"Fidës
Regering in Bonn gaat
partijen subsidiëren
'lannen operagebouw
n Amsterdamse raad
Kwestie Zuid-Tirol
tot 568 in ijskast
kc\leiöoscoQP
Victor Gollancz - 73 -
in Londen overleden
Boulez introduceert
nieuweigen werk
Haast U
garantie
bij tttft hairspray
Bodegraven waardeert
klassieke muziek
tfDERDAG 9 FEBRUARI 1967
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 9
Ook NPD krijgt 2 Vz maik per kiezer
nteresse van Japanse zijde
(Van onze Amsterdamse correspondent)
is een nieuwe stap gezet op de lijdensweg van het plan
de bouw van een operagebouw in Amsterdam. Vier jaar
e indiening van een definitief onwerp door ingenieur B.
>et hebben B. en W. gisteren de gemeenteraad voorgesteld
ntwerp goed te keuren. Tegelijkertijd doen zij de raad het
itel een krediet van 1.115.000 beschikbaar te stellen voor
lestek klaarmaken van het ontwerp. In een later stadium
oor bestektekeningen voor de constructie en de technische
llaties, die 530.000 vergen, een nieuw beroep op de raad
en gedaan.
„Goede lioop"
voorstel van B. en W. bete
liet dat Amsterdam nu ook
aad het operagebouw krijgt,
.llege gaat er in de voordracht
It dat het Rijk akkoord zal
met de opzet die Amsterdam
nkt. Deze houdt in, dat de ge-
het operagebouw neerzet en
t Rijk de exploitatiekosten van
jouw en de kosten van de Ned.
jtichting voor zijn rekening
„Definitieve toezeggingen van
]k hebben wij nog niet" zei de
ider voor kunstzaken, W. Po-
een toelichting. Maar bespre-
hebben hem „goede hoop"
li. „Het risico dat er nog een
n de kabel kan komen willen
hter nemen. Wij willen voor
dat er als er eenmaal ge-
zou kunnen worden, nog twee
oorbereiding nodig is doordat,
an niet bestekklaar is. Het in
dienen van dit voorstel is een be
wijs van het vertrouwen dat wij heb
ben in de toekomst van de opera",
zei hij verd°"
Zwaartepunt
Met nadruk stelde de heer Polak
dat het indienen van het voorstel
niet in verband staat met de plan
nen van de Ned. Operastichting om
de komende 5 jaar bij gebrek aan
goede accommodatie in de hoofdstad
gebruik te gaan maken van het Cir
cusgebouw in Scheveningen. „Wü
hadden het beleefd gevonden als de
Ned. Operastichting ons van deze
plannen op de hoogte had gesteld
Wij hebben er echter uit de kranten
en via het Ministerie voor Cultuur.
Recreatie en Maatschappelük Werk
van moeten vernemen. Overigens
juichen wü alles toe wat de ontwik
keling van de opera in de overgangs
tijd kan stimuleren. Wü weten dat
ook de Operastichting van mening is
dat het zwaartepunt in Amsterdam
zal moeten liggen".
Het operagebouw zelf krügt een
zaal met 1400 plaatsen. Uitbreiding
van dit aantal heeft men in overwe
ging. De zaal en de balkons worden
omgeven door brede, geluidisolerende
wandelgangen die door glaswanden
zichtbaar met de foyer zün verbon
den. De bouw van het operagebouw-
zal ongeveer 4 jaar vergen, zodat het
in het gunstigste geval in 1973 ge
reed kan zijn. In 1963 werden de kos
ten geraamd op ongeveer f 17.5 mil
joen. Gezien de stügingen van prüzen
en bouwkosten zal dit bedrag, wan
neer de bouw een feit wordt, aanzien
lijk worden overschreden.
k Maquette van het te bouwen
operagebouw in Amsterdam op de
plaats van de oude RAI.
TheaEkkerv.d.Plas
zingt in Parijs
De zangeres Thea Ekketr-van der
Pas uit Oegstgeest zal volgende
week een liederenavond geven in
Parüs, waarvan opnamen zullen
worden gemaakt door de Radio Dif
fusion Franvaise.
Het programma zal bestaan uit lie
deren van Nin, Poulenc. Badings.
Wolf en Britten.
Tevens is zü uitnodigd het volgen
de seizoen recitals te geven te Glas
gow en Londen.
Zy zal op deze buitenlandse con
certen voor het eerst begeleid wor
den door haar vader, de p:an st Theo
van der Pas.
(Van onze correspondent in Bonn)
stuursauto van een Mercedes op een
Volkswagen moeten bezuinigen. Het
Voor alle Nederlandse politieke partijen mag het een bericht |t«r leniging van deze nood door de
om te watertanden heten, dat de Westduitse regering het sub- ^'"tewe[vyêrder in^Upen
sidiëren ran aan verkiezingen deelnemende groeperingen op van het constitutionele hof te voor-
royale wijze gaat regelen. Per stem, die men op zich weet te komen, omdat het aansluit bü de
verenigen, verstrekt de Westduitse overheid voortaan een suggestie van de opperrechters, des-
beloning van 2/2 mark. De verschillende deelstaten willen zich I^^^^"onder6dRgmotto ^zal "er
met V/2 mark per kiezer voor de regionale stembusstrijd bij de voo"v een vierjaarhjkse zittingsperio-
federale gedragslijn aansluiten. de 100 miljoen mark worden uitge-
trokken de verdeelsleutel zal dus
kraan toedraaien en sindsdien ke- uit de stembus moeten komen,
ken de gearriveerde partüen in Ofschoon het parlement, waarin
angst en vrees uit naar de volgen- uiteraard slechts belanghebbenden
de stap van de NPD. om hen name- zitten, het wetsontwerp in eerste le
lijk te verplichten de in de laatste |zing stilletjes reeds heeft goedge-
jaren ontvangen miljoenen terpg te ikeurd, dreigt nu voor de tweede in-
betalen. De sociaal- democratische stantie alarm van buitenaf. De
party, ryk door leden en inkomsten Westduitse bond van belastlngbeta-
Doorgaande
lijn
Het nadeel is natuurlyk wel, dat
men eerst de kosten voor de verkie
zingen uit eigen zak moet voorschie
ten en pas achteraf de rekening
krijgt uitbetaald. De drie in de
Bondsdag vertegenwoordigde partij
en (christendemocraten, sociaal-de
mocraten en liberalen) hebben ech
ter tot nu toe reeds zo feestehjk ge
profiteerd van een onwettige groot
moedigheid van de bondsregering,
dat het voor hen slechts een door
gaande lün betekent. Alleen de ul
tra-rechtse NPD zal zich als nieu
weling in de rüen der gegadigden
kunnen scharen, omdat zü thans
ruimschoots het vereiste minimum
haalt van 2V£ procent van alle stern-
eigen bedryven, is nog wel in
staat zo'n slag op te vangen. De CDU
echter worstelt nu reeds met een
schuld van 8 miljoen mark en de li
beralen hebben zelfs voor hun be
iers heeft geprotesteerd togen
kwalificeert als een .hoogst beden-
kelyk partylidmaatschap", dat de
kiezer althans als indirecte contribu
tiebetaler wordt opgedrongen.
Oorspronkelyl
en minimum
nog afgezien
kunst
Vonnis
had het kabinet
5% voorgesteld,
van de omstan
digheid dat de NPD ook deze horde
met gemak zou weten te nemen, lag
ei een vonnis van het constitutione
le hof van Karlsruhe, waarin werd
bepaald dat ledereen die een paar
procent bü verkiezingen op zich wist
te verenigingen voor regerings
subsidie in aanmerking moest ko-
Het was hetzelfde vonnis, dat
afgelopen zomer een zwarte streep
haalde door de rekening, die jaren
lang voor de drie parlementaire
groeperingen klandestien zo mooi
was opgegaan: overheidssteun onder
het motto van bü dragen in het vor
mingswerk der burgerij. Een klacht
van de buiten dit bestek vallende
NPD gaf een verwoestend effect. Het
hooggerechtshof verklaarde dit soort
subsidies voor ongrondwettig. Het
ministerie van Financiën moest de
(Van onze Weense correspondent)
Vooraanstaande politici van de
Zuidtirolse volkspartij zün van me
ning dat er vóór de parlementsver
kiezingen in april 1968 nog geen de
finitieve oplossing mogelük is voor
het vraagstuk-Zuid-Tirol. Voor de
zomervakantie van het lopende jaar
is het vrüwel uitgesloten dat er tus
sen Italië, Zuid-Tirol en Oostenrük
een compromis tot stand komt, dat
rüp is om ondertekend te worden. In
de daarop volgende herfst echter zal
geen enkele Italiaanse regering
bereid zün om dit precaire vraag
stuk aan de afgevaardigden in het
parlement voor te leggen, vooral om
dat in april 1968 in Italië algemene
verkiezingen moeten worden gehou
den en men dit vraagstuk dan lie
ver aan de nieuwe regering wil over
laten.
Bekend Joods uitgeverdie Vragen over „Bende
het voor de Duitsers opnam Gemeentemuseum
Wel heeft de voorzitter van de
Zuidtirolse volkspartü, dr. Magnago,
goede contacten met de voorzitter
van de christen-democratische par-
95
rf-v r» geiroiien.
ïiling litho's 0ntwerP Ir- BlJvoet
van
Elisor
mies
een veiling, die volgende
in Brugge wordt gehou-
zullen niet minder dan 52
's van James Ensor te
worden aangeboden. Het
I eerste maal dat een zo
t aantal van zijn werken
§n keer onder de hamer
Onder de litho's bevin-
zich de volledige reeks
scènes de la vie du Christ"
volledige reeks „La gam-
fTamour". Ook zullen op
veiling, donderdag 16 fe-
fi, een reeks boeken over
r en enkele van zijn etsen
len verkocht.
Het ontwerp voor het operagebouw
j van ir. Bijvoet is gebaseerd op ves-
I tiging op de platas van het oude
R.A.I.-gebouw aan de Ferdinand
Bolstraat in het zuidelük deel van
de stad. De oorspronkelijke opzet is
intussen enigszins gewüzigd. Waar
bet eerst de bedoeling was een ope
ragebouw met daaraan verbonden
een café-restaurant te bouwen met
daarbij een sporthal is de opzet nu
zo, dat er een operagebouw is ont
worpen, met daarbü hoog- en
laagbouw twee gebouwen die inge
richt kunnen worden als hotel, kan
toren of woningen. Op het ogenblik
zün besprekingen gaande met een
grote Japnase hotelonderneming die
belangstelling heeft voor beide ge
bouwen. Architect voor het gehele
complex blüft ir. Büvoet.
Sir Victor Gollancz, de bekende I se gevangenissen ten gehore te la-
uitgever en schrijver, is gisteren In ten brengen,
zün woning in Londen overleden.
Hü is 73 jaar geworden. In het I Aan **et einde van de tweede we-
weekeinde was hij door een beroerte reldoorlog was Gollancr zo ontdaan
getroffen over het bjden in Duitsland dat hü
1965 i„ de adel- Ieen t""P«ne bejon om .Europa te
werd bekend als redden". Velen beschuldigden hem
jood die het Duitse Grootkruis van sentimentaliteit, maar daarop
heeft ontvansen en een jood die „TIJ? '1'
sterk geloofde in
het christelijke ide- iood ™"de ik dat d"e Duitsers,
tieve jodenjagers niet uitgezonderd,
ook mün broeders waren'.
In 1953 op zijn 60ste verjaardag,
kreeg hü het Duitse Grootkruis In
de Orde van Verdienste .als erken
ning voor zijn grote hulp voor- en
sympathie met het Duitse volk na
de oorlog'. Hij was de eerste niet-
Duitser. wie deze eer te beurt viel.
aal.
Tydens de berecgting van Adolf
Eichmann in Israël in 1962 publi
ceerde hü een boekje, waarin hij
zün redenen uiteenzette waarom de
beul van de joden niet zou moeten
worden opgehangen wegens volken-
moord.
Sir Victor meende dat de methode
om meer dan 15 jaar jacht op Adolf
Eichmann te maken .betreurens
waardig' was geweest.
Hij was medevoorzitter van de na
tionale campagne voor de afschaf
fing van de doodstraf en ook lid van
het genootschap dat zich ten doel
stelde meer goede muziek in de Brit-
ADVERTENTIE
ÏTOYOfA
OFF DEALER
,AUT0 HOME'
„Figures, doubles, prismes"
Van onze kunstredactie,
De Parijse dirigent Pierre Boulez dirigeerde gisteravond voor
het Concertgebouworkest de première van zijn nieuwste com
positie, „Figures, doubles, prismes". Het artistiek muziektech-
nische incident dat vorige week de uitvoering om „technische
redenen" deed uitstellen, was daarmee gesloten. Er was tijdens
de allereerste repetities een zekere balorigheid ontstaan over
de moeilijk te realiseren partituur. Het was een opgroeiende
-• stemming, die zich keerde tegen een te ver doorgevoerd mo- j
Cnting I dern gecompliceerd experimentele muziek.
,„?ngt „Rigoletto
Gollancz is geboren in een joods
middenstadsgezin. Hij kwam uitein-
delük in opstand tegen de strenge
orthodoxie van het geloof van zijn
ouders. Jaren daarna bepleitte hü
een absolute naleving van de chris-
telyke ethiek'.
Gollancz is opgeleid aan de uni
versiteit van Oxford en stichtte in
1927 zijn eigen uitgeverij. Hij had
onmiddelhjk succes en zyn zaak
bloeide toen hy de .linkse boeken
club' stichtte die voor de tweede we
reldoorlog 50.000 leden telde.
Als socialist gebruikte hü hulp
bronnen van zün uitgeverü om zün
idealen te bevorderen. Ook ln zün
eigen boeken kwam zün socialisti
sche gerichtheid duidelük tot uiting.
Hü was president-directeur van de
maatschappü die zün naam draagt.
In 1918 trouwde hü met Ruth Lo-
wy. Het echtpaar kreeg vijf doch
ters.
Konden de verrichtingen van de „Bende van de blauwe hand"
in overeenstemming worden gebracht met de doeleinden van de
Dienst voor Schone Kunsten en met de bestemming en het
karakter van het Gemeentemuseum? Dit is de kernvraag die
het raadslid mr. G. J. de Lint van de prot.-chr. partijen aan
B. en W. van Den Haag stelt.
hadden dan die in dat programma
werden aangekondigd. Ook wil mr.
De Lint weten, hoe de bende was
georganiseerd ,of de leiders allen be
kend waren, of zü voor het ordelük
verloop en of zü in dat geval zich
tot tevredenheid van B. en W. van
hun taak hebben gekweten.
De .Bende van de blauwe hand
was op 1 februari in het Haags Ge
meentemuseum aan het werk en le
verde .instant-art', waaraan het
publiek moest meewerken om tot de
beoogde manifestatie te komen. Mr.
De Lint somt op, dat tot de verrich
tingen van de bende behoorden: het
beschilderen of besmeren van een of
meer vloeren met krijt, verf, haar-
creme en andere substanties, het
beschilderen van muren, het con
stant produceren van zeepbellen,
het dragen van experimentele kle
ding. het vastbinden met plasticbui
zen van meisjes aan houten palen,
het vertoon van een minder dan
schaars geklede jonge dame met een
soort van Zeppelin over haar hoofd,
die, nadat zü door kunstenaarshan
den tot een levend schilderij was ge
worden, ging zoals ze gekomen was,
en cacofonische ontboezemingen, die
bedoeld waren tot het in het leven
roepen van «reële situaties'.
Het raadslid wil de overwegingen
van B. en W. weten die tot het ver
lenen van de goedkeuring voor dit
optreden van de .bende' leidden.
Hü vraagt of voor de goedkeuring
een nauwkeurig programma werd
verstrekt en of er de hand aan ge
houden is, dat geen andere cultureel-
revolutionaire verrichtingen plaats
tij Moro en het schijnt zelfs dat
deze twee politici inzake het vraag-
stuk-Zuid-Tirol tot een vry grote
overeenstemming zün gekomen.
Maar Magnago is ernstig ziek en het
is de vraag of hü de gehele volks
party van Zuid-Tirol voor zün
standpunt kan winnen.
Voorlopig moet men afwachten hoe
de Italiaanse regering zal antwoor
den op de büzondere wensen van
Zuid-Tirol, dat over bepaalde pun
ten om opheldering in Rome heeft
gevraagd. Over dit antwoord van Ro
me zal het bestuur van de Zuidtirol
se volkspartü beraadslagen en haar
standpunt daarna aan Rome bekend
maken.
Bovendien moet de Italiaanse re
gering rekening houden met de open
bare mening in Italië, die op het
ogenblik weer slecht te spreken is
over Zuid-Tirol, na de bomaanslag
op de Brenner, die afgelopen zon
dag heeft plaatsgehad. Het verdient
de aandacht dat Oostenrük weliswaar
meewerkt om tot een oplossing te
komen, maar dat het op de eerste
plaats het initiatief en de definitieve
beslissing overlaat aan Zuid-Tirol
zelf.
ADVERTENTIE
Tot slot is mr. De Lint benieuwd
naar de maatregelen om het muse
umgebouw en de aanwezige kunst
schatten te beschermen tegen schade
en uitspattingen, naar eventuele
raadpleging of inschakeling van de
politie en naar wat het optreden van
de bende uiteindelük de gemeente
heeft gekost
Er zijn nu nog
SINAASAPPELEN
met de
ADVERTENTIE
"e^Ned. Operastichting zal mor-
Klet de Stadsschouwburg in Am-
- tn de landelijke première ge-
'7- an Verdi's Rigoletto. Voorts
>1 Hi nog voorstellingen gegeven
17, i9 (middag) en 23 febru-
kferkenden zün Romano Emili,
Col Beresford. Ilena Contrabas,
van den Berg, Mimi Aarden,
de' Greger, Bert Bünen, Paolo
Pi Simon van der Geest, Marco
~jj#» Nelly Morpurgo, Gerard van
'en Ans Philippo. Voor de bege-
f zorgt het Utrechts Sympho-
ud rkest onder leiding van Alberto
7-, met het Ned. Operakoor o.l.v.
Althuis en leden van het Na-
e Ballet.
Eigenlük lange tyd sluimerde dit,
maar het was altüd weer geluwd. Na
overleg tussen leiding en orkest was
dan ditmaal besloten deze noviteit
toch doorgang te doen vinden en zo
zagen wjj gisteravond in het Concert
gebouw het zwaar bezette Concertge
bouw Orkest. Dit stelde ons met. de
gespeelde compositie van Boulez voor
een nauwelijks op te brengen luister
energie. In het eerste deel „Figures",
hoorden we kort melodisch uitschie
tende motieven op een veelvuldig
herhaald ritmisch patroon.
Verstandelijke
inspanning
teerde verscheidenheid. Zo ook dej
daarop volgende aansluitende varia- J
ties in het laatste deel, .Prismes'. Dit j
alleen dan bü grote verstandelüke
inspanning. Alles was zo dik geïn
strumenteerd, dat men nog wel eens i
verdwaald raakte in deze klankensa- j
men voeging. Men begrüpe dat dit 11 I
minuten durende stuk ettelüke repe-1
titles heeft geëist, teveel voor de b-
trekkelük muzikale resultaten.
We zijn er niet door geschokt, al J
geeft de componist soms zuiver mu- 1
zikale aspecten te zien. Boulez heeft
daarvoor ontzettend veel noten nodig.
Er werd ditmaal tydens het korte
applaus van het publiek tweemaal
„boeh" geroepen. Daarna speelde het
orkest het reeds kortelings uitgevoer
de tweede pianoconcert van Bartok,
met Theo Bruins aan de vleug! en
de Tweede Symfonie van Schumann.1
Zwartkop f
2 bijzondere aanbiedingen
W.N.S.O. met Maurits Bosman
Tien jaar geleden maakte het Westnederl. Symfonie Orkest
z'n intrede in Bodegraven. Het 75-jarig bestaan van de kaas
markt werd toen gevierd. Dit leverde Sam Swaap de kaas
van zijn leven op en Bodegraven de belofte van een jaarlijkse
terugkeer van zijn orkest. Toen speelde dit ensemble Christian
Bach's Sinfonietta in Bes. gisteren was die er ook weer. Toen
een symfonie van Haydn, nu eveneens. Toen een Mozart-
divertimento, nu een Mozart-coneert. Muziek in deze klassieke
sfeer wordt hier kennelijk buitengewoon gewaardeerd, want
de publieke belangstelling bleek opnieuw een zeer redelijke.
Dat symfonletje van de Jongste
Gratis royale
nylon georgette
hoofddoek bij
2 Taft hairspray
van f 5,25
Gratis mini-Taft
voor in uw
handtasje bij
ïhft hairspray
van f7.85
Sebastian Bach zal het
WNSO wel honderd maal hebben
gespeeld. Dat het desondanks aller
minst niet plichtmatig klonk, maar
zelfs van de eerste maten af ragfün
violen werk te horen viel, pleit voor
de instelling van deze musici. In het
Andante staat een verrakkelüke par
ty ingeweven voor de hobo. die zün
melodie de volle sohoonheid meegaf.
Swaap beschikt dikwüls over opval
lend goede blazers.
De dirigent gaf als steeds zün toe
lichtingen en vestigde dus ook de
aandacht op de prachtige melodieën
van Haydns 95ste cymfonle, waar
koperpartüen Ingevoegd konden wor
den. In het eerste deel ervan keerde
8e opperste verfüning van de Bach-
verlolking niet zonder meer terug,
wel In het mooi uitgebalanceerde An
dante en de verdere delen. Misschien
lag een hoogtepunt van dit concert In
het Trio van het Menuet door de on
gerepte innigheid van het spel van
de eerste celliste en haar groepspart-
ners.
Mozarts Vioolconcert in A ia een
ongemeen bekoorlük meesterwerk en
vooral die alia turca passages van het
Rondo hechten zich in het dankbars
geheugen. Het WNSO biedt door
gaans een Jonge musicus een solis
ten kans. In dit geval aan de violist
Maurits Bosman, die bewees te steu
nen op een deugdellüke technische ba
sis. Zyn streek is royaal, zün toon
diep, zün cantabile breed zingend.
Even leek het bü de solo-inzet of er
verschil van inzicht wa« over het
tempo tussen dirigent en violist. Het
orkest, dat besloot, met de ouverture
GTtaliana in Ageri van Rosslnl. be
toonde het na-de-pauze-symptoom
van een nog opgewekter speelvreugde.
