jul gegeven voor Tibetanen
tesa
JONKERS V
Het hoe en waarom van de effecten-beurzen
Briefjes van 25
Vijf doden bij explosie
in Belgische fabriek
TOENEMENDEONGERUSTHEID
OVER ONZE ONTWIKKELING
Bijzondere aandelen
Rustigwaardig, maar genoeglijk feest
WEET WAAR HEMDE
«OEN WRINGT....
CORONA
IfflDAG 36 OKTOBER 1060
LEIDSCH DAGBLAD
PAOIN1 1J
ADVERTENTIE
r is verbazend veel opgehaald voor de Europese vluchtelin-
actie. ..Ontzaglijk spontaan is er gereageerdDit was de
mg van de leden van het Haagse comité actie vluchtelingen-
i 1966. Over de totale opbrengst kon men zich niet uitlaten,
r vermoedelijk worden de stoutste verwachtingen overtroffen.
it zou blijken uit tal van voor-
jen. Mensen, die geen geld
j hadden, gaven de collectanten
giro-biljet mee waarop een be-
van f 25 was ingevuld. Eén van
collectanten haalde een envelop
njn zak. Hij had die gekregen,
hy op een adres aanbelde. De
op was te dik om in de bus te
jen gepropt: er bleken twaalf
es van f 25 in te zitten. Een
meisje kwam met haar spaar-
moi guldens, dubbeltjes en cen-
iaar een „collecte-post". Bij cp-
nd weinég adressen kregen cd-
nten ..nee" op het bedelend ge-
ïel van de bussen.
staatssecretaris van Financiën,
V. L. G S. Hoefnagels heeft
e fiscal© tegemoetkomingen
lend ten behoeve van de vluchte-
inactie. Er zal geen loonbelas-
inkomstenbelasting en premie
AWW worden geheven over
roor overwerk dat ten bate van
ao'.ie vóór 21 november 1966 is
rhii. m)'5 di:i werkgever zong
gt voor de overmaking van dit
rerkloon op postrekening 999,
vluchtelingenhulp 1966 in Am-
im. Voorts zal geen schenkings-
worden gevorderd wegens
iingen die aan het vluchtelin-
raiité worden gedaan.
het verschijningsgebicd van het
ïh Dagblad werden (voor zover
de collectebussen met
ilgende bedragen gevuld:
a den Rijn f15.000; Voor-
•uim tienduizend gulden;
Noordwijkerhout f7869.78; Ter Aar
f4553,68; Waddinxvecn f2900; Bent
huizen f 1500; Woubrugge f 1153,92;
Hoogmade f642,61.
Geen dolle boel
J „Ik vond de sfeer heel apart en
het hele feest rustig, waardig, maar
j genoeglijk". Dat zei Mies Bouwman
gisteravond na de actie-Tibet in
Soestdijk." We hebben er met opzet
geen dolle boel van willen maken".
Vele prominente aanwezigen kwa
men na afloop van de uitzending
Mies Bouwman de hand drukken en
haar gelukwensen. Koningin Juliana
bracht haar complimenten over bij
monde van mr. Van Thlel.
„Dit is de mooiste dag van mijn
leven". Toni Boltini, eigenaar van
Nederlands enige reizende circus had
gisteren een enerverende dag. Het
circus stond in de tuin van paleis
SoasiJdijk en wat uniek mag he
ten het koninklijk paar zat in de
loge.
Zaterdagavond gaf het circus nog
een voorstelling in Amsterdam.
Om twaalf uur 's nachts koersten
de eerste circuswagens richting
Soestdijk en maandagochtend stond
de tent overeind. Toni Boltini en zijn
personeel hebben die nacht hun bed
niet gezien.
Tegen een uur of drie gistermid
dag toen in de tent de televisierepe
tities in volle gang waren, waren
daar plotseling Koningin Juliaen
Prinses Margriet die een wandeling
maakten tussen het wagenpaiiC
het circus, even naar de paarde:
Boeken
repareren?
tesa plakband
gebruiken!
Goed materiaal
is het halve werk!.
•T PLAKBAND DAT KLÉÉFT!
en de roofdieren keken, en tenslotte stelling
in de tent op de hoogste rij gingen
zitten. Zij sloegen de zenuwachtige
drukte van de repetities nauwlettend
gade.
Met enige verbazing keek de
Koningin naar de luxe loge. die spe
ciaal voor déze avond door een ploeg
timmerlieden werd gebouwd en de
fraaie meubelen die er zoiden wor
den worden geplaatst. „Moeten wij
daar zitten? Waar zitten de andere
mensen dan? Op klapstoelen? Maar
dan moeten wij toch ook op klap
stoelen?" Dat gaf enige verwarring
ei-, teleurstelling: de indeling van de
koninklijk loge werd drastig ge
wijzigd.
Een teleurstelling voor velen was
ook dat Prinses Beatrix niet zou ko
men. Vooral nu juist bekend was ge
worden dat zij in verwachting was,
had men haar graag door middel
van applaus gefeliciteerd „Het
langdurige zitten achtereen is te ver
moeiend voor haar", was de reden.
Soestdijk vertrok de laat- Mies Bouwman en mr. Van Thiel,
agen uit de paleistuin, de voorzitter van het Nederlands
Venmiddag werd alweer een voor comité voor de vluchtelingenhulp
stelling gegeven in Leerdam. I in de circustent.
Rampen in België, India, Columbië
Bij een ontploffing in een fabriek
in Mechelen (België) zijn gisteren
vijf doden gevallen en meer dan ze
ventig gewonden. De fabriek maakt
granaten en auto-onderdelen. De
ontploffing deed zich voor even na
de middag omstreeks een uur in pen
der machines, waar op automatische
wijze koppen van granaten en bom
men worden gedompeld in een che
misch bad. Muren zijn in elkaar ge
stort, ruiten werden verbrijzeld, da-
ken van omliggende huizen werden
afgerukt en auto's werden onder val-
lend puin bedolven.
zijn buitenlanders. De fabriek, die in
een buitenwijk ligt aan het kanaal
naar Leuven, werd in de volksmond
„bommenkot" genoemd.
Ongeveer honderd personen,
voor het merendeel vrouwen en kin
deren. zijn zondag in de rivier Kost
verdronken door het zinken van oe
boot waarmee zij onderweg waren
naar een hindoefeest. Het gebeurde
bij de stad Nirmal, niet ver van de
grens met Nepal. 500 km ten noor-
an Calcutta. Van de opvaren
den werden er slechts 15 gered. En
kele uren tevoren kwamen in Bihar
Op die manier werd ook een voor- I 35 personen om doordat een sneltrein
bij ganger, vader van vier kinderen op hen inreed nadat zij aan de ver-
bjj de ramp gedood. In de fabriek keerde kant uit de trein waren ge-
werkten ongeveer 300 arbeiders, on- J stapt,
der wie vele Spanjaarden en Ma- i
rokkanen. Twee van de vijf doden
nder gerust op de economische! doch nu is n°8 slechts 21%
dachte dat er geen sprake
werkloosheid zal zyn.
Blijkbaar is het publiek steeds
ontwikkelingen in ons land.
Afgaande op de uitslag van een door het Nederlands Instituut
voor de Publieke Opinie (NIPO) zijn er steeds meer mensen, die
meenden dat het in de komende 12 maanden in economisch op
zicht niet zo goed zal gaan. Van de ondervraagden was 55 pet.
van oordeel dat het minder goed zal gaan. Drie maanden tevoren
gaf maar 47 pet. van de ondervraagden een dergelijk oordeel.
Toni Botóni heeft zichzelf
het
Hoezeer de mening veranderd is juli
personeel op de been gehouden door blijkt als
•onds tabletjes tegen de slaap v*n een soortgelijke enquête, die in
rond te delen. En het is allemaal december 1964 werd gehouden. Toen
Vanmiddag werd alweer
Bij collecteren
verongelukt
dit jaar kwam nog maar
ziet naar de uitslag 32% tot een dergelijke uitspraak en
in september was het percentage
slechts 27. Ook hierbij viel het op dat
18% van de ondervraag
den die de zaak niet zo rooskleurig
inzagen.
Destijds was 64% van oordeel dat
het goed zou gaan, in juli waren er
nog 35% optimisten en einde septem
ber niet meer dan 30%.
Opvallend is het dat er meer men
sen zijn die een oordeel durven uit te
spreken dan bij voorgaande enquêtes.
De 46-jarige mevTouw G M J In september had 16% geen oordeel.
Rfci-:houGordijn uit Schipluiden In juli waagde 18% zich niet
is gisteravond door een lokale goe- i
derentrein aangereden en om het
leven gekomen, toen zij bjj boerde- I
rjjen langs de Schipluidervaart in
haar woonplaats aan het collecteren
was voor de vluchtelingenactie. M«- i Volgens het publiek wordt het
vrouw Berkhout had haar bromfiets steeds minder aantrekkelijk om geld
even neergezet tussen de bielsen van te beleggen of om het in een bedrijf
de spoorbaan van het lokale goede- te steken. Meer dan de helft der
rentreintje. Toen zij van de boerde- ondervraagden, 55%, vond het beter
rij, waar zij om geld voor de vluch- j om wachten tegen 45% in juli en
telingenactie gevraagd had, te- jn juni 1963
rugkeerde en haar bromfiets wilde i
meenemen, werd zij door de uit de OP laatstgenoemd tijdstip werden
richting Den Hoorn naderende trein de beleggingskansen door 62% der
aangereden. Zij was op slag dood.
Kruit drooghouden
deel gaven. Slechts 18% had in sep
tember geen oordeel tegen 23% in
juli 1966 en 24% in juni 1963.
Meer werkloosheid
Toenemende werkloosheid wordt
door 72% van het publiek tegemoet
gezien tegen 40% in juli en 21% in
december 1964.
In juli van dit jaar zag 48% de
werkgelegenheid nog rooskleurig in,
I ondervraagden gunstig geoordeeld. In
ADVERTENTIE
ADVERTENTIE
Een luchtopname van het ko
ninklijk paleis in Soestdijk met op
de voorgrond de grote circustent
van Boltini, waar gisteravond een
speciale voorstelling werd gegeve
ten bate van de internationale
vluchtelingenactie.
over 'n béste geiser gesprokenI
Verrétssende mogelijkheden met i
Junkers badgeisers. En:
verrassend véél I Betrouwbaar,
regelbaar, vlug, véél warm water.
En wat een néam: Junkers!
(met 86 jaar ervaring In keuken
set badgeisers, cv-geisers,
geisers, geisers, geisers
Nog geen vonnis
tegen Soebandrio
(Van
correspond, in Djakarta)
Vandaag zou in Djakarta het von
nis worden geveld over oud-minister
Buitenlandse Zaken Soebandrio.
De laatste dagen hebben echter
hardnekkige geruchten de ronde ge
daan dat er nog geen vonnis zal ko-
omdat namelijk het hof zijn
uitspraak eerst zou moeten voorleg-
aan generaal Soeharto, De open
bare mening is volgens redacteuren
het studentendagblad' „Kami'
omgeslagen in het voordeel van dc
beklaagde (tegen wie de doodstraf
eist), vooral door de knappe ver
dediging van de advocaat mr. Jap.
Het persbureau Antara meldt dat
militairen in Solo, midden-Java, twee
officeren van het Chinese leger heb
ben gearresteerd die naar Indonesië
ren gezonden om de communisten
helpen bij de staatsgreep van vo-
j rig jaar. Men vond documenten en
pamfletten.
Geen oordeel werd nu uitgesproken
door 21% tegen 12% in juli en 15%
in december 1964.
Kerkelijk Leven
(toez.) J. J. Duvekot te Deume (N.B.)
te Hantum-Hanttimhulzen H. A. Den
kers. laatstelijk pred.. voor b.w te St.
Nloolaasga; te Creli-Bspel (NÓP) O.
J. F. Versteegh te Oud woude-Wester-
geest.
Aangenomen naar Rotterdam-Zuid
(wijkgem. Bloemhof) J. Ewoldt te
Bennek om.
Bedankt voor Trlcht J. v. 't Kruis
te Baardwijk
i Drunen; voor Hariln-
J. M. de Vries) (toez.) T.
Stol te) W. H. de Boer. laatstelijk pred.
te 2e Ex1----
Lemmer,
dingen.
Bedankt voor Bols ward H. H. Hel-
ner te Klazienaveen; voor Soest G. W.
H. Peddemors te Nieuw-Vennep.
CHR. GEREF. KERKEN
Beroepen te Amsterdam-Oost H. J.
's-Grav<
Oarller
Th. Rutters
Noord O. Bouw te
GEREF .GEMEENTE
Beroepen te Oud-BelJerLand P.
Utrecht-
Rotterdam- Zuid.
Bijl
Bedankt
te Zeist
In Frankrijk vrijdag
geen onthoudingen
De Franse bisschoppen hebben op
hun in Lourdes gehouden conferen
tie besloten, dat de vrijdag in
Frankrijk niet langer als onthou
dingsdag (waarop geen vlees gebruikt
mag worden) geldt. De R.K. Kerk
in Frankrijk kent voortaan slechts
vasten- en onthoudingsdagen name
lijk aswoensdag (begin van de grote
vastenperiode voor Pasen), Goede
Vrijdag en de andere vrijdagen in
de vastentijd.
De bisschoppen konden niet tot
een besluit komen omtrent de rap
porten, die ingediend waren over de
kwestie van het godsdienstonderricht
en het leken-dlakonaat.
Bij een ontploffing in een tunnel
van de elektriciteitscentrale in de
Columbiaanse stad Mesitas del Cola-
gio zijn gisteren negen personen om
het leven gekomen. Er zijn vijftien
gewonden.
In een kolenmijn in Samaca in het
Samaca in het Columbiaanse depar
tement Boyaca heeft zich gisteren
een gasontploffing voorgedaan, die
'n instorting veroozaakte. Elf mijn
werkers zitten ingesloten. De kans.
dat zij nog gered kunnen worden, is
niet groot.
Diaconaal Centrum
voor gehandicapten
Op het terrein van Hydepark In
Doorn is ln opdracht van de Gene
rale Diaconale Raad van de Ned.
Herv. Kerk begonnen met de bouw
van een recreatiecentrum voor ge
handicapten. Dit diaconale centrum
van de Hervormde Kerk (koeten f. 1,0
miljoen) sal in het najaar van 1967
worden opgeleverd.
Het centrum zal gedurende het
seizoen van 1 april tot 1 oktober
wekelijks 35 tot 40 lichamelijk gehan
dicapten recreatie kunnen bieden,
zodat leder zomerseizoen in totaal
ongeveer 1.000 lichamelijk gehandi
capten hiervan kunnen profiteren.
Tijdens de overige maanden in het
winterseizoen zal het Diaconaal Cen
trum worden gebruikt door .Phila
delphia", de Chr. Ver. van ouders en
vrienden van het gehandicapte kind,
voor de opname van geestelijk ge
handicapten.
Het hervormde diaconaal centrum
wordt het eerste recreatiecentrum in
Nederland, dat uitsluitend is be
stemd voor de gehandicapte mens.
Het zal niet het enige centrum op
dit gebied blijven, want de Oeref.
Kerken In Nederland hebben vorige
maand besloten, eveneens een der
gelijk centrum (ln Lunteren) te gaan
bouwen.
Bewust heeft de Hervormde Kerk
gekozen voor een recreatiecentrum
voor gehandicapten, omdat juist voor
de gehandicapte mens in de leeftijds
groepen van 30 tot 60 jaar en voor
de oudere groepen tot nu toe minder
aan recreatiemogelijkheden wordt
geboden dan aan gehandicapten ln
jongere leeftijdsgroepen.
Heit. Diaconaal Centrum is her
vormd van opzet, maar wordt ook
beschikbaar gesteld voor andere ker
kelijke of nlet-kerkelIJke groeperin
gen. Ook in de zomerweken waarin
de hervormde diaconieën zelf voor
gasten zullen zorgen, zal er nadruk
kelijk niet op worden gelet of de
gasten van hervormde signatuur zijn.
Voor rooms-katholieken, protestan
ten buiten de hervormde kerk en
buitenkerkelijken staat het Diaconaal
Centrum eveneens volledig open.
XGAAT HIJ EN U OOK) NAAfO
W PAAR SCHOENEN DIE NIET
«EN, maar goed passen en
SLIJK ZITTEN
EÊSTRAAT 165-167- LEIDEN
IV
LAPPEN
Behalve de gewone en preferente
aandelen kent NV-land een aantal
bijzondere vormen van aandelen.
Terloops zijn al genoemd de priori
teitsaandelen, waaraan in de statu
ten van de betreffende NV rechten
zijn toegekend met betrekking tot
het benoemen van commissarissen
en directeuren. Deze „aandelen" wor
den meestal gegeven aan de oprich
ters van de NV, of aan de firman-
van de firma die in een NV
wordt omgezet of aan de eigenaar
van de eenmanszaak welke een NV
wordt. Hier is sprake van oligarchi
sche clausules (oligarchie is regering
van enkele aanzienlijken). De prio
riteitsaandelen. of zoals ze ook wel
worden genoemd oligarchische aan
delen, kunnen een belemmering vor
men voor het „open maken" van de
Nv. dat is voor nsterino; beurze.
Als de houders van deze rechten niet
meewerken, is het moeilijk de bepa
lingen te wijzigen.
Bij het oprichten van een NV kun
nen aan de oprichters ook oprich
tersaandelen of oprichtersbewijzen
worden uitgereikt. Het verschil tussen
oprichtersbewijzen en opricht ersaan-
d'elen is, dat de eerste wel de laatste
niet als kapitaal op de balans van
de NV voorkomen. Er zijn overigens
iniiet veel opricht ersaandelen, oprich
tersbewijzen des te meer. De rech
ten slaan meestal op de winst en op
het eventuele liquidatiesaldo. Er zijn
oprichtersbewijzen met de bepaling
dat er telkens uit de winst een deel
van moet worden ingekocht, waarna
ze vervallen.
Wat de rechten betreft lijken de
winstbewijzen op de oprichtersbewij
zen, maar de oorsprong van deze
stukken is triester. Wanneer er
winrtbewijza-. woeden uitgegeven is
er meestal sprake van financiële
moeilijkheden bij de vennootschap,
die door een kapitaalreconstructie
weer in goede banen tracht te ko
men. Een deel van het kapitaal
wordt dan „afgestempeld", soms het
hele kapitaal op een gulden per aan
deel na. De aandelen worden dus
nominaal lichter (in feite zijn ze dat
dan allang) en als troosprijs krij
gen de aandeelhouders soms een
winstbewijs, waarbij meestal ook een
inkoop-regeling is getroffen.
Amortisatiebewijzen komen even
eens uit een reorganisatie voort. Zij
vertegenwoordigen het overgebleven
deel van het „afgestempelde" aan
deel. Voor deze bewijzen is een af
lossingsregeling gebruikelijk.
Bewijzen van deelgerechtigdheid
ontstaan als de veimootschap het
aandelenkapitaal aan de aandeel
houders terugbetaalt uit de winst.
Het Wetboek van Koophandel staat
dit toe. in artikel 41 bis. Juridisch is
de houder van bewijzen van deelge
rechtigdheid geen aandeelhouder
(meer), hij behoudt evenwel het
recht op het in de vennootschap
aanwezige vermogen en op de nog te
behalen winsten.
Scrips zijn onderdelen van aande
len of ook wel obligaties, welke on
derdelen samengevoegd recht geven
op inwisseling tegen een aandeel of
obligatie. De scrips hebben meestal
een merkwaardige nominale waarde.
Stockdividenden worden weieens met
de term scrips aangeduid.
Het geheel: prioriteitsaandelen,
oprichtersbewijzen of -aandelen,
winstbewijzen, amortisatiebewijzen,
bewijzen van deelgerechtigheid en
scrips, wordt door de beurslieden sa
mengevoegd onder de naam: „lap
pen". Nomen est omen. Overigens
kunnen met name de oprichtersbe
wijzen het tot hoge koersen brengen.
NIET-VOLGESTORT
Er is nog één categorie wat merk
waardige aandelen: de niet-volge
storte- Op deze stukken is slechts een
deel van de nominale waarde volge
stort. Voorbeeld: nominale waarde
f 1000, volgestort 10 procent is
f 100. Het niet gestorte deel (in het
voorbeeld f 900) heet obligo. De aan
deelhouder moet desgevorderd het
obligo nakomen, dat wil zeggen de
f 900 .„volstorten", betalen aan de
NV. Het komt weinig voor dat deze
latente plicht werkelijkheid wordt,
maar het kan.
De niet-volgestorte aandelen wor
den gehanteerd door maatschappijen
die niet met eigen kapitaal werken,
maar met geld van „derden": hypo
theekbanken, verzekeringsmaat
schappijen. Vanwege het obligo lui
den de nietvolgestorte aandelen op
naam. De maatschappij kan bij
eventualiteiten (een faillissement
bijvoorbeeld) die het nodig maken
het bedrag te laten volstorten, even
in haar registers naslaan bi) wie ze
moeten wezen. De aandelen met ge
deeltelijke storting zijn niet officieel
genoteerd, doch worden verhandeld
op de .incourante markt", waarover
later meer.
De maatschappijen met niet-vol
gestorte aandelen kunnen doordat
zij geen groot eigen kapitaal hebben,
dat bovendien slechts gedeeltelijk is
gestort, hoge dividenden betalen: 45
procent of meer. Maar natuurlijk al
leen over het verplicht gestorte deel.
Het is mogelijk het niet-volgestorte
deel vrijwillig vol te storten. Over
dat deel krijgt de aandeelhouder dan
een niet al te hoge vaste rente en
geen dividend.
Bij deze aandelen kan men de
grappige situatie krijgen van ver
koop met toebetaling. Als het
niet denkbeeldig is dat de maat
schappij de aandeelhouders op hun
obligo moet wijzen. De koper neemt
dan het risico van te moeten volstor
ten. een plicht waar de verkoper
graag af wil. HU is bereid een be
drag toe te geven om zo aan de uit
gave van een groter bedrag te ont
komen. Er is dan wel „something
rotten". Normaal kunnen de koer-
van dit soort aandelen uitzon
derlijk hoog oplopen.
