Kerstflonkeringen geven
glans aan „Aluminium"
Een Kind is ons geboren...
NIEUWE REGELS
IN VERKEER (3)
Financieel weekoverzicht
Voldoende kapitaal beschikbaar
als vergoeding hoog genoeg is
lekasin
[ATERDAG 24 DECEMBER I960
LEIDSCH DAGBLAD
Kerstmis in de kerken
ds D. Hoornstra i
Kerk: 9.30
Hoofddorp.
Zoeterwoude: Herv. Gem.:
W. L. Heijmans te Boskoop.
Zwammerdam: Herv. Gem.:
C. L. v. d. Broeok. 6.30 u
Poort te Leiden (Jeugddienst r
6.30
l het kerkkoor). Geref. Kerk: 10
Tweede kerstdag
Leiden Herv. Gem. (Pieterskerk)
10 uur ds. H. J. van Achterberg. Oud
Kath. Kerk (Zw. Singel 50) 9.30 uur
Hoogmis. Geref. Gem. li uur ds W
Suyker te Lisse. Chr. Geref. Kerk 10
uur kand. J. Verhage. Leger des Heils
5 uur Kerstjubel. Vrij Kath. Kerk
Vree wijkstraat 19) 10.30 uur H. Mis.
Aarlanderveen Herv. Gem. 10.30
gezamenlijke dienst in de Geref
rk voorganger ds. W. J. van Hoek.
;rk 10.30 u Interkerkelijke
Kerk voorganger ds. W
Geref. Kerk 10.30 u
zangdienst met de hervormden. Chr
Eerste kerstdag
LEIDEN HERVORMDE GEMEENTE
Hooglandse Kerk: Wegens
e geen dienst.
Marekerk: 9 en 10.30 u ds J. M. D.
ui den Berg.
Oosterkerk, Herengracht: 10 u ds
D J. Vossers, 5 u ds A. J. Kret te Lei-
Betjilehemkerk, Driftstraat: 10 u ds
k, Lage Mors weg:
Achterberg.
;rk, Montgomerysl
H. Bouter en ds J. Bo-
•nberg.
Koningskerk. Koningsstraat: 11 u ds
Vredeskerk, Burggravenlaan10
E L. van der Gee
n. 7 u ds A. J. L
jeugddienstkoor)
Bglise Wallonne.
isteur J. M. Ohai
Academisch Zieke
D. van Malssen.
L.H.J.-gebouw: 10.30 uds A. J. Lam
ing.
GEREF. KERK
Zuiderkerk, Lammensohansweg 15;
u ds Kronemeijer, 5 u dr Dronkert.
Petrakerk, Surinamestraat: 10 u ds
averkamp. 5 u ds Kronemeijer.
Oude Vesükerk: 10 u dr Dronkert,
u ds Haverkamp.
Maranathakerk, Lage Morsweg 26:
u dr F. H. von Meyenfeldt te Hll-
irsum, 5 u ds Bovenberg.
Bevrijdingskerk, Aerent Brui
net herv.), 5 u dr F. H. von Meyen-
Posrti.
Chr. Geref. Kerk: 10 en 5 u kand
Verhage te Leidschendam.
Geref. gem.: 10 en 5 u leesdienst.
Doopsgez. Gem.: 10.30 u ds H. van
H.
Evang. Luth. Gem.: 10.15 u ds J.
appee.
Geref. Kerk (vrijg.)10 en 5 u ds J
d. Haar.
Christian Science (Steenschuur 6):
)30 u dienst
Baptistengem.: 4.30 u kerstviering.
Oud Kath. Kerk: (Zw. Singel 50):
3 u Hoogmis ds J. Th. Mackenzie.
Evang. Chr. Gem. (Middelstegracht
terk:
i L. S. den Boer te Sassenheim.
Alphen aan den Rijn: Herv. Gem:
Iventskerk, Julianastraat 10 u ds P.
Lefeber, 6.15 u zangdienst en 6.30
ds M. Hanemaaijer (Open
».enst)Kruiskerk Gou
iV. Verweij. Opstandingskerk
Hanemaaijer, 6.30 u ds P
•ouwsluis: 10 i
>er. Gebouw Nabij
Ihr J. C. de Geus. Oudshoornseweg
Wijk I: 10 u ds G. Cadée. Sinoskerk
IVijk II: 9.30 en 6.30 u ds H. Koud-
(taal. Gebouw Onderweg Wijk III: 9.4S
B zangdienst en 10 u ds P. J. Mac-
taay te Oegstgeest. Martha-Stichtlng:
10,30 u ds J Veen. Geref. Kerk, Ma-
anathakerk, 'Raadhuisstraat: 10 u d;
H. Schuring 6.30 u ds G.
wveld.
W. de Zw
ds G. A. Westerveld,
K. H. Schuring. Alphen-Noord, Goe
ie Herderkerk: 10 en i
oorschoten. Geref. Kerk (vi
Gebouw speeltuinverenigi
Bloemhof: 10.30 en 6.30 u ds H. Sch.
Ie. Chr. C
On|pf-n -e:
Voords. 7.45 u os tl. v. o. jsen-t te
katwijk aan Zee. Oud Geref. Gem.
kerkgebouw. Hooftstraat 240: 9.30 en
u leesdtensten. Rem. Geref. Gem.:
'an Mandersloostraat 10 u ds S. L.
'erheus te Amsterdam. Baptisten Gem
'erkgebouw Molenvlietlaan10 u ds
I Cohen en 6 30 evangelist A. Rama.
ds F. Harinck.
h L. G. Zwanenburg
'30 u ds W. Balke.
Woerden. Geref. Ker
Berg. Geref.
Boskoop: Herv. Gem.:
Bethlehemkerk
ds J. Haits-
Leeuw, 6.30 u ds Pietersma te Zoe-
'<rrrieer. Geref Kerk: 9.30 en 5 u ds J.
jpoelstra (zang van Geref Kerkkoor).
lokaal Nieuwstraat
touw (achter Florida).
HazerswoudeHerv. Gem. 9.30 en
6.30 u ds G. Jonkers. Geref. Kerk:
9.30 u ds A. Brink.
Hillegom: Herv. Gem. 10 u ds C.
Boogaard, 7 u Jeugddienst ds J. Brons-
geest. koor. trompet. Dorpshuis ..Het
Dorpskerk: 10 u ds J G.
te Katwijk aan Zee. 6 u
kapel Nieuwe Duinweg: 10 u ds
straat: 10.30 i
Zee. Geref. Kerk: 10 t
J. Vink te Katwijk
Oude Kerk: 10 u ds Van Roon. 6 u L.
Kievit te Leiden. Ichtuskerk: 10 u ds
Van Hun nik. 5 u ds Boer Hulpkerk
Hoornes: 10 u kand. Maasland te Slie-
Kerk: Voorstr.
Lelden. 10.30 t
Hoek (mmv. het kerkkoor „Hart
eh Stem"). 5 u ds J. P. Honnef (m.m.v.
het jeugdkoor der herv. gem. o.lv. C.
vam As). Kerkzaal Zijlkwartier: 10.30
ds J. P. Honnef. Geref. Kerk: 10 u ds
F. Minnema, 6.30 u ds J. van Drie.
Kerkzaal Zijl kwartier: 9 u ds Van Drie.
Minnema. Ver. Vrijz. Herv. ge-
"1 dr J. Hoft-
Lei imi Id en: Herv Gem.: 9.30 u ds P.
L J. Wapenaar. (Pniel): 7 u ds P. L
J. Wapenaar Geref. Kerk: 9.30 en 7
u kand. G. Burger te Eindhoven.
Lisse: Herv. Gem Grote Kerk: 10 u
ds S Koolstra. met medewerking van
de Chr. Gem., zangverenigin „Looft den
Heer", 7u ds H. G. Oostinga. Helv. ka
pel: 9 en 10.30 u ds H. G. Oostinga.
met medewerking van Dingena de Wit.
cornet. Geref. Kerk: 10 en 7 u drs
AE. v d. Woude. Chr Geref. Kerk: 10
J. J. Verleur
dienst. Ned. Prpt. Bond: 10.30 u drs.
Herv. Gem.: 10 en 6.30
Geref. Kerk: 9.30 u
ds E. Marais en 5 u kerst-jeugd-zang-
dienst. Chr. Geref. Kerk: 9.30 en 6.30
u dhr J. van Leeuwen. Rem. Geref
Gem.: 10 u ds T. Mayer.
N'leiiwveen: Herv. Gem.: 9.30 u kand
Van Harten te Woubrugge. 6.30 u ge
zamenlijke dienst met de gereformeer-
dlenst met de hervormden, kand. P. v
Harten.
Noord wijk aan Zee: Herv. Gem. 10 i
ds D. Kelining. Geref. Kerk: 10 u di
H A van Botteaiburg, 5 u ds B. Bou
ma. Sole Mio: 10 u ds W. Dekker
Kerkklokken luiden het kerst
feest in.
Herv. Geref. Evangel. VGLO-school.
Schoolstraat 2 10 u ds J. Boezer te
Noordwyk-BinnenHerv. Gem.: 10
u ds J. van Dok, Geref. Kerk: 9.30 u
ds C. Warner, 5 u ds H. A. van Bot-
tenburg. Van den Berghstichtlng: 11
u ds C. Wamer. Ned Prot, Bond: 10.30
u ds H. W. Bloemhof f te Helloo.
Noord«Ukerhout: Herv. Gem.: 10 u
ds J. Bronsgeest te Hillegom. 7 u ds
J. van Dok te Noardwijk-Bliinen. De
Zilk (aula r.k. meisjesschool): 10 u ds
A. H. Smits.
Dienst des
Alphen aan den Rijn Herv. Gem.
Oudshoorn Sionskerk Wijk II 9.30 u
ds. H. Koudstaal. Geref. Kerk Marana
thakerk Raadhuisstraat 10 u ds. G. A.
Westerveld. Kerstzangdienst. Salvato-
rikerk W. de Zwijgerlaan 10 u ds. K.
H. Schuring. Chr. Geref. Kerk Jeruza-
lemkerk 5 u dhr. J. van Leeuwen te
Nieuwkoop. Oud Geref Gem. Kerkge
bouw Hooftstraat 240 3.15 u dhr De
Redelijkheid.
Benthuizen Herv. Gem. 9 30 u
ds. W. A. S. Laurense. Geref Gem.
9.30 u ds. F. Harinck.
Bodegraven Herv. Gem. 10 u ds.
Van Harten. Geref. Gem. 10 u lees
dienst.
Boskoop Rem. Kerk 10 u ds. W.
%T. van Nooten uit Meppel.
Hazerswoude Herv. Gem. 10 u
nterkerkelijke zangdienst in de Ge
*>^rmeerde Kerk, voorganger ds
W. Quak (ensemble Concertino,,
-fKerk 10 u Interkerkelijke zang-
Oegstgeest: Herv. Gem.: Groene kerk
u ds J, Irilk. (Pauluskerk)10 u dB
Verdonk. Vrijz. Herv. (Groene
Katwijk
Zee
Herv. Gem.:
Geref.
Geza-
Geref. Kerk
Chr. Geref. Kerk 10 u ds. Van der Ent!
Koudekerk aan den Rijn
menlijke Kerstdienst li
10 u ds. Quak.
Leimuiden Herv. Gem. 9.30
Baaijens
.-ei. Ker*-
menlijke diens
Kerstfeest
Het kerstfeest is het feest van
Jezus Christus.
Zo heeft het de christelijke
kerk sinds de vierde eeuw gezien
en gevierd. Het is een feestdag,
die in de kerk over het alge
meen onderhouden is als het
eerste feest in de heilsorde die
Christus brengt.
Het feest is vrolijk van aard.
Immers brengt het de bood
schap van het Evangelie in de
wereld: dat de Redder van zon
daren is geboren. Hy zal Zijn
volk redden van hun zonden.
Dat is dan ook wel een reden
om heel blij te zijn.
Zonde lokt aan als een kracht
die blijdschap in zich bergt,
maar zij brengt alleen maar een
vreselijke beklemdheid met zich
mee. Zonde maakt gebonden en
angstig. Maar Jezus maakt vrij
en gelukkig.
Op het kerstfeest wordt dan
ook veel gezongen. Dat hoort
echt bij dit feest. Ik zeg niet,
dat vele liederen wel eens niet
als deunen w orden afgedraaid,
maar het misbruiken van iets
goeds moet het goede gebruik
niet uitsluiten.
Jammer is het, dat wij tegen
woordig teveel voor ons laten
zingen en het zelf niet zo veel
meer doen. Voor je laten zingen
van het geluk in Christus, dat
is nog niet je eigen geluk uit
zingen. Is het zo vreemd ge
dacht. dat wij ons met ons leven
verschuilen achter het gezang
Hier is de wijsheyd ongeacht:
Hier geld geen adel staet noch pracht.
De hemel heeft het kleen verkoren.
Al wie door ootmoed word herboren,
Die is van 't hemelsche geslacht.
Joost van den Vondel
van anderen en niet zelf voor de
draad durven komen omdat wij
met het kerstgebeuren niet
klaar zyn? Durven wij het ge
loof in de blijde boodschap wel
aan te nemen? Of zijn wij in
wezen toch wel heel erg ver
waande mensen, die op eigen
grootheid bedacht zijn zelfs in
het meest eenvoudige gebeuren
van de kerstnacht?
WOORD
VAN
BEZINNING
Wij zijn het er over eens: dat
gebeuren is heel eenvoudig ge
houden door God. Het verhaal
in het Evangelie is haast te
simpel om te trekken. God wil
ons leren, dat de mens Jezus een
mens is als wij: klein en teer.
broos en kwetsbaar. Tegelijk wil
God ons leren, dat Hij zo dicht
bij ons wil komen als maar mo
gelijk is. Hij komt ons niet nabij
in onze grootheid of waangroot-
heid, maar Hij komt ons naby
in de grootste afhankelijkheid.
Deze eenvoudige benadering van
God nu die maakt ons zo blij.
Wat groot is voor de mensen
geldt niet voor God.
Gelukkig maar.
We behoeven bij God niet op
onze tenen te lopen.
Hij komt zelf ons nabij in het
Kind, Zijn Kind.
Daarom is het kerstfeest ook
voor alle mensen van waarde.
Waar de kleinen bij kunnen,
daar kunnen ook de groten bij.
Niet omgekeerd. In de gestalte
van het kind is God voor een
ieder van ons bereikbaar.
Het hemelse geslacht is een
geslacht van mensen, die de he
mel hebben zien opengaan in de
kerstnacht en in hun hart.
Kerst feestviering is feest hou
den in de nabijheid van God
met een geopende hemel.
K. DRONKERT,
geref. predikant te Leiden.
Chr. Geref. Ker. 10
ma. Oud Geref. Gei
D. H. Bies-
Geref. Kerk. ds. J
Wapenaar. Geref. Kerk 9.30 u Geza-
Baaijens
Wapenaar.
u ds. A. L. Lapré. Geref. Kerk 10
zangdienst. Herv. Ger. Evangelisatie
VGLO-school, Schoolstraat 27 u ds. I
G. H. van Kooten (Delft).
Noordwljk-Blnnen Herv. Gem. 10 i
1 ds. Van Malssen te Leiden.
Oegstgeest Herv. Gem. (Paulus-
D. te Winkel. Chr. Geref. Kerk
i ds. L. S. den Boer.
Valkenburg Herv. Gem. 10 u di
Lekkerkerker.
Waddlnxveen Herv. Gem. 9.30 i
6. J. Verwellus. Geref. Kerk 10.30
te Rotterdam (blj-
Chr.
10 u ds. A. P. Verloop
Woubrugge Herv. Gem. 9 30 u
gecomb. Kerstzangdienst. ds. Deth-
Zevenhoven Herv. Gem. 9.45 u
Gezamenlijke dienst in Geref. Kerk
voorganger F. de Jonge. Geref. Kerk
9.45 u Kerstzangdienst met de her-
Zoetenvoude Herv. Gem. 10 u In
terkerkelijke zangdienst voorganger ds.
D. Kronemeye:
meerd kerkkoor)
Leiden gerefor-
Geref. Kerk vrijg.:
R. Brands.
Oude Wetering: Herv. Gem.: 9.30 u
ds Lalleman. Geref. Kerk: 9.30 en 6.30
u ds C. A. Verhoog. Rem. Geref. Gem.
10 u dr A. W. Cramer.
Rynsaterswoude: Herv. Gem.: 9.30 u
ds Joh. Stehouwer te Alphen aan den
Rijn. Ohr. Geref. Kerk: 9.30 en 2.15 u
ds Bijleveld,, 5 u ds Bosma.
Douma. Ohr. Geref. Kerk: 10 en 5 u
J. de Vries.
Sassenheim: Herv. Gem.: 9, 10.30
7 u ds W. H. Walvaart. Geref.
Voorschoten, Jeugddienst. Geref. Kerk:
10 en 5 d6 Langeler. Geref. Kerk vrijg.
10.15 u ds R. Brands. 3 u ds C. J.
Voorhout: Herv. Gem.: 10 u ds Os-
Voorschoten: Herv. Gem Dorpskerk:
i Saraber. Hulp en Heil: 10 i
Geref. Kerk vrijgemaakt: 10
10.30 u ds H W.
Haag.
WaddinxveenHerv. Gem.:
J. Verwelius, 6.30 ii ds P. M. van Gaa
ien te Hilversum. Bethel: 9.30 u ds J.
R. Cuperus, 5 u ds J. Verwelius. 7 u
ds P. Fader te Schoonhoven, malelse-
dienst. Imjmanuëlkerk10.30 en 7 u
ds A. van Haarlem. Geref. Kerk: 9.
Verloop.' Rem. Geref. Kerk: 10 u ds J.
J. van Hille te Amsterdam.
Warmond: Herv. Gem.: 10 u ds J.
M. Snijders (m.m.v kerkkoor), 7 u
dhr A. v d Hoek te Leiderdorp.
Woubrugge: Herv Gem 9.30 u ds
Kempenaar. 6.30 u ds Quak te Koude
kerk. Geref. Kerk: 9.30 u ds Dethmers
huvs)ds Cadée
Ook voor de motoren, scooters, brommers en fietsen verandert
er wel wat als op 1 januari de nieuwe regels in het verkeer van
kracht worden.
Bromfietsers mogen geen onnodig geluid meer veroorzaken.
Bromfietsers mogen niet meer met z'n tweeën naast elkaar rijden.
Fietsers mogen dat wel, mits zij daarbij het overige verkeer niet
hinderen.
Als de minister van Verkeer en Waterstaat dat nodig vindt kan
hij voor fietspaden buiten de bebouwde kom maximumsnelheden
voor bromfietsen vaststellen, die lager zijn dan veertig kilometer
per uur. (Bijv. voor „toeristische fietspaden").
De „amazonezit" achter op een scooter of een motorrijwiel is ver
boden. Ook mogen zich daarop geen personen vóór de bestuurder
bevinden.
Wanneer langs de kant van de weg een kunstmatig fietspad is
gemaakt door een witte streep en een f ietssymbool op het weg
dek een afscheiding te maken van de rest van de rijbaan, dan
moeten fietsers en bromfietsers dit kunstmatige fietspad ook ge
bruiken. Andere weggebruikers mogen er alleen komen, wanneer
de afscheiding door een onderbroken streep wordt aangegeven
en ze geen (brom)fietsers hinderen.
Als men bij het inhalen belangrijk op zij moet zwenken, dan moet
en een teken geven, dat men van plan is die inhaalmanoeuvre
te gaan maken.
(Brom)fietsers mogen rechts inhalen, wanneer het overige ver
keer in een of meer files rijdt of staat.
Bij schemering, dichte mist overdag of zware sneeuwval (kortoir
alle omstandigheden waaronder het zicht belemmerd wordt
moeten (brom)fietsers voortaan ook hun licht ontsteken.
Wordt vervolgd
(Van onze financiële medewerker)
Glinsterend weerkaatsten de lichten zich in de aluminiumstript die in
groten getale in de etalages waren opgehangen teneinde ze in de dagen
voor Kerstmis op te fleuren. Voor de aluminiumindustrie-Delfzijl is het
toegenomen verbruik van aluminium voor etalagedecoratie een gunstig te
ken, vooral omdat het na de feestdagen wordt weggegooid. Ook voor aller
lei andere doeleinden neemt het verbruik van het lichte metaal hand over
hand toe. Vooral sinds koper op de wereldmarkt haast onbetaalbaar is ge
worden als gevolg van de stagnatie in de verscheping van koper uit Zambia
gaat het aluminiumgebruik met sprongen omhoog. Zonder de leveringen
uit de Amerikaanse strategische voorraden zou er alleng een tekort in de
wereld zijn ontstaan, ondanks de uitbreiding van de produktie.
Amerika en de
„Grote Drie""
Hoe meer vliegtuigen er in Viet-
lam in de strijd worden geworpen
ïn hoe meer aluminium er in auto's
wordt verwerkt om de in vele landen
op het gewicht van de auto's afge
stemde wegenbelasting, of hoe de fis
die heffing ook noemt, zo laag
mogelijk te houden, des te groter
'ordt de behoefte aan aluminium.
In Nederland is het verbruik van
aluminium per hoofd van de bevol
king nog erg laag, maar we hebben
dan ook geen wolkenkrabbers van
honderd en meer etages, die uit alu-
ium en glas zijn opgetrokken, zo-
in de Verenigde Staten. Daar
bedraagt het aluminiumverbruik per
hoofd dan ook al 15% kilo per jaar.
In Zweden is het 8.2 kg. in West-
Duitsland 7.7 kg. in Engeland 7 kg
bij ons 4.4 kg.
De ontwikkeling is van dien aard
dat dezer dagen door Hoogovens, sa
men met de partners in Aluminium-
Delfzijl, Billiton mij. en Alusuisse.
kon worden besloten tot een belang
rijke uitbreiding van de capaciteit
van het in juni van dit jaar in pro
duktie gekomen bedrijf over te gaan.
Bü voorbaat was er al rekening ge
houden met de mogelijkheid dat te
eniger tijd tot capaciteitsvergroting
zou worden overgegaan, maar dat het
zo gauw zou gebeuren is meer dan
in juni kon worden
Bij de bouw van de fabriek werd
tegelijkertijd het grondwerk verricht
voor de tweede eenheid. Bovendien
kan gebruik worden gemaakt
van vele installaties in de oorspron
kelijke produktie-eenheid, die ruimte
bieden om ook bij een grotere pro
duktie te worden gebruikt. Het ge
volg is dat de investering minder
kostbaar is dan voor de eerste een
heid, die een kapitaal van 100 mil
joen vergde. De nieuwe installatie zal
in totaal 85 miljoen gaan kosten.
De in juni in gebruik genomen
installatie bestaat uit 120 ovens, die
een produktiecapaciteit hebben van
32.000 ton, terwijl er 350 man werk
zaam zijn. Voor de nieuwe installa
tie wordt rekening gehouden met de
bouw van 140 ovens, die 40.000 ton
zullen produceren, terwijl aan bedie
ningspersoneel slechts 200 man no
dig zijn. Alleen al door de perso-
neelsbesparing zal het mogelijk zijn
met een lagere kostprijs te gaan
werken.
Voor Hoogovens-IJmuiden waar
toch al zo'n uitgebreid investerings
programma in uitvoering is, was het
een gewichtig besluit om nu al tot
de produktie-uitbreiding in Delfzijl
over te gaan. Erg veel kapitaal be
hoeft er door Hoogovens echter niet
beschikbaar te worden gesteld. Wel
iswaar wordt het kapitaal van Alu-
minium-Delfzijl uitgebreid van 48
miljoen tot 72 miljoen, maar van de
uitbreiding ad 24 miljoen behoeft
voorlopig slechts 10 procent te wor
den gestort.
Groningse energie heeft het moge
lijk gemaakt dat er in ons land een
zoveel elektrische stroom verslindend
bedrijf als de aluminiumindustrie tot
ontplooiing kon komen. Het voor de
energie-opwekking benodigde gas
wordt tegen een laag tarief verstrekt,
doch de prijs daarvan is van dien
aard dat eigenlijk niet tegen de
Noorse aluminiumproducenten zou
kunnen worden geconcurreerd, In
dien zij vrij toegang zouden hebben
tot d eEuromarkt. De goedkope wa
terkracht van de Noren maakt een
voordeliger produktie mogelijk dan
het Groningse gas.
Een troost is het dat de Noren ook
niet onbeperkt over waterkracht
kunnen beschikken. In de toekomst
zullen zij kostbare waterwerken moe
ten aanleggen om hun energievoor
ziening op peil te houden bij de stij
gende behoeften.
Op grond hiervan wordt bij Alu-
minium-Delfzijl rekening gehouden
met de mogelijkheid dat in de toe
komst een veel verdergaande uitbrei
ding van de capaciteit mogelijk zal
zijn. Daarvan is reeds uitgegaan bij
de opzet van het bedrijf. Als de nieu
we installatie gereed is zal een ter
rein van 28 hectare zijn gebouwd,
terwijl men de beschikking heeft
over 100 hectare. Hoeveel kapitaal er
in zal zitten eer het terrein geheel
is volgebouwd, valt niet te becijferen.
Kapitaalbehoefte
Trouwens ook de kapitaalbehoef
ten voor andere doeleinden zijn
moeilijk te betekenen. Weliswaar valt
er b|j vele bedrijven een tendens te
bespeuren om kalmer aan te doen
met de Investeringen, maar dat
neemt niet weg dat de kapitaalvraag
in de komende maanden nog om
vangrijk zal zijn, al was het alleen
maar ten behoeve van de gemeenten.
De enorme toeloop voor de 7 pro
cent staatslening heeft aangetoond
dat er nog voldoende kapitaal be
schikbaar is, als de vergoeding maar
hoog genoeg wordt gesteld. Met de
rente van 7 procent en een uitgifte
a pari was de overheid aan de royale
kant, vooral omdat er de eerste tien
jaren niet aan de rente kan worden
getornd. Het ingeschreven bedrag
staat echter in geen enkele verhou
ding tot de werkelijke beleggingsbe
hoeften.
In marktkringen werd geraamd
dat het reëel beschikbare bedrag
hooguit het dubbele was van de ge
vraagde 250 miljoen. Het is echter
altijd het laatste beetje dat de prijs
uitmaakt. Een paar ton suiker teveel
op de wereldmarkt doet de prijs in
storten, terwijl als de vraag het aan
bod met een paar ton overtreft, de
prijs de pot uit rijst.
Als de vraag- en aanbodverhou
ding op de kapitaalmarkt zich in de
komende maanden overeenkomstig
de verwachtingen biyft verbeteren,
dan zal er geleidelijk aan gelegen
heid zijn om de financiering van het
ADVERTENTIE
de snelle en zekere pijnverdrijver
kastekort van het Rijk, dat in 1960
is ontstaan, aan te vullen. Dit bete
kent dat er in het komende jaar nog
wel enkele staatsleningen zijn te ver
wachten, doch dat de rente dan min
der gunstig zal zijn dan bij de on
derhavige uitgifte.
Wanneer het plan-Zijlstra tot uit-
oering komt zal er meer kapitaal
beschikbaar komen voor de gemeen -
om de inflatoire financiering
met kortlopende leningen te redres
seren. Een deel van de bedragen, die
op de voorinschrijfrekening van de
institutionele beleggers by het Rijk
beschikbaar komen zal hiervoor wor
den afgezonderd.
Niet rooskleurig
Ten gevolge van het tegenvallen
van de belastingontvangsten zy
bleven beneden de raming heeft
het Ryk dit jaar een kastekort van
ongeveer 700 miljoen.. Hiervan kan
250 miljoen worden gecompenseerd
met de opbrengst van de nieuwe
staatslening, waarvan het geld op 18
januari binnenkomt.
Er moet daarna nog voor 450 mil
joen worden geleend, hetgeen in de
loop van het volgend jaar kan ge
schieden. Vóór het zover is ziet de
positie van de schatkist er niet roos
kleurig uit. Het kan best zyn dat
tegen het einde van het jaar de bo
dem in zicht is, omdat er zulke gro
te betalingen zyn te verrichten. Er
zyn dus genoeg redenen buiten het
politieke vlak waarom premier Zyi-
stra het in de donkere dagen voor
Kerstmis niet gemakkelyk had.
Wat de kapitaalvoorziening voor
het bedryfsleven betreft, dient er re
kening mee te worden gehouden dat
de institutionele beleggers niet meer
zo happig zyn op alle beleggingsmo-
geiykheden als een tijdje geleden.
Op de markt voor onderhandse le
ningen valt een toenemende terug-
houdenheid te constateren.
Ook al wordt er niet getwyfeld
aan de kwaliteit van de grote geld-
nemers, toch is de neiging om om-
vangryke bedragen buiten de open
kapitaalmarkt om te verstrekken be
duidend kleiner geworden. De gang
van zaken in het bedryfsleven is
niet van dien aard dat een eindeloos
vertrouwen in de toekomst verant
woord is.
De mogelykheid moet niet uitge
sloten worden geacht dat aandelen
Koninklyke, Philips en Unilever in
de eerstkomende tyd minder van
aanbod uit de Verenigde Staten
te lyden zullen hebbben dan de laat
ste tyd. Veel Amerikaanse instellin
gen hebben deze aandelen afgestoten
omdat het door de koersdaling fis
caal voordelig was om het verlies te
en, aangezien daarmee de koers
winsten op aandelen van Amerikaan-
maatschappyen kunnen worden
geëgaliseerd. De Amerikaanse beleg
gers zyn echter onberekenbaar, an
ders zouden zy in de koersen van
onze internationals eerder aanleiding
tot kopen dan tot verkopen moeten
