Leidse studenten gaven steun aan Florence kunst kAleiÖOSCOQP BESTUUR AMROBANK MEENT: Na watersnoodramp viel veel te doen Geslaagde hulpactie Balletopleiding moet Westen staat aan begin geconcentreerd zijn yan eC0n0mische reCeSSÏe Er gaat uu talent verloren Grote behoedzaamheid is voorlopig geboden Necl. Dans gaat naar Theater Londen OENSDAG 22 FEBRUARI 1967 LEIDSCH DAGBLAD PAGINA 15 (Van onze kunstredactie) Vier november 1966 werd Floren- geteisterd door een overstro- ingsramp van ontzagwekkende af dingen waardoor talloze kunst- batten gedeeltelik of onherstel- ar beschadigd werden. Men heeft arover intertijd in deze kolommen Ivoerig kunnen lezen en toen te ns kennis genomen van het feit. studenten in de kunstgeschiede- aan onze Universiteiten (van el- Universiteit vijf, dus in totaal 25 iO) onmiddellijk hulp zijn gaan rlenen bij de dringende herstel- of iruimingswerkzaamheden. Vijf Leidse studenten zijn nu na n verblijf van drie weken j.l. don- rdag uit Florence teruggekeerd: zijn de dames J. van Heusden, E. Grondel, R. Boerdijk, N. Seyf- rt en de heer E. J. Slufter. Morele plicht Tijdens een bijeenkomst onder ding van prof. Th. H. Lunsingh :heurleer in het Prentenkabinet der idse Universiteit hebben zij ons een en ander over hun werk in wence verteld. Voorop gesteld zij. t praktische bijstand onmiddellijk or onze regering als een morele icht werd gevoeld: immers, Italië eft ons land indertijd na de wa- rsnood in Zeeland ook de nodige lp verleend. Vandaar dat het verblijf der stu nten door de Universiteiten geheel kostigd is. dat van de Leidenaars nzelfsprekend door de Leidse Uni rsiteit. In het kader van de hulp tie dezer kunsthistorici werd hun derdak verleend in het Nederlands insthistorisch Instituut in Floren- waarbij de in Florence geheel in- turgerde mevrouw Braman- Nieuwenkamp in belangrijke ma- bemiddeling verschafte. Zo spoedig igeiyk moest de restauratie ge- lieden, zowel in het belang van de nstschatten zelf als in dat van het risme naar Florence, opdat men t voor een tweede ramp zou ko- n te staan, namelijk het weg- jven van buitenlanders. .an de hand van talrijke foto's nden wy constateren, dat, me als gevolg van de financiële un van diverse comité's in ons id, reeds ontzaglijk veel wprk is zet: men zal verbaasd staan over toestand waarin Florence nu er verkeert. Daarby mag echter t vergeten, worden, dat véél voor ;d verloren is gegaan, maar Flo- ice is zo overrijk aan kunst- iatten, dat het gemis niet zo rk gevoeld wordt, als aanvanke- gemeend werd. Bovendien bevin- zich vele voorwerpen, die nog tauratie behoeven, in laboratoria Werk in hoog tempo )e Leidse studenten hebhen zich in ifdzaak bezig gehouden met tech- ch-gespecialiseerde hulp in de liotheken, o.a. de Strozzi- biblio- ek en het „Cabinetto scientifico iterario". Niet minder dan 450.000 1 tken. o.a. belangrijke werken uit de 18de en 19 de eeuw betreffende de Franse literatuur, waren onder gebracht in het. „Certosa di Firen- ze". een Karthuizer klooster, waar de studenten zich hebben gewijd aan het drogen der boeken en het che misch baden ervan; dikke modder lagen moesten vakkundig verwijderd worden. De nodige instructies daar toe ontvingen bij van de direc teur van de Strozzi-bibliotheek. Het was in menig opzicht een moeiza me en eentonige arbeid, in een hoog tempo, ieder dag van 9 tot 6 uur, on derbroken door een lunchpauze. In tussen wacht nog een boekenrij van 12Vt km. lengte op verdere behande ling Voordat alles weer in de ou de staat hersteld zal zyn, zullen er nog zeker 20 jaar moeten verlopen. Steun blijft geljoden Wfj verheugen er ons In, dat de Nederlandse studenten In zo be langrijke mate hun krachten in dienst gesteld hebben van een speci aal in kunsthistorisch opzicht uitermate belangrijk doel. Dat financiële steun evenwel in dringende mate geboden blfjft is gezien het vele dat nog te doen valt, vanzelfsprekend. Men kan daartoe zyn bijdrage storten op postgiro 4180, t.n.v. „Open baar Kunstbezit" Amsterdan met vermelding „Geteisterde kunststeden Italië. Italië zal er U dankbaar voor zyn! In koffer over de Oceaan Schilderij van Da Vinei I Het portret dat Leonardo da Vinei van Ginevra de Benei schilderde en dat een waarde van ongeveer 20 mil joen gulden vertegenwoordigt, is 14 dagen geleden reeds in een koffer van Zürich naar New York vervoerd. Het schilderij was door het Nationaal Museum in Washington gekocht van Prins Franz Josef II van Liechten stein. Twee Amerikanen, een specialist in Italiaanse renaissance-schilderijen en een functionaris van het museum, namen het doek in Zürich in ont vangst. zy plaatsten het ln een spe ciaal daarvoor ingerichte koffer, waarvan de vochtigheidsgraad en de temperatuur aan de hand van instru menten werden gecontroleerd. Zij kochten drie vliegtuigbiljetten, een vliegtuigstoel was voor de koffer met kostbare inhoud bestemd. Elk uur controleerden zij de aan de koffer bevestigde instrumenten, zonder de aandacht van de andere passagiers te trekken. „Het Is een pak van ons hart, dat we het schilderij veilig op zyn be stemming hebben gebracht", zo ver klaarden de opgeluchte begeleiders in New York. Finalisten concours Stichting Gaudeamus Wereldpremières Ned. Dans Theater De jury van het Internationaal Concours voor vertolkers van Muziek Het Ned. Dans Theater brengt voor van Onze Tijd georganiseerd door htt Holland Festival nog vier we- I de Stichting Gaudeamus in samen- j werking met het Utrechts Conserva- i reldpremieres 'n de Kon. c ouw- j torium heeft uit de 10 deelnemers j burg in Den Haag. aan de tweede ronde de volgende vijf Q maart „or(U ceJ1 „ready. deelnemers tot de eindronde toegela- j 1 ten: Othello Liesman «Duitsland) - made-ballet" (een ballet, dat In een cello. Francois Perret (Zwitserland" dag tot stand komt) uitgevoerd, dat - fluit, Mayne Filler (U.S.A.) - piano, Aurelian Octav Popa (Roemenië) - klarinet, Jean Ryall/June Clark (En- i geland) - piano-duo. De eindronde heeft plaats op woensdag 22 februari as. om 15.00 i uur in het Gebouw voor Kunsten en Hans van Manen zal ontwerpen en waarin de dansers een zo groot mo gelijke Improvisatievrijheid wordt ge- Op 10 april gaat in première een Wetenschappen. Mariaplaats telwerk van Job Sanders, waarvoor als Utrecht en is voor belangstellenden j uitgangspunt zijn genomen de „Ze- gratis toegankelijk. j ven studies op een thema van de Het slotconcert, waarbij de prys- schilder Paul Klee" van de componist winnaars zullen optreden, heeft Gunther Schuller. Het décor en de plaats op donderdag 23 februari a.s. j kostuums worden ontworpen door de om 20.15 uur in het Gebouw voor danser Joop Stokvis. Kunsten en Wetenschappen. Benjamin Harkarvv heeft een dra- Direct ha afloop van het slotcon- matLsch ballet ontworpen op elektro- cert zal dr. J. Hulsker, directeur-ge- 'nlsche muziek van Luciano Berio. neraal voor Culturele Zaken van het I Dit ballet, „Visage" genoemd, wordt Ministerie van Cultuur. Recreatie en voor het eerst uitgevoerd op 26 april. Maatschappelijk Werk de prijzen uit- Decors en kostuums ervoor worden reiken ontworpen door Jan van der Wal. i Zijn debuut als choreograaf maakt W *1 XT I npi s* op 9 mei Frans Vemenne. Hij ont- Fnk Vos bil „1 heater 1 "ierp „Interludes" op de „Sea Inter- J ludes" en de Passacaglla uit Peter Erik Vos regisseert komend seizoen Grimes van Benjamin Britten. Het bfj toneelgroep Theater. Onder zyn wordt een ln vier delen gedanst ver leiding zal medio maart 1968 de op- haal van jonge mensen tussen jeugd voeling van „De goede mens van Se- en volwassenheid. Frans Vemenne is zuan" van Bertholt Brecht tot stand sedert maart 1965 aan het Ned. Dans komen. I Theater verbonden als danser. Novum in Groningen: kunst op afbetaling (Van onze correspondent) Niet alleen wasmachines, Uskasten, radio's, kostuums en jyrken op afbe taling, maar ook kunst Is nu tegen gemakkelijke betalingsvoorwaarden te koop. Pier Tania, cultureel coördi nator van de gemeente Groningen, onthulde dat dit voor Nederland unieke unitiatief is genomen in sa menwerking met de gemeente Gro ningen, de Raad voor de Kunst, de plaatselijke directie van V. en D. en de kunstgalerie „De Mangelgang". In een zaal van V. en D. hangen grafieken, gouaches en tekeningen van 35 Nederlandse kunstenaars, ver zameld door Leendert v. Lagestein en zyn vrouw, beheerders van De Man gelgang op verzoek van Pier Ttanla en met de belangeloze medewerking van B. en W. van Groningen. Niet alleen door de beeldende kunst te exposeren in of vlak by de dageiykse stroom van het grote publiek, maar ook door invoering van gemakkeiyke betalingsvoorwaarden wordt gehoopt de kunst dichter by het publiek te brengen. De opbrengst van de verkoop van deze tentoonstelling gaat naar De Mangelgang. omdat deze galerie, die net als andere galerieën in Gronin gen „op de rand van de rentabiliteit wankelt" (aldus Pier Tania), te hel pen. De officiële ballet-opleiding voor ïyk, aldus de heer Birnie, dat er 4 beroepsdansers is in ons land ouder gebracht bij het Kon. Conservatorium in Den Haag. In de afgelopen jaren moest het Ned. Dans Theater zyn jonge krachten werven uit het aan bod van andere academies. Ondanks het feit. dat deze scholen niet over de middelen en optimale outillage be schikken zoals het Kon. Conserva torium, zorgden zij feiteiyk voor re gelmatige aflevering van nieuw en bruikbaar talent. „Daarvoor past dankbaarheid" aldus de heer Birnie. directeur van het Ned. Dans Theater. Het is evenwel zo. dat pedagogisch talent niet dik gezaaid is. Daarom moet de vakopleiding voor ballet in ens land worden geconcentreerd. Ver oordeeld wordt voorts dat de officiële opleiding tevens docenten aflevert, terwyl zy juist dansers en danseres sen zou moeten afleveren. De heer Birnie en de artistiek directeur Hans Van Manen zyn bovendien van me ning, dat op het terrein van het bal let-onderricht de docent by voorkeur zélf danser of danseres moet zyn of zyn De versieringen voor het Boe kenbal, dit jaar van de hand van Piet er Groot en Metten Koorn- stra, ivorden hier op een dek schuit geladen ten einde naar het RAI.gebouw te worden getrans porteerd. gecentraliseerde opleiding ontstaat, wat niet behoeft in te houden, dat er maar één vakopleidings-instituut zou moeten zfjn. De amateur-balletoplei dingen daarentegen moeten zoveel mogelijk gedecentraliseerd zfjn. Zoals de situatie in Nederland op het ogen blik is, gaat er talent verloren. Het is voor de beroepsopleiding vaak nodig, dat de kwaliteiten van de dansers en danseressen naar vo ren komen. Dat gebeurt alleen als er een sterke concurrentie bestaat. Sterke concurrentie in ons land ont breekt. Dit brengt nog een narigheid met zich. De leerlingen kunnen op hun school als talentvol worden aan gemerkt en meten zich al gauw „prima-donna-allures" aan. Als zy by een balletgezelschap komen zyn het evenwel nog „kleuters op ballet-ge- bied". aldus de heer Birnie. Meer concurrentie zou ook overigens gun stig op hun mentaliteit inwerken, meent hy. Vier Picasso's uit Praag naar ons land De directie van het Stedelijk Mu- I seum in Amsterdam heeft bericht ontvangen dat de directeur van de Narodni Galerie in Praag, dr. Ladis- lav Kesner, zijn toestemming heef! 1 verleend vier bijzonder belangrijke kubistische schilderijen van Picasso I uit de collectie van het genoemde nationale museum af te staan voor de Picasso-tentoonstelling. die in het j Stedelijk Museum zal worden geopend door de ambassadeur van Frankrijk, de heer P. Siraud. Het kostbare bruikleen, de ambassadeur van Tsjecho-Slowa- kije zyn bemiddeling heeft verleend, bestaat uit een zelfportret van Pi casso uit 1907, de haven van Cada- ques (1910), De klarinet (1911) en een stilleven met viool, glas, pyp en inkt- pot uit 1912. De vier werken, die ook 1 deel uit maakten van de Paryse Pi- easso-tentoonstelling. werden voor- dien niet eerder in de Westerse lan den van Europa getoond. (Van onze financiële redactie) Indien de tekenen niet bedriegen, staat het Westen aan het begin van een economische recessie. Op zichzelf behoeft dit niet verontrustend te zijn. Een periode van sterke economische ex pansie voltrekt zich blijkens de ervaring nimmer op geheel even wichtige wijze. Steeds ontstaan economische disproporties, die om herziening vragen. In de nabije toekomst moet evenwel het economische gebeuren met grote behoedzaamheid worden be naderd. Dit dient met name te geschieden door hen. wier han delen van wezenlijke invloed is op het economische klimaat, dat ook na de structuurveranderingen, die de Westerse economie heeft ondergaan, van grote betekenis blijft voor het verloop van het economische proces. De huidige economische wereldsituatie vertoont in enkele opzichten verschil met vergelijkbare perioden in het jongste verleden. De belang- rijkste verschillen, die overigens niet alle voor ieder land althans niet in dezelfde mate op gaan zijn, naar de raad van bestuur van de Am sterdam—Rotterdam Bank in het jaarverslag opmerkt, de volgende: 5. Speciaal voor Nederland geldt, dat het herstel van een eventuele terugslag in tegenstelling tot die na 1951 en 1957 tot stand zal moe ten worden gebracht ln een inter nationaal handelsklimaat, die wat Europa betreft wordt gekenmerkt door een wydverbreid gevoel van onzekerheid met betrekking tot de economische vooruitzichten twee twee van onze grootste afnemers, Duitsland en Eneeland. Minder liquide Vrjjwel het gehele bedrijfsleven, daarbij begrepen het bankwezen, ls thans minder liquide dan bijvoor beeld ten tijde van de conjuncturele omslag in 1957. De na-oorlogse over- liquiditeit, resp. ruime liquiditelts- posities zijn verdwenen. Het ge volg ls dat gebrek aan evenwicht in vraag en aanbod van kapitaal fellere reacties oproept. De mogeiykheld tot winstinhouding ls door de verschuiving in de verde ling van het bruto ondernemersre sultaat verminderd. De balansstruc tuur van vele ondernemingen ver zwakte. Geen der kostprijsbestand delen steeg tot voor kort zo sterk in externe financieringsbronnen open den werd de .leefbaarheid' sterk Grote verschillen 1. Geen der na-oorlogse perioden van aarzelende conjunctuur ging gepaard met een zo mondiale en zo sterke liquiditeitsspanning, als in 1966 viel waar te nemen. 2. In het bijzonder in Europa heeft een lange periode van volle dige werkgelegenheid resp. tekort aan arbeidskrachten geleid tot een verschuiving in de verdeling van het bruto ondernemersresultaat. De beloning van de factor arbeid nam relatief het sterkst toe. 3. In vele landen is, los van de oonjunctuursituatie een vaak pynlyke en veel tyd vergende her- structuering van belangryke sec toren van het bedrijfsleven aan de gang. 4. In een aantal, tot voor kort in hun ontwikkeling sterk dyna mische bedrijfstakken biykit de ex pansie van de afgelopen Jaren tot het ontstaan van overcapacity ten te hebben geleid, die ook by voort gaande economische groei een ze kere harmoniseringsperiode ver eisen. Hierbij speelt althans in enige bedrijfstakken de Euro- patrek van het Amerikaanse be- dryfsleven een zekere rol. te houden. Door de koersval der laat ste jaren werd vergroting van het eigen vermogen door aandelen-emis sies een steeds kostbaardere zaak, terwijl ook het aantrekken van vreemd vermogen als gevolg van de ren testy ging steeds duurder werd. Enige jaren van loonsverhogingen, die de toeneming der arbeidsproduk- tiviteit verre overtroffen stuwden de prys van het kapitaal omhoog tot een gemiddeld niveau, dat ln het Westen na de tweede wereldoorlog niet eerder werd bereikt. Door dit alles is de onderneming, met name in Europa, meer kwestbaar en minder manoeuvreerbaar geworden. Slechter klimaat Het economische klimaat is gedu rende de afgelopen jaren, met na me In ons land. duideiyk verslech terd. By vele ondernemers is een zekere matheid ontstaan, omdat er onvoldoende vertrouwen in de winst- mogeiykheden en dus ook in de ex pansiemogelijkheden ln de voorzien bare toekomst bestaat. het verslag wydt het bestuur van de Amro-bank voorts een uit voerige beschouwing aan het econo mische gebeuren in Nederland, waar in wordt geconcludeerd dat een goed bedoeld streven naar vergroting der collectieve voormeningen en massale verdere verhoging van de individuele welvaart tot inflatieverschynselen heeft geleid. Waardeveriuin- Terwijl men beoogde het land snel meer .leefbaar' te maken door de collectieve voorzieningen uit te brel- aangetagt door een waardedaling van de gulden gedurende de laatste 4 jaar met niet minder dan rond twin tig procent. In dit verband wordt het vraagstuk van de welvaartsvast* pensioenen aangesneden. De voortdurende geldontwaarding bergt niet alleen gevaren voor de continuïteit van de economische groei ln zich, doch brengt ook een groot sociaal onrecht met zich mede. Een systeem van waardevaste, of lie ver nog van welvaartsvaste pen sioenen plaatst het bedrijfsleven in beginsel voor een onoplosbaar probleem. Door de ongewisheid over het voortbestaan der ondernemingen Is er alleen plaats voor pensioenvoor zieningen op basis van het kapi taaldekkingsstelsel, zo meent het be stuur van de Amro-bank. „Keiikencliirurgen" redden vriend Auteur Kosinski in ons land De 33-jarlge tot Amerikaan ge nat uralLseerde in Polen geboren schrijver Jerzy Kosinski is gister middag uit Parijs per K.L.M.-iyn- vllegtuig op Schiphol aangekomen om Nederlandse lezers en zyn Neder- prys als de factor arbeid. Diepte- landse uitgever te ontmoeten. De investeringen werden noodzakelijk om heer Kosinski zal ongeveer een week *1- 4" land blijven en waarschijn Het Ned. Dans Theater zal van 22 t/m 27 mei in het Sadler's Wells Theatre in Londen 7 voorstellingen verborgen, waarbij 3 verschillende programma's worden uitgevoerd. Het is de eerste keer, dat een Neder lands balletgezelschap anders dan incidenteel in Londen optreedt. Bij het. Ned. Dans Tehater beschouwt men dit buitenlands optreden als het. be langrijkste, dat het gezelschap ooit heeft ondernomen. Engelands hoofd stad is hel belangrijkste balie/centrum ran Eurppa geworden, terwijl Londen voor een eerste optreden een razend moeilijke stad is. j Dit deelde de directeur van het j Ned. Dans Theater, Carei Birnie, °ls- i termiddag mee tydens een perscon- ferentie, waarop de maitre de bal let, Hanny Bouman, en de artistiek directeur. Hans van Manen, de- ize meningen onderschreven. I De uitnodiging om in Londen op te treden heeft het Ned. Dans Theater thans aanvaard. Het gezelschap was ook drie en een half jaar geleden al gevraagd, maar kon de invitatie toen niet accepteren, evenals de daarop volgende twee keren, dat de groep j werd gevraagd. j Het is nog niet zeker, dat het |Ned. Ballet-Orkest meegaat. Wordt hiervoor de nodige vergunnmg ver kregen, dan zal de keus uit de uit te voeren balletten aanzienlijk gro ter zyn, dan wanneer een Engels or kest de uitvoeringen begeleidt. By het Ned. Dans Theater hoopt men, dat men .Carmina Burana', waarvoor een koor is vereist, kan worden uit gevoerd. In Londen heeft men naar dit scènisch oratorium-ballet speciaal gevraagd. Het ligt in de bedoeling, dat by- zondere balletten tijdens een mati nee worden gebracht, terwijl de ove rige zes voorstellingen twee verschil lende programma's woroen uitge voerd. de economische wedloop bij te houden. Ook de investeringen in de breedte werden door de stijging der consumptie sterk geprikkeld, ln de ondernemingsbalansen nam het aan deel der vastleggingen In het totaal der activa toe. Kostbare zaak Het aandeel van het eigen vermo gen in het balanstotaal daarentegen verminderde, terwijl het deel van de netto winst, dat werd uitgekeerd, voortdurend toenam. Dit laatste was een rechtstreeks gevolg van het stre ven de weg naar de beurs en andere Première van het Gandalfspeetakel Zaterdagavond 25 februari vindt in theater „De gouden ploeg" in Soest de Nederlandse première plaats van het Gandalfspektakel. Deze show is samengesteld door Guus Dykhuizen. hoofdredacteur van het tydschrift Gandalf. De produktie en presentatie is in handen van W. J. van de We tering, die reeds enkele poëziemani festaties organiseerde. De Gandalf- show bestaat uit poëzie, proza, film, dans, muziek, spel en mime. Na de première in Soest gaat de show naar andere theaters in ons land. Twee Britse legerchirurgen heb ben het leven van een vriend gered door met een keukenmes een insny- ding in zyn strot te maken en daar het buisje van een ballpoint door heen te steken. De patiënt was de 45-jarige luitenant-kolonel Homer, die plotseling een zware reactie op een keelinfectie had gekregen. De operatie werd verricht door de luitenant-kolonels Evans en Meers, twee chirurgen van het leger, die dicht by Homer wonen en door diens vrouw te hulp waren geroepen. (lering van gulden op dat ogenblik hield Homer op met ademen en zeeg hy ineen. De chirurgen hadden geen Instru menten by zich, maar Meers holde naar de keuken en kwam terug met een keukenmes. Evans maakt de Insnijding, terwyi Meers de pen uit elkaar haalde en het buisje ln de keel van Homer schoof. Homer maakt het thans goed. „Stelsel van studiebeurzen aanzienlijk verbeterd" Minister Diepenhorst van Onder- wys en Wetenschappen heeft ln de Eerste Kamer by de behandeling van zyn begroting het studietoela- genbeleld nadrukkeiyk verdedigd te gen de kritiek die de senaat daar vo rige week op had uitgeoefend. De nieuwe regeling betekent, volgens de minister, n verschillende gevallen een verbetering voor de studenten. Vooral de positie van de gehuwd» studenten wordt daardoor versterkt. Ook andere onderdelen van de rege ling, zoals de aftrekmogeiykheid maken het duideiyk dat aan vele studentenbelangen wordt rerht gedaan. Er biyven principiële ver schillen. zei de minister, zoals het verlangen naar een integrale studie kostenvergoeding waarom de socia listische afgevaardigde De Ryke had gevraagd. De bedragen die dat vergt zyn fe nomenaal en er zouden heel wat an dere belangen voor moeten wy- ken. ..De minister wees erop dat de nieuwe regeling er niet toe heeft geleid dat studenten hun studie heb ben moeten afbreken. De nieuwe re geling betekent dat de gemiddelde studietoelagen met 8 procent stygen, namelyk van ruim 2600 gulden per jaar tot een 2800 gulden per Jaar. De minister noemde dat onder de gegeven omstandigheden een bevre digend resultaat. lijk vrydagavond ook aanwezig zyn op het galabal in de Amsterdamse Rai bfj de opening van de Boeken week. Daarna reist hij naar Scandi navië. Zijn eersie roman, ln het Neder lands getiteld „De geverfde vogel", is behalve Amerika ook in Engeland, Zwitserland. Oostenryk, Duitsland, Frankrijk, Noorwegen en Denemar ken gepubliceerd. In het boek be schrijft hij de ervaringen van een 6-Jarig Pools jongetje gedurende de tweede wereldoorlog. Op de vraag of de roman gezien stag worden als een autobiografie antwoordde de schryver ontkennend. „In het boek worden geen persoon lijke maar gemeenschappelijke erva ringen beschreven". Aan het eind van de oorlog waren er in Polen meer dan een miljoen we zen. „Een boek drukt trouwens altyd meer uit dan alleen de ervaringen van de schrijver", aldus Kosinski. Over de harde, soms schokkende in houd zei hy dat de beschreven er varingen niet als iets byzonders moe ten worden gezien. „Het waren de normale, dagelijkse ervaringen in Oost-Europa tijdens de oorlog. Men mag zelfs geen oordeel vellen over de jeugd van de hoofdpersoon. In ver- geiyking met zyn omgeving heeft de jongen in zeker opzicht nog een ge lukkige Jeugd gehad".

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1967 | | pagina 15