HIER IS JE KANS OP EEN
LEVEN VOL VARIATIE,
EEN
LEIDINGGEVENDE
FUNCTIE:
MARINE-OFFICIER!
„Madame Princesse":
lotterdamse premiere
PARTIJSTRUCTUUR
OP DE HELLING?
Halogen waren niet
wankelend genoeg
TIEN CUBAANSE DANSERS
KIEZEN DE VRIJHEID
Na de verkiezingen
DAG 7 NOVEMBER 1960
LEIDSCH DAGBLAD
l(Van onze kunstredactie)
naam van de Franse toneel-
r Felicien Marceau roept on-
lijk stukken voor de geest als
(l'Oeuf) en „Hier met de
t (La bonne soupe), uit korte
vol cabaret-achtige humor op.
ten werk, dat ook in ons land
l succes is gespeeld. Zijn la-
lijspel „Madame Princesse" her-
jt men zich wellicht uit de thea-
ihouwingen van onze Franse
tondent. Want hjj schreef des-
j uitvoerig over deze zwen-
jnedie, in Parijs een heel sei-
ing voor volle zalen gespeeld
i de hoofdrollen Marie Bell en
Claude Brialy.
ruus Oster, dile Marceau's „Het
vanwege het grote succes zeer
ja zelfs tweemaal in de
belling van het Nederlandse
tbliek schoof, heeft nu hetl
Rotterdams Toneel gadame
in ons land geïntrodu-
I Onder regie van Pim Dikkers i
it in de hoofdrollen Rle Gilhuys j
s Royaards.
rustte de taak voor het to
te zongen, die deze
vrolijkheid nodig heeft om
rtuigen en daarnaast bij ons
te worden uitgetild boven
localiserm? en sfeer soms
Par ij se karakter van het
Eenzijdige zaak
Hls helaas maar ten dele gelukt,
het wat precieser te zeggen,
een eenzijdige zaak geworden.
[Jules Royaards zette weliswaar
Dverrukkelijk-gladde zwendelaar
i neer, maar zijn vuurwerk
[uiteen tegen de kilheid, waar-
Rle Gilhuys de titelrol gestalte
paar de figuur van deze boek-
üaarsweduwe van middelbare
ld, die zich achter de zonder-
achternaam Princesse een vol-
b uit de lucht gegrepen adellyke
Dn$st gefantaseerd heeft, die vol-
deze droomwereld leeft, ter-
jj en passant in haar onderhoud
et door geringe zwendeltjes op
ondanks alles iets
^sympathieks. iets charmant-
fcienends had moeten hebben,
enjRie Gilhuys slechts lege, on-
|fieS( gebaartjcs en stembuiginkjes
ndere al gauw irritante ma-
F
deed weinig terecht komen
door Marceau zonder twijfel
rankielender bedoelde dialogen
zwierige pseudo-Princesse
man mot de gladde tong,
laar gewetensbezwaren om aan
lelni werlc teS^nne11 opzij praat
"taat geeft tot een lucratiever
Ibestaan
[werd zoden de een voorstelling,
teliswaar „Madame Princesse'
lam duidelijk achter bleef by
Nicola. Die op zyn beurt, mot alle
waardering voor hetgeen hij er onder
deze omstandigheden van maakte,
ongetwyfeld nog briljanter, meer
ontspannen, losser zou zijn geweest,
wanneer hy pittiger weerwerk had
gekregen.
Humoristische kijk
Dat het publiek zich by de pre
mière. zaterdagavond in de Rotter
damse Schouwburg desondanks best
gewonnen wilde ge en aan Masceau's
(door Josephine Soer vertaalde) hu
moristische Idjk op d:e samenleving
en aan zyn geraffineerde omdraaien
van ogenschijnlijk hecht in de bur-
geriyke moraal verankerde zekerhe
den, bewezen de reacties uit de zaal.
Alle vier de byrollen b.v. kregen
open doekjes: Pim Dekkers en Frans
Kokshoorn als mooi-neergezette aan
staande vaders, die van madame
Princesse wilden weten of zy een
zoon of een dochter zouden krijgen,
Oamille de Vries en Thera Verheu
gen als twee babbelende Parijse so-
ciety-dames. die tegen de wil van de
alleen op enig financieel gewin uit
zynde Madame Princesse en Nicola
hun ontvoerings-avontuur ombuigen
in een heel onverwachte richting
Zo werd het een voorstelling waar
in een aantal positieve punten het
stuk, het spel van vjjf van de zes
medespelenden, het décor en de kos
tuums van Harry Wich slechts
overschaduwd worden door één ge
miste kans Waar die gemiste kans
echter net als het stuk „Madame
Princesse" heet, strekte die schaduw
zich nogal ver uit.
kunst
kaleiöoscQQp
Prijs van Arnhem
voor Von Garaguly
De culturele prjjs van de gemeen
te Arnhem voor 1966 is toegekend
aan Carl von Garaguly, dirigent
van het „Gelders Orkest". Geduren
de de periode 1962-1966 heeft, aldus
de overwegingen van de jury,
Carl von Garaguly als dirigent van
dit orkest een centrale positie inge
nomen in het muziekleven van stad
en gewest.
In deze functie heeft hy zich doen 1
kennen „als een bezield en bezielend
orkestleider, wiens vertolkingen wer
den gekenmerkt door een sterke per-
soonlijke herscheppingskracht en een
grote ambachteiyke bekwaamheid",
aldus het jury-rapport, waarin ver
der wordt gezegd, dat Von Garaguly
zich „een voortreffeiyk orkest-
instructeur" heeft betoond, „die door
zyn inspirerende persoonlijkheid en I
efficiente wyze van repeteren een j
uitmuntende orkest-discipline wist
op te bouwen".
Van Heel exposeert
in Boedapest
Werk van de Haagse kunstschil- j
der Jan van Heel zal van 17 decem
ber tot eind januari worden geëxpo
seerd in het museum voor Schone
Kunsten in Boedapest.
De tentoonstelling maakt deel uit
van het uitwisselingsprogramma tus
sen het Instituut voor culturele be
trekkingen in Boedapest en het
Haagse Gemeentemuseum. Begin
1966 exposeerde in Den Haag de
Hongaarse figuratieve beeldhou
wer Ferency Beni.
ADVERTENTIE
Als de meeste mogelijkheden
na je eindexamen HBS-B of
Gymnasium-/3 je te kleurloos
lijken,te geregeld, te geborgen
knip dan deze advertentie
uit en prik hem aan de muur.
TIJDENS BEZOEK AAN PARIJS
Van onze Parijse correspondent)
Nationale balletten van Cuba, die eind oktober Ui Parijs een tournee
door West-Europa begonnen, hebben 10 van hun 72 leden in de
Franse hoofdstad achter moeten laten alvorens hun kunstreis voort
te kunnen zetten. De tien leden hebben zaterdagavond bij de laatste
Parijse voorstelling al verstek laten gaan, nadat ze 's middags op het
ministerie van Buitenlandse Zaken politiek asiel hadden aange
vraagd en gekregen. Het laatste programma dat de troep in het raam
van een internationaal ballet festival in Parijs heeft gegeven, moest
op het laatste moment dan ook worden gewijzigd wegens de plotse
linge desertie van de tien rebellen".
nadrukkeiyke erkentelykheid betuigd
aan het adres van de artistieke di
rectrice van het ballet aan wier per-
soonlyke interventie het te danken
was geweest dat zij hun carrère tot
dusver hadden kunhen volgen.
Hoe de tien dansers en danseres
sen verder in hun onderhoud den
ken te kunnen voorzien is nog niet
bekend gemaakt. In elk geval zal het
hun niet gemakkelijk vallen in een
Frans ballet geëngageerd te worden,
want het merendeel der dansers heeft
zelf in Parys geen werk.
Als marine-officier ben je
nauticus, alert bedrijfsleider en i
„ombudsman" voor de mannen die
onder je staan. De marine maakt J
een wetenschappelijk specialist
van je, thuis in kern-energie, i
elektrotechniek of in mechanica.
Een wereldreiziger ook, die vele J
vreemde havens binnenvaart.
Denkt einddiploma vante behalen In 196...
Vraagt uitvoerige Inlichtingen over de 9tudie aan het
Wil in aanmerking komen voor ee
vakantie.
•jAankrulsen wat gewenst wordt.
i keuring In de kerst-
In een verklaring aan de pers
heeft het tiental te kennen gegeven
geen enkel bezwaar te hebben tegen
de revolutionaire doelstellingen van
het huidige regime in Cuba. Hun be
sluit moet worden gezien als een pro
test tegen het conformisme dat in
Cuba thans overal zou heersen en
dat, in naam van de socialistische
moraal iedere persoonlyke gedraging
die even afwykt van de algemene re
gels radicaal de kop indrukt. Zelfs
op feestelyk gebied zou in het land
van de baardige dictator Fidel Castro
die zichzelf toch nog al in opvallende
kleren pleegt uit te dossen, geen
enkel spoor van fantasie meer wor
den geduld. Een andere Interpretatie
van de afvalligheid van de tien Cu
banen die in Parijs al is gegeven zou
echter mogen worden gezocht in het
feit dat de ontwerpen van twee cho
reografen die ook tot de tien „re-
bellen" behoren, door de directie van
het repertoire zouden zyn afgevoerd.
Ondertussen is het bekend dat de
72 leden van het gezelschap dat in
een groot hotel was ondergebracht,
gedurende hun verblyf in Parijs ge
heel vrij waren in hun bewegingen.
De tien leden hebben trouwens him
Vincent van Gogh
in Voorschoten
Van 10 t.m. 17 december zal in het
Cultureel Centrum te Voorschoten
een tentoonstelling worden gehouden,
gewyd aan het leven en werk van
Vincent van Gogh.
De tentoonstelling bestaat uit een
groot aantal reprodukties, voorzien
van een verklarend onderschrift.
Naast het werk van Vincent van
Gogh zal ook het leven van deze gro
te Nederlandse kunstenaar worden
belicht.
De collectie, welke is samengesteld
door de Ryksdienst voor Roerende
Monumenten, heeft een zeer educa
tief karakter en is als zodanig bij
zon dei' interessant voor de school
jeugd, die dan ook in klasseverband
een bezoek aan de tentoonstelling zal
brengen.
Ook voor volwassenen is de ten
toonstelling zeer aantrekkeiyk en
daarom zal het Cultureel Centrum
ook 's avonds geopend zyn.
Kleinzoon van
Dickens overleden
Henry Charles Dickens, de laatste
kleinzoon van de schrijver Charles
Dickens die nog in leven was. is op
88-jarige leeftyd overleden.
Hy was advocaat en heeft zyn be
roemde grootvader, die in 1870 stierf,
nooit gekend, zyn eigen dochter. Mo
nica Dickens, is zelf schryfster en
woont in Amerika.
Henriëtte Roland llolst-
Nieuvv ballet van
Benjamin Harkavy
De choreograaf Benjamin Harkar-
vy heeft een lyrische „pas de deux"
gemaakt op de Nuages uit de drie
Nocturnes voor orkest van Claude
Debussy. Willy de la Bije en Jaap
Flier zullen deze op 9 november in
première brengen tijdens een ballet
voorstelling van het Ned. Dans
Theater in de Kon. Schouwburg in
Den Haag.
j De voorstelling wordt gegeven in
samenwerking met het Ned. Ballet-
J orkest onder leiding van Zoltan Szi-
lassy, die voor het eerst sedert
I hem drie en een half jaar geleden
j een auto-ongeluk overkwam weer
als dirigent zal optreden.
I Behalve de première worden nog
de balletten uitgevoerd: „Madrigales-
j co" van Harkarvy op muziek van
I Vivaldi, „Screenplay" van Job. San
ders. muziek Charly Mingus, en
„Point of no return", dat Hans van
[Manen op muziek van Willem Py-
i per. Karl-Heinz Stockhausen en
j Pierre Henry maakte voor het Hol
land Festival 1966.
De vermaarde harpiste Rosa
Spier viert vandaag haar 75ste
verjaardag. Zij speelt geen harp
meer, omdat het haar te zwaar
geworden is. Sinds februari ver-
toeft zij in een rusthuis. Hierbij j politiek, ter hand genomen door de
mevrouw Spier met een mini- j party voorzitters van de ^CVP, de
harpje, een geschenk van een arp en de CHU. was weinig
Franse harpiste.
(Van onze parlementaire redactie)
De mogelijkheid is niet uitgesloten,
dat na de verkiezingen initiatieven
zullen worden ontwikkeld tot wijzi
ging van het partijenstelsel in ons
land. De bezinning op de huidige
partijpolitieke verhoudingen, zoals
die vrydag en zaterdag op het Volks
krant-congres in Scheveningen is ge
houden, zal wellicht een vervolg krij
gen in een werkgroep van de vijf
grote partijen, die de deconfessio
nalisering van de politiek aan de
orde moet stellen.Dat is aan het
slot van het congres gebleken.
Het Scheveningse congres over het
partywezen is in totaal een forse
aanval op het bestaansrecht van de
confessionele party en geworden. De
verdediging van de confessie in de
prijs
1966
- te Nederlandse Comedie heeft zaterdagavond in de Stads-
toburg in Amsterdam met een galavoorstelling van „Het huis
jf[fernarda Alba" de 90ste verjaardag van mevrouw Jacqueline
irdsSandberg gevierd. In een stampvolle zaal waren velen,
evrouiu Royaards in haar glorietijd hebben meegemaakt, aan.
•e oudste, nog actieve Nederlandse toneelspeelster vervulde een
ti.f rol in dit stuk van Frederico Garcia Lorca, dat handelt over
Vv ven van vrouwen in de dorpen van Spanje. Ank van der Moer
ie de rol van Bernarda, Ton Lutz had de regie en Hugo Claus
rgde de vertaling.
ril» de voorstelling volgde de huldiging, waarin burgemeester mr.
n Hall voorging. H.M. koningin Juliana zond een hartelijk tele-
en Albert van Dalsum, Jan Lemaire en Charlotte Kohier zei-
J \eel vriendelijke dingen. Er waren bovendien vele cadeaus en
i en.
vrouw Royaards kreeg, nadat zij woorden van dank had gespro
ten langdurige ovatie.
de foto: de actrice Charlotte Kohier huldigt de 90-jarige.
Op voordracht van een jury die het
besöuur van de Henriëtte Roland
Holst-Stichting van advies heeft ge
diend, heeft dit bestuur besloten de
Henriëtte Roland Holst-prijs 1966 van
f 1000 dit Jaar bestemd voor grafisch
werk, in tweeën te delen en een prijs
van f 500 toe te kennen aan de kun
stenaars Ploos van Amstel in Haar
lem en Hellenlus in Amsterdam.
Conceit in Dorpskerk
te Voorschoten
De organist Joop Brons uit Leiden
en de althoboïst Gys Reyns uit
Voorschoten geven in de Dorpskerk
te Voorschoten een concert op maan
dagavond 14 november. Uitgevoerd
zullen worden werken van L.V. Clé-
ramboult, Anth. van Noordt, J. 6.
Bach, Hugo Dist Ier en D. Buxte-
hude, muziekwerken voor hert» en or
gel. Deze avond wordt georganiseerd
door de Culturele Commissie van de
Hervormde Jeugdraad.
overtuigend en werd dan ook door
vele congresgangers, waaronder di
verse katholieken, aangetast. Van de
partijvoorzitters maakte alleen
ARP-voorzitter. dr. Berghuis, indruk.
Uitgangspunt
Dr. Berghuis verdedigde de chris-
teiyke partyformatie als basis van
het christelyk geloof, dat alles door
trekkend is en dat uitgangspunt moet
zyn voor een politiek-program, dat
in de eerste plaats de zwakken in
de samenleving wil beschermen. Vol
gens de ARP-voorzitter zal de chris
telijke politiek naar eigen aard radi
caal moeten zyn. Vóór hem had ook
CHU-voorzitter, drs. Tilanus, be
toogd dat het Evangelie uitgangspunt
moet zijn by de politieke keuze, maar
hij weigerde zich in een bepaald so
ciaal-economisch stelsel of systeem
te laten opsluiten.
Mr. Aalberse. voorzitter van de
KVP, verdedigde de confessionele
party met dezelfde motieven als een
dag tevoren de Nymeegse hoogleraar
Van der Grinten had gedaan, name-
lijk uit een oogpunt van realiteit
en doelmatigheid. Zonder de KVP
zouden vele kiezers niet weten waar
ze naar toe moeten, zei hy. Volgens
mr. Aalberse is er in de huidige
situatie nog altijd plaats voor een
christelijke geïnspireerde politieke
I party, die streeft naar synthese en
die komt met een duidelyk politiek-
programma. Mr. Aalberse bestreed
J dat de huidige kabinetscrisis zou zyn
veroorzaakt door de structuur van de
KVP. De ware oorzaak ligt in het
niet goed functioneren van de par
zich moeten veranderen in een lin
ker of rechter katholieke party die
samengaat met anderen.
Voor dr. Tans, voorzitter van de
Party van de Arbeid, is de tyd van
het confessionalisme in de politiek
voorby. Het gaat volgens hem niet
meer om zaken, die met het geloof
te maken hebben, maar om hervor
mingen van de maatschappystruc-
tuur. Initiatieven voor vernieuwing
van het partyenstelsel Juichte hy toe.
Hy bepleitte een progressieve con
centratie. De VVD'er Vonhof verde
digde voorts het liberalisme en weet
de kabinetscrisis aan het gebrek aan
dualisme in de verhouding regering-
parlement.
Geen binding
Het advies van dr. Mansholt om in
elk geval de verkiezingen ln te gaan
met een minimum-program, dat ook
wordt, uitgevoerd als regeringsver
antwoordelijkheid wordt aanvaard,
werd door de leidende politici verwor
pen. Men vond het niet realistisch
omdat een dergeiyk minimum-pro
gram by het aangaan van een coa
litie voor onderhandelingen te wei
nig speelruimte laat. Ook tegen het
door dr. Mansholt bepleitte combina
tiestelsel het kiezen van een be
paalde coalitiepartner voor de ver
kiezingen werden onoverkomen-
ïyke bezwaren aangevoerd. Prof.
Romme, oud-fractieleider van de
KVP. zag als bezwaar, dat de rege
rende combinatie nooit verwissel
baar is omdat er zonder de KVP nog
altyd geen regering te vormen valt.
lementaire democratie, meende hy. cl*e kan steunen op de meerderheid
Het kabinet had geen enkele ruimte I in de kamer.
om met de motie-Sehmelzer te ma- De Tilburg» hoogleraar jhr. Altln-
noeuvreren. 8a von Geusau constateerde, dat er
in dit land noch voor een minimum-
(InIu»wtiiiirhiiQr 1 pro^ram noch voor wn oombi-
UIlIKTSlUUlUddl natiestelsel kansen bestaan. „Daar
om moeten we af van het coahtle-
Drs. S. L. Mansholt, vice-voorzit- stelsel" vond hy. De katholiek*
ter van de EEG-commissie en hoogleraar vilde het christendom da
met prof. Van der Grinten referent j vrijheid teruggeven om de maat-
op dit congres was door deze ver- schappij haar progressieve krachten
dediging van de confessionele party te bieden. Daarom bepleitte hy een
teleurgesteld. „By iedereen leeft de 11wee-partyenstelsel.
hoop. dat de openheid in de Kerk
ook in de politiek doorwerkt en dat
de katholieken hun plaats vinden in
andere groeperingen", zei hy. .Ne
derland is sinds 1958 byna onbe-
stuurbaar. De regeringen kunnen al
leen maar administreren en komen
aan de uitvoering van beleid niet
meer toe. De KVP is mede daaraan
schuldig'
Slechts de socialistische fractielei
der drs. Nedehorst zag ln de woor
den van AR-voorzitter Berghuis mo-
geiykheden tot invoering van een
combinatiestelsel. Hy trachtte de
ARP aan de boezem van de Party
van de Arbeid te trekken en zag mo-
geiykeden voor een vaste coalitie
van KVP, PvdA en AR met één pro
gramma. De VVD en CHU wilde hy
Volgens dr Mansholt brengen [de mogelykheid laten hetzelfde té
nieuwe verkiezingen oude styi hierin doen. Op het congres veerden naast
geen verbetering. Het is zaak. dat j een aantal jongeren ook enkele ver-
de kiezer duideUjkheid krijgt over tegenwoordigers van nieuwe politieke
wat de politieke partyen willen. By groeperingen het woord. Van de con-
de AR is dat al min of meer het lerentie zal een woordeiyk versla*
geval, dacht hy. maar de KVP zou verschynen.
