Waarom al die rampen in Italië Duimstok mm DINSDAG 29 NOVEMBER 1968 LEIDSCH DAGBLAD T k Wel geld beschikbaar voor regeling rivieren, maar geen plannen te veel bureaucratie NEDERLAND 1 AVRO 7.00 uur Nieuws Van onze correspondent In Rome) Vermoedelijk zal men zich wel eens afvragen, hoe het toch komt. dat juist Italië het zonnige Italië dat ons altijd aan vakantie en blauwe luchten doet denken telkens weer geteisterd wordt door natuurrampen van ongehoorde afmetingen. Natuurlijk heeft dat wel degelijk zijn oorzaken. Geleerde lieden, die alles weten Door middel van elektronische ap paraten worden weervoors tellingen gegeven, een jaar vooruit en wel dag Waarschijnlijk gaat men daar bij uit van statistieken en gemiddel den. In elk geval hadden de Ameri kaanse heren aangekondigd, dat Venetië in de nacht van 3 op 4 no vember moest rekenen op „hoog wa ter", 25 cm boven het gemiddelde, hetgeen zeggen wilde dat het water overal netjes binnen de kanalen zou blijven. In werkelijkheid steeg het water 1.94 meter boven het gemid delde. Tenminste dat neemt men aan, want de nogal rudimentaire ap paraten, waarvan de Venetiaanse „waterstaat" zich bedient, zijn niet berekend op zulk een overdaad en zijn, toen het water meer dan 1.60 meter de doorsnee overschreed, aan gruzelementen uiteengebarsten. Nie mand had voorzien, dat zij ooit zulke waterstanden zouden moeten meten. De 1.94 meter is dan ook berekend op een heel eenvoudige manier, niet met elektronische hersenen, maar met de alledaagse duimstok van de timmerman, u weet wel zo'n gele, opvouwbare lat. Iets mis kenne- Maar al kan men hel lijk toch niet helemaal zou het mogelijk zijn geweest maat regelen te nemen, die de ramp zou den hebben beperkt, dat gaat dan echter om maatregelen, die men niet I kan uitstellen tot het ogenblik van I alarm, maar die een wyze overheid over tal van jaren uitsmeert. Mis schien heeft Italië sinds de eenwor ding wel nooit een zo wijze overheid gehad (en als zij er gedurende een bepaalde periode was, dan ontbraken wellicht juist de middelen), maar de laatste vijftien jaar moet er toch iets mis zijn gegaan: het budget van 1952 maakt melding van een be drag van 1454 miljard lire (en in 1965 werd dat bedrag verhoogd tot 2200 miljard) in dertig jaren tijds uit te geven „voor regeling der rivie ren". Dat is een flinke som, zeker voor Italië, (een lire is 0.6 cent) Uit een mededeling van de huidige minister van Openbare Werken blijkt nu, dat in de eerste tien jaren (1952/ 62) slechts 289 miljard van dat geld werd opgenomen en voor het aange geven doel gebruikt. Zijn de minis ters en de hoge ambtenaren dan zo zuinig geweest? Hebben zij rekening gehouden met andere, dringender noden? Niets daarvan. Men heeft eenvoudig het geld niet weten uit te geven. Er zyn geen plannen ge maakt, of (hetgeen al even bedenke lijk is) de plannenmakerij gaat ho peloos langzaam, zoals in dit aan bu- De rivieren van Italië maken door gaans geen erg diepe indruk. Voor al wie uit onze waterrijke gewesten komt, pleegt de Tiber of de nog klei nere Arno maar een heel bescheiden watertje te vinden. Maar in enkele uren kunnen die onbeduidende ri viertjes veranderen in enorme stro men. Dat die rivieren zo onbereken baar zijn heeft velerlei oorzaken: natuurlijke en door menselijk onver stand verwekte. Puinhoop' Giustino Fortunato. een Zuidita- liaanse politicus uit de tweede helft der vorige eeuw, die een geheel nieu we, hoewel misschien wat eenzijdige, verklaring heeft gegeven voor de achterstand van Italië's zuiden, noemt Italië „een geografische puin hoop". En kijkt u er de atlas maar eens op na. Een langgerekt, smal land, voor het overgrote deel be staande uit hoge bergen, die soms steil uit de zee oprijzen, op andere plaatsen van die zee gescheiden zijn laagvlakten, die veeleer kingen zijn. Aan de westkust tus- Pisa en Napels wordt de vlakte van zee gescheiden door een lage heuvelreeks, met het gevolg, dat de vlakte een moerassig mala- riagebied was. Niet voor niets is het Italiaanse woord „malaria" in alle talen doorgedrongen. Die malarii over cyclonen en anti-cyclonen weten er allicht iets meer van. Hoewel hun geleerdheid heeft het wel eens mis. In Venetië bijv. krijgt men bij de magistratuur van de wateren" uit Washing ton afkomstige aankondigingen van het weer dat komen gaat. Die aankondigingen hebben maar liefst betrekking op een geheel jaar. nog iets van dat vroegere woud over en zij het zwaar geschonden ook in Calabrië. Voor de rest is het verdwenen. De zeevarende republieken, Amal- fi, Pisa, later Genua en Venetië, heb ben talloze schepen gebouwd, houten schepen. Zij „vergaten" nieuwe bo men te planten nadat zij de oude hadden omgehakt. Tot voor weinige jaren werd, zelfs in de grote steden, door alle huismoeders op houtskool gekookt en de kolenbranders sloop ten op hun beurt het bos. Hetzelfde deed de staat, die dwarsleggers no dig had voor het spoorwegnet. En nu men het in onze tijd misschien met wat minder hout zou kunnen stellen en ook de boeren niet langer de door malaria geteisterde vlakte ontvluchten en tegen de hellingen bossen tot graanvelden maken, zijn het de bouwspeculanten, die het bos de oorlog aandoen. Overal waar een aardig plekje gevonden wordt, moe ten hotels en vakantiewoningen (zo groot mogelijk en in een klusje op elkaar, want eenzaamheid stelt men hier niet op prijs) ontstaan. Temmen' Het dank zij d.d.t., ïoeras is, althans teruggekeerd. De niet zoals de Al ien een keten, maar zijn vrij on regelmatig uitgestrooid, zodat het tot •oor kort veel eenvoudiger was te voet de Alpen dan de Apenijnen te overschrijden. Er valt veel regen, in centimeters uitgedrukt veel meer dan in ons land. Maar er zijn ook lange perioden van droogte. Van half oktober tot half december en daar- januari en februari en vaak opnieuw in april, kan het da genlang onafgebroken regenen, niet druppels of stralen, maar als een gordijn, een blok van water dat neer gekwakt wordt. Verergerd En dan zijn er de mensen, die de toestand hebben verergerd. Italië is oud beschavingsgebied. Naar 'houding was het altijd een vrij dicht bevolgt land en de bewoners hebben er de eeuwen door onafge broken hout gekapt. Eenmaal was het land bedekt met dichte bossen. Een indruk daarvan krijgt men nog bij Spoleto, waar een reeds vier of vijf eeuwen voor Christus heilig ver klaard woud voor een groot deel be waard is gebleven. Ook in de Abruz- zen, in een groot natuurreservaat, is ADVERTENTIE nieuwe truien fully fashioned gebreid van zuiver scheerwol Sterk-warm-modieus in vele kleuren, zoals zwart, rood, blauw, groen en camel. Met V-hals, col of ronde hals. In de maten 110 t/m 164. Prijzen van 21,50 t/m 30,50. De grote gebreide kinder mode Verkrijgbaar in de betere zaken I Men zou verwachten,, dat de be woners van die vakantiehuisjes en de gasten van de hotels de nabij heid van een bos op prijs zouden stellen. Allerminst. De Italiaan is te veel cultuurmens, stadsmens ook, om liefde te voelen voor een bos. Het beangstigt hem veeleer. De hele lite ratuur getuigt daarvan. Men wil ver gezichten zien, de machtige, plasti sche lijnen van een bergrug, of een ruim, golvend heuvelland. Hier en daar een boom wordt stellig ge waardeerd. Maar een donker woud, waar het zonlicht niet of nauwelijks in doordringt en onder de bomen nog kreupelgewas, waarin zich aller lei dieren kunnen verschuilen en an dere gevaren (een dier is een ge vaar), dat is iets, waar de klare, Latijnse geest geen raad mee weet. Als het enigszins kan, zal men de natuur beteugelen, „temmen" en wie ooit in Italië de vermaarde tuinen en parken heeft gezien met hun sy- metrische opbouw, weet wat wij be doelen. Men wil bomen als zuilen ge bruiken en bloemen als mozaïekvloe ren, de natuur architectonisch orde- En de natuur wreekt zich voor de smaad haar aangedaan. De humus- laag is weggespoeld van Italië's ber gen en heuvels. Het land (men zie het binnenland van Sicilië ligt neer als het verdord geraamte van wat het eenmaal geweest is. De regen stroomt neer, wordt nergens vastge houden door de wortels van planten en vormt dus talloze beekjes die ten slotte de halfverdroogde rivierbed dingen plotseling vullen met enorme stad zelf weer in orde brengen, zon der de rijksdienst van openbare wer ken, die „het karakter van Florence niet zou aanvoelen". De personen, die schade hebben geleden, richten zich tot hun burgemeester, gaan naar het stadhuis en vragen een le ning om nieuwe koopwaar te kun nen inslaan voor hun winkel, nieuw gereedschap voor hun ambacht. Zij verkiezen een beperkte hulp onmid dellijk, boven door de regering te be rekenen schadevergoeding, wie weet wanneer. Misschien is het niet uit voerbaar. Maar begrijpen kunnen wij hun voorkeur best, daar wij ten volle weten hoeveel papier op zegel en hoeveel stempels er voor elke re geringsdaad nodig zijn. Enkele jaren geleden zagen wy in een stadje op Sicilië bij de ingang van het stadhuis een hele reeks keu rig gecalligrafeerde paperassen, waarop vermeld stond dat Gianno Rossi 17 centimes, Pietro Bianchi 23 centimes, enz. in ontvangst kon ne men voor geleden oorlogsschade. Wij meenden eerst te dromen, daar het kleinste geldstuk, dat in Italië in omloop is vijf lire vertegenwoor digt. Maar we keken beter: het ging om de oorlogsschade van 1860, toen Garibaldi met zijn vrijscharen het eiland op de Bourbons had veroverd Na ruim een eeuw had men de scha de keurig becijferdgeneraties hebben er voor •oegen. 9.45 i 10.25 i 10.30 i 11.00 i 11.30 t het kort, NTS Pipo de Clown, voor de kleuters Herhaling regeringsverklaring Zoo zoo, dierenprogramma NTS-journaal Mireille Mathieu The Fugitive, film AVRO's Televizier NTS-journaal Teleac, tv-cursus Sluiting Dijken Tegen al die euvels zijn twee din gen broodnodig. In de eerste plaats moeten er dijken worden ge bouwd om althans in de beneden loop de rivier in bedwang te hou den, de beddingen moeten worden verdiept, uitgebaggerd, bevrijd van de rotsblokken die in de loop der eeuwen door het water werden aan gevoerd. Daarvoor is het geld aan wezig, maar men doet veel te wei nig. Dan moeten de heuvels en ber gen opnieuw worden bebost. Het mi nisterie van Land- en Bosbouw weet, dat men gemiddeld per jaar 60.000 ha zou moeten bebossen. In werke lijkheid heeft men na de oorlog niet meer dan 400.000 ha jong hout ge plant. En waarschijnlijk evenveel oude bomen omgekapt Het gaat te veel met ceremonies gepaard. De jaarlijkse „boompjesdag" waar bij schoolkinderen een nauwelijks zicht baar twijgje ergens midden in de rotsige massa gaan planten, is iets waar men hoog over op geeft. Maar zonder er bij te zeggen, dat van hon derd geplante twijgjes er misschien twee in leven blijven Frank Sinatra omhelst zijn echtgenote Mia Farrow, nadat zij in de quiz van de CBS-tv „What's my line" is geïndentificeerd als de mysterieuze gast. Een groepje geblinddoekte personen, onder wie Frank Sinatra, moest raden. Hiermee verscheen het paar voor het eerst samen in een televisie- shoio. Niet efficient Het zijn ook voor deze, extroverie mensen, geen prettige dingen. Dat gemodder om dijken aan te leggen en dat weinig opzienbarende plan ten van boompjes. Veel liever bouwt men spectaculaire „autostrade", im mense en uiterst weelderige passa giersschepen, ministeries en andere gebouwen ter grootte van kleine ste den. Dat zijn dingen, die bewonde ring afdwingen en waar de bouw heer plezier aan beleeft. Maar een dijkMisschien zijn de Italia nen wel niet erg efficiënt, zoeken zij teveel de uiterlijke kant der din gen. Laten wij er hen niet lastig om vallen, want diezelfde karaktertrek schonk aan de wereld de prachtige steden, wier ongehoord rijke kunst schatten een verrukking zijn voor allen. Dat ze weinig efficiënt zyn, begrij pen zijzelf wanneer de nood aan de man komt. De Florentijnen dringen er althans op aan hun eigen boontjes te mogen doppen. Zij willen hun Bob Spaak boos Koen Verhoef voorlopig niet meer in NTS-sport ADVERTENTIE O ja, even naar Prononce voor een St. Nicolaas cadeau (Van i i Hilvers' resp.) Koen Vex-hoef, sportredacteur van de AVRO, zal voorlopig niet meer verschijnen in NTS-uitzendingen. Bob Spaak, hoofdi-edacteur van de afd. sportzaken van de NTS, is ge belgd over de AVRO-uitzending .Ver ruwing van de voetbalsport', die Koen Verhoef vorige week maandag leidde. De NTS, in casu de heer Spaak, had zelf reeds voorbereidin gen voor een uitzending over het zelfde onderwerp getroffen. Bob Spaak, die nu Koen Verhoef een „gebrek aan samenwerking" ver wijt, heeft de AVRO meegedeeld Ver hoef niet meer te zullen uitnodigen als presentator of als commentator voor NTS-uitzendingen. de sectie tv van de AVRO heeft de NTS-pi-o- grammazaken een brief gezonden waai-in om opheldering wordt ver zocht. Televisie uit Tweede Kamer uit de Tweede Kamer zal vanavond worden herhaald via Nederland I van 19.05 uur tot 19.35 uur. Morgen avond zendt de N.T.S. samenvattin gen van de kamerdebatten uit en wel van 19.30 tot 19.55 uur en van 23.15 tot 23.45 uur. Het N.T.S.programma zal die avond verder nog gewijzigd worden voor een ingelaste reportage van het Unicef optreden van Danny Kaye in Parijs, dat van 20.45 tot 21.15 uur wordt uitgezonden en voor de in terland voetbal wedstrijd Nederland Denemarken waarvan van 22.50 tot 23.15 uur een samenvatting wordt gegeven. ADVERTENTIE BEZORGINGS CONTR OLEUR de stadsbezorging gevraagd. wijkencontrole. Werktijden dagelijks van 3.15 tot 6 uur of later, Indien dit nodig is. Zaterdagen 11.45 tot 2.15 of later indien noodzakelijk. NEDERLAND 2 NTS 8.00 uur Nieuws in het kort 8.01 uur Don Quichotte, film 8.30 uur Skylark, film 10.05 uur Levend verleden, kerkelijk programma 10.50 uur NTS-journaal 10.55 uur Sluiting UIT HET RADIOPROGRAMMA: Hilversum 1 9.15 uur Waldhoorntrio H 10.45 uur Vijfmaal Polen 1966 =j Hilversum 2 8.45 uur Violetta 9.45 uur Mario Albanese, piano en gisteren „Eilandbewoners" „Eilandbewoners", de documen taire van Jan Vrijman over de gesloten gemeenschap in Schier monnikoog, kwam na zijn tele visiefilms ..Kinderen", „Vrijge zellen", .Andersdenkenden" en „Dagjesmensen". Hij maakte hem in 1962. in maart 1964 werd hij voor het eex*st uitgezonden, gisteren, tweeeneenhalf jaar la ter, herhaalde de VARA deze film op Nederland II. Volgens Vi-ijman is het een van zijn tele visiefilms waar hij het meest van houdit, misschien mede om dat hij er op het Benelux-festi val de grote prijs voor de beste televisiefilm voor kreeg. Het is misschien wel aardig om te we ten (of juist onaai-dig) dat de mensen die er in „opgetreden zijn", na de uitzending ervan ge- mime tijd zijn 'doodgezwegen', enerzijds omdat zij zich volgens de dorsgenotexi, teveel hadden uitgesloofd voor die televisie, an derzijds omdat zij mi et tot de „doi-psadel" behoorden en zich alleen daarom al niet zo op de voorgrond hadden moeten drin- Geen etherreclame op zon-, feest en gedenkdagen De minister van Cultuur, Recrea tie en Maatschappelijk Wei-k heeft bepaald dat geen radio- en televisie reclame zal worden uitgezonden op zondagen, op Goede Vrijdag, Hemel vaartsdag, eerste kerkstdag en op de vierde mei van elk jaar na 18.00 uur (Eei*ste paasdag en pinksteren vallen op zondag en zijn derhalve automa tisch uitgesloten). Actualiteiten Was Eilandbewoners het meest creatieve programma van gister avond, de actualiteitenrubrie ken hadden ook niet stilgezeten. Vooral „Achter het nieuws" niet, dat een nogal ontmoedigende reportage bracht over de wijze waarop de verdreven negerbe volking van het Brokopondo- plan, door de regering werd be deeld met een verkeerd gebouwd dorp, zonder waterafvoer, tele foon, werk, dagelijkse dokter en veel veitrouwen in de toekomst. „Misschien zijn we wel dom, of kinderen, maar we zijn geen kin deren van dieren", zei een van de negers, lang niet dom. Pre mier Pengel had oudergewoonte weer geen interview willen toe staan en bleek ook zijn minister van Sociale Zaken verboden te hebben Ben Eikerbout te woord te staan. Wel kregen we oppo sitieleider Bruma te horen, even als de gematigde oud-PvdA'er Gessel. Na deze reportage nog een Duits televisie-interview met Willy Brandt, dat een half uur tevoren in Duitsland was uitge zonden. De vertaling beant- wooi-dde aan zijn doel. „Attentie" I „Attentie" haakte ook even in op de actualiteit, door Peter ScliXeuder per telefoon te laten vertellen hoe het er op dat mo- ment voor stond met China's kansen om in de VN te komen. Daarna kregen we 'n goedgelij- kend portret van Strauss. Lich- E telijk vermakelijk was de volks- hogeschool-achtige discussie over geweldloze weerbaarheid. Als sluitstuk viel .Attentie" de crifi- ci bij die Duitse staatssecretaris voor ontwikkelingshulp onaan- vaardbaar achten vanwege zijn oorlogs verl eden. „Later is te laat" De tweede uitzending van „La- E ter is te laat" begon niet erg veelbelovend. Bij een tekst over de ontwikkelingen in de loop der eeuwen werd de Russische E revolutie geïllustreerd met kol- kend water, u kent dat wel. De verantwoordelijke taak van de school was dit keer het onder- werp, we kregen ex-minister Cals nog eens te zien nu als „mammoet-fokker", hij legde zijn nieuwe scholenplan nog eens uit. daarna kregen enkele ö- oudere heren de kans het een en ander te verklaren. Het aardige H' daarbij was dat het heren uit M' Amerika en Engeland betrof, zo- M dat vergelijkingen mogelijk wa- 1 ren. De jonge generatie kwam m nauwelijks aan deze documen- jg taire te pas: het ging over hen, g' niet met hen. Deze reeks heeft §f tot nu toe niet gebracht wat we ervan mochten verwachten. iiiiiiiiiiiiniïïiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiifiiiiiiiiiiiniiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiir VOOR DINSDAG 29 NOVEMBER Hilversum 1, 402 m KRO: 18.00 Country and Western Express (gr.). 18.20 Uitzending van de Volkspartij voor Vrijheid en Democra tie. 18.30 De Springplank: Jonge ar tiesten met orkestbegeleiding. 19.00 Nws. 19.10 Act. 19.30 Conciliepostbus. 19.35 Geestelijke lleder i Radiokoor (opn.) Polen 1966: De politie, hoorspel. 20.05 Hou Je aan je woord: spel 21.45 Lichte grammuz. 22.00 waagt, die zingt: I Nws. 22.40 i iliedlesp: __Jt. 22.50 Venster op ae hedendaagse muz„ muzikale le zing. 23.30 Lichte orkestmuz. en licht Instrumentaal trio. 23.55-24.00 Nws. VOOR WOENSDAG 30 NOVEMBER Hilversum 1, 402 m NCRV: 7.00 Nws. en herh. SOS-ber. 7.10 Dagopening. 7.15 Stereo: Amuse- (gr j 7 30 Nwg 32 Llchte 9.00 Voor de zie ken. 9.35 Waterst. 9.40 Voor de huls vrouw. 10.30 Morgendienst. 11.00 Lichte Kerkdienst. 13.00 Variant: act., repor tages en muz. 13.30 Promenade-orkest symfonische dansmuz. 14.00 De familie 7.50 Overheids- Dlxlelandmuz, voorlichtingPolitie Hilversum 2. 298 m VARA: 7.00 Nws. en och tlek. 7.20 Socialistisch strijdlied. 7.23 t -,n reportages (7.30- agina). VPRO: 7.55 00 Nws. 8.10 Lichte gram.muz. en reportages (8.30-8.35 Van alle markten thuis, praatje voor de huisvrouw). 9.00 Romantische or kestwerken (gr.). VPRO: 9.40 School radio. VARA: 10.00 Klass. gram.muz. 10.45 Voor de kleuters. 11.00 Nws. 11.02 Voor de vrouw. 11.40 Instrumentaal ensemble (opn.)oude muz. 12.00 Lich te gram.muz. 12.22 Voor het platteland 12.27 Mededelingen t.b.v. land- en tuinbouw. 12.30 Stereo: Tango Rumba orkest en zangsollsten. 13.00 Nws. 13.10 16.02 Nws.). 17.00 Voor c muz.progr. 10.00 Nws. 10.02 Arbeidsvi taminen (11.00 Nws.). 12.00 Nws. 12.02 Operetteklanken. 13.00 Nws. 13.02 Act, 13.05 Lichte gram.muz. (14.00 Nws). de Jeugd. 17.00 Nws. 17.02 Act. 17.05 Rhythm and blues. 17.35-18.00 Coun try and Western muziek. TELEVISIEPROGRAMMA'S Nederland I NCRV: 17.00-17.35 boerderij als onderneming (10). 19.00 boerderij als onderneming (10). 189.00 Nws. In het kort. 19.01 Pipo de Clown 9.05 Mona, TV-film. 19.30 Openbaar tlek Verbond. 20.30 Hurricane, repor tage. 21.00 Botsende Jeugd (Rebel wit hout a cause), speelfilm, (belde keu ringen: 18 Jaar). 22.35-22.40 Journaal. Nederland 11 NTS: 20.00 Nws. in het kort. NCRV: 20.01 Sherlock Hol- verdwljnlng, ver sport. 21.35 Uit de kun6l .ultureel kljkschrllt. 22.0. Avondslulting. NTS: 22.10-22.15 Jour- Liberalen in Uruquay verslaan conservatieven De Uruguese ,.Blanco"-partij, die sinds 8 jaar regeringspartij is, heeft toegegeven, dat de overwinning bij de algemene verkiezingen door de „Colorado"-partij is behaald. Het mi nisterie van Binnenlandse Zaken heeft gisteren uitslagen gepubliceerd waaruit blijkt, dat de liberale Colo rado-party 528,069 stemmen heeft gekregen tegenover de conservatieve Blanco-partij 419.653. Enkele resul taten zijn nog niet binnen. Generaal-vlieger Oscar Gestido (65 jaar) die de nieuwe president wordt verwierf 227.118 stemmen, zyn con current van de Blanco-party kreeg er 198,961. Ongeveer honderdduizend stemmen gingen naar uiterst links en naar de christen-democraten.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1966 | | pagina 5