in
effecten
Jossels Elizabeth-drama
Vrachtauto's
met opzet in
water gereden
Estec-Noordwijk nu
officieel opgericht
Caro van Eyck in
De vrouw zonder man'
Om de redding van de
kanalenstad Venetië
In november gereed
Tijger
verwondt
scholier
HIJDAG 3 FEBRUARI 1967
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 15
Ensemble in Den Haag:
(Van onze kunstredactie)
IEMAND zei onlangs: „Het lijkt of er een doem rust op Caro
an Eijck sinds zij de befaamde ring van Else Mauhs mocht
vernemen". Het valt niet mee midden in een carrière tot de
jneeladelstand te worden verheven. De betrokkene loopt het
evaar zo ver boven de dagelijkse gang van zaken in de toneel
wereld uitgetild te raken, dat er nauwelijks plaats overblijft
oor goede speelkansen.
Niet acceptabel
Het heeft er de laatste Jaren in-
:rdaad de schijn van dat Caro van
M|jck maar moeilijk haar weg vindt
1 dat deze bewonderenswaardige
itrice niet aan de speelkansen toe-
wnt, die zij toch eigenlijk zou moe-
Vöcn hebben. „Ensemble" bracht voor
n goed bezette Kon. Schouwburg
i Haagse première van André Jos-
ts „Elizabeth, de vrouw zonder
an", waarin Else Mauhs vroeger
lomfen vierde. Heeft dat het ge
lschap verleid tot de gedachte, dat
ECaro van Eijck in dezelfde rol
kunnen gloriëren?
mmer, want „Elizabeth, de vrouw
der man", valt genadeloos door
mand. In de tijd van een zielig
timent („De man, die de klappen
ijgt" etc.) staken de opgelegde ef-
)n eten er nog niet zo doorheen als
i dit moment en de hoofdrolspeel-
er gaf haar talent dan ook aan een
ama vol bordkartonnen pathos.
Étssets tragedie is daarom zo zwak
t ndat het nadrukkelijk naar een
srk speelstuk werkt en dat in ze-
ire zin ook is. Maar met de nuchte-
ogen van 1967 bezien zijn de mid-
gjoiilen waarmee Josset zijn doel be-
ikt niet acceptabel meer.
i onherroepelijk verloren is. Haar per-
j soonlijke tragedie werd dat zij de
liefde voor de zwakkeling graaf Es
I sex niet beantwoorden kon. hem
omder wille van landsbelangen
steeds opzij moest öchuiven en zijn
doodvonnis tenslotte niet kon ophef
fen.
Het is een tragedie vol hoofdletters
regelrecht bewijs hoe geniaal Schil
ler wèl een dergelijk gegeven subtiel
tot uitdrukking wist te brengen. Het
werk van Josset zou er beter van
worden als de zorgvuldig verklarende
aanduidingen werden geschrapt. Een
acteur behoeft niet meer te zeggen:
„Ik ga weg". De kijkerervaring van
het moderne publiek heeft die con
venties doen vervallen. Als hij het
wel doet is hij even belachelijk als
de inspecteur, die nu roept: „Haha,
het spel is uit!"
Ouderwetse maat
Hoezeer het pathos van Josset los
stond van werkelijke innerlijke span
ningen toonden duidelijk de twee ge
sprekken van Essex (Hans Culeman)
en zijn beschermeling Bacon (Anton
Kuyl). De acteurs ontspoorden gere
geld want iedere opgebouwde span
ning moest derailleren uit de tekst.
Johan de Meester had in zijn regie
en aankleding te weinig aan moder
nisering gedaan: hij gaf het drama
de volle ouderwetse maat. Daarnaar
gemeten leverde Caro van Eijck een
imposante prestatie, die in de deer
nis van het slot een gevoelige climax
kreeg. Of zij zelf met deze rol uit
eindelijk gelukkig zal zijn geweest?
Paul van Gorcum kon in de rol van
Robert Cecil tot een goede prestatie
komen als een onverbiddelijke raad
faalt.
ADVERTENTIE
Er is «u een
Persoonlijke tragedie
ki Bespreking van
£;de contraprestatie
j,113 Amsterdamse beeldende kuns-
naars, die gebruikmaken van de
jgeling voor beeldende kunstenaars,
i z.g. „contraprestatie", zijn in het
■■gmacentrum in Amsterdam bijeen
rweest, teneinde de problemen die
ten aamden van deze regeling be-
E aan, te bespreken.
Zij formeerden zich tot een be-
Mngengroep, die alle grieven ten
inzien van de kunstenaarsregeling
j de betrokken ministeries ter fca-
klei zal brengen. Ook landelijk zal
gestreefd naar een duidelijke
rdefsverbetering van deze groep, al-
is het bestuur annex werkgroep,
<}ft bestaat uit de kunstenaars Henk
illemse, Frank Lodijzen, Jacob
j^pyper. Jan Sierhuis, Leo Dooper,
Het schilderij Tableau 1921"
,r tn Piet Mondriaan is voor
vo<M 400.000 aangekocht door het
'allraf-Richarts Museum in
eulen. Een prijs, waarvan de
VQhilder wél nooit gedroomd zal
w hben
CARO VAN EIJCK
was en met niets meer. De schrijver
laat haar dat in zijn stuk verklaren
met de bekentenis, dat de temmer,
die zich aan zijn wilde dieren geeft
Parijs „Alhambra"
wordt gesloopt
Het Alhambra Maurice Che
valier in Parijs, met zijn 2500
zitplaatsen het grootste thea-'er
van de Franse hoofdstad, zal
in april worden gesloopt om
plaats te maken voor flat
gebouwen.
Het theater werd naar de
beroemde Franse chansonnier
genoemd, die er ongeveer 60
jaar geleden voor het eerst
optrad.
kunst
Letterkunde-prijs
Vlaamse Provinciën
De prijs voor letterkunde van de
Vlaamse Provinciën is voor het jaar
1966 toegekend aan Frank Baur,
emeritus-hoogleraar aan de Rijks
universiteit in Gent. en de schrijver
Ward Ruyslinck. Baur wordt be
kroond om zijn gehele oeuvre, Ruys
linck voor zijn roman „Het reser
vaat".
(Van onze R'damse correspondent)
Een 36-jarige Rotterdamse vracht
autochauffeur blijkt tweemaal met
pzet een grote vrachtwagen in het
water te hebben gereden, in opdracht
van z(jn werkgever, een 44-jarige ex
pediteur uit Krimpen aan de Lek.
De auto's waren in beide gevallen ge
laden met dumpgoederen van Jrie
j NV's in Rotterdam, die in 1965 fail
liet zijn verklaard. De 56-jarige di
recteur van deze NV's. die thans in
Oosterbeek woont, heeft in één geval
bij zijn verzekeringsmaatschappij in
.Rotterdam een schaderekening van
f 115.000 ingediend, die hem is uit
gekeerd.
Een verzekeringsmaatschappij in
Frankfort, waarbij via een Duitse za
kenrelatie van de betrokken directeur
een eis van 149.000 DM werd inge
diend, vatte argwaan op en heeft een
onderzoek laten instellen. Het resul
taat was, dat de Rotterdamse recher
che de expediteur en de vrachtwa
genchauffeur heeft aangehouden. De
directeur is later gearresteerd en in
bewaring gesteld.
Kerkeliik Leven
NED. HERV. KERK
Beroepen te Rynsaterwoude en
Nieuwendïjk (N.-B.)J. Gebraad.
kand. te Utrecht; te Vrieschelo
(toez.): W. Kruidenier te Nyeveen
(Dr.)
GEREF. KERKEN
Beroepen te IJlst: H. Dijkstra te
Diever- De expediteur heeft toegege-
GEREF. KERKEN (vrijgemaakt) ven gehandeld te hebben op verzoek
Bedankt voor BergentheimM. |van' de directeur, die bij hem een
Heemskerk te Zevenhoven (nadere schuld van enkele duizenden guldens
beslissing!. [had. Hij wist zijn chauffeur
i te brengen in de nacht van
Zowel de expediteur als de chauf
feur hebben een bekentenis afgelegd.
Ook is aan het licht gekomen, dat
de chauffeur destijds in Antwerpen
ternauwernood aan de dood is ont
snapt, toen hij de auto in het water
wilde rijden. Hij was op het laatste
moment uit de cabine gesprongen,
maar kwam te vallen doordat hij ren
klap van het portier kreeg. Het lin
kervoorwiel van de vrachtwagen
schampte juist langs zijn hoofd.
Het onderzoek in deze zaak wordt
voortgezet.
Op verzoek
„Documenta 1968"
De grote internationale tentoon
stelling „Documenta" zal in 1968 in
Kassei voor de vierde maal plaats
vinden.
820 museumdirecteuren, kunsthis
torici en critici zullen tot lid be
noemd worden van de Documenta-
raad.
Hun taak zal het o.a. zijn de ten
toon te stellen werken uit te kiezen.
De artistieke leider prof. Arnold
Bode heeft bekend gemaakt, dat „Do
cumenta IV" tot titel zal dragen
..Kunst der Welt 1968" en voor het een oproer in een dorp in de West- I goederen, die
eerst ook de stedenbouw in het ge- afrikaanse staat Dahomey zijn de- ten waren bestemd, in het water van
exposeerde zal betrekken. Er zal een j zer dagen ruim tien doden en zwaar- 1 het Boerengat in Rotterdam te rij-
imtemationale prijsvraag betreffende gewonden gevallen. Het kwam tot j den. Op 18 december 1964 herhaalde
de toekomstige inrichting van de een botsing tussen de politieke en de chauffeur dit staaltje in Antwer-
grote steden worden uitgeschreven, j een rondgang door het dorp hadden pen. waar hij een vrachtauto met
De kosten van „Documenta 1968" zijn gemaakt. Onder de doden bevinden aanhanger
geschat op 2.5 miljoen mark. zich twee politiemannen. reed.
STILTE IN
PLAATS VAN
GEBED
(Van
Haagse correspondent)
de have
Studie van gevaren der zee
De plannen om Venetië te redden voor het geweld van de
Adriatische Zee hebben vaste vorm aangenomen. De uitvoering
van deze plannen zal vele jaren vergen.
In Rome is bekendgemaakt, dat de Europese Cultuurstichting
zich bereid heeft verklaard internationaal erkende hydraulische
deskundigen naar de kanalenstad te zenden voor een studie van
de gevaren der zee.
De stichting, die 11 jaar geleden van de stad tegen overstromingen Ie
in Amsterdam werd opgericht en die beschermen
geleid wordt door Prins Bernhard. In november zijn vernietigende
heeft verklaard, dat de deskundigen I watermassa's door de oude zeewering
vele maanden op haai' kosten in de i heengedrongen. Daardoor kwam het
stad zullen verblijven ter voltooiingwater in het historische centrum
van deze eerste studie. j twee meter diepte staan.
Vervolgens zal een tweede groep
deskundigen een technisch plan voor. 1 De tweede fase van de studie zal
bereiden om het historische centrum t gefinancierd voeden door openbare
organisaties en particuliere instellin-
j gen in Italië en het buitenland. Dit
- - j ts door Italiaanse ambtenaren ver-
De Italiaanse staat zal de verant
woordelijkheid dragen voor de derde
fase het herstel van de dijken
het opwerpen van nieuwe.
Ook de vergaderingen van Provin
ciale Staten van Zuid-Holland zul-
len voortaan niet meer met het
ambtsgebed worden geopend maar
met enkele ogenbliken stilte. Met 36
tegen 34 stemmen Is vanmorgen ty-
5 op 6 ^ens (je voortgezette begrotingsbe-
anger met dump-
het Midden-Oos- handeling een motie daarover inge
diend door de heer J. Brandscn
(PSP) aangenomen.
KVP, PvdA en VVD waren ver
deeld. De SGP, de AR, de CHU en
BP tegen en de PSP en de CPN voor.
De heer H. van Es (PvdA) stelde tij
dens de discussie voor om de kwes
tie van het ambtsgebed eerst te be
spreken in het seniorenconvent. De
heer H. J. A M. Frouwenfelder
(KVP) verklaarde, dat enkele minu
ten stilte, waarin iedereen de vrij
heid heeft te bidden of niet, beter
zijn dan een gebed dat een ambte
lijk karakter heeft. Namens de SGP
zei de heer A. Vlasblom, dat het af
schaffen van het ambtsgebed, dat
j reeds in 1923 is ingesteld een kwa-
I lijke zaak is, een vorm van degene-
ratie. Uitgaande van zijn overtuiging
dat alle gezag ven God komt, be-
I treurde J. J. Hangel broek (AR) het
i voorstel van de PSP. In dezelfde
J geest sprak mr. F. H. Piket (CHU).
ADVERTENTIE
Minister Luns van Buitenlandse Zaken en prof. P. Auger,
directeur-generaal van de Europese organisatie voor ruimte
onderzoek Esro. hebben gisteren in het Ministerie van Buiten
landse Zaken een overeenkomst getekend, waarin de oprichting
en exploitatie van het Europese centrum voor ruimtevaart
techniek Estec is geregeld. Tevens vond een notawisseling
plaats over het Europese laboratorium voor ruimteonderzoek
Eslab.
Reeds veel werk
verricht
Beide Instellingen worden geves
tigd in Noordwijk. Overigens is de
totstandkoming van het complex al
ir gevorderd, dat belangrijke
technologische en laboratoriumwerk-
zaamheden reeds zijn verricht.
In oktober van het vorig jaar zijn
de bestaande noodgebouwen groten-
AT 1 i deels door brand verwoest, doch de
Jüllkvrouwe Van Lennep voortgang dei wetenschappelijke
in ,lnstitut Neerlamlais' Het voor Esro bestemde terrein is
;40 ha groot. De Staat der Neder
landen blijft eigenaar doch de Esro
De Haagse componiste en voorzit- i zaj de notariële akte rechten van
ster van de „Union internationale du :erfpacht en opstal verkrijgen, in
hel canto", jonkvrouwe Henriette van prtncipe VOOr de duur der overeen-
Lennep. heeft een causerie in de In- Körn.s'.welke is gekoppeld aan die
stitut Neerlandais in aPnjs gehou- VU1 het Esr0.VCTdrag De overeen-
den Als onderwerp had zij gekozen i(0msr omvat voorts bepalingen over
..Les origines pittoresques de la mu- wederzijdse rechten en verplichtingen,
sique militaire moderne' Voor deze
lezing bestond veel belangstelling.
Het auditorium betoonde zaoh zeer
enthousiast over het gehoorde. I Zo wordt voorzien in zekere voor-
Jonkvrouwe Van Lennep werd in- rechten en immuniteiten en in regels
geleid door de Russische musioaloog J voor de rechtspositie van het per-
Prins Pierre Paskievitoh-Balasoheff. I soneel, dat op het ogenblik 491 per
sonen omvat, maar eind 1967 zal zijn
uitgebreid tot 529.
Het complex in Noordwijk ls In
hoofdzaak uit geprefabriceerde ele
menten opgetrokken en is ontwor-
om 800 stafleden (wetenschap
pelijk, technisch en administratief
personeel) te kunnen onderbrengen,
aar-conditioning in het gebouw
zodanig uitgevoerd dat aan de
verlangens van de verschillende la
boratoria tegemoet kon worden ge
komen. De bouw begon in maart
1965 en zal voltooid zijn in novem
ber as.
800 stafleden
Stabiliteit
Het Europese centrum voor ruim
tevaarttechniek is de voornaamste
instelling van Esro, in welke organi
satie. ingesteld bij verdrag van 1962,
tien Europese staten samenwerken
op het gebied van ruimteonderzoek
en ruimtetechnologie, uitsluitend
voor vreedzame doeleinden. Het
hoogste orgaan van de organisatie
vormt de Esroraad, waarin alle lid
staten zfjn vertegenwoordigd.
Aanvankelijk is eraan gedacht dit
Europese centrum in Delft te
vestigen. Met het oog op de vestiging
In Hilversum
rri*
(Van onze Hilversumse
correspondent)
Rudolf Rol, een 14-jarige leerling
van de gemeentelijke h.b.s. in Hil
versum, is gistermiddag in het
winterverblijf van het circus
Strassburger-Belli aan de Jonker-
weg het slachtoffer van zijn eigen
overmoedigheid geworden.
Toen de jongen, die met enkele
vrienden de manége van de win
terverblijven was binnengelopen,
een koningstijger wilde aaien,
sloeg het dier toe. De jongen brak
een arm en liep ernstige verwon
dingen aan hoofd en schouders op.
Op het angstgeschreeuw van Rolf
schoot de dompteur toe en slaagde
erin de jongen van de kool weg te
trekken. De bedrijfsleider, de heer
Tonnon. legde een noodverband
aan, waarna het door chirurgen
in de RK-Zlekenverpleging werd
behandeld.
Het ongeluk gebeurde ln de mlddag-
I pauze, (oen een aantal hbs-er»
I het winterverblijf binnenstapte
i om een kijkje bij de kooien te ne-
I men. De deuren stonden open,
omdat de circuskaravaan in ge-
reedheid werd gebracht voor een
I voorstelling in Wenen,
de Instellingen toen een terrein ln Volgens de scholleren wordt hun
aanwezigheid in de ctrcusresiden-
tie oogluikend toegataan. De roof
dieren waren ditmaal door luid
ruchtige belangstelling uit hun
siësta gewekt en onrustig gewor
den. Er werd over en weer ge
schreeuwd en gebruld, terwijl de
bezoekers met «teentje» gooiden. De
stoerste bezoekers probeerden de
dieren te aaien. Zo ook Rolf, dóe
een zittende tijger uitkoos, die be
zig was zijn rantsoen te verorbe
ren. Het werd hem noodlottig.
Minister Luns, prof. Auger (l.)
en minister Diepenhorst bij de
ondertekening va
verdrag.
Estec-
an het laboratorium, dat zich vol
gens het verdrag in de nabijheid
het centrum moet bevinden en
metingen van uiterste nauw
keurigheid moeten worden verricht,
welke zeer stabiele ruimten ver
eisen, ls voor de vestiging van bei-
Noordwijk ter beschikking gesteld.
Het is op zandgrond gelegen en ver
hoofdwegen verwijderd.
Programma
Zoals bekend heeft de Europese or
ganisatie voor ruimteonderzoek
de eerste acht Jaar van zijn be
staan een budget van ruim een mil
jard gulden. Het operationele
programma omvat voor dezelfde
acht Jaar het lanceren van ongeveer
300 raketten en het in de ruimte
brengen van zeven k negen satel
lieten. Van 1964 tot 1966 zfjn tien
series lanceringen van raketten ge
schied van bases in Italië, Frank
rijk, Noorwegen en Griekenland. Het
ligt in de bedoeling twee satellieten
in 1967 te lanceren met behulp van
een Amerikaanse Scout-raket van
af een basis in Califomië. Voor het
lanceren van de daaropvolgende sa
tellieten worden waarschijnlijk Ame
rikaanse Thor-Delta raketten ge
bruikt en de grote Europese satel
liet voor astronomische doeleinden,
het grootste project van de Europe
se organisatie, zal tenslotte naar ver
wachting eind 1973 worden gelan
ceerd door een Europese raket.
ADVERTENTIE
planten geven
venster
een persoonlijke noot
