^ianist Van Clibnrn in
er bluf f ende T sjaikowsky
Kruiswoordraadsel
kunst
kaleiöoscoqp
Expositie litho's van
prijswinnaar Hadeier
Edo
ZEVENTIG JARIG JUBILEUM
EXCELSIOR LEIDERDORP"
s
Verrassend knap werk
„GRAND GALA
een
kaas
uit het
vuistje
Medewerking van koren uit
Woubruggp en Bodegra ven
PSP over Vietnam
In Galerie Walenkamp:
'ERDAG 29 OKTOBER 1966
LEIDSCH DAGBLAD
PAGINA 1 15
(Van onz£ kunstredactie)
de met bloemen feestelijk opgetooide Concertgebouwzaal
:1de zich gisteravond het Grand Gala du Disque Classique af.
is een van de wonderlijkste typen concerten, want als regel
t het meer tegen de commercie dan dat het wordt gedragen
de muziek. Voor dit laatste moet een culturele minister Edi-
irijzen uitreiken, maar de insiders op de achtergrond kennen
trijd tussen de grammofoonplatenprodukties. Daarbij raakt de
Siek wel eens in de knel.
peeteerde, maar daarbij toch een
waarschuwing: liet horen voor een al
te grote dosering van jonge talenten
in de lichte sector der muziek.
Kaleidoscopisch
was gisteravond niet in die
het geval, behalve dan dat het
aden kaleidoscopisch samenge-
programma nog iets teveel weg
van een „spectacle coupé", zij
dan op hoog niveau, zoals met
Cliburn, die het eerste piano-
rt van Tsjaikowsky speelde. Er
>ok onze uiterst begaafde land-
te Elly Ameling, tot nu toe voor-
elijk als oratorium- en liederen-
eres bekend, maar die zich in-
ontpopte in een opera-program-
met aria's uit Gounods „Faust"
iizets „Carmen".
itendien waren er enige parade-
djes zoals de welbekende drie ge-
van Berlioz' „La Damnation
kust" door het Concertgebouw-
it en Bernard Haitink met élan
erpreteerd, waarbij de eerste
i „Menuet de Follies" en „Danse
iylphides" 'n licht subtiele klank
:n en de slotmars een te wat
ezette climax. Het Nationale
■t danste weer eens de beroemde
de deux uit de tweede acte van
lkowsky's Zwanenmeer. Dit ge-
de door Olga de Haas en Syl-
Campbell op allercharmantste
zij het visueel geschikt op
concertpodium. Voor het Grand
waren ook twee opdrachten aan
irlandse componisten gegeven,
een spectaculaire Intrade van
aan Andriessen en een Polo-
met een verfrissend thema van
r van Hemel.
lo de Waart dirigeerde deze novi-
met veel smaak.
Prijsuitreiking
sumerend waren er drie pieken
<ze avond: de Edison-prysultrei-
door de demissionaire minister,
ister mr. M. Vrolijk, die verklaar-
r hij het culturele werk van
rammofoonplaat vooral ten aan-
van het klassieke repertoire res-
ADVERTENTIE
as— IHH
Het was een politiek afscheid van
mr. Vrolijk, die hoopte dat een van
zijn opvolgers nog eens het Operage
bouw te Amsterdam zou mogen
openen.
Hij reikte met voor ieder een per
soonlijk woord de prijzen uit aan de
het podium betredende kunstenaars.
Dit waren o.a. August Wenzinger,
Maurice Gendron, Charles de Wolff,
de Chinese zanger Yi-Kwei-Se, de
dirigent Istvan Kertesz, Ilona Andor,
terwijl voor de dirigent David Zin
man diens echtgenote de prijs in ont
vangst nam en voor dirigent Antal
Dorrati diens dochter de honneurs
waarnam. De dirigenten Charles
Münch en Karl Böhm en anderen
hadden bericht van verhindering ge
zonden.
Muzikale prestaties
De overige twee hoogtepunten wer
den door de voortreffelijke zangeres
Elly Ameling en van Cliburn geboden.
Elly Ameling wist met haar glashel
dere, zuivere stem de muzikale es
sentie te raken van de Michaela-aria
uit „Carmen" van Bizet en maakte
indruk met het lied van de Koning
van Thule en de juwelen-aria uit de
Faust van Gounod. Toch komt het
ons voor dat zij haar plaats beter als
lied- en oratoriumzangeres kan be
houden dan dat zij de weg kiest van
het operatoneel.
Van Cliburn speelde het pianocon
cert van Tsjaikowsky minder over
rompelend dan tijdens zijn vorig be
zoek aan ons land. HU moest als het
ware worstelend door de thema-ex-
positie van 't eerste deel heen, wierp
zich daarna emotioneel op de door
werking waarbU hy zijn meesterlik
spel tot een hoogtepunt opvoerde. Ro-
mantisch was het langzame gedeelte
vooral In het samenspel met het
Concertgebouworkest onder leiding 1
van Bernard Haitink. Maar voor de
daarop volgende finale nam hij zo'n
vervaariyk tempo dat een déraille
ment het ensemblecontact met het
orkest dreigde te verstoren. Maar dit
terzüde gelaten, was zUn vertolking
vooral verbluffend van virtuositeit.
Zeventig jaar bestaat de Chr. Gem. Zangver. ..Excelsior" te Lei
derdorp! Dit feit werd gisteravond in de Geref. Kerk aldaar her
dacht met een uitvoering, waaraan behalve het jubilerende koor
onder leiding van Hans Boelee nog twee andere koren meewerk
ten, die onder zijn leiding staan: ,,De Lofstem" te Woubrugge en
het Hervormd Evangelisatiekoor" te Bodegraven. Voorts was
op ruime wijze ook het publiek ingeschakeld door wisselzang met
de koren.
Het ls door Boelee juist gezien geen
enkele maal te hoog te grijpen. Zijn
werkwijze is zeer juist afgestemd op
de mogelijkheden van zijn zangers
materiaal. Een tweede pluspunt is
geweest de bescheiden omvang van
het programma, dat hierdoor steeds
bleef boeien.
Bepalen we ons tot de prestaties
van het jubilerende koor, dan ls hier
toe aangewezen het deel, dat het
alleen voor zijn rekening nam. In
een drietal werkjes van Joh. Seb.
Bach en diens zonen Karl Philipp
Emanuel en Johann Christian kon
den we opmerken, dat het koor be
schaafd zingt, zU het, dat een zeker
non legato bij de vrouwenstemmen
opviel. Ondanks het feit, dat uitslui
tend met orgelbegeleiding werd ge
zongen (de organist Herman van
Vliet was hierin zeer kundig en
tevens bescheiden), viel een waar-
Familieberichten
(Overgenomen uit andere bladen)
Geboren: Arie, z. v. In 't Veld-Koe-
man, Vollenhoven: Sandra, d. v. Wil-
lemse-Asselbergs, Zevenbergen;
Maart je, d.v. Van Doom- Metzei aar;
Theodorus Marcus, z. v. Fietelaars-
Wellington (N.Z.)
Gehuwd: J. A. W. Berghauser Pont
en M.S. Arnold, Groningen.
Overleden: A. J. van de Graaf f-
Suermondt, 96 jaar, Den Haag; A.
Vailkenburgh, ma, 78 jr., Den Haag;
A. J. B. Rosel, ma., 66 jr., Den Haag;
B. A. van Gulik, ma., 67 jr., Den Haag
J. J. van Amstelma, Amsterdam.
kalfkoe
Horlzontaaal
1. naschrift
3. eerste melk
7. heilige afk,
9. blij'k (in samenstellingen)
11. kd ndertrom p et j e
14. zeef
16. wandelhoofd
18. zoetwatervis
20. meisjesnaam
22. al
24. lidwoord
25. uitgifte
28. voordeel
29. Gode zij lof afk.
31. eenjarig dier
33. elem. Selenium, afk.
34. ellendige woning
36. ratjetoe!
39. sterkte
verloren gaan
42. J
jndióht
46. In 't Jaar der wereld
48. Italiaans dichter
51. bet. antwoord, afk.
heldendicht
in 't
Italiai
bet. a
54. hoogst vereeTd
56.
57. aantal, hoeveelheid
59. maand
60. onbelemmerde, uitgebreide
62. zuidvrucht
64. binnenste deel
65. eroot glas
thrift
67.
eeuwige heil 'deelachtig
ïo. aeel v. d. Bijbel, afk.
Verticaal
1. hard rijden
2. afgelegen
5. zie 7 horizontaal
6. aangenomen!
7. plaats
8. met teer bestrijken
10. of
12. Ierland
13. stommelingen!
15. werkruimte In circus
17. bloem
19. gelofte
20. voedster
21. god (Noorse mythol.)
23. voegwoord
26. leerwijze
27. onwerkelijk
30. schijntje
32. vochtmaat van 2/2 liter
34. Ned. omroepvereniging, afk.
35. octaaf, afk
hoge berg
noodsein, afk
zeer langzaam (Ifcal. muz.)
wapen van bijen
deel v. h. lichaam
vermoeid
behoeftig
cheepsbouw
toestel om snelh. te minderen
deel v. h. priesterlijk parament
uilnis, slijk
verschil inkoop-verkoop
ongensnaam
61. delen v e. etmaal
63. hoofddeksel
64. wig
66. deel v. e. mast
67. regiment Infanterie
Oplossingen onder het motto „kruis
woordraadsel" dienen voor woensdag
a.s. te 9 uur vin. In het bezit te zi|n
van de redactie, Witte singel l, rel
den. Onder de goede oplossingen stel
len wij een eerste prijs \;m gulden
en twee prezen van 2.50 gulden be
schikbaar waarnaar alleen abonnees
kunnen meedingen.
deer bare koorklank te beluisteren.
Qua nuancering won het werkje
„Groot is de Heer" van Karl Philipp
het van het Bach-drietal al was een
zekere matheid in de voordracht niet
te miskennen.
Boelee werkt graag met meerdere
koren tezamen onder het kennelijke
motto: „gedeelde vreugd is dubbele
vreugd". De vreugde tot het zingen
weet Boelee zijn mensen bij te bren
gen. Toen „De Lofstem" meewerkte
was de zang ineens geestdriftiger.
De bewerking van een Hebreeuwse
melodie door S. de Lange was karak
teristiek in de uitbeelding. Met veel
élan werd het werk van Boelee:
„Totila" gezongen: het Triomfkoor
en het sfeervolle tweede deel de
Elegie, die ontroerde door de gevoe
lige melodieuze bouw. De drie koren
zongen tenslotte een „Hymne" van
Boelee naar Psalm 24, traditioneel
van structuur, doch fris van uitdruk
king. Zoals gezegd was de begelei
ding bij Herman van Vliet in opval
lend muzikale handen. Hij liet zich
overigens nog horen in een deel van
een orgelconcert.
NHI
Hans Boelee met zijn jubilerend
„Excelsior
De avond werd geopend door de
voorzitter, de heer M. A. de Koning
en gesloten door ds. J. van Drie, ter-
wUl na afloop van het concert een
receptie de feestelyke gebeurtenis
besloot.
Ad. Int.
Vergadering van afdeling Leiden
„Ondanks hoopvolle berichten over lastrijd van het Vietnamese Bevry-
dingsfront. Na een korte schets van
het land besloot hij zijn inleiding
met de opmerking: „Als de Ameri
kanen vrede willen wordt het hoog
tijd om te gaan onderhandelen met
het Bevrijdingsfront.; dat meer op
bevolking heeft gedaan dan ;de
conservatieve, feodale, door Amerika
gesteunde schert-sregeringen in
Saigon. De heer van der Spek ba
seerde zijn betoog over de gebeurte
nissen in Vietnam gedurende de af
gelopen vier maanden op een uitvoe
rige buitenlandse persdocumentatie.;
Hij gaf voorbeelden van Ameri
kaanse politieke beloften die nooit
werden nagekomen (b.v. de bombar
dementen op de buitenwijken van
Noord Vietnamese steden)
demonstraties. New Left en derge-
lijke en ondanks een vrU kritische
pers hoeven we vanuit Amerika zelf
geen verzet te verwachten tegen het
huidige beleid inzake Vietnam.
Wellicht kan Amerika door ex
terne invloeden tot rede worden ge
bracht". Deze opmerking maakte het
PSP-Eerste Kamerlid A. G. van der
Spek gisteravond tUdens een bijeen
komst over Vietnam, die werd geor
ganiseerd door de afdeling Leiden
van de .Pacifistisch Socialistische
Party.
Voorzitter Pim van der Meijden
gaf tydens deze bijeenkomst in res
taurant Zomerzorg het eerst het
woord aan de heer Korver, mede
werker aan een boek over Vietnam
dat binnenkort bij Polak en Gen
nep verschijnt.
HU analiseerde de huidige toe
sta nd in Vietnam, waarin hy drie
ïynen opmerkte: een vrijheidsstryd
tegen de Amerikaanse overheersing,
een strijd tengevolge van Noordvlet-
namese inmenging en een sociale
stryd. Vooral deze laatste factor
kreeg naar zUn mening te weinig
aandacht.
De heer Korver noemde de boeren
een essentieel- element in de guerll-
Tot slot van zyn betoog probeerde
de heer Van der Spek te komen tot
een analy.se van de beweegredrenen
van Amerika om de oorlog voort te
zetten. Hy gaf een achttal suggesties
waarvan een van de opmerkeUJkste
luidde: Amerika ls bevreesd voor
een geleidelyke vermindering van de
greep van het kapitalisme op de
wereld, waarmee de Amerikaanse
structuur (bv. wapenindustrie) wordt
bedreigd.
Sterke en directe aandacht trokken gisteravond in de Galerie
Walenkamp aan de Nieuiosteeg de litho's en ballpointtekeningen van
de vi 1939 in Treuenfeld <D.) geboren Georg Hadeier, winnaar van de
Jacob Maris jeugdprijs 1966. Deze is thans leraar lithografie en zeef
druk aan de Vrije Akademie te Den Haag.
De kunstcriticus Dolf Welling leid- die er wel zyn conclusies uit kan
de diens expositie met een kort
woord in en merkte op, dat het werk
van Hadeier voor hem direct een
„ontdekking" was. wy kunnen ons
dat indenken. Hadeier is een zeer
aparte persoonlykheld, wiens minu
tieus uitgewerkte fascinerende
„droombeelden", waarop bij aan
dachtige beschouwing ontzaghjk veel
te ontdekken valt, van een ongebrei
delde fantasie getuigen.
Een tydlang is Hadeier werkzaam
geweest aan het pathologisch insti
tuut in Kiel en de daar ondergane
indrukken moeten op hem een in-
kervende invloed gehéd hebben.
Aan de meeste van zyn litho's ls
een lugubere sfeer, zo men wil aan
die van een Jeroen Bosch inherent,
niet te ontzeggen. Het embryo ïykt in
menig opzicht aan zyn fantastische
scheppingen ten grondslag te liggen.
Het scherp contrasterende zwartwit
vertoont tevens zulk een ryke ver
scheidenheid aan allersubtielste
nuanceringen, dat de knappe be
kwaamheid er duidelyk uit spreekt.
Hadeier heeft de Jacob Maris
jeugdpry» verkregen met het hierbij
afgebeelde „Gesprek", doch daar
naast ls er nog een twintigtal andere,
dikwyis obsederende impressies te
zien o.a. de serie van vjjf tekenin
gen onder de titel „Midzomernachts-
droom", die allen spreken van
Hadelers in een bepaald genre veel-
zydige en verrassende vindingryk-
heid..
In hoeverre Hadelers surrealistische
verbeeldingen bewust zyn neergezet
dan wel zyn voortgesproten uit het
onderbewustzijn, valt moeilük te be
oordelen. Wel is zeker, dat zyn
scheppingen een ryke voeringsbodem
vormen voor de psycho-analiticus,
Het zal zeker niet een Ieder geluk
ken hiermee In geestelyk opzicht
contact te verkregen, doch dat Hade
lers opleiding aan de Mutheuslus
Werkkunstschule In Kiel (van 1957
*61), een opmerkeiyke basis voor
zyn technisch kunnen heeft gelegd,
daarvan zal een ieder onmiddellijk
overtuigd zyn. Deze Interessante
expositie duurt tot 18 november.
GEORG HADELER: „Het gesprek"