RAIFFEISEN-
SPAARWEEK
Jrandioze Oistrach in
Brahms vioolconcert
VOOR KLEINE
OF GROTE ZEKERHEID:
LUSTRUM FEDERATIE VAN
BEROEPSKUNSTENAARS
eer twee concoursen
van „Gaudeamus"
nog t/m 31 oktober!
Kostbare relieken
lagen op mesthoop
Tweemaal
Oranje
MAANDAG 24 OKTOBER 1966
LEIDSrH DAGBLAD
PAGINA 15
(Van onze kunstredactie)
Voor een tot de laatste plaats uitverkocht zondag middagconcert
ft het Concertgebouworkest speelde de dezer dagen in ons land
arriveerde beroemde Russische violist David Oistrach het viool-
rijlocert van Joh. Brahms. Deze overbekende compositie kreeg bij
istrach een nieuw aspect. Hij heeft zijn grootste roem met Tsjai-
n ivsky verworven: diens muziek is van zijn eigen volk! Onze
tuwsgierigheid ging nu uit naar zijn Brahms-visie.
id Oistrach heeft Brahms be-
i ln diens compositie-techniek.
1 hij dit ambachtelijk met alle
erdheid manifesteerde, bloeide
it op een pure muzikale en feil-
toonvorming, een klemvaste
ering en een innig doorleefde
aliteit.
wel eens in andere uitvoeringen
langduriger in de oren heeft geklon
ken. Maar niet bij Oistrach!
Dit grandioze slot van de matinee
werd voorafgegaan door Haitinks
vertolking van „La damnation de
Faust" van Berlioz, uiterst licht ge
dirigeerd in het Menuet des Folies
en in het Ballet des Sylphides, maar
zwaar in de Marche Hongroise. Ver
rassend was daarop zijn fijnzinnige
visie op „Ma mère l'oye" van Ravel.
De Prélude en de daarop aanslui
tende Danse du rouet, waren mees-
terwerkjes van de Fransman, die in j
de jaren 19081911 in muzikale zin
reeds het kind ontdekte in zijn
sprookjes-toondichtsels van „Moeder
Inmiddels hebben we de „eeuw van
het kind" gekregen en héél het Con- j
certgebouwpubliek genoot ervan, ook i
al waren de meesten boven de kin-
derjaren!
Wandprenten van
Haagse Kunstkring
De Haagse Kunstkring geeft ter
gelegenheid van het 75-jarig bestaan
vijf series wandprenten uit, die
zijn gemaakt door 25 kunste
naars uit Den Haag en omgeving.
De series zijn samengesteld door dr.
W. Jos de Gruyter, drs. H. J. A. AL
van Haaren, George Lampe, Leo
elke serie zullen 75 exemplaren wor
den uitgegeven.
Van 19 november tot en met
2 januari zullen de prenten worden
geexposeerd in het museum Bredius
te Den Haag.
kunst
kaleiöos'cgqp
De prenten, een representatieve
serie Haagse grafiek genoemd, zijn
etsen, litho's, linosneden, zeef
drukken en aquatinten. In de rode
serie zijn opgenomen werken van:
Lucie van Duyn, Hens de Jong, Ap
Sok, Arie Vermeer en Sees Vlag., in
de gele serie van: Georg Hadeler,
Jan H. Kuiper, Ber Mengels, Jan
Snoeck, en Aat Verhoog.; in de ce
rise serie van: Wim Beuning, Pau-
lien Braat, Belleke Dolhain, Ad van
Dijk en J. W. Rozenzaal.; in de
zwarte serie van: Herman Berserik,
Gerard Lutz. Auke de Vries, Co Wes
tenk en Marijke de Wit., en in de
groene serie van: Livinus van de
Bundt, Michel Cardena, Alfred Eike
lenboom, Theo Mooyman en Peter
Struycken.
Borduurwerk van
Cecile Dreesmann:
Historie
Oranjehuis
De Amsterdamse naaldkunstenares
mevrouw Cecile Dreesmann heeft in
opdracht van de Stichting Wereld
tentoonstelling Montreal 1967 de
stamboom van het Huis van Oranje
geborduurd. De historie van het
Oranjehuis heeft de vorm gekregen
van 28 panelen, elk circa 30 x-25 cm
groot, waarop in silhouet de 41 per
sonages zijn uitgebeeld. Zowel de
mannelijke als de vrouwelijke lijn is
gevolgd.
De panelen werden geborduurd in
monochrome kleurspelingen met zijde
en met verwerking van borduur-
vreemde materialen als glas, papier -
maché voor de Oranjeboomfigura
ties, welke op verscheidene der pane
len voorkomen en hier en daar
wat goud. Elk van de uitgebeelde
Oranjes, die werkelijk heeft gere
geerd draagt een Oranje appeltje.
De panelen krijgen een plaats in
de officiële ontvangsthal van de Expo
1967. Daar worden zij gehangen in
een ruimtelijke boomstructuur, die
mevrouw Dreesmann heeft ontwor
pen en in de ateliers van Geesink
Produktie wordt vervaardigd.
Volgende maand worden deze
kunstwerken naar Montreal verzon
den. Ze zijn thans, tot 6 november,
in het Amsterdamse atelier van me
vrouw Dreesmann (Anna Vondel-
straat 1) tentoongesteld.
ich greep in het eerste zijn
in de doorvoering van de
tie, die daartoe zoveel vir-
expressie biedt. Hij liet in het
16 vanuit de hechte conceptie
iet inleidende deel, de melo-
In ons land is de befaamde
Soiojetrussische violist David
Oistrach gearriveerddie hier een
vijftal concerten komt geven.
dleën opbloeien in de strakke ge-
gemoedsbeheersing, die deze Rus
eigen is. Tenslotte volgde de Finale
met een door hem opmerkelijk dui
delijk getekende thema-weergave,
waarbij Oistrach zoals in al zijn
vertolkingen streeft naar een
climax in zijn opbouw. Hoezeer ten
rechte dit geschiedt trof vooral in dit
Hongaars gestemde slotdeel, dat ons
Kunst: ferment der samenleving onbevangen
47 Q r6snwt*rpn"
,.Het blijft een der belangrijkste taken van de overheid gunstiger
voorwaarden te scheppen voor de wetenschap en bepaald niet min
der voor de kunst. Daarbij is het zaak de Nederlandse economen
een beter begrip van cultuur bij te brengen en daardoor de nog
levende idee te doden als zou kunst een luxe zijn. Op de culturele
organisaties rust de plicht zich ernstig te bezinnen op een duide
lijke motivering van de noodzaak van de kunst als integrerend deel.
als ferment van de samenleving", zo zei de, nu demissonaire, minis
ter van C.. R- en M.. mr. M. Vrolijk, zaterdagmiddag op de verga
dering in het RAI-congrescentrum te Amsterdam, waarmee de
,,Ned. Federatie van beroepsverenigingen van kunstenaars" de vie
ring van haar 20-jarig bestaan begon.
De voorzitter van de Jubilerende
federatie, de heer J. van Mul, had
vooraf een woord van begroeting ge
richt.
Sinds 1945 is de actieve cultuur
politiek langzaam gegroeid. In de
enals voorgaande jaren zal de Stichting Gaudeamus volgend
weer twee concoursen organiseren, n.l. een concours voor
f ri?j alkers van muziek van onze tijd en een concours voor compo-
internationaal concours voor
J/"1, Ikers van muziek van onze tijd
orden gehouden van 16 tm 23
in Utrecht. Aan dit concours
vocalisten, instrumentalis-
instrumentalisten en ensembles
maximaal 9 medewerkenden
fmen. De leeftijdsgrens is ge-
op 35 jaar. Bij ensembles geldt
emiddelde leeftijd van 35 jaar.
deelnemers moeten een pro-
inzenden, dat een totale
lur heeft van een uur. Alle
moeten na 1900 zijn inge-
twee werken moeten van
idse componisten afkomstig
zullen vijf pry zen worden
l, een eerste van f 3.000,-.
iternationale jury bestaat uit
van den Boogert (Nederland),
Berberian (V.S.), Andrzej Do-
;i (Polen), prof. Siegfried
(Duitsland) en André Rabot
december van dit jaar.
j. dr. Houtzager
wint geschil
jemeentelijke (Utrechtse) raad
troep heeft mej. dr. M. E. Hout
directrice van het Centraal
n in de Domstad, in het gelijk
in haar geschil met het ge-
lebestuur. Het ging daarbij over
w'jwteurschap van de catalogus
de tentoonstelling „Italianise-
landschapsschilders", die in
wrjaar van 1965 in het Utrecht-
Museum werd gehouden,
luteurs van de catalogus wer-
srmeld mej. Houtzager, drs. H.
edt en de student A. Blan-
laatste meende er evenwel
op te hebben alleen als auteur
den vermeld. Op verzoek van
W. van Utrecht stelden drie
iraren een onderzoek in.
*ezen de heer Blankert in der-
als enige auteur aan, waarbij
W. van Utrecht mej. Houtzager
Sit gaven de catalogus van een
tl te voorzien met een rectifi-
PJl Mej Houtzager tekende bij de
I* ntelijke raad van beroep pro-
*n tegen het onderzoek door de
en de handelwijze van
W.
gemeentelijke raad van beroep
bepaald dat het inlegvel weer
1 catalogus moet worden verwij-
De museumdirectrice weigerde
®kelijk het inlegvel op te ne-
vaarna de catalogus enige tijd
verkoop werd genomen.
Het componisten-concours zal weer
worden georganiseerd in het kader
van de jaarlijkse internationale mu-
ziekweek. Dit concours omvat een
internationale prijsvraag voor
koor-, kamermuziek-, orkest en elek
tronische werken en een interna
tionale prijsvraag voor een werk
voor televisie. Hieraan kunnen com
ponisten meedoen, die na 1 januari
'31 zijn geboren. Ook hier worden 5
prijzen toegekend met een eerste
prijs van f3.000,-. De internationa
le muziekweek zal van 8 t/m 15 sep
tember worden gehouden. Roman
Haubenstock Ramati zal de leider
van de analyse-cursus zijn, die ge
durende die week wordt georgan i-
De beroemde Italiaanse zanger
-.Mario del Monaco repeteerde (in
trui) in de KRO-studio met het
Omroeporkesto.l.v. Leo Dris-
huys. Naar gemeld, zal hij mor
genavond voor het eerst in ons
land optreden.
In de Sowjet-Unie:
Moderne kunst
wordt erkend
De Sowjetrussische ambtenaren
voor de kunst hebben een van de
grote Russische pioniers van de mo
derne schilderkunst .Robert Falk, na
zyn dood erkend door een tentoon
stelling van diens werk. Falks wer
ken hebben destijds de woede van
Chroestjow opgewekt. Nu werd zater
dag in het gebouw van de afdeling
Moskou van de Vereniging van kun
stenaars, die nog door conservatieve
schilders wordt gedomineerd, een
tentoonstelling van 100 doeken van
Falk geopend.
Falk schilderde al voor de revolu
tie van 1917; in 1958 overleed hij in
Moskou. Een paar van zijn werken
stonden in december 1962 in Moskou
ten toon gesteld. De toenmalige pre
mier Chroestsjow zou toen gezegd
hebben dat veel van de ten
toongestelde werken, en speciaal die
van Falk, er uit zagen alsof zij ge
schilderd waren „door een ezel met
een zwaaiende staart". Daarop kre
gen de niet-conformistische kunste
naars het hard te verduren.
Al eerder dit jaar is een voorheen
versmade schilder, de 67-jarige sur
realist Alexander Tyshler, erkend. In
het Poesjkin-museum in Moskou
werd een geheel aan diens wer
ken gewijde tentoonstelling gehou
den.
Rijksbegroting voor 1946 beliep de
post „kunst" f 2,6 miljoen, dat is
0,11% van de totaal geraamde uit
gaven ad f 2,4 miljoen. Voor 1966
werd daarvoor begroot 38,5 miljoen
gulden, dat is 0,27% van het uitga-
ventotaal ad f 14 miljard. Voor 1967
was voor de kunst op de begroting
gebracht 46,7 miljoen gulden of 0,29%
van de 16,1 miljard gulden totaal
geraamde uitgaven.
Met betrekking tot de toekomstige
culturele overheidszorg acht de be
windsman nodig: .mensen die per-
door kunst zRn gegrepen en
de vrije meningsuiting
respecteren".
De secretaris van de Federatie, de
heer J. Kassies, constateerde, dat in
onze huidige welvaartstaat meer tijd I
en meer geldmiddelen worden geïn
vesteerd in veelsoortige culturele ac- J
tiviteiten. Echter nog te weinig re- i
creatief. Daar liggen nog ongebruikte
mogelijkheden. Nieuwe sociale groe- j
peringen doen een artistieker klimaat j
ontstaan. De heer Kassies noemde
het een legende, dat kunst in de mo
derne economie geen plaats heeft, al
erkende hij dat bepaalde economi
sche pressiegroepen het kunstbeleid
nog wel ongewenst beïnvloeden:
De heer Kassies acht meer rech ts-
streekse subsidies aan groepen van
en individuele kunstenaars gewenst.
De toenemende veelvormigheid van
de kunst vraagt een veelvormigheid
van het subsidiestelsel", zo besloot de
heer Kassies.
De lustrumviering werd 's avonds
voortgezet met een uitvoering, dooi
de experimentele groep ..Theater ter
zijde" van .Ken zaak Lorca is ons
niet bekend".
Een feestelijk samenzijn in de
ruimten van het Concertgebouw met
muziek en dans besloot de lustrum
viering.
De Raiffeisenbank wil de spaarzin
bevorderen. Ook üw spaarzin.
In uw eigen belang.
Voor uw eigen zekerheid.
Nü sparen betekent zekerheid straks.
U weet zelf waarvoor u spaart.
Voor u zelf of voor anderen.
Voor de vervulling van een lang
gekoesterde wens of voor een
onverwachte grote uitgave.
In leder geval spaart u voor
een kleine of grote zekerheid
(Van onze correspondent)
Pastoor J. Nijsten van de H. Familie-parochie in Maastricht
heeft een aantal relieken, o-a. van het H. Kruis en van de evange
list Mattheus, uit de profane handel in tweede-handsgoederen ge
red. Voor een luttel bedrag heeft hij ze van de opkoper A. Wolters
aan de Cannerweg in Maastricht gekocht. Hij hoefde er slechts de
prijs voor oude metalen voor neer te leggen, die de opkoper voor
de beide schrijnen, waarin de relieken waren geborgen, had ge
taxeerd.
spaarbank en alle bankzaken
De opkoper had het religieuze be
zit verworven door de koop van de
boedel van de Jezuitenkerk in Maas
tricht. De paters hebben die kerk
onlangs voor de Maastriohtse bin
nenstad overbodig geacht en voor
goed gesloten. Het gebouw is als op
slagplaats verhuurd aan een groot
handelaar in elektrotechnische arti
kelen.
Een groot gedeelte van de reli
gieuze antiqulteitenschat die bfjna
op de mesthoop van de heer Wou
ters terecht was gekomen, is afkom
stig uit adellijk bezit uit Florence. Het
Is al ln de 4de of 5de eeuw ln bezit
gekomen van monniken, die ln de
streek rond het huidig* Maastricht
hebben gewoond. De kerkrechtelijke
documenten van de relieken heeft
pastoor Nysten nu van de paters
Jezuiten cadeau gekregen.
Bij de boedel van de geliquideerde
kerk bevond zich ook een aantal ge
wijde vaten voor de rJc.-ere-dienst,
zoals een miskelk en een ciborie. Deze
heeft de heer Wolters aan een naar
een missiegebied vertrekkende pries
ter cadeau gedaan.
r HAAGSE 1
CARAVAN-CENTRALE
RIJKSSTRAATWEG 179 TEL 01751-2561
WASSENAAR
STRENG
GESELECTEERDE
WERELDMERKEN
SPRITE
Bloemisterij wil
afschaffing van
het teeltrecht
De vereniging „De Nederlandse
Bloemisterij" zal het produktschap
voor Siergewassen adviseren om het
teeltrecht voor bloemkwekerijpro-
dukten af te schaffen met Ingang
van 1 januari van het volgend Jaar.
Dit besluit werd in Utrecht geno
men op de algemene vergadering van
deze vereniging, zonder één stem
tegen. Toch was niet ledereen in
een hoerastemming. Een aantal leden
stemde met een bezwaard hart in
met het voorstel. Men is bezorgd
over een mogelijke toeneming van de
concurrentie.
De teeltregeling stamt uit 1939.
Men was het er unaniem over eens
dat de regeling van grote betekenis is
geweest voor de bloemisterij in Ne
derland.
De vergadering gaf tevens blijk de
mening van het bestuur te delen, dat
op verantwoorde wijze do registratie
van het bloemkwekerij-areaal moet
worden voortgezet.
De voorzitter van de vereniging,
dr. A. J. Verhage. waarschuwde er
voor niet te sterk naar uitbreiding
van het eigen bedrijf of oprichting
van nieuwe bloemisterijbedrijven te
streven, wanneer de regeling wordt
afgeschaft. Zelfbeheersing van de
ondernemers in het bloemisterijbe-
drijf zal nu in de plaats moeten ko
men van teeltbeheersing, aldus dr.
Verhage.
In 1965 bedroeg de produktie van
I diepvriesvis in Frankrijk totaal 9325
ton. De voornaamste soorten hiervan
zyn: sardine 3415 ton, kabeljauw 1600
ton. wijting 930 ton, tong 615 ton en
tonijn 517 ton. De uitvoer in Frank
rijk bedroeg 49.000 ton, het voor
naamste artikel was tonijn (12.700
ton). Vorig jaar werden 6850 ton vis-
j produkten uitgevoerd, waarvan 6700
ton vis en 90 ton schaal- en week
dieren.
Nieuwe uitgaven
Het is langzamerhand een goede
traditie geworden, dat in de laatste
maanden van het jaar enkele uitga
ven verschijnen, die het Oranjehui*
tot middelpunt hebben en die steeds
met belangstelling worden tegemoet
gezien en met waardering genoten
door allen, wie ons Vorstenhuis ter
harte gaat. Het zyn de jaarlijkse af
leveringen van „Juliana Regina" en
de kalender van Pro Juventute.
„Juliana Regina", een uitgave van
Hollandia te Baarn, brengt ieder
Jaar een schat van foto's over de
handel en wandel van de leden van
het Koninklijk Huis tussen twee
Troonredes. Die tijdstippen zijn ge
kozen omdat de serie begon met een
deeltje over het eerste Jaar van het
Koningschap van Juliana, dat begin
september met haar Inhuldiging een
i aanvang nam. Bijna vijftig pagina
j foto's worden met het thans uitgeko
men deeltje aan deze reeks toege
voegd. Vanzelfsprekend nemen foto's
j van het huwelijk van Kroonprinses
I Beatrix ln deze uitgave een belang-
j rijke plaats in. De technische verxor-
I ging van dit achttiende deeltje in de
reeks beantwoordt aan de verwach
tingen. Wie de reeks in zijn geheel
bezit heeft langzamerhand een bij
zonder waardevolle fotokroniek over
een belangrijke periode in de sym
biose van Oranje en Nederland ln
bezit gekregen.
De jaarlijkse Oranje-kalender van
Pro Juventute is al evenzeer een
woord van grote lof waard. Voor
iedere maand is er weer een uitste
kende kleurenfoto, veelal nog niet
eerder gepubliceerd. De aantrekke
lijkheid van deze kalender ligt overi
gens niet alleen ln het beeld dat elke
maand getoond wordt, doch tevens
in het charitatieve doel, dat door de
verspreiding van de kalender ge
diend wordt. In dubbel opzicht een
gelukkige uitgave, die telkenjare met
genoegen tegemoet gezien kan w:.-
de?„
