Tekort van 2,25 miljoen
reld is duur - gemeente heeft
;een financiële armslag meer
Nog geen aanbesteding
van veemarkthal
-
^leidse begroting (71 miljoen)
is voor 1967 niet sluitend
Zwarte bladzijde
Niet goedgekeurde
raadsbesluiten
WOENSDAG 14 SEPTEMBER 1966
*1- -
LEIDSCH DAGBLAD
Jchtpimtje
55
Hoewel het streven van het Leidse College
van B. en W. er in het verleden steeds op ge
dicht was om de raad een sluitende begroting
jan te bieden, voor het komende jaar, is men
\jaarin niet geslaagd- Op een totaal van
<{71.154.618 sluit de begroting voor het jaar
]l967 met een tekort van 2!4 miljoen gulden,
(hetgeen o.a. een gevolg is van de stijging van i
i In de geschiedenis van de gemeenten van vele deceni a. zo
Schrijven B. en W. in hun geleidebrief bij deze begroting, is de
stand op de kapitaalmarkt nog niet zo moeilijk geweest als
_ns het geval is. De rentevoet is gestegen tot een ongekende
Kjgte, zowel die voor het korte als die voor het lange krediet,
rwijl aanwijzingen, dat zulks op korte termijn zou kunnen ver-
inderen, thans nog geheel ontbreken.
j Een „zwarte bladzijde" uit deze
'eidebrief vormt de opsomming
i door Ged. Staten van Zuid-Hol-
d nog niet goedgekeurde raads-
esluiten tot een totaal bedrag van
vim vijftig miljoen gulden. Het geld
h duur en de gemeenten hebben
iraktisch geen financiële armslag
er. Was het tot voor enkele jaren
j 20, dat de gemeenten geheel
Zelfstandig op de kapitaalmarkt
uien opereren, zij 't dat men ge-
hden nxts aan een rentevoet, nu
weer enige tijd is ook dat uitge-
lonen en prijzen, een noodzakelijke verhoging
van de gemeentelijke subsidies (ook bij de ge
subsidieerde instellingen zijn de lonen en prijzen
gestegen) en het toenemen van de kosten van
sociale zorg louter als gevolg van de krachtens
de Algemene Bijstandswet bestaande voor
schriften.
felhouder P. S. HARMSEN
tekort van 2'/, miljoen.
(Foto LD/Holvast)
lê'fVoor kapitaalsleningen is men aan
iden en voeten gebonden aan de
van Ned. Gemeenten. Blijft
lening uit, dan betekent dit dat
geen financieringsmiddelen be-
likbaar zijn voor een door de raad
;ekeurd voorstel boven de
25.000.
De omstandigheid, dat de voor
iwe investeringen beschikbaar
lende financieringsmiddelen ach-
iblyven bij de in een raadsverga-
verleende nieuwe kredieten,
'Jt bij B. en W. de vraag doen
en of het in de bestaande omstan-
igheden zin heeft op de normale
jse voort te gaan met het doen
nieuwe voorstellen aan de raad.
jewel B. en W. ervan overtuigd
in, dat voor vele besluiten, welke in
jongste verleden door de raad
|n genomen, zal gelden, dat het
lange tyd zal duren alvorens zij
larvoor de nodige financierings-
nidelen zullen hebben ontvangen,
ibben B. en W. gemeend, dat het
inbeveling zou verdienen met het
van voorstellen in de toekomst
w^oveel mogelyk op de normale wijze
voort te gaan, ook al bestaat omtrent
nr'de uitvoering van de werken nog
[een enkele zekerheid.
Ook al Is dit o.l. een loffelijk stre
ven men moet met de plannen
weed zjjn op het moment, dat de
inancleringsmiddelen weer wat mi-
Her gaan vloeien een kostenbe-
ttming komt bij een voorstel toch
*el erg op losse schrooven te staan,
tonen en prezen stijgen nog steeds,
'n het recente verleden hebben wij
dit gezien by de kostenberamlng van
«n nieuwe schouwburg, welk voor
del ook thans nog behoort tot de
door G.S. niet goedgekeurde raads
besluiten.
Moeilijk vraagstuk
In de bepalingen van de Finan-
clele-Verhoudingswet, welke al weer
dateert van 1960, is sedert de aan-
lk"J: van de begroting voor 1966,
laten B. en W. in hun thans ver
benen geleidebrief weten, geen wij-
dgekomen. Aangezien binnen
het raam van deze wet nu eenmaal
Snerkt moet worden met algemene
«gelen, geldende voor alle gemeen-
t«n binnen de grenzen van een be
paald inwonertal Leiden valt
de groep van 60.000 tot 250.000
inwoners ka nde Financiële Ver
houdingswet 1960 slechts tegemoet
komen aan de bijzondere problemen
van groepen van gemeenten door het
Instituut van de zogenaamde verfij
ningen.
Tot nu toe profiteert Leiden van
een tweetal verfijningen. In de eer-
te plaats betreft het die voor het
hebben van een inrichting voor we
tenschappelijk onderwijs en voorts
geldt er nog een verfüning voor de
monumenten in onze gemeente.
De totstandkoming van nieuwe
verfijningen verloopt vooralsnog
traag.
Het ministerie van Binnenlandse
Znken zoekt nog naar een verfij
ning in verband met gemeenteiyke
lasten van de aanleg van een riool
Ten behoeve van bestaande woonker
nen. Het Is niet de bedoeling de
riolering in de nieuwe wyken daar
in te betrekken. In de praktyk gaat
het om de aansluiting van de open
riolen, waarover Leiden nog beschikt,
op een centraal rioleringsstelsel
Hoewel B. en W. niet de indruk
hebben, dat spoedig een Koninklyk
B* sluit zal verschynen, zien zy in
|een totstandkoming van de bedoelde
verfyning toch wel een mogelykheid
om het probleem van de open rio
len, dat in onze gemeente nog
slechts in Incidentele gevallen is op
gelost, systematischer aan te vatten.
Dat het vraagstuk van de verfy-
n/ngen moeilyk is, hebben B. en W.
overigens ook in ander opzicht on
dervonden.
In het najaar van 1965 hebben
zy het initiatief genomen om te
trachten een verfyning van de alge
mene uitkering uit het gemeente
fonds te verkrijgen voor gemeenten,
die beschikken over een algemene
veemarkt.
Een enkel lichtpuntje dringt lot
deze begroting in de geleidebrief door
B. en W. delen mee, dat thans is
gebleken, dat de dienst 1965
sluit met een batig exploitatiesaldo
van f 281.668, zodat uit de saldi-re-
serve nog resteert een bedrag van
f 3.185.632. Voorts spreken zij het
vermoeden uit, dat ook de uitkoms
ten over 1966 een beroep op de saldi-
leserve overbodig zullen maken.
3y de begrotingsbehandeling van
vorig jaar werd echter de verwach
ting uitgesproken, dat het dienstjaar
1966 zou moeten sluiten met een na
delig saldo van f 1.210.368, dat dan
uit de saldi-reserve zou moeten wor
den geput. Dit blykt thans niet no
dig te zyn.
Geen verhoging'
Met uitzondering wellicht van een
verhoging van het vastrecht der elek
triciteitstarieven. achten B. en W.
het niet verantwoord om de raad
voorstellen te doen tot verhoging
van de tarieven van verschillende
gemeentelijke belastingen en heffin-
jgen. B. en W. hebben daarby over-
j wogen, dat de tarieven in Leiden in
I de laatste jaren zodanig zyn opge-
j v >erd, dat zy de toets der kritiek in
vergeiyking met andere gemeenten
I stellig kunnen weerstaan.
Voor ruim 50 miljoen
Indien het Leidse College van B. en W. zou afwijken van de
tot dusverre gevolgde gang van zaken: het de raad voorleggen
van voorstellen, dan nog zou er in de komende jaren voldoende
„werk aan de winkel" blijven
Momenteel wachten nog 43 raadsbesluiten, met een totale in
vestering van ruim vijftig miljoen gulden, op de goedkeuring van
het College van Ged. Staten van Zuid-Holland. Ged. Staten ver
lenen deze goedkeuring niet omdat de voor de uitvoering vereiste
financieringsmiddelen nog niet zijn verkregen. Een dergelijke
lange lijst is - nog niet eerder voorgekomen. Het
zijn de volgende raadsbesluiten:
Datum
raads
besluit
21-10-1963
4- 5-1964
5-10-1964
4-10-1965
15-11-1965
29-11-1965
27-12-1965
Bedrag
24- 1-1966
14- 2-1966
7-3- 1966
1.318.350,
18.070.320,—
87.200,
27.300.—
82.430.—
1.500.000.—
169.600.—
73.000,—
234.400,—
30.041.—
32.000,—
82.500.—
4.786.318.—
380.000.—
350.000.—
1 088.100.—
43.075.—
6.053.300.
2632.500.—
5.194.000.—
Hoe Leiden reilt en zeilt
De ook aan Leiden van hogerhand opgelegde financierings
beperking en mede doordat Ged. Staten van Zuid-Holland be
zwaren hebben gemaakt tegen het exploitatietekort van een
nieuwe veemarkt, hebben er toe geleid, dat tot dusverre de aan
besteding van een veemarkthal-sporthal nog niet kon plaats
vinden.
Pa rkeermeters
Dit staat te lezen in de informa
tieve nota, welke het College van
B. en W. ook dit jaar ,,als bijhang-
selheeft toegevoegd aan de con
ceptbegroting voor het jaar 1967. In
deze nota geven B. en W. een over
zicht hoe Leiden, gehandicapt door
financiële maatregelen, „reilt en
zeilt".
Hoewel de parkeerschijven in de
binnenstad redelijk voldoen, zijn er
toch ook wel bezwaren aan verbon
den, onder meer wat de controle
betreft. B. en W. achten het daarom
gewenst om op enkele weggedeelten
parkeermeters te plaatsen.
Zodra het gedeelte van de noord
zuid-verbinding, gelegen tussen,
Hooigracht en Levendaal, voor het
erkeer kan worden opengesteld, zul
len ingrypende verkeersvoorzienin-
gen moeten worden getroffen in het
stadsdeel, omsloten door Jan van
Houtbrug, Hogewoerdsbrug. Nieuwe
Rijn. Hooigracht, Geregracht.
Een plan daartoe is in voorbe
reiding. Gezien de moeiiyke ver
keerssituatie by de Jan van Hout-
brug. zal vooruitlopende op dit plan,
dienen te worden overgegaan tot de
plaatsing van verkeerslichten by de
ze brug.
Verkeer buiten
binnenstad
Door de A.N.W.B. is een voorstel
ingediend de bewegwijzering van de
grote rykswegen naar Leiden-Zuid-
West zoveel mogelyk buiten de bin
nenstad om zullen worden geleid.
Zodra de totale kosten hiervan be
kend zyn, zal hiervoor een krediet
by worden aangevraagd.
Aan Ged. Staten van Zuid-Hol
land hebben B. en W. verzocht te
bevorderen, dat voor de Kanaalweg
en de Voorschoterweg een maximum
snelheid van 70 km wordt vastge
steld en voor de Haarlemmerweg,
voor zover gelegen buiten de be
bouwde kom, een maximum snel
heid van 50 km.
Nu onlangs de werkzaamheden
aan en naby de Wilhelmina-
brug zyn voltooid, is in overleg met
de provincie door B. en W. het be
sluit genomen de Hoge Ryndijk aan
,te wyzen als voorrangsweg.
Met het gereed komen van de
doortrekking van de Vondellaan zal
j de zogenaamde Plesmanrotonde aan-
zienlyk meer verkeer te verwerken
krijgen dan thans het geval is. B.
en W. hebben daarom besloten met
het oog op de aansluiting van de
Morssingel op deze rotonde zodanige
voorzieningen te treffen, dat op de
gehele rotonde éénrichtingverkeer
kan worden ingevoerd.
In de komende maand zullen B.
en W. de raad voorstellen doen tot
inrichting van de Kaasmarkt
als parkeerterrein en tot uitbreiding
van de parkeergelegenheid op de
Nieuw* Beestenmarkt
Slopen aan
het Levendaal
Tenzy onverhoopt de kosten van
de noodzakelyk te treffen voorzie
ningen een belemmering biyken te
zyn, waaromtrent thans nog een on
derzoek gaande is, komt een naar de
voorlopige indrukken passende, ver
vangende huisvesting op korte ter-
myn voor de Stichting Huishoude-
lyke- en Gezinsvoorlichting beschik
baar, zodat de ontruiming en slo
ping van het bij de Stichting in ge
bruik zynde pand Levendaal 1, naar
redelijke verwachting, nog in de loop
van dit begrotingsjaar zouden kun
nen plaatsvinden.
Met de bouw van een gezondheids
centrum in Leiden-Noord is thans
een aanvang gemaakt. Verwacht kan
worden, dat het centrum in het voor
jaar van 1967 in gebruik kan worden
genomen. De realisering van een
soortgelyk centrum in Zuid-West
moet. mede met het oog op de voort
schrijdende stadsuitbreiding als een
hoogst urgente aangelegenheid wor
den aangemerkt.
De financieringsmoeilijkheden zijn
er de oorzaak van, dat belangrijke
projecten, waarvoor de raad in het
jongste verleden kredieten beschik
baar stelde (restauratie paviljoen
Mannen-D, uitbreiding theehuis en
aanbouw van een koffiekamer
aan het ontspanningsgebouw) voor
alsnog niet kunnen worden gereali
seerd. Met het oog op deze moei
lijkheden hebben B. en W. zich ge
noodzaakt gezien voorlopig af te zien
van de indiening van plannen Inza
ke op zichzelf noodzakelijke investe
ringen (nieuwe verwarming zuster
huis, restauratie cn verbetering ver
warming Kasteel en Weide-pa
viljoen).
Personeelsstop
5. Met betrekking tot de onlangs
bekend gemaakte personeelsstop bij
de overheidsdienst hebben B. en W.
besloten voorlopig alleen in die va
catures te voorzien, waarvan de ver-
vulling strikt noodzakelyk ls voor een
normale taakvervulling van de be-
dryven en diensten; wenseiyke, doch
niet strikt noodzakelyke, aantrekking
van personeel zal voorlopig tot 1 ja
nuari 1967 achterwege biyven.
Omlegging
vaarroute
j Geleidelyk komt er schot in
I de voorbereidende werkzaamheden
voor de omlegging van de vaarroute,
welke van provinciewege zal worden
I aangelegd. De bouw van de Hoogh-
kamerbrug over de Korte Vliet is
1 reeds aanbesteed. B. en W. bly ven de
(hoop koesteren, dat bedoeld omleg-
I gingsplan, waarvan vele grotere
werken in de binnenstad afhanke-
ïyk zyn, in 1970 zal kunnen zyn
I voltooid.
Inmiddels zullen de aanleg van de
Noord-Zuidverbinding en van de
Oost-Westverbinding verdere voort
gang kunnen vinden, zolang ook hier
toe nog de nodige middelen beschik
baar worden gesteld. Met de werk
zaamheden voor de demping van de
Langegracht is reeds een aanvang
gemaakt.
Stadsuitleg
De verwerving van gronden voor
de stadsuitleg vindt gestadig voort
gang. Het betreft hier voornamelyk
de Broek- en Simontjespolder, waar
na 1968 de Merenwyk moet verry-
zen, en een deel van het Morskwar-
ticr, welke gebieden bij de grenswy-
z'ging naar Leiden zyn overgegaan,
alsmede het gebied De Waard:
Met de gemeente Oegstgeest voe
ren B. en W. o.a. overleg over de
mogelykheid om een aantal recrea
tieve voorzieningen onder te brengen
in het aangrenzende gebied, van die
gemeente, gelegen tussen de spoor
baan en de Haarlemmertrekvaart.
Met de gemeente Warmond wordt
veraer gesproken over het plan tot
zandwinning uit de Zwanburgerpol-
der.
Voor het Morskwartier zyn diverse
objecten in nader onderzoek geno
men.
Omtrent de realisering van de in
dustriële bestemming van een ge
deelte van De Waard zijn besprekin
gen gaande met een bouwmaat
schappij.
De sanering van de binnenstad
blijft gericht op een reconstructie
van de gebieden HerengrachtZyl-
singel, de Camp en die rond de
Noord-Zuid- en Oost-Westverbindin-
gen, welke ingevolge het basisplan
daarvoor allereerst zyn aangewezen.
Inzake de detaillering van het uit
breidingsplan ln onderdelen en het
opstellen van een verkavelingsplan
voor de gronden in het gebied van
het industrieschap ,X>e Grote Polder"
zijn uitvoerige besprekingen gevoerd,
o.m. met de, met het ontwerpen van
het gedetailleerde plan belaste, stede
bouwkundigen van Stad en Land
schap en met particuliere grondeige
naren.
In grote lynen ls thans overeen
stemming verkregen.
Vuilverbranding
B. en W. biyven streven naar ver
betering van het euvel der veront
reiniging van straten, wateren en
onbebouwde gronden. Voor het door
spoelen van de stadswateren is over
leg gaande met Rynland. De inge
voerde periodieke grofvuilophaal-
dienst voldoet, mede door de regel
matige perspublicaties, aan de ver
wachtingen.
De voltooiing van de vuilverbran
dingsinrichting kan nog dit jaar te
gemoet worden gezien. Het overleg
met omliggende gemeenten heeft tot
resultaat gehad, dat zeker zes ge
meenten direct gebruik zullen willen
maken van de inrichting.
Helaas
Helaas ls nog steeds niet bekend,
wanneer de Rijksgoedkeuring voor
de uitbreiding van het Gemeente-ar-
ctiief zal worden verleend.
Het noodgebouwtje achter het Ge
meente-archief is reeds geplaatst,
terwijl binnenkort zal worden begon
nen met het vergroten van de lees
zaal en het aanbrengen van een
handlift. Voorts zyn enige oude op
stallen, welke in verband met het
plan tot uitbreiding van het Archief
gebouw moesten verdwynen, ge
sloopt.
Wijziging
netspanning
In verband met de moeiiykheden
inzake de financiering van kapitaal-
werken zal in 1966 worden volstaan
met de voortzetting van de inleiden
de werkzaamheden tot de overscha
keling', tw. de wyziging van de
spanning van delen van het hoog
spanningsnet van 3000 volt in 10.000
volt.
Uitbreiding gemeentearchief
Nieuwe schouwburg
R.-K. school Vrouwenkerkhof
Restauratie veld II Leidse Hout
Voorzieningen Civiele Verdediging
Omschakeling netspanning
Gymnastieklokaal Rembrandtlyceum
Handvaardigheidslokaal Gymnasium
Bedryfsmiddelen Reinigingsdienst
Meubilair school Plesmanlaan
Verkeerssituatie Maresingel
Registratierecht diverse aankopen
Verhoging krediet Veemarkthal
Restauratie Paviljoen D Endegeest
Verbouwing theehuis Endegeest
28- 3-1966 Aanleg 2e deel sportvelden Kikkerpolder
Brandveiligheidsvoorzieningen scholen
Investeringen 1966 Elektriciteitsfabriek
1966 Gasfabriek
Ombouw aardgas
Terzake is wegens geldlening 1.000.000,
ontvangen.
18- 4-1966 Brandveiligheidsvoorzieningen scholen
Ontsluiting Merenwyk
Restauratie St. Caeciliagasthuis
Slopen Stationsgebouw Herensingel
Verkeerslichteninstallatie kruispunt
Haarlemmerweg/Rynsburgersingel
9- 5-1966 Aankoop grond Boerhaavelaan
Aanvullende hypothecaire geldlening
Huize Roomburg
6- 6-1966 Slopen van krotten
Aankoop percelen Oude Vest 197 t/m 203a en
Pelikaanstraat 2
Aankoop teelland en water in de Waard
Verbeteren voorgevel Stadsgehoorzaal
Verhoging krediet bouw gezondheids
centrum-Noord
27- 6-1966 Aanleg speeltuin by de Korte Vliet
Verandering van inrichting stookinstallaties
Geref. g.l.o. en uJ.o. scholen
18- 7-1966 Bijdrage aan provincie Hoogkamerbrug
Onteigening pand Stationsweg 3/3a
Geldlening Stichting Tehuizen voor
Geesteiyk Gehandicapten
Geldelining Prot. Chr. Tehuis voor
Geestelyk minder validen
22- 8-1966 Aankoop 9.68.20 ha grond in de Broek- en
Simontjespolder
Aanvullend krediet bouw vuilverbrandings
inrichting 1.500.000.—
Aankoop zweminrichting ,De Overdekte" 475.300,—
Stichten schoolgebouw voor imbeciele kinderen
a/d W. de Zwygerlaan1.300.000,—
Bouw van een arbeldstherapiegebouw Endegeest 1.520.000,—
51.630.912,—
Buiten beschouwing zyn in deze jyst gelaten de kredieten niet hoger dan
een bedrag van 25.000,—, daar deze op grond van een bestaande regeling
in de praktyk door G.S. kunnen worden goedgekeurd ook zonder dat daar
voor financieringsmiddelen zyn verkregen.
Voorrang
Hoewel al deze raadsbesluiten urgent zyn, yveren B. en W. er sterk voor
om allereerst de volgende goedgekeurd te krijgen: bydrage Hoogkamerbrug,
aankoop grond in Broek- en Simontjespolder, omschakeling netspanning,
gymnastieklokaal Rembrandtlyceum, bedryfsmiddelen reinigingsdienst en
investeringen voor S.L.F.
79.670.—
585.000.—
755.261.—
95.000
163.750,-
56.178.-
45.000.-
67.500-
1.200.000.-
68.529,-
80.000,-
70.000,-
198.565,-
Voortgang
scholenbouw
Om de scholenbouw verder voort
gang te doen vinden ls, in nauw
overleg met de Rijksinspecteur van
het gewoon lager onderwijs, getracht
n«>g enkele scholen aan de tweede
serie systeembouwscholen toe te voe
gen. In het overleg werden ook de
gemeenten Katwijk en Oegstgeest
bc trokken. Het is mogelijk gebleken
aan de serie nog toe te voegen een
school voor g.l.o. in Katwijk en een
Duur moet het voorlopig bij blij
ven: verticaal in de grond opge
slagen palen voor de veemarkt-
sporthal. De Leiden opgelegde
financieringsbeperking honden een
aanbesteding van de hal tegen.
(Foto LD/Hol vaat)
Voorts is het gelukt voor nog enke
le andere scholen urgentie-verklarin
gen te verkrijgen, waarbij echter als
voorwaarde is gesteld, dat wederom
in het systeem HB-80 dient te wor
den gebouwd. Een derde serie kan
dus nu worden voorbereid, die naar
het zich thans laat aanzien, zal kun
nen bestaan uit 2 scholen voor Kat
wijk. 1 school voor Oegstgeest en 2
scholen voor Leiden.
Kan biykens het voorgaande van
een bevredigende ontwikkeling wor
den gesproken, toch leven voorname-
iyk ten behoeve van het buitenge
woon lager onderwys nog verschil
lende wensen, welke nodig moeten
worden vervuld. Dit laatste geldt
vooral enkele protestants-christelijke
scholen, te weten, die voor slechtho
rende en spraakgebrekkige kinderen,
de thans nog in een ondeugdeiyk
gebouw aan het Plantsoen gehuisves
te school voor zwakzinnige kinderen
en de nog te stichten school voor
kinderen met leer- en opvoedings-
moellykheden. Voor elk van deze drie
scholen ls medewerking voor de bouw
van een school verleend.
Voor de op één terrein aan de Wil
lem de Zwygerlaan geprojecteerd*
openbare en rooms-katholieke scho
len voor imbeciele kinderen zyn de
definitieve plannen thans goedge
keurd. Gevreesd moet echter worden,
dat de totstandkoming van het ge
bouw door het gebrek aan financie
ringsmiddelen zal stagneren,
i Voor wat betreft het beroepsonder
wijs is thans uitzicht op spoedige uit-
breiding van de huisvesting van de
rooms-katholieke lagere technisch*
school ,,Don Bosco".
Wat de huisvesting van de open
bare scholen voor v.h.m.o. betreft
moet worden opgemerkt, dat geen
van deze scholen over voldoende
ru.mte beschikt. Voor het Rem-
brandt-lyceum (voor welke school
het ruimtegebrek het grootst ls) zijn
B. en W. er nog niet in geslaagd de
nodige grond voor een nieuw gebouw
te verwerven.
In verband met het te verwachten
leerlingental van de in een h.a.v.o.
en atheneum om te zetten Louise de
Coligny-HJ3.S., heeft de directrice
van deze school een gedetailleerd
plan ingediend voor de uitbreiding
van het gebouw met 5 vaklokalen en
een gymnastieklokaal. Deze plannen
Izyn thans in studie-
Aan gymnastieklokalen voor het
lager onderwys bestaat nog steeds
een tekort.