%itse ironie van Shaw
jwierig gepresenteerd
„WIJ ZIJN OP ELKAAR
AANGEWEZEN"
Loena XI in baan
om de maan maar
raadsels blijven
HDAG 29 AUGUSTUS 1966
LEIDSCH DAGBLAD
PAGIN/ 11
iENcP flaagsche Comecliekrach*
tin Je kunt 'f nooit weten
:cesJ
(Van onze kunstredactie)
vierde bedrijf van zijn ..You never can tel!" zet Shaw drie
Bt ernstige mannen feestneuzen op. Familie-procureur M'Co-
scheepsbouwer Crampton en advocaat Bohun zijn dan aan-
lijk potsierlijk, maar dat belet hen geen ogenblik voort te gaan
iun zwaarwichtig gepraat. Het is alsof ze de dwaze attributen
t af kens zien. Alleen de kelner blijft zoals hij was: beschouwelijk,
(verend, voor hem geen feestneus. Die scène werd een van de
lepunten van de voorstelling van zaterdagavond, toen de
^che Comedie in de Kon. Schouwburg in Den Haag de eerste
telling ervan gaf, onder de titel „Je kunt 't nooit weten".
principes als „liefde is nonsens en
het gevoel onbetrouwbaar" aan leant
te zetten.
j Max Croiset was een heerlijk knor-
j rige brombeer en Anny de Lange
maakte als zijn ex-vrouw duidelijk
dat het mislukken van hun huwelijk
I niet uitsluitend zijn schuld was. Joris
i DieLs en Steye van Brandenberg wa
len als M'Comas en Bohun mooi
plechtstatige kenners van het recht.
Kleinere rollen werden met de ver
eiste zorgvuldigheid gespeeld door
Mary Duyvendak. Guus Hoes en Wie-
be van der Velde.
Dr. Ph. G. Gunning zorgde voor
een vertaling waarin de spitsvondig
heden van het origineel niets tekort
kwamen en Hep van Delft sloot met
zyn lichte, open décors perfect aan
bij de ironiserende toon van deze
comedie.
Speelse charme
j Shaw zelf heeft dit theater-
uitgebuit omdat hij er de mo-
ise|held in zag in deze ogenblik-
te -komen tot een kernachtige
Ing van zijn karakters. Dat de
iling van de auteur en de ver-
J^nlijking ervan zo perfect samen-
D is tekenend voor deze hele
stelling, die precies de speelse
me kreeg welke deze comedie, die
het eerst op 26 november 1899
Dnden werd opgevoerd, ook nu
rAU>t zo'n succes maakt.
terwijl het motief toch sterk
ïrd is: een voorvechtster voor
nemancipatie is zo van haar
overtuigd, dat ze zich van haar
at scheiden om haar kinderen
len opvoeden op de manier die
haar de enig juiste is en
iheel te kunnen inzetten voor
ijheidsstrijd van haar door
ïoten geknechte seksegenoten,
•obleemstelling achter dit the-
is het mogelijk dat mensen
rat karakter en inzichten be-
eikaars tegenpolen zijn, in har-
met elkaar leven? is ech-
0 universeel dat dit spel nog
een kostelijk brok theater is,
p-.ind door die spitse typische
rN-dialogen.
flitsende conversatie van de
C lUlng Dolly en Philip met tand-
tllValentine heeft Joris Diels, die
menwerking met Dolf de Vries
(eerde, benut om de opesings-
1 een vaart te geven, welke het
ek van de eerste ogenblikken af
ïneilleept. Het is hem nauwelijks
ppkjk te nemen dat hij dit tempo
■'k"" kon handhaven, maar een en-
ieve_
id. Strijkkwartet
per rug uit Amerika
een verblijf van bijna twee
|Stel-|den in Colorado, waar het deel-
instöaan het Aspen Music Festival,
(ten-it Nederlands Strijkkwartet ui
ika naar ons land teruggekeerr'
■dagochtend arriveerde als eers
de Klijn uit New York
•hol.
1 Aspen. Festival, dat in de
f Mountains is gehouden, is
'ka's meest beroemde muziek-
Onze landgenoten traden er
de tweede maal op: de eerste
was in 1964.
[Klijn vertelde, dat het kwartet
iet alleen tien concerten heeft
en doch ook volledig ingescha-
urenjs geweest bij een ander, edu-
en. onderdeel, nl. het geven van
OflSSsen over kamermuziek in de
tkschool van Aspen.
en toe breidde het kwartet zich
B30!en kwintet uit. Dan speelden
landgenoten samen met andere
«mende musici, zoals Jacob La-
1 'piano)', Abraham Skernick
jool) en Leopold Teraspulsky
drie andere leden van het
tet, Jaap Schroder, Paul God
en Carel van Leeuwen Boom-
zijn afzonderlijk naar ons
teruggekeerd of (per boot) nog
peg.
e' twee jaar hoopt het kwartet
v.V. aan het Aspen Festival deel
èmen. Volgend jaar is daarvoor
Amerikaanse Julliard kwartet
rkoren.
GEORGE BERNARD SHAW
Tersteeg: centraal
Gijsbert Tersteeg kreeg als kelner
verscheidene open doekjes. Volkomen
terecht, want hij maakte van deze
dankbare rol het centraie punt van
dc voorstelling. Lichtelijk voorover
gebogen, misschien in onze ogen wat
erg serviel, maar als beroepsafwijking
van een bejaarde kelner in een def
tige Engelse badplaats, die zich om
slreeks de eeuwwisseling aan het
eind van zijn carrière weet, toch wel
aanvaardbaar en sympathiek, voor-
ziel hij de gebeurtenissen van een
commentaar, dat door zijn wijze op
rechtheid een prachtig contrast
vormt met de geforceerde ernst van
ae andere.
Van de tweeling was Nanni Ver
meel het sterkst als de 18-jarige
flapuit, die zich zoveel mogelijk ont-
tieki aan de pedagogische ideeën
van haai- moeder. Bij tweelingbroer
Wim van Rooij kwam het accent wat
zwaar te liggen op Shaws aanwijzin
gen dat zijn uitstekende manieren
zouden passen bij iemand die twee
maal zo oud is. Daardoor werd het
wat moeilijk hem te aanvaarden in
ae dwaze scènes met Dolly. Overigens
alleen wat zijn voorkomen en optre
den betreft, want hun doorrazen als
of ze één gesprekspartner zijn, was
ion duit kostelijk.
Guido de Moor was een zo char
mante tandarts, dat het heel be
grijpelijk is dat Gloria al snel uit
haar verschansing van het verstand
wera verdreven. Trins Snijders
maakte van haar een prachtig type
tje dat tenslotte graag bereid blijkt
Philips verhoogt
enkele prijzen
(Van onze correspondent
Philips verhoogt met ingang van
donderdag de prijzen van een aantal
elektrische apparaten, zoals de goed
koopste scheerapparaten, stofzuigers,
koffiemolens, strijkijzers, ventilator-
kachels en elektrische dekens. De ver
hogingen variëren van ruim een gul
den voor de kleine artikelen tot tien
veertien gulden voor de duurdere.
Procentgewijs schommelen de verho
gingen tussen de circa 6 en 10 pro
cent.
Philips had reeds enige tijd geleden
van het ministerie van Economische
Zaken vergunning gekregen voor een
beperkte mate van prijsverhoging in
verband met gestegen produktiekos-
ten.
ADVERTENTIE
kunst
Dit is de ververs-het-zelver .'Dit Is een motorkenner.
Hem hoeven we niets meer te vertellen. Hij weet dat-er nu één olie
is voor alle typen auto's... voor alle temperaturen... voor alle rij
stijlen... voor alle rij-omstandigheden. Alleen Shell Super Motorolie
geeft permanent de maximale bescherming. Dat is uniek. Shell
Super Motorolie beperkt drastisch de motorslijtage en verhoogt
de prestaties. Shell Super Motorolie - voor smering in veelvoud I
SHELL
BIEDT
MEER!
Belgische ambassadeur verlaat
na tien jaar de residentie
(Van onze Haagse correspondent)
Hij heeft hier elf jaar gezeten, wat langer is een ambasadeur sinds de oorlog. Het profiel was
bekend. Het spichtige gezicht met de kleine snor, van waaronder een voortreffelijk Hollands kla
terde, is kris kras door Nederland gegaan. Hij is een soort huisvriend geworden. Bij de kranten
kent men zijn initialen met die intrigerende „X" er bij uit het hoofd. Hij werd dan ook eeuwig
„onder de aanwezigen opgemerkt". Bepaald geen .zijige" diplomaat, maar eer. zeer bezig mens
met veel realiteitszins.
In september keert hij terug naar zijn vaderland: Francois Xavier baron van der Straten—
Waillet, ambassadeur van de Koning der Belgen en enthousiast ornitholoog, die Den Haag de
mooi9te vogelstad ter wereld vindt.
Geen wonder gezien zo'n lange periode, dat hij hier al geruime tijd (sinds 1961) de „doyen" is
van het corps diplomatique, eigenlijk de „deken" maar die Nederlandse term wekt zo gauw de
veronderstelling dat de diplomaten het hier koud hebben.
In een grote salon van zijn residentie aan de Jacob Catslaan zegt hij„Bij mijn vertrek hier
ben ik nog meer dan in het verleden overtuigd van de noodzaak tot grotere samenwerking tus
sen onze beide landen op alle vlakken. Wij zijn op elkaar aangewezen. Wij komen steeds meer
tot het besef dat wij meer aan elkaar hebben dan aan de grote landen die ons omringen". De
ambassadeur blijft in een positie om deze samenwerking te bevorderen. Bij terugkeer in Brussel
wordt hij directeur-generaal politieke zaken in het ministerie van Buitenlandse Zaken, een
centrale functie bij de beleidsvoering van het departement.
In het besluit van de drie regeringen indertijd in Londen, waarbij de Benelux in het levert
werd geroepen, ziet hij nog steeds een historische beslissing", die „reeds veel aarde aan de
dijk heeft gezet". Met voldoening wijst hij op de uitbreiding van de handel tussen de drie
landen, waar van de omvang met ruim 140 procent gestegen is gedurende de laatste tien jaar.
men ook teleurgesteld mag zijn door selverklaren en dan ziet men in de
het onvolkomen zijn van de Benelux,
men mag niet vergeten dat het over
leg bijzonder verreikend ls geweest".
Men heeft veel ven elkaar geleerd
ook al zijn de belangen en de be
langensferen dikwijls verschillend
Nederland is meer op Engeland in
gesteld, België meer op Frankrijk,
Den Haag meer op Azië geconcen
treerd, Brussel meer op Afrika.
Een belangrijk winstpunt noemt
hij ook dat de buitenlandse politiek
veel meer gecoördineerd wordt dan
in het verleden. In principe kan men
het wel zo stellen dat over iedere be
langrijke beslissing van te voren rug
gespraak wordt gehouden. Alleen ge
brek aan tijd of andere dwingende
omstandigheden, als bijvoorbeeld de
druk van het parlement leiden er wel
eens toe dat de normale consulatie-
j. roceduren de „Benelux-reflex"
zegt de ambassadeur uitblijft. Een
goed voorbeeld van gemeenschappe
lijk beleid vormde onder meer het
optreden van beide landen geduren
de de recente NAVO-crisis.
De ambassaderr wijst daar
naast op de vele culturele contacten
en vermeldt speciaal het grote aan
tal Walen dat tegenwoordig in ver
band met het vereiste van tweetalig
heid (Fj-ans en Nederlands) voor vele
Juncties in België, naar ons land
komt om goed Nederlands te leren.
Tegenvallers
Natuurlijk zijn er ook tegenval
lers geweest, met name op het ge-
l ied van het gezamenlijk economisch
beleid, waar de coördinatie veel moei-
ijker was dan men aanvankelijk ge
dacht had. Het contact in het kader
van de gemeenschappelijke handels
akkoorden, die de Benelux-landen
met verschillende Oosteuropese lan
der hebben, verliep bijvoorbeeld
soms stroef. Dit kwam dan doordat
de nationale belangen in bepaalde
lakken van nijverheid de boventoon
voerden. Maar, zegt de baron: „Hoe
Toch blijven er ondanks alle toe
nadering natuurlijk grote verschillen
in geaardheid tussen Belgen en Ne
derlanders. In Belgische ogen zijn de
Hollanders vaak te stijf, te „tucht
vol", ze leven niet prettig genoeg, te
weinig avontuurlijk. Hier zijn zoveel
meer dingen verboden, gereglemen
teerd. De Nederlanders zijn perfec
tionistisch en vooruitziend. Ze ne
men geen risico's. Als er hier een
wegversmalling is weet je dat drie
kilometer van te voren. Een Neder
landse verkeersagent zal bijna altijd
het verkeer afremmen in plaats van
het op te jutten zoals zijn Franse en
Belgische collega.
Van die vooruitziendheid getuigt
cok ons uitstekend wegennet en onze
tepalingen op het gebied van de
ruimtelijke ordening, waarvoor de
ambassadeur een groot respect heeft.
Soms is dat „geen risico willen ne
men" ook wel eens lastig: „Juliie zijn
moeilijke onderhandelaars".
Ook het regeren in Nederland is
inderdaad vooruitzien. Typerend voor
ons land is zo'n akkoord van Was
senaar. Men wil van te voren precies
weten waartoe men zich bindt. In
België volstaat men met een begin-
Erwin de Vries
naar V.S. en de West
De Surinaamse schilder-beeldhou-
>r Erwin de Vries, die in Amster-
am woont, gaat op uitnodiging van
lusea in Miami, Mexico en Jamaica
.n Galeries in Suriname en op
Curasao daar zijn werken exposeren, j
In november vertrekt hij met circa j
150 schilderijen en 30 beelden uit
Amsterdam.
Nieuwe stromingen in
de Britse grafiek
Ir het Gemeentemuseum te Arn-
hem zal van 1 september 2 oktober i
een tentoonstelling gehouden worden,
die een overzicht geeft van „Nieuwe
stromingen in de Britse grafiek".
Zaterdag is het huwelijk vol
trokken van de zoon van vice-
president Humphrey,. Robert, en
de 21-jarige vroegere plaatselijke
schoonheidskoningin Donna
Erickson. Het huwelijk zou eerst
op 9 juli voltrokken zijn. maar
het moest wegens een longont
steking van de bruid uitgesteld
worden. Er waren 675 gasten,
o.w. vele politieke leiders.
praktijk wel hoe de moeilijkheden
moeten worden aangepakt. Men ls er
pragmatischer ingesteld.
Politiek dier
■r'-y
Het parlementaire gebeuren in bei
de landen is evenzeer heel verschil
lend, wat ook weer daarmee samen
hangt dat de Belg meer een „poli
tiek dier" is dan de Nederlander en
meer emotioneel betrokken bij de
politiek. In ons land is de politiek
meer „vertechnischt", de specialisti
sche taakverdeling in de kamerfrac
ties getuigt daarvan. Een typisch
voorbeeld vormt de beantwoording
van vragen in het parlement. In Ne
derland doet de minister dat zeer
meticuleus, hij kan voortdurend rug
gespraak houden met een twintigtal
ambtenaren op de tribune.
In België bestaat dat niet. De mi
nister spreekt daar vrij uit, kan zich
meer laten gaan, zoals ook de vra
gen vaak meer bedoeld zijn om op
gekropte politieke emoties te luchten.
Het antwoord van de minister doet
er daardoor minder toe, hij beant
woordt dikwijls ook niet alle vragen.
In de Nederlandse situatie heeft een
man als minister Luns ook geen kans
om welsprekend te zijn. Omgekeerd
iou een bewogen man als oud-minls-
ter Spaak hier in het parlement zeker
gefrustreerd zijn.
De ambassadeur wijst er op. dat
ondanks het feit dat we nog veel „in
mythes leven" over elkaar, er bij Bel
gen zowel als Nederlanders vaak een
soort heimwee is naar wat de ander
neeft en men zelf mist. Het vlotte
improviseren van de Belgen, de grote
grondigheid der Nederlanders. Daar
naast benijden de Vlamingen ons na
tuurlijk wel eens dat de Nederlandse
taal hier een volledig verworven be-
i zit is. Ze betreuren de Latijnse in-
i vloeden in hun taal. En ze kunnen
v erlangen naar mensen als een Stui
veling en een Van Duinkerken.
Wat de hoogteputen van die elf
jaren betreft, denkt de ambassadeur
vooral aan het bezoek van zijn vorst
hier in 1959 en aan het Schelde—
it ijnverdrag dat in 1963 gereed
kwam. Grote voldoening heeft het
i.em ook gegeven dat de ambassade
in die periode is uitgebreid met een
culturele attaché met een eigen
oienst.
zo dierbaar zijn. Hij kent alle vogel
reservaten in ons land. Als hij over
die dieren begint hier in vele gro
tere verscheidenheid aanwezig dan
in België wordt hij helemaal ly
risch. Zijn lievelingsvogel? De kemp-
naan. En dan zwelgt hy ineens zeer
Vlaams van enthousiasme: „Dat vind
ik een fantastische vogel".
De Belgische ambassadeur baron
Francois Xavier van der Straten-
lVaillet is zijn loopbaan begonnen ln
de advocatuur en via een grote om
weg in de diplomatie terecht geko
men. Tot de vele factoren, die hier
toe hebben bijgedragen, rekent hij
het feit dat hij meer voelde voor een
beroep dat de mensen tot elkaar
brengt dan dat ze uiteen houdt.
Geboren ln Antwerpen ln 1910, stu
deerde hjj in 1932 af in de rechten
aan de Universiteit van Leuven. Van
J933 tot 1939 was hij advocaat. In
1946 werd hij minister van Buiten-
Russen leiden
Noordvietnamese
piloten op
Het Russische partij-orgaan de
Prawda bevat in zjjn nummer van
28 augustus een reportage met foto's
over de opleiding van piloten van de
Noordvietnamese luchtmacht in de
Sowjet-Unle, aldus meldt het Rus
sische persbureau Tass.
Tass noemt de opleiding een van
j de aspecten van de Russische hulp
aan Noord-Vietnam „in zfjn strijd
tegen de Amerikaanse agressie".
Naar in welingelichte kringen in
Washington verluidt heeft de Ameri
kaanse regering onlangs weer eens
geprobeerd Noord-Vietnam te win
nen voor het denkbeeld van onder
handelingen over vrede of een ver
mindering van de strijd ln Vietnam.
Tot dusver heeft Hanoi niet gunstig
gereageerd op dergelijke initiatieven
van Washington.
De Noordvietnamese missie die een
bezoek aan Moskou heeft gebracht,
ls sinds ongeveer twee dagen ln
Hanoi teruggekeerd, zo is zaterdag
van welingelichte zijde ln de Noord
vietnamese hoofdstad vernomen. Op
de terugweg heeft de missie bespre
kingen gevoerd in Peking. Men acht
het onwaarschijnlijk dat bekend aal
worden, wat in Moskou en Peking ls
besproken.
Uit Zuid-Vietnam zijn berichten
binnengekomen over toegenomen
Vietcong-activitelt, die kennelijk ver
band houdt met het begin van de
verkiezingscampagne voor de volgen
de maand te houden verkiezingen.
Tenminste 23 personen verloren het
leven by allerlei incidenten. Zo on-
dermynden de terroristen een trein
en een autobus, zy vermoordden drie
provinciale bestuur sfunctionarifleen
en vyf politiemannen.
iandse Handel, in 1948 minister van
Volksgezondheid (voor de ehristeiyke
Volks Party). In 1950 volgde zyn
8 anstelling tot voorzitter van dese
party. In 1952 werd hij gezant ln
Buenos Aires. Van 1952 tot 1955
hy eerst buitengewoon gezant en
vervolgens ambassadeur ln Buenos
Aires. In 1956 kwam hy naar Den
Haag. De ambassadeur ls getrouwd
en heeft drie dochters en drie zonen,
ln september gaat hy weer terug
naar Brussel.
Zesendertig uur, nadat het Russische ruimtevaartuig Loena XI
de omgeving van de maan had bereikt en daar kennelijk ma
noeuvres heeft uitgevoerd, heeft Tass eindelijk het zwijgen ver
broken en meegedeeld dat de Loena in een baan om de maan is
gekomen. De Loena XI werd woensdag vorige week om 0.03
uur Nederlandse tijd gelanceerd en begon, volgens waarnemingen
van het Engelse observatorium Jodrell Bank. zaterdagavond om
22.50 uur af te remmen in zijn baan.
Lange ellips
Er heeft geruime tyd onzerkerheid
geheerst omtrent het lot van de
Hy ontkent overigens niet dat het Loena. Volgens de berekeningen had
uceld van de Nederlander in die lan- het, ruimtevaartuig reeds zaterdag-
gi periode diep veranderd is en dat I middag of in het begin van de avond
Leeft hem wel verrast.
Het persbureau Tass deelde verder
mee dat de radioverbinding met de
Loena XI stabiel is. De satelliet
maakt in 2 uur en 58 minuten een
omloop om de maan op een hoogte
die varieert tussen 180 km 1200 km
boven het maanoppervlak. Vrijdag
om 20.02 Nederlandse tyd is de koers
van de Loena XI gewyzigd, aldus
Lan
Wie hy in al die jaren ook zag
Komen en gaan, één bleef er: minis
ter Luns. Met de bewindsman van
buitenlandse Zaken heeft hy het al-
Ud zeer goed kunnen vinden. („Ik
ten nog niet tien procent van de
.rappen die hy kent"). Met veel
aardering spreekt de ambassadeur
ver de man die altyd klaar stond
ils hy met een probleem wilde langs
.men en groot begrip had voor het
Igische standpunt,
de omgeving van de maan bereikt, i Tass. Zaterdag om 22 49~uur zyn de
Jodrell Bank constateerde echter pas I remrakettcn ln werking gesteld,
om tegen elf uur des avonds het af- I Zondag en maandag is er reeds
vuren van de remraketten. waarna twaalf maal radiocontact geweest
vyf minuten later de signalen op- met de Loena XI, zo meldt Tass. Er
hielden. De mogelykheid werd toen werden telemetrische gegevens opge-
geopperd. dat de Loena langs de 1 vangen over het functioneren van de
maan was geschoten en in de ..ra- apparatuur aan boord che bedoeld is
dioschaduw" van de maan verder in om de ruimte rond de maan te on-
het heelal was verdwenen, of dat het derzoeken. Dit laatste werd niet na-
ruimtevaartuig op de maan te pletter I der omschreven
was gevallen. Gisteravond echter
werden opnieuw signalen van de
Loena opgevangen, waaruit bleek dat
het ruimtevaartuig wel degelyk in
een baan om de maan was gekomen.
Het leek echter onwaarschyniyk, dat
Als de ambassadeur erg moe van dit een ..normale" baan dicht om de
les. was, stapte hy op zyn fiets en maan zou zyn. Het bereiken van een res het 1640 kg wegende ruirate-
eeö door de duinen naar Wassenaar, maanbaan werd tenslotte pas heden- I vaartuig heeft uitgevoerd vóór de
Daar zag hy dan zyn vogels die hem ochtend door Tass bevestigd. 1 huidige baan werd bereikt.
Westeiyke deskundigen nemen aan,
dat de Loena XI een fotosatelllet la,
maar dit ls in Moskou nooit beves
tigd. Overigens is nog steeds niet
duideiyk waarom de mededelingen
van Moskou zo lang op zich laten
wachten en welke vreemde manoeu-
