EIDSCH
DAGBLAD
)REIGENDE TOON VAN KVP
lleen P.v.d.A. duidelijk achter kabinet
Herziening kiesstelsel
en diensttijdverkorting
JAMIN
Forse rel
in
rs. Nederhorst: KVP
toet kleur bekennen
oolvink
oekomst
elast"
Elspeet
Ruimtevaarder Conrad
eerbericht
ontsnapt aan ongeluk
igericht
1 maart 1860
WOENSDAG 12 OKTOBER 1966
No. 31996
E. A. E. van Disüoeck
r: J. Brouwer
DAGBLAD VOOR LEIDEN EN OMSTREKEN
f 11,90 per kwartaal, f3,97 per maand, f0,93 per week, (bij vooruitbetaling:) losse nummers f 0.25
Telefoon Directie en Administratie: 25041; Redactie: 21507
Witte Singe) l, Lelden - Giro no. 67055
Jongelui vallen
journalisten aan
(Van onze parlementaire redacteur)
et kabinet-Cals heeft gisteren weinig goeds te horen gekregen over de begroting-1967. Niet
n de oppositie, maar ook de regeringsgezin de fracties richtten op deze eerste dag van het
debat over de regeringspolitiek forse verwijten en kritiek tot de ministersploeg,
katholieke en antierevolutionaire bezwaren richtten zich vooral tegen het financieel-economisch
van de socialisten hadden vooral betrekking op de psychologische beleidsfouten- Hun woord-
der, drs. Nederhorst, was de enige die zich tenslotte vrij duidelijk achter het regeringsbeleid
kritiek van de katholieke fractievoorzitter drs. Schmelzer is
het hardst aangekomen. Velen klonk zijn rede later nog
mnnetjes overgedaan door de financiële specialist van de KVP.
notenboom als een oorlogsverklaring in de oren. Of het dat
|2al zijn, zal morgen blijken als de regering antwoordt. Drs.
helzer kwam tot dezelfde conclusie als de liberale woordvoer-
Toxopeus en Witteveen: dat minister Vondeling in zijn begro-
miet voldoende dekking heeft voor het dienstjaar 1968. Er blijft
bat over van een kleine 700 miljoen, ook na invoering van de
nging van de omzetbelasting op 1 januari 1968. Als de regering
\alsnog met forse bezuinigingen komt. zullen er op die datum
meer nieuwe lastenverzwaringen nodig zijn
Schmelzer vond. dat de be
veel te optimistisch is. Hij
geen degelijke indruk en
liet blijk van een visie op de
Lst. Het loslaten van de struc-
stijgingsnorm kan leiden tot
twaarding en werkloosheid.
ens zijn fractiegenoot drs. No
rn heeft minister Vondeling in
erekening geen rekening ge-
met de inhaal van de veria-
fan de uitgaven voor de de-
met de uitgaven voor de so-
'erzekeringen, met de autono-
grotingsstijging en met de in-
fan het dekkingstekort op de
1967. Al met al vormen
tosten een extra uitgave van
700 miljoen voor het dienst-
tiek van de antirevolutio-
woordvoerdei- Roolvtnk was
der. Hij vond dat het kabi-
besef had getoond voor de
lijkheid om openbare en
eren bestedingen tegelijker-
laten stijgen. Ook achtte hij
itzichten voor de industrie-
ringen niet gunstig. Maar
ook toe, dat minister Von-
zjjn best heeft gedaan om in
ting 1967 zoveel mogelijk te
n. Er is een duidelijk pla-
elegd.
bleek hij te hebben over
ntwikkeling. Als over dit on-
irp niet meer duidelijkheid
is de begroting niet te beoor-
aldus de heer Roolvink. Zijn
6te bezwaren richtten zich te-
'et feit, dat het kabinet nu al
een reeks maatregelen de vol-
begroting en daarmee ook de
etsformatie van 1967 zwaai' be-
|Hij achtte het daarom beter
feds in 1967 een deel van de voor
pari 1968 voorgestelde verho-
Van de omzetbelasting zou in-
Hy liet weten, dat zijn frac-
ch dan ook het recht voorbe-
om hiertoe met eigen voor-
te komen.
Minister Luns vond die alge
mene beschouwingen toch wel
lang en taai
ten kiezen kiezen tussen de man
van rechts, die veel belooft maar
niet thuis geeft als er betaald moet
worden en tussen de man van links,
die bereid is om in het heden te
werken aan voorzieningen voor de
toekomst.
De verwijten van de socialistische
woordvoerder betroffen vooral de
psychologische missers van het ka
binet. „Dit kabinet", aldus drs. Ne
derhorst. „heeft de vreemde eigen
schap om met plompverloren beslis
singen te komen en deze dan weer
terug te nemen als een storm van
kritiek zijn werk heeft gedaan". Als
voorbeeld noemde hij de gang van
zaken met het inkomen van de Ko
ningin. Ook het beleid inzake de
studietoelagen vond hij een voor
beeld van de kortsluitingen, die dit
kabinet af en toe maakt. Men kan
het kabinet hierin niet van eigen
schuld vrijpleiten, zei hij.
Tegenvallers
Het vertrouwen in het kabinet
achtte hij voorts nog verzwakt dooi
de financiële tegenvallers, die het
vorige kabinet heeft achtergelaten.
„Minister Witteveen heeft een fi
nanciële kuil gegraven en het kabi
net-Cals is er in gevallen", aldus
drs. Nederhorst. Verder had naar
zijn mening 't kabinet geleden onder
de omstandigheid, dat 't beleid in
twee jaar moeilijk waar gemaakt
kan worden. Het is een nare zaak.
de kiezers hebben er hun misnoegen
over kenbaar gemaakt, zei hij.
Drs. Nederhorst nam het de oppo
sitiepartijen kwalijk dat zij in hun
kritiek volledig voorbijgaan aan de
bevolkingsgroei. Hij maakte overi
gens wel een onderscheid: de V.V.D.
komt met een alternatief, maar de
C.H.U. bepleit een onversneden Co-
lijnse bezuiniging, aldus drs. Neder
horst.
De socialistische fractievoorzitter
gaf aan zijn betoog een onverwachte
wending door meteen in te gaan op
de kritiek van drs. Schmelzer. „Ik
ben er niet veel wijzer van gewor
den. De situatie van vorig jaar zal
zich wel weer herhalen: het kabi
net moet aantonen dat de uitgaven
noodzakelijk zijn. Slaagt het daarin
niet dat moeten de uitgaven om
laag en de inkomsten toch nog om
hoog. Dat schept een stuk onduide
lijkheid, want de K.V.P. zegt niet
waar bezuinigd moet worden en uit
welke bronnen welke inkomsten
moeten komen".
Vervolg pag. 2
A Minister Vondeling en premier Cals hadden er gisteren kennelijk een zwaar hoofd in.
In Caxton House in Londen is
de eerste permanente tentoon
stelling geopend voor juwelen,
klokken, tafelzilver, enz., bestemd
voor binnelandse en buitenlandse
kopers. Er liggen ook duplicaten
van de Britse kroonjuwelen.
Vooraan de kroon van het impe
rium, daarachter de rijksappel, de
kroon van St. Edward, het zivaard
van staat en de scepter van de
soeverein. Op de achtergrond de
kroon van koningin Elizabeth.
Nieuw basisprogramma PvdA
(Van onze Amsterdamse correspondent)
Het nieuwe basisprogramma ..Socialistisch bestek 1967" van de
Partij van de Arbeid is vandaag verschenen. Het zal als uitgangs
punt dienen voor de discussies op het partijcongres, dat in novem
ber wordt gehouden en waar het socialistische programma voor de
verkiezingen 1967 zijn definitieve lijn zal krijgen.
De samenstellers zijn van oordeel,
dat de kiesgerechtigde leeftijd zou
moeten worden verlaagd tot 18 jaar
nu 21 jaar en het kiesstelsel zou
moeten worden herzien om te komen
tot een beter contact tussen kiezer
en gekozene. Het twee-kamerstelsel
zou moeten worden afgeschaft. Daar
naast pleit men voor een verhoging
van de successiebelasting en een
wettelijk minimumloon op 21-jarige
leeftijd. Ook willen de socialisten de
rechten en vrijheden van de burgers
opnieuw bezien, speciaal waar het
gaat om het recht van staking en
demonstratie.
Wat de P.B.O. betreft zegt het rap
port dat deze moet worden gesaneerd.
„De aanvankelijke verwachtingen
zijn veelal niet vervuld. Enkele grote
schappen en de S.E.R. functioneren
redelijk, de rest moet worden samen
gevoegd en ontbonden".
Democratie
meenten. De burgers moeten nauwer
bij het gemeentebestuur worden be
trokken, terwijl men ook voorstelt
een studie te maken van de wense
lijkheid van een burgemeestersver
kiezing. „In elk geval dient de
gemeenteraad in de burgemeesters
benoeming betrokken te worden".
Ook is men voorstander van de
verantwoordingsplicht van de bur
gemeester over zijn politiebeleid. Het
programma ijvert voor een in elke
gemeente of groep van gemeenten
aan te stellen sociaal raadsman, tot
wie iedere Nederlander zich kan
wenden.
In het onderwijs streven de rap
porteurs naar het bevorderen van
onderwijsexperimenten, het snel be
ginnen van nieuwe schooltypen, naar
schoolgemeenschappen en invoering
van seksuele voorlichting in de leer
programma's. De structuur en orga
nisatie van het wetenschappelijk
onderwijs dienen volgens het pro
gramma ingrijpend te worden her
zien: „Financiële belemmeringen tot
het volgen van onderwijs zijn on
duldbaar". Boven de leerplichtige
leeftijd dienen er studiebeurzen te
komen voor minder draagkrachtigen,
terwijl er voor volwassen studenten
grotere financiële onafhankelijkheid
ten opzichte van de ouders dient te
komen. Uiteindelijk moet dit resul
teren in een integrale studiekosten
vergoeding, met toezicht op de stu
dieresultaten.
Openbaar vervoer
Het rapport wil de woningbouw op
hoog peil handhaven en vraagt
prioriteit voor het openbaar vervoer.
Daarnaast wil men een zo groot
mogelijk verkeersveiligheid „Het toe
nemen van de bevolking schaadt de
leefbaarheid", aldus het program. Er
is daarom openheid nodig rond de
seksualiteit en gezinsplanning, waar
bij de voorlichtingsinstellingen beter
moeten worden gesubsidieerd. Ten
slotte wil men ook ijveren voor een
Verbijsterend is anno 1966 de situa
tie en de stemming in het anders
zo vredige Noordveluwse vakantie
dorp Elspeet. Enkele honderden
voor het overgrote deel minder
jarige jongens van de rond 3.000
inwoners tellende bevolking, heb
ben gisteravond een forse rel ont
ketend. Bij gebrek aan de ver
wachte opponenten de geruchten
wilden dat provo's een demonstra
tieoptocht zouden houden wer
den journalisten, fotografen en tv-
mensen belegerd. Deze hadden zelfs
de krachtdadige hulp van twaalf
rijkspolitiemannen nodig om ontzet
te worden. De schade bleef beperkt
tot een vrij ernstig beschadigde
auto, een bijna ontvoerde verslag
gever en links en rechts wat blau
we plekken.
Bij gebrek aan provo's heeft de zich
j duidelijk vervelende groep jongeren
j zich met veel élan op een der jour-
I nalister. gestort, die na een fikse
I aframmeling In een gereed staande
I vrachtwagen onder luid gejoel werd
afgevoerd. De ontvoerder kennelijk
geschrokken van wat hl) van plan
was te ondernemen, liet zijn slacht-
offer echter nauwelijks vijfhonderd
meter verder al weer los. „Ga dat
j café maar in, £aar ben je veiliger",
voegde hij het slachtoffer taktisch
i toe. Diens collega's hadden zich on-
geveer tegelijkertijd al even tak-
I tisch teruggetrokken.
Tegen drie jongemannen uit Elspeet
j van de leeftijd tussen 20 en 24 jaar,
I die beschouwd worden als aanstich-
I ters van de wanordelijkheden, ia
i proces-verbaal opgemaakt. Onder
de oproerige jongelui bevond zich
ook de'19-jarige zoon Arie van do
minee Wisse. De jongeman is van
beroep vrachtautochauffeur. De po
litie heeft met harde hand de vrede
trachten te herstellen. Maar tot
middernacht bleef het onrustig in
het dorp.
INENTING
Tijdens de tweedaagse actie heeft
tachtig procent van de kinderen in
de gemeente Ermelo het vaccin te
gen polio ingenomen. In het dorp
Elspeet bedroeg de opkomst slechte
52 procent. Van de 168 kinderen
van de school van de Gereformeer
de Gemeente in Elspeet ztfn er
slechts 14 het suikerklontje met het
vaccin komen halen. Er zal nog
eens gelegenheid worden gegeven.
vooruitziend ruimtelijk beleid en
I bijzondere aandacht voor de noorde-
I lijke provincies.
De belasting in de vermogenssfeer
moet aanzienlijk worden verhoogd.
Ons land dient een zo groot mogelijk
deel van de baten uit de winning van
bodemschatten aan de overheid te
laten toevloeien.
Vervolg op pag. 2
Weg gevaarlijker dan ruimte
biscuits
niet duur wel heerli|k
socialistische fractievoorzitter
ïederhorst, stelde zich als eni-
lldeiyk achter het kabinet. HU
dat de twee confessionele re-
fspartijen dat ook moesten
De A.R.P. en de K.V.P. moe-
'pklariiigem
KNMI in De Bilt verwacht van
1- tot morgenavond: wolken vel
aar ook opklaringen en op de
te plaatsen droog weer. Overwe-
^atige zuidoostelijke wind. De-
of jets hogere temperaturen.
(Opgemaakt om 11.15 uur)
13 OKTOBER
°P: 7.00 uur; onder 17.51 uur.
1 op: 5.39 uur; onder 17.52 uur.
Jator te Katwijk te 2.11 en 14.33
te&gwater te 10.28 en 22.48 uur.
buiamer bestaat uit 20 pagina's.
De Amerikaanse ruimtevaarder
Charles (Pete) Conrad heeft giste
ren in Spanje ervaren, dat het he
dendaagse verkeer op aarde heel wat
gevaarlijker is dan een tochtje door
de ruimte. Na zijn aankomst in
Spanje, waar hij het ruimtevaart
congres in Madrid kwam opluisteren,
is hij ternauwernood aan een ern
stig ongeluk ontsnapt. Vlak voor de
auto, waarin hij naar Madrid reed,
werd een vrachtauto door eepi zeer
laag vliegend vliegtuig van de weg
gevaagd. In de vrachtwagen zaten
landarbeiders, van wie er een werd
gedood en enkelen zeer zwaar wer
den gewond. De twee inzittenden van
het vliegtuig konden ongedeerd uit
de wrakstukken stappen.
Tijdens de persconferentie, die hij
gisteravond in de Amerikaanse am
bassade in Madrid heeft gehouden,
bleek Conrad van deze ervaring nog
al onder de indruk te zijn. Vele ma
len trachtten de aanwezigen hem uit
zijn tent te lokken met vragen of de
I Russen eigenlijk nog iets van plan
waren. Zij hebben nu al in achttien
maanden geen bemande ruimte-
vlucht gemaakt. Hij maakte zich
echter van het antwoord af. Wat hij
wel kon vertellen was. dat voorzover
hij wist de Amerikanen blijven by
hun plan om vóór 1970 op de maan
te landen.
De moeilijkheden met het ruimte-
wandelen hebben naar zijn me- i
ning daarop geen invloed. Hij wil-
de zich echter niet uitlaten over de
vraag of een landing al in 1968 kan
geschieden zoals uit opmerkingen1
van Amerikaanse deskundigen valt
op te maken. Conrad, die twee Ge- i
mjnivluchten op zyn naam heeft
staan «ook die met de Gemini-XI.
waarin het hoogterecord op 1372 ki
lometer werd gebracht) blijft dit
jaar bij de afwerking van het Ge-
mini-programma betrokken. Hij
I hoopt, dat hij daarna naar het I
Apollo-programma zal kunnen
overstappen om weer nieuwe ruim- I
tevluchten te kunnen maken.
I® Vervolg op pag. 2
Een machine met vele moge
lijkheden:
naden afwerken knoops
gaten maken 2naaldswerk
blindzomen stoppen en
talloze andere mogelijkheden.
Leiden Maarsmansteeg 8 tel. 20685
Dealer «oor Alkemade, Leimuiden en
Nieuw Vennep: Firma W. Los, Acacialaan 21,
Leimuiden tel. (01721) -412
(Sue/
euws
Uit het Leidsch Dagblad van
10 October 1866:
Een achtjarige Neder
landse pianiste, Sophia Flora
Heilbron maakt op dit
oogenblik te Londen furore.
De voornaamste dagbladen
dier stad spreken met de
grootste bewondering van dat
jeugdige, maar reeds zoo bui
tengewone talent.
Zondag avond is het de
politie te Rotterdam mogen
gelukken, den dader te arres
teeren van een brutale dief
stal tijdens de godsdienst
oefening in de Steigersche
kerk aldaar gepleegd, alwaar
hij dien avond een jong meis-
je van een gouden oorknopje 1
had geroofd. De dader had
reeds tweemalen een jaar cel- I
lulaire gevangenisstraf on- j I
dergaan, wegens diefstal te i
Leiden gepleegd.