Jonge natie hecht aan het verleden,
maar bouwt aan heden en toekomst
dezel*»
uW sP'
van Canada
MET EXPO '67 IN MONTREAL IN ZICHT
Het geheim
Black Creek Pioneer Village
in Toronto een monument
PAGINA 6
LEIDSGH DAGBLAD
ZATERDAG 18 FEBRUARI 1967
ADVERTENTIE
CANADESE
NOTITIES j
1 (11 en slot) I
door H. de Lange j
Leiden: KOREVAAR GARAGE, Korevaarstraat 19-43, Tel. 01710—23730—26372. Katwijk a. d. Zee: GARAGE SEINPOST (A. KUYT), Drieplassenweg 7, Tel. 01718—3014
In de zomer bieden de talloze
nfltt
orteve
beproeW®.
135 Serins voo'(
sbucKe*
aetata
pa SV"01'
Hoe\sV®te
VOOf^'
ldrt\ort"9
«ws aal vT«handeW9
(anfrt°sïtl'
Canadese meren volop gelegen
heid om de watersport te beoefe
nen. Ten noorden van Toronto
ligt het Lake of Bays, een prach
tig rotsachtig gebied van water
en bos. Op het eiland in dit om
vangrijke meer bevindt zich het
hotel Bigwin Inn. Vele gasten
kunnen logeren in de 250 hotel
kamers, welke door overdekte
honderden meters lange houten
gangen verbonden zijn met de
grote eetzalen en dansgelegenhe
den. Deze gangen zijn daarom ge
bouwd om de dames in gala er
voor te behoeden dat de kleding
bij regen nat wordt. Op de foto
rechts boven de eetzalen, heneden
de danszaal. Meer naar rechts -
niet op de foto te zien, bevinden
zich nog een enorme danszaal, een
zwembad, een botenhuis en aan
legsteigers. Met een motorboot
moet men overvaren om dit re
creatieoord bij uitnemendheid te
bereiken. Bij avond is het een fan
tastisch gezicht al die tienlallen
verlichte motorboten over het
water te zien voortsnellen.
Canada in de winter kan bar en
boos zijn. De Canadezen weten
niet anders. Mevrouw Olive Cush-
nie uit Scarboro (Metropolitan
Toronto) dacht dat ze zo maar
kon wegrijden met haar „car".
Dat was er echt niet bij. Hevige
sneeuwval had plotseling roei in
het eten gegooid. Dat was fe
bruari 1966.
Woord tot slot
3
Dit artikel is het laatsti
van de serie over Canada j
Dat hetgeen over dit lane
I geschreven werd (slechts en 3
kele facetten konden worder
belicht) zoveel belangstel i
ling had, betekent een com 3
I pliment voor Canada. He' 3
I bewijst opnieuw hoe nauv
1 de banden zijn tussen het j
nieuwe vaderland van dui i
I zenden Nederlanders en het J
I kleine land aan de Noordzee. 3
aan welke beide landen het zijn
tarwe levert in enorme hoeveel
heden. Een oprechte bewondering
voor Canada hebben ook de pas
onafhankelijk geworden jonge
landen van Afrika en Azië. De
stem van Canada heeft gezag in
de Verenigde Naties; -er is vrij
wel geen enkele internationale
commissie welke grensgeschillen
heeft te regelen of te voorkomen,
of een Canadees is er lid van.
Wat is het geheim van deze benij
denswaardige positie? Canada is jon£,
het heeft een onbelast verleden, heeft
zelf politieke afhankelijkheid gekend,
kent geen discriminatie en heeft een
open oog voor de toekomst van alle
volkeren, wier welzijn het na aan het
hart ligt.
De positieve bijdrage welke het
geeft, krijgt het in dubbele mate terug
aan waardering en genegenheid.
Gezamenlijke
inspanning
ONDANKS allerlei Interne strubbe
lingen welke o.i. van voorbijgaande
aard zijn, ondanks het feit dat zijn
bevolking is samengesteld uit tal van
nationalitieten, is Canada hard op
weg een hechte eenheid te worden. Ie
der van zijn bewoners, of zij komen uit
het land van oorsprong of van verre,
levert zijn bijdrage hiertoe. In mate
rieel opzicht, maar in steeds grotere
mate ook cultureel, is in Canada een
vooruitgang te zien, welke rijke belof
ten inhoudt voor de toekomst. Ook in
deze heeft het alles te danken aan de
Inbreng van velen uit velerlei landen.
Met elkaar leveren zij de krachtsin
spanning, welke Canada tot een snelle,
vreedzame ontplooiing brengt.
Janet Leman ziet men hier bezig
met het vervaardigen van kaar
sen in Black Creek Pioneer Vil
lage in Toronto. Een oud hand
werk. In haar klederdracht uit de
tijd van omstreeks 1840 ziet ze
er allercharmantst uit.
prijs welke zij voor hun produkt ont
vangen, terwijl de consument steeds
meer moet betalen. De ontevredenheid
in andere lagen der bevolking
ontlaadt zich In stakingen, wilde en
georganiseerde. Wij hebben er echter
alle vertrouwen in, dat Canada zijn
problemen op bevredigende wijze zal
weten op te lossen.
Benijdens
waardige
internationale
reputatie
ER IS GEEN LAND ter wereld
dat, internationaal gezien, een
zo gunstige reputatie heeft als
Canada. In elk continent heeft
het zijn vrienden. Canada maakt
deel uit van de N.A.V.O., maar
toch heeft het voorbeeldige be
trekkingen met de Sovjet-Unie,
zelfs met communistisch China,
zü zyn onmetelijke bodemrijkdommen.
Deze zomer heeft het bevolkingsgetal
de 20 miljoen overschreden. Dat ls nog
te weinig. Véél te weinig. Canada zou
ook vijftig miljoen zielen kunnen tel
len. Voor zijn economie zou alles er
veel gemakkelijker door kunnen wor
den. Immigratie is dan ook levens
noodzaak.
Er wordt In Canada wel eens gemord
over de enorme Investeringen, welke
daar worden gedaan door de Verenigde
Staten. Deze investeringen betekenen
echter meer welvaart. Door ze te be
perken zou Canada zich In eigen vlees
snijden. De grote broer aan de zuid
grens beschikt over afweermiddelen,
welke de Canadezen gevoelig zouden
kunnen treffen. Toegegeven, het is een
moeilijk vraagstuk waarvoor de Cana
dese regering zich geplaatst ziet. Emo
tievol handelen heeft echter nog nooit
een probleem bevredigend opgelost.
Het spreekt vanzelf, dat elk land kan
eisen dat de resultaten van onderne
mingen, welke daar opereren, mede
dit land voor een groot deel ten goede
komen. Het ls voor Canada de kwestie
in deze aangelegenheid het juiste
evenwicht te vinden.
Tegenstellingen
IN ZIJN BINNENLANDSE politiek
heeft Canada de laatste jaren met
moeilijkheden te kampen. Men moet er
niet al te zwaar aan tillen. De jongens
In Quebec en in Brits Columbia kunnen
wel lastig wezen, maar de onafhanke
lijkheidsverlangens van Frans Canada
Canada, land van
de zonen
Bij Nederlands Boekhuis te Tilburg
verscheen in de reeks Tijdsignalen het
vlot geschreven boek „Canada, land
van de zonen" van de Duitse journalist
Peter Grubbe. Maandenlang heeft hij
door Canada gereisd, van oost naar
west en noord tot zuid. Op boeiende
wijze vertelt hij van zijn wedervaren
in dit jonge land, dat om mensen roept,
ondank» het feit dat Europa reeds zo-
velen van zijn zonen aan Canada af
stond.
Hij vertelt van een onderhoud dat
hij had met Canada's premier, Lester
B. Pearson, van een gesprek met een
voorvechtster voor de rechten van de
Indianen, die in reservaten zijn on
dergebracht, van zijn wedervaren bij
de Eskimo's, van zijn tochten naar het
koude, verre noorden waar de rege
ring kostbare nederzettingen vestigde,
van de urandum-stad Elliot Lake, eens
bewoond door 28.000 inwoners, thans
na de debacle in de uraniumhan-
d.el slechts door enkele duizenden
en zoveel meer.
We hebben bezwaren tegen enkele
van zijn beweringen. Ergens schrijft
hij, dat éénderde deel van Canada's
bevolking geporteerd is voor aanslui
ting bij de Ver. Staten, hoewel hij zelf
de grote nadelen hiervan ziet. Waar hij
dit cijfer vandaan haalt is ons niet be
kend; wij zouden er wel een vraagte
ken achter willen zetten. Met Canada
als 53e land van de VS zou de wereld
onnoemelijk veel schade lijden. Wij
hebben grote- naties genoeg; hebben
geen behoefte aan nogv grotere. Het
verlies van Canada's bijdrage in de
wereldpolitiek zou een grote verarming
betekenen.
Of Peter Grubbe'* kijk op de Cana
dese vrouw hij vindt haar materia
listisch ingesteld geheel juist i9. wa
gen wij te betwijfelen- Er zullen er
zijn, zoals de Duitse auteur ze be
schrijft. maar daarmee is het nog geen
fegel.
Tenslotte doet hij onrecht ten aan
zien van de culturele vooruitgang in
Canada. Al blijft daar nog veel onge
daan, in cultureel opzicht is Canada
de laatste jaren in een stroomversnel
ling geraakt en zijn tal van initiatie
ven tot ontplooiing gekomen.
Ondanks deze kritische opmerkingen
valt er in het boek van Grubbe zóveel
positiefs te waarderen, dat wij de le
zing er van van harte kunnen aanbe
velen.
Het hoofdstuk over de Nederlandse
emigranten in Canada is van de hand
van D. H. Hofmeijer, directeur van de
Nederlandse Emigratiedienst. Bijzon
der boeiende bladzijden over ontmoe
tingen met Nederlanders, die de uit
daging met dit harde land wilden aan
vaarden en in de meeste gevallen
«Lu aa/ien.
DE CANADEZEN zjjn trots op d<
monumenten van het verleden en hou
den deze bijzonder In ere. Een plaat:
waar men kan zien hoe de pioniers ir
de vorige eeuw woonden en werkten i>
Black Creek Pioneer Village, vlak bij
Steeles Avenue in noord- west Toron
to gelegen. Hier is een soort openlucht
museum gehuisvest.
Men ziet er de eenvoudige blokhui
welke de pionier Daniel Stong in 1816
voor zich en zijn gezin bouwde, welke
in 1832 toen de familie tot grotere wel-
Canada volk van
twintig miljoen
stand was gekomen, vervangen werd
door een houten woning van twee ver
diepingen. Ook het meubilair verraadt
dat betere tijden waren aangebroken.
In een grote schuur, gebouwd in 1825
staan de landbouwwerktuigen welke
door de pioniers gebruikt werden. Een
varkensschuur gezouten varkens
vlees was de hoofdschotel bij de dis
en een stookhut zijn ook op het appèl.
Deftiger behuizingen uit de jaren
1844 en 1858 zijn eveneens In Pioneer
Village heropgebouwd. Een school en
een kerk ontbreken evenmin. Een sme
derij herinnert aan het uitoefenen van
een zeer oud ambacht. De oude bak
oven verraadt dat de oude generatie
zeer wel de kunst van het bakken van
smakelijk brood en gebak verstond.
Even voordat wij Pioneer Village be
zochten, was juist bij de korenmolen
het vier ton wegende grote schoepen
rad, dat de molen in beweging moet
zetten, aangebracht. Deze korenmale-
rij was oorspronkelijk het bezit van
Een oude koren
molen aangedre
ven door water
kracht in Pioneer
Village.
(foto links)
HET WAS IN de beginjaren van de zeventiende eeuw toen
de, eerste blanken de bodem van de Canadese provincie On
tario betraden. Nederland beleefde toen al zijn Gouden Eeuw.
Het land was bevolkt door Indianenstammen, die het de naam
Chilaga gaven. Een van deze stammen was die der Iroquois, die
in voortdurende strijd verwikkeld waren met de stam der Hu-
rons. In een bloedige strijd in de jaren 1649 en 1650 werden de
Hurons vernietigend verslagen en verstrooid.
De blanke beschaving in Canada is dus nog van vrij jonge
datum. Wel tonen oude landkaarten, welke wij in Startford on
Avon tentoongesteld zagen, aan, dat reeds een eeuw eerder in
de provincie Quebec blanke invloeden zich deden gelden. De
sf.ad Montreal nu meer dan twee miljoen inwoners werd
eerst gesticht in 1649 op de plaats waar zich de Indiaanse ves
ting Hochelaga bevond. In die stad wordt het volgende jaar
de grote wereldtentoonstelling EXPO gehouden.
de voorvaderen van de premier van
Manitoba, Duff Roblin.
In Pioneer Village beoefenen vrou
wen en meisjes in oude klederdracht
de kunst van het spinnen en weven,
kaarsenmaken enz.
Het geheel is bijzonder interessant.
Een soortgelijk „museum" is ook het
omvangrijker Upper Canada Village
dat meer naar het oosten ligt, vijf uur
rijden van Toronto. Ook hier staat de
tijd stil en kunnen de bezoekers enige
tijd verpozing vinden in deze agra
rische nederzetting, welke de provincie
Ontario meer dan 3 miljoen dollar heeft
Levensnoodzaak
PIONEER VILLAGE is het verle
den, EXPO '67 heden en toekomst. Ca
nada ls een jong en fris land. Het heeft
ongekende mogelijkheden, mede dank
ven om zich los te maken uit de fede
ratie werkelijkheid zou worden, zou de
provincie Quebec zich voor ongekende
moeilijkheden zien geplaatst. Quebec
zou blijken geen levensvatbaarheid
te hebben als zelfstandige natie. Tege
lijk echter zou het de overige staten
grote schade berokkenen. Het zou te
hopen zijn, dat voor het binnenlands
probleem een gezonde oplossing zou
kunnen worden gevonden, die de een
heid van de Canadese federatie, wél
ke in 1967 haar eeuwfeest viert, blij
vend waarborgt.
Er zijn meer vraagstukken. Het geld
in Canada is duur. De rente bedraagt
soms 8 en meer procent. Dat bevordert
o.m. de woningbouw niet. De prijzen
der bestaande huizen zijn dan ook in
de laatste twee jaren met 5.000 dollar
gestegen.
Er is ook onbehagen over stijgende
prijzen van andere artikelen; de melk
boeren zijn ontevreden over de te lage
Met deze wagen
meer dan een eeuw
oud - werden de
bezoekers van Pio
neer Village rond
geleid.
(foto rechts)
Links op de folo van Pioneer Vil
lage de oude blokhut van pionier
Daniel Stong, daterend uit 1816.
Er naast het huisdat hij bouwde
toen de familie in betere doen
kwam. Op de voorgrond een krui-
