EIDSCH
DAGBLAD
ILV.P. STUURT CALS WEG
Onaanvaardbaremotie aangenomen
Nu binnenkort
verkiezingen
JAMIN
Premier morgen
naar de Koningin
IS alles
Vlieland
Vermoeid
weerbericht
Plannen
op losse
schroeven
bgericht
1 maart 1860
VRIJDAG 14 OKTOBER 1966
No. 31998
ecteurE. A. E. van Dishoeck
jofdredacteur: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 11,90 per kwartaal, f 3,97 per maand, f 0,93 per week, (bij vooruitbetaling) losse nummers f 0,25
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte SlngeJ 1, Lelden Giro no. 57055
(Van onze parlementaire redactie)
De Tweede Kamer heeft vanmorgen het kabinet-Cals ten val gebracht. De Kamer aanvaardde
jk voor het ochtendgloren met 75 tegen 62 «stemmen een motie van de KVP-er drs. Schmelzer.
jaruit duidelijk een gebrek aan vertrouwen sprak in het financieel-economisch beleid van de
jenng. Tegen de motie stemden de PvdA. de AR de PSP. de CPN en vier leden van de
ictie van de KVP. Premier Cals vroeg daarop om schorsing van de beraadslaging.
minister-president gaat morgen naar Soestdijk om de Koningin het ontslag van zijn kabinet
n te bieden. Om drie uur kwam de ministerraad in de Trèveszaal aan het Binnenhof bijeen om
situatie te bespreken.
belangrijk deel van zijn fractie het
vertrouwen in het kabinet ook zou
hebben opgezegd als hij zijn motie
niet had ingediend. Men zou dan
zeker de motie, die eerder door de
liberale fractieleider mr. Toxopeus
was ingediend, hebben gesteund. Ook
in deze motie, die vanmorgen niet
meer in stemming kwam, werd aan
gedrongen op een herziening van het
uitgaven- en belastingbeleid. „Maar
daarom", aldus drs. Schmelzer. ..Heb
ik mijn motie niet alleen ingediend.
Hoofdzaak was dat de regeerbaarheid
van het land in het geding was".
iet doodvonnis over het kabinet werd getekend, toen drs. Smel-
fractieleider van de KVP, na een lange dag vol onzekerheid
>r de uiteindelijke houding van de KVP, zijn motie indiende. Die
tie, waarin naast een betere financiering voor de begroting 1967
rd gevraagd om een rem op de uitgaven voor 1968, was voor de
jering zonder meer een blijk van wantrouwen in haar beleid,
>,wel drs. Schmelzer in zijn toelichting had getracht de betekenis
ian wat te verkleinen.
\de motie mag niet ivorden opgevat als een uiting van gebrek
i vertrouwen in het regeringsbeleid en is ook niet gericht tegen
politieke combinatie van dit ogenblik", verklaarde hij. „Wij zijn
iter van mening, dat meer waarborgen moeten worden geschapen
ir een evenwichtige groei en tegen geldontwaarding en werkloos-
Verdediging
on ons niet
overtuigen
95
persconferentie, dat de democratie
allerminst een dienst zou zijn bewe
zen als de KVP haar bezwaren te-
De kabinetscrisis zat eigenlijk al
de gehele dag in de lucht. Na het
uitvoerige antwoord van de regering,
waarbij vcoral minister Vondeling
vrij overtuigend tegengas gaf op de
kritiek van de KVP, was er nog hoop
dat het misschien goed zou gaan.
„Wij vragen geen blind vertrouwen",
hoorde de Kamer premier Cals zeg
gen, „Want wij hopen voldoende dui
delijkheid t,e hebben verstrekt Om de
gen het financiële beleid van het KVP in staat te stellen mee te wer-
kabinet had ingeslikt. „De verdedi
ging van het kabinetsbeleid heeft
ons niet kunnen overtuigen", zei hij.
„De minister-president heeft nadruk
kelijk om het volledige vertrouwen
p het moment, dat de zichtbaar van Kamc-r gevraagd. Zou de re-
urgestelde en vermoeide mr. Cals I gering duidelijk het vertrouwen van
er applaus van het publiek met volk hebben genoten, dan had
vrouw het Binnenhof afreed, zei den WÜ misschien anders gehandeld.
Schmelzer op een toelichtende i Nu was onze zorg over te verwachten
lacunes in de financiering te groot",
j De katholieke fractieleider, die pre-
cies anderhalf jaar geleden het ka-
j binet mee van de grond heeft ge-
I holpen, verklaarde de moeilijkste dag
uit zijn politieke bestaan te hebben
doorgemaakt. Hij liet blijken, dat een
biesheuvel zag
\et aankomen
(Vain onze Groningse
correspondent)
„Zoals u weet", zei minister
litsheuvel in zijn inleiding voor
KNLC (Koninklijk Neder-
inds Landbouw Comité) gis-
trmiddag in Groningen, „is
inds enkele dagen het jachtsei-
op ministers geopend. Ik
leb dan ook voor alle zekerheid
een militair vliegtuig ge-
i. Je kunt tenslotte nooit
reten. Kijk, wel ben ik zo spor-
ief om de oppositie mee te ne
men. Meneer Mellema (CHU-
amerlid) mag mee. Je kunt
eegen dat ik zo sportief ben als
de ter dood veroordeelde die
Ün eigen bijl meebrengt".
ken aan de voortzetting van ons
werk". Die hoop was ijdelde meer
derheid in de KVP-fractie wilde hel
kabinet kwijt. Dat werd al duidelijk
toen drs. Schmelzer het kabinet drie
vragen voorlegde, waarop hij een
„vertrouwenwekkend antwoord" ver
langde en toen zijn fractiegenoot
Notenboom volhield, dat de begro
ting 1968 een gat van 700 miljoen
zou vertonen, een cijfer dat minister
Vondeling in een „solide en water
dichte berekening" conform de mil
joenennota had teruggebracht tot 26
miljoen.
9 Vervolg op pag. 2
ADVERTENTIE
ZINGEN
FLUITEN
PRATEN
PRONKEN
in lieve lust is Vlieland's vogel
deling. Tropische vogels, kana-
5S, parkieten, papegaaien - rond-
)m hebt u voor het kijken, luiste-
n, kiezen. Gevederde vriendjes,
8 leven en kleur en muziek
rcngen in uw huis. Kom langs,
eiheug u in zo veel vogels bij
fcaar in de speciale afdeling.
s»e Rijn 50 Tfn 20824 (01710)
(Van onze parlementaire redactie)
Indien de Koningin na de gebrui
kelijke consultaties mocht overgaan
tot ontbinding van de Tweede Ka
mer, hetgeen algemeen wordt aan
genomen, zullen binnen 40 dagen
na de kamerontbinding nieuwe ver
kiezingen moeten worden gehouden.
Dat schrijft de kieswet voor. De da
tum van de kamerontbinding zal der
halve beslissend zijn voor het tijd
stip van de verkiezingen. Men ver-
wacht in Den Haag, dat de kamer
ontbinding nog wel enkele weken op
zich zal laten wachten.
Als de gebruikelijke procedure ook
nu wordt gevolgd, zal Koningin Ju
liana het demissionaire kabinet vra
gen de lopende zaken te behartigen.
Vervolgens zal zij de raadplegingen
Verrichten, die bij iedere kabinets
crisis gebruikelijk zijn. Zij ontvangt
daartoe gewoonlijk de voorzitters
van de beide Kamers, de vice-pre
sident van de Raad van State en
de fractievoorzitters uit de Tweede
Kamer.
Gisteravond werd in politieke
kringen de aanwijzing van een in
formateur de meest waarschijnlijke
beslissing geacht.
In de thans ontstane situatie doet
zich het staatsrechtelijke probleem
voor of een demissionair kabinet de
politieke verantwoordelijkheid kan
dragen voor het ontbinden van de
Kamer en het uitschrijven van nieu
we verkiezingen. De geleerden ver
schillen van mening over dit vraag
stuk. In de Nederlandse constitutio
nele geschiedenis is het tot nu toe
een theoretisch probleem geweest,
omdat er altijd nog een overgangs
kabinet geformeerd kan worden, dat
niet demissionair was en dus in elk
geval de politieke verantwoorde
lijkheid droeg.
De kans, dat er ook nu weer een
overgangskabinet geformeerd kan
worden, is vrijwel uitgesloten. Na de
gebeurtenissen van vannacht in de
Tweede Kamer is er nauwelijks een
parlementaire meerderheid te beden
ken waarop zo'n kabinet zou kun
nen steunen.
Doodstraf te«en
dr, Soebandrio
geëist
In het proces tegen de Indonesische
oud-minister van Buitenlandse Za
ken, dr. Soebandrio heeft de open
bare aanklager de doodstraf geëist.
De voormalige rechterhand van
president Soekarno is beschuldigd
van deelneming aan een samenzwe
ring om de regering omver te wer
pen. Ook zijn hem ondermijnende
activiteit en enkele misdrijven op
financieel gebied ten laste gelegd. Dr.
Soebandrio heeft verklaard niet
schuldig te zijn.
De openbare aanklager beschuldig
de dr. Soebandrio ervan, dat hij een
belangrijke rol in de staatsgreep had
gespeeld. Onder zijn bewind was In
donesië op het gebied van de buiten
landse politiek niets anders dan een
stroman van communistisch China
geweest, met name wat de uittred-
ding van Indonesië uit de VN en
de confrontatiepolitiek tegenover
Maleisië betreft).
Volgens het requisitoir wilde Soe
bandrio de communistische partij
versterken door de vorming van een
„vijfde macht", die uitgerust moest
worden met wapens van Peking. Na
de mislukte staatsgreep had de ver
dachte gepoogd het herstel van het
vertrouwen van het volk te belemme
ren. Van de vele namen die het volk
aan hem had gegeven, was die van
„doermo" (Macchiavelli) de meest
passende, aldus de openbare aankla
ger.
^>e klap is gevallen. Terwijl
premier Cals zijn teleurstelling
nog verbijt, pakt minister Vonde
ling al zijn tassen met paperas
sen. Minister Luns neemt het ta
fereeltje goed in zich op.
Oostelijke wind
Het KNMI in De Bilt verwacht
10 heden- tot morgenavond
Hroog weer met wolkenvelden,
ook enkele verspreide opkla-
§80. Matige tot vrij krachtige
^Hjke wind. Ongeveer dezelfde
"peratuur.
'Opgemaakt om 11.15 uur).
15 OKTOBER
7.04 uur; onder: 17.47 uur
op: 8.41 urn1; onder: 18.24 uur
j°?water te Katwijk te 3.32 en 15.54
laagwater te 11.56 uur.
t nummer bestaat uit 30 pagina's
llllilllllllliillilllllllllllililllillilllllilllllllllllllllilliiiliililllilllliiilllllillllill^
Laatste uren
kabinet-Cals
op televisie
Vanavond zal KRO-Brandpunt
om 20.20 uur een extra uitzending op
Nederland 1 verzorgen. Het zijn de
laatste uren van het kabinet Cals,
verfilmd in de wandelgangen van het
parlement. Mogelijk zullen ook enige
interviews uitgezonden worden met
belangrijke politici.
Van half zeven tot zeven uur her
haalt de NTS op Nederland 1 de dra
matische slotfase van de in de afge
lopen nacht gehouden kamerdebat-
!lllll!lllllllll!lllllllll!lll!l!ll!lllllllllllllllllllllllllllllllllllllll|||||||||||||||||||||ir
Door crisis
De val van het kabinet-Cals heeft
tot gevolg, dat een groot aantal
meer of minder omstreden plannen
van de reseri::? de mist is inge
gaan.. Daartoe kunnen worden ge
rekend:
De omroepwet, die het radio- en
televisiebestel na afloop ran de
huidige overgangsperiode definitief
zou regelen en waartegen vooral
de VVD grote bezwaren heeft.
De uitvoering van de (door dit
kabinet aangepaste» mijnwet voor
he: continentale plat, waarin de
winning van olie en gas is gere
geld en die de overheid een fors
aandeel in de winsten biedt,
De verhoging van de benzine-
•accuns met 4 ct per liter, de ho
gere heffing op gasolie (2.2 cent
per liten. de verhoging van de mo
torrijtuigenbelasting 65 opcenten,
verhoging van de PTT-tarieven.
Belastingverlaging voor vrijgezel
len boven de 40 jaar, eventuele in
voering van spaarloon, instelling
van het bezitsvormin?sfonds, ver
hoging van de omzetbelasting per
1 januari 1968. de versnelde in
ning van de inkomstenbelasting,
de speculatiewinstbelasting. de
huurbelasting op woningwetwonin
gen.
De aanmaak van nikkelen guldens
en rijksdaalders, het uitstel van de
huurverhoging en van de arbeids
ongeschiktheidsverzekering en de
volksverzekering tegen zware ge
neeskundige risico's (De tweede
tranche van de belastingverlaging
per 1 januari ligt vast in de de wet
en gaat dus gewoon door». De tij
delijke verhoging van de vennoot
schapsbelasting met 1 punt ver
valt.
Aantal doden op
Haïti 5000?
Haiti heeft om internationale hulp
gevraagd bij het herstel van de scha
de die is aangericht door de orkaan
Inez. Het aantal doden als gevolg
van de storm wordt op 5.000 geschat.
De minister van Buitenlandse Zaken
van Haïti, Calmers, heeft het ver
zoek gedaan in de Algemene Verga
dering van de VN. Hij sprak van
een nationale ramp. De steden
Grand Goave, Petit Goave, Leogane
en Jacmel zijn vrijwel geheel ver
woest.
Haiti is de oudste negerrepubliek
ter wereld. Het maakte zich in 1803
zelfstandig. Er wonen miljoen
mensen. De republiek, op het eiland
Hispaniola gelegen, is bergachtig en
weinig welvarend.
ADVERTENTIE
gKAARTENVRAGENMETPlEZIERl
ermoeide premier Cals f
j f kreeg vanochtend bij het veria-
f ten van de Tweede Kamer mi- f
f cr'ofoons onder de neus gestopt.
f Hij had nog niet veel te zeggen.
„Eerst eens wat slapen
j Mr. Cals, die tijdens de aan-
j f vallen van de KVP zichtbaar ge- f
f emotioeerd was geraakt bleek 4
I f ook politiek vermoeid.
„Wie mij kent, weet hoeveel ik f
Ook Spanjaard
met vingers
in de ogen
gestoken
Een 28-jarige Spaanse gastarbeider
blijkt eveneens door een voorbij
ganger in de ogen te zijn gesto
ken. De Spanjaard moest onver
wijld worden geopereerd. Het ge
zichtsvermogen aan zijn linker oog
is verminderd. De Haagse politie
veronderstelt dat de dader dezelf
de jongeman kan zijn, die op 7 ok
tober een 18-jarig meisje met de
vingers in de ogen stak en daar
mee ernstig oogletsel toebracht.
voor de KVP heb gevoeld en heb j De mogelijke daders beantwoorden
i gedaan. Daaruit zou men kun- I aan signalement: lang
i nen afleiden wat nu mijn beslis- f 180 meter' d"ndcrblond lang ach-
t sing is". Wat die beslissing in- terovergekamd haar. leeftijd on-
houdt (los van zijn ontslagaan- geveer 19 jaar.
vrage als premier) kan men De sPanJaard liep op 18 september
i slechts raden. Velen vermoedden om zes uur 's avonds op de Brou-
t vanochtend, dat mr. Cals voor
t het lidmaatschap van zijn partij
zal bedanken en de politiek
voorgoed de rug zal toekeren.
Mevrouw Cals (hier nog met
dochter Maria en zoon Josheeft
gedurende ongeveer zeventien uur
het wel cn wee van haar echtge
noot vanuit de loge gadegeslagen
Na afloop zei ze vermoeid: „Wij
moeten nu uit het Catshuis 'ver
huizen, maar ivaar naar toe? Ik
sta, bij wijze van spreken, van de
ene dag op de andere op straat
wersgracht in Den Haag, toen voor
het gebouw „De Poort" een man in
gezelschap van twee betrekkelijk
jonge meisjes passeerde. Zonder
enige aanleiding heeft de man de
Spanjaard opzettelijk met de vin
gers in de ogen gestoken.
Het 18-jarig meisje werd op dezelf
de wijze toegetakeld op vrijdag
avond 7 oktober In de Corn. Pa-
tijnstraat op de hoek van de
Boomsluiterskade. De Haagse poli
tie heeft een beroep op het publiek
gedaan om meBewerking. Mogelijk
zijn meer soortgelijke misdrijven
gepleegd, waarvan geen aangifte
werd gedaan. De beide meisjes, die
in gezelschap waren van de man,
toen de Spanjaard werd mishan
deld. wordt verzocht zich bjj de
politie te melden.
ADVERTENTIE
niet duur wel heerlijk
(Sue/ Q£ie.
leuwo
Uit het Leidsch Dagblad van
12 October 1866:
De weduwe A. C. te Gro
ningen, sedert eenigen tijd
blind, werd ook, als zoo menig
ingezetenen dier stad, door
de cholera bezocht. Zij riep
de hulp in van hare buiten de
stad wonende familie. Som
migen van deze konden, an
deren wilden geen hulp ver
leen en. Eindelijk nam de
heer J. v. H. haar. uit
menschliev endheid op. Uit
dankbaarheid hiervoor,
maakte zij hem tot erfge
naam van haar vermogen
groot 12 a 14.000 gulden.
Vit Steenwijk schrijft
men: De heer Leembrugge.
een groot landeigenaar uit
Holland, heeft op zijne uitge-
breide boerderij in deze en-
virons een oogstfeest gevierd.
70 personen hebban aan on
derscheiden volksvermake
lijkheden deelgenomen.