrij
heid van de christenmens gestalte
krjjgt ln de dankbare gehoorzaam
heid onder de beloften en geboden
Gods'.
ADVERTENTIE
Naar zijn overtuiging is de houding
waar hU op doelde niet juist, omdat
men als christen in vrijheid kan han
delen. Hij vindt, dat de kunst ook
een kerkdienende functie heeft. Het
van Christus en van de kerk zijn, legt
ons allerlei beperkingen op. Voor de
christen is het bij de cultuur de
vraag, waarmee hij zich wel en waar
hij zich niet moet bezighouden.
Omdat Christus de mens vrij laat
moet hij zelf zien, wat hij mag doen,
aldus mr. Ozinga.
De NCRV-voorzitter besteedde ook
enige aandacht aan de manier waar
op men de zondag doorbrengt. Men
kan, zo zei hij, de luiken sluiten en
de radio afzetten, maar men kan bij
voorbeeld diezelfde dag ook de tuin
gaan spitten voor een hulpbehoeven
de. Hij liet er geen twijfel over be
staan, dat hij deze laatste mogelijk
heid hoger waardeerde. En passant
merkte mr. Ozinga op, dat het ook
voorkomt, dat men op zondag al zit
te denken hoe men de medemens op
maandag een „poot uit kan draaien".
Ook hier had hij weinig goede woor
den voor.
Amerika en
Engeland zijn
de grootste
visimporteurs
Amerika en Engeland zijn, hoewel
zij zelf een grote vissersvloot hebben,
de grootste importeurs van vis en
visprodukten. De import van Ameri
ka bedroeg in 1965 in totaal 856.000
voor een waarde van bijna 507
miljoen dollar (F 1.8 miljard). Hier
mede was Amerika de grootste im
porteur van vis. Tot de belangrijkste
leveranciers konden worden gerekend
IJsland en Japan.
De Amerikaanse exporten bedroe
gen 93.100 ton (in 1964 114.200 ton).
Engeland was nummer 2 op de rang
lijst van de wereld van visimporteurs.
De totale hoeveelheid geïmporteerde
bedroeg 777.700 ton, voor £104.55
miljoen (of ruim f 1 miljard). In ver
gelijking met 1964 zijn de importen
met 10.000 ton toegenomen voor een
waarde van £6 miljoen.
De exporten van vis in Engeland
bedroegen in 1965 66.400 ton, voor
een waarde van 12 milj. (in 1964:
53.200 ton voor 9.2 miljoen). Al deze
gegevens zijn ontleend aan het Jaar
boek voor Visserij Statistiek (Year
book of Fishery Statistics)voor 1965,
Hierin staat o.a. vermeld, dat de to
tale wereldvangst in dait jaar 522
miljoen ton bedroeg. Hiervan was
36.1 mdlj. ton orf 68.9% (dus ruim 2/3)
bestemd voor menselijke consumptie
en 16.1 miljoen ton of 31.1% bestemd
voor de produktie van vismeel.
Van bovengenoemde 68.9%,
voor menselijke consumptie werd
aangevoerd werd 33.4% verkocht als
verse vis, 15.8% als bevroren vis,
22.4% als bewerkte vis en 13.3% als
visconserven.
Er vanuit gaande, dat de wereld
vangst in de jaren 1957/1959 gemid
deld 100 bedroeg, is deze in 1965 op
gelopen tot 156. doch de vis bestemd
voor menselijke consumptie steeg
niet in dezelfde verhouding, doch
slechts tot 130. De produktüe van vis
meel en olie steeg belangrijk, name'
lijk tot 314.
Een grote stijging zagen wij even
eens bij de produktie van bevroren
vis. Deze gaf een cijfer van 211 ton
te zien en de visconserven 155. West-
Duitsland was de grootste importeur
van vismeel. Deze import bedroeg
1965 436.000 ton tegen 414.000 ton in
1964.
„Witte Zee" hielp
kustvaarder
De Nederlandse sleepboot .Wltte
Zee' heeft de 40 ton metende kust
vaarder .Accres' uit Groningen, die
in het Kanaal met machinepech te
kampen had, veilig de haven van het
eiland Guernsey binnengebracht. De
.Accres' had dinsdagmiddag op zes
mijl ten westen van Guernsey om
sleepboothulp gevraagd.
/-.* {7>.
de beste chef-kok kan üw boterham
niet verbeteren ala er
\Q) heel gewoon
echte bóter op zit
thuis, mevrouw.
kan zo fijn en lekker smaken elsof het
in de beroemde Franse keuken is klaar gemaakt
l***# 't Recept is simpel:braden in echte bóter y.
i denkt u dat men spreekt van botermalse biefstuk? j/D
U weet het bests
A zo'n sappig stuk vlees
wordt immer
een klontje echte bóter op gewone
doppertjes om ze super super fijn te maken
