LEIDSCH
DAGBLAD
Zware kernproef
van Rood-China
Wel strategische
doeien in Nan Dinh
Artsen gaan niet in
op ultimatief verzoek
minister Veldkamp
'T KAN NOG NET DIT JAAR
Gé VERHOOG
JAMIN
DE VIJFDE SINDS EIND 1964
dank ZIJ ma0
haat rusland-
;ampacne in
{00d-china
ajax speelt
8 maart
in praag
Conflict
met China
opgelost
(Sud 9lu
teuwo
- Opgericht 1 maart 1860
DONDERDAG 29 DECEMBER 1966
No. 32062
Directeur; E. A. E. van Dlshoeck
loofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR lEIDEN EN OMSTREKEN
11,90 per kwartaal, f3,97 per maand, f0,93 per week, (bij vooruitbetaling)
Telefoon Directie en Administratie; 2Ö041; Redactie. 21507
Witte SlngeJ l. Lelden - Giro oo 67055
China heeft gisteren wederom een bovengrondse kernproef
[ehouden: de vijfde in een serie die op 16 oktober 1964 begon.
)e explosie van gisteren had een kracht die gelijk stond aan
inkele honderdduizenden tonnen tnt. Zij had plaats op het
"Chinese proefterrein Lop Nor. De Amerikaanse Commissie
iroor Kernenergie maakte als eerste de geslaagde proef van de
!hinezen bekend. De Amerikaanse inlichtingendienst had on
geveer een maand geleden al aangekondigd dat
Ihinese kernproef op handen was.
Het Chinese persbureau Nieuw
hina gaf later een communiqué uit,
bevestigd werd dat de kern-
vas gehouden. Het succes ervan
rerd 'toegedicht aan „een juiste be-
tudering van de gedachten van Mao
;-toeng". Het zegt verder, dat
Siina zich bij het doen van nood-
ikelijke kernproeven en bij de ont-
ókkeling van zijn kernwapens laat
iden door zijn defensieve behoeften,
Iet uiteindelijke doel van China is de
ffing van kernwapens. Wij ver
laren nogmaals plechtig, dat China
r en in geen enkele omstan-
igheid de eerste zal zijn die zijn toe-
lucht tot het gebruik van kern-
'apens neemt.
De bevolking van Peking vierde het
agen van de proef met zang en dans
straat, zo meldde „Nieuw China"
annacht (pl. tijd). De bevolking
tmelde zich bij het hoofdkwartier
het centrale partij comité en riep
iang leve voorzitter Mao".
De Rode Garde maakte van de ge-
genheid gebruik haar verrukking op
mplakbiljetten tot uiting te bren-
Versnelling
Zolang geen naukeurige gegevens
de jongste Chinese kernproef be-
;nd zijn, over haar juiste kracht en
aard der splijtbare materialen, is
;t moeilijk conclusies te trekken ten
van het belang ervan voor
it kernwapenarsenaal van China,
lel valt een versnelling in het ritme
de Chinese proeven waar te ne-
Zeven maanden verliepen tus-
de eerste explosie, op 16 oktober
en de tweede, 14 mei 1965. Van
bom van twintig kiloton, iets
rachtiger dan de Amerikaanse kern-
op Hirosjima, gingen de Chinese
China's top lieeft bevel gegeven tot
in grootscheepse „haat Rusland"-
impagne in het Chinese leger. „Al-
wordt dienstbaar gemaakt aan
anti-Russische propaganda", al-
de Rode Ster. het blad van het
ussisclie ministerie van defensie.
,Om bij de soldaten haat tegen de
>wjet-Unie aan te kweken, probeert
Chinese propaganda deze solda-
:n op alle mogelijke manieren het
esef bij te brengen dat de Sowjet-
n het Amerikaanse imperia-
een en hetzelfde ding zijn".
Iet doel van het artikel in de Rode
kennelijk het Russische mi-
taire personeel te waarschuwen te
en mogelijk gevaar uit China.
Het persbureau Nieuw China
leidt dat het Sowjetrussische schip
Zagorsk" de haven Dairen, in het
oordoosten van China heeft moe-
verlaten wegens „overtreding
de Chinese havenbepalingen" en
ninachting voor de Chinese soeve-
siniteit" De scheepskapitein is per
non grata verklaard Hij moest
nrrijiddellijk China vei laten en mag
meer in een Chinese haven
omen.
Het incident vond op 8 december
en na het onderzoek heeft de
agorsk gisteren ondei escorte van
ihinese schepen de haven moeten
erlaten.
WEERBERICHT
Opklaringen
Het K.N.M.I. in De Bilt verwacht
an heden- tot morgenavond: aan-
ankelijk nog plaatselijk regen. Mor
en overdag nu en dan opklaringen
latige tot krachtige wind tussen
'Jidwest en west. Iets lagere tempe
ruren.
(Opgemaakt om 11.15 uur)
30 DECEMBER
op: 8.48 uur; onder: 16.37 uur.
laan op: 19.44 uur; onder 11.17 uur.
loogwater in Katwijk te 4.52 en
06 uur, laag water te 0.44 en 13.08
>it nummer bestaat uit 16 pagina's
geleerden over op een van zeventig
kiloton, te vergelijken met de kracht
van de bommen die de Franse „Mi-
rage" aan boord heeft, echter met dit
fundamentele verschil, dat alle Chi
nese kernbommen tot dusver uit ver
rijkt uranium zijn samengesteld, ter
wijl de Franse bom nog plutonium
bevat. Tot aller verbazing sloeg Chi
na het door alle andere.kernmogend-
heden gevolgde plutoniumstadium
over en kwam meteen met een ura-
nium-kernbom.
Het duurde weliswaar bijna een
jaar tot de derde kernproef, die op 9
mei 1966 plaatshad, doch deze bom
bevatte een „dope" van thermonu-
cleaire materialen zoals lithium, deu-
terium en tritium en was drie maal
zo krachtig als de vorige. Daarna ging i
het in steeds sneller tempo: 27 okto
ber en 28 december 1966.
De conclusie, die men hieruit kan i
trekken is, dat de produktie van
splijtbare stofften in China aanzienlijk
is uitgebreid en dat de Chinese na- I
tunrkundigeri en technici de con-
structieproblemen van kernwapens j
onder de knie hebben.
Een vraag is hoever de Chinezen
gevorderd zijn bij de vervaardiging
van middelen om hun kernwapens op j
de gewenste plaats te brengen. De
vorige kernbom werd met behulp van
een draagraket tot op een hoogte van j
zevenhonderd tot twaalfhonderd kilo
meter in de atmosfeer gebracht. Men
weet nog niet hoe dit gisteren ge
beurde. De spionagekunstmanen vai
de Amerikanen zullen hier misschien
een antwoord op kunnen geven. Een
analyse van de radioactieve neerslag,
die na de jongste kernproef in andere
landen zal neerdalen, moet licht kun
nen werpen op de vraag van welke
aard deze Chinese kernbom was, een
thermonucleaire of een met „dope"-
elementen.
Ajax en Dukla Praag hebben van
daag overeenstemming bereikt over
de datum voor hun tweede wedstrijd
in de kwartfinales van het toernooi
om de Europese beker voor lands
kampioenen.
De Amsterdammers spelen op 8
maart in de Tsjechische hoofdstad.
Zoals bekend was als datum voor de
wedstrijd in Amsterdam 1 maart
overeengekomen.
(Van onze Haagse correspondent)
Nauwelijks 24 uur voor zjj onder
lieuw contract met de ziekenfondsen
zullen moeten werken, gaan morgen
avond de huisartsen zich uitspreken
in het honorariumconflict. Minister
Veldkamps ultimatieve verzoek om
beslissing hebben zij naast zich
neergelegd omdat de lédenvergade
ring van de Landelijke Huisartsen
Vereniging (LHV) zich nog niet
heeft kunnen uitspreken.
De artsen vergaderden gisteren
eer dan drie uur in Scheveningen.
1 waren alle vierhonderd stoelen in
het Kurhauspaviljoen bezet, de spoed
vergadering had volgens de LHV een
uitdrukkelijk informatief karakter.
Beslissingen konden dan ook niet
worden genomen vooi de ledenverga
dering, die voor vrijdagavond is uit
geschreven.
Met lege handen
Gevolg daarvan was dat 's avonds
laat de voorzitter van de LHV-on
derhandelingscommissie G. Weijen-
de voorzitter van het -Ge
meenschappelijk Overleg Zieken
fondsorganisaties (GOZ) de heer J.
Hendriks met lege handen naar mi
nister Veldkamp moesten gaan.
Het standpunt van de ziekenfond-
Vakbonden:
Geen bijbetaling
van fondsleden
aan huisartsen
Het overlegorgaan van het N.V.V.,
N.K.V. er CNV. heeft een telegram
gestuurd aan de ministers van So
ciale Zaken en Volksgezondheid en
Economische Zaken, waarin het
dringend beroep doet op de mi
nisters een beschikking vast te wil
len stellen waarbij de honorering van
huisartsenconsulten en -visites zoda-
aan een maximum wordt gebon
den. dat de ziekenfondsverzekerden
niet tot bijbetaling zullen zijn gehou
den.
SOEKARNO
DREIGDE MET
AFTREDEN
President Soekarno heeft twee da
gen geleden op een besloten bijeen
komst in zijn paleis met militaire
leiders boos gedreigd te zullen af
treden wanneer de kritiek op hem
niet ophoudt Eerder wilde hy niet
toegeven aan de eis dat hij verant
woording zou afleggen van de ge
beurtenissen rond de mislukte
itaatsgreep Hij zou ontkend hebben
dat hij of de Indonesische commu
nistische partij daarvoor verant-
dolijk geweest waren, dat was
volgens hem de Amerikaanse spio
nagedienst. Generaal Soeharto was
niet op de bijeenkomst aanwezig, al
dus de betrokken persberichten.
was sinds maandag al bekend:
de fondsen aanvaarden ondanks de
bezwaren net advies van de commis
sie Van der 'Ven. De heer Wezen
borg kon minister Veldkamp geen
standpunt meedelen. Hij vindt dat de
„achterban" eerst moet worden in
gelicht. Dat zou vandaag en mor
gen gebeuren waarop eerst vrijdag
avond de LHV kan beslissen.
Het artsenconflict wordt vandaag
in de Tweede Kamer besproken, bij
de behandeling van de begroting van
Sociale Zaken en Volksgezondheid.
KUSTVAARDER
GEZONKEN
De kustvaarder Fluvius van der
Pilon uit Appingedam, die sinds gis
teravond bij Stavanger in moeilijk
heden verkeerde is omstreeks twintig
voor elf vanochtend gezonken. De be
manning was voordien aan boord
gegaan van een reddingsboot.
De opvarenden zijn naar Stavanger
gebracht.
Tegenspraak van commandant
De commandant van een
bombardementsgroep van de
Amerikaanse marine, Mande-
ville, heeft gisteren nadrukke
lijk tegengesproken, dat de
Noordvietnamese plaats Nan
Dinh geen strategische doelen
zou tellen, zoals door de jour
nalist Salisbury in de New
York Times beweerd was.
Mandeville heeft deze plaats
Prinses Margriet en mr. P. van
Vollenhoven op de dansvloer tij
dens het gemaskerd bal dat gis
teravond in Amsterdam te hun
ner ere aan boord van de Oranje
Nassau" werd gegeven. Ook
dere leden van de koninklijke fa
milie woonden het feest bij.
(Men zie ook elders).
verscheidene malen gebombar
deerd: er zijn drie militaire
doelen, n.l. een losplaats aan
de rivier, een olie-opslagplaats
ten oosten van de stad en een
spoorwegdepot in het weste
lijke stadsdeel. Bovendien is
de stad de standplaats van
sterke luchtafweer, zoals Ame
rikaanse piloten hebben vast
gesteld.
Een van de felste tegenstanders
van de Amerikaanse politiek in Viet
nam, senator Wayne Morse, noemde
(Van ónze Haagse correspondent)
Het diplomatieke conflict met Com
munistisch China is opgelost. Na
maandenlang moeizaam onderhan
delen, onderbroken door lange pe
riodes van wederzijds stilzwijgen,
hebben de Chinezen alsnog toege
staan in een verhoor van de acht
leden der delegatie van lastechnici,
die sedert 17 juli vrijwel gevangen
waren in het gebouw van de legatie
aan de Adriaan Goekooplaan in Den
Haag. Dit verhoor heeft vanoch
tend plaatsgehad in het legatiege-
Nederlandse autoriteiten hebben
daar kennis genomen van een ver
klaring die de acht lastechnici col
lectief zouden hebben afgelegd.
Daarmee zou zijn voldaan, zij het
dan ook formeel, aan de Neder
landse eis van een ondervraging
der Chinezen in verband met de
raadselachtige dóód van hun land
genoot Hsoe Tsoe-tsjai.
Voor de lastechnici is plaats geboekt
in het Russische vliegtuig dat mor
gen om tien voor één naar Moskou
vertrekt.
De Nederlandse zaakgelastigde in
Peking, G. J. Jongejans, die door
de Chinezen als gijzelaar werd
vastgehouden, zolang hun landge
noten niet uit Nederland mochten
vertrekken, zou naar het heette
nog voor oudejaar in ons land te
rug kunnen zijn.
het gisteren belachelijk, dat de r.-k.
kardinaal Spellman tijdens zijn
kerstbezoek aan het strijdterrein de
Amerikaanse deelneming aan de oor
log in Vietnam van belang voor de
verdediging van de beschaving zelf
heeft genoemd. In een communiqué
verklaarde Morse, „dat het voor het
Amerikaanse volk, de rest van de
wereld en onze mannen in Vietnam
een verrassing moet zijn geweest van
kardinaal Spellman te horen, dat on-
|ze mannen in Vietnam als soldaten
van Christus opereren" (Spellman
heeft deze uitdrukking niet gebruikt,
de formulering is van Morse, Red.
L.D.), Volgens Morse dienen de Ver.
Staten geen verdere uitbreiding aan
de oorlog te geven en een einde te
maken aan de bombardementen op
Noordvietnamese doelen.
Van geheel andere opvatting bleek
de Democratische afgevaardigde
Mendel Rivers, voorzitter van de
strijdkrachtencommissie van het Huis
van Afgevaardigden, die gisteren ver
klaarde, dat Amerika Hanoi zo no-
moet platgooien. Rivers was
voorts van mening, dat de Verenig
de Staten zich niet te veel van de
vereldópinie moeten aantrekken:
,Laat de wereldopinie maar gaan
vliegeren", zei hij in een telefonisch
vraaggesprek. Hij constateerde, dat
„wij in de tweede wereldoorlog alle
steden in Duitsland op Heidelberg
na hebben platgegooid. Wij wa
ren vastbesloten te winnen". Over de
drukte, die is ontstaan door Ameri
kaanse journalisten in Hanoi over
slachtoffers onder de burgerbevol
king, zei Rivers: „Dat is belachelijk.
Wat te zeggen van de Amerikaanse
vliegers, die tijdens nun missies wor
den neergeschoten Niemand schijnt
zich over die knapen zorgen te ma-
Zuiveringsactie
In de Mekongdelta ls sinds dins
dag voor het eerst in twee jaar een
massale actie van parachutisten aan
de gang. De luchtlandingstroepen, die
op 200 km ten zuidwesten van Sai
gon zijn neergelaten en 89 Vtetcong-
mannen uitschakelden, sprongen uit
33 vliegtuigen.
Zuid-Korea, dat al 45.000 militai
ren naar Zuid-Vietnam heeft gezon
den, zal zijn militaire en technische
steun aan Saigon het komende jaar
nog verder vergroten, zo heeft het
ministerie van Buitenlandse Zaken
in Seoel gisteren meegedeeld. Op wel
ke wijze dit zal gebeuren werd er
niet bij gezegd.
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
UW SLAGER
UW POELIER
voor SALADES - SLAATJES
BITTERBALLEN - CROQUETTEN
BITTERGARNITUREN.
juist nu voor WILD -
VERSE BRAADSTUKKEN en
KUIKENS.
DOEZASTRAAT 39—41
TEL. 21415—23456
Sultan Hamid van Pontianak
in de perskamer op Schiphol.
Links zijn vrouw en zoon Max,
rechts kleindochter Angelique en
zijn dochter Edith.
Sultan Hamid
van Pontianak
aangekomen
(Van onze A'damse correspondent)
„De politieke situatie in Indonesië
is op het ogenblik zeer goed. Ik heb
voor honderd procent vertrouwen in
het driemanschap Soeharto, Ha-
mCngkoe Boewono en Malik. Ik hoop
dat Nederland bereid zal zijn zeer
veel in Indonesië te investeren. Het
zou prettig zijn wanneer men althans
op economisch gebied zou willen sa-
Dit zei vanochtend op Schiphol de
53-jarige sultan Hamid van Pontia
nak bij zijn aankomst uit Indonesië.
De sultan heeft de laatste jaren
voornamelijk in Indonesische gevan
genissen doorgebracht. In 1950 werd
hij gearresteerd omdat hij met Wes
terling geprobeerd zou hebben de In
donesische regering omver te werpen.
In 1952 werd hij in dit verband ver
oordeeld tot acht jaar gevangenis
straf. Toen hij In 1958 werd vrij gela
ten kwam hij voor anderhalve maand
naar Nederland. Na zijn terugkeer
naar Indonesië werd hij in 1962 met
vijf anderen, onder wie SJahrir, op
nieuw opgepakt wegens subversieve
activiteiten. Hoewel hij onschuldig
werd bevonden werd hij tot begin van
dit jaar vastgehouden in buizen van
bewaring en gevangenissen. Daarna
kreeg hij in Djakarta beperkte bewe
gingsvrijheid. In oktober tenslotte
werd hij volledig tn vrijheid gesteld.
Sultan Hamid werd op Schiphol
verwelkomd door zijn echtgenote me
vrouw Alkadrie-Van Delden, die In
Den Haag woont.
De sultan wil zo lang mogelijk hier
blijven. Hij heeft een verblijfsvergun
ning voor drie maanden Het ligt
echter in zijn bedoeling weer naar
Indonesië te gaan Tijdens zijn ver
blijf hier wil hij Nederlandse zaken
lieden interesseren voor Indonesië.
ADVERTENTIE
bitterkoekjes
250 gram van 85 cent
voor 69 cent
niet duur wel heerlijk
Uit het Leidsch Dagblad- van
31 December 1866:
Gedurende het jaar 1866
zijn binnen Leiden aange
bracht 121.747 mudden aard
appelen, waarvan de prijzen
waren als volgt: Zeeuwsche
(Jamme) per mud f 3,75;
Gpldersche wolk per mud
'.,10; Groningsche witte per
mud f2,
Onder de kolenmijnwer
kers bij Rotheram (Enge
land) heeft op eersten Kerst
dag een gevecht plaats gehad
tvsschen die, welke zich bij
eene arbeiders-vereeniging
hadden aangesloten en daar-
door uit hun werk ontslagen
i waren en die welke geen lid f
i van eene vereeniging waren f
i e-" alzoo in dienst bleven. f
