Alzijdige Maderna leeft
n contrastrijke werelden
dit zijn voor déze
prijzen de beste!
EXCLUSIEF PROGRAM RESIDENTIE-ORKEST
SchönbergJosquin
des Prez en Wagner
candy
sam
598,-
candy
droger
698,-
candy
S.50
798,-
candy
S.75
898,-
candy
vaatwas
automaat
1298,-
candy
SA7
1498,-
WOENSDAG 30
tijd
m
Bruno Maderna, de prominente, progressieve Italiaanse
rigent-componist, over wie wij onlangs uitvoerig schreven,
esenteerde gisteravond met het Residentie-Orkest een
ogramma, dat door zijn exclusieve samenstelling frappeerde,
geen overigens van een persoonlijkheid als hij niet anders
•erwachten is.
"Schönberg, Josquin des Prez en Wagner: wel vreemd deze
men aan te treffen, want overrijk aan tegenstellingen.
an de in zijn tijd revolutionaire
lönberg diens uit 1909 daterend
p^jjtisch monodrama (voor sopraan
orkest) „Erwartung". Daarin is
iswaar nog geen sprake van zijn
aalftoonsysteem" (1920), maar de
van het begrip ..conso-
is toch in die tijd een alarme
gebeurtenis geweest Tot dan
s de muziek in hoofdzaak on
geschikt aan de leer der tonale
ofcies. Schönberg was een derge-
die zich daartegen keerde
bestudere zijn „Harmonielehre"
ui poneerde een geheel a n dere be-
ideling der samenklanken, waar-
het verschil tussen „consonant"
.dissonant" weg viel. Hij deed j
ust afstand van de traditionele I
aliteit, welke tot dan toe zowel I
Rameau, Beethoven, Wagner, I
I.V,
LEIDSCH DAGBLAD
helaas door overdadigheid en formi
dabele expansiekracht, de solistische
vocaliiteit wel overstemmen moet.
Zo in veelvuldige hoogtepunten de
zang van de bekende opera-sopraan
Sophia van Santé, die echter haar
welhaast onzingbare party vol excla
maties bewonderenswaardig beheers
te. Doch naast haar was ook het or
kest tot al even bewonderenswaar
dige prestaties in staat, meesterlik
geleid door Maderna, volkomen thuis
in Schönbergs creatie, zich daarin
onderdompelend en ten nauwste ver
want met de muzikale conceptie van
een man. die zijn tijd ver vooruit
was en geweten heeft wat diep leed
betekent
Strauss, Mahler, enz) had gegolden
en hiermee voltrok zich een totale
breuk met het verleden, die het no
dige opzien baarde. .Erwartung" is
een voorbeeld van Schönbergs eerste
„omwentelingsfase"wy kunnen ons
indenken, dat er velen zijn geweest,
die hem navolgden.
Hier, op tekst van Marie Pappen-
heim, het sinistere drama van de
vrouw, die 's naohits in het bos het
overschot van haar vroegere minnaar
aantreft, met alle heftige en explo
sieve gemoedsaandoeningen, daaraan
inhaerent. Hartverscheurende smart,
hysterische jaloezie, liefdesextase,
kervende eenzaamheid, ja wat niet ai,
wordt hier in een overrompelende
dramaibische expressie uitgebeeld, zo
wel instrumentaal als vocaal. In een
veelal snerpend orkestcoloriet, dat
Is sterker contrast denkbaar dan
het hierop volgende, uit de jaren
14861494 stammende „Magnificat"
van Josquin des Prez, waarschijnlijk
omstreeks 1450 in Henegouwen gebo
ren en vermoedelijk leerling van
Okeghem, de grootmeester, wiens In
vloed op anderen oneindig groot is
geweest? I
Een man met een rijke fantasie,
wiens componeertrant, de zg. „reser-
vatastyi" met melodie en tekst in het
nauwste verband, uitmuntte door so
berheid van iyn en kleur.
Aan de zeer uitvoerige wetenschap
pelijke analyse, welke het program
ma bevatte van de hand van de spe
cialist, de musicoloog dr. Van Crevel,
ontlenen wy dat de weergave van
deze verheven compositie door Ma
derna, die het voor de concertzaal
„pasklaar" maakte, wat de verklan
king betreft, niet historiserend is,
maar het „moderne" klankapparaat
aanvaardt, met zorgvuldige inachtne
ming van de structureel-stilistische
eisen van Josquins muziek.
Welnu, dat moderne klankapparaat
was er ten voeten uit en het gaf
het geheel een rijke contrastwerking,
hetgeen echter een zekere monotonie
toch niet verhinderen kon.
Afgezien van de vraag, in hoeverre
het nuttig en nodig is over te gaan
tot een bewerking van dit ..Magnifi
cat", dat toch zeker op zichzelf
eeuwigheidswaarde bezit, heeft Ma
derna er een hoogst kundig bewijs
van inleveringsvermogen mee gege
ven. dat zeker dit vierstemmige .Mag
nificat' in een volkomen eigen sfeer
plaatste.
Mede door de voortreffeiyke mede
werking van het Ned. Madrigaalkoor,
waarvan de serene uitstraling supe
rieur genoemd mag worden en dat
door Herman Stratogier voor zyn
zware opgaven met groot inzicht was
geïnstrueerd, werd deze uitvoering er
een, die aan de hoogste eisen vol
deed.
By en naast de voorbeeldige zang
was ook de orkestrale omiysting van
het Residentie-Orkest tot in elk dé
tail perfect verzorgd. In dat instru
mentale apparaat, bestaande uit
stirykers, hout. en koperblazers,
mandoline, gitaar, harpen, vibrafoon,
Robrglocke, pauken en orgel, wist
Maderna een kleurschakering te ver-
wezeniyken, welke met het koor, in
generlei disharmonie stond tot de
zorgvuldige keuze van klankgroepe-
rimgen, waarin Josquin in zyn tyd
reeds uitmuntte.
Aan de uiteindeiyke bedoeling, dit
monumentale werk buiten haar oor-
spronkeiyke milieu, de kathedraal, in
een concertzaal toegankelijk te ma
ken voor een modern publiek en het
in kennis te stellen met muziek, die
tot de schoonste aller tyden be
hoort, is zeker voldaan, ook al biyft
voor ons persooniyk een uitvoering
in dat oorspronkeiyk milieu het
ideale.
Dat eindeUjk Wagner weer eens op
het progTamma geplaatst werd. is een
unicum.
zyn genie openbaart zich o.a. by
voorkeur in het Biihnenfestspiel
"Parsifal" en wel in het „Vorspiel"
Sophia van Santé en Bruno
Maderna na de indrukwekkende
uitvoering van Schönbergs „Er
wartung".
(Foto Leidsch Dagblad)
In een ononderbroken stroom van
en „Karfreitagszauber" daaruit,
golvende bewegingen, door Maderna
in een sneller tempo genomen, dan
vermoedelyk in Wagners tyd gebrul-
kelyk was, spreidde deze muziek zich
over de toehoorders uit. De warn
verzadigde orkestklank was van een
oorverrukkende schoonheid in deze
melodieuze cantabiliteit en gaf aan
dit concert een weldadige bekroning,
die niemand graag had willen missen.
Ook deze muziek schynt In het
hart van Maderna te leven, hetgeen
zyn alzydigheid nadrukkelyk onder-
Luide toejuichingen na afloop, zo
als dat ook na Schönberg en Josquin
het geval was.
Brandkast Brabants
Orkest bestolen
(Van onze correspondent)
Uit de brandkast van het Brabants
Orkest in Den Bosch is f 6.000,
gestolen: f4.500,— kasgeld. 16.000
Belgische franken, de personeelskas
en de kas van de onderlinge lotery-
club. De dieven hebben de brandkast
van de boekhoudafdeling van het
administratiegebouw naar de keuken
op een lagere verdieping gesleeptom
daar rustig te kunnen werken.
Kom kijken naar het Candy-assortiment bij uw Candy dealer.
Import: Van der Meiden, Nijverheidsweg 4, Amersfoort
MtlAM
CANDY
Candy biedt u een as
sortiment. Een com
plete serie was- droog-
en vaatwasautomaten
in de interessantste
prijsklasse. Van de
modernste en grootste
wasautomatenfabriek
van Europa, met een
garantie, een impor
teurs-en dealerservice,
een kwaliteit en een
reeks van doordachte
constructies, die in
Nederland onverge
lijkbaar zijn. Candy is
niet voor niets een
gróót merk. Vraag het
iemand,die een Candy
heeft.
Automatisch mat keuze In hóe droog u u
was wilt. Werkt met verse, warme lucht c
verse koele lucht
Volautomatisch met 10 programma's Inclu
sief centrifugeren. Mét Zeven Candy Plus
punten en 3 en 5 kg keuze-knop.
Candy 75, de nieuwste. Is zfjn ffjd 10 Jaar
Volautomatischdue met een centrifuge.
10 programma's en snuf|es als:
"Maximum" - en "Cott"-knop. Wasntveau-
regeling, zelfdenkende zeep-injektor.
-\ r
Volautomatisch met 4 programma's. Aparte
rekken voor pannen en servies. Zelfreini
gende waterontharder, voor kristalheldere
vaatl Droogt
Candy SA-7, voor 7 kg was, met Alle snufjes
Volautomatisch, voor i
bedrijven. Het laatste
centrifugeren.
VAN BERGE HENEGOUWEN - Aalmarkt 12—
15 - Tel. 21782
RADIOPLEIN 16
Vijf Meiplein 16
Telefoon 25100
BEURSE
Morsweg 30
Telefoon 21312
v. d. BORN
Lindestraat 2
Haarlemmerstraat 89
Herensingel 1
Telefoon 24187
Telefoon 22421
Telefoon 20782
LIGTVOET
Kraaierstraat 10
Telefoon 22356
Geversstraat 63b
Telefoon 51434
VAN CLEEF
Botermarkt 25
Telefoon 22669
G. A. A. NOUWENS Rhijngeesterstraatweg 94
- TeL 51338.
Oegstgeest