Britse radio-„piraten" zijn nauwelijks
onder indruk van regeringsmaatregelen
„WIJ WILLEN
NIETS LIEVER
DAN ONS ZO
SNEL MOGELIJK
AAN LAND VESTIGEN"
HET einde van de Engelse radio-„piraten" is nabij. Op 28 juK
heeft de Britse regering na lanj» aarzelen uitvoering gegeven
aan haar voornemen om deze in aantal steeds groeiende producenten
van pop-muziek aan de lopende band, voorgoed uit de ether te ver
drijven. Het doel van de maatregel is radio-uitzendingen vanaf sche
pen, uit vliegtuigen of van bepaalde constructies in zee, tegen te
gaan en te verhinderen dat ze commercieel lonend zijn. De maatregel
slaat op organisaties en personen die onder de Britse rechtspraak
vallen. Zij worden met boetes en
gevangenisstraffen bedreigd. In
maart 1967 zal de maatregel wets-
kracht krijgen. Intussen voelen
de „piraten" zich nog lang niet
verslagen. Hieronder volgt een na
dere kennismaking met drie van
deze Britse zenders, die plotse
ling weer in het middelpunt van
de belangstelling staan.
RADIO CAROLINE
In het voorjaar sloeg Radio Caroline
van haar ankers. Niet alleen het schip
liep bij deze gelegenheid grote schade
op, maar tijdens het langdurige verblijf
in het dok in Zaandam, verdween een
groot aantal van de luisteraars naar
andere piratenzenders. Bij „Caroline"
zat men niet bij de pakken neer, zoals
Roan O'Rahilly, een der directeuren
en de disc-jockey Tom Lodge ons ver
telden.
Op 27 maart 1964 begon Radio Ca
roline met testuitzendingen en twee da
gen later, op paaszondag, startte de
eerste Engelse commerciële radiozen
der zijn officiële activiteiten. Niet lang
daarna kwam al een tweede zender,
Radio Atlanta, in de lucht. Maar reeds
in juli '64 gingen Caroline en Atlanta op
in „Radio Caroline", Atlanta bleef voor
de Engelse zuidkust liggen onder de
naam „Caroline South" en het Caro-
lineschip voer noordwaarts naar het
eiland Man en werd Caroline North.
Hiermede bestreek Caroline Network
heel Groot-Brittannië, commerciële
radio voor het hele Britse eiland
was een feit.
Al spoedig had Caroline meer dan 7
miljoen min of meer vaste volwassen
luisteraars, maar dit voorjaar werd Ca
roline gedegradeerd tot een klein be
ginnend zendertje. In één van de vele
voorjaars storm en sloeg het schip „Mi
Amigo" van de ankers en het liep op
de Engelse zuidkust aan de grond.
De schade was groot en het schip lag
vele weken voor herstelwerkzaamheden
werkloos in een Zaandams dok. Door
Tom Lodge vcm Radio Caroline,
South".
dit noodgedwongen vertrek uit de ether
liep het grootste deel van de oude fans
over naar de andere stations, vooral
Radio London. Wel werden de uitzen
dingen voortgezet vanaf het radioschip
van het Zweedse station Radio Süd,
maar dit schip had slechts een relatief
zeer zwakke zender en er werd dan
ook weinig naar geluisterd.
Enige maanden geleden verscheen de
vertrouwde Caroline weer in de lucht
met een nieuwe 50 kilowatt zender en
mede door een totale wijziging van de
programmaopbouw raakte Caroline
South weer hard op weg de oude po
pulariteit te herwinnen.
Voor de stranding van het radioschip
had Caroline een zeer druk beluisterd
internationaal programma op zondag
morgen. Eén der discjockeys kondig
de alle platen aan in de landstaal van
de aanvrager, en ook de commercials
die tijdens dit programma ingevoegd wa
ren, werden in vele talen gebracht. Dit
programma had een duidelijke Neder
lands/Vlaamse inslag. Tom Lodge acht
te dit programma bijzonder vervelend
voor de Engelse luisteraars, maar zijn
directeur stelde, dat als de wens ken
baar werd gemaakt dit programma te
hervatten, zo'n verzoek zeker in beraad
zou worden genomen.
Tom Lodge vindt Radio-Veronica geen
slecht, maar ook geen geweldig station.
Volgens hem wordt er veel te weinig
popmuziek gespeeld. Misschien komt
hij wel op deze gedachte omdat hij geen
kenner is van de Nederlandse beat, die
op zijn eigen station nooit wordt ge
draaid. Maar hij bleek wel graag be
reid, de Nederlandse beatprodukties, die
tegenwoordig in Londen zo dicht bij huis
voor hem opgenomen worden, een kans
te geven in zijn programma's.
De oorzaak van het teruglopen van
het luistertal is niet zo heel erg ver
te zoeken. Tal van populaire disc-jo-
ckeys zijn naar andere stations overge
gaan: Keith Skues, Tony Blackburn en
Norman St. John naar Londen; Collin
Niccoll naar Radio Engeland, etc. De
ze zeer populaire disc-jockeys namen
natuurlijk een groot aantal vaste luis
teraars van hun shows mee naar hun
nieuwe werkgevers.
Daarom is hét misschien wel heel
verstandig geweest van de Caroline lei
ding om ook volgens het „Formula ra
dio" systeem haar programma's op te
gaan bouwen. Vroeger waren er nog te
veel jazz, folk en big band program
ma's, die de vele jonge luisteraars naar
andere stations deden zoeken. Ook de
golflengtewijziging naar 259 m. leek
een verstandig gebaar, omdat het sta
tion nu meer in het door Engelse pi
raten bevolkte gebied tussen de 220 m.
en 300 m. zit. Maar ondanks alle moei
lijkheden blijft men bij Caroline opti
mistisch gestemd, ook de plannen om
piratenzenders te weren doen hier niets
aan af.
RADIO LONDON
Tony Windsor, 38 jaar oud, Austra
liër, lid van niet minder dan 32 surf
clubs, vurig fan van Dusty Springfield
en Frank Ifield. bekend door zijn diep-
gevooisde hello, beroemd door zijn
beslist niet bijzondere knieën, star disc-
jockey bij Radio London, vertelt iets
over de Big L.
Nu al meer dan een jaar geleden
klonken de eerste klanken van toen En-
gelands nieuwste pop-station Radio Lon
don in de ether. Het bleek toen ook
moeilijk om net zo populair, laat staan
populairder te worden dan de toen al
opererende stations „Caroline" en JZi-
Radio London.
ty", maar bfj een in maart gehouden
opiniepeiling door Source National Opi
nion Polls bleek dat Radio London
was uitgegroeid tot het grootste onaf
hankelijke Engels sprekende radiosta
tion ter wereld. Uit dat onderzoek bleek
ook dat er meer dan 10 miljoen men
sen iedere week weer naar de Big L
luisteren en een vaste luisterkring vor
men.
Voor directeur Philip Birch is dit gro
te succes niet onverwacht gekomen,
want volgens hem is Radio London in
een reeds lang bestaande behoefte naar
commerciële radiostations gaan voor
zien en bovendien werd het station groot
gemaakt door vakmensen op reclame-
en radiogebied. Alle reclamemedewer
kers werkten voor ze bij Radio London
aan de slag gingen, op belangrijke pos
ten bij vooraanstaande Waden of recla
mebureaus. Maar de mensen, die op
overtuigende wijze de slag van de re
clamejongens gewonnen hebben, zijn de
veelal nieuwbakken zeelui: de disc-jo
ckeys.
Een heel hoofdstuk apart bij de En
gelse off-shore stations is wel de om-
roepchef van de Big L, Tony Windsor,
bij zijn fans en collega's beter bekend
als „The Knees" (de knieën). Nadat
Tony in Australië een geweldige carriè
re had gemaakt bij het Sydneyse sta
tion 2UE, kwam hij naar Europa waar
hij bij „Radio Atlanta" zijn Europese
carrière begon. Spoedig al ging Atlan
ta op in Radio Caroline en daarna ver
dween Tony van het toneel om even
later weer op te duiken bij Big L. In
Engeland ontstond al snel na de start
van London een ware rage, waar het
betreft de knieën van Tony, een belang
rijk aandeel hierin hadden de destijds
nog samenwerkende disc-jockeys Ken
ny Everett en Dave Cash. Zij lieten
niets ongedaan om de knieën van Wind
sor in de publiciteit te brengen door
het uitloven van „Knee caps", foto's
van T-W.'s knieën, bandjes met opna
men van het knikken van zijn knieën
enz., enz. Vandaar de glimlachende T.
W., als hij over zijn knieën moet spre
ken.
Tony staat op het radioschip aan het
hoofd van een zeer ervaren ploeg, want
Radio London stelt zware eisen aan haar
personeel, dat voor het publiek het vi
sitekaartje van het station vormt. Ze
moeten allen een ruime radioervaring
en een goede duidelijke microfoonstem
hebben en zelfstandig het schakelpaneel
kunnen bedienen. Hiertegenover stelt
London een voortreffelijk uitgeruste ra
dio met volledige air-conditioning, dat
alles gebouwd op de voormalige mijnen
veger „Calaxy". De kapitein van het
schip is de Nederlander Buninga, wel
bekend van zijn eigen hoekje in de To
ny Windsor Show, iedere zondag om
kwart over elL
Tony Windsor van Radio London".
Radio London gebruikt het Amerikaan
se systeem van „Formula Radio". Dit
is een programmavorm aangepast aan
de publieke smaak en die smaak is in
Engeland top-40 platen. Die worden dan
ook in iedere 3 uur durende show door
gewerkt, afgewisseld door Amerikaanse
hits en long play nummers. De top-40
heet bij London Fabulous Fourty en
wordt samengesteld uit de aanvragen,
wereld- en Britse hitlijsten. Voor de re
gelmatige luisteraar van London zal het
al snel opvallen, dat men hier altijd en
kele weken vooruit is op het actuele
hitgebeuren in Engeland.
Het woord „piraat" in het wetsont
werp van de Engelse regering vindt
Philip Birch totaal misplaatst, want dat
stelt de zenders in een verkeerd dag
licht. „Wij zijn niets anders dan eerlij
ke zakenlieden, die op eerlijke wijze
een living willen maken en van pirate
rij niets moeten hebben. Dit laten wij
dan ook duidelijk blijken uit het ge
drag van ons station, wij willen niets
liever dan ons zo snel mogelijk aan
land vestigen."
RADIO 270
Oud conservatief parlementslid Wilf
Proudfoot (44) is naast eigenaar van
een goedlopende supermarkt sinds kort
ook directeur van een goedlopend radio
station „Radio 270". In dit artikel ver
telt hij samen met chef omroeper Noel
Miller iets over zijn station.
Wilf Proudfoot heeft zijn station op
gezet in samenwerking met de financi
ële experts van Ellambar Investments
als een typisch regionaal station. Als
zijn „verzorgingsgebied" beschouwt hij
het midden en noord-oosten van Enge
land. Onder leiding van de Australische
De „Mi Amigo", die in het ro
van de ankers werd geslagen
Zaandam in dok moest.
disc-jockey Noel Miller startte hl
tion zijn officiële uitzendingen i
juni j.L
Voor de plannen van de Engd
gering bleek Proudfoot beslist niet
De piratenzenders maken, naar zij
ning, een zodanig sterk onderdet
het dagelijks leven uit, dat de
ter uiteindelijk niets anders kan
dan vergunningen verstrekken, die
merciële regionale radio-uitzené
mogelijk maken. De radiopiratet
den dan de eersten zijn om z«3
land te vestigen en doordat zij a
vaste luisterkring hebben, zoude
een grote voorsprong hebben q
meer dan 500 maatschappijen, dit
een commerciële zendvergunningj
schreven staan.
Radio 270 (two seven o) is
tigd op een oude Nederlandse 1
de „Ocean 7", die onder de vla;
Honduras voor de kustplaats St
rough in de Noordzee veranker!
Kapitein is de Nederlander Jan C
die om de maand word afgelost
Willem Zoutenbier. Naast de bems
van negen koppen, waaronder
onderhoudstechnici gerekend zijn,
er aan boord natuurlijk ook altijl
paar van de acht disc-jockeys
in dienst heeft. De jongste disc-j
is de 18-jarige Engelsman Andjf
en de veteranen aan boord zijn i
jarige Dennis Straney en Hal Yo
Ook bij de samenstelling van d
parade, de 270 fourty, speelt de
nale inslag van het station een l
rijke rol. De top veertig wordt i
mengesteld uit de verkoop-gegeva
platenhandelaren uit midden en*
oost Engeland. Kunnen ook Nedf
se hitprodukties tot de 270 veertig
dringen?
De 23-jarige Noel Miller, chef
jockey: „Als de platen op een ga
ternationaal peil staan zullen a
in de 270 shows gedraaid worden,
door de vraag naar zulke platen
twijfeld zal toenemen en met goed
koopcijfers een goede plaats op^
lijsten verkregen wordt".
„Maar dan zullen de produktë
o.a. door Nederlandse groepen h
den gemaakt worden, eerst aan a
gezonden moeten worden en dat?
tot op heden niet. Misschien zijn'
fanclubs die hun favorieten ook w
op de Engelse stations willen h#
platen van hun groep willen stufl
Dat 270 ook in Nederland een f5
de aanhang heeft blijkt uit het da?
aantal brieven, dat door de jockep
vangen wordt. Zowel Wilf Proudfo
Noel Miller voelt wel iets voor ee
derlandse show op 270.
i. DE
