Steenbergen subliem als Stan die niet kan sterven kunst AFWISSELEND CONCERT IN IN DE TRIUMFATORKERK 7tuk viel toch ten dele sterk tegen W8t Olieverfschets van Rubens ontdekt kAleiÖOSCQQp Gardisten vernielen tempel in Tibet >AG 10 OKTOBER I960 LEIDSCH DAGBLAD PAGINA 15 Première Diirrenmatts „De meteoor ADVERTENTIE Alles pleit voor TELEFUNKEN 3feelbesproken Zwitser Friedrich Dürenmatt ongeveer 10 Sikken, waaronder Romulus der Grosse" stelt ons in Kienbarende ..De Meteoor", dat in andere landen als een Ulloeg, voor het probleem hoe de mens. die niet geloven "Tat tegenover de dood. ^nmau. zoon van een predikant, exposeert dit probleem erp en met bittere ironie, ook met verbijsterende zin voor lerdoristische en parodistische, waarbij hij een serie z.g. „hei- sjes" totaal omverwerpt. loven of niet? grote vraagstukken waar lidige Christenheid worstelt 'erre zfj nog geloof hechten je beloofde opstanding het Laatste Oordeel, thema bouwt Diirrenmatt handelend over de beroem ^Nrer en Nobelprijswinnaar !?Sgang Schwitter, die telkens 5g5}en „wonder"—biologisch of de dood herrijst, die on §§an sterven, terwijl vele an gSl hem dat wèl doen of te ,nder" van zijn veelvuldige nadat hij van medische '00ïeel voor dood is verklaard ^loor de gelovige als een ,ritr gezien, de niet-gelovige het als een hallucinatie, H Bittere gal prof. Schwitter spot zon- erbarmen met de dood. lis hij is, toont hij zich als nen gedesilusioneerd, ont- ens. Hij wil op een „eer- ^5, waaraan elke hypocrisie I verlangend de dood ln- kan deze maar niet ver- aan het slot: „Wanneer nu eindelijk eens" is als Jammerlijk roepende in Wellicht heeft Dtirren- n aantonen, hoe ellendig »r aan toe is, die elk ,.ge- ren heeft en alle genade llpand ontbeert. Wellicht marentegen zijn gal tegen mi de religie scheinheillg is, JJuwen. Men blijft daarover ekere. sker, dat voor Diirrenmatt l een ogenblik is, waarop pgen wegvallen, i dan ook prof. Schwitter als een man, die vóór het j éénmaal, als een meteoor, lige energie en vitaliteit lij drinkt, hij heeft lief, hij ^terroriseert een ieder, die n aanraking komt, zonder Hogen, zonder enige men- I ?<rflet vreemde daarbij is, dat ÉÉrs dit alles toch een zekere iPvoor hem blijft behouden. einde van het stuk, na- kl9i8chwitter al enige malen c' is, sterft hij niet: hij 5-Jhts om de dood, die maar wil... 6I - frijnende humor schrijnende stuk gaf „De Jomedie" zaterdagavond in houwburg te Den Haag de Het zoveel contrasterende 'ens opgediend, gaf het chok, maar door het na- ïynische karakter ook geen irende troost. Daarvoor is realistisch, te sarcastisch, oos voor elkeen, die hoopt rheveners in het hierna- is sprake van iemand, die franje en fratsen de rug k keerd. Intelligent !|Mtnbergen geeft in dit intel- ^Wjireven stuk met flitsende n een schrijver, die precies .theatereffect" is maar iet door grote kunstenaars fakeerd, zich op de rand van slijljraak zou bewegen, een al »e uitbeelding van prof. ^Cnaakt en nuchter tot op 'Mmmer dat het tweede be zeer sterke teruggang te en de humor naar een acces voert. In zoverre een tvaller. tenbergen typeert subliem is bfj wie alle hogere mo- vlucht lijkt geslagen. Hij I zijn vierde vrouw, de 19- adlgirl Olga (gevoelig ge- r Marjjke Menckens) on- de woestijn in, waarna zij H|leenbergen moet in één Vlen geprezen Ida Wasser- m oude rijkgeworden „juf- fijp de retirade". Zij geeft in i bediijf weergaloos tegen- g®^len is de walgelijk zalven- 6 Emanuel Lutz. Hij ziet de n|»5" van Schwitter als een /ögodswonder", zoals het ,Ber des Heilssoldaten met lluja"-gezang. De enige, in ^Kgenlijk iets hoger mense- wn is de zakelijke en mate- bouwondernemer Mul le Hartogh) die veertig Jaar I de trouw van zijn vrouw Nu vallen hem de schellen 6n en wordt hij een totaal is de lijkrede van de vermaarde criti cus Friedrich Georgen (Frans van der Lingen) op de vermeend gestor ven prof. Schwitter. Daarin onder kent men de lijkrede, die Dürrenmatt op zichzelf had kunnen houden. Trouwens: de schrijver reageert in het stuk ontzaglijk veel van de eigen persoonlijkheid af. Sterke aandacht verdient ook het spel van de kunst schilder Hugo Nyffenschwander (Dolf de Vries) en zijn vrouw Aug us te (In geborg Elzevier). ZIJ deelt op een der stervensnachten van prof. Schwitter met hem het bed en verlaat daarna haar man. Onthullende afrekening Een kolossaal moeilijk te regisse ren en wil het goed zijn te spe len stuk. Onze waardering voor Paul Steenbergen en Eric van Ingen voor de wijze, waarop zij het door de moeilijke en wellicht aanstootge vende klippen heenvoerden. Een stuk, dat misschien protesten zal oproepen en zeker verbaast door de manier, waarop de dood en alles wat daarmee verband houdt, zonder enige piëteit of „mooi-doenerij" onder het oog wordt gezien. Met veel tradi tioneels wordt meedogenloos afgere kend. In menig opzicht onthullend door de provocerende, op-en-top moderne visie op een gecompliceerd en voor tallozen onoplosbaar vraagstuk. Waar bij men echter niet aan <j« indruk ontkomt, dat Dürrenmatt een origi nele en sterke „stunt" heeft willen geven, die ondanks de these van Arthur Miller dat de tijd der „stunts" voorbij >s en men alleen nog iets in alle eenvoud van opbouwende waar de aan de mensen moet geven, weer sproken wordt. Over het geheel was de voorstelling, die groot succes oogstte, bijzonder verzorgd met een suggestief decór van Hep van Dreeft, Bert Voeten maakte er een perfecte vertaling van. Aan de zeer hoge verwachtingen heeft „De meteoor" naar ons gevoel, ondanks vele kwaliteiten, toch niet voldaan. stationskeuze- televisie Uit pure liefde voor het railver- voer in het algemeen en in dit geval voor d etram in het bijzonder, heeft zaterdag een groot aantal leden ongeveer tachtig van de Neder landse Vereniging Rail vervoer" zich vanaf 's ochtends 10 uur in een tram.it el van het oudste tg pc van het Gemeentelijk Vervoerbedrijf van Amsterdam urenlang kriskras door de stad en haar buitenwijken laten rijden. Deze vwnsterrit had de vereni ging georganiseerd ter gelegenheid van haar zesjarig bestaan op die dag. Van het oude tramstel dat als lijn 20 zaterdag door Amsterdam reed, dateert de motorwagen van 1929 en de bijicagen van 1917. Het wordt alleen nog gebruikt op ver schillende lijnen in de spitsuren van maandag tot en met vrijdag. „Ik zit niet gmag in de tram. Ik fiets liever", bekende tijdens de rit een der oplichters van de vereni ging, de. heer H. A. Veerkamp. Dat ze er liever tegen aankeken dan er in zaten, bewezen ook vele andere leden en belangstellenden. Op vele punten in de binnenstad en vooral daar waar thans normaal, behalve in bijzondere gevallen, geen tram meer rijdt, werd van het oude tram- stel op deze zonnige oktoberdag door velen een plaatje gemaakt. Paul Steenbergen als prof. Wolfgang Schnitter en Ida Wasserman als mevrouw Nomsen (,,de juffrouw van de retirade'') In „De me teoor". Anti-democratisch en anti-sociaal „Onder voorwendsel tegen het com munisme te strijden, zijn vele rege- ringen In de ontwikkelingslanden an ti-democratisch en anti-sociaal. Die J regimes steunen, kleine groepen van gedesillusioneerden en onderdrukken de massa", aldus de heer Bouladoux, i voorzitter van het Internationaal j Christelijk Vakverbond, zaterdag in een rede tijdens de vierde Europese conferentie van dit verbond ln Am sterdam. Met nadruk wees hU er op dat westerse steun daar geen zin heeft. Als 0e vakbeweging niet ook daar werkt aan de verheffing van de onderdrukte massa en rechtvaar- dlge verdeling van de nationale in- komen* van die landen. Volgens de heer Bouladoux moet Europa een organisatie opbouwen, die niai alleen doelmatig ia voor haar eigen gebied en Inwoners, maar die ook dienstbaar moet zijn voor de rest van de wereld, met name aan de ontwikkelingslanden. Hij consta teerde, dat hulp aan die landen op den duur Europa's concurrentieposi tie zal aantasten, maar er tot dit ogenblik geen overweging mag zijn om die hulp niet te verlenen. Hij pleitte voor een zodanige her vorming van de wereld -grondstof f en - markt, dat de leveranciers, onder wie voornamelijk de ontwikkelingslanden, vaste prijzen voor hun produk'.en zouden kunnen krijgen. „Wij kunnen niets doen tegen speculaties en schommelingen op de beurzen, waar handel in grondstoffen plaatsvindt, maar er dienen toch wel maatregelen tegen genomen te worden", aldus de ICV-voorzitter. Ervaren Duits amateurorkest met zangers uit Wassenaar Model voor Samson en Delila (Van onze Londense correspondent) In Londen is opnieuw een Rubens ontdekt, namelijk een in 1609 ge maakte olieverfschets, een zogenaamde modéllo voor zijn latere mees terwerk „Samson en Delila", dat deel uitmaakt van de Neuburgcollectie in Hahmubr. De waarde wordt op een half miljoen gulden geschat. Dit werk is dezer dagen in handen gekomen van de bekende 'Londense kunst veiling Christie's. Het zal op 25 november worden geveid. Dezelfde firma ontdekte vijf weken geleden een andere Rubens, namelijk Het oordeel van Paris", dat zich bevond in de collectie van 40 schilderijen die in opdracht van een 82-jarige weduwe nit Northampton moesten worden geveild. De ontdekte Rubbensschets ia op paneel beschilderd en heeft een af meting van 51,8 bij 22 centimeter. Het stelt voor hoe Samsons haar wordt afgeknipt terwijl hij aan De- lila's voeten slaapt, het hoofd op haar schoot. Bij Christie's is men ervan overtuigd dat het een echte Rubens is, vanwege de styl en de De Katwijkse Triumfatorkerk is een uitstekend oord om ie concerteren en het uitnodigen van de „Westenwalder Instrumentalkreis", een ervaren Duits amateurorkest, als coda op de acht zomerorgelconcerten, is een der bewijzen, hoe het de commissie „Pro organo et musica" ernst is om de muziek-culturele belangstelling in Katwijk te verwijden. De opkomst was ontegenzeggelijk bevredigend te noemen, maar als weerklank toch niet evenredig aan de inspanning van de commissie om niet af te wijken van het criterium van exclusief niveau en kwaliteit. Zo was ook geen moeite gespaard voor afwisseling in de kwaliteit: Akker huis was er met zijn „Wassenaarse Oratoriumvereniging", hij zelf con certeerde en twee beroepsvocalisten versterkten koor en orkest: Truus Volker-Atema als sopraan en Henry Blackmon als bas-bariton. Lustrumconcert „Excelsior" te Leiderdorp Ter gelegenheid van het 70-jarig bestaan geeft de Chr Gem. Zang vereniging „Excelsior" uit Leiderdorp in de Geref. Kerk aldaar een Jubi leumconcert. Medewerkenden zijn de Chr. Gem. Zangvereniging ..Excel sior", de Chr. Gem. Zangvereniging „De Lof stem" uit Woubrugge, het Herv. Evang. Koor uit Bodegraven. Het orgel wordt bespeeld door Her man van Vliet. Het geheel staat oil man. Prachtig analyserend der leiding van Hans Boelee. kwaliteit van het werk. Ook omdat het met grote intensiteit is geschil derd acht men het uitgesloten met een copie te doen te hebben. De Rubens werd op de veiling aan geboden door iemand die het paneel voor de oorlog in New York had ge kocht. De opinie van de kunstex- pert van Christie's werd door andere deskundigen gedeeld. De laatste keer werd een Rubens in New York geveild. Het was het schilderij „Daniël in de leeuwenkuil" dat 1,7 miljoen gulden opbracht. Juan Battle Planas - 55 - overleden De in Spanje geboren Argentijnse schilder Juan Battle Planas is za terdag in Buenos Aires op 55-jarige leeftyd overleden. Battle Planas. die een baanbreker voor het surrealis me is geweest, kwam al heel jong uit Spanje naar Argentinië en heeft daar als kunstenaar een grote hoog te bereikt. Zelfstandig mam het orkest de Sinfonia In b van Bach voor zijn re kening en, met sopraansolo. Bach's Kantate 199 BWV (d.i. Bach Werke Verzeichnis.Meln Herz schwimmt in Blut". Beide onder leiding van Ernst Schraeder. Schraeder gebruikt zijn linkerarm niet, oorzaak een of andere han dicap zodat de rechter moest dienst doen, zowel voor het tacteren als voor elke andere directie-aanwij zingen. Dit leek zeker een nadeel zo lang het orkest niet ingespeeld gestelde zijde van de podiumwand bevindt. Het werd daarom klavecim bel. In de cantilene van het Adagio eist bedoeld concert beheersing van de versieringskuhst en in de twee Allegro's staan zes virtuose solo's. Akkerhuis heeft hier prachtig werk verricht en dirigent en orkest een kapitale steun gegeven. Dit heeft .ge leefd". En geleefd" heeft ook de faineuse kantate, waarin h(j z(jn slagvaardige koor en het roed volgzame orkest leidde. Naast de sopraan kreeg de bas Henry Blackmon helaas maar een kort durende kans om zich te laten gelden, echter een dankbare en ▼oor hem roemvolle kans. V. Tibetaanse Rode Gardisten hebben ranseld, dat hy verder verminkt door op 25 augustus de grote tempel Lhasa geplunderd en alle beelden en andere kunstvoorwerpen in de tem pel vernield. Dit wordt gemeld in een nieuwsbrief, uitgegeven door het bu reau van de verbannen Dalai Lama. Een Tibetaan, die pas uit Tibet was gevlucht, had verteld dat een honderdtal Gardisten, beschermd door met machinepistolen uitgeruste Chinezen, de tempel was binnen gedrongen en daar alles kort en klein hadden geslagen. De Gardisten had den ook een oude monnik, die als concierge dienst deed, zódanig afge bet leven zal moeten gaan. De Rode Garde in communistisch China heeft haar aanvallen op het partycomité van Peking hervat, zo weet het Russische persbureau Tasa te melden. Het mikpunt is nu Li Hsoeeh-feng, die begin Juni het voor zitterschap van het comité overnam van de in ongenade gevallen oud burgemeester Peng Tsjen van Pe king. Een twintigtal Rode Gardisten zou zijn omgekomen en meer dan 200 zouden gewond geraakt zyn by een exploele, die zich voordeed tydens een by eenkomst in een school in de kustprovincie Fuklen in communis tisch China, zo hebben reizigers, die uit dit land ln Kanton aankwamen, meegedeeld. Voorts zou volgens deze reizigers een functionaris van de communis tische party door vergiftiging zyn overleden en ongeveer honderd an dere personen met vergiftigingsver schijnselen in een ziekenhuis zyn op genomen na een officieel diner. Aan de vooravond van de herden king van de revolutie van Soen Jat- sen, 55 Jaar geleden, heeft president Tsjang Kalysjek gisteren de Chine zen op het vasteland opgeroepen naar Formosa uit te wyken en zich aan te sluiten by de nationalistische strijdkrachten om het bewind van de „despotische oorlogszuchtige ver rader Mao Tse-toeng" te vernietigen. Geen centrale veiling van bloemen in Noord-Limburg Plannen om de afzet van bloe men in Noord-Lhnburg te ce n trail - i seren ln één veilingvereniging zyn I mislukt Zondagmorgen heeft het bestuur van de onlangs opgericht© „Stichting Central© Bloemenveiling Zuid", aan de Noordlimburgse kwe kers laten weten, dat van een eigen Jean Thiriart, een Belgische schrijver, Is in Wenen In hechtenis genomen, veiling geen sprake kan zijn. De kort voordat hy een persconferentie zou houden over zyn boek „Het vierde tuinders hebben besloten, te probe- rijk - Europa". ren om de twee bestaande veilht- Hoewel er geen reden voor de hechtenis Is gegeven, menen vrienden van i gen, de Coöperatieve Venlos© Veiling- de rechtse schrijver, dat hy vastgehouden wordt ln verband met het offi- vereniging in Gnibbenvorst en de clële bezoek, dat de Russische president, Podgornr, vandaag aan Wenen Kerkelijk Leven NED. HERV. KERK Beroepen te Woudenberg (2de pred. SI.) (toea.) G. Veldjesgraaf te Neder- ement; te Zoeterwou.de (toea) L. Doorn, kamt. te Huizen (N.H.). BeroepbaarBtelllng: De heer P. H. van Harten, Icand. te Woubrugge ls beroepbaar. GEREF. KERKEN' Beroepen te Soeat O. W. H. Redde mons te Nieuw-Vennep. GEREF. KERKEN <VrUgemaakt) Beroepen te Zwagerveer-Zwaagweet- eincto A. Duits, laatstelijk predikant te Emcnjererfechefrtenveen Examens: Aan de Theologische Ho geschool te Kampen slaagde voor het kandidaateexamen de heer W. G. Riet kerk te Lisse. CHR. GEREF. KERKEN Verhoef te Barneveld; te Aalst A. Hof man te Zeist. Bedankt voor Ooetkapelle en voor Kapelle-Blezellnge J. Karens te Nleu- wertkerk. BELGISCHE SCHRIJVER PHIRIART IN WENEN IN HECHTENIS Auteur van „Het vierde rijk" noch z'n innerlijke samen hang niet vond en in één klankkleur bleef hangen. De dirigent miste het effectmiddel om dat op slag dwin gend recht te zetten. Later zou blij ken. dat zijn orkest terdege een diep- verzadigde.. humaan-warme en soe pele kleur kan ontwikkelen. De solo-cantate „Mein Herz" be schouwen we als ambtelijk stuk van de Leipziger cantor, zij herbergt ook veel te lange periodes, die alleen by een sublieme uitvoering volstrekt boeien kunnen Truus Volker heeft fraaie atemmiddelen ter beschikking, maar geen Bach-stem. Voor het duetteren met do (uitstekend ge speelde» hobo-obligaat mist zy het egale giyden met een gelykmatig vi brato als uit één instrument. In de hoogte was haar iy nen beeld ook niet helder door vervloeiing. Men moet hier een jongenssopraan kunnen denken (zoals by Bach's eigen uit voering het geval was» en kinder stemmen hebben ternauwernood een breed of zich verbredend vibrato. Op uitnodigingen voor de perscon ferentie. die verzonden waren door een centrum voor Europese politieke en sociale studiën in Brussel, stond, dat Thiriart in juni Boekarest had bezocht en later zyn ideeën in de universiteit van Madrid had verkon digd. De mooie herinneringen aar. deze avond hebben betrekking op het deel na de pauze: Bachs geniale Concert voor klavier en orkest Ln d (een her schreven vioolconcert) en de Kantate BWV 192 „Nun danke* alle Gott", nogmaals van Bach. Akkerhuis had het Concerto op orgel willen spelen, maar daar terecht van afgezien om dat het orgel zich aan de tegenover- gebruikt. AAP VERWONDT VROUW Een wild geworden groene meer kataap heft zijn 64-jarige bazin, mevr. Snellingberg in Amsterdam, zeer ernstig aan gezicht, hals, armen en handen verwond. Herig bloedend moest zy naar een ziekenhuis wor den overgebracht. Na daar behan deld te zijn kon zy naar huis terug keren. Het dier was ook vier agenten, die het probeerden te vangen, te erg. Er moesten tenslotte twee oppassers van het apenhuls in Artis aan te pas ko men om het met vangzakken on- schadelyk te maken. De groene meerkataap is uit Afri ka afkomstig. De soort staat bekend om haar agressiviteit. Wanneer de meerkatapen ouder worden, worden zy zonder enige aanleiding vaak vechtlustig. In Artis heeft men dan ook by de grote verzameling apen geen groene meerkataap. De aap van Ook ln een Zuldslavlsch blad was een artikel over de denkbeelden van Thiriart gepubliceerd Coöperatieve Venlose Groenteveiling in Velo, te bewegen mee te werken aan het tot stand komen van één veiling voor bleoemen. Tot nu toe kunnen de leden van de twee coöperaties voor de afzet van Onbekenden, hadden gedreigd het 1 bloemen op allebei de plaatsen te- gebouw, waarin Thiriarts persconfe- j recht. Een groot gedeelte van de rentie zou worden, in de lucht te la- j bloemenproduktie wordt nog afgezet ten vliegen. buiten de veilingen, onder meer door Tydens de bijeenkomst van Ken- i rechtstreekse verkoop aan expor- nedy en Chroestsjow in Wenen heeft teurs. Aan deze wanordeiyke afzet- Thiriart vlugschriften verspreid die mogeiykheden willen de kwekers een beledigend waren voor de twee I einde maken. staatslieden. Zes weken geleden werd de nleu- Jean Thiriart was Oostenrijk bin- we veilingvereniging opgericht. Met nengekomen ondanks een verbod van veel enthousiasme, maar zonder fi- het Oostenrykse ministerie van Bin- nanciële garantie huurde het voorlo- nenlandse Zaken. pige bestuur een fabriekscomplex in Jean Thiriart, is kort voordat hy zyn persconferentie zou houden over zyn boek „Het vierde ryk Europa weer vrUgelaten. Op ad vies van de politie verliet hy Oosten- rljk onmiddellijk. Dreigbrief voor Paus Een woordvoerder van het Vati- caan heeft meegedeeld dat de Paus een brief heeft ontvangen waarin zyn leven wordt bedreigd. Het Va- ticaan heeft de brief aan de vei ligheidspolitie overhandigd maar hecht geen waarde aan de kwestie, in de mening dat het een van de vele vTleven van gekken is, die het Vaticaan regelmatig krijgt. De brief was geschreven door een duideiyke ongeletterde, die zei dat mevrouw Snellingberg sprong sindshy een Siciliaanse communist was vier jaar vrij rond in de huiskamer. I De Paus wordt even goed beschermd aen per jaar. Dat aanbod kan alleen Het dier zal nu waarschijniyk voor als altyd. By elke audiëntie ver- worden aanvaard als de \eiling in wetenschappeiyk onderzoek worden j spreiden tientallen agenten in bur- Grubbenvorst bereid is het veilen Tegelen voor tien jaar a 30.000 gul den per jaar. Inmiddels is ook al voor 46.000 gulden aan materiaal ge kocht. Een bank in Venlo had de finan ciering daarvan mondeling toege zegd. Toen die bank er van hoorde. dat de bestaande groente- en fruit veilingen hun leden, ook voor wat dat betreft hun bloemenproduktie, zouden houden aan de veilingplicht werd die toezegging ingetrokken. Het bestuur van de „Veiling-Zuid" hoopt het reeds gekochte materiaal aan een yan de twee bestaande vei lingen te kunnen kwijtraken. De huurovereenkomst kan waarschyn- UJk worden overgedaan aan een au- gurkenlnleggery in Venlo. Het bestuur van de Coöperatieve Venlose Groenteveiling in Venlo heeft aangeboden de bloemenveiling iu haar gebouwen te concentreren voor een huursom van 20 U0u gul- ger zich altyd onder het publiek. van bloemen te staken.

Historische Kranten, Erfgoed Leiden en Omstreken

Leidsch Dagblad | 1966 | | pagina 15